Τηλεχειρουργική και Ιατρικός Φάκελος

Τηλεχειρουργική και Ιατρικός Φάκελος Εφαρμογές Πληροφορικής στις Υπηρεσίες Υγείας: Μύθος ή Ανάγκη; Κώστας Γκιόκας Εργαστήριο Βιοϊατρικής Τεχνολογίας ΕΜΠ Θέματα που θα συζητηθούν Γενικές Τεχνολογικές Εξελίξεις Οικονομία της Υγείας Ιατρικός Φάκελος Απαιτήσεις Προβλήματα Μαθήματα 2 1

Μέρος Α Γενικές Τεχνολογικές Εξελίξεις 3 Γενικές Τεχνολογικές Εξελίξεις Γενικές Απαιτήσεις Μείωση Κόστους Υπηρεσιών Υγείας Αναβάθμιση Υπηρεσιών Υγείας Προϋποθέσεις Αυτοματοποίηση Διαδικασιών, Ανασχεδιασμός Διαδικασιών, Υποστήριξη Διοίκησης στη λήψη αποφάσεων (BI), Επέκταση του νοσοκομείου Παράδοξο Πολλές τεχνολογικές καινοτομίες στο χώρο της υγείας, σημαντικές διαδικασίες γίνονται χειροκίνητα 4 2

Γενικές Τεχνολογικές Εξελίξεις Τηλεματική Ισχυρότερα, μικρότερα, φθηνότερα συστήματα Έξυπνα κινητά, tablets, άλλα devices Δίκτυα ευρείας ζώνης (3G, HSPA, 4G, LTE) Internet & υπηρεσίες Internet Ασύρματες Επικοινωνίες 5 Μέρος Β Οικονομία της Υγείας 6 3

Η παροχή υπηρεσιών υγείας ακριβαίνει ΣΤ. Υψηλότερο Κόστος Α. Αυξανόμενη Ζήτηση (περισσότεροι ασφαλισμένοι) Ε. Περισσότερα Κεφάλαια Καλύτερο επίπεδο ζωής, νέοι ασφαλιστικοί φορείς, νέες τεχνολογίες Β. Περισσότερη Ζήτηση Δ. Μεγαλύτερο Πλεόνασμα Γ. Υψηλότερες τιμές 7 Τι χρειαζόμαστε; Πολιτικές ελέγχου του κόστους Σφαιρικούς νοσοκομειακούς προϋπολογισμούς (global budgets) Συστήματα μικτών περιπτώσεων Ομογενείς διαγνωστικές κατηγορίες (DRGs) Εκ των προτέρων κοστολόγηση των ιατρικών πράξεων 8 4

Άρα χρειαζόμαστε Κωδικοποιημένες Ιατρικές Πράξεις Κωδικοποιημένες Διαγνώσεις, Ασθένειες Σωστή Διαχείριση Ανθρώπων Τεχνολογίας Οικονομικών Πόρων Χρόνου 9 Μέρος Γ Ιατρικός Φάκελος 10 5

Ιατρικός Φάκελος (Ηλεκτρονικός) 1. Ορισμός 2. Ιστορική αναδρομή 3. Οφέλη και Εμπόδια 4. Παραδείγματα Ιατρικού Φακέλου 5. Πρότυπα και κωδικοποιήσεις 6. Ασφάλεια 7. Χρησιμοποιούμενες τεχνολογίες XML XSL 11 Που εξυπηρετεί ο Ιατρικός Φάκελος; Αποτελεί ένα μέσο επικοινωνίας ανάμεσα στο ιατρικό και παραϊατρικό προσωπικό. Αποτελεί το σημείο αναφοράς στο οποίο ανατρέχει κάποιος για να έχει μια εικόνα της κατάστασης του ασθενή. Χρησιμεύει ως «χώρος εργασίας» όπου καταγράφονται ιδέες και εντυπώσεις για το πρόβλημα του ασθενή και την πορεία της αντιμετώπισης του προβλήματος. Είναι το μέρος που φυλάσσονται όλα τα κλινικά δεδομένα για μελλοντική χρήση, μετά την ολοκλήρωση του επεισοδίου. 12 6

