ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ 1999 2004 Επιτροπή Βιοµηχανίας, Εξωτερικού Εµπορίου, Έρευνας και Ενέργειας 29 Οκτωβρίου 2002 ΠΡΟΣΩΡΙΝΟ XXXXX/YYYY(INI) ΣΧΕ ΙΟ ΕΚΘΕΣΗΣ σχετικά µε την ανακοίνωση της Επιτροπής: eeurope 2005: Κοινωνία της πληροφορίας για όλους. Σχέδιο δράσης που υποβάλλεται ενόψει του Ευρωπαϊκού Συµβουλίου της Σεβίλλης, 21/22 Ιουνίου 2002 (COM(2002) 263 xxxx/yyyy(ini)) Επιτροπή Βιοµηχανίας, Εξωτερικού Εµπορίου, Έρευνας και Ενέργειας Εισηγητής: Reino Paasilinna PR\480949.doc PE 321.976
PE 321.976 2/15 PR\480949.doc
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Σελίδα ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΤΗΣ ΙΑ ΙΚΑΣΙΑΣ... 4 ΠΡΟΤΑΣΗ ΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ... 5 ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ......... PR\480949.doc 3/15 PE 321.976
ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΤΗΣ ΙΑ ΙΚΑΣΙΑΣ Με την από 29ης Μαΐου 2002 επιστολή της η Επιτροπή διαβίβασε στο Κοινοβούλιο ανακοίνωση µε τίτλο eeurope 2005: Κοινωνία της πληροφορίας για όλους. Σχέδιο δράσης που υποβάλλεται ενόψει του Ευρωπαϊκού Συµβουλίου της Σεβίλλης, 21/22 Ιουνίου 2002 (COM(2002) 263 xxxx/yyyy(ini)). Κατά τη συνεδρίασή της ο Πρόεδρος του Κοινοβουλίου ανακοίνωσε ότι παρέπεµψε την ανακοίνωση, για εξέταση επί της ουσίας, στην Επιτροπή Βιοµηχανίας, Εξωτερικού Εµπορίου, Έρευνας και Ενέργειας και στην Επιτροπή Πολιτισµού, Νεότητας, Παιδείας, Μέσων Ενηµέρωσης και Αθλητισµού, για γνωµοδότηση. Κατά τη συνεδρίασή της... η Επιτροπή Βιοµηχανίας, Εξωτερικού Εµπορίου, Έρευνας και Ενέργειας όρισε εισηγητή τον κ. Reino Paasilinna. Κατά τις συνεδριάσεις της στις 8 Οκτωβρίου 2002, 12 Νοεµβρίου 2002 και η επιτροπή εξέτασε την ανακοίνωση της Επιτροπής καθώς και το σχέδιο έκθεσης. Κατά την τελευταία ως άνω συνεδρίαση/την τελευταία από τις συνεδριάσεις αυτές, ενέκρινε την πρόταση ψηφίσµατος µε ψήφους υπέρ, ψήφους κατά και... αποχή(ές)/οµόφωνα. Ήσαν παρόντες κατά την ψηφοφορία οι βουλευτές... (πρόεδρος/ασκών/ασκούσα την προεδρία),... (αντιπρόεδρος),... (αντιπρόεδρος),... (εισηγητής),...,... (αναπλ....),... (αναπλ.... σύµφωνα µε το άρθρο 153, παράγραφος 2, του Κανονισµού),... και.... Η γνωµοδότηση (Οι γνωµοδοτήσεις) της Επιτροπής Πολιτισµού, Νεότητας, Παιδείας, Μέσων Ενηµέρωσης και Αθλητισµού (καθώς και της Επιτροπής ) επισυνάπτεται/ονται στην παρούσα έκθεση ( η Επιτροπή αποφάσισε στις να µην γνωµοδοτήσει). Η έκθεση κατατέθηκε στις.... PE 321.976 4/15 PR\480949.doc
ΠΡΟΤΑΣΗ ΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ Ψήφισµα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σχετικά µε την ανακοίνωση της Επιτροπής: eeurope 2005: Κοινωνία της πληροφορίας για όλους. Σχέδιο δράσης που υποβάλλεται ενόψει του Ευρωπαϊκού Συµβουλίου της Σεβίλλης, 21/22 Ιουνίου 2002 (COM(2002) 263 xxxx/yyyy(ini)) Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Συµβούλιο, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, την Οικονοµική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών «eeurope 2005: Κοινωνία της πληροφορίας για όλους - Σχέδιο δράσης που υποβάλλεται ενόψει του Ευρωπαϊκού Συµβουλίου της Σεβίλλης, 21/22 Ιουνίου 2002» (COM(2002) 263) 1, έχοντας υπόψη την ευρωπαϊκή στρατηγική για την εξάλειψη του κοινωνικού αποκλεισµού και κάθε είδους διακρίσεων, που παρουσιάστηκε στο Ευρωπαϊκό Συµβούλιο της Νίκαιας, το οποίο διεξήχθη στις 7 10 εκεµβρίου 2000, έχοντας υπόψη τα συµπεράσµατα του Ευρωπαϊκού Συµβουλίου της Βαρκελώνης, της 15ης-16ης Μαρτίου 2002, έχοντας υπόψη τα συµπεράσµατα του Ευρωπαϊκού Συµβουλίου της Σεβίλλης, της 21ης και 22ας Μαρτίου 2002, έχοντας υπόψη το ψήφισµά του στις 16 Μαρτίου 2000 «eeurope - Κοινωνία των πληροφοριών για όλους - Ανακοίνωση σχετικά µε πρωτοβουλία της Επιτροπής για το έκτακτο Ευρωπαϊκό Συµβούλιο της Λισσαβόνας, 23 και 24 Μαρτίου 2000» (COM(1999) 687) 2, έχοντας υπόψη το ψήφισµά του της 15ης Μαΐου 2001 σχετικά µε τις ανακοινώσεις της Επιτροπής «elearning Να σκεφθούµε