ΣΤΗΝ ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑ ΠΕΡΙΟΔΙΚΗ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑΣ

Σχετικά έγγραφα
Μεταβολικό Σύνδρομο και Άσκηση στην παιδική ηλικία: Ο Ρόλος των Αδικοπινών. Θανάσης Τζιαμούρτας ΤΕΦΑΑ Παν. Θεσσαλίας

Από τον Κώστα κουραβανα

Ν. Κατσίκη[1], Α. Γκοτζαμάνη-Ψαρράκου[2], Φ. Ηλιάδης[1], Τρ. Διδάγγελος[1], Ι. Γιώβος[3], Δ. Καραμήτσος[1]

Σύγκριση Λιποκινών μεταξύ παιδιών και εφήβων με Σακχαρώδη Διαβήτη τύπου 1 με παχυσαρκία και φυσιολογικό δείκτη μάζας σώματος

Χρήστος Γαλανάκης, Μάρκος Δασκαλάκης, Ιωάννης Μελισσάς

Καραβανάκη Κυριακή. Διαβητολογική Κλινική Β Παιδιατρικής Κλινικής Πανεπιστημίου Αθηνών 2

οστεοαρθρίτιδα δεν προστατεύουν από την οστεοπόρωση Ομότιμος Καθηγητής ΕΚΠΑ Πρόεδρος ΕΛΙΟΣ

ΠΑΓΚΌΣΜΙΑ ΗΜΕΡΑ ΝΕΦΡΟΥ 2017 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΝΕΦΡΟΛΟΓΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ

Αρχικά θα πρέπει να προσδιορίσουμε τι είναι η παχυσαρκία.

Παχυσαρκία και Σακχαρώδης Διαβήτης

Τελικό κείμενο της Μελέτης. Σύνδρομο Πολυκυστικών Ωοθηκών: Διατροφή και Υγεία

Ν. Κατσίκη¹, Α. Γκοτζαμάνη-Ψαρράκου², Φ. Ηλιάδης¹, Τρ. Διδάγγελος¹, Ι. Γιώβος³, Δ. Καραμήτσος¹

Επίπεδα λεπτίνης και γκρελίνης σε ασθενείς με διαβήτη τύπου 2 πριν και 6 μήνες μετά την έναρξη ινσουλινοθεραπείας

Υγεία και Άσκηση Ειδικών Πληθυσμών ΜΚ0958

Π Α Π Α Γ Ι Α Ν Ν Η Ο.

Δείκτες υγείας αντιπροσωπευτικού δείγματος του πληθυσμού στην Ελλάδα

Η ΣΧΕΣΗ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΣ ΛΑΙΜΟΥ ΜΕ ΤΟΥΣ ΚΑΡΔΙΟΜΕΤΑΒΟΛΙΚΟΥΣ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΚΙΝΔΥΝΟΥ ΣΕ ΑΤΟΜΑ ΜΕ ΣΑΚΧΑΡΩΔΗ ΔΙΑΒΗΤΗ.

Γ.Βαλσαμάκης1,2, Ε.Λ.Κυριαζή2, Ε.Καπάνταης3, Γ.Μαστοράκος2

ΣΥΣΧΕΤΙΣΗ ΤΗΣ ΚΑΤΑΘΛΙΨΗΣ ΜΕ ΤΗ ΔΙΑΤΡΟΦΗ ΚΑΙ ΤΗΝ ΑΣΚΗΣΗ ΗΛΙΚΙΩΜΕΝΩΝ ΑΤΟΜΩΝ ΜΕ ΣΑΚΧΑΡΩΔΗ ΔΙΑΒΗΤΗ ΤΥΠΟΥ 2.

Σοφία Παυλίδου. 13 ο Μετεκπαιδευτικό Σεμινάριο Έδεσσα, Κυριακή, 12 Φεβρουαρίου 2012

Ιωάννα Χρανιώτη 1, Νικόλαος Κατζηλάκης 2, Δημήτριος Σαμωνάκης 2, Γρηγόριος Χλουβεράκης 1, Ιωάννης Μουζάς 1, 2, Ευτυχία Στειακάκη 1, 2

ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΔΩΡΕΑΝ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΕΚΔΗΛΩΣΗΣ

Ο ρόλος της δίαιτας στην πρόληψη και την αντιμετώπιση της NAFLD.

ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑ ΚΑΙ ΚΑΡΚΙΝΟΣ

«Θεραπευτικός αλγόριθµος ADA/EASD 2012»

Μπορεί μια χειρουργική επέμβαση να θεραπεύσει των σακχαρώδη διαβήτη;

ΡΥΘΜΙΣΗ ΚΑΡΔΙΟΜΕΤΑΒΟΛΙΚΩΝ ΠΑΡΑΓΟΝΤΩΝ ΚΙΝΔΥΝΟΥ ΣΕ ΑΤΟΜΑ ΜΕ ΣΑΚΧΑΡΩΔΗ ΔΙΑΒΗΤΗ

Άσκηση, υγεία και χρόνιες παθήσεις

Χατζηκωνσταντίνου Θωμάς, ειδικευόμενος Παθολογίας Παθολογική κλινική Ψυχιατρικού Νοσοκομείου Θεσσαλονίκης (ΨΝΘ)

Θ. Λάππα 1, Α. Τσαγκάρη 1, Μ. Σταματοπούλου 1, Ν. Καραλιά 1, Δ. Στεφανή 2,, Κ. Κυρέ 2, Α. Δρόσος 2, Ι. Κυριαζής 3

Σακχαρώδης διαβήτης και οστεοπόρωση - Ο Δρόμος για την Θεραπεία Τρίτη, 23 Νοέμβριος :22

Πηγή: Πρόγραμμα ΥΔΡΙΑ (MIS ) 5/10/2015

Επιστημονικό Πρόγραμμα

24/1/ ο ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΩΡΑΙΟΚΑΣΤΡΟΥ ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΗΜΕΡΑ ΚΑΤΑ ΤΗΣ ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑΣ

