Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial. Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial

>> EDITORIAL Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial ΚΑΠΟΙΕΣ ΦΟΡΕΣ, οι συνθήκες κρίσης στις οποίες βρίσκεται Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial ένας τοµέας, Editorial τον φέρνουν πολύ Editorial κοντά εί- Editorial τε στη µεγάλη ανάπτυξη είτε στην ολο- κατάσταση στην οποία βρίσκεται ο αγροτικός τοµέας στο σύνολό του. Η ελληνική κτηνοτροφία, το µέγεθος της οποίας δεν είναι ευκαταφρόνητο, έχει άµεση ανάγκη από σωστές και σε προσιτές τιµές ζωοτροφές. Την ίδια στιγµή, ο τοµέας της φυτικής παραγωγής αναζητά διέξοδο σε νέες κληρωτική καταστροφή. Κάπως έτσι περιγράφεται σε λίγες γραµµές η Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial Μια ισορροπηµένη και συµπληρωµατική λειτουργία των δύο κλάδων µπορεί να φέρει θεαµατικά αποτελέσµατα όχι µόνο στην ανάπτυξη του πρωτογενούς τοµέα στη χώρα µας, αλλά και στην αντιµετώπιση εγγενών προβληµάτων της ελληνικής οικονοµίας, όπως είναι π.χ. το ελλειµ- Editorial Editorial Editorial αποδοτικές καλλιέργειες Editorial µε σταθερό Editorial προσανατολισµό Editorial στην αγορά. Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial Σύµφωνα µε στοιχεία που παρουσιάζει για πρώτη φορά στο Αγρόκτηµα Editorial Editorial Editorial µατικό εµπορικό Editorial ισοζύγιο του κλάδου Editorial των τροφίµων. Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial ο έµπειρος Editorial στα θέµατα αυτά Editorial πρόεδρος του Editorial ΕΛΟΓΑΚ Πολυνείκης Editorial Φάσ- Editorial σας, µόνο για την κάλυψη των αναγκών της αιγοπροβατοτροφίας τα επόµενα χρόνια θα χρειάζονται σε ετήσια βάση περί τα 4 εκατ. στρέµµατα µηδικής, βίκου, µπιζελιών, κουκιών και σόγιας (δηλαδή ψυχανθών), περί το 1εκατ. στρέµµατα ψυχανθών για καρπό και περί τα 5 εκατ. στρέµ- Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial µατα µε Editorial σιτάρι και κριθάρι. Editorial Editorial Editorial Editorial Μια σωστή ανάπτυξη των παραπάνω καλλιεργειών, είτε µε τη δηµιουρ- κτηνοτροφικών µονάδων και γεωργικών επιχειρήσεων, µπορεί να δη- µιουργήσει ιδανικές συνθήκες παραγωγικότητας και ανταγωνισµού των δύο κλάδων, κάτι που θα δώσει την ευκαιρία για νέες σηµαντικές επενδύσεις και στον τοµέα της µεταποίησης αυτών των προϊόντων. Οι λύσεις γία µεικτών εκµεταλλεύσεων είτε µε τη στενή και άµεση συνεργασία Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial Αρκεί να αναφερθεί ότι από τα 12-13 εκατοµµύρια αιγοπρόβατα στη χώρα µας, µόνο περί τις 600.000 είναι καταγεγραµµένα µε βάση τα γενεαλογικά τους χαρακτηριστικά, ενώ αυξάνεται συνεχώς ο αριθµός των ζώων ξένων φυλών που εισάγονται λόγω µη εφαρµογής ενός Editorial Editorial Editorial δεν προκύπτουν Editorial δια µαγείας, αλλά Editorial απαιτείται σκληρή Editorial δουλειά. Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial ολοκληρωµένου Editorial και αξιόπιστου Editorial προγράµµατος Editorial γενετικής βελτίωσης, Editorial Editorial των εγχώριων φυλών ή ακόµα και σωστής αναπαραγωγής ζώων από της χώρας µας. Κι όµως! Αν θελήσουµε να µετρήσουµε τους κτηνιάτρους, τεχνολόγους ζωικής παραγωγής και γενετιστές που απασχολούνται στις διάφορες υπηρεσίες θα χάσουµε τον αριθµό! Editorial Editorial Editorial ξένες φυλές που Editorial έχουν δείξει στοιχεία Editorial προσαρµογής Editorial στις συνθήκες Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial rial Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial Editorial rial Editorial Editorial 3

> > ΠΕ ΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Aγρ κτημα >> ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ Μ Α Τ Μηνιαία έκδοση για την αγροτική επιχειρηµατικότητα και τα τρόφιµα I ΙΟΚΤΗΣΙΑ Π Ρ Ο Γ Ρ Α Μ Green Box Εκδοτική Α.E. Νίκης 24, Σύνταγµα, 105 57, Tηλ: 2103232905 Fax: 2103232967 E-Mail: agroktima@ agronews.gr www.agronews.gr ΕΚ ΟΤΗΣ - ΙΕΥΘΥΝΤΗΣ 15/10/2007) της ονομασίας ΦΕΤΑ στην Ελλάδα ως Προϊόν Ονομασίας Προέλευσης (ΠΟΠ) και την τάση για κατανάλωση της φέτας διεθνώς να έχει σταθερά ανοδική πορεία, η αιγοπροβατοτροφία στην Ελλάδα πρόκειται να αντιμετωπίσει μια μεγάλη πρόκληση. Σύμφωνα με τον κανονισμό, ένα από τα απαιτούμενα χαρακτηριστικά της φέτας είναι η παρασκευή της από αιγοπρόβειο γάλα (γίδινο μέχρι 30%) από πρόβατα που εκτρέφονται αποκλειστικά στην οριοθετημένη περιοχή του Ελλαδικού χώρου (Θράκη, Μακεδονία, Ήπειρος, Θεσσαλία, Στερεά Ελλάδα, Πελοπόννησος και ο Νομός Λέσβου). Με τα δεδομένα αυτά, οι μεγάλες τυροκομικές Γιατί η κτηνοτροφία κτηνοτροφία έχει ανάγκη ανάγκη τις νέες επενδύσεις επενδύσεις Α Επιχειρηματική κτηνοτροφία Όμως, η κτηνοτροφία, - Μεγάλη γενετική ποικιπαρά την περιοριλότητα του ζωικού κεσμένη συμμετοχή Μεγάλα φαλαίου (πολλές της στην ακαδιασταυρούμενες εγγενή προβλήματα θάριστη αξία φυλές, έντονη που οφείλονται σε διαρτης γεωργικής παραλλακτικόπαραγωγής τητα) θρωτικά χαρακτηριστικά (αντιπροσω- Μεγάλο του κλάδου αντιμετωπίζει πεύει περίπου ποσοστό εκτο 1/4 αυτής), μεταλλεύσεων η ελληνική αιγοπροβακατέχει σημαπαραδοσιακού τοτροφία. ντικό ρόλο στην τύπου χωρίς τις εθνική οικονομία κατάλληλες συνθήκες της χώρας, κυρίως γιατί διαβίωσης και υγιεινής παρέχει εισόδημα και εργασία των ζώων και σε χιλιάδες οικογένειες, συμβάλλοντας - Χαμηλή παραγωγικότητα σε σχέση με καθοριστικά στην περιφερειακή ανάτον αριθμό των ζώων. πτυξη και στη διατήρηση του αγροτικού πληθυσμού σε περιοχές ημιορεινού και ορεινού όγκου, που αντιμετωπίζουν ιδιαίτερα προβλήματα. Βέβαια, για την ανάπτυξη του κλάδου είναι απαραίτητη η συμβολή φορέων που γνωρίζουν τις δυσκολίες και αδυναμίες του, διακρίνουν τις προοπτικές και τις προϋποθέσεις αύξησης της ανταγωνιστικότητας του, τόσο σε εγχώριο όσο και σε ευρωπαϊκό επίπεδο και μπορούν να συμβάλλον πρακτικά στην ανάπτυξη αυτή. Σ αυτό αξίζει να προσθέσουμε και το έλλειμμα ενημέρωσης του μέσου Έλληνα κτηνοτρόφου, ο οποίος αντιμετωπίζεται ως παρίας από τις υπηρεσίες του Δημοσίου, είτε αυτές λέγονται Νομαρχίες, είτε υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης. Αυτό το κενό έρχεται να καλύψει και το περιοδικό «Αγρόκτημα» τόσο με προηγούμενα αφιερώματά του, όσο και με το παρόν τεύχος, το οποίο περιλαμβάνει όλα όσα θα ήθελε να γνωρίζει ένας επενδυτής στον χώρο της κτηνοτροφίας και ιδιαίτερα για τις χρηματοδοτικές ευκαιρίες που του δίνονται μέσα από το Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης «Αλέξανδρος Μπαλτατζής»2007-2013. Βέβαια, αυτή τη στιγμή, η αναθεώρηση του προγράμματος έχει τελματώσει τις επενδύσεις στον χώρο της κτηνοτροφίας, ενώ η μόνη «δράση» που τρέχει κανονικά από το υπουργείο είναι η Εξισωτική Αποζημίωση. Κι αυτή με πολλά προβλήματα, γκρίνιες, περικοπές και εν τέλει κανένα επενδυτικό αποτέλεσμα για την ύπαιθρο, παρά μόνο ένα χρηματικό ποσό για την ενίσχυση του εισοδήματος του κτηνοτρόφου των ορεινών και μειονεκτικών περιοχών. Τα επενδυτικά εργαλεία υπάρχουν, όμως, και περιμένουν μια πολιτική ηγεσία να χτυπήσει την «κουδούνα», για να πάρουν μπρος και να δώσουν την ώθηση που χρειάζεται ο συγκεκριμένος κλάδος. βιομηχανίες της χώρας μας, αντιλαμβάνονται ότι το μέγεθος της ζήτησης σε αιγοπρόβειο γάλα υψηλής ποιότητας πρόκειται να αυξηθεί δραματικά και ενθαρρύνουν και αυτές την ανάπτυξη της αιγοπροβατοτροφίας. Ωστόσο, παρά τις μεγάλες προοπτικές της, ο κλάδος στην Ελλάδα αντιμετωπίζει μεγάλα εγγενή προβλήματα τα οποία οφείλονται στα εξής χαρακτηριστικά: - Έλλειψη υποδομών (μονάδων αναπαραγωγής πιστοποιημένου γενετικού δυναμικού, οργανωμένη εκτίμηση αποδόσεων των παραγωγικών μονάδων) - Έλλειψη πληροφόρησης και εκπαίδευσης των παραγωγών Μεγαλύτερο κόστος πρώτης εγκατάστασης, δυσκολότερη πρόσβαση στην