την εκπαίδευση του αύριο» και «Σχέδιο δράσης elearning Να σκεφθούµε την εκπαίδευση του αύριο» (COM(2000) 318 και COM(2001) 172) 3, έχοντας υπόψη τη σύστασή του της 6ης Σεπτεµβρίου 2001 σχετικά µε τη στρατηγική για µια ασφαλέστερη κοινωνία των πληροφοριών µε τη βελτίωση της ασφάλειας των υποδοµών πληροφοριών και την καταπολέµηση του εγκλήµατος πληροφορικής 4, έχοντας υπόψη το ψήφισµά του στις 13 Ιουνίου 2002 σχετικά µε την ανακοίνωση της Επιτροπής «eeurope 2002 (Ηλεκτρονική Ευρώπη 2002): Προσβασιµότητα στις 1 εν έχει ακόµη δηµοσιευθεί στην Επίσηµη Εφηµερίδα των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων. 2 ΕΕ C 377, 29.12.2000, σ. 380. 3 ΕΕ C 34E, 7.2.2002, σ. 153. 4 ΕΕ C 72, 21.3.2002, σ. 323. PR\480949.doc 5/15 PE 321.976
δηµόσιες ιστοθέσεις και στο περιεχόµενό τους» (COM(2001) 529) 1, έχοντας υπόψη το ψήφισµά του στις 22 Οκτωβρίου 1998 σχετικά µε την ανακοίνωση της Επιτροπής «Πράσινη Βίβλος σχετικά µε τη σύγκλιση στους κλάδους των Μέσων Επικοινωνίας καθώς και σχετικά µε τις συνέπειες για τις κανονιστικές ρυθµίσεις» (COM(97) 623 2, έχοντας υπόψη την οδηγία 2000/31/EΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συµβουλίου, της 8ης Ιουνίου 2000 για ορισµένες νοµικές πτυχές των υπηρεσιών της κοινωνίας της πληροφορίας, ιδίως του ηλεκτρονικού εµπορίου, στην εσωτερική αγορά («οδηγία για το ηλεκτρονικό εµπόριο») 3, έχοντας υπόψη την οδηγία 2001/29/EΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και Συµβουλίου, της 22ας Μαΐου 2001, για την εναρµόνιση ορισµένων πτυχών του δικαιώµατος του δηµιουργού και συγγενικών δικαιωµάτων στην κοινωνία της πληροφορίας 4, έχοντας υπόψη την οδηγία 2002/21/EΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συµβουλίου, της 7ης Μαρτίου 2002, σχετικά µε το κοινό κανονιστικό πλαίσιο για δίκτυα και υπηρεσίες ηλεκτρονικών επικοινωνιών (οδηγία πλαίσιο) 5, έχοντας υπόψη την οδηγία 2002/22/EE του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συµβουλίου, της 7ης Μαρτίου 2002, για την καθολική υπηρεσία και τα δικαιώµατα των χρηστών όσον αφορά δίκτυα και υπηρεσίες ηλεκτρονικών επικοινωνιών (οδηγία καθολικής υπηρεσίας) 6, έχοντας υπόψη την οδηγία 2002/58/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συµβουλίου, της 12ης Ιουλίου 2002, σχετικά µε την επεξεργασία των δεδοµένων προσωπικού χαρακτήρα και την προστασία της ιδιωτικής ζωής στον τοµέα των ηλεκτρονικών επικοινωνιών (οδηγία για την προστασία της ιδιωτικής ζωής στις ηλεκτρονικές επικοινωνίες) 7, έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής στο Συµβούλιο, στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, στην Οικονοµική και Κοινωνική Επιτροπή και στην Επιτροπή των Περιφερειών, «Βοήθεια προς τις ΜΜΕ για τη µετάβαση στην ψηφιακή εποχή» (COM(2001) 136) 8, έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής «Συνέπειες και προτεραιότητες. Ανακοίνωση προς το Εαρινό Ευρωπαϊκό Συµβούλιο της Στοκχόλµης» 1 εν έχει ακόµη δηµοσιευθεί στην ΕΕ, P5_TA(2002)0325. 2 ΕΕ C 341, 9.11.1998, σ. 136. 3 ΕΕ L 178, 17.7.2000, σ. 1. 4 ΕΕ L 167, 22.6.2001, σ. 10. 5 ΕΕ L 108. 24.4.2002, σ. 33. 6 ΕΕ L 108, 24.4.2002, σ. 51. 7 ΕΕ L 201, 31.7.2002, σ. 37. 8 εν έχει δηµοσιευθεί ακόµη στην ΕΕ. PE 321.976 6/15 PR\480949.doc
(COM(2001) 140) 1, έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής στο Συµβούλιο, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, την Οικονοµική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών «Ασφάλεια δικτύων και πληροφοριών: Πρόταση ευρωπαϊκής πολιτικής» (COM(2001) 298) 2, έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής στο Συµβούλιο, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, την Οικονοµική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών «eeurope 2002: ηµιουργία κοινοτικού πλαισίου για την εκµετάλλευση πληροφοριών του δηµοσίου τοµέα «(COM(2001) 607) 3, έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής στο Συµβούλιο, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, την