Μαρία Καράντζα- Χαρώνη, MD, FAAP Διευθύντρια Ενδοκρινολογικής Κλινικής- Ιατρείου Ελέγχου Βάρους «Παίδων Μητέρα»

ΑΛΛΑΓΗ ΤΡΟΠΟΥ ΖΩΗΣ ΠΟΥ ΤΑ ΚΑΤΑΦΕΡΝΟΥΜΕ ΚΑΙ ΠΟΥ ΟΧΙ ΣΤΗΝ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΗΣ ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑΣ

Οργανωτική Επιτροπή. Συνεργαζόμενες Επιστημονικές Εταιρείες. Πρόεδρος: Μέλη:

Κατανάλωση καφέ και 10-ετης επίπτωση του Διαβήτη ( ): μελέτη ΑΤΤΙΚΗ

ΕΜΒΟΛΙΑΣΜΟΙ ΣΤΟΥΣ ΔΙΑΒΗΤΙΚΟΥΣ

Μεταβολικό σύνδρομο και νόσος Alzheimer

Περιορισμοί στη χρήση του Xeljanz ενώ ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Φαρμάκων (ΕΜΑ) εξετάζει τον κίνδυνο εμφάνισης θρόμβων αίματος στους πνεύμονες

ΜΕΤΑΒΟΛΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΚΑΙ ΑΠΟΦΡΑΚΤΙΚΗ ΑΠΝΟΙΑ ΣΤΟΝ ΥΠΝΟ. Φώτης Καψιμάλης Αν. Δ/ντής Πνευμονολογικής Κλινικής Νοσοκομείο Ερρίκος Ντυνάν

Σακχαρώδης Διαβήτης. Είναι η πιο συχνή μεταβολική νόσος στον άνθρωπο. Γανωτάκης Εμμανουήλ Καθηγητής Παθολογίας Πανεπιστήμιο Κρήτης

Σακχαρώδης Διαβήτης. Ένας σύγχρονος ύπουλος εχθρός

«Κοινωνικοοικονομικοί παράγοντες που επηρεάζουν την παχυσαρκία στην προσχολική ηλικία»

Στέργιος Ι. Τραπότσης Χειρουργός Ορθοπαιδικός Διδάκτωρ Ιατρικής Σχολής ΑΠΘ Διδάσκων ΤΕΦAΑ-ΠΘ

Συντάχθηκε απο τον/την Παναγιώτης Θεoδωρόπουλος Δευτέρα, 31 Αύγουστος :22 - Τελευταία Ενημέρωση Παρασκευή, 13 Ιούνιος :48

Γράφει: Δημήτριος Π. Χιώτης, Διευθυντής Ενδοκρινολογικού Τμήματος και Κέντρου Παιδικής Παχυσαρκίας Ευρωκλινικής Παίδων

ΛΙΠΩΔΗΣ ΙΣΤΟΣ ΚΑΙ ΕΝΔΟΘΗΛΙΟ: ΜΙΑ ΔΥΝΑΜΙΚΗ ΣΧΕΣΗ. Κ. ΜΑΚΕΔΟΥ, Ιατρός Βιοπαθολόγος

ΙΑΤΡΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΕΘΝΙΚΟΥ ΚΑΙ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΚΟΥ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΑΘΗΝΩΝ ΜΟΝΑΔΑ ΕΡΕΥΝΑΣ Β'ΠΡΟΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗΣ ΠΑΘΟΛΟΓΙΚΗΣ ΚΛΙΝΙΚΗΣ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ Θ.

Ηθέσητηςβαριατρικής στηναντιμετώπισητουσδ2. Στυλιανός Α. Καπίρης Χειρουργός Γ Χειρουργικό Τμήμα ΓΝΑ«Ο ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΜΟΣ»

Ψυχοκοινωνικοί παράγοντες και καρδιαγγειακά νοσήματα. Κ. Γαργάνη, Δ. Παπαδοπούλου, Κ. Καραγιαννάκη: Αιμοδυναμικό Εργαστήριο «ΓΝ Γ.

MESODA. Διαβητολογικό Κέντρο Γενικό Νοσοκομείο Πειραιά «Τζάνειο»

Ε. Πασχαλίδου¹, Ι. Ευθυμιάδης¹, Σ. Παυλίδου¹, Κ. Μακέδου², Φ. Ντογραματζή³, Α. Χίτογλου- Μακέδου², Απ. Ευθυμιάδης¹

Τι είναι οστεοπόρωση;

Κωνσταντίνος Τζιόμαλος Επίκουρος Καθηγητής Παθολογίας Α Προπαιδευτική Παθολογική Κλινική ΑΠΘ, Νοσοκομείο ΑΧΕΠΑ

Μεσογειακή Διατροφή Τι γνωρίζουμε για αυτή;

ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗ ΚΑΦΕ ΣΕ ΣΧΕΣΗ ΜΕ ΤΑ ΕΠΙΠΕΔΑ ΤΟΥ ΟΥΡΙΚΟΥ ΟΞΕΟΣ ΣΕ ΑΤΟΜΑ ΜΕ ΣΑΚΧΑΡΩΔΗ ΔΙΑΒΗΤΗ

ΣΤΕΦΟΣ Θ.

Interactions between diet-derived phytoestrogens and bone-related genes

ΚΕΝΤΡΟ ΓΥΝΑΙΚΕΙΑΣ ΚΑΡΔΙΑΣ

ΟΜΙΛΙΕΣ ΠΡΟΕΔΡΙΕΣ ΣΕ ΣΥΜΠΟΣΙΑ, ΣΥΝΕΔΡΙΑ, ΣΤΡΟΓΓΥΛΑ ΤΡΑΠΕΖΙΑ

«Οι Top Τροφές για απώλεια βάρους!», από την Μαργαρίτα Μυρισκλάβου Τελειοφ. Διαιτολόγο Διατροφολόγο και το logodiatrofis.gr!

