Γεφύρωση Ψηφιακού Χάσματος Η Οπτική του Κλάδου των Κινητών Τηλεπικοινωνιών Ελίνα Θεοδωροπούλου Προϊστ. Τμ. Νέων Τεχνολογιών Δικτύου Πρόσβασης Φεβρουάριος 2008 Υποδ/νση Νέων Τεχνολογιών Ref.No: P00-2006 Δ/νση Συστημάτων Δικτύου & Νέων Τεχνολογιών
Περιεχόμενα Εισαγωγή Η Εξέλιξη των Ευρυζωνικών Τεχνολογιών / Υπηρεσιών Επιχειρησιακές Προκλήσεις / Δράσεις Τεχνολογικές Προκλήσεις / Δράσεις Επίλογος
Εισαγωγή O τομέας των κινητών τηλεπικοινωνιών έχει χαρακτηριστικά που μπορούν να επηρεάσουν θετικά τον περιορισμό του ψηφιακού χάσματος στην Ελλάδα: Διαθεσιμότητα ευρυζωνικών υπηρεσιών σήμερα Συνεχής εξέλιξη τεχνολογιών και υπηρεσιών Ταχύτερη υλοποίηση των ασύρματων ευρυζωνικών δικτύων σε σχέση με τα ενσύρματα Δυνατότητα πανελλαδικής κάλυψης
Η εξέλιξη των Ευρυζωνικών Τεχνολογιών Υποστήριξη Εφαρμογών (1/ (1/2) Τεχνολογία (3GPP) Εμπορική Διαθεσιμότητα Ρυθμοί Μετάδοσης Εφαρμογές HSPA HSPA+ HSDPA: 2006 HSUPA: 2007 2008 (εκτίμηση) DL: 14.4 Mbps UL: 384 Kbps DL: 14.4 Mbps UL: 5.76 Mbps DL: 28 Mbps UL: 11.5 Mbps DL: 42 Mbps (με εξελιγμένες τεχνικές) Wireless Broadband Internet/Intranet Access e-mail with large attachments Content Messaging/Distribution Multiparty VideoConference Live video/audio streaming and/or VoD Διανομή ψηφιακού περιεχομένου (broadcast, multicast) μέσω ευρυεκπομπής (MBMS) Interactive services: VoIP, Push-to-talk(PoC), Online multi-player gaming, IM, x-sharing, online shopping, voting, etc. Infotainment Multimedia downloading Location Based Services (LBS) Machine-to-Machine (M2M) Localized services LTE 2010 (εκτίμηση) DL: 100 Mbps UL: 50 Mbps (BW = 20 MHz) DL: 326 - UL: 86 Mbps (με εξελιγμένες τεχνικές) Όλες οι εφαρμογές HSPA/HSPA+, με υψηλότερη ποιότητα (lower latency, higher bitrates) και με χαμηλότερο cost/bit Η COSMOTE προσφέρει εμπορικά HSDPA@3.6Mbps από τον Ιούνιο 2006, ενώ έκανε επίδειξη HSDPA@7.2Mbps & HSUPA@1.45Mbps (INFOCOM 2007).
Η εξέλιξη των Ευρυζωνικών Τεχνολογιών Υποστήριξη Εφαρμογών (2/2) Τεχνολογία (IEEE) Εμπορική Διαθεσιμότητα Ρυθμοί Μετάδοσης Εφαρμογές WiMAX WiMAX-d (Fixed WiMAX): ~2004 WiMAX-e (Mobile WiMAX): 2007* 10-20 Μb/s (per sector) Theoretical spectral efficiency = 3-3.5 bits/hz BW=3.5/7MHz 15-30 Μb/s (per sector) Theoretical spectral efficiency = 3-3.5 bits/hz Wireless Broadband Internet Access Voice and VideoConference over IP Multimedia downloading & Live streaming και VoD Interactive services Content Messaging/Distribution Infotainment Location Based Services (LBS) Machine-to-Machine (M2M) Wireless Backhaul Θα υποστηρίζει όλες τις εφαρμογές Fixed WiMAX και επιπλέον εισάγει MOBILITY BW=5/7/10 MHz WiMAX-m: 2010-2011 (εκτίμηση) - Θα εισάγει χαρακτηριστικά 4G και θα επιλύσει προβλήματα interoperability με τα 3GPP standards. (*) Αναμένεται πιστοποίηση εξοπλισμού WiMAX Benefits: Υψηλό Bitrate, Εγγύηση ποιότητας υπηρεσίας (QoS)
Τεχνολογίες Ευρυεκπομπής (Broadcast) - Υποστήριξη Εφαρμογών Τεχνολογία Εμπορική Διαθεσιμότητα Χωρητικότητα Εφαρμογές MBMS 2008 2-3 κανάλια (256 Kbps/κανάλι) BW=5 MHz Light duty streaming Audio/video broadcast/multicast services (clips) Broadcast IP content Interactive TV Push data Personalized/Localized/Interactive services DVB-H 2006 Μέχρι 55 κανάλια (200-500 Kbps/κανάλι) BW=5/6/7/8 MHz Heavy duty streaming High quality audio/video broadcast services Interactive TV Push data Personalized/Localized/Interactive services DVB-H: Ρυθμιστικά θέματα σε εκκρεμότητα MBMS: Επαναχρησιμοποίηση υποδομών 2G/3G και roaming!