Οικονοµική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών «Έκθεση συγκριτικής αξιολόγησης του σχεδίου δράσης» (COM(2002) 62) 4, έχοντας υπόψη το άρθρο 163 του Κανονισµού του, έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Βιοµηχανίας, Εξωτερικού Εµπορίου, Έρευνας και Ενέργειας καθώς και τη γνωµοδότηση της Επιτροπής Πολιτισµού, Νεότητας, Παιδείας, Μέσων Ενηµέρωσης και Αθλητισµού (A5-0000/2002), A. λαµβάνοντας υπόψη ότι το σχέδιο δράσης eeurope είναι τµήµα της στρατηγικής της Λισσαβόνας, στόχος της οποίας είναι να καταστεί η Ευρωπαϊκή Ένωση η ανταγωνιστικότερη και δυναµικότερη οικονοµία της γνώσης και να βελτιώσει την απασχόληση και την κοινωνική συνοχή της µέχρι το 2010, B. λαµβάνοντας υπόψη ότι το Ευρωπαϊκό Συµβούλιο της Βαρκελώνης, του Μαρτίου 2002, κάλεσε την Επιτροπή να καταρτίσει ένα συνολικό σχέδιο δράσης «eeurope 2005» µε προτεραιότητα την «εκτεταµένη διαθεσιµότητα και χρήση των ευρυζωνικών δικτύων σε ολόκληρη την Ένωση έως το 2005 και την ανάπτυξη του Πρωτοκόλλου Ipv6 του ιαδικτύου» και «την ασφάλεια των δικτύων και των πληροφοριών, το ηλεκτρονικό κράτος, την ηλεκτρονική µάθηση, την ηλεκτρονική υγεία και το ηλεκτρονικό εµπόριο» 5, Γ. λαµβάνοντας υπόψη ότι το Ευρωπαϊκό Συµβούλιο, που διεξήχθη τον Ιούνιο του 2002 στη Σεβίλλη, ζήτησε την πλήρη εφαρµογή του σχεδίου δράσης eeurope 2005 µέχρι τα τέλη του 2005» και κάλεσε την Επιτροπή «να υποβάλει εν ευθέτω χρόνω στο Εαρινό Ευρωπαϊκό Συµβούλιο του 2004 ενδιάµεση επισκόπηση για την αξιολόγηση της προόδου και, αν κρίνεται απαραίτητο, να εκπονήσει προτάσεις για προσαρµογή του 1 εν έχει δηµοσιευτεί ακόµη στην ΕΕ. 2 εν έχει δηµοσιευτεί ακόµη στην ΕΕ. 3 εν έχει δηµοσιευτεί ακόµη στην ΕΕ 4 εν έχει δηµοσιευτεί ακόµη στην ΕΕ 5 Ευρωπαϊκό Συµβούλιο της Βαρκελώνης, συµπεράσµατα της προεδρίας, σηµείο 40 (http://ue.eu.int/fi/info/eurocouncil/index.htm). PR\480949.doc 7/15 PE 321.976
σχεδίου δράσης 1,. λαµβάνοντας υπόψη ότι το νέο Πρόγραµµα ράσης είναι συνέχεια του Προγράµµατος ράσης eeurope 2002, το οποίο εγκρίθηκε τον Ιούνιο του 2000 από το Ευρωπαϊκό Συµβούλιο της Φέιρα, E. εκτιµώντας ότι η κοινωνία των πληροφοριών συνιστά παράγοντα που επηρεάζει καίρια τη σηµερινή πρόοδο, σηµαντικό εργοδότη στην Ευρωπαϊκή Ένωση και παράγοντα που ενώνει µε έναν νέο τρόπο την Ευρώπη στο σύνολό της, η ανάπτυξη της οποίας συνεπάγεται επίσης σηµαντικές κοινωνικές, πολιτιστικές και οικονοµικές δυνατότητες, ΣΤ. εκτιµώντας ότι οι διασυνοριακές σχέσεις και επαφές των ανθρώπων στην κοινωνία των πληροφοριών έχουν διευκολυνθεί σηµαντικά τόσο σε προσωπικό επίπεδο όσο σε σχέση µε τους κοινωνικούς θεσµούς, Ζ. λαµβάνοντας υπόψη ότι οι αραιοκατοικηµένες και αποµακρυσµένες περιοχές κινδυνεύουν εν µέρει να µείνουν εκτός του eeurope 2005 και ειδικότερα ο πληθυσµός των ηλικιωµένων, επειδή οι επιχειρήσεις δεν θεωρούν επωφελή δραστηριότητα τη δηµιουργία ευρυζωνικών δικτύων, H. εκτιµώντας ότι η ψηφιοποίηση και δικτύωση, παρόλο που παρέχουν πολύπλευρες δυνατότητες ανάπτυξης, έχουν επίσης προκαλέσει χάσµα σε διεθνές επίπεδο ανάµεσα στις πλούσιες βιοµηχανικές χώρες και στις αναπτυσσόµενες, Θ. εκτιµώντας ότι η πλειονότητα των χρηστών του ιαδικτύου που ζουν στα κράτη µέλη της ΕΕ είναι άνδρες και ότι αυτή η διαφορά µεταξύ των φύλων είναι ιδιαίτερα σαφής στις αναπτυσσόµενες χώρες, όπου µόνο ένα µικρό ποσοστό γυναικών µπορεί να χρησιµοποιεί το ιαδίκτυο, Ι. λαµβάνοντας υπόψη ότι ιδιαίτερα είναι τα προβλήµατα αλλά και οι ευκαιρίες που σχετίζονται µε τις µικρές και τις µεσαίες επιχειρήσεις, οι οποίες είναι περισσότερες από 19 εκατοµµύρια στην ΕΕ και οι οποίες δεν είναι πάντοτε σε θέση να αξιοποιούν όλες τις δυνατότητες που παρέχουν οι τεχνολογίες της πληροφορίας ούτε να επενδύουν επαρκώς στην κατάρτιση των εργαζοµένων, ΙA. IB. λαµβάνοντας υπόψη ότι η εφαρµογή της ψηφιακής τεχνολογίας έχει αφενός µειώσει και αφετέρου αυξήσει τις θέσεις σε ορισµένους τοµείς απασχόλησης και έχει αλλάξει άρδην την εικόνα της εργασίας, γεγονός που έχει οδηγήσει κυρίως µεσήλικες στη µακροχρόνια ανεργία, εκτιµώντας ότι τα άτοµα που ανήκουν στις µειονεκτούσες κοινωνικές οµάδες, όπως τα άτοµα χαµηλού µορφωτικού επιπέδου, οι άνεργοι, τα άτοµα µε ειδικές ανάγκες και οι ηλικιωµένοι, κινδυνεύουν να γίνουν και δεύτερη φορά θύµατα αποκλεισµού, παραµένοντας έξω από την κοινωνία των πληροφοριών, 1 Ευρωπαϊκό Συµβούλιο της Σεβίλλης, συµπέρασµα της προεδρίας, σηµείο 54 (http://ue.eu.int/fi/info/eurocouncil/index.htm). PE 321.976 8/15 PR\480949.doc