ΝΟΣΗΛΕΥΤΡΙΑ Π.Ε., ΜΔΕ: ΟΡΓΑΝΩΣΗ& ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΥΓΕΙΑΣ.

<<Διαγνωστικά Προβλήματα και θεραπευτική προσέγγιση>> Σφυρόερα Κατερίνα Ρευματολόγος

Τα οστα αποτελούνται από το φλοιό και σπογγώδες οστό. Μεταξύ των δοκίδων του σπογγώδους οστού υπάρχει ο μυελός των οστών

Διοικητικό Συμβούλιο & Οργανωτική Επιτροπή Ελληνικής Ιατρικής Εταιρείας Παχυσαρκίας

ΕΦΑΡΜΟΓΗ HACCP ΣΤΗΝ ΚΟΥΖΙΝΑ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟΥ ΕΙΔΙΚΕΣ ΔΙΑΙΤΕΣ. Ελπίδα Παπαδοπούλου Διαιτολόγος, Ε. Α. Ν. Πειραιά «ΜΕΤΑΞΑ»

ΟΔΗΓΙΕΣ ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗΣ ΤΗΣ ΟΣΤΕΟΠΟΡΩΣΗΣ

στο Κέντρο Αποθεραπείας Αποκατάστασης(Κ.Α.Α)

Συνοπτικά τα αποτελέσματα της μελέτης κατέγραψαν:

ΚΥΤΟΚΙΝΕΣ, ΜΥΟΚΙΝΕΣ ΚΑΙ ΑΣΚΗΣΗ Χαρά Κ. Δελή, PhD

Επιστημονικό Πρόγραμμα

ΚΑΡΔΙΑΓΓΕΙΑΚΕΣ ΠΑΘΗΣΕΙΣ Ι

Σχεδιασμός, εφαρμογή και καθοδήγηση προγραμμάτων άσκησης

Υγεία και Άσκηση Ειδικών Πληθυσμών ΜΚ0958

ΙΑΤΡΟΦΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΛΗΨΗ/ΚΑΤΑΠΟΛΕΜΗΣΗ ΤΗΣ ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑΣ

«ΣΥΓΚΡΙΣΗ ΚΛΙΝΙΚΩΝ ΚΑΙ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΩΝ ΠΑΡΑΜΕΤΡΩΝ ΣΕ ΟΜΑΔΑ ΥΠΟΚΛΙΝΙΚΩΝ ΥΠΟΘΥΡΕΟΕΙΔΙΚΩΝ ΑΣΘΕΝΩΝ ΠΡΙΝ ΚΑΙ ΜΕΤΑ ΤΗ ΧΟΡΗΓΗΣΗ ΘΥΡΟΞΙΝΗΣ»

Ηλικιωμένοι στην Κοινότητα και το Ίδρυμα - στον Αστικό Ιστό και την Ύπαιθρο Συννοσηρότητα

ΟΜΙΛΙΕΣ ΣΕ ΣΥΝΕΔΡΙΑ, ΣΥΜΠΟΣΙΑ, ΣΤΡΟΓΓΥΛΑ ΤΡΑΠΕΖΙΑ (Σύνολο: 47 Ομιλίες)

ΣΑΚΧΑΡΩΔΗΣ ΔΙΑΒΗΤΗΣ και ΚΑΡΚΙΝΟΣ: συνύπαρξη ή αιτιολογική σχέση;

ΟΡΟΛΟΣΤΗΣΑΣΚΗΣΗΣΣΤΟ ΜΕΤΑΒΟΛΙΚΟΣΥΝ ΡΟΜΟ, ΣΤΑ ΛΙΠΙ ΙΑ ΚΑΙ ΣΤΙΣ ΛΙΠΟΠΡΩΤΕΪΝΕΣ

Πρόλογος. Διοικητικό Συμβούλιο Ελληνικής Ιατρικής Εταιρείας Παχυσαρκίας

«Σακχαρώδης διαβήτης τύπου 2 : Ένα χρήσιμο ΤΕΣΤ για την διάγνωση του», από την Διαιτολόγο Διατροφολόγο Βασιλική Νεστορή και το diaitologia.gr!

Μεικτή αθηρογόνος δυσλιπιδαιμία: βελτιώνοντας το συνολικό λιπιδαιμικό προφίλ

Ο ΟΔΙΚΟΣ ΧΑΡΤΗΣ ΤΟΥ ΣΑΚΧΑΡΩΔΗ ΔΙΑΒΗΤΗ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

Άσκηση σε Κλινικούς Πληθυσμούς ΜΚ1118

Πρόλογος. Διοικητικό Συμβούλιο Ελληνικής Ιατρικής Εταιρείας Παχυσαρκίας

Greek Leadership Diabetes Forum 11-April 2014

Dr ΣΑΡΡΗΣ Ι. - αµ. επ. καθηγ. ΑΒΡΑΜΙ ΗΣ Α. ενδοκρινολόγοι. gr

Διακοπή Καπνίσματος. Ευρωπαϊκές Κατευθυντήριες Οδηγίες για Ομάδες Υψηλού Κινδύνου (TOB.g) Βάσω Ευαγγελοπούλου, MD, PhD Πνευμονολόγος Εντατικολόγος

Μειώστε τον κίνδυνο για πρόωρο θάνατο µε τα Ωµέγα-3

ΣΥΣΧΕΤΙΣΗ ΤΗΣ hs-crp ΜΕ ΤΗΝ ΠΡΟΓΝΩΣΤΙΚΉ ΙΚΑΝΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΤΡΟΠΟΝΙΝΗΣ ΣΕ ΔΙΑΒΗΤΙΚΟΥΣ ΚΑΙ ΜΗ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΟΞΥ ΣΤΕΦΑΝΙΑΙΟ ΣΥΝΔΡΟΜΟ

Στον απόηχο της Παγκόσμιας Ημέρας για το Διαβήτη. Αφιέρωμα σταν παιδικό Διαβήτη. ΧΓ Αντωνακούδης, ΓΧ Αντωνακούδης, ΙΠ Λεβαντάκης.