Που εξυπηρετεί ο Ιατρικός Φάκελος (2); Χρησιμεύει για τον μετέπειτα έλεγχο των διαδικασιών που ακολουθήθηκαν κατά τη διάρκεια της θεραπείας του ασθενή. Είναι μέσο διασταύρωσης των οικονομικών στοιχείων που αφορούν το επεισόδιο. (ασφαλιστικές εταιρίες) Αποτελεί την βάση για διοικητικές και διαχειριστικές αποφάσεις των οργανισμών. Συμβάλλει στο να ακολουθηθούν καλές πρακτικές και ιατρικά πρωτόκολλα 13 Ορισμός Ιατρικού Φακέλου Δεν υπάρχει αυστηρός ορισμός Ο ιατρικός φάκελος ασθενή είναι ένα διεπιστημονικό αντικείμενο μελέτης που εξαρτάται από διάφορους ετερογενείς παράγοντες όπως είναι: τα ήθη και έθιμα των λαών, η νομοθεσία, η πολιτική και οικονομική κατάσταση των κρατών, η υλικό τεχνολογική υποδομή τους, κτλ. Δεν μπορούμε, λοιπόν, να έχουμε την απαίτηση ενός αυστηρού ορισμού. 14 7

Συνοπτικά «Ο Ιατρικός Φάκελος είναι η "αποθήκη" όλων των πληροφοριών που αφορούν στο ιατρικό ιστορικό του ασθενούς. Αποτελεί επομένως τη βάση της διάγνωσης και της θεραπευτικής αντιμετώπισης του ασθενούς αλλά και τη βάση επιδημιολογικών ερευνών. Επιπλέον, παρέχει πληροφορίες διοικητικής, οικονομικής και στατιστικής φύσεως, καθώς και ποιοτικού ελέγχου». (ENV 13606 / CEN Πρότυπο) 15 Ιστορική Αναδρομή Time oriented medical record: Καταγραφή παρατηρήσεων με χρονολογική σειρά (Ιπποκράτης) 1859: Πρώτες αναφορές στην ανάγκη ιατρικού φακέλου Patient oriented medical record: Ξεχωριστός φάκελος με στοιχεία για κάθε ασθενή (Κλινική Mayo, William Mayo, 1907) 1960 70: Πιλοτικές & ερευνητικές εφαρμογές ηλεκτρονικού ιατρικού φακέλου 1971: Μελέτη δείχνει ότι το 70% των αναγκών των ιατρών δεν καλύπτονται από τους έντυπους ιατρικούς φακέλους Problem oriented medical record: Οι σημειώσεις καταγράφονται για κάθε πρόβλημα ξεχωριστά σύμφωνα με τη δομή SOAP (Subjective, Objective, Analysis, Plan) (Weed, 1968) 1984:Πρώτο πλήρες σύστημα πληροφοριακού συστήματος νοσοκομείου με ιατρικό φάκελο 1991: Πρώτη επίσημη αναφορά στον ηλεκτρονικό ιατρικό φάκελο (ΙΟΜ) 1994: Πρώτη προσπάθεια κατανεμημένου ιατρικού φακέλου 2000 2005: Ηλεκτρονικός ιατρικός φάκελος μέσω του Διαδικτύου?? 2012: Ηλεκτρονικός ιατρικός φάκελος Web Services Internet 16 8

Τι περιέχει Περιέχει πληροφορίες όπως: Κλινικά δεδομένα διαγνώσεις Νοσηλείες Εγχειρήσεις Τιμές εργαστηριακών εξετάσεων Ιατρικές πράξεις Παραπεμπτικά - Γνωματεύσεις Ιατρικό ιστορικό Risk Factors Ιατρικές εικόνες ημογραφικά στοιχεία ιαχειριστικά οικονομικά στοιχεία ιατρικών πράξεων και νοσηλειών Ιατροφαρμακευτική περίθαλψη 17 Είναι πολυμεσική Οντότητα Κείμενα, Ιατρικές αναφορές Video Hypertext Ιατρικές Εικόνες Ηχογραφήσεις 18 9

Paper based Ιατρικός Φάκελος 19 Ιατρικοί φάκελοι χωρίς πληροφοριακά συστήματα που να διαλειτουργούν... 20 10