M. λαµβάνοντας υπόψη ότι εξαιτίας της δεσπόζουσας θέσης της αγγλικής γλώσσας στο ιαδίκτυο επικρατεί υπερβολική µονοπολιτισµικότητα εκτιµώντας ότι ο ευρωπαϊκός πολιτισµός δεν προωθείται επαρκώς στο ιαδίκτυο, γεγονός που ζηµιώνει την παραγωγή ποιοτικού ψηφιακού περιεχοµένου, N. εκτιµώντας ότι το δίκτυο των πληροφοριών έχει εξελιχθεί και σε πολιτικό µέσο, το οποίο µε την αποτελεσµατική χρήση του αυξάνει σηµαντικά τις επαφές κοινωνικών φορέων όπως οι µη κυβερνητικές οργανώσεις και δηµιουργεί δυνατότητες επιρροής, 1. επισηµαίνει µε ικανοποίηση ότι το σχέδιο δράσης «eeurope 2005» της Επιτροπής, το οποίο έχει ως στόχο να αυξήσει τις επενδύσεις στον ιδιωτικό τοµέα και να δηµιουργήσει θέσεις απασχόλησης, αυξάνει την παραγωγικότητα, βελτιώνει τις σύγχρονες δηµόσιες υπηρεσίες και παρέχει τη δυνατότητα σε όλους να συµµετάσχουν στην παγκόσµια κοινωνία των πληροφοριών 2. τονίζει ότι η εγγύηση για την ανταγωνιστικότητα των τιµών µε τη βοήθεια των ευρυζωνικών επαφών, οι οποίες συνιστούν προαπαιτούµενο για µια ανταγωνιστική και δυναµική οικονοµία των πληροφοριών, προϋποθέτει εκ µέρους των κυβερνήσεων των κρατών µελών την ανάληψη δράσεων που θα συνάδουν µε τα συµπεράσµατα του Ευρωπαϊκού Συµβουλίου της Βαρκελώνης 3. τονίζει ότι τα κράτη µέλη πρέπει να επιδιώξουν να προωθήσουν την εφαρµογή της ψηφιακής τηλεόρασης χωρίς ωστόσο να προβούν σε διακρίσεις εις βάρος των χρηστών της αναλογικής τηλεόρασης και τη µετάβαση στις κινητές επικοινωνίες τρίτης γενιάς, γεγονός που απαιτεί από τα κράτη µέλη την άµεση εφαρµογή του κανονιστικού πλαισίου για τον τοµέα των τηλεπικοινωνιών 4. προτρέπει την Επιτροπή να δροµολογήσει αµέσως συζητήσεις για την εφαρµογή των κινητών επικοινωνιών τρίτης γενιάς, να αποµακρύνει από τον τοµέα τους περιττούς τεχνικούς και διοικητικούς φραγµούς και να εναρµονίσει τις µεθόδους που σχετίζονται µε τον τοµέα καλεί τα κράτη µέλη να υιοθετήσουν µια ευέλικτη προσέγγιση όσον αφορά το εµπόριο και τη διαχείριση των συχνοτήτων και να εξετάσουν µε νέο τρόπο τη δυνατότητα καταµερισµού των δαπανών που προκύπτουν από τη δηµιουργία της απαραίτητης υποδοµής επισηµαίνει ότι έτσι θα αυξανόταν η ζήτηση στον τοµέα και θα δηµιουργείτο επενδυτική σταθερότητα 5. καλεί τις κυβερνήσεις των κρατών µελών να αναζητήσουν µέσα µε τη βοήθεια των οποίων θα εξελιχθούν ταχύτερα οι νέες υπηρεσίες επικοινωνίας και τηλεπικοινωνιών των πολιτών, µε αποτέλεσµα υπηρεσίες φιλικότερες προς το χρήστη 6. προτρέπει τα κράτη µέλη της ΕΕ να παράσχουν στους πολίτες τους επαρκή δωρεάν χρόνο χρήσης του ιαδικτύου, προκειµένου να εξοικειωθούν µε τις υπηρεσίες που τους παρέχει το ηλεκτρονικό κράτος ώστε να δραστηριοποιούνται ως πολίτες µέσω δικτύου προτρέπει να διασφαλιστεί τόσο η σαφής ταξινόµηση των παρεχόµενων υπηρεσιών µέσω ιαδικτύου όσο και η απρόσκοπτη πρόσβαση του κοινού σε αυτές καλεί την Επιτροπή να εξετάσει τις δυνατότητες ανάπτυξης υπηρεσιών φωνητικής PR\480949.doc 9/15 PE 321.976