Προδιαβήτης και µεταβολικό σύνδροµο

παράκαμψη κατά Roux-en-Y σε 4 ασθενείς με κρανιοφαρυγγίωμα

Οι διατροφικές συνήθειες υπέρβαρων και παχύσαρκων ατόμων με Σ τύπου 2

Επιστημονική Εκδήλωση "Σύγχρονες απόψεις στα Μεταβολικά Νοσήματα"

Σύνδρομο άπνοιας και διαβήτης

Παπαβαγγέλης Χρήστος Πρόεδρος Πανελληνίου Συλλόγου Νοσοκομειακών Διαιτολόγων MSc Clinical Nutrition Νοσοκομειακός Διαιτολόγος ΓΝΑ «ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ»

Transcript:

ISSN 1790-6628 ΤΕΥΧΟΣ 40ο, ΕΤΟΣ 10ο IΟΥΛΙΟΣ - ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2015 ΠΕΡΙΟΔΙΚΗ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑΣ Η Ελληνική Ιατρική Εταιρεία Παχυσαρκίας, στο πλαίσιο της εντατικοποίησης της προσφερόμενης από αυτήν ενημέρωσης και εκπαίδευσης των επαγγελματιών υγείας που στην καθημερινή τους κλινική πράξη χειρίζονται άτομα με αυξημένο σωματικό βάρος, είναι στην ευχάριστη θέση να σας ανακοινώσει τη συνδιοργάνωση με την World Obesity Federation (πρώην IASO) ενός SCOPE School, στη Θεσσαλονίκη, στις 24 και 25 Σεπτεμβρίου του 2015. Περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να αντλήσετε στη διεύθυνση: http://www.worldobesity.org/what-we-do/events/ scope-schools/scopeschoothessaloniki2015/. Τα ενεργά μέλη της ΕΙΕΠ μπορούν να έχουν την τιμή εγγραφής των μελών του World Obesity Federation, κάνοντας login στη διεύθυνση: http://portal.worldobesity.org/en-gb/accounts/ signin/ Καταβλήθηκε προσπάθεια από την ΕΙΕΠ, ώστε τα ενεργά μέλη της να τύχουν έκπτωσης στην τιμή εγγραφής τους και πέτυχε έκπτωση της τάξης του 20%. Επισυνάπτονται οδηγίες για διευκόλυνση της διαδικτυακής διαδικασίας εγγραφής σας. Η συμμετοχή σας σε αυτό το SCOPE School, μαζί με πολλούς άλλους ευρωπαίους επιστήμονες, θα σας προσφέρει 4 μόρια στην πιστοποίησή σας στο πρόγραμμα SCOPE και 16 μόρια Συνεχιζόμενης Ιατρικής Μεταπτυχιακής Εκπαίδευσης. Όλα τα προαναφερθέντα είναι τα οφέλη που απολαμβάνετε ως ενεργό μέλος της ΕΙΕΠ. Με εκτίμηση, Ευθύμιος Καπάνταης Πρόεδρος ΕΙΕΠ Αιμιλία Παπακωνσταντίνου Γεν. Γραμματέας ΕΙΕΠ

2 Αναλυτικό πρόγραμμα:

3 Παχυσαρκία και καταγματικός κίνδυνος Ως παχυσαρκία ορίζεται η υπερβολική συγκέντρωση λίπους στο σώμα, εξαιτίας χρόνιας ανισορροπίας μεταξύ της πρόσληψης τροφής και της ποσότητας της ενέργειας που δαπανάται. Είναι αποτέλεσμα σύνθετων ψυχολογικών, περιβαλλοντικών, γενετικών και συμπεριφορικών παραμέτρων. Παρόλο που είναι γνωστή η γενικότερη επιβάρυνση της υγείας από την παχυσαρκία λόγω των χρόνιων και σοβαρών νοσημάτων που προκαλεί, μέχρι πρόσφατα υπήρχε η πεποίθηση ότι είναι προστατευτική απέναντι στο κάταγμα, εξαιτίας της υψηλότερης οστικής πυκνότητας και της μαλακής επένδυσης των ιστών που ελαττώνουν τις συνέπειες της πτώσης. Είναι γνωστό ότι ο λιπώδης ιστός διαδραματίζει κυρίαρχο ρόλο στο ενεργειακό ισοζύγιο του ανθρώπου καθώς εκτός από πηγή ενέργειας, προσφέρει μηχανική προστασία στα εσωτερικά όργανα έναντι των κακώσεων και συνεισφέρει στη θερμική απομόνωση των εσωτερικών οργάνων του οργανισμού από το περιβάλλον. Ο μεταβολισμός του λίπους γίνεται με βάση τις ενεργειακές ανάγκες του οργανισμού και καθορίζεται από τροφικούς, νευρικούς και ενδοκρινικούς παράγοντες. Πολλές έρευνες υπογραμμίζουν την επίδραση της παχυσαρκίας στον οστικό μεταβολισμό με πολλούς τρόπους (πίνακας 1). Η κοινή προέλευση των λιποκυττάρων και των οστεοβλαστών από ένα κοινό πολυδύναμο μεσεγχυματικό κύτταρο έχει σαν συνέπεια οι παράγοντες που επιτρέπουν την οστεοβλαστογένεση να αναστέλλουν τη λιπογένεση και αντίστροφα. Με άλλα λόγια, η παχυσαρκία να έχει τη δυνατότητα από τη μία να αυξάνει τη διαφοροποίηση των λιποκυττάρων και τη συσσώρευση λίπους και από την άλλη να ελαττώνει τη διαφοροποίηση των οστεοβλαστών και τη διάπλαση των οστών. Ένας από τους τρόπους που η παχυσαρκία είναι σε θέση να αυξήσει την οστική επαναρρόφηση είναι η υπερύθμιση κάποιων προφλεγμονωδών κυτοκινών (μπορείς να αναφέρεις κάποιες), οι οποίες μέσω της ρύθμισης της RANKL / RANK / OPG οδού, διεγείρουν την οστεοκλαστική δραστηριότητα. Η παχυσαρκία σχετίζεται, επίσης, με εκφύλιση και φλεγμονή του μυοσκελετικού συστήματος. Οι προερχόμενες από τα λιποκύτταρα κυτοκίνες, όπως η λεπτίνη και η αδιπονεκτίνη, επιδρούν έμμεσα ή άμεσα στο μεταβολισμό των οστών από την παχυσαρκία, λόγω της σημαντικής αύξησης της πρώτης και μείωσης της δεύτερης στον ορό. Η επίδραση της λεπτίνης στα οστά δεν είναι τελείως αποσαφηνισμένη και τα αποτελέσματα των μελετών είναι αντιφατικά. Όσον αφορά την αδιπονεκτίνη, έχει καταδειχθεί ότι αυτή η ορμόνη επηρεάζει τα οστά με δύο αντίθετους τρόπους, αφενός εμποδίζει τον Πίνακας 1. Μηχανισμοί μέσω των οποίων η παχυσαρκία επηρεάζει την κατάσταση του οστού (από Gonelli et al., 2014)