Πλεονεκτήματα Paper based Ιατρικού φακέλου Ευκολία στην χρήση Αυτονομία 21 Μειονεκτήματα Paper based Ιατρικού φακέλου Μπορεί να καταστραφεί εύκολα, ενώ είναι αρκετά επίπονη η διαδικασία της δημιουργίας αντιγράφων ασφαλείας. Φθείρεται με τη χρήση ή τον χρόνο, οπότε έχει περιορισμένο χρόνο ζωής. Είναι διαθέσιμο μόνο σε ένα μέρος την ίδια στιγμή Το περιεχόμενο εξαρτάται στο μέγιστο βαθμό από την ικανότητα του συγγραφέα του να καταγράψει και να αποδώσει σωστά τα στοιχεία 22 11

Μειονεκτήματα Paper based Ιατρικού φακέλου Οι χάρτινοι ιατρικοί φάκελοι είναι απροσπέλαστοι σε μεγάλους οργανισμούς (μεγάλος όγκος) Το κόστος σε χρόνο και χρήμα για τη σωστή αποθήκευση και ταξινόμηση χιλιάδων φακέλων είναι τεράστιο. Είναι αδύνατη η άμεση χρησιμοποίηση του περιεχομένου πληθώρας ιατρικών φακέλων για έρευνα, μια και κάτι τέτοιο απαιτεί ιδιαίτερη προσπάθεια (ανάγνωση των φακέλων, κωδικοποιημένη καταγραφή στοιχείων τους κ.λπ.) και το σημαντικότερο: χρόνο 23 e Ιατρικός Φάκελος 24 12

Πολλα ονοματα για το ίδιο πράγμα? C.P.R. (Computer Patient Record) E.H.R. (Electronic Health Record) C.H.R. (Citizen Health Record) 25 Η ονομασία έχει τη σημασία της Αντικαταστάθηκε ο όρος Patient (ασθενής) από το Citizen (πολίτης). Εξαλείφθηκε ο όρος Electronic. Τον όρο Citizen Health Record (Φάκελος Υγείας του Πολίτη, ΦΥΠ) υιοθετούµε και εµείς µια και θεωρούµε ότι είναι ο πιο αντιπροσωπευτικός και, κυρίως, αυτός που υποδηλώνει πληρέστερα το σύγχρονο όραµα του παγκόσµιου πολίτη ως προς τις απαιτούµενες υπηρεσίες υγείας. 26 13

Πλεονεκτήματα Μείωση κόστους λειτουργίας νοσηλευτικών ιδρυμάτων Μείωση χρήσης έντυπου ιατρικού φακέλου Έλεγχος της λανθασμένης συνταγογράφησης 200.000 θάνατοι στις ΗΠΑ από αλληλεπιδράσεις φαρμάκων Μείωση επανάληψης ιατρικών εξετάσεων έως και 30% Βελτίωση ποιότητας ιατρικής περίθαλψης Κέρδος χρόνου στην αναζήτηση και συμπλήρωση στοιχείων ιατρικού φακέλου 27 Πλεονεκτήματα Δυνατότητα πολλαπλής ανάγνωσης περιστατικού, Τηλεϊατρική Επιδημιολογικές μελέτες Εξ αποστάσεως πρόσβαση σε στοιχεία ιατρικού φακέλου Ευκολία εκμάθησης των εφαρμογών του διαδικτύου (web browsers) Φιλικότητα του γραφικού περιβάλλοντος 28 14

Προβλήματα Δεν υπάρχουν διαθέσιμα ομοιογενή μητρώα ασθενών Χρήση πολύπλοκων μεταγλωττιστών Υπάρχουν σοβαρά θέματα προστασίας των δεδομένων Ανάγκη για στρατηγικό σχέδιο ασφάλειας Υπάρχουν ανοιχτά ηθικά ζητήματα Ανάγκη για συμφωνία των εμπλεκόμενων φορέων Η μεγάλη ποικιλία βάσεων δεδομένων και πρωτόκολλων Η αντίσταση της πλειοψηφίας των ιατρών στις νέες τεχνολογίες Έλλειψη παιδείας των εμπλεκομένων φορέων σε θέματα πληροφορικής Ανάγκη εκπαίδευσης Ακριβές λύσεις και χρονοβόρες Ασυμβατότητα ιατρικής κουλτούρας σε διεθνές επίπεδο 29 Φάκελος Υγείας Πολίτη 30 15

