Ανοιχτά Δημ όσια Δεδομ ένα και Εθνική Πληροφοριακή Πολιτική Δ. μ ρ Πρόδρο ος Τσιαβός London School of Economics and Political Science
αντί εισαγωγής 0
Πετάμ ε στα σύννεφα... CC v.2.0 BY 2008 kevindooley
... αλλά ζούμ ε σε νησιά CC 2.0 BY_SA 2009 brewbooks
Ορισμοί Εθνική Πολιτική 4 Στοιχεία Νόμος - Πράξη Συμπεράσματα
Ορισμοί 1
Δ εδο μ ένα...... και άλλες χρήσι μ ες λέξεις * Έργα ( αρ. 2 και αρ.2 5 ν.2121/93) * Βάσεις Δεδομ ένων ( αρ.2 2 α ν.2121/93) * Δεδομ ένα Προσωπικού Χαρακτήρα/Δεδομ ένα Κίνησης και Θέσης ( αρ.2 ν.2472/1997 και αρ.2 ν.3471/2006) * Πληροφορίες του δημ όσιου τομ έα ( Έγγραφα προς περαιτέρω χρήση) ( αρ. 4 3 ν.3448/2006) * Δ ιοικητικά Έγγραφα ( αρ.5 ν.2690/1997) * Δ ιοικητικά Έγγραφα ( αρ.16 ν.1599/86) * Περιβαλλοντικές Πληροφορίες ( αρ.2 Υπ. Αποφ. Η. Π. 11764/653) * Μετεωρολογικά Δεδομ ένα ( αρ.3 Π.Δ. 250/1998) * Υλικό/ Στατιστικά Στοιχεία ( αρ. 1, 2 ν. 2395/1996) * Γεωχωρικά Δεδομ ένα Οδηγία 2007/2/ ΕΚ (INSPIRE)
Δ εδο μ ένα...... και άλλες χρήσι μ ες λέξεις * Έργα ( αρ. 2 και αρ.2 5 ν.2121/93) * Βάσεις Δεδομ ένων ( αρ.2 2 α ν.2121/93) Υπηρεσία * Δεδομ ένα Προσωπικού Χαρακτήρα/Δεδομ ένα Κίνησης και Θέσης ( αρ.2 ν.2472/1997 και αρ.2 ν.3471/2006) * Πληροφορίες του δημ όσιου τομ έα ( Έγγραφα προς περαιτέρω χρήση) ( αρ. 4 3 ν.3448/2006) * Δ ιοικητικά Έγγραφα ( αρ.5 ν.2690/1997) * Δ ιοικητικά Έγγραφα ( αρ.16 ν.1599/86) * Περιβαλλοντικές Πληροφορίες ( αρ.2 Υπ. Αποφ. Η. Π. 11764/653) * Μετεωρολογικά Δεδομ ένα ( αρ.3 Π.Δ. 250/1998) * Υλικό/ Στατιστικά Στοιχεία ( αρ. 1, 2 ν. 2395/1996) * Γεωχωρικά Δεδομ ένα Οδηγία 2007/2/ ΕΚ (INSPIRE)
Τι θα πει Δημ όσια; Ποιους αφορά; (1) Διατίθενται από το Δημόσιο * Public Domain ( δημ όσιος τομ έα για Π. Ι): Διαθέσιμ α χωρίς την άδεια του δικαιούχου ( π. χ. αρ.2 5 και Τέταρτο Κεφάλαιο ν.2121/93) * Φορείς του Δημ οσίου Τομ έα / Οργανισμ οί του Δημ οσίου Τομ έα ( αρ.4 1,2 ν.3448/2006) * Δημ όσιο, ΟΤΑ, νπδδ ( αρ.1 ν.2690/1999) * Δημ όσιος Τομ έας ( π. χ. αρ.15,16 ν.1599/86) * Δημ όσια Αρχή ( αρ2 2 Υπ. Αποφ. Η. Π. 11764/653) (2) Δ ιατίθενται στο Κοινό ή στον άμ εσα ενδιαφερόμενο * Κοινό ( π. χ. αρ.2 5 Υπ. Αποφ. Η. Π. 11764/653) * Υποκείμ ενο των Δεδομ ένων ( αρ. 2 Γ ν.2472/1997 * Χρήστης ( αρ.2 περ.2 ν.3471/2006)