καθοδήγησης για τις οµάδες χρηστών µε ιδιαίτερες ανάγκες 7. επισηµαίνει µε ικανοποίηση ότι η συντριπτική πλειονότητα των σχολείων στην ΕΕ διαθέτουν πλέον ηλεκτρονικούς υπολογιστές µε σύνδεση στο ιαδίκτυο, για εκπαιδευτικούς λόγους προτρέπει τα κράτη µέλη να διασφαλίσουν ότι όλα τα εκπαιδευτικά ιδρύµατα της ΕΕ χρησιµοποιούν επαρκώς τις ευρυζωνικές επαφές στο πλαίσιο της ηλεκτρονικής εκµάθησης τονίζει ιδιαίτερα τη σηµασία που έχει η δια βίου εκµάθηση και εκπαίδευση στο περιβάλλον της αναπτυσσόµενης ψηφιακής τεχνολογίας 8. ζητεί από την Επιτροπή να εξετάσει τις δυνατότητες εκπαίδευσης των ενηλίκων στο πλαίσιο της κοινωνίας των πολιτών, ούτως ώστε να µπορούν να χειρίζονται τις τεχνολογίες των πληροφοριών και των επικοινωνιών, αλλά και τις δυνατότητες ανάπτυξης µιας πανευρωπαϊκής µεθόδου µέτρησης των ικανοτήτων αυτών κάθε φορά που θα προχωρούµε σε επόµενη φάση της νέας τεχνολογίας 9. προτρέπει τα κράτη µέλη να καθιερώσουν, µε τη βοήθεια των βέλτιστων πρακτικών και της συγκριτικής αξιολόγησης, εύχρηστα και ασφαλή δίκτυα ηλεκτρονικής υγείας, προκειµένου να παρέχουν στους πολίτες πληροφορίες και υπηρεσίες υγείας 10. προτρέπει τα κράτη µέλη να στηρίξουν ιδιαίτερα τις ΜΜΕ κατά τη µετάβασή τους στην ψηφιακή εποχή και να τις ενθαρρύνουν να παράσχουν στους εργαζοµένους τους την απαραίτητη κατάρτιση, προκειµένου να επωφεληθούν από τη χρήση των νέων τεχνολογιών των πληροφοριών και των επικοινωνιών 11. προτρέπει τα κράτη µέλη να εξετάσουν την πιθανότητα ίδρυσης εθνικών ταµείων, για την ενσωµάτωση στην κοινωνία των πληροφοριών των γεωγραφικά αποµονωµένων και των κοινωνικά αποκλεισµένων πολιτών 12. προτρέπει την Επιτροπή να προωθήσει την εξέλιξη των ευρωπαϊκών λειτουργικών συστηµάτων και των προγραµµάτων, γεγονός που θα ενισχύσει την ανάπτυξη του τοµέα των πληροφοριών και των επικοινωνιών στην Ευρώπη ενθαρρύνει τα κράτη µέλη να στηρίξουν σχέδια για τη διασφάλιση του απορρήτου των πληροφοριών, και να αναπτύξουν τα σχετικά προγράµµατα 13. καλεί την Επιτροπή να συστήσει το ταχύτερο δυνατόν µια οµάδα εργασίας για την ασφάλεια του δικτύου πληροφοριών, η οποία θα δρα ως όργανο της Κοινότητας για το συντονισµό σχεδίων και πολιτικών σχετικών µε την ασφάλεια των πληροφοριών 14. καλεί το Συµβούλιο να διαβιβάσει στη ιάσκεψη Κορυφής για την κοινωνία της πληροφορίας, που θα διεξαχθεί στη Γενεύη το εκέµβριο του 2003, το σαφές µήνυµα ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι αποφασισµένη να αναδειχθεί στην ανταγωνιστικότερη και δυναµικότερη ισότιµη οικονοµία των πληροφοριών 15. αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισµα στο Συµβούλιο, στην Επιτροπή, καθώς και στις κυβερνήσεις και τα κοινοβούλια των κρατών µελών. PE 321.976 10/15 PR\480949.doc
ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ 1. Εισαγωγή Το Ευρωπαϊκό Συµβούλιο που διεξήχθη το Μάρτιο του 2002 στη Βαρκελώνη, κάλεσε την Επιτροπή να καταρτίσει το Πρόγραµµα ράσης «eeurope 2005», το οποίο θα περιλαµβάνει ως προτεραιότητα την «εκτεταµένη διαθεσιµότητα και χρήση των ευρυζωνικών δικτύων σε ολόκληρη την Ένωση έως το 2005 και την ανάπτυξη του Πρωτοκόλλου Ipv6 του ιαδικτύου» καθώς και «την ασφάλεια των δικτύων και των πληροφοριών, το ηλεκτρονικό κράτος, την ηλεκτρονική µάθηση, την ηλεκτρονική υγεία και το ηλεκτρονικό εµπόριο». Το συγκεκριµένο σχέδιο δράσης - το οποίο είναι συνέχεια του σχεδίου δράσης eeurope 2002 που εγκρίθηκε από το Ευρωπαϊκό Συµβούλιο της Φέιρα, τον Ιούνιο του 2000 αποτελεί τµήµα της στρατηγικής της Λισσαβόνας µε την οποία η Ευρωπαϊκή Ένωση επιχειρεί να καταστεί η ανταγωνιστικότερη και δυναµικότερη οικονοµία της γνώσης ανά την υφήλιο και να βελτιώσει την απασχόληση και την κοινωνική της συνοχή έως το 2010. Το Ευρωπαϊκό Συµβούλιο που διεξήχθη τον Ιούνιο του 2002 στη Σεβίλλη, ζήτησε «την πλήρη εφαρµογή του σχεδίου δράσης eeurope 2005 µέχρι τα τέλη του 2005» και κάλεσε την Επιτροπή να «υποβάλει εν ευθέτω χρόνω στο Εαρινό Ευρωπαϊκό Συµβούλιο του 2004 ενδιάµεση επισκόπηση για την αξιολόγηση της προόδου, και αν κρίνεται απαραίτητο, να εκπονήσει προτάσεις για προσαρµογή του σχεδίου δράσης». Στόχος του σχεδίου δράσης «eeurope 2005» είναι να δηµιουργήσει ευνοϊκές συνθήκες για τις επενδύσεις του ιδιωτικού τοµέα και τη δηµιουργία θέσεων απασχόλησης, την αύξηση της παραγωγικότητας, τον εκσυγχρονισµό των δηµοσίων υπηρεσιών και την παροχή δυνατότητας συµµετοχής όλων στη διεθνή κοινωνία των πληροφοριών, αποτρέποντας µε κάθε µέσο την εξαίρεση των περιθωριοποιηµένων κοινωνικών οµάδων από την κοινωνία των πληροφοριών. Το «eeurope 2005» επιδιώκει να προωθήσει τις ασφαλείς υπηρεσίες, εφαρµογές και περιεχόµενα, που ουσιαστικά βασίζονται στις διαθέσιµες ευρυζωνικές επαφές. 