4 πολλαπλασιασμό των οστεοβλαστών και αυξάνει την απόπτωση τους και αφετέρου αναστέλλει τη δραστηριότητα του συμπαθητικού νευρικού συστήματος, προωθώντας με αυτό τον τρόπο, τον σχηματισμό των οστών και την αύξηση της οστικής μάζας. Ο ρόλος των κυτοκινών στα οστά έγκειται στο ότι ο σχηματισμός των οστεοκλαστών σχετίζεται πολύ στενά με τη βασική οστεοκλαστογενετική κυτοκίνη τον ενεργοποιητή του υποδοχέα του ΝΡ-κΒ συνδέτη (RANKL). Νεότερα δεδομένα δείχνουν σχέση ανάμεσα στην ινσουλίνη τη λεπτίνη και τον σακχαρώδη διαβήτη, αλλά και μεταξύ ινσουλίνης και οστών. Πρόσφατες έρευνες κατέδειξαν ότι τα οστά απελευθερώνουν μια ορμόνη την οστεοκαλσίνη, η οποία αυξάνει τόσο την έκκριση όσο και την ευαισθησία της ινσουλίνης. Εικόνα 1. (Α) Ο κίνδυνος κατάγματος σε σχέση με το φυσιολογικό ΔΜΣ (25kg/m 2 ) ήταν μεγαλύτερη σε λιποβαρή άτομα, αλλά έδειξε μικρή μείωση μεταξύ εκείνων με υψηλό ΔΜΣ. (Β) Μετά την προσαρμογή της BMD, όλες οι συσχετίσεις είναι εξασθενημένες, υποδεικνύοντας ότι η κυρίαρχη επίδραση του ΔΜΣ για τον κίνδυνο κατάγματος είναι μέσω της αύξησης της BMD (από Nielson et al., 2012) Πίνακας 2. Κάταγμα ισχίου ανά κατηγορία ΔΜΣ στη μελέτη NHANES (από Nielson et al., 2012)

5 Λίγες είναι οι μελέτες που έχουν εξετάσει το ζήτημα των παραγόντων κινδύνου καταγμάτων σε υπέρβαρους και παχύσαρκους ανθρώπους (Εικόνα 1). Μερικές καταστάσεις που αυξάνουν τον κίνδυνο κατάγματος ανευρίσκονται στα υπέρβαρα και παχύσαρκα άτομα όπως ο διαβήτης που είναι η πιο κοινή ασθένεια στα άτομα με υψηλότερο ΔΜΣ και σχετίζεται με αυξημένο κίνδυνο κατάγματος, ενώ και τα επίπεδα της βιταμίνης D είναι μειωμένα σε κατάσταση παχυσαρκίας. Έχει διατυπωθεί η υπόθεση ότι αν μπορεί να επιτευχθεί απώλεια βάρους με τη διατήρηση ή αύξηση της άλιπης μάζας, αλλά και την αύξηση της αντοχής των οστών, τα ευεργετήματα για τους συμμετέχοντες θα προκύψουν σε πολλαπλούς τομείς της υγείας και της λειτουργίας, συμπεριλαμβανομένης και της πρόληψης κατάγματος. Έχει αποδειχθεί επίσης πως αν και η επίπτωση του κατάγματος είναι υψηλότερη σε εκείνους με το χαμηλότερο ΔΜΣ, παρατηρείται υπεροχή των καταγμάτων σε βαρύτερα άτομα (Πίνακας 2). Συμπεράσματα Η συχνότητα των καταγμάτων που συμβαίνουν σε παχύσαρκους ανθρώπους είναι αυξημένη συγκριτικά με τους μη παχύσαρκους, ιδιαίτερα σε συγκεκριμένες θέσεις όπως το βραχιόνιο οστό, το κάτω άκρο και ο αστράγαλος. Θα πρέπει να αξιολογηθεί η αποτελεσματικότητα των στρατηγικών πρόληψης και θεραπείας στους υπέρβαρους και παχύσαρκους. Ιδιαίτερη έμφαση θα πρέπει να δοθεί στα άτομα της τρίτης ηλικίας καθώς η απώλεια βάρους αποτελεί ένα αμφιλεγόμενο θέμα εξαιτίας των ανησυχιών για ταυτόχρονη απώλεια οστικής και μυϊκής μάζας. Βιβλιογραφία Moutopoulou E et al. (2013) Study of genetic obesity Thesis Advisor: Dimitrios-Dionysius Koutsouris, National Technical University of Athens. School of Electrical and Computer Engineering. Division of Information Transmission Systems and Material Technology, Athens. Gonnelli, S., C. Caffarelli, and R. Nuti, Obesity and fracture risk. Clin Cases Miner Bone Metab. 2014; 11(1): 9-14. Florakis, D., et al., Obesity. Causes, diagnostic approach and treatment. Publications Letter, Thessaloniki. Fitch, C., et al., Institute for Clinical Systems Improvement. Prevention and Management of Obesity for Adults. Updated May 2013. Colaianni, G., et al., Osteoporosis and obesity: Role of Wnt pathway in human and murine models. World J Orthop. 2014:5(3): 242-6. Kajimura, D., et al., Adiponectin regulates bone mass via opposite central and peripheral mechanisms through FoxO1. Cell Metab. 2013: 17(6): 901-15. Weitzmann, M.N., The Role of Inflammatory Cytokines, the RANKL/ OPG Axis, and the Immunoskeletal Interface in Physiological Bone Turnover and Osteoporosis. Scientifica (Cairo) 2013: 2013: 125705. Wei, J., et al., Bone-specific insulin resistance disrupts whole-body glucose homeostasis via decreased osteocalcin activation. J Clin Invest. 2014: 124(4): 1-13. Nielson, C.M., P. Srikanth, and E.S. Orwoll, Obesity and fracture in men and women: an epidemiologic perspective. J Bone Miner Res. 2012: 27(1):1-10. www.who.int Ευάγγελος Διαμάντης Ειδικευόμενος Ενδοκρινολογίας ΓΝΑ «Ο Ευαγγελισμός»