Τι εννοούμ ε ως ανοιχτό; ( Ι) Νομ οθετική Προσέγγιση * Εκτός του περιουσιακού δικαιώμ ατος ( π. χ. αρ.2 5 και Τέταρτο Κεφάλαιο ν.2121/93) * Δικαίωμ α γνώσης επεξεργασίας/ Δ ιαφανείς διαδικασίες επεξεργασίας προσωπικών δεδομ ένων ( π. χ. αρ.2 ια και αρ.6 ν.2472/1997) * Δικαίωμ α πρόσβασης στα διοικητικά στοιχεία ( αρ.5 ν. 2690/1990 και αρ.16 ν. 1599/86) * Δικαίωμ α πρόσβασης και περαιτέρω χρήσης πληροφοριών δημ οσίου τομ έα ( αρ.5 Α, 9 Α, 10 3, 14, 15, 16 1 και 19Σ, ν.3448/2006)
Τι εννοούμ ε ως ανοιχτό; ( ΙΙ) Συμ βατική Προσέγγιση * General Public Licence * Creative Commons 3.0 * Αναφορά, Όχι Παράγωγα Έργα, Μη Εμ πορική Χρήση, Παρόμ οια Διανομή * Creative Commons Zero * Open Database Licences * Αναφορά * Αναφορά, Παρόμ οια Διανομή
1 ΕΛ.ΛΑΚ Σύγχρονος ορισμός Να τρέχεις ένα πρόγραμμα για οποιονδήποτε σκοπό (ελευθερία 0) Να μπορείς να μελετήσεις πως δουλεύει το πρόγραμμα και να το προσαρμόζεις στις ανάγκες σου (ελευθερία 1)* Να διανέμεις περαιτέρω αντίγραφα ώστε να μπορείς να βοηθήσεις το γείτονα σου (ελευθερία 2) Να βελτιώνεις το πρόγραμμα και να το διαθέτεις στο κοινό, ώστε να μπορεί όλη η κοινότητα να ωφελείται από αυτό (ελευθερία 3)* - θεμελιωμένες στην ελευθερία του λόγου - τεχνικοί και λειτουργικοί στόχοι * Η πρόσβαση στον πηγαίο κώδικα είναι απαραίτητη προϋπόθεση 12
2 Ελεύθερο περιεχόμενο και δεδομένα Ορισμοί Ελευθερία να χρησιμοποιήσεις το έργο και να απολαμβάνεις τα οφέλη από τη χρήση του. Ελευθερία να μελετάς το έργο και να εφαρμόζεις τη γνώση που προκύπτει από αυτό Ελευθερία να κάνεις και να αναδιανέμεις αντίγραφα εν μέρει ή εν όλω της πληροφορίας που κατέχεις ή άλλων εκφράσεων αυτής Ελευθερία να κάνεις αλλαγές και βελτιώσεις και να διανέμεις περαιτέρω τα παράγωγα έργα Επιπλέον προϋποθέσεις Διαθεσιμότητα του πηγαίου κώδικα Χρήση ανοιχτών μορφών και προτύπων Όχι τεχνικοί περιορισμοί Όχι περιορισμοί οποιασδήποτε άλλη φύσεως 13
Νόμος - Πράξη 2
Αντίρροπες Δυνάμ εις... Πνευμ ατική Ιδιοκτησία Απόρρητο Πρόσβαση στη Δημ όσια Πληροφορία Προσωπικά Δεδομένα
... ή απλώς διάσπαρτοι κανόνες πρόσβασης και περαιτέρω χρήσης; Πνευμ ατική Ιδιοκτησία Απόρρητο Πρόσβαση στη Δημ όσια Πληροφορία Προσωπικά Δεδομένα
Αντίστοιχη η κατάσταση στον Ελληνικό Ψηφιακό Ορίζοντα Το πρόβλημ α του συρταριού CC_BY_SA_NC Retinafunk 2007