αγορά και τις δημόσιες υποδομές, ενασχόληση με το επάγγελμα 365 μέρες τον χρόνο. Επιμέλεια: Πέτρος Αλεξανδρής Α υτά είναι τα τρία βασικά χαρακτηριστικά μίας επένδυσης στον κτηνοτροφικό τομέα, που την κάνουν να ξεχωρίζει σε επίπεδο αναγκών σε κεφάλαια και σε κρατική χρηματοδότηση, σε σχέση με τους υπόλοιπους παραγωγικούς τομείς της οικονομίας. Οι περισσότερες ελληνικές κυβερνήσεις δεν το έχουν καταλάβει και έχουν βαλθεί όλα αυτά τα χρόνια να δυσκολέψουν ακόμα περισσότερο τη ζωή των κτηνοτρόφων-επενδυτών, με επιπλέον γραφειοκρατία για τις άδειες των κτηνοτροφικών εγκαταστάσεων, προχειρότητα στη διεξαγωγή επενδυτικών προγραμμάτων και υπερβολικά μεγάλες καθυστερήσεις στις πληρωμές των ενισχύσεων. Αν και ο κτηνοτροφικός κλάδος στην Ελλάδα έχει το περιθώριο να γίνει αυτάρκης και να δώσει αναπτυξιακή πνοή στην ύπαιθρο μέσω των εξαγωγών παραδοσιακών ελληνικών τυριών, εν τούτοις δεν αντιμετωπίζεται ως ένας τομέας με τις ιδιαιτερότητές του και με τις προοπτικές του, όπως συμβαίνει στη βόρεια Ευρώπη. Άλλωστε είναι γνωστό ότι η κτηνοτροφία αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους κλάδους της πρωτογενούς παραγωγής στην χώρα μας και μια παραδοσιακή απασχόληση με μεγάλες δυνατότητες. Με την αποκλειστική κατοχύρωση (από τις 20 σελ. 20-21 21 Γιάννης Πανάγος ΑΡΧΙΣΥΝΤΑΞΙΑ Ελένη ούσκα Κων/νος Τζήκας Ειρήνη Σκρέκη > > Σ Χ Ε Δ Ι Α Β Ε ΛΤ Ι Ω Σ Η Σ Τ Α Στείρα η διαβούλευση για τα Σχέδια γόνιμο το μέλλον όσων Βελτίωσης ενταχθούν Τι περιλαμβάνει η αναθεωρημένη έκδοση του μέτρου 121 «Εκσυγχρονισμός των Γεωργικών Εκμεταλλεύσεων» Του Πέτρου Αλεξανδρή Π Α ολλοί, βέβαια, έχουν επικρίνει τη διαδικασία διαβούλευσης με την οποία έγιναν οι όποιες βελτιώσεις στην υπουργική απόφαση για το Μέτρο 121. Οι λόγοι ήταν δύο. Από τη μία πλευρά δεν υπήρχε ο απαιτούμενος χρόνος για να εκτεθούν όλες οι απόψεις και από την άλλη μεριά, η διαβούλευση έγινε «μοναχικά» και χωρίς να αναρτηθεί στον κεντρικό ιστότοπο ηλεκτρονικής διακυβέρνησης (www.opengov.gr). Αξιοσημείωτο είναι ότι οι ανταλλαγές απόψεων, προτάσεων των εμπλεκομένων φορέων με το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, δεν έγινε σε «δημόσια θέα», με αποτέλεσμα ο ένας φορέας να μην ξέρει τι έχει πει ο άλλος ώστε ίσως να υπάρξει συμπλήρωση προτάσεων και ακόμη σύμπτυξη ή ανταλλαγή απόψεων. Πάντως, περίπου 530 εκατ. ευρώ θα διατεθούν για την υλοποίηση της επόμενης προκήρυξης του Μέτρου 121. Τα Σχέδια Βελτίωσης, φυτικά και ζωικά, συνολικά φθάνουν σε προϋπολογισμό τα 700 εκατ. ευρώ, αλλά από αυτό το ποσό αφαιρούνται οι ανειλημμένες υποχρεώσεις ύψους 170 εκατ. ευρώ για τις προκηρύξεις του Γ ΚΠΣ. Σύμφωνα με την κυρία Μπατζελή, έχει ολοκληρωθεί η σχετική ΚΥΑ μετά τη δημόσια διαβούλευση και είναι στη φάση των υπογραφών. Α Ρ σελ. 22-29 Ο Μ Μ Πέτρος Αλεξανδρής Πέλλα Λασηθιωτάκη Νίκος Κατσένιος Ηλίας Εµµανουηλίδης Γιάννης Τσατσάκης Έλενα Ταγκαλάκη Λεωνίδας Κουρµαδάς Γ ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΗ ΟΜΑ Α Ρ Επιλέξιμες δαπάνες ΗΜΙΟΥΡΓΙΚΟ/ ΣΕΛΙ ΟΠΟΙΗΣΗ Π Αθηνά Βέη Τη δυνατότητα να χρηματοδοτηθούν οι κτηνοτρόφοι για την καθετοποίηση των παραγωγικών τους εγκαταστάσεων με τη δημιουργία μικρών μεταποιητικών μονάδων θα δίνουν τα υπό κατάρτιση νέα Σχέδια Βελτίωσης (Μέτρο 121) του «Αλέξανδρος Μπαλτατζής» 20072013. Το νέο αυτό στοιχείο, που αφορά τόσο τα Σχέδια Βελτίωσης φυτικής όσο και ζωικής παραγωγής, είχε αποκαλύψει με λεπτομέρειες κατά τη διάρκεια επίκαιρης ερώτησης στη Βουλή, η υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Κατερίνα Μπατζελή. α) Ανέγερση, επέκταση, εκσυγχρονισμός γεωργικών κτιρίων και κατασκευών, β) αγορά, μεταφορά και εγκατάσταση καινούργιου μηχανολογικού και λοιπού εξοπλισμού, συμπεριλαμβανομένου του λογισμικού ηλεκτρονικών υπολογιστών, γ) αγορά, μεταφορά και εγκατάσταση καινούργιου εξοπλισμού αρδευτικών συστημάτων εξοικονόμησης ύδατος, δ) αγορά, μεταφορά και εγκατάσταση καινούργιου εξοπλισμού για την αξιοποίηση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας με σκοπό την κάλυψη των αναγκών της κτηνοτροφικής εκμετάλλευσης, συμπεριλαμβανομένων και Βελτίωσης, όπως δαπάνες για την κανονική λειτουργία της εκμετάλλευσης, δαπάνες συντήρησης, αγοράς εφοδίων κ.λπ., γ) αγορά γεωργικών κτιρίων και κατασκευών, συμπεριλαμβανομένων των θερμοκηπιακών, δ) αγορά μεταχειρισμένου μηχανολογικού και λοιπού εξοπλισμού, ε) αγορά οχημάτων μεταφοράς προσωπικού και προϊόντων, στ) αγορά ζωικού κεφαλαίου, ζ) αγορά ετήσιων φυτών και φύτευσής τους, θ) αγορά γης, ι) απόκτηση δικαιωμάτων παραγωγής, ιβ) ΦΠΑ. των σχετικών κατασκευών, ε) έργα εγγείων βελτιώσεων, στ) αγορά και εγκατάσταση πολυετών φυτειών, με εξαίρεση τις πολυετείς φυτείες που απαιτούν τη χρήση σπόρου, ζ) αμοιβές αρχιτεκτόνων, μηχανικών και συμβούλων, μελέτες σκοπιμότητας, συμβολαιογραφικά έξοδα κ.λπ. Μη επιλέξιμες δαπάνες α) Δαπάνες που δεν χαρακτηρίζονται «γεωργικές», β) δαπάνες που δεν εξυπηρετούν την υλοποίηση του επενδυτικού Σχεδίου «Σε αυτά τα σχέδια βελτίωσης εντάσσονται οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, αλλά και η δυνατότητα μικρής κλίμακας καθετοποίησης της παραγωγής. Δηλαδή, μικρές καλλιέργειες, μικροί παραγωγοί μπορούν πλέον να έχουν και καθετοποιημένη μονάδα, παραδείγματος χάρη στα οπωροκηπευτικά ή στα γαλακτοκομικά προϊόντα. Ενώ το μέγιστο ύψος των σχεδίων βελτίωσης στην προηγούμενη απόφαση ήταν 250.000 ευρώ, εμείς το έχουμε φθάσει στα 500.000 ευρώ», εξήγησε η κυρία Μπατζελή από το βήμα της Βουλής. Όταν τελικά οριστικοποιηθεί η ΚΥΑ και δημοσιευθεί, θα ακολουθήσει τουλάχιστον άλλη μία υπουργική απόφαση που θα καθορίζει τις λεπτομέρειες εφαρμογής και προκήρυξης του προγράμματος. ε) Συμμορφώνονται με την εθνική νομοθεσία και τις προδιαγραφές που εφαρμόζονται σε αυτές, στ) Έχουν ρεαλιστικό κόστος, ζ) Υλοποιούνται μετά την ημερομηνία δημοσιοποίησης των αποτελεσμάτων των Γνωμοδοτικών Επιτροπών από την Ειδική Υπηρεσία Διαχείρισης του Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης. Ποιοι εξαιρούνται Δεν ενισχύονται οι δαπάνες: α) Όταν πρόκειται για δαπάνη απλής αντικατάστασης. β) Όταν η δαπάνη έχει ενισχυθεί ή προβλέπεται η ενίσχυσή της στο πλαίσιο των Κοινών Οργανώσεων Αγοράς. γ) Όταν από την υλοποίηση της δαπάνης προβλέπεται αύξηση της παραγωγής προϊόντων που αντιμετωπίζουν προβλή- Ποσοστά ενίσχυσης Δικαιούχος Νέος γεωργός Λοιπά πρόσωπα Μικρά νησιά Αιγαίου Πελαγους 75% Προϋποθέσεις Ενισχύονται οι δαπάνες οι οποίες: α) Προβλέπονται σε επιλέξιμο επενδυτικό Σχέδιο Βελτίωσης μέσω του οποίου βελτιώνονται οι συνολικές επιδόσεις της εκμετάλλευσης, β) τεκμηριώνεται η σκοπιμότητά τους, γ) αφορούν αποκλειστικά την προς ενίσχυση εκμετάλλευση και έτσι: i) προσαρμόζονται λειτουργικά στις συνθήκες και στις δραστηριότητες της εκμετάλλευσης, και ii) έχουν δυναμικότητα, μέγεθος, ποσότητα ανάλογες της παραγωγικής ικανότητας της εκμετάλλευσης. δ) Συμμορφώνονται με κοινοτικά πρότυπα, Υπόλοιπη χώρα Έδρα/τόπος μόνιμης κατοικίας Ειδικές Περιοχές Κανονική Περιοχή 60% 50% Συμμετοχή του κτηνοτρόφου Η ενίσχυση χορηγείται στον δικαιούχο απολογιστικά με τη μορφή επιδότησης κεφαλαίου και το ύψος της υπολογίζεται με βάση τις πραγματοποιηθείσες δαπάνες που κρίνονται επιλέξιμες μετά την παραλαβή τους σύμφωνα με τα ανώτατα ποσοστά ενίσχυσης που παρουσιάζονται στον πίνακα. 22 ΜΑΡΚΕΤΙΝΓΚ/ ΙΑΦΗΜΙΣΗ 23 Παναγ. Αραβαντινός Ελισάβετ Μπουζαλάκου ΙΑΝΟΜΗ Ευρώπη Πρακτορείο ιανοµής Τύπου Α.Ε. ουν» ντέχ α «ά υ ς ποτην αγορ έ λ υ Οι φ σ > > Α Ι Γ Ο Π Ρ Ο Β ΑΤΑ Σ Κατερίνα Μαντζαφού Ετήσια συνδροµή: 52,25 ευρώ σελ. 30-33 Ε ΣΥΝ ΡΟΜΕΣ ΕΚΤΥΠΩΣΗΒΙΒΛΙΟ ΕΣΙΑ Λ Εκτυπώσεις ΙΡΙΣ Α.Ε.Β.