Απαιτήσεις από τον φάκελο υγείας του πολίτη Ασφάλεια και πιστότητα Διασυνδεσιμότητα Ευρύτητα περιεκτικότητα Μεταφερσιμότητα Εξελιξιμότητα Επεκτασιμότητα Διαθεσιμότητα Ευρεία χρήση προτύπων 31 32 16

Οφέλη Σύμφωνα με στοιχεία από τη γερμανική και βρετανική εμπειρία, ο γιατρός μπορεί να έχει πρόσβαση σε αρχείο με το αναλυτικό ιστορικό του ασθενούς και να αποφευχθούν «πειραματισμοί» που οφείλονται σε ελλιπείς ή λανθασμένες πληροφορίες. Η καθιέρωση ηλεκτρονικού φακέλου υγείας και κάρτας ασθενούς θα επιτρέψει τη νοσηλεία του ασθενούς σε οποιαδήποτε ευρωπαϊκή χώρα. Επίσης δίνεται η ευχέρεια στο γιατρό του ασθενούς να έχει πρόσβαση για κλείσιμο ραντεβού σε όλα τα νοσοκομεία της χώρας και να παραπέμπει ηλεκτρονικά τον ασθενή στο πλησιέστερο και καταλληλότερο για την περίπτωσή του. Το σύστημα λειτουργεί και προληπτικά. Στη Γερμανία πάνω από 250.000 άνθρωποι το χρόνο υφίστανται παρενέργειες από ακατάλληλα για την περίπτωσή τους φάρμακα. Από το 2006 και μετά η Βρετανία έχει ξοδέψει περίπου 100 εκατ. ευρώ σε επιχορηγήσεις τεχνολογίας πρόληψης. Η πρόληψη είναι ελκυστική, τόσο για ασθενείς όσο και για ιατρούς. Οι ασθενείς διατηρούν την ανεξαρτησία τους, μένουν σπίτι και η θεραπεία τους κοστίζει λιγότερο. Και καθώς οι πληθυσμοί των ανεπτυγμένων χωρών γερνούν και τα ασφαλιστικά τους συστήματα κλυδωνίζονται, η προοπτική εξοικονόμησης χρημάτων περιθάλποντας τον κόσμο σπίτι του φαντάζει ολοένα και πιο ελκυστική. 33 Εμπόδια Στη χώρα μας, σύμφωνα με έρευνα του Παρατηρίου της Πληροφορικής, ο ηλεκτρονικός αναλφαβητισμός είναι το βασικό συμπέρασμα για την κατάσταση που επικρατεί στο εθνικό σύστημα υγείας. Ακόμα και στη Δανία και Γερμανία, γιατροί είναι απρόθυμοι να δέχονται υποδείξεις συνταγογράφησης από υπολογιστές. Η μετάβαση σε ένα τέτοιο σύστημα προϋποθέτει επέκταση της ευρυζωνικότητας που θα δώσει με τη σειρά της τη δυνατότητα διασύνδεσης όλων μονάδων υγείας (καθώς και ιατρών και ασθενών). Το μεγαλύτερο μέρος της προληπτικής τεχνολογίας τηλεϋγείας ζητά από τους ασθενείς να θυμούνται, να αυτοεξετάζονται και να χειρίζονται εξοπλισμό. Εν τέλει, ο στόχος είναι να διαπιστωθεί αν η προσέγγιση αυτού του είδους μπορεί να βοηθήσει τόσο σε μια καλύτερη ζωή όσο και στην επέκταση του προσδόκιμου ζωής. 34 17