Αντίστοιχη η κατάσταση στον Ελληνικό Ψηφιακό Ορίζοντα Πλούτος ψηφιακού υλικού......αλλά Μη προσβάσιμο Μη αναζητήσιμ ο/ ευρέσιμο Μη περαιτέρω χρησιμοποιήσιμο
Είναι το πρόβλημ α Νομ ικό; ΟΧΙ * Ανοιχτές μ ορφές και πρότυπα * Διαλειτουργικότητα * Σταθερά σημ εία αποθήκευσης * Τεκμηρίωση * Συντήρηση και Διατήρηση * Οργανωτικές Διαδικασίες
Είναι το πρόβλημ α Νομ ικό; ΝΑΙ * Δ ιάσπαρτη και ασαφής νομοθεσία * Εάν δεν προσδιορίζεται ρητά το δημ όσιο δεν ανοίγει τα δεδομένα * θέμ α αδειών και διαδικασιών * ανάγκη για ρυθμ ιστικό Middleware
Εθνική Πολιτική 3
Εθνική Πληροφοριακή Πολιτική * Το πρόβλημ α των Ανοιχτών Δεδομ ένων δεν είναι μεμονωμ ένο αλλά πρέπει να ιδωθεί στο πλαίσιο μ ιας Εθνικής Πληροφοριακής Πολιτικής * Η πολιτική αυτή πρέπει να έχει: * βασική μ εθοδολογική προσέγγιση * συγκεκριμ ένη πολιτική στόχευση και ταυτότητα * κεντρικούς άξονες εφαρμογής * ένας από αυτούς είναι τα ανοιχτά δεδομένα
Εθνική Πληροφοριακή Πολιτική Μεθοδολογική Προσέγγιση * Παρακολούθηση των δεδομ ένων σε όλη τη διάρκεια του κύκλου ζωής τους * Προσδιορισμ ός ροών * αξίας * δικαιωμ άτων/ αδειών/ υποχρεώσεων/ πολιτικών * δεδομ ένων/ περιεχομ ένου/ κώδικα * Δημ ιουργία Ενιαίου Πληροφοριακού Περιβάλλοντος * ολικές κι όχι αποσπασμ ατικές δράσεις * προσέγγιση σε 4 επίπεδα ( αγορά, νόμ ος, κοινωνικές νόρμ ες, τεχνολογία) * Χρήση όλων των διαθέσιμ ων ρυθμ ιστικών μ έτρων: * νομοθεσία * χρηματοδότηση * πρότυπα * συμβάσεις
Εθνική Πληροφοριακή Πολιτική Πολιτική Ταυτότητα Ι * Ό, τι πληρώνεται από εμ άς ανήκει σε εμ άς: ελεύθερη διάθεση των δημ οσίων δεδομ ένων εκτός αν υπάρχει συγκεκριμ ένη αντίθετη αιτιολογία * Θέλω να ξέρω που πάνε τα χρήμ ατα μου ανοιχτή παροχή δεδομ ένων για όλη τη δημ όσια δραστηριότητα * Θέλω να ξέρω τι ξέρεις για μ ένα φορητότητα δεδομ ένων ( στα πρότυπα των Identity and Pricact Commons) τεχνολογική προστασία προσωπικών δεδομ ένων ( στα πρότυπα των EuroPriSe/ PRISM/ PRIME)
Εθνική Πληροφοριακή Πολιτική Πολιτική Ταυτότητα ΙΙ * Δημ ιουργία τοπικής τεχνογνωσίας μ ε στόχευση την παγκοσμιοποιημ ένη αγορά * Μείωση περιττού κόστους και εξορθολογισμ ός της διοίκησης * Ενίσχυση της καινοτομίας και του ανταγωνισμ ού προς όφελος του πολίτη και του καταναλωτή * Παροχή υπηρεσιών προστιθέμ ενης αξίας και δημ ιουργία πληροφοριακών αγορών * Διαφάνεια στη λειτουργία των αγορών και του στενού και ευρύτερου δημ όσιου τομέα