Ε. Φ Υ Με τις επενδύσεις στην κτηνοτροφία και ειδικά στην αιγοπροβατοτροφία να γνωρίζουν πρωτόγνωρα ύψη για τα δεδομένα της χώρας μας τα τελευταία χρόνια, είτε γιατί οι τεχνολογικές εξελίξεις το επέτρεψαν είτε γιατί τα αναπτυξιακά προγράμματα της Ευρωπαϊκής Ένωσης το διευκόλυναν, η επιλογή της κατάλληλης φυλής έχει παγιωθεί στο μυαλό του κτηνοτρόφου ως ένας από τους πιο σημαντικούς παράγοντες που ενδεχομένως να καθορίσει σε σημαντικό βαθμό και την πορεία του επενδυτικού του εγχειρήματος. Το Αγρόκτημα παρουσιάζει τις πλέον διαδεδομένες φυλές αιγοπροβάτων και αγελάδων, με αιχμή τη βιωσιμότητα και την εμπορευσιμότητά τους στην ελληνική αγορά, σε συνδυασμό με τα πλεονεκτήματα και τυχόν μειονεκτήματα που τις διακρίνουν. Της Ελένης Δούσκα Π ολλές φυλές ακούγονται κατά καιρούς να έχουν ρεύμα, απήχηση, ζήτηση. Στην ΠΗΓΗ: ICAR (International Committee for Animal Recording) Χιώτικο στην κορυφή των προβάτων Η προμήθεια των ζώων αναπαραγωγής εντοπίζεται από την πλευρά του κτηνοτρόφου στην επιλογή της κατάλληλης φυλής η οποία εξαρτάται κυρίως από το είδος και τον προσανατολισμό της εκτροφής. Υπάρχουν φυλές κατάλληλες για εκτατική εκτροφή στις ορεινές και ημιορεινές περιοχές της χώρας, για εκτατική εκτροφή και για ενσταυλισμένη. Αναμφίβολα τον θρόνο κατέχει η ντόπια ποικιλία Χιώτικο, η οποία τυγχάνει ενός πολύ ισχυρού προνομίου: προστατεύεται από την ελληνική και κοινοτική νομοθεσία, η οποία για την παρασκευή της φέτας ουσία όμως, ακόμα και τώρα, δυο με τρεις φυλές σε πρόβατα και αγελάδες εξακολουθούν να κρατούν τα σκήπτρα στις προτιμήσεις των κτηνοτρόφων ως οι μόνες εμπορικά βιώσιμες. Ποιες φυλές λοιπόν «περπατάνε» στην αγορά, χωρίς αναταράξεις και αντιπροσωπεύουν τη συντριπτική πλειοψηφία των φυλών που εκτρέφονται στη χώρα μας; ASSAF.E Η φυλή δημιουργήθηκε στην Ισπανία και τα γενεαλογικά βιβλία της τηρούνται στο κέντρο γενετικής βελτίωσης Β. Ισπανίας στην Castilla & Leon. Είναι ζώα που δεν νοσούν εύκολα, προσαρμόζονται και επιδεικνύουν μεγάλη γαλακτοπαραγωγική ικανότητα. Εκτρέφονται σε εντατικό σύστημα για μέγιστα αποτελέσματα γαλακτοπαραγωγής. Το πρόβατο ASSAF.E είναι μεγαλόσωμο, με αυτιά προς τα κάτω και τάση να γυρίζουν προς τα έξω, ενώ κάποια φέρουν και κέρατα. Lacaune Η σπουδαιότερη φυλή προβάτων της Γαλλίας. Ο αριθμός των αμελγόμενων προβατίνων ανέρχεται σε 800.000 και το παραγόμενο γάλα χρησιμοποιείται αποκλειστικά για τη δημιουργία του τυριού Roquefort. Είναι φυλή μέσης σωματικής ανάπτυξης. Το σωματικό βάρος ανέρχεται σε 80 έως 100 κιλά στους κριούς και σε 55 έως 75 κιλά στις προβατίνες. Η γαλακτοπαραγωγή της φυλής ανέρχεται περίπου στα 270 κιλά γάλακτος. Η φυλή έχει εξαχθεί σε πολλές χώρες. Χιώτικο Η φυλή της Χίου θεωρείται από τις καλύτερες ελληνικές φυλές. Τα θηλυκά εισέρχονται σε αναπαραγωγική ηλικία σε 8-9 μήνες από τη γέννησή τους. Οι προβατίνες γεννούν δυο φορές την ίδια χρονιά, ενώ τα αρσενικά είναι ώριμα για αναπαραγωγή από την ηλικία των 8 μηνών. Η εμπορεύσιμη γαλακτοπαραγωγή για τις προβατίνες της 1ης περιόδου κυμαίνεται στα 180-250 κιλά, ενώ για τις επόμενες περιόδους στα 220-450 κιλά. Η μέση διάρκεια αμελκτικής περιόδου είναι 210 ημέρες. εξοπλισµός Κτηνοτροφικός ΙΑ του Οι ταινίες διατροφής σε µήκος ανάλογο προσφέρονται υ 26930/72210) Είναι εξ ολοκλήρο πλάτος 0,70 µ. άζονται µε ή σταύλου και σε εν θερµώ και κατασκευέλεγχος της γαλβανισµένες γικός µό. Ο ηλεκτρολο. χωρίς εγκλωβισ στροφών (inverter) µέσω ρυθµιστή ταινίας γίνεται ή Για την παρασκευ µείγµατος τροφής οι κυλινδρόµυλοι της Προβατοτεχνική 647) (τηλ. 23510/92 διαθέτουν µοτέρ µύλου και χαρµα7,5 νιέρας 5,5 και.η ίππων αντίστοιχα χωρητικότητα της χαρµανιέρας µπορεί να είναι 650, 1.000 και 2.000 κιλά. 42 4 Σ Δ ΕΜΙΚΟ - Ταινίες ιάδης, τηλ. αρµεκτήριο αιγοπροβά Το περιστροφικό BouMatic (Σακελλαρ θέσεων, α 48 και γαλακτοµέτρηση άλλων: Πλατφόρµ τη αποκόλληση προσφέρει µεταξύ και εξόδου µε 27910/25655) γέφυρα εισόδου και όπισθεν µε ούς τερµαπου κινείται µπροστά, πίνακα ηλεκτρικών και µηχανισµ αντλία κενού επένδυση προστατευτική σκάφης της τροφής, για µειωµένη και κένωσης της 50 Kpa µε inverter τισµού της κίνησης λίτρων/λεπτό στα γάλακτος ανοξείair star 400, 5.300 ση ρεύµατος, µονάδα συλλογής και υγιεινής, γάλακτος κατανάλω κατά 40% και φίλτρα και ρύθµιση µε αντλία 1 ίππου µε πίνακα ελέγχου δωτη 100 λίτρων Ovilac µε τον TL ανά 2 µονάδες Lectron θήλαστρο ες και παλµοδότ Gardian στη βάση. Στα βασικά χαρακτη ατιστή πλύσης δεύτερο συλλέκτη ανά παλµό, προγραµµ µονάδες αρµεκτη ριστικά του ευθύγραµµου 140 κ.εκ. και µε 1x24 µε 24 σιλικονο ρίου της Tecnozo µεγαλύτερο συλλέκτη ανήκουν τα εξής: o Παγίδευση αιγοπρο(φάρµα Ελλάς, τηλ 24610/2 ύχες τες ταΐστρες 3668) βάτων ταχείας και αυτόµατη εξόδου, ανοξείδω δοσοµέτ 1.500 λίτρων, δώδεκα ηλεκτρο ρηση τροφής, διπλές αντλίες µοτέρ περιστρο µηχανικοί παλµοδό κενού φής, τες µε ανεξάρτ εξωτερικά/εσωτε σύστηµα διπλών πιέσεων µε διαφορετικές ητο ρικά του θηλάστρ συλλογής 50 πιέσεις ου, ανοξείδω λίτρων, διπλές αντλίες εκκένωσ τη βάση και µονάδα λειτουργίας και ανοξείδω ης γάλακτος το πλυντήρ ταυτόχρ τρων και υπερσύγ χρονος ηλεκτρο ιο, σκάφη πλυσίµατος Inox ονης νικός προγραµ 50 λίµατιστής πλυντηρ ίου. Ταινίες τροφοδο τροφοδοσίας Percar σίας προβάτω µ -ελεύθερες, ν Percar από 15 µέχρι 60 γκιλοτίνες και µε στην ελληνική αγορά η εταιρεία κλείδωµα- προσφέρει της (τηλ. 210/348 ΕΜΙΚΟ Παντελε 5000). ηµονί- ς 5 Στη µονάδα έχει προβλεφθεί χώρος και για πάρκινγκ, για όλους όσοι επισκέπτονται τη σύγχρονη αυτή εκµετάλλευση. Σακελλαριάδης - Ηλεκτρική περίφραξη Η εταιρεία Σακελλα ριάδης (τηλ. είναι αντιπρόσ 27910/25655) ωπος της γαλλικής αθέτει υψηλής Lacme, που διτεχνολογίας ηλεκτρονική ξη. Οι συσκευέ περίφρας αυτές παράγου ν ρεύµα χαµηλής έντασης (ambers ), υψηλής όµως τάσης (volts). 43 48 Η ΜΟΝΑΔΑ ΣΤΟΧΕΥΕΙ ΣΤΗΝ ΠΑΡΑΓΩΓΗ 150 ΤΟΝΩΝ ΓΑΛΑΚΤΟΣ Ένας σταύλος παλάτι Κάθετη αιγοπροβατοτροφική Σακελλαριάδης Αρμεκτήριο 1x24 Τecnozoo Φάρμα Ελλά Εκτός από τον χώρο αποθήκευσης των ζωοτροφών, υπάρχει και παρασκευαστήριο ενσιρωµένων και χονδροειδών ζωοτροφών. 6 Πνοή ανάπτυξης στην κτηνοτροφία της Δυτικής Μακεδονίας φιλοδοξεί να ανοίξει µία υπό εξέλιξη αιγοπροβατοτροφική µονάδα υψηλών προδιαγραφών της περιοχής. Μία επένδυση ύψους 2 εκατ. ευρώ, σε έκταση 14 στρεµµάτων, µε στάβλους, αρµεκτήριο, αποθηκευτικ ούς χώρους, ιατρείο και µελλοντικά και τυροκοµείο. Το Αγρόκτηµα βρέθηκε εκεί και περιηγήθηκε στους χώρους της µονάδας, που έχει ενταχθεί σε Σχέδια Βελτίωσης και στον Αναπτυξιακό. µονάδα στην καρδιά της υτικής 2 Η είσοδος στον κύριο αποθηκευτικό χώρο. Οι εγκαταστάσεις έχουν χτιστεί µε παραδοσιακά υλικά, π.χ. πέτρα της περιοχής. Μακεδονίας 3 ΟΟχώρος χώροςστον στονοποίο οποίοθα θαταΐζονται ταΐζονταιτα ταζώα. ζώα. Τα Ταπάντα πάνταθα θαεπιβλέπονται επιβλέπονταιµε µεσύγχρονο σύγχρονο ηλεκτρονικό ηλεκτρονικόσύστηµα σύστηµαδιαχείρισης. διαχείρισης. Ο ΧΩΡΟΣ ΣΤΟΝ ΟΠΟΙΟ ΠΡΟΑΥΛΙΖΟΝΤΑΙ ΤΑ ΖΩΑ ΕΙΝΑΙ ΦΥΤΕΜΕΝΟΣ ΜΕ ΔΙΑΦΟΡΑ ΕΙΔΗ ΑΡΩΜΑΤΙΚΩΝ ΦΥΤΩΝ, ΑΛΛΑ ΚΑΙ ΠΛΑΤΑΝΙΑ. ΑΝΑ ΠΕΡΙΟΔΟ, ΠΟΥ ΠΡΟΟΡΙΖΟΝΤΑΙ ΓΙΑ ΦΕΤΑ ΚΑΙ ΓΙΑΟΥΡΤΙ. 7 Στο οικόπεδο θα κατασκευαστεί και τυροκοµείο, προκειµένου να ολοκληρωθεί η καθετοποίηση της µονάδας. 8 Στόχος είναι το αγρόκτηµα να καταστεί και επισκέψιµο στο µέλλον, µε τους επισκέπτες να βλέπουν όλα τα στάδια παραγωγής. 9 σελ. 48-55 Η κύρια σταβλική εγκατάσταση, έκτασης 1080 τ.µ., θα περιλαµβάνει περίπου 300 προβατίνες, Χιώτικης φυλής. Ε τελεημονίτης ΕΜΙΚΟ Παν ν BouMatic Περιστροφικό 48 θέσεω µε αυτόµατων 48 θέσεων 4 Ι ΕΜΙΚΟ - Σφυρόμυ λοι-χαρμ ανιέρες Peruzzo Σφυρόµυλους-χ αρµανιέρες µέχρι ας Peruzzo, 3.500 λίτρων καθώς της εταιρείχόρτου και καταστρ και µηχανήµατα κοπής και µεταφορ άς εταιρεία ΕΜΙΚΟ οφείς, προσφέρει στην ελληνική αγορά Παντελεηµονίτης η (τηλ. 210/348 5000). Ν Ένας µόνο αυτόµατος απογαλακτιστής (τηλ. 210/3485000). για χρησιµοποιείται την πάχυνση µέχρι και 240 νεογνών. Το συγκρότηµα αιγοπροβάτων γραµµή, που 2x12 µε 12 αρµεκτικ απαιτεί έναν ές µονάδες, χειριστή, της Παντελεηµονίτης πάνω Fullwood, παγίδες 12 θέσεωντηλ. 