Πληροφοριακά Συστήματα Χωρίς «Σύστημα επικοινωνίας» Είναι......Ο Πύργος της Βαβέλ 35 Πιλοτικό Στάδιο Εφαρμογής Φακέλου Με στηθοσκόπια αλλά και ηλεκτρονικούς υπολογιστές χειρός κυκλοφορούν οι γιατροί στους θαλάμους του Γενικού Νοσοκομείου Νάουσας, για να ενημερώνουν άμεσα τον ηλεκτρονικό φάκελο των ασθενών τους. Το σύστημα εφαρμόζεται για πρώτη φορά σε δημόσιο νοσοκομείο εδώ και τρεις μήνες. Σε πρώτη φάση εγκαταστάθηκε ασύρματο δίκτυο ίντερνετ στο χώρο δύο κλινικών (παθολογικής και χειρουργικής) και στο τμήμα επειγόντων περιστατικών του νοσοκομείου για τη διασύνδεση των φορητών υπολογιστών με τους μίνι ιατρικούς φακέλους με στόχο τη διαχείριση των ιατρικών δεδομένων των ασθενών. Οι εν λόγω συσκευές είναι κατασκευασμένες ειδικά για κλινική χρήση και λειτουργούν ως ηλεκτρονικός ιατρικός φάκελος, τον οποίο έχει ανά χείρας ο γιατρός και στον οποίον καταχωρούνται άμεσα, ασύρματα και διατομεακά όλα τα απαραίτητα στοιχεία του ασθενούς (ιατρικό ιστορικό, κλινικές σημειώσεις, αποτελέσματα εξετάσεων και απεικονίσεων, καταγραφή πορείας νόσου, οδηγίες θεραπείας, διαγνώσεις). Με αυτόν τον τρόπο σταδιακά θα καταργηθούν οι συμβατικές μέθοδοι απεικόνισης και συγκέντρωσης ιατρικών δεδομένων (χάρτινοι ιατρικοί φάκελοι, έντυπη απεικόνιση αποτελεσμάτων εξετάσεων), που χρειάζονται χρόνο για την καταγραφή και χώρο για την αποθήκευση. 36 18

Φάκελος στην Παιδιατρική Δεν χρειάζεται πια να κουβαλάμε το βιβλιάριο υγείας του παιδιού Δεν χρειάζεται να ανησυχούμε ότι μπορεί να το χαθεί Εμβόλια Καταχώρηση μετρήσεων βάρους σώματος, ύψους και περιμέτρου κεφαλής 37 Κωδικοποιήσεις, διεθνή πρότυπα CEN/TC 251: ENV 13606 (European Standards Committee) Γενικές δομές πληροφορίας και χαρακτηριστικά κοινά σε κάθε ιατρικό φάκελο To ENV 13606 είναι το µόνο πρότυπο ειδικά για ηλεκτρονικό ιατρικό φάκελο στον κόσµο και δεν έχει υλοποιηθεί σε κάποιο σύστηµα, αποτελεί όµως αναφορά και υπάρχουν προσπάθειες συνεργασίας και εναρµονισµού της CEN/TC 251 και άλλων προτύπων, όπως το HL7 ISO/TC 215 πρότυπο ιατρικού φακέλου, όπου η κατάλληλη πληροφορία θα είναι διαθέσιµη όταν και όπου απαιτείται η υποστήριξη αποφάσεων. HL7: HL7 2.4 (ANSI Standard) HL7 3 38 19

Τι είναι το HL7 HL7: Ένας από τους πιο ενεργούς οργανισμούς στην ανάπτυξη τέτοιων προτύπων Κύρια αποστολή του: "η παροχή προτύπων για την ανταλλαγή, τη διαχείριση και την ενοποίηση των στοιχείων που υποστηρίζουν την κλινική πρακτική και τη διαχείριση, την παράδοση και την αξιολόγηση των υπηρεσιών υγειονομικής περίθαλψης". Με άλλα λόγια, "η διαλειτουργικότητα μεταξύ των πληροφοριακών συστημάτων υγειονομικής περίθαλψης" 39 HL7 Το πρότυπο είναι γραμμένο με την θεώρηση ότι σε ένα σύστημα υγείας, ένα πραγματικό γεγονός οδηγεί στην ανάγκη ροής πληροφοριών ανάμεσα σε διαφορετικά πληροφοριακά συστήματα. Σύστημα Α Ο ασθενής Παπαδόπουλος Χρήστος που γεννήθηκε στις 24/9/1951 εισήχθη στις 6/7/1998 στις 10:30 πμ στο νοσηλευτικό θάλαμο 9Α. Σύστημα Β 40 20

