4 ο ΓΕΛ ΚΟΖΑΝΗΣ Πρόγραμμα Περιβαλλοντικής Αγωγής Δάσος: ο κρυφός ευεργέτης Τάξη Α Σχ. Έτος:2012-2013
ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ ΟΜΑΔΑ Νικολαϊδου Γεωργία Παντελίδου Κωνσταντίνα Παπαδόπουλος Ιωάννης Παπαδοπούλου Αλεξία Παπαναούμ Γεώργιος Παπαστεργίου Δέσποινα Παπατσιμούλη Νικολέτα Πάσχου Δανάη Πλεξίδας Χαρίσιος Πλόσκας Κωνσταντίνος Πουλιόπουλος Λεωνίδας Πτσης Ιωάννης Σαββίδης Χρήστος Σαββούδη Δέσποινα-Μαρία Σαμαράς Παύλος Σεβεντικίδης Δημήτριος Σεραφείμ Σταύρος-Ηλίας Σιγηνού Θεοδώρα Σιργκάνης Δημήτριος Σιώμου Ματίνα Στύλλος Κωνσταντίνος Φωτόπουλος Φώτιος Υπεύθυνοι καθηγητές Γιαννακόπουλος Χαράλαμπος Καζάνα Ελένη Νεστορόπουλος Κωνσταντίνος ΠΕ11 ΠΕ05 ΠΕ11
ΣΚΟΠΟΣ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ Το περιβαλλοντικό πρόγραμμα έγινε με σκοπό οι μαθητές να διερευνήσουν τη λειτουργία του δάσους ως πλήρες οικοσύστημα, καθώς και να κατανοήσουν την προσφορά και την αξία του όχι μόνο για τον άνθρωπο, αλλά και για άλλους οργανισμούς.
ΣΤΟΧΟΙ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ Οι στόχοι του προγράμματος είναι οι μαθητές: να ενημερωθούν για θέματα που αφορούν το περιβάλλον και την ανάπτυξη σεβασμού και ενδιαφέροντος προς αυτό. να αντιληφθούν τους κινδύνους που απειλούν το δάσος. να διαπιστώσουν τις δυνατότητες παρέμβασης στην προστασία του. και τέλος να ευαισθητοποιήσουν και να κινητοποιήσουν πέρα από τους εαυτούς τους και τους συμμαθητές τους, και κάθε εμπλεκόμενη πλευρά πάνω στο θέμα της αειφόρους ανάπτυξης και σωστής διαχείρισης του δασικού πλούτου, έτσι ώστε να αναλάβουν ανάλογες δράσεις που θα συμβάλλουν στην προστασία του φυσικού μας πλούτου.
Ορισμός: Δάσος είναι οικοσύστημα που περιλαμβάνει ζώα, δέντρα, θάμνους και μύκητες τα οποία μαζί με το έδαφος και το κλίμα βρίσκονται σε συνεχή επίδραση και εξάρτιση μεταξύ τους.
Προσφορά του δάσους: Ο άνθρωπος έχει συνδεθεί πολύ στενά με το δάσος, καθώς ιστορικά του εξασφαλίζει τροφή, στέγη, ψυχαγωγία και εργασία. Πέραν όλων αυτών, όμως, πολύ σημαντική είναι και η οικολογική του αξία,καθώς ένα δάσος είναι πολύτιμο: Στη Ζωή Στην Υγεία Στον Πολιτισμό
Στη Ζωή : Εξασφαλίζει : Τροφή Στέγη Προστασία Ψυχαγωγία Εργασία
Προσφέρει : Στην Υγεία : Το πολύτιμο για όλους μας οξυγόνο. Μειώνει την ένταση του φωτός και επιδρά στη σύνθεσή του, δημιουργώντας ένα ιδιαίτερο φωτοκλίμα. Εξασφαλίζει κατάλληλες συνθήκες διατήρησης πλούσιας χλωρίδας και πανίδας.