210/3485000) διαθέτει Packo (ΕΜΙΚΟµεταξύ άλλων: αυτόµατες αρµεκτικ γρήγορης εξόδου µε αυτόµατ ύο η διατροφή, ές µονάδες κτες γάλακτο δώδεκα ς 150 γρ., αντλία µε θήλαστρα σιλικόνης και µε συλλένηση από δύο κενού 900 NL/λεπτ ιµάντες ό στα 50 kpa λίτρων, έξι ηλεκτρο και µοτέρ 3 ίππων, µε µε κίενσωµατ και πίνακα παλµοδονικούς παλµοδότες µε ενσωµατ ωµένο καζάνι 80 ωµένο φίλτρο λεπτό και µονάδα τών µε δυνατότητα ρύθµιση αέρα ς από 0-180 συλλογής γάλακτο παλµούς/ ς ανοξείδωτη 54 λίτρων. Ε ΕΜΙΚΟΑπογαλακτιστής Forster-Technic Αρμεκτήριο αιγοπ ροβάτων 2x12 Fullwood-Packo Γενική άποψη της κτηνοτροφικής µονάδας. Το πρώτο κτίριο εξ αριστερών περιλαµβάνει τη µονάδα απογαλακτισµού, το κεντρικό αρµεκτήριο και γραφεία, το πρώτο εκ δεξιών τον κύριο στάβλο. Σ (τηλ. Αυγέρος ΑΕ - Ταινίες της Αυγέρος ΑΕ Αυγέρος ΑΕ 1 Υ διατροφής Προβατοτεχνική Κυλινδρόμυλοι >> ΔΥΤΙΚΗ ΜΑΚ ΕΔΟΝΙΑ Χαμηλής γραμμής al προβάτων 1x24 DeLav προβάύ συγκροτήµατος ΑΕ, τηλ. ιστικά τoυ αρµεκτικο Στα βασικά χαρακτηρ της DeLaval (Αυγέρος ς µπροστινής χαµηλής γραµµής, των, τύπου 1x24 Σύστηµα παγίδευση θέσεις 38 εκ. ανήκουν τα εξής: 26930/72210), εν θερµώ, µε ατοµικές1.000 λίτρων/ γαλβανισµένο εξόδου 24 θέσεων θέση, αντλία κενού ία τροφής ανά µε αντλία γάλακτος και αυτόµατη τροφοδοσ γυάλα συλλογής 25 λίτρων κό πλυντήριο λεπτό στα 38 Kpa, γάλακτος, ηλεκτρονι παλµοδότες ως και φίλτρο κούς εκκενώσε ηλεκτρονι αυτοµάτου και έξι νερού 80 λίτρων πίνακα ελέγχου C-50 µε λεκάνη µε ηλεκτρονικό 180 παλµούς/λεπτό των παλµών από 90 έως 180. σης που φθάνουν τους δυνατότητα αυξοµείω λειτουργίας και Π > > ΤΕΧΝ ΟΛΟΓ 31 Ε 30 σελ. 42-44 50% 40% ματα διάθεσης στην αγορά ή υπέρβαση τυχόν περιορισμών παραγωγής στο πλαίσιο των Κοινών Οργανώσεων Αγοράς. δ) Όταν η δαπάνη δεν εξυπηρετεί τους σκοπούς για τους οποίους εγκρίθηκε ε) Όταν δεν μπορεί να ελεγχθεί ή/και επαληθευτεί. Η µονάδα έχει προσβασιµότητα σε βοσκοτόπους, αλλά έχουν δηµιουργηθεί και χώρος τροφής για τα ζώα περιµετρικά. 49

>> ΑΝΑΣΚΟΠΗΣΗ >> Για μια ακόμη φορά, οι όποιες ελπίδες βελτίωσης της κατάστασης περιορίζονται σε επί μέρους πρωτοβουλίες είτε μεμονωμένων αγροτών είτε και ελάχιστων «φωτισμένων» συνεταιριστών Καλές οι προθέσεις αλλά χάνεται η μπάλα στην αγροτική πολιτική Συνθήκες ασφυξίας, με τα προγράμματα στεγνά «Φλύαρο παιχνίδι με πολλές χαμένες μπαλιές» θα μπορούσε να χαρακτηρισθεί η αγροτική πολιτική, οκτώ μήνες μετά την ανάληψη της διακυβέρνησης από το ΠΑΣΟΚ και ενώ οι συνθήκες ασφυξίας στην αγορά αναστέλλουν μαζικά τα επενδυτικά σχέδια των αγροτικών εκμεταλλεύσεων και φρενάρουν την παραγωγική διαδικασία. Toυ Γιάννη Πανάγου Η αβεβαιότητα δείχνει να είναι το κύριο χαρακτηριστικό γνώρισμα των συντελεστών του χώρου, παρά το γεγονός ότι οι διεθνείς συνθήκες για τα αγροτικά προϊόντα δεν είναι οι χειρότερες που έχει αντιμετωπίσει ο τομέας της πρωτογενούς παραγωγής τα τελευταία χρόνια. Το θέμα είναι ότι σε μια εποχή που η ελληνική γεωργία είχε ανάγκη από ένα νέο στρατηγικό σχέδιο ανάπτυξης στις νέες συνθήκες που δημιούργησε η πρόσφατη παγκόσμια οικονομική κρίση, τελικά οι Έλληνες αγρότες καλούνται να κινηθούν, για μια ακόμη φορά, χωρίς πυξίδα, χωρίς ξεκάθαρους κανόνες αγοράς, χωρίς ορίζοντα επιχειρηματικής δράσης και το χειρότερο, χωρίς τα απαραίτητα χρηματοδοτικά μέσα. Ένας σύντομος απολογισμός των οκτώ μηνών άσκησης της διακυβέρνησης από το ΠΑΣΟΚ και με το σημερινό επιτελείο της Αχαρνών να έχει την ευθύνη χάραξης της αγροτικής πολιτικής, οδηγεί σε πενιχρά αποτελέσματα. Με εξαίρεση ίσως την όπως όπως ολοκλήρωση της ψηφιοποίησης των δηλώσεων, προκειμένου να καταστεί εφικτή η πληρωμή των άμεσων ενισχύσεων (τσεκ) για το 2009, όλα τα άλλα βρίσκονται κυριολεκτικά στον αέρα. Αρκεί μια απλή ανάγνωση των προγραμματικών δηλώσεων της κυβέρνησης για τη γεωργία, ενδεχομένως και μια ενδιαφέρουσα ομιλία του πρωθυπουργού στη Βουλή (22 Ιανουαρίου και εν μέσω αγροτικών κινητοποιήσεων) για να αντιληφθεί ότι όλο αυτό τον καιρό δεν έχει γίνει απολύτως τίποτα! Οι εξαγγελίες για μια συνεννόηση σε βάθος που θα οδηγούσε σε ένα ενδιαφέρον σχήμα συνδικαλιστικής έκφρασης των αγροτών έμειναν στα λόγια, η αναδιοργάνωση των συνεταιρισμών δεν είναι πουθενά, το νομοσχέδιο για τον ΕΛΓΑ ψάχνει να βρει το δρόμο του, οι παρεμβάσεις στην αγορά πηγαί- νουν από αναβολή σε αναβολή, τα θέματα της αγροτικής γης παραμένουν άλυτα, το κόστος υποβολής των δηλώσεων συνεχίζει να βαραίνει επί δικαίων και αδίκων, τα αναπτυξιακά προγράμματα έμπλεξαν για μια ακόμη φορά στα γρανάζια της γραφειοκρατίας και οι αμφιβολίες σχετικά με το καθεστώς επιδοτήσεων που θα ισχύσει στη μετά το 2013 εποχή, στερούν κάθε επενδυτική προοπτική. Οι «αυτόκλητες» συνεταιριστικές και συνδικαλιστικές ηγεσίες των αγροτών απέχουν διακριτικά από κάθε προσπάθεια αναδιοργάνωσης του χώρου, ο διοικητικός μηχανισμός έχει χάσει προ πολλού το ενδιαφέρον του για την αναπτυξιακή προοπτική του πρωτογενή τομέα και οι πολιτικοί προϊστάμενοι της οδού Αχαρνών περιορίζονται σε μια μίζερη διαχείριση της καθημερινότητας χωρίς όραμα και χωρίς σκοπό. Για μια ακόμη φορά, οι όποιες ελπίδες βελτίωσης της κατάστασης περιορίζονται σε επί μέρους πρωτοβουλίες είτε μεμονωμένων αγροτών είτε και ελάχιστων «φωτισμένων» συνεταιριστών, που επιμένουν να κρατούν ψηλά τη σημαία της καινοτομίας και της ανάπτυξης δράσεων που αξιοποιούν με τον καλύτερο τρόπο τα συγκριτικά πλεονεκτήματα της ελληνικής γεωργίας. 6

>> ΑΓΟΡΕΣ ΑΓΡΟΤΙΚΩΝ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ >> ΛΙΠΑΣΜΑΤΑ Προς τα κάτω Διαρκή πτωτική πορεία εδώ και δυο μήνες ακολουθούν οι τιμές των πρώτων υλών των λιπασμάτων σε διεθνές επίπεδα και βρίσκονται πολύ κοντά στα χαμηλότερα επίπεδo των τελευταίων δυο ετών. Κατά τη διάρκεια του Ιανουαρίου του 2010 η αξία των πρώτων υλών των αζωτούχων λιπασμάτων εκτοξεύτηκε σε πολύ υψηλά επίπεδα εξαιτίας της μεγάλης ζήτησης που σημειώθηκε παγκοσμίως ώστε να ετοιμαστούν τα λιπάσματα της νέας καλλιεργητικής περιόδου και ειδικότερα στο βόρειο ημισφαίριο για την εαρινή σπορά. Έκτοτε παρατηρήθηκε μια ραγδαία πτώση στη ζήτηση και ισόποση αύξηση των αποθεμάτων, κάτι που σταδιακά έδωσε το πάνω χέρι στους αγοραστές, πιέζοντας για όλο και πιο χαμηλές τιμές. Τις τελευταίες ημέρες του Μαΐου, η αξία των πρώτων υλών βρίσκεται χαμηλά και δύσκολα θα υποχωρήσει περαιτέρω, καθώς η αγορά προστάζει κλείσιμο εργοστασίων ώστε να διατηρηθούν οι τιμές σε συμφέροντα επίπεδα. Η τιμή της κοκκώδους ουρίας υποχωρεί στα 258 δολάρια ο τόνος για πρώτη φορά μετά από τον Οκτώβριο του 2009, σημειώνοντας απώλειες 60 δολαρίων μέσα σε διάστημα τριών μηνών. Η prilled ουρία παραμένει σταθερή στα 255 δολάρια ο τόνος σημειώνοντας στο ίδιο διάστημα πτώση 55 δολαρίων. Η τιμή του UAN (διάλυμα ουρίας και νιτρικής αμμωνίας σε υγρή μορφή) υποχώρησε εκ νέου στα 190 δολάρια ο τόνος, και οι πληροφορίες κάνουν λόγο για αντίσταση της αγοράς με κλείσιμο εργοστασίων εάν οι τιμές πλησιάσουν τα 160 δολάρια ο τόνος. Τέλος, η αμμωνία σημείωσε πτώση και στις ΗΠΑ και πλέον διαμορφώνεται στα 370 δολάρια ο τόνος. 