6 διεθνή ΣΥΝΕ ΡΙΑ 51st EASD Annual Meeting Stockholm, Sweden 14-18 September 2015 SCOPE School Thessaloniki 2015 Thessaloniki, Greece 24-25 September 2015 5th World Congress on Controversies to Consensus in Diabetes, Obesity and Hypertension Istanbul, Turkey 5-7 November 2015 IDF 2015, 23nd World Diabetes Congress Vancouver, Canada 30 November - 4 December 2015

7 τα Νέα ΤΗΣ ΕΙΕΠ ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2015 Ολοκληρώθηκε ο νέος ιστότοπος της ΕΙΕΠ (www.eiep.gr) με μοντέρνα εμφάνιση, διαδραστική μορφή και ποικίλλα νέα για τα μέλη, σε μία πιο εύχρηστη και σύγχρονη μορφή. Οργανώθηκαν και προγραμματίστηκαν δύο εκδηλώσεις της ΕΙΕΠ στην επαρχία, με σκοπό την ευαισθητοποίηση του τοπικού κοινού για την μάστιγα του δυτικού πολιτισμού, τις επιπλοκές της και τους τρόπους αντιμετώπισης. Οι εκδηλώσεις θα πραγματοποιηθούν στη Λαμία και την Αλεξανδρούπολη και θα περιλαμβάνουν ομιλίες από τα μέλη του ΔΣ της ΕΙΕΠ και τοπικών ιατρών και επιστημόνων της υγείας. www.eiep.gr ΜΑΪΟΣ 2015 Πραγματοποιήθηκε με μεγάλη επιτυχία σε μια κατάμεστη αίθουσα η συμμετοχή της ΕΙΕΠ στις «Ημερίδες Μεταβολισμού» 13-16 Μαΐου 2015, στην ΑΙΓΛΗ ΖΑΠΠΕΙΟΥ που διοργάνωσε το Ελληνικό Κολλέγιο Μεταβολικών Νοσημάτων (Ε.ΚΟ.ΜΕ.Ν.) σε συνεργασία με το Διαβητολογικό Κέντρο του Γενικού Νοσοκομείου Πειραιά «ΤΖΑΝΕΙΟ». Η απογευματινή συνεδρίαση της 1ης ημέρας του συνεδρίου ήταν αφιερωμένη στην Παχυσαρκία με ομιλίες μελών του ΔΣ της ΕΙΕΠ καθώς και μελών της ΕΙΕΠ.

