Περιβαλλοντικό Πρόγραμμα 2011-2012 Αειφόρος Ελιά από το μύθο στην ιστορία Βιολέττα Μένεγα, ΠΕ01 Παιδαγωγική Ομάδα Μαθητική Ομάδα Καίτη Ι. Τοπάλη, ΠΕ13 Αθανασακόπουλος Ιωάννης Αλεφαντινού Βασιλική Ανδρουτσόπουλος Γεώργιος Αννίνου Μαριάνθη Αποστολίδη Νίκη Αποστολίδης Γεώργιος Ασημακοπούλου Ιωάννα Γαντσίδης Αλέξανδρος Γερογιάν Χριστίνα Γιαννακόπουλος Δημήτριος Γιαννακοπούλου Μαρία Ελένη Γιαννόπουλος Χαρίλαος Γιοβάνη Μαρίνα Διβάρη Στεφανία Ζούλας Κωνσταντίνος Καββαθά Νεφέλη Κοκκαλιάρης Θεόδωρος Κοσενάϊ Κωνσταντίνα Κουράκης Γεώργιος Λεοντιάδης Ευστάθιος Λούλος Ιωάννης Μαμάης Δημήτριος Μάνη Ναταλία Μαρματσούρη Χριστίνα Μαυρόπουλος Ευάγγελος Μπαξόπουλος Γεώργιος Νουτζιεντ Νικηφόρος Παπαγιαννόπουλος Κωνσταντίνος Παπαδοπούλου Χρυσάνθη Παρασκευοπούλου Ηλιάνα Πελούση Αιμιλία Πνευματικού Μαργαρίτα Πολίτης Ευάγγελος Πολυζώη Ελένη Πολυχρόνη Μαρία Νεφέλη Ρήγου Ευαγγελία Σοκόλης Δημήτριος Στρώνης Άγγελος Τζαβέλλα Λυδία Τζαμαλούκα Διονυσία Τζελίλη Μανιόλα Τζώρτζη Ναυσικά Τσικουρλής Δημήτριος Τσουράκη Μυρτώ Υφαντής Αλέξανδρος Χαλά Σταματίνα Χαλούνη Ιωάννα Χρυσοχόος Νικόλαος Ευχαριστούμε θερμά τον Αγγέλου Χρήστο, μαθητή του Α1 για την τεχνική του υποστήριξη (εικόνα και ήχος).
Σκοπός Να έρθουν οι μαθητές σε επαφή με τη φύση, να γνωρίσουν την ελιά, την ιστορία και τη σημασία της στη ζωή μας, τους συμβολισμούς και τη διατροφική της αξία. Να γνωρίσουν το λιομάζωμα και το λιοτρίβι σε παλαιότερες εποχές και σήμερα. Παιδαγωγικοί Στόχοι Ως γενικότερους στόχους της εφαρμογής του προγράμματος θέσαμε οι μαθητές: Να κατανοήσουν την αλληλεξάρτηση φυσικού και πολιτισμικού περιβάλλοντος. Να διερευνήσουν ιστορικά την παρουσία της ελιάς, ως ρυθμιστικού παράγοντα της οικονομικής και κοινωνικής πραγματικότητας. Να συνειδητοποιήσουν τη σπουδαιότητα της ελιάς στην υγιεινή διατροφή του σύγχρονου ανθρώπου. Να επισημάνουν την παρουσία και συμβολή της στην ομορφιά του τοπίου και τη βιοποικιλότητα. Να ευαισθητοποιηθούν για τους κινδύνους που εγκυμονούν ανθρώπινες πρακτικές (υπερλίπανση, ψεκασμοί, εκχερσώσεις). Να διαμορφώσουν περιβαλλοντική συνείδηση και να αναζητήσουν πρακτικές προστασίας του περιβάλλοντος, στην κατεύθυνση της αειφόρου ανάπτυξης. Να εξοικειωθούν με το φυσικό περιβάλλον μέσα από τη βιωματική προσέγγιση. Να μάθουν να αναζητούν, να συλλέγουν, να επεξεργάζονται, να ταξινομούν, να αναλύουν κριτικά, να συνθέτουν, να αξιολογούν θέματα που σχετίζονται με το περιβάλλον. Να αναπτύξουν δεξιότητες επικοινωνίας, συνεργασίας, συλλογικότητας. Να διανθίσουν τη σχολική τους ζωή με συναίσθημα και συναίσθηση.