8 Διεθνείς τιµές Προϊόν 7/6/09 7/12/09 7/3/10 7/5/10 7/6/10 Κοκκώδης ουρία 236 310 313 280 245 Ουρία prilled 235 270 310 270 235 UAN 125 190 210 205 190 Αμμωνία 210 325 450 405 370 ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΕΛΕΝΗ ΔΟΥΣΚΑ Δολάρια ανά τόνο Πηγή: www.fertilizerworks.com (International Raw Materials Ltd) >> ΔΗΜΗΤΡΙΑΚΑ Ανακάμπτουν μερικώς οι τιμές Σημαντική εξέλιξη στο χρηματιστήριο των εμπορευμάτων τον Μάιο αποτελεί η ενίσχυση των τιμών τόσο στα χειμερινά δημητριακά, όπως το σιτάρι, όσο και στα εαρινά, όπως το καλαμπόκι. Το μαλακό και το σκληρό σιτάρι ακολουθούν ανοδική πορεία τις τελευταίες εβδομάδες και ανακάμπτουν μερικώς από τις χαμηλές τιμές, γεγονός που σίγουρα αυξάνει τις προσδοκίες των παραγωγών λίγες μέρες πριν από την έναρξη του θεριζοαλωνισμού. Το μεν μαλακό σιτάρι διαμορφώνεται στα 152-155 ευρώ ο τόνος για πρώτη φορά μετά από διάστημα 11 μηνών, το δε σκληρό σιτάρι ανακάμπτει από τα πολύ χαμηλά επίπεδα και επιστρέφει στα 160 ευρώ ο τόνος. Η τιμή του καλαμποκιού ακολουθεί ανοδική πορεία με μικρά και σταθερά βήματα εδώ και αρκετούς μήνες και πλέον έχει καταφέρει να φτάσει τα 157 ευρώ ο τόνος, σημειώνοντας αύξηση άνω του 10% μέσα σε έξι μήνες. Μια πολύ σημαντική εξέλιξη είναι η είδηση πως η Κίνα, ο δεύτερος μεγαλύτερος καταναλωτής καλαμποκιού παγκοσμίως, έχει αγοράσει τις τελευταίες εβδομάδες περίπου 750.000 τόνους αραβοσίτου από τις ΗΠΑ, γεγονός που έχει >> ΕΛΑΙΟΛΑΔΟ τονώσει την αγορά και σε συνδυασμό με τις προβλέψεις από το αμερικανικό υπουργείο Γεωργίας για αυξημένη κατανάλωση καλαμποκιού τόσο για βιομηχανική χρήση αλλά και ως ζωοτροφή και ως βιοκαύσιμο, προκαλεί αισιοδοξία στην αγορά. Αντίσταση ψάχνει η αγορά Αστάθεια και ρευστότητα ήταν τα κύρια χαρακτηριστικά της αγοράς του ελαιολάδου τον Μάιο. Η ζήτηση παραμένει σχετικά περιορισμένη καθώς στην ευρωπαϊκή αγορά οι αγοραστές εμφανίζονται διστακτικοί εξαιτίας της οικονομικής αβεβαιότητας που παρατηρείται στην ΕΕ, ενώ και η προσφορά προϊόντος είναι δεδομένα αυξημένη. Από την άλλη πλευρά, η νέα ισοτιμία ευρώ δολαρίου όπως διαμορφώνεται πλέον, ίσως αποτελέσει το έναυσμα για μια νέα περίοδο με αύξηση των εξαγωγών προς τρίτες χώρες των οποίων το νόμισμα έχει πλέον ενισχυθεί σε σύγκριση με το ευρώ. Η αγορά κάνει μια προσπάθεια να προβάλει αντίσταση στα νέα χαμηλά επίπεδα, ενώ οι τιμές βρίσκονται κοντά στα 2 ευρώ το κιλό για το εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο και οι παραγωγοί δεν εμφανίζονται διατεθειμένοι να πουλήσουν σε αυτά τα επίπεδα. Κυρίως στην Ελλάδα οι ελαιοκαλλιεργητές, με σύμμαχο την ποιότητα, αναμένουν προσφορές σε υψηλότερα επίπεδα. Προϊόν 7/6/09 7/12/09 7/3/10 7/5/10 7/6/10 Σιτάρι μαλακό 157 144-147 139-142 146-149 152-155 Σιτάρι σκληρό 204 180-182 151-153 152-154 158-160 Αραβόσιτος 165 140-141 146-147 155-156 157-158 Ευρώ ανά τόνο Πηγή: Οργανισμός Δημητριακών της Μπολόνια (A.G.E.R.) Σε διεθνές επίπεδο έχει ξεκινήσει το ενδιαφέρον για την επόμενη εσοδεία, ενώ η τιμή στο έξτρα παρθένο ελαιόλαδο διαμορφώνεται στα 2,06 ευρώ το κιλό και στο παρθένο διατηρείται στα 1,85 ευρώ το κιλό. Προϊόν 7/12/09 7/3/10 7/5/10 7/6/10 Έξτρα παρθένο ελαιόλαδο 2,17 2,19 2,23 2,06 Παρθένο Ελαιόλαδο 2,08 1,97 1,83 1,86 Ευρώ ανά κιλό Πηγή: MFAO, Ισπανία

>> ΒΑΜΒΑΚΙ Συνεχίζει σε υψηλά επίπεδα Σταθερότητα εμφανίζει η διεθνής χρηματιστηριακή τιμή του βάμβακος τις τελευταίες εβδομάδες γεγονός που έχει οδηγήσει σε αύξηση των καλλιεργούμενων με βαμβάκι εκτάσεων παγκοσμίως. Σχεδόν το 70% της αύξησης στην παραγωγή θα προέλθει από τις κύριες βαμβακοπαραγωγικές χώρες όπως οι ΗΠΑ, η Ινδία, η Βραζιλία και το Πακιστάν, ενώ αυξημένες θα είναι οι εκτάσεις και στη χώρα μας. Οι τιμές βρίσκονται κατά κύριο λόγο μεταξύ 81-82 σεντς ανά λίμπρα, ενώ σε ορισμένες περιπτώσεις έχουν φτάσει μέχρι και τα 79 σεντς, τιμές που είναιαρκετά καλές για τον παραγωγό, που με τη σειρά του επηρεάζεται από αυτή την εξέλιξη και προτιμάει να καλλιεργήσει βαμβάκι αντί για κάποια άλλη εαρινή καλλιέργεια. Σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη του αμερικανικού υπουργείο Γεωργίας η φετινή παγκόσμια παραγωγή βάμβακος αναμένεται να είναι αυξημένη κατά 11 εκατ. δέματα. Ωστόσο, τα παγκόσμια αποθέματα αναμένεται να σημειώσουν πτώση για δεύτερη συνεχή χρονιά, καθώς όπως προβλέπει η ίδια μελέτη, φέτος, η παγκόσμια κατανάλωση βαμβακιού θα υπερβεί την παγκόσμια παραγωγή του προϊόντος, οδηγώντας τα διεθνή αποθέματα στο χαμηλότερο σημείο των τελευταίων 16 ετών. >> ΖΑΧΑΡΗ Ιστορικά χαμηλά Η αύξηση της κατανάλωσης υπολογίζεται πως θα προέλθει κατά κύριο λόγο από την Κίνα, η οποία αναμένεται να απορροφήσει ποσότητες κατά 3% αυξημένες σε σχέση με την προηγούμενη χρονιά. Προϊόν 7/6/09 7/12/09 7/3/10 7/5/10 7/6/10 Βαμβάκι 58,76 69,74 82,61 82,76 78,56 Σεντς ανά λίμπρα Πηγή: National Cotton Council of America Κάτω από τα επίπεδα ρεκόρ 29 χρόνων, όπου οι τιμές ξεπέρασαν τα 700 δολάρια ο τόνος έχουν πέσει οι διεθνείς τιμές της ζάχαρης τον τελευταίο καιρό. Με βάση τους αναλυτές φαίνεται πως οδηγούμαστε σε μια περίοδο χαμηλών τιμών. Από την άλλη πλευρά, αρκετοί επενδυτές ισχυρίζονται πως το πλεόνασμα αυτό είναι ικανό ώστε να καλύψει μόνο το έλλειμμα στα αποθέματα των εργοστασίων επεξεργασίας μετά από δυο Προϊόν Ζάχαρη 7/6/09 454 7/12/09 613 7/3/10 589 7/75/10 452 7/6/10 460 ελλειμματικές χρονιές και πως η αυξημένη ζήτηση πιθανόν να διατηρήσει τις τιμές στα σημερινά φυσιολογικά επίπεδα. Οι τιμές των προθεσμιακών συμβολαίων στα χρηματιστήρια εμπορευμάτων διαμορφώνονται σήμερα στα 467 δολάρια ο τόνος. Σύμφωνα με τα διεθνή στοιχεία, αυξημένα κατά 30% αναμένεται να είναι τα παγκόσμια αποθέματα ζάχαρης, λόγω της υψηλής παραγωγής σε Βραζιλία και Ινδία. Βοοειδή Την κατιούσα φαίνεται πως έχει πάρει η τιμή των βοοειδών στις διεθνείς αγορές από τις αρχές Μαΐου μέχρι σήμερα. Έτσι, μετά από ένα μεγάλο διάστημα όπου οι τιμές σταδιακά ανέκαμψαν και απομακρύνθηκαν από τα επίπεδα των 80-85 σεντς ανά λίμπρα και έφτασαν μέχρι και το 1 δολάριο, ακολουθεί μια έντονα φθίνουσα πορεία που ήδη έχει φέρει τις τιμές κοντά στα 90 σεντς ανά λίμπρα. Σημαντικό ρόλο σε αυτή την ανατροπή κατέχει η ενίσχυση του δολαρίου σε σχέση με το ευρώ κάτι που δυσκολεύει την εμπορία του κρέατος. Στα προθεσμιακά συμβόλαια, η τιμή των βοοειδών για παράδοση τον Ιούνιο βρίσκεται στα 92,75 σεντς ανά λίμπρα σημειώνοντας απώλειες 4 σεντς, ενώ για τα συμβόλαια του Αυγούστου στα 91,52 σεντς ανά λίμπρα με απώλειες 4 σεντς. Χοίροι Αντίσταση στα επίπεδα των 80 σεντς φαίνεται πως σχηματίζει η αγορά του χοιρινού κρέατος στα διεθνή χρηματιστήρια, μετά από την πτώση 4 σεντς που σημειώθηκε κατά τα τέλη Μαΐου. Μια σταθεροποίηση σε αυτά τα επίπεδα, υπό τις ασταθείς οικονομικές συνθήκες που χαρακτηρίζουν σήμερα την αγορά, είναι μια απολύτως επιθυμητή εξέλιξη στον τομέα του χοιρινού, συνυπολογίζοντας και την αύξηση της ισοτιμίας του δολαρίου, γεγονός που έχει μειώσει την ελκυστικότητα των εμπορευμάτων. Τα συμβόλαια των προθεσμιακών συναλλαγών για τον Ιούνιο διαμορφώνονται στα 81,15 σεντς ανά λίμπρα, ενώ τα συμβόλαια του Ιουλίου στα 82,00 σεντς ανά λίμπρα, σημειώνοντας μικρή αύξηση. Κοτόπουλα Η επίδραση των δυσμενών στοιχείων της αγοράς έφτασε και στο κοτόπουλο μειώνοντας τις τιμές του κατά 5%, αφού πλέον κυμαίνονται στα 53 σεντς ανά λίμπρα. Η ζήτηση παραμένει σε φυσιολογικά επίπεδα στις ΗΠΑ και η παραγωγή δεν σημειώνει αξιόλογη μεταβολή. Ωστόσο το ακριβό δολάριο κρατά μακριά τόσο τους επενδυτές όσο και τους αγοραστές στη φυσική αγορά. Η τιμή παράδοσης στα συμβόλαια του Ιουνίου διαμορφώνεται στα 53,9 σεντς ανά λίμπρα, ενώ για τα συμβόλαια του Ιουλίου βρίσκεται στα 53,36 σεντς ανά λίμπρα. 9