8 επιλογές ΑΠΟ ΤΗ ΙΕΘΝΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ Κοινωνική φοβία και ποιότητα ζωής σε υπερβολικά παχύσαρκους ασθενείς πριν και μετά τη βαριατρική επέμβαση Η νοσογόνος παχυσαρκία χαρακτηρίζεται από συνοδά νοσήματα σωματικά και ψυχολογικά που σχετίζονται με μειωμένη ποιότητα ζωής. Η βαριατρική χειρουργική επέμβαση έχει συνδεθεί με τη μείωση της ψυχοπαθολογίας, εκτός φυσικά από την μείωση του βάρους και βελτίωση της φυσικής λειτουργίας. Σκοπός της παρούσας μελέτης ήταν να συγκρίνει ψυχολογικά χαρακτηριστικά των δύο ομάδων νοσηρά παχύσαρκων ασθενών, πριν και μετά την χειρουργική επέμβαση, την αξιολόγηση της κοινωνικής φοβίας και της ποιότητας της ζωής. Συνολικά, 46 νοσηρά παχύσαρκοι ασθενείς συμμετείχαν στη μελέτη. Από αυτούς, 20 ήταν σε αναμονή για χολοπαγκρεατική εκτροπή (ομάδα Α), ενώ 26 είχαν ήδη υποβληθεί σε χειρουργική επέμβαση (ομάδα Β). Η ψυχομετρική αξιολόγηση αξιολόγησε την κοινωνική φοβία, τον φόβο για την εικόνα του σώματος και την ποιότητα της ζωής, με τη χρήση κατάλληλων ψυχομετρικών τεστ. Το ποσοστό των ασθενών που δείχνουν κοινωνική φοβία ήταν σημαντικά υψηλότερο σε σύγκριση με ένα δείγμα υγιών μαρτύρων (ρ = 0,004), αμφότερα στην ομάδα Α (p= 0,003) και στην ομάδα Β (p = 0.029). Δεν υπήρχαν διαφορές στο ποσοστό των ασθενών που πάσχουν από κοινωνική φοβία μεταξύ των ομάδων. Ένα σημαντικά υψηλότερο ποσοστό των ασθενών που πάσχουν από αγωνία για το σώμα (p <0,0001) τους βρέθηκε στην ομάδα Α σε σχέση με την ομάδα Β. Μια μείωση της ποιότητας της ζωής βρέθηκε και στις δύο ομάδες. Η παρούσα μελέτη δείχνει μια υψηλή συχνότητα της κοινωνικής φοβίας σε έναν πληθυσμό νοσηρά παχύσαρκων ασθενών, τόσο πριν όσο και μετά την εγχείρηση. Μια γενική μείωση της ποιότητας ζωής παρατηρήθηκε επίσης, με μια μερική βελτίωση μετά την επέμβαση. Χρειάζονται μελλοντικές μελέτες για να διευκρινιστεί η σχέση μεταξύ κοινωνικής φοβίας και της ποιότητας της ζωής σε χειρουργική θεραπεία με νοσηρά παχύσαρκους ασθενείς. J Affect Disord. 2015;179:95-100 Η θυματοποίηση (bullying) στην παιδική ηλικία προβλέπει τη φλεγμονή και την παχυσαρκία στη μέση ηλικία Οι ερευνητές είχαν στόχο να ελέγξουν αν ο εκφοβισμός και η θυματοποίηση στην παιδική ηλικία αυξάνει τον κίνδυνο για νόσηση σχετιζόμενη με την ηλικία στα μέσα της ζωής με τη χρήση βιολογικών δεικτών συμπεριλαμβανομένης της φλεγμονής και την παχυσαρκία, ανεξάρτητα από άλλους παράγοντες κινδύνου της παιδικής ηλικίας. Η παρούσα μελέτη ήταν μια 50-ετής προοπτική μελέτη όλων των γεννήσεων στη Βρετανία σε 1 εβδομάδα το 1958. Η έκθεση σε εκφοβισμό εκτιμήθηκε αναδρομικά, όταν οι συμμετέχοντες ήταν ηλικίας 7 και 11 ετών (27,7% περιστασιακά εκφοβισμού και 14,6% συχνά θύμα εκφοβισμού). Βιοχημικοί δείκτες φλεγμονής στο αίμα [C-αντιδρώσα πρωτεΐνης (CRP) και ινωδογόνο] και η παρουσία παχυσαρκίας [δείκτης μάζας σώματος (ΒΜΙ) και αναλογία μέσηςισχίων] μετρήθηκαν σε ηλικία 45 χρόνων. Οι συμμετέχοντες που υπήρξαν συχνά θύματα εκφοβισμού στην παιδική ηλικία έδειξαν αυξημένα επίπεδα της CRP στο μέσο του κύκλου ζωής τους [RR= 0,07, 95%] και μεγαλύτερο κίνδυνο για κλινικά σημαντική φλεγμονή με CRP> 3 mg / l. Οι γυναίκες που είχαν κακοποιηθεί στην παιδική ηλικία είχαν υψηλότερο ΔΜΣ από αυτές με μη εκφοβισμό και διέτρεχαν αυξημένο κίνδυνο παχυσαρκίας (ΔΜΣ 30 kg / m2: περιστασιακά θύματα εκφοβισμού: 26,0% έναντ 19,4%, OR = 1.45, 95% CI 1.18-1.77 συχνά θύμα εκφοβισμού: 26,2% έναντι 19,4%, OR = 1.41, 95% CI 1.09-1.83). Η συσχέτιση παρέμεινε στατιστικά σημαντική