2. Στόχοι Ηλεκτρονικό κράτος Τα κράτη µέλη πρέπει να εγγυηθούν ότι µέχρι το τέλος του 2004 οι αλληλεπιδρώσες και προσβάσιµες σε όλους δηµόσιες υπηρεσίες θα επωφελούνται από τα ευρυζωνικά δίκτυα και την παροχή πολλών καναλιών. Όλοι οι πολίτες θα πρέπει να µπορούν στην περιοχή τους να χρησιµοποιούν εύκολα κάποιο δηµόσιο σηµείο επαφής στο ιαδίκτυο, κατά προτίµηση µε ευρυζωνικό δίκτυο, προκειµένου να µπορούν ανεµπόδιστα να ενηµερώνονται για τις διαθέσιµες δηµόσιες υπηρεσίες. Κατά τη διαµόρφωση των υπηρεσιών δικτύου πρέπει να λαµβάνονται ιδιαιτέρως υπόψη οι ανάγκες των µειονεκτουσών οµάδων, όπως των ατόµων µε ειδικές ανάγκες. Επιπλέον, η ασφάλεια των πληροφοριών στις δηµόσιες υπηρεσίες πρέπει να αναπτυχθεί περαιτέρω, για παράδειγµα µε τη χρήση έξυπνων καρτών και ηλεκτρονικών υπογραφών. Ηλεκτρονική µάθηση Το Ευρωπαϊκό Συµβούλιο της Βαρκελώνης έθεσε ως στόχο την αναλογία ενός υπολογιστή PR\480949.doc 11/15 PE 321.976
συνδεδεµένου µε το ιαδίκτυο ανά 15 µαθητές µέχρι το τέλος του 2003. Επιπλέον στόχος του «eeurope» ήταν η διασφάλιση της σύνδεσης όλων των σχολείων µε το ιαδίκτυο εντός του 2001. Οι στόχοι αυτοί έχουν σχεδόν επιτευχθεί (τον Μάρτιο του 2002 τα σχολεία της ΕΕ διέθεταν κατά µέσο όρο έναν υπολογιστή συνδεδεµένο στο ιαδίκτυο ανά 17 µαθητές σχεδόν, και το 93% των σχολείων διέθετε σύνδεση µε το ιαδίκτυο 1 ). Όλα τα σχολεία και τα ανώτερα εκπαιδευτικά ιδρύµατα, καθώς τα άλλα ιδρύµατα που συνδέονται µε την ηλεκτρονική µάθηση, όπως µουσεία, βιβλιοθήκες και αρχεία, θα πρέπει να διαθέτουν ευρυζωνική σύνδεση µε το ιαδίκτυο, µέχρι το τέλος του 2005. Η πρωτοβουλία «elearning» της Επιτροπής προωθεί νέους τρόπους µάθησης στην κοινωνία της γνώσης, προκειµένου να ενισχύσει τη διδασκαλία των τεχνολογιών της πληροφορίας και της επικοινωνίας. Στα τέλη του 2003, τα κράτη µέλη θα πρέπει να χρησιµοποιούν δράσεις επαγγελµατικού αναπροσανατολισµού, οι οποίες να παρέχουν βασικές γνώσεις της κοινωνίας της πληροφορίας για τη βελτίωση της δυνατότητας απασχόλησης και της ποιότητας ζωής. Ηλεκτρονική υγεία Οι εργαζόµενοι στον τοµέα της υγείας χρησιµοποιούν όλο και περισσότερο το ιαδίκτυο για τις επαφές µε τους ασθενείς τους. Η χρήση των εξελιγµένων βοηθηµάτων και των εφαρµογών των υπολογιστών γενικεύεται και αυξάνει η σηµασία της ψηφιακής τεχνολογίας. Όλο και συχνότερα οι πολίτες λαµβάνουν πληροφορίες για θέµατα υγείας µέσω του ιαδικτύου, και ως εκ τούτου υπάρχει µεγάλη ζήτηση στην παροχή πληροφοριών µέσω δικτύου σχετικά µε την υγεία. Μέχρι τα τέλη του 2005 πρέπει να δηµιουργηθούν δίκτυα πληροφοριών µεταξύ νοσοκοµείων, εργαστηρίων και νοικοκυριών, εν ανάγκη µε ευρυζωνικές συνδέσεις. Στην ίδια προθεσµία, πρέπει να διατίθενται υπηρεσίες δικτύου στον τοµέα της υγείας για τους πολίτες, όπως παροχή ιατρικών συµβουλών από απόσταση, ιστορικό ασθενών σε ηλεκτρονική µορφή και δυνατότητα χορήγησης αποζηµίωσης για νοσοκοµειακές δαπάνες µέσω δικτύου. Επιπλέον, η συνταγογράφηση θα µπορεί να γίνεται ηλεκτρονικά. Στις υπηρεσίες αυτές πρέπει να καθοριστούν ποιοτικά κριτήρια, ώστε να αυξηθεί η εµπιστοσύνη των πολιτών στην ασφάλεια και την αξιοπιστία των υπηρεσιών αυτών. Ηλεκτρονικό εµπόριο Σε ένα δυναµικό περιβάλλον ηλεκτρονικής επιχειρηµατικής δραστηριότητας το εµπόριο πραγµατοποιείται ηλεκτρονικώς και παρέχονται δυνατότητες ψηφιακής τεχνολογίας οι οποίες ωφελούν τις διαδικασίες επιχειρηµατικής δραστηριότητας στην κοινωνία των πληροφοριών. Τα τελευταία χρόνια η ΕΕ έχει προσπαθήσει να δηµιουργήσει µια εσωτερική αγορά υπηρεσιών της κοινωνίας των πληροφοριών µε τη βοήθεια µίας σειράς σχετικών οδηγιών (περί ηλεκτρονικού εµπορίου, περί ηλεκτρονικών υπογραφών, περί δικαιώµατος του δηµιουργού και συγγενικών δικαιωµάτων στην κοινωνία της πληροφορίας καθώς και σχετικά µε την προστασία του καταναλωτή σε περίπτωση τηλεσυµφωνίας). Η Επιτροπή προσπαθεί να προωθήσει το ηλεκτρονικό εµπόριο, το οποίο αναπτύσσεται µε ρυθµό βραδύτερο του αναµενόµενου, εξετάζοντας σε συνεργασία µε τα κράτη µέλη µια αποτελεσµατική νοµοθεσία για το θέµα και αποµακρύνοντας τους παράγοντες που εµποδίζουν τις επιχειρήσεις να 1 Ευρωβαρόµετρο, Μάρτιος 2002. PE 321.976 12/15 PR\480949.doc