>> ΕΙΔΗΣΕΙΣ Απο 150 ως 400 ευρω τα ποσα ενισχυσης ετησιως Κονδύλι για νέα προκήρυξη στα συστήματα ποιότητας Επιπλέον 10 εκατ. ευρώ «ρίχνει» το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης στο Μέτρο 132 «Συμμετοχή γεωργών σε συστήματα για την ποιότητα τροφίμων» του Αλ. Μπαλτατζής. Πρόκειται για το γνωστό μέτρο που χρηματοδοτεί την πιστοποίηση αγροτών και κτηνοτρόφων σύμφωνα με τα πρότυπα της βιολογικής γεωργίας και της ολοκληρωμένης διαχείρισης. Τον Σεπτέμβρη είχε «κλείσει» η πρώτη προκήρυξη, για την οποία συγκεντρώθηκαν αιτήσεις που αντιστοιχούσαν σε δημόσια δαπάνη 15 εκατ. ευρώ. Το μέτρο είχε προκηρυχθεί με προϋπολογισμό περίπου 20 εκατ. ευρώ. Με την ανακατανομή των κονδυλίων, που έχει ήδη ξεκινήσει το υπουργείο, το Μέτρο διαθέτει πλέον άλλα 15 εκατ. ευρώ, για να γίνει δεύτερη προκήρυξη, αμέσως μετά την έγκριση του αναθεωρημένου Αλ.Μπαλτατζή από την ΕΕ. Οι επιλέξιμες δαπάνες, οι οποίες δεν μπορούν να ξεπεράσουν κάποια «ταρίφα» είναι οι εξής: Για την κατηγορία δαπάνης τεχνική στήριξη (Σύμβουλος AGRO-επιβλέπων AGRO), ορίζονται τα εξής ποσά αναφοράς: Α) ανά ΜΑΕ για μεμονωμένους παραγωγούς: - για τις ετήσιες καλλιέργειες και τα φαρμακευτικά-αρωματικά φυτά 150 ευρώ ετησίως, - για ελιές και αμπέλια 300 ευρώ ετησίως, - για AGRO 3, 600 ευρώ ετησίως. Β) ανά ομάδα 100-150 ατόμων (για ελιές, αμπέλια και ετήσια και φαρμακευτικά αρωματικά αντίστοιχα) ως αμοιβή του επιβλέποντα 20.000 ευρώ και αντίστοιχο ποσό για τον σύμβουλο. Για την τεχνική στήριξη για τη βιολογική γεωργία ορίζονται τα ακόλουθα ποσά αναφοράς ανά ΜΑΕ για μεμονωμένους: - για τις ετήσιες καλλιέργειες και τα φαρμακευτικά-αρωματικά φυτά 200 ευρώ ετησίως, - για ελιές και αμπέλια 300 ευρώ ετησίως, - για βιολογική κτηνοτροφία 400 ευρώ ετησίως Β) ανά ομάδα 50-100 ατόμων ως αμοιβή του συμβούλου 20.000 ευρώ. Για μεγαλύτερες ομάδες τα ποσά μειώνονται. Μέχρι 30 Ιουνίου αιτήσεις για Agro στο βαμβάκι Παράλληλα, υπογράφηκε και η πρόσκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος για το Πρόγραμμα Ολοκληρωμένης Διαχείρισης Βαμβακιού για το 2010 (ΚΑΝ(ΕΚ) 637/2008), τις αιτήσεις για την οποία μπορούν να υποβάλλουν οι ενδιαφερόμενοι μέχρι 30 Ιουνίου. Δικαιούχοι της ενίσχυσης είναι οι κατά κύρια απασχόληση αγρότες, οι οποίοι αντλούν τουλάχιστον το 50% του συνολικού τους εισοδήματος από την άσκηση της αγροτικής τους δραστηριότητας, καθώς και οι συνταξιούχοι του Ο.Γ.Α., οι οποίοι συμμετέχουν το 2010 σε σύστημα παραγωγής βαμβακιού μέσω της ολοκληρωμένης διαχείρισης σύμφωνα με το πρότυπο AGRO 2 του AGROCERT. Το συνολικό ποσό που διατίθεται ετησίως φτάνει τα 4.000.000 ευρώ και το μέγιστο ποσό ενίσχυσης ανά εκμετάλλευση τα 2.500 ευρώ. Η ηλεκτρική περίφραξη παρέχει προστασία Η ηλεκτρική περίφραξη, ένας ασφαλής τρόπος περίφραξης αγροτεμαχίων, που εφαρμόζεται εδώ και 40 χρόνια στη Γαλλία, κερδίζει χρόνο με το χρόνο έδαφος και στα ελληνικά αγροκτήματα. Σκοπός της εφαρμογής είναι να παρεμποδίσει τα ζώα να εξέλθουν ή και να εισέλθουν στον περιφραγμένο χώρο. Η ηλεκτρική περίφραξη χρησιμοποιείται σε αγροτικές εκτάσεις προς βόσκηση προβάτων, αιγών, βοοειδών, αλόγων, σε μελισσοκομεία για προστασία από αρκούδες, σε ιπποφορβεία, σε αστικές αυλές, σε σαλιγκαροτροφεία, σε καλλιεργούμενες εκτάσεις για προστασία από αγριογούρουνα, σε εκτάσεις που βόσκουν κοτόπουλα και κουνέλια και σε εκτροφές θηραμάτων αλλά και ζωολογικών κήπων. Να σημειωθεί ότι, λόγω της πληθώρας των εφαρμογών της αλλά και των πλεονεκτημάτων της, η ηλεκτρική περίφραξη έχει αντικαταστήσει πλήρως τη συμβατική σε όλες τις χώρες του εξωτερικού. Τα πλεονεκτήματα - χαμηλότερο κόστος σε σχέση με την συμβατική περίφραξη. - Πολύ εύκολη στην εγκατάστασή της - Μπορεί να μετακινηθεί πολύ πιο εύκολα - Εύκολα επεκτάσιμη - Πλήθος εφαρμογών - Ιδιαίτερα πιο ασφαλή σε σχέση με την συμβατική περίφραξη. Διευκολύνσεις ΑΤΕ σε αγρότες και δανειολήπτες Σειρά μέτρων διευκόλυνσης και στήριξης χιλιάδων πελατών της που αντιμετωπίζουν πρόβλημα στην καταβολή των δόσεων των δανείων τους θέτει σε εφαρμογή η ΑΤΕbank. Τα προγράμματα αυτά αφορούν όλες τις κατηγορίες δανειοληπτών: αγρότες, μικρές επιχειρήσεις, συνταξιούχους, δημόσιους υπάλληλους και ιδιώτες. Τα προγράμματα παρέχουν τα εξής: Στεγαστικά αγροτών Επιμήκυνση της διάρκειας του δανείου μέχρι και 20%, μείωση της δόσης δανείου μέχρι και 50% για διάστημα μέχρι 2 έτη και αναστολή καταβολής των δόσεων για 12 μήνες, με δυνατότητα παράλληλης επιμήκυνσης της διάρκειας του δανείου. Καταναλωτικά δάνεια - κάρτες Επιμήκυνση της διάρκειας του δανείου έως και 24 μήνες ή έως και 48 μήνες για δάνεια με υποθήκη, αναστολή της καταβολής έως και τριών δόσεων ή για 6 μήνες καταβολή μόνο των τόκων και δυνατότητα συγκέντρωσης του συνόλου των οφειλών από καταναλωτικά δάνεια και πιστωτικές κάρτες της ΑΤΕbank σε ένα νέο δάνειο, με διάρκεια μέχρι 20 έτη με υποθήκη και μέχρι τα 12 έτη για δάνεια χωρίς υποθήκη. Δάνεια μικρών επιχειρήσεων Αναστολή της καταβολής των δόσεων για 12 μήνες, επιμήκυνση της διάρκειας του δανείου μέχρι 20% ή και μεγαλύτερης σε ειδικές περιπτώσεις και μείωση της δόσης του αρχικού δανείου έως και 50% για διάστημα μέχρι 2 έτη για μεσοπρόθεσμα δάνεια. 12

Ήγγικεν η ώρα για αγορά βόλων Εντονότερη κίνηση στην αγορά των ηλεκτρονικών βώλων για αιγοπρόβατα αναμένεται να εκδηλωθεί μέσα στον Ιούνιο, σύμφωνα με ορισμένους παίκτες της αγοράς, ως απόρροια της κοινοτικής νομοθεσίας βάσει της οποίας είναι υποχρεωτική η ηλεκτρονική σήμανση των αιγοπροβάτων για όσα γεννιούνται μετά την 1η Ιανουαρίου 2010, είναι άνω των 6 μηνών και προορίζονται να διατηρηθούν στην εκμετάλλευση πέραν της ηλικίας των 12 μηνών. Από εδώ και στο εξής όλα τα αιγοπρόβατα της χώρας θα φέρουν ηλεκτρονικούς βώλους στο στομάχι τους. Πρόκειται για μία νέα διαδικασία την οποία βάσει κοινοτικών κανονισμών πρέπει να ακολουθήσουν οι κτηνοτρόφοι. Η διαδικασία είναι πολύ απλή και μοιάζει σε πολλά σημεία, με αυτή της τοποθέτησης των ενωτίων (γνωστών ως σκουλαρικιών) στα αιγοπρόβατα. Ο ηλεκτρονικός βώλος τοποθετείται προσεκτικά με καθετήρα από το στόμα στο στομάχι κάθε ζώου. Κάθε βώλος φέρει τον κωδικό της κτηνοτροφικής εκμετάλλευσης και του ίδιου του ζώου. Και οι κωδικοί αυτοί ανιχνεύονται, όταν χρειαστεί, με τη βοήθεια ενός «σκάνερ». Το πρώτο πράγμα που χρειάζεται να κάνει κάθε κτηνοτρόφος είναι να απευθυνθεί στην Κτηνιατρική Υπηρεσία της περιοχής του για να παραλάβει τους κωδικούς της κτηνοτροφικής εκμετάλλευσής του και κάθε ζώου του, προκειμένου να παραγγείλει τους ηλεκτρονικούς βώλους στο κατάστημα με το οποίο συνεργάζεται. Αν γίνουν μαζικά παραγγελίες, οπότε ενδεχομένως να μειωθούν και οι τιμές, τότε βώλοι θα φθάσουν σε λίγους μήνες στη χώρα μας για να ξεκινήσει η τοποθέτησή τους. Αν δεν γίνουν μαζικά, τότε η παράδοση των βώλων θα γίνει σε περίπου 15 μέρες για να αρχίσει αμέσως η τοποθέτηση. Όπως αναφέρει ο Νίκος Κολτσιδάς της Φάρμα Ελλάς, «Με την εξέλιξη της τεχνολογίας πολλές κτηνοτροφικές εργασίες έχουν αυτοματοποιηθεί, με αποτέλεσμα να απαιτείται ένας πιο αξιόπιστος και ηλεκτρονικός τρόπος σήμανσης. Την υποχρεωτική επομένως ηλεκτρονική σήμανση των αιγοπροβάτων, πιστεύω πως πρέπει να την αντιμετωπίσουμε ως το μεταβατικό στάδιο προς μία ολοκληρωμένη και στοχευμένη διαχείριση που θα οδηγήσει σε αποδοτικότερες και πιο κερδοφόρες κτη- νοτροφικές μονάδες». Η συμμόρφωση των Ελλήνων κτηνοτρόφων στον Κανονισμό θα εξαρτηθεί από τους ελεγκτικούς μηχανισμούς, όταν εκ των πραγμάτων θα αναγκαστούν να εφαρμόσουν την ηλεκτρονική σήμανση, συμπληρώνει ο κ. Γιώργος Λουκάς της Agrotek. Επιδοτήσεις μμετά το 2013 σε ενεργούς αγρότες Στους «ενεργούς αγρότες», πλήρους ή μερικής απασχόλησης, και όχι στους ιδιοκτήτες της γης ζητεί να δίνονται οι ενισχύσεις μετά το 2013 η Copa-Cogeca, έτσι ώστε να στηρίζονται οι πραγματικοί φορείς της αγροτικής παραγωγής. Το ζήτημα της διάκρισης μεταξύ κατά κύριο και μη κατά κύριο επάγγελμα αγροτών που διχάζει τον ελληνικό αγροτικό κόσμο δεν αποτελεί καίριο ζήτημα για την οργάνωση-ομπρέλα του ευρωπαϊκού κινήματος. Το αγροτικό εισόδημα είναι στο 50% του μέσου κοινοτικού εισοδήματος, συνεπώς μια ενδεχόμενη κατάργηση των ενισχύσεων θα είχε δραματικές συνέπειες για τους αγρότες, οδηγώντας πολλούς από αυτούς εκτός παραγωγής και προκαλώντας κοινωνική αναστάτωση.