Επιχειρησιακές Προκλήσεις Δράσεις (1/2) Συνεχής βελτίωση των παρεχόμενων υπηρεσιών - Επέκταση/προσαρμογή σε νέους τομείς ΔΡΑΣΕΙΣ: Ποιότητα, ασφάλεια, ποικιλία, καινοτομία υπηρεσιών Απλότητα στην πρόσβαση, προσιτές χρεώσεις, εξυπηρέτηση/υποστήριξη για το χρήστη Νέες «ασύρματες» ψηφιακές εφαρμογές σε νέους τομείς Δημιουργία βιώσιμων επιχειρηματικών μοντέλων και τιμολογιακής πολιτικής ΔΡΑΣΗ: Στόχευση συγκεκριμένων target groups με κατάλληλες υπηρεσίες ανάλογα με την αγορά Κατάλληλο ρυθμιστικό πλαίσιο που να μην εισάγει καθυστερήσεις στην εμπορική διάθεση νέων υπηρεσιών Διατήρηση ανταγωνιστικότητας στον επιχειρησιακό τομέα ΔΡΑΣΕΙΣ: Αξιοποίηση νέων επιχειρηματικών ευκαιριών Διεύρυνση των τομέων δράσης Αναπτυξιακές πρωτοβουλίες σε Ομιλικό επίπεδο, ιδιαίτερα στην Ευρώπη Προσέγγιση του χρήστη με στόχο την τεχνολογική εξοικείωση και ανάδειξη αναγκαιότητας και προσιτότητας της ευρυζωνικότητας ΔΡΑΣΕΙΣ: Τομέας εκπαίδευσης: χορηγίες Η/Υ, προσφορά ειδικών πακέτων σε σπουδαστές, ενημερωτικές ομιλίες σε σχολεία-αει-τει, κλπ. Κέντρα «επίδειξης» νέων υπηρεσιών (Περιφέρεια, σχολεία-αει-τει).
Επιχειρησιακές Προκλήσεις Δράσεις (2/2) Επενδύσεις Συντήρηση υφιστάμενων υποδομών δικτύων (πάγια και λειτουργικά έξοδα) Επέκταση υφιστάμενων υποδομών δικτύων (backhaul) Ανάπτυξη νέων υποδομών δικτύων Λειτουργία και υποστήριξη του νέου δικτύου (τεχνογνωσία) Προώθηση των παρεχόμενων υπηρεσιών (διαφημίσεις, marketing) Σημείωση: Επενδύσεις λόγω του υψηλού ανταγωνισμού και της δυναμικής των τεχνολογιών ΔΡΑΣΕΙΣ: συχνά με αμφίβολη κερδοφορία Κερδοφόρα / βιώσιμα επιχειρηματικά μοντέλα Ελαχιστοποίηση κινδύνων (risks) μέσω συνεργιών, συγχωνεύσεων Κίνητρα από το κράτος για επενδύσεις (π.χ., επιχορηγήσεις/ενισχύσεις/φοροελαφρύνσεις, σε περιορισμένες αγορές/περιφέρεια, νέες τεχνολογίες/υπηρεσίες σε αρχικά στάδια υλοποίησης)
Τεχνολογικές Προκλήσεις Δράσεις Διατήρηση ανταγωνιστικότητας στον τεχνολογικό τομέα ΔΡΑΣΗ: Συστηματική παρακολούθηση Νέων Τεχνολογιών και τάσεων της αγοράς Ενεργός συμμετοχή σε ευρωπαϊκούς/διεθνείς φορείς, οργανισμούς επιτροπές Προώθηση συνεργασίας σε ευρωπαϊκά επιστημονικά ερευνητικά προγράμματα Συμμετοχή σε δοκιμές τεχνολογίας Πρωτοπορία - καινοτομία Η επιλογή της κατάλληλης τεχνολογίας ΔΡΑΣΗ: Αξιολόγηση της τεχνολογίας στα πλαίσια της Στρατηγικής του Παρόχου Ωριμότητα (διαθεσιμότητα/ποικιλία εξοπλισμού/τερματικών, διαλειτουργικότητα) Προοπτική μελλοντικής εξέλιξης (επιπτώσεις σε δίκτυο/υπηρεσίες) Καταλληλότητα ανάλογα με την υπηρεσία (πολλαπλές τεχνολογικές επιλογές) Χρόνος εισαγωγής (timing) (υπάρχουσες υποδομές, συμπληρωματικές/ανταγωνιστικές τεχνολογίες, υπηρεσίες, αποδοχή αγοράς, ανταγωνισμός) Το ύψος των επενδύσεων και ο χρόνος απόσβεσης Ρυθμιστικές εκκρεμότητες (διαθεσιμότητα φάσματος, αδειοδότηση) Σχεδιαστικές ιδιαιτερότητες (γεωγραφικό ανάγλυφο πληθυσμιακή κατανομή) ΔΡΑΣΗ: Εθνική κάλυψη, αντιμετώπιση υστέρησης τεχνολογικής εξοικείωσης
Επίλογος Ο πάροχος μπορεί να συμβάλλει στη διαμόρφωση ενός προηγμένου τεχνολογικά περιβάλλοντος μέσω ενός κατάλληλου ρυθμιστικού και επιχειρηματικού πλαισίου Διαθεσιμότητα πολλαπλών τεχνολογικών επιλογών στο παρόν και στο άμεσο μέλλον: UMTS/HSPA/HSPA+, LTE, WiMAX, 4G,.. Η απάντηση στις επιχειρησιακές προκλήσεις θα πρέπει να στοχεύει: Στησταδιακήαλλαγήνοοτροπίαςτουχρήστη- εξοικείωση με τις νέες τεχνολογίες Στη διατήρηση της ανταγωνιστικότητας του Παρόχου.