δραστηριοποιηθούν στο ηλεκτρονικό εµπόριο. Προς το παρόν, οι αγορές µέσω δικτύου επιβαρύνονται και µε τα σχετικά υψηλά έξοδα αποστολής. Προωθώντας την επίλυση των προβληµάτων στο δίκτυο προσπαθούµε να αυξήσουµε την εµπιστοσύνη των καταναλωτών στο ηλεκτρονικό εµπόριο. Ιδιαίτερα οι ΜΜΕ αντιµετωπίζουν συχνά µεγάλες δυσκολίες στην προσπάθειά τους να εισέλθουν στο περιβάλλον της ηλεκτρονικής εµπορικής δραστηριότητας. Στην Ευρώπη υπάρχουν περίπου 19 εκατοµµύρια επιχειρήσεις, οι οποίες συχνά δεν µπορούν ή δεν έχουν τη δυνατότητα να επενδύσουν αρκετά στην ψηφιακή τεχνολογία και κυρίως να προσφέρουν στους εργαζοµένους τους την απαραίτητη κατάρτιση για την χρήση των τεχνολογιών των πληροφοριών και της επικοινωνίας. Ευρυζωνικές επαφές και παροχή πολλών καναλιών Σύµφωνα µε τις πιο πρόσφατες έρευνες του Ευρωβαρόµετρου (Ιούνιος 2002) το 40% κατά µέσο όρο των νοικοκυριών της ΕΕ διαθέτει σύνδεση στο ιαδίκτυο. Τούτο καταδεικνύει µια σαφή αύξηση σε σύγκριση µε την κατάσταση που επικρατούσε την περίοδο πριν από το Ευρωπαϊκό Συµβούλιο της Λισσαβόνας, που διεξήχθη τον Μάρτιο του 2000. Ωστόσο, η εξάπλωση του ιαδικτύου επιβραδύνεται, καθώς από τον Ιούνιο του 2001 η αύξηση που έχει σηµειωθεί αγγίζει τις τέσσερις ποσοστιαίες µονάδες µόνο. Ωστόσο το επίπεδο χρήσης του ιαδικτύου στο σύνολο του πληθυσµού είναι υψηλότερο σε σχέση µε την εξάπλωσή του στα νοικοκυριά (τον Νοέµβριο του 2001 ανερχόταν σχεδόν στο 50%). Οι αριθµοί αυτοί καταδεικνύουν ότι η ΕΕ εξακολουθεί να υπολείπεται σε σχέση µε τις ΗΠΑ όσον αφορά τη γενίκευση της χρήσης του ιαδικτύου. Το Ευρωπαϊκό Συµβούλιο της Βαρκελώνης περιλαµβάνει στους στόχους του την εκτεταµένη διαθεσιµότητα των ευρυζωνικών δικτύων και την ανάπτυξη του Πρωτοκόλλου Ipv6 του ιαδικτύου, το οποίο θα καταστήσει εφικτή την επόµενη γενιά του ιαδικτύου. Τα κράτη µέλη πρέπει να επιδιώξουν τη δηµιουργία ευρυζωνικής υποδοµής και να εξελίξουν τις δυνατότητες χρήσης του ιαδικτύου µε την παροχή πολλών καναλιών µέσω της ψηφιακής τηλεόρασης και της κινητής επικοινωνίας τρίτης γενιάς. Τούτο προϋποθέτει τον καθορισµό της έννοιας της ευρείας ζώνης, µε εναρµονισµένα κριτήρια. Καλό θα ήταν επίσης να στηρίξουµε τις επενδύσεις για τη διαµόρφωση ευρυζωνικών επαφών σε αραιοκατοικηµένες και αποµακρυσµένες περιφέρειες. Μια δυνατότητα δηµιουργίας υποδοµής θα µπορούσε να είναι η εξής: ο εργολάβος να αναλάβει τις εργασίες εγκατάστασης του ευρυζωνικού δικτύου, κι εν συνεχεία να το εκµισθώσει στους φορείς εκµετάλλευσης. Αυτό θα ήταν οικονοµικότερο για τις επιχειρήσεις και θα δηµιουργούσε ανταγωνισµό σε επίπεδο έτοιµων υπηρεσιών. Ασφάλεια των πληροφοριών Η Ευρωπαϊκή Ένωση εφαρµόζει µια συνολική στρατηγική που καλύπτει την ασφάλεια των πληροφοριών στο δίκτυο, η οποία συµπεριελήφθη στα συµπεράσµατα του Συµβουλίου, τον εκέµβριο του 2001, και στην πρόταση της Επιτροπής για απόφαση πλαισίου σχετικά µε τις επιθέσεις κατά των συστηµάτων πληροφοριών 1. Στα εν λόγω συµπεράσµατά του, το Συµβούλιο ζήτησε από την Επιτροπή να συστήσει οµάδα εργασίας για την ασφάλεια των πληροφοριών στο δίκτυο. Η συγκεκριµένη οµάδα εργασίας πρέπει να συσταθεί το 1 COM(2002) 173 τελικό, 19.4.2002. PR\480949.doc 13/15 PE 321.976