Στον Πολιτισμό : Δίνει ευκαιρίες που βοηθούν τον άνθρωπο να ανέλθει πνευματικά και πολιτισμικά στους εξής τομείς : Κοινωνικό Καλλιτεχνικό Θρησκευτικό
Εντοπίζεται στα πολύ υψηλά υψόμετρα (1700 2900μ.). Τα λουλούδια σπανίζουν ωστόσο η Τούνδρα αφθονεί. Οι κορυφές της ζώνης καλύπτονται από χιόνι καθ' όλη τη διάρκεια του χρόνου. Τα δένδρα είναι αποκλειστικά γυμνά, συνεπώς, το οξυγόνο είναι ελάχιστο και δυσκολεύει τους ορειβάτες. Όσον αφορά στα ζώα, ΖΩΝΕΣ ΒΛΑΣΤΗΣΗΣ(1) Αλπική ζώνη βλάστησης αξιοποιούν τη ζώνη αυτή ως βοσκότοπο.
ΖΩΝΕΣ ΒΛΑΣΤΗΣΗΣ(2) Υπαλπική ζώνη Εκτείνεται στη Στερεά Ελλάδα και την Πελοπόννησο. Υψόμετρο μεταξύ 1700 1800 μέτρων. Εδώ ανθούν αγριολούλουδα, αμάραντος, αγριομενεξέδες, πολλά δένδρα και η δασική οξιά. Η μαγεία της ζώνης αυτής έγκειται στο γεγονός πως φέρει ένα είδος από τα πιο σπάνια δένδρα τα αιωνόβια. Δηλαδή, αυτά που έχουν διάρκεια πάνω από έναν αιώνα.
ΖΩΝΕΣ ΒΛΑΣΤΗΣΗΣ(3) Ζώνη Ψυχρόβιων Κωνοφόρων Το υψόμετρό της είναι άνω των 800 μέτρων. Το κλίμα είναι κανονικά ηπειρωτικό με τακτικές βροχές. Εδώ εμφανίζεται η δασική Πεύκη, δένδρο αειθαλές και ευρέως γνωστό για τις θεραπευτικές ιδιότητες των φύλλων του. Εμφανίζονται ακόμη : Λευκή ελάτη, επυθρελάτη και συμήδα.
ΖΩΝΕΣ ΒΛΑΣΤΗΣΗΣ(4) Παραμεσογειακή ζώνη βλάστησης Υψόμετρο : 600 1200 μέτρα Εδώ απαντούμε τα ρομαντικά κυκλάμινα, τα ευοίωνα φυλλοβόλα και πολλά ακόμη. Η θερμοκρασία ανέχεται κάθε μορφή ζωής όπως την γνωρίζουμε και γι' αυτό ο άνθρωπος προτιμά αυτή την ζώνη, πολλές φορές εκμεταλλευόμενος την ομορφιά του φυσικού περιβάλλοντος.
ΖΩΝΕΣ ΒΛΑΣΤΗΣΗΣ(5) Ευμεσογειακή ζώνη βλάστησης Γνωστή και ως Παραλιακή συναντάται πολύ συχνά στα νησιά του Αιγαίου. Υψόμετρο : 0 600 μέτρα Τα δένδρα που ανθούν είναι πάμπολλα όπως και τα λουλούδια. Η θερμοκρασία κυμαίνεται τους θερινούς μήνες μεταξύ 20 45 βαθμούς Κελσίου σε περίπτωση καύσωνα.
ΕΘΝΙΚΟΙ ΔΡΥΜΟΙ Οι Εθνικοί Δρυμοί της Ελλάδας είναι φυσικές περιοχές που έχουν ιδιαίτερη οικολογική σημασία εξαιτίας της σπανιότητας και της ποικιλομορφίας της χλωρίδας και πανίδας τους, των γεωμορφολογικών σχηματισμών, του υπεδάφους, των νερών, της ατμόσφαιρας και γενικά του φυσικού περιβάλλοντός τους.
Οι εθνικοί δρυμοί της Ελλάδος 1.Πρεσπών 2.Ολύμπου 3.Βίκου-Αώου 4.Βάλια Κάλντα 5.Οίτης 6. Παρνασσού 7.Πάρνηθας 8.Σουνίου 9.Αίνου 10.Σαμαριάς
ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗ ΤΩΝ ΔΑΣΩΝ Η καταστροφή των δασών αποτελεί ένα τεράστιο περιβαλλοντικό και κοινωνικό θέμα. Αιτίες της καταστροφής των δασών είναι : Πυρκαγιές Υπερβόσκηση Σεισμοί Κατολίσθηση Καθίζηση Πλημμύρες Όξινη βροχή Ξηρασία
ΠΥΡΚΑΓΙΕΣ(1) Υπάρχουν διάφορες αιτίες για την πρόκληση των πυρκαγιών : Απροσεξία πολλών ατόμων. Απερισκεψία καπνιστών, οι οποίοι πετούν τα τσιγάρα τους. Παράβλεψη σβησίματος μιας φωτιάς από δραστηριότητες στο δάσος. Εκμετάλλευση δασικών εκτάσεων για δημιουργία οικοπέδων.
ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΔΑΣΩΝ Πρόληψη δασικών πυρκαγιών. Ο καλύτερος τρόπος καταπολέμησης των δασικών πυρκαγιών είναι ο περιορισμός των κινδύνων που τις προκαλούν.
Πως να περιορίσουμε τον κίνδυνο των δασικών πυρκαγιών(1) Δεν πετάμε ποτέ αναμμένα τσιγάρα όταν βρισκόμαστε στο δάσος. Δεν καίμε σκουπίδια ή ξερά χόρτα και κλαδιά στην ύπαιθρο. Αποφεύγουμε τις υπαίθριες εργασίες που ενδέχεται να προκαλέσουν πυρκαγιά Δεν ανάβουμε υπαίθριες ψησταριές κατά τους θερινούς μήνες εντός των δασών ή σε χώρους που υπάρχουν ξερά χόρτα.
Πως να περιορίσουμε τον κίνδυνο των δασικών πυρκαγιών(2) Ποτέ δεν σταθμεύουμε το όχημά μας σε σημεία που υπάρχουν ξηρά χόρτα. Ο καταλύτης των αυτοκινήτων διατηρείται υπερθερμασμένος για αρκετό χρονικό διάστημα, με αποτέλεσμα να δημιουργείται σοβαρός κίνδυνος έναρξης πυρκαγιάς. Έχουμε υπόψη μας ότι οι σπινθήρες που προκαλούνται από την εξάτμιση όλων των τύπων των οχημάτων μπορούν να προξενήσουν πυρκαγιά.
Αλλα μέτρα προστασίας Δεν πετάμε σκουπίδια στο δάσος. Δεν κόβουμε δέντρα. Δε φοβίζουμε ούτε σκοτώνουμε τα ζώα του δάσους. Φροντίζουμε για την αναδάσωση των καμένων περιοχών.
ΑΝΑΔΑΣΩΣΗ(1) Όταν καταστρέφεται ένα δάσος, διαταράσσεται ένα ολόκληρο οικοσύστημα φέρνοντας αρνητικές επιπτώσεις σε οτιδήποτε το αποτελεί. Η αναδάσωση λοιπόν φαντάζει ως επιτακτική ανάγκη.
ΑΝΑΔΑΣΩΣΗ(2) Η αναδάσωση μπορεί να χωριστεί σε 2 βασικές κατηγορίες: Η φυσική αναδάσωση είναι ένα είδος αυτοάμυνας των δασών στις πυρκαγιές που προκαλούνται από φυσικές αιτίες. Στην περίπτωση όμως, που ένα δάσος έχει υποστεί συνεχόμενα πυρκαγιές, πάνω από δύο φορές μέσα σε πέντε έτη, τότε υπάρχει έντονη υποβάθμιση του φυσικού οικοσυστήματος και έτσι χάνεται η ικανότητα φυσικής αναγέννησης. Το ρόλο της τότε παίρνει η τεχνητή αναδάσωση
ΑΝΑΔΑΣΩΣΗ(3) Αυτό που πρέπει να γίνει κατανοητό, είναι πως η αναδάσωση δεν είναι μία διαδικασία της οποίας η διάρκεια είναι μια μέρα, μία βδομάδα, ένα μήνα. Η αναδάσωση είναι διαδικασία που απαιτεί την καλλιέργεια περιβαλλοντικής ευαισθητοποίησης και φιλοσοφίας.
Και ας μην ξεχνάμε: Το δάσος είναι η ζωή μας. Το δάσος χωρίς τον άνθρωπο μπορεί να υπάρχει, ο άνθρωπος όμως χωρίς το δάσος δεν μπορεί να ζήσει.
Δενδροφύτευση στην περιοχή του Ψηλού Αηλιά (22/3/2013)