Τι είναι το HL7 Το HL7 παρέχει αυτόν τον ενιαίο και δομημένο τρόπο επικοινωνίας ανάμεσα σε διαφορετικά υποσυστήματα Data Υποσύστημα παθολογίας Data Υποσύστημα Τράπεζας αίματος Data Υποσύστημα Νοσηλευτικού θαλάμου HL7 HL7 HL7 HL7 HL7 Data Υποσύστημα Εργαστηριακών Εξετάσεων Data Διοικητικό Υποσύστημα 41 HL7 version 3.x Η έκδοση3 του προτύπου HL7 χρησιμοποιεί αντικειμενοστραφή μεθοδολογία ανάπτυξης και ορίζει ένα κατανοητό και κοινό για όλους μοντέλο πληροφορίας (Reference Information Model RIM) που εκφράζεται σε UML και είναι η σαφής αναπαράσταση των σχέσεων ανάμεσα στα δεδομένα που ανταλλάσσουν τα μηνύματα. Επίσης παρέχει μεθόδους για τη χρήση, μέσα σε μηνύματα κωδικών και ιατρικών λεξικών, από διάφορες εξωτερικές πηγές και γενικά προσφέρει έναν αξιόπιστο τρόπο αξιολόγησης της συμμόρφωσης μιας συγκεκριμένης υλοποίησης με το πρότυπο HL7. 42 21

Χωρίς την χρήση του HL7 Απο αυτήν την κατάσταση 43 Με χρήση του HL7 (αλλά χωρίς την χρήση middleware) Σε αυτήν την κατάσταση 44 22

HL7 middleware Σε αυτήν Single information 'highway' created with the middleware 45 Τα βασικά συστατικά του HL7 Messages (Μηνύματα) Segments (Τμήματα) Fields (Πεδία) Data Types (Τύποι δεδομένων) 46 23

Παράδειγμα Ιατρικού Φακέλου 47 48 24

49 50 25

51 52 26

53 54 27

55 56 28

57 58 29

Μέρος Δ Ηθικά Ζητήματα Μαθήματα Μελλοντικά Σχέδια 59 Ηθικά Ζητήματα Ανάγκη για κώδικα ηθικής Ειλικρίνεια προθέσεων Ενημέρωση του ασθενή για τη μορφή επεξεργασίας των δεδομένων Επεξεργασία μόνο με την αποδοχή του ασθενή Τήρηση όλων των ηθικών κωδίκων (όρκος Ιπποκράτη, κλπ.) Προστασία του ιατρικού απορρήτου και των λοιπών ευαίσθητων προσωπικών δεδομένων Μη χρήση των ιατρικών στοιχείων με σκοπό τη διάκριση κατά ομάδων ατόμων και το παράνομο οικονομικό κέρδος (πώληση προσωπικών δεδομένων τρίτων) 60 30

Μάθημα 1. Εξασφάλιση καλά σχεδιασμένης στρατηγικής Αφορά διαχείριση πληροφορίας και όχι τεχνολογία Βρείτε εξωτερική έμπειρη βοήθεια! Χρειάζεται κατανόηση σε θέματα που σχετίζονται με ορολογία, αρχιτεκτονική, patient index δομή, ασφάλεια, απόδοση θέματα οργάνωσης και κουλτούρας θέματα νομικά και χρηστικά... Μάθημα 2: Ξεχάστε το υπόδειγμα των μεγάλων υλοποιήσεων Βήμα Βήμα Προσέγγιση για μεγαλύτερη Αποτελεσματικότητα I. Ξεπεράστε τον φόβο των χρηστών II. Συστήματα που βελτιστοποιούν την ήδη υπάρχουσα διαδικασία III. Συστήματα που χρειάζονται επανατοποθέτηση Προς το παρόν η βήμα βήμα υλοποίηση είναι δύσκολο να υλοποιηθεί και δεν μπορεί να εγγυηθεί ανοίγματα στο μέλλον. Αρκετά Ευρωπαϊκά Προγράμματα κινούνται σε αυτή την λογική. Πιο στενή παρακολούθηση των CEN, HL7/XML, CORBA MED 31