9 κατά τον έλεγχο των παραγόντων κινδύνου της παιδικής ηλικίας (π.χ. γονική κοινωνική τάξη, ψυχοπαθολογία στην παιδική ηλικία) και της ενήλικης ζωής (π.χ κοινωνική τάξη, κάπνισμα, διατροφή και άσκηση). Συμπερασματικά, τα εκφοβισμένα παιδιά παρουσιάζουν αυξήσεις σε παράγοντες κινδύνου για τη νόσο σχετιζόμενη με την ηλικία στην μεσαία ενηλικίωση, ανεξάρτητα από συνυπάρχοντες κινδύνους της παιδικής ηλικίας και της ενήλικης ζωής. Δεδομένου του υψηλού επιπολασμού του εκφοβισμού και της θυματοποίησης στην παιδική ηλικία, η αντιμετώπιση αυτής της μορφής ψυχοκοινωνικού στρες νωρίς στη ζωή έχει τη δυνατότητα μείωσης του κινδύνου για τη νόσο σχετιζόμενη με την ηλικία και τις επιπλοκές της. Psychol Med. 2015 May 20:1-11. [Epub ahead of print] Νέοι θεραπευτικοί στόχοι στην παχυσαρκία και το μεταβολικό σύνδρομο Το μεταβολικό σύνδρομο (ΜΣ) είναι ένα σύμπλεγμα χαρακτηριστικών που όταν συνδέονται μεταξύ τους συλλογικά προκαλούν γεωμετρικά πολλαπλασιασμένο κίνδυνο για ανάπτυξη καρδιαγγειακών παθήσεων (CVD) και σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2 σε σύγκριση με ένα μόνο παράγοντα καρδιαγγειακού κινδύνου. Η κοιλιακή παχυσαρκία διαδραματίζει εξαιρετικά σημαντικό ρόλο μεταξύ όλων των μεταβολικών χαρακτηριστικών του ΜΣ. Κατά συνέπεια, η επικράτηση του ΜΣ έχει αυξηθεί σταθερά παράλληλα με την αυξανόμενη επιδημία της παχυσαρκίας. Φαρμακοθεραπεία είναι διαθέσιμη για την παχυσαρκία για περισσότερο από μία δεκαετία, αλλά με μικρή επιτυχία στην βελτίωση του μεταβολικού προφίλ. Οι αναστολείς της παγκρεατικής λιπάσης και τα σεροτονινεργικά δρώντα ήταν από τα λίγα φάρμακα που είχαν αρχικά εγκριθεί για τη θεραπεία της παχυσαρκίας. Προς το παρόν, μόνο η ορλιστάτη (αναστολέας της παγκρεατικής λιπάσης) είναι εγκεκριμένη για μακροχρόνια θεραπεία της παχυσαρκίας. Νέες κατηγορίες αντι-διαβητικών φαρμάκων, συμπεριλαμβανομένων των αγωνιστών του glucagon-like peptide 1 receptor (GLP-1R) και των αναστολέων της διπεπτιδυλικής πεπτιδάσης IV (DPP-IV), επί του παρόντος αξιολογούνται για τις επιδράσεις τους στην παχυσαρκία και τις μεταβολικές επιπλοκές. Οι γενετικές μελέτες της παχυσαρκίας και του μεταβολικού συνδρόμου έχουν εντοπίσει νέα μόρια που δρουν στο νευροφυσιολογικό μηχανισμό της πείνας και του κορεσμού μέσω πεπτιδίων του πεπτικού και που είναι ενεργές στη σηματοδότηση του άξονα υποθαλάμου-εντέρου ή το σύστημα μελανοκορτίνης του εγκεφάλου και υπόσχονται στόχους για την μελλοντική ανάπτυξη φαρμάκων. Ο στόχος είναι να αναπτυχθούν φάρμακα που αντιμετωπίζουν όχι μόνο την παχυσαρκία, αλλά να έχουν και ευνοϊκές επιπτώσεις στις συνοδές μεταβολικές διαταραχές. Eur J Pharmacol. 2015 May 19. [Epub ahead of print] Βελτιώνοντας τα επίπεδα της αδιπονεκτίνης σε ασθνείς με διαβήτη και παχυσαρκία: Ευρήματα από τη μελέτη Look AHEAD Αυτή η μελέτη διερεύνησε κατά πόσο οι αλλαγές στην άσκηση και στις παρεμβάσεις στον τρόπο ζωής με σκοπό την απώλεια βάρους μπορεί να συμβάλλουν ανεξάρτητα στη βελτίωση των χαμηλών επιπέδων αντιπονεκτίνης σε παχύσαρκα άτομα με διαβήτη. Στη μελέτη Look AHEAD (Action for Health in Diabetes) τυχαιοποιήθηκαν υπέρβαρα / παχύσαρκα άτομα με σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2 σε εντατική παρέμβαση στον τρόπο ζωής για την απώλεια βάρους ή σε στήριξη του διαβήτη με σχετική εκπαίδευση. Η ολική και η υψηλού μοριακού βάρους αδιπονεκτίνη, το βάρος και η καρδιοαναπνευστική (υπομέγιστη δοκιμασία κόπωσης) μετρήθηκαν σε 1.397 συμμετέχοντες κατά την έναρξη και στο 1 έτος. Η ομάδα της άσκησης είχε μεγαλύτερες βελτιώσεις σε βάρος και στα επίπεδα της αδιπονεκτίνης στο 1 έτος σε σύγκριση με την ομάδα απλής παρέμβασης (P <0.0001). Η απώλεια βάρους και η βελτίωση της φυσικής κατάστασης συνδέονται με τις αλλαγές στα επίπεδα της αδιπονεκτίνης σε άνδρες και γυναίκες (P <0.001 για όλους). Η απώλεια βάρους συνέβαλε επιπλέον σε 4-5% του ποσού της διαφοράς της μεταβολής στην αδιπονεκτίνη στους άνδρες, ενώ στις γυναίκες η συμβολή ήταν παρόμοια. Οι βελτιώσεις στην άσκηση και το βάρος στην εντατικοποιημένη ομάδα σαφώς σχετίζονται με τις αλλαγές στα επίπεδα αδιπονεκτίνης στους υπέρβαρους / παχύσαρκους άνδρες και γυναίκες με σακχαρώδη διαβήτη. Μελλοντικές μελέτες θα πρέπει να διερευνήσουν κατά πόσο το φύλο και άλλοι βιολογικοί παράγοντες συμβάλλουν στις παρατηρούμενες συσχετίσεις. Diabetes Care. 2015 May 13. [Epub ahead of print]

ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑΣ Πρόεδρος: Καπάνταης Ευθύμιος Αντιπρόεδρος: Λαναράς Λεωνίδας Γεν. Γραμματέας: Παπακωνσταντίνου Αιμιλία Ταμίας: Βαλσαμάκης Γεώργιος Μέλη: Γεωργαντόπουλος Γεώργιος Καραβανάκη Κυριακή Μιχαλάκης Κωνσταντίνος εξελίξεις ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑΣ ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ Περιοδική 3μηνιαία επιστημονική έκδοση της Ελληνικής Ιατρικής Εταιρείας Παχυσαρκίας Λεωφ. Κηφισίας 46, 115 26 Αθήνα Τηλ.: 210 698.5987-8, Fax: 210 698.5986 Website: www.eiep.gr, E-mail: info@eiep.gr Υπεύθυνοι έκδοσης: Δημήτριος Παπάζογλου Κωνσταντίνος Μιχαλάκης