συντοµότερο δυνατόν, καθώς λαµβάνεται υπόψη ότι τα τελευταία χρόνια έχουν αυξηθεί σαφώς οι απειλές και τα προβλήµατα στην ασφάλεια των υπολογιστών και στη διακίνηση των πληροφοριών στο δίκτυο. Η εφαρµογή της µεθόδου απόδειξης της γνησιότητας είναι πολύ αργή παρά τη θέσπιση οδηγίας επί του θέµατος 1. Αντίθετα η χρήση έξυπνων καρτών έχει αυξηθεί χάρη στις ευνοϊκές προβλέψεις της αγοράς. 3. Ορθές πρακτικές και συγκριτική αξιολόγηση Το σχέδιο δράσης «eeurope 2005» επιδιώκει να εντοπίσει τις ορθές πρακτικές και να επωφεληθεί από αυτές καθιστώντας τις παραδείγµατα που µπορούν να χρησιµοποιηθούν για την επίτευξη των στόχων του «eeurope». Η Επιτροπή, σε συνεργασία µε την εκάστοτε προεδρία διοργανώνει εκστρατεία για την εξάπλωση των ορθών πρακτικών. Τον Νοέµβριο του 2001 διοργανώθηκε διάσκεψη για το ηλεκτρονικό κράτος, η οποία ολοκληρώθηκε µε κοινή δήλωση των κρατών µελών της ΕΕ, των χωρών της ΕΖΕΣ και των υπουργών των υποψηφίων για προσχώρηση κρατών, όπου επαναλάµβαναν τη δέσµευσή τους να αναπτύξουν το ηλεκτρονικό κράτος ως µέρος της στρατηγικής της Λισσαβόνας και του σχεδίου δράσης «eeurope». Τα επιτευχθέντα αποτελέσµατα κοινοποιούνται επίσης µέσω των δικτύων έρευνας και των ενώσεων καταναλωτών που λειτουργούν ως υποστηρικτικά δίκτυα. Το Ευρωπαϊκό Συµβούλιο της Λισσαβόνας αποφάσισε η µετάβαση στην οικονοµία των πληροφοριών να πραγµατοποιηθεί µε τη µέθοδο του ανοικτού συντονισµού, κατά την οποία οι εθνικές επιδόσεις συγκρίνονται µε τη βοήθεια συγκριτικής αξιολόγησης. Το Συµβούλιο ενέκρινε το Νοέµβριο του 2000 τους 23 δείκτες, τους οποίους είχε διαπραγµατευθεί µε τα κράτη µέλη, ως µέρος του σχεδίου δράσης «eeurope 2002». Τελικός στόχος της συγκριτικής αξιολόγησης ήταν η χάραξη πολιτικής για τον τοµέα. Το Φεβρουάριο του 2002, η Επιτροπή δηµοσίευσε έκθεση σχετικά µε τις συγκριτικές αναλύσεις eeurope 2, ενώ στις αρχές του 2003 προτίθεται να δηµοσιεύσει µια αξιολόγηση για το σχέδιο δράσης «eeurope 2002». 4. Συµπεράσµατα Στο σχέδιο δράσης «eeurope 2005» ο ιδιωτικός τοµέας καλείται να συνεργαστεί µε την Επιτροπή και τα κράτη µέλη για την επίτευξη των στόχων του «eeurope». Γενικότερα, το σχέδιο δράσης καθορίζει τα πλαίσια για µια συντονισµένη ευρωπαϊκή πολιτική στα θέµατα της κοινωνίας των πληροφοριών. Το Ευρωπαϊκό Συµβούλιο της Σεβίλλης αναγνωρίζει στα συµπεράσµατά του ότι το σχέδιο προωθεί σηµαντικά τις επιδιώξεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης προς µια ανταγωνιστική οικονοµία που θα βασίζεται στις πληροφορίες. Η επιτυχία του σχεδίου θα επηρεάσει σηµαντικά την ανάπτυξη, την παραγωγικότητα, την απασχόληση και την κοινωνική συνοχή στην Ευρώπη. Ο εισηγητής θεωρεί ότι το σχέδιο δράσης «eeurope 2005» συνιστά την εντελώς απαραίτητη και λογική συνέχεια του «eeurope 2002», προκειµένου να υπάρξει ωφέλεια από τα αποτελέσµατα των υλοποιηµένων µεταρρυθµίσεων και σχεδίων. Οι στόχοι του Ευρωπαϊκού 1 Οδηγία 1999/93/EΚ. 2 COM(2002) 62 τελικό, 5.2.2002. PE 321.976 14/15 PR\480949.doc
Συµβουλίου της Φέιρα για φθηνότερες, ταχύτερες και ασφαλέστερες επαφές στο ιαδίκτυο, για επενδύσεις στους ανθρώπους και στις ικανότητές τους καθώς και για την ενίσχυση της χρήσης του ιαδικτύου παραµένουν σηµαντικοί, και για την υλοποίησή τους πρέπει να εργαστούµε µε αποφασιστικότητα. Στην επόµενη φάση του «eeurope» κυριαρχούν οι γενικευµένες ευρυζωνικές επαφές, η επικοινωνία µε πολλά κανάλια, η ασφάλεια των δικτύων πληροφοριών και οι δηµόσιες υπηρεσίες που προσφέρονται στους πολίτες µέσω ιαδικτύου, η επωφελής εκµάθηση των τεχνολογιών των πληροφοριών και των επικοινωνιών και το δυναµικό περιβάλλον του ηλεκτρονικού εµπορίου. Ο εισηγητής θεωρεί ότι για την επίτευξη των στόχων αυτών πρέπει να ενισχυθεί η µετάβαση των ΜΜΕ στην ψηφιακή εποχή και να διασφαλιστεί ότι οι εργαζόµενοι σε αυτές διαθέτουν επαρκή τεχνογνωσία και γνώσεις της τεχνολογίας των επικοινωνιών. Πρέπει να αναπτυχθούν υπηρεσίες βασιζόµενες στις νέες τεχνολογίες της κοινωνίας των πληροφοριών, προκειµένου να δηµιουργηθούν νέες δυνατότητες επιχειρηµατικής δράσης και να προωθηθεί η χρήση της κινητής επικοινωνίας τρίτης γενιάς η οποία συνιστά κεντρικό στοιχείο της επικοινωνίας µε πολλά κανάλια. Επιπλέον, ο εισηγητής προτείνει την ίδρυση εθνικών ταµείων, µε τη βοήθεια των οποίων θα µπορούσε να αποφευχθεί η περιθωριοποίηση των αποµακρυσµένων περιοχών από την κοινωνία των πληροφοριών και να γεφυρωθεί το ψηφιακό και κοινωνικό χάσµα που έχει δηµιουργηθεί. PR\480949.doc 15/15 PE 321.976