>> ΕΙΔΗΣΕΙΣ Μέχρι αρχές Ιουλίου ανοίγει η αυλαία στα ΟΠΑΑΧ Οι ενδιαφερόμενοι επενδυτές κυρίως στον χώρο του αγροτουρισμού και των μικρών μεταποιητικών επιχειρήσεων, που κατοικούν στην ύπαιθρο, θα μπορούν να καταθέτουν φακέλους για να ενταχθούν σε κάποια από τις 6 δράσεις του 3ου Άξονα (ΟΠΑΑΧ) του Αλ. Μπαλτατζής μέχρι τις αρχές Ιουλίου. Η χρηματοδότηση του μέτρου αφορά ποσό ύψους 787.628.854 ευρώ δημόσια δαπάνη. Να σημειωθεί ότι ο Άξονας 3 του προγράμματοςαποτελεί ουσιαστικά τη συνέχεια των ΟΠΑΑΧ, τα οποία εφαρμόστηκαν για πρώτη φορά κατά την 3η Προγραμματική Περίοδο στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Αγροτική Ανάπτυξη Ανασυγκρότηση της Υπαίθρου 2000-2006» και των Περιφερειακών Επιχειρησιακών Προγραμμάτων 2000-2006. Τα Μέτρα του Άξονα θα υλοποιηθούν σε γεωγραφικά οριοθετημένες περιοχές παρέμβασης (Δημοτικά Διαμερίσματα έως 3.000 κατοίκους) και κυρίως στο σύνολο των περιοχών παρέμβασης των ΟΠΑΑΧ της 3ης Προγραμματικής Περιόδου (ΕΠΑΑ-ΑΥ και ΠΕΠ). Συνολικά αφορά 492 Καποδιστριακούς Δήμους σε όλους τους Νομούς της Χώρας, οι οποίοι είναι κυρίως ορεινοί / μειονεκτικοί. Τα μέτρα για τη διαφοροποίηση της αγροτικής οικονομίας είναι τα εξής: Μέτρο 311 «Διαφοροποίηση προς μη γεωργικές δραστηριότητες» και Μέτρο 312 «Στήριξη της δημιουργίας και ανάπτυξης πολύ μικρών επιχειρήσεων». Τα μέτρα για τη βελτίωση της ποιότητας ζωής στις αγροτικές περιοχές είναι: Μέτρο 321 «Βασικές υπηρεσίες για την οικονομία και τον αγροτικό πληθυσμό», Μέτρο 322 «Ανακαίνιση και ανάπτυξη των χωριών» και Μέτρο 323 «Διατήρηση και αναβάθμιση της αγροτικής κληρονομιάς». Με το Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών συνεργάζεται η G-Logic Επεξεργασία σιτηρεσίων με στόχο την ελαχιστοποίηση του κόστους της διαδικασίας: πρόκειται για τη νέα εφαρμογή GL Feed Formulation της εταιρείας G-Logic SA, την οποία και εγκατέστησε στο Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών, με στόχο την εκπαίδευση και πρακτική άσκηση των προπτυχιακών και μεταπτυχιακών φοιτητών του Τμήματος Επιστήμης Ζωικής Παραγωγής και Υδατοκαλλιεργειών στην κατάρτιση σιτηρεσίων ζώων. Η εγκατάσταση του ολοκληρωμένου προγράμματος GL Feed Formulation έγινε στο Εργαστήριο Διατροφής Ζώων του Τμήματος. Το πρόγραμμα επεξεργάζεται σιτηρέσια με τη μέθοδο του γραμμικού προγραμματισμού για την ελαχιστοποίηση του κόστους των σιτηρεσίων, αλλά παρέχει και τη δυνατότητα ανάλυσης έτοιμων σιτηρέσιων. Όπως εξηγούν εκπρόσωποι της εταιρείας, «ο γραμμικός προγραμματισμός μας προτείνει την πιο οικονομική λύση βάσει των περιορισμών που του δώσαμε, ενώ μας δείχνει την οριακή τιμή των ζωοτροφών που απέρριψε.» Η εφαρμογή μπορεί να επεξεργαστεί σιτηρέσια για όλα τα είδη των ζώων (αγελάδες, αιγοπρόβατα, χοίρους, πτηνά, κουνέλια, ψάρια και κατοικίδια) και για κάθε είδους σιτηρέσια (κιλά ή ποσοστά, σε νωπή ή ξηρή βάση), ενώ έχει τη δυνατότητα επεξεργασίας είτε απλών μειγμάτων ζωοτροφών, είτε μειγμάτων χονδροειδών με συμπυκνωμένες ζωοτροφές. Επίσης, οι άνθρωποι της εταιρείας μπορούν να καταρτίσουν προμείγματα, ισορροπιστές και συμπυκνώματα. Η εφαρμογή GL Feed Formulation έχει τη δυνατότητα να συνδεθεί με το πρόγραμμα διαχείρισης της παραγωγήςιχνηλασιμότητας GL1 Trace και PLC. Ηλεκτρονικό σύστημα ιχνηλασιμότητας Η εταιρεία G-Logic SA παρέχει δυναμικές λύσεις πλέον και στον τομέα του γάλακτος, μετά τον τομέα του κρέατος, με το ολοκληρωμένο σύστημα ιχνηλασιμότητας και διαχείρισης της παραγωγής GL1 Trace. Η λογική του ηλεκτρονικού συστήματος ιχνηλασιμότητας βασίζεται στην καταγραφή των πληροφοριών σε κάθε στάδιο επεξεργασίας, από την παραλαβή του γάλακτος έως και την τοποθέτηση των τελικών προϊόντων στην συσκευασία, έτοιμα να διανεμηθούν στους πελάτες. Το προγράμματος GL1 Trace παρέχει πληθώρα στοιχείων σε πραγματικό χρόνο (παραγωγής, οικονομικών, τεχνικών χαρακτηριστικών κ.τ.λ.) προς την επιχείρηση, βοηθώντας την στη γρήγορη και σωστή λήψη αποφάσεων. Με την τήρηση της ιχνηλασιμότητας και τις λεπτομέρειες που μας δίνει, υπάρχει η δυνατότητα ταχείας ανάκλησης ενός προϊόντος που τυχόν εμφανίζει κάποιο πρόβλημα, αλλά και ο γρήγορος και εύκολος εντοπισμός του προβλήματος αυτού. Επίσης μέσω του συστήματος μπορούμε να γνωρίζουμε τα υπόλοιπα σε κάθε δεξαμενή ή αποθήκη αλλά και να ζητήσουμε αναφορές για οτιδήποτε στοιχεία θέλουμε (π.χ. μηνιαίο ισοζύγιο γάλακτος κ.τ.λ.). 14

Μείωμενη κατα 25% Η απασχόληση στη γεωργία Δεκαετία συρρίκνωσης για το εισόδημα των Ελλήνων αγροτών Πτώση 16,9% σημείωσε το πραγματικό εισόδημα των Ελλήνων αγροτών από το 2000 ως το 2009, ενώ σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης το πραγματικό αγροτικό εισόδημα αυξήθηκε κατά 5,3% στο ίδιο διάστημα, λόγω της εντυπωσιακής ανόδου του εισοδήματος των αγροτών στα νέα κράτη μέλη. Τα στοιχεία αυτά περιέχονται σε έκθεση της Eurostat, από την οποία προκύπτει μία ανομοιογενής εικόνα: Ενώ στα νέα κράτη μέλη της Ε.Ε. το αγροτικό εισόδημα σημείωσε απότομη αύξησης της τάξης του 61,2% κατά τη δεκαετία 2000-2009, στα δεκαπέντε παλιά κράτη μέλη, στα οποία περιλαμβάνεται και η Ελλάδα, μειώθηκε κατά 9,6% στο ίδιο διάστημα. Χαρακτηριστικά αναφέρουμε ότι στο διάστημα 2000-2009, το πραγματικό εισόδημα των αγροτών αυξήθηκε κατά 140% στη Λετονία, κατά 131% στην Εσθονία, κατά 107% στην Πολωνία και κατά 71% στη Μεγάλη Βρετανία. Αντίθετα, μειώθηκε κατά 46% στη Δανία, κατά 36% στην Ιταλία και κατά 28% στην Ολλανδία. Μείωση της παραγωγής Η αξία της αγροτικής παραγωγής το 2009 σημείωσε ετήσια πτώση 10,2%, ενώ ο όγκος της παραγωγής μειώθηκε κατά 0,6%. Η αξία της παραγωγής δημητριακών μειώθηκε κατά 30,3%, λόγω του χαμηλότερου όγκου (-5,7%), αλλά κυρίως λόγω των χαμηλότερων τιμών παραγωγού (-27,1%). Μεγάλη πτώση σημείωσαν και οι τιμές παραγωγού των ελαιούχων σπόρων (-24,8%), του ελαιόλαδου (-16,3%) και των φρούτων (-15,9%). «Αντέχουν» οι Έλληνες αγρότες Όσον αφορά την απασχόληση στην ευρωπαϊκή γεωργία, αυτή μειώθηκε κατά 25% από το 2000 ως το 2009, πράγμα που ισοδυναμεί με την απώλεια 3,7 εκατ. θέσεων εργασίας. Η Ελλάδα είναι η χώρα που παρουσιάζει τη μικρότερη μείωση του αριθμού των αγροτών, μόλις 2,6%. Η μεγαλύτερη μείωση της απασχόλησης στη γεωργία σημειώνεται σε χώρες της ανατολικής Ευρώπης: Εσθονία (-55%), Βουλγαρία (-48,1%), Σλοβακία (-42,5%) και Ρουμανία (-41,1%). Ανάμεσα στα παλιά κράτη μέλη, η μεγαλύτερη πτώση του αριθμού αγροτών σημειώνεται στην Πορτογαλία (-31,6%), ενώ ακολουθούν η Ισπανία (-17,5%), η Γαλλία (-16,6%) και η Ιταλία (-15,9%). 15

>> ΦΩΤΟΡΕΠΟΡΤΑΖ Μπορεί η σαλιγκαροτροφία να ακολουθεί το δρόµο της συµβολαιακής γεωργίας, όµως έχουν παγώσει όλα τα επενδυτικά προγράµµατα. Η εκτροφή σε ανοιχτό ολοκληρωµένο βιολογικό κύκλο απαιτεί τουλάχιστον 5 στρέµµατα για να είναι βιώσιµη η επιχείρηση. Περί τα 150.000 φυτά κάλυψαν σε επιφάνεια 3 εκταρίων την περίφηµη λεωφόρο των Ηλυσίων Πεδίων, στο Παρίσι, στο πλαίσιο της έκθεσης «Nature Capitale», που διοργάνωσαν οι Νέοι Αγρότες της Γαλλίας. Η αρχή της «µάχης» για τα δισεκατοµµύρια της ΚΑΠ ξεκίνησε στη Μέριδα της Ισπανίας, όπου Γάλλοι, Γερµανοί και Βρετανοί έφεραν στην επιφάνεια την ανάγκη ιεράρχησης των δαπανών εξαιτίας της έλλειψης χρηµάτων. Ψηφίστηκε τελικά από την ελληνική Βουλή το πολυαναµενόµενο νοµοσχέδιο για τις Ανανεώσιµες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ). Ο νέος νόµος δίνει και στους επαγγελµατίες αγρότες τη δυνατότητα να προχωρήσουν στην εγκατάσταση φωτοβολταϊκών συστηµάτων ισχύος µέχρι 100 KW. Με µία άρτια διήµερη διοργάνωση στην περιοχή του Ναυπλίου παρουσιάστηκαν για πρώτη φορά στην Ελλάδα από την Agripan SA τα σκληροτράχηλα Mahindra Goa Hawk, που διακρίνονται για τον ισχυρό κινητήρα και τον πλούσιο εξοπλισµό τους. 16