Ομαδικές εργασίες Η ελιά και οι ποικιλίες της. Η ελαιοκαλλιέργεια, παραδοσιακή και βιολογική. Η ελαιοκαλλιέργεια και το περιβάλλον. Η συγκομιδή ελαιοκάρπου και παραγωγή ελαιολάδου από την αρχαιότητα έως σήμερα. Ελιά και μύθος. Η παρουσία της ελιάς στα Μινωικά, Μυκηναϊκά, Ομηρικά, Κλασσικά, Βυζαντινά, Νεότερα χρόνια μέχρι και σήμερα. Η διατροφική αξία της ελιάς και του λαδιού. Ελιά, τέχνη και λαϊκή σοφία. Ελιά και οικονομία. Συμβολικός και λατρευτικός χαρακτήρας της ελιάς. Ελαιόλαδο και σαπούνι. Δραστηριότητες Βιωματική προσέγγιση: επίσκεψη σε ελαιώνα, μάζεμα ελαιοκάρπου. Ξενάγηση στον ελαιώνα και επιμόρφωση για την ελαιοκαλλιέργεια από τους γεωπόνους κ. Ζ. Αθανασάκη και Α. Δρίτσουλα στο κέντρο της Γης. 4ήμερη επίσκεψη στη Μεσσηνία-Λακωνία αναζητώντας το αποτύπωμα της ελιάς. Επίσκεψη και ξενάγηση στους χώρους της αρχαίας Ολυμπίας, όπου στεφάνωσαν με κλαδί αγριελιάς τους νικητές των πρώτων αθλητικών αγώνων. Περιήγηση στο ανάκτορο του Νέστορα, στο λόφο του Άνω Εγκλιανού στη Μεσσηνία, τις αποθήκες λαδιού και τα δωμάτια των αρχείων όπου βρέθηκαν 1250 πινακίδες Γραμμικής Β με σημαντικές πληροφορίες για την επεξεργασία και τη χρήση του λαδιού στο βασίλειο της Πύλου. Περίπατος στην όμορφη Πύλο. Ξενάγηση στο κάστρο της Μεθώνης, τα μάτια της Βενετίας στη Βενετοκρατούμενη Ελλάδα, όπου τα βενετικά πλοία σταθμεύουν,
ανεφοδιάζονται και εμπορεύονται προϊόντα της Πελοποννήσου (λάδι, σιτηρά) προς τη Δ. Ευρώπη. Συνάντηση με τον υπεύθυνο του Κέντρου Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης Καλαμάτας κ. Κων/νο Παναγόπουλο, φιλοξενία στο χώρο του ΚΠΕ, αναφορά στην παρουσία της ελιάς ως ρυθμιστικού παράγοντα της οικονομικής και κοινωνικής πραγματικότητας της πόλης. Ξενάγηση από τον κ. Παναγόπουλο στην πόλη της Καλαμάτας. Επίσκεψη στο Μουσείο Ελιάς και ελληνικού λαδιού της Σπάρτης όπου παρακολουθήσαμε την εξέλιξη της τεχνολογίας των ελαιουργικών εγκαταστάσεων από τα προϊστορικά χρόνια μέχρι τον 20 ο, μέσα από αποκαταστημένους μηχανισμούς, κινούμενες μακέτες και ψηφιακές εφαρμογές. Επίσης το Μουσείο Ελιάς μας παρείχε πολύτιμο εκπαιδευτικό και πληροφοριακό υλικό. Περιήγηση στην καστροπολιτεία του Μυστρά, όπου η ύπαρξη βασικών ελαιουργικών εγκαταστάσεων μαρτυρεί την επεξεργασία του λαδιού στο δεσποτάτο. Παρουσίαση του Προγράμματος στο χώρο του σχολείου. Έκδοση της εργασίας της περιβαλλοντικής ομάδας σε έντυπη και ηλεκτρονική μορφή. Δημιουργία φυλλαδίου με τις ευεργετικές ιδιότητες του ελαιολάδου. Συλλογή παραδοσιακών συνταγών γλυκισμάτων με λάδι. Δημιουργία πόστερ με θέματα την εξέλιξη των ελαιουργικών εγκαταστάσεων και τη συγκομιδή ελαιοκάρπου και παραγωγή ελαιολάδου Συμμετοχή στην έκθεση σχολικών δραστηριοτήτων που διοργάνωσε ο Δήμος Ν. Σμύρνης και η Δ. Διεύθυνση Εκπαίδευσης Αθήνας. Συμπέρασμα Με συμμετοχικές παιδαγωγικές προσεγγίσεις δημιουργήσαμε μαθησιακές εμπειρίες ουσιαστικές και ενδιαφέρουσες για μαθητές, εκπαιδευτικούς και την κοινότητα μέσα στην οποία λειτουργούμε.
Άλσος Νέας Σμύρνης, 23/6/2012