Εθνική Πληροφοριακή Πολιτική Βασικοί άξονες εφαρμογής * Ανοιχτά Δημ όσια Δεδομένα * Φορητότητα Δεδομένων * Ανοιχτές Πληροφοριακές Υποδομές
Εθνική Πληροφοριακή Πολιτική Συγκεκριμ ένα Μέτρα Ι * Κωδικοποίηση της νομ οθεσίας για την ανοιχτή πρόσβαση και περαιτέρω χρήση της πληροφορίας * Συγκεκριμ ένη και ενιαία πολιτική διάθεσης δεδομ ένων από τους δημ όσιους οργανισμ ούς: * σημασία * εκκαθάριση και μ εταφορά δικαιωμάτων * τεχνολογική ανοιχτότητα * μητρώα δικαιωμ άτων και σταθερή απόθεση * σύνδεση χρηματοδότησης μ ε προϋποθέσεις εκκαθάρισης και ανοιχτής διάθεσης δεδομένων * τεχνική προστασία προσωπικών δεδομ ένων και πιστοποίηση δημ όσιων οργανισμών
Εθνική Πληροφοριακή Πολιτική Συγκεκριμ ένα Μέτρα ΙΙ * Συγκεκριμ ένη και ενιαία πολιτική διάθεσης δεδομ ένων από τους δημ όσιους οργανισμ ούς: * εθνικό υποστηρικτικό κέντρο για την εκκαθάριση δικαιωμ άτων δημ οσίων αρχών * ενιαία εθνική πολιτική για τα μνημ όνια συνεργασίας στο χώρο της διακίνησης ψηφιακού περιεχομένου * ενιαία εθνική πολιτική για τη χρήση ανοιχτών αδειών * δημ ιουργία πληροφοριακής υποδομής για την υποστήριξη συνεργατικών μ ορφών ψηφιακής δημιουργίας * υποστήριξη μ ικτών ανοιχτών/ κλειστών μ οντέλων παραγωγής αξίας * σύνδεση των αρχών καλής νομοθέτησης μ ε τη χρήση ανοιχτών δεδομ ένων * θέσπιση εθνικού συμ βουλίου για την ανοιχτή διάθεση δημ όσιας πληροφορίας και ανοιχτής εθνικής πληροφοριακής υποδομ ής στα πρότυπα του INSPIRE για όλο το δημ όσιο τομέα
Συμπεράσματα 4
Βασικά συμπεράσμ ατα * Ανάγκη για ενιαία κεντρική πολιτική χάραξη και παρακολούθηση της εφαρμ ογής της * Κωδικοποίηση Κανονικοποίηση Νομοθεσίας * Χρήση μ οντέλων αξίας * Θέσπιση διαδικασιών και έτοιμ ων νομικών οργανωτικών τεχνικών εργαλείων * Χρήση ανοιχτών προτύπων και μορφών * Τεχνολογική προστασία Προσωπικών Δεδομένων * Χρήση τυποποιημ ένων διαδικασιών ανοιχτού περιεχομ ένου και αδειών * Επιμ ονή και υπομ ονή!!
*** Ε + A *** p.tsiavos@lse.ac.uk Prodromos Tsiavos EnCoRe Research Officer The London School of Economics and Political Science Houghton Street London WC2A 2AE UK