Μικρός είναι µέχρι σήµερα ο αντίκτυπος της οικονοµικής κρίσης και της ακόλουθης συρρίκνωσης του διαθέσιµου εισοδήµατος στην εγχώρια κατανάλωση κρέατος. Αυτό αποκαλύφθηκε στο Ετήσιο Συνέδριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης Εµπόρων Κρέατος και Ζώντων Ζώων, που πραγµατοποιήθηκε στη θεσσαλονίκη. Από χαµηλή αφετηρία κοντά στα 0,15 ευρώ το κιλό εκτιµάται ότι θα ξεκινήσει φέτος το σκληρό σιτάρι, ωστόσο οι προοπτικές για το ποιοτικό προϊόν κρίνονται ενδιαφέρουσες, καθώς τα συµβόλαια εκεµβρίου 2010 κλείνονται µε τιµή που προσεγγίζει τα 0,20 ευρώ το κιλό. Εν αναµονή των τιµολογιακών πολιτικών των Ενώσεων, για την ώρα δεν «ακούγεται» το σενάριο των ανοιχτών τιµών, ενώ οι έµποροι σπεύδουν να κλείσουν τα καλά σιτάρια στα σηµερινά χαµηλά επίπεδα. Η ατυχία χτύπησε τους «κόκκινους ταύρους» στο γκραν πρι της Κωνσταντινούπολης. Οι δύο πιλότοι της Red Bull, Φέτελ και Γουέµπερ, συγκρούστηκαν µεταξύ τους, παραχωρώντας την πρώτη και δεύτερη θέση του πόντιουµ στους Χάµιλτον και Μπάτον, αντίστοιχα, για λογαριασµό της McLaren. Τις προοπτικές ανάπτυξης των σύγχρονων τεχνικών στα θερµοκήπια της Θεσσαλίας, που θα µπορούσαν να την καταστήσουν εφά- µιλλη του δυναµικού της περιοχής της Ιεράπετρας, παρουσίασαν οι οµιλητές σχετικής ηµερίδας στον Αλµυρό Βόλου. Ποσά µέχρι και 2.000 ευρώ το άτοµο πληρώνουν πολλοί τουρίστες από ευρωπαϊκές χώρες και την Αµερική προκειµένου να µείνουν για λίγες µέρες στην Κρήτη και να µάθουν να µαγειρεύουν κρητικά φαγητά! 17

>> ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ ευεργετικη δραση των τροφιμων Η νέα αντιοξειδωτική δίαιτα ORAC κηπουρική και δενδροκομία Η τέχνη του καλλιεργείν Ενημέρωση επιστημόνων και καταναλωτών γύρω από τη σωστή επιλογή τροφών ανώτατης βιολογικής αξίας, έτσι ώστε να επιτυγχάνεται η καλή λειτουργία των κυττάρων του σώματος, ο αποτελεσματικότερος μεταβολισμός, καθώς και η αναβάθμιση της άμυνας του οργανισμού, προλαμβάνοντας τα φαινόμενα της γήρανσης των ιστών παρέχει το βιβλίο του Δημήτρη Γρηγοράκη. Στις σελίδες του βιβλίου αυτού κανείς μαθαίνει, τι είναι το οξειδωτικό στρες, τον τρόπο αξιολόγησης του βαθμού οξειδωτικού στρες που παρουσιάζει, τον τρόπο με τον οποίο η νέα αντιοξειδωτική δίαιτα ORAC μπορεί να βοηθήσει, τα καλύτερα τρόφιμα με σημαντική αντιοξειδωτική δράση, όπως τα βιολογικά ή τα κρητικά, την αντιοξειδωτική ικανότητα των διαφόρων τροφίμων, καθώς και τον τρόπο αντιμετώπισης μέσω της συγκεκριμένης δίαιτας της παχυσαρκίας, του συνδρόμου χρονίας κόπωσης και σειράς άλλων χρονίων νοσημάτων. Η επιστήμη της Διατροφής και Διαιτολογίας εξελίσσεται συνεχώς προσφέροντας διαρκώς νέες ανακαλύψεις και περισσότερα στοιχεία σχετικά με τις επιδράσεις των τροφών. Τα τρόφιμα ασκούν ευεργετική δράστη στον οργανισμό, λόγω της φυσικής τους αντιοξειδωτικής δραστηριότητας με αποτέλεσμα να προλαμβάνουν ή να καθυστερούν την εξέλιξη πολλών παθήσεων. Συγγραφέας: Δημήτρης Γρηγοράκης Εκδόσεις ΒΗΤΑ Γεωργία, κηπουρική, δενδροκομία: Βιοκαλλιέργειες ελιάς, αμπελιού, εσπεριδοειδών, μηλιάς και αχλαδιάς. Το βιβλίο «Η τέχνη του καλλιεργείν» περιέχει τις απαιτούμενες βασικές θεωρητικές και πρακτικές γνώσεις για την άσκηση όλων των μορφών της γεωργίας, κυρίως όμως της βιολογικής, ενώ γίνεται και ιδιαίτερη αναφορά στη βιοδυναμική και την ολοκληρωμένη γεωργία, με παράδειγμα δημιουργίας πρωτοκόλλου. Συγκεκριμμένα το βιβλίο περιλαμβάνει 4 ενότητες με τα εξής κεφάλαια: Α. Θεωρητικά Μαθήματα Γεωργίας, Β. Πρακτικά Μαθήματα Γεωργίας, Γ. Βιώσιμα Συστήματα Παραγωγής: Βιολογική Γεωργία, Βιοδυναμική γεωργία και Ολοκληρωμένη γεωργία, Δ. Παράρτημα: Βιοκαλλιέργεια Ελιάς, Βιοκαλλιέργεια αμπελιού, Βιοκαλλιέργεια εσπεριδοειδών, Βιοκαλλιέργεια μηλιάς και αχλαδιάς. Οι γνώσεις αυτές είναι απαραίτητες σε όσους ασκούν ή πρόκειται να ασκήσουν γεωργία ή κηπουρική. Επί πλέον είναι χρήσιμες, στους μαθητές τεχνικών λυκείων καθώς και γνωστικό βοήθημα σε καθηγητές δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης. Μπορεί ακόμα να αποτελέσει συμπληρωματικό βοήθημα στην τέχνη «του καλλιεργείν». Συγγραφέας: Θεόδωρος Κουτσός Εκδόσεις Ζήτη ερωτησεισ-απαντησεισ Εισαγωγή στη Γενετική επιστήμη Στο βιβλίο του Καθηγητή Γενετικής του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών Μιχαήλ Λουκά αναλύονται με τρόπο απλό και κατανοητό δύσκολες γενετικές έννοιες, ενώ δίνονται απαντήσεις στα ερωτήματα που τυχόν δημιουργούνται στον επιστήμονα, φοιτητή ή απλό αναγνώστη. Το βιβλίο περιλαμβάνει δεκατέσσερα κεφάλαια με 530 προβλήματα με τις αναλυτικές τους λύσεις και κοσμείται από 298 έγχρωμες φωτογραφίες και σχέδια. Συγγραφέας: Μιχαήλ Λουκάς Εκδόσεις Σταμούλη ευφυεισ οργανισμοι Τι θα έβλεπε η Αλίκη στη χώρα των φυτών Γιατί η κίνηση είναι περιττή στα φυτά; Πώς κάνει σεξ και πώς αμύνεται ένας ακίνητος οργανισμός; Γιατί μερικά είναι πρακτικώς αθάνατα; Γιατί στον φυτικό κόσμο η δημιουργία κλώνων είναι καθημερινό φυσικό φαινόμενο; Με ποιον μηχανισμό καταφέρνουν τα φυτά να εκμεταλλεύονται μια πρακτικά ανεξάντλητη, εξωγήινη ενεργειακή πηγή; Γιατί τα φυτά δεν υπέστησαν στο παρελθόν μαζικές εξαφανίσεις, όπως τα ζώα; Είναι, εν τέλει, τα φυτά ευφυείς οργανισμοί; Αυτά είναι μερικά από τα ερωτήματα που πραγματεύεται το βιβλίο, σε μια προσπάθεια να πεισθεί ο αναγνώστης ότι κακώς τα φυτά θεωρούνται απλοί οργανισμοί χωρίς εμφανή συμπεριφορά και ευφυΐα. Συγγραφέας: Γιάννης Μανέτας Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης απο τισ σερρεσ Ρύζι: Καλλιέργεια, Παραγωγή, Κατανάλωση Ο Σερραίος Αντώνης Ανεσιάδης παρουσιάζει το δημητριακό που αποτελεί τη βασική τροφή δισεκατομμυρίων ανθρώπων σε όλο τον κόσμο και βασικό αγροτικό προϊόν του νομού Σερρών. Αναλύει την κατάσταση της παγκόσμιας παραγωγής και διακίνησης ρυζιού για να έρθει στην ευρωπαϊκή Κοινή Οργάνωση Αγοράς και την ορυζοκαλλιέργεια στην Ελλάδα και στο νομό Σερρών. Το βιβλίο αποτελεί ένα χρήσιμο εγχειρίδιο για όποιον θέλει να κατανοήσει την εγχώρια αλλά και παγκόσμια οικονομία του ρυζιού. Συγγραφέας: Αντώνης Ανεσιάδης Σέρρες, 2005 18

ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΤΟΥ ΜΗΝΑ ΚΤΗΝΟΤΡΟΦΙΑ Αγρόκτηµα, Τεύχος 74, Ιούνιος 2010 ΑΡΔΗΝ ΕΧΕΙ ΑΛΛΑΞΕΙ το επενδυτικό τοπίο στην ελληνική κτηνοτροφία μέσα στα τελευταία δέκα χρόνια. Οι αλματώδεις τεχνολογικές εξελίξεις, τα αναπτυξιακά επενδυτικά προγράμματα, οι πρόσθετες ενισχύσεις, τα λιγοστά αρχικά αλλά πολύτιμα παραδείγματα μονάδων που παγιώθηκαν ως πρότυπα στην αγορά έχουν ανοίξει την όρεξη σε πολλούς που θέλουν να επιδοθούν σε αντίστοιχες προσπάθειες και να καταξιωθούν στον χώρο. Δεν είναι όλα τα νέα χαρμόσυνα όμως. Τουναντίον, δεν απουσιάζουν οι παράγοντες που καθιστούν προβληματική την ελληνική κτηνοτροφία και τους οποίους πρέπει να προσέχει ο παραγωγός. Στις επόμενες σελίδες, το Αγρόκτημα παρουσιάζει όλα τα επενδυτικά εργαλεία που διαθέτει ο Έλληνας κτηνοτρόφος, στοιχεία αγοράς και σημαντικές παραμέτρους σε μία κτηνοτροφική επένδυση, όπως η επιλογή των φυλών και ζωοτροφών, καθώς και τρία παραδείγματα αξιόλογων και φιλόδοξων σύγχρονων μονάδων παραδείγματα προς μίμηση.

>> ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ Π Ρ Ο Γ Ρ Α Μ Μ Α Τ Α Γιατί η κτηνοτροφία έχει ανάγκη τις νέες επενδύσεις Μεγαλύτερο κόστος πρώτης εγκατάστασης, δυσκολότερη πρόσβαση στην αγορά και τις δημόσιες υποδομές, ενασχόληση με το επάγγελμα 365 μέρες τον χρόνο. Επιμέλεια: Πέτρος Αλεξανδρής Αυτά είναι τα τρία βασικά χαρακτηριστικά μίας επένδυσης στον κτηνοτροφικό τομέα, που την κάνουν να ξεχωρίζει σε επίπεδο αναγκών σε κεφάλαια και σε κρατική χρηματοδότηση, σε σχέση με τους υπόλοιπους παραγωγικούς τομείς της οικονομίας. Οι περισσότερες ελληνικές κυβερνήσεις δεν το έχουν καταλάβει και έχουν βαλθεί όλα αυτά τα χρόνια να δυσκολέψουν ακόμα περισσότερο τη ζωή των κτηνοτρόφων-επενδυτών, με επιπλέον γραφειοκρατία για τις άδειες των κτηνοτροφικών εγκαταστάσεων, προχειρότητα στη διεξαγωγή επενδυτικών προγραμμάτων και υπερβολικά μεγάλες καθυστερήσεις στις πληρωμές των ενισχύσεων. Αν και ο κτηνοτροφικός κλάδος στην Ελλάδα έχει το περιθώριο να γίνει αυτάρκης και να δώσει αναπτυξιακή πνοή στην ύπαιθρο μέσω των εξαγωγών παραδοσιακών ελληνικών τυριών, εν τούτοις δεν αντιμετωπίζεται ως ένας τομέας με τις ιδιαιτερότητές του και με τις προοπτικές του, όπως συμβαίνει στη βόρεια Ευρώπη. Άλλωστε είναι γνωστό ότι η κτηνοτροφία αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους κλάδους της πρωτογενούς παραγωγής στην χώρα μας και μια παραδοσιακή απασχόληση με μεγάλες δυνατότητες. Με την αποκλειστική κατοχύρωση (από τις 20