Μάθημα 3: Συνεχίστε το...μην το ξεκινάτε μόνο Προϊόν εναντίον Υπηρεσιών Η υπηρεσία της πληροφορίας είναι πιο σημαντική, στο πόσο γρήγορα θα την έχεις και από που, παρά να αγοράσεις ένα υπολογιστή. Πόσες φορές ένα προϊόν ετοιμάστηκε βάση ενός demo ή επειδή υπήρχαν διαθέσιμοι εξωτερικοί πόροι για αγορά εξοπλισμού. Το χρονικό παράθυρο των διαθέσιμων προϋπολογισμών είναι πολύ μικρό. Χρειάζεται μια μακροπρόθεσμη υπόσχεση για την φάση της εγκατάστασης και της λειτουργίας του συστήματος. Μάθημα 4: Εγγύηση - Υπόσχεση των «Πρωταγωνιστών» Υπάρχει μια κρίσιμη στιγμή σε όλες τις υλοποιήσεις μετά την εγκατάσταση ( φάση απογοήτευσης) όπου η επιτυχία βασίζεται στην κρίση των «Πρωταγωνιστών» Εμπλοκή των «Πρωταγωνιστών», Κρατήστε την διαχείριση και τις Αρχές Δεσμευμένες ΥΠΟΣΧΕΣΗ = ΕΜΠΛΟΚΗ = ΥΠΟΣΧΕΣΗ 32

Μάθημα 5: Μην υποβιβάζετε την αποδοχή των χρηστών Ένα μεγάλο ποσοστό (40%?) δεν αποδέχεται τα καινούργια εγκατεστημένα συστήματα Υπάρχουν πολλές διαφορετικές ομάδες χρηστών (γιατροί, νοσοκόμοι, διαχειριστές, ερευνητές, δημόσιες αρχές) Με πολλά διαφορετικά προσόντα και γνώσεις Και διαφορετικά ενδιαφέροντα Μάθημα 6: ιασφαλίστε την συμμόρφωση με νομικό και ηθικό πλαίσιο Υπάρχει μια μεγάλη «γκρίζα περιοχή» όσο αφορά τα νομικά και ηθικά ζητήματα Με το νομικό κενό που υφίσταται και που σχετίζεται με την εμπιστευτικότητα και την ασφάλεια δεδομένων, είναι η πιο καλή δικαιολογία για το «μποϊκοτάρισμα» του συστήματος 33

Μάθημα 7: Κανένας εμπλεκόμενος δεν μπορεί να είναι μόνος! Οι περισσότερες Δημόσιες Αρχές παραμένουν μακριά. Ακόμα υπάρχει καχυποψία και διαφωνίες μεταξύ της βιομηχανίας, των χρηστών και των κατασκευαστών. Ανάγκη να έρθουν πιο κοντά χρήστες και βιομηχανία και ανάγκη καθορισμού κανόνων «παιχνιδιού». Συμπεράσματα Γίνονται πολλές προσπάθειες για τη δημιουργία εφαρμόσιμων ιδεατών ιατρικών φακέλων Ο χώρος της υγείας ευνοείται από τη χρήση τεχνολογιών Internet με σκοπό τη μείωση των δαπανών και τη βελτίωση των παρεχόμενων υπηρεσών Υπάρχει βούληση σε παγκόσμιο επίπεδο για τη χρήση ιδεατών ιατρικών φακέλων 88% των διευθυντών νοσοκομείων των ΗΠΑ βλέπουν να εφαρμόζεται το αργότερο μέχρι το 2010 Η XML θα λύσει σηματικά θέματα τόσο στη μοντελοποίηση των δεδομένων όσο και στη παρουσίαση τους στον τελικό χρήστη Ασφάλεια προσωπικών δεδομένων απαιτεί συνεχή ενημέρωση και επαγρύπνηση 68 34

Κοιτώντας τα μέλλον Δεν έχουν μέλλον οι λύσεις «out of the box» για έργα όπως αυτά του χώρου της υγείας. Η προσπάθεια θα πρέπει να γίνει προς την κατεύθυνση της δημιουργίας εργαλείων με «γνώση» των concepts της υγείας που θα επιτρέπουν την γρήγορη και αξιόπιστη ανάπτυξη εφαρμογών που θα υλοποιούν τα concepts. 69 Ευχαριστώ Επιπλέον Πληροφορίες Κώστας Γκιόκας Kostas@biomed.ntua.gr Τηλέφωνο: 2107722453 www.biomed.ntua.gr 70 35