Ενδοοικογενειακή βία: Αναδρομική μελέτη των περιστατικών ενδοοικογενειακής βίας στην Αττική. Αλεξάνδρου Παντελής Ιατροδικαστής, Ειδικός Πραγματογνώμονας Εισαγγελίας και Πρωτοδικείου Αθηνών και Πειραιώς
Ορισμός της βίας The intentional use of physical force or power, threatened or actual, against oneself, another person, or against a group or community, that either results in or has a high likelihood of resulting in injury, death, psychological harm, maldevelopment or deprivation. World Report on Violence and Health, WHO 2002 Etienne G. Krug, Linda L. Dahlberg, James A. Mercy, Anthony B. Zwi and Rafael Lozano Η σκόπιμη χρήση της φυσικής δύναμης ή της εξουσίας ενός ατόμου, πραγματικής ή απειλής, κατά του εαυτού του, κατά ενός άλλου ατόμου ή κατά ομάδας ή της κοινότητας που έχει ως αποτέλεσμα ή μεγάλη πιθανότητα να προκαλέσει τραυματισμό, θάνατο, ψυχολογική βλάβη, διαταραχή στην ανάπτυξη ή αποστέρηση.
Νόμος 3500/2006. Γενικές Διατάξεις.. Ενδοοικογενειακή βία θεωρείται η τέλεση αξιόποινης πράξης, σε βάρος μέλους της οικογενείας, σύμφωνα με τα άρθρα 6, 7, 8 και 9 του παρόντος και τα άρθρα 299 και 3 του Ποινικού Κώδικα.. 2. α. Οικογένεια ή κοινότητα που αποτελείται από συζύγους ή γονείς και συγγενείς πρώτου και δεύτερου βαθμού εξ αίματος ή εξ αγχιστείας και τα εξ υιοθεσίας τέκνα τους.. 2. β. Στην οικογένεια περιλαμβάνονται, εφόσον συνοικούν, συγγενείς εξ αίματος ή εξ αγχιστείας μέχρι τέταρτου βαθμού και πρόσωπα των οποίων επίτροπος, δικαστικός παραστάτης ή ανάδοχος γονέας έχει ορισθεί μέλος της οικογένειας, καθώς και κάθε ανήλικο πρόσωπο που συνοικεί στην οικογένεια.
Νόμος 3500/2006. Γενικές Διατάξεις. 2. γ. Οι διατάξεις του παρόντος νόμου εφαρμόζονται και στην μόνιμη σύντροφο του άνδρα ή στο μόνιμο σύντροφο της γυναίκας και στα τέκνα, κοινά ή ενός εξ αυτών, εφόσον τα πρόσωπα αυτά συνοικούν, ως και τους τέως συζύγους.. 3. Θύμα ενδοοικογενειακής βίας θεωρείται κάθε πρόσωπο της προηγούμενης παραγράφου σε βάρος του οποίου τελείται αξιόποινη πράξη κατά τα άρθρα 6, 7, 8 και 9 του παρόντος. Θύμα είναι και το μέλος, στην οικογένεια του οποίου τελέσθηκε αξιόποινη πράξη, κατά τα άρθρα 299 και 3 του Ποινικού Κώδικα, καθώς και ο ανήλικος κατά την παράγραφο 2, ενώπιον του οποίου τελείται μία από τις αξιόποινες πράξεις της παρούσας. 2. Η άσκηση βίας κάθε μορφής μεταξύ των μελών της οικογένειας απαγορεύεται.
Νόμος 3500/2006. Ποινικές Διατάξεις 6.. Το μέλος της οικογένειας το οποίο προξενεί σε άλλο μέλος αυτής σωματική κάκωση ή βλάβη της υγείας του (εδάφιο α', παρ., άρθρο 308 ΠΚ) ή με συνεχή συμπεριφορά προξενεί εντελώς ελαφρά κάκωση ή βλάβη της υγείας του (εδάφιο β') Φυλάκιση τουλάχιστον ενός έτους 6. 2. Αν η πράξη της πρώτης παραγράφου είναι δυνατόν να προκαλέσει στο θύμα κίνδυνο για τη ζωή του ή βαριά σωματική βλάβη Φυλάκιση τουλάχιστον δύο ετών. Αν επακολουθήσει βαρία σωματική ή διανοητική πάθηση του θύματος Κάθειρξη μέχρι δέκα ετών. Αν ο υπαίτιος επεδίωκε ή γνώριζε και αποδέχθηκε το αποτέλεσμα της πράξης του Κάθειρξη. 6. 3. Αν η πράξη της πρώτης παραγράφου τελέσθηκε σε βάρος εγκύου ή σε βάρος μέλους της οικογένειας το οποίο είναι ανίκανο να αντισταθεί Φυλάκιση τουλάχιστον δύο ετών. Αν η πράξη τελέσθηκε ενώπιον ανήλικου μέλους της οικογένειας Φυλάκιση τουλάχιστον ενός έτους.
Νόμος 3500/2006. Ποινικές Διατάξεις 8.. (παρ., άρθρο 336 ΠΚ) Όποιος με σωματική βία ή απειλή σπουδαίου και άμεσου κινδύνου εξαναγκάζει άλλον σε συνουσία ή σε ασελγή πράξη ή σε ανοχή της Κάθειρξη. 8. 2. (παρ., άρθρο 338 ΠΚ) Όποιος με κατάχρηση της παραφροσύνης άλλου ή της από οποιαδήποτε αιτία προερχόμενης ανικανότητάς του να αντισταθεί, ενεργεί επ' αυτού συνουσία ή άλλη ασελγή πράξη Κάθειρξη μέχρι δέκα ετών.
Νόμος 3500/2006. Ποινικές Διατάξεις 9.. Το μέλος της οικογένειας το οποίο προσβάλλει την αξιοπρέπεια άλλου μέλους της, με ιδιαίτερα ταπεινωτικό λόγο ή έργο που ανάγεται στη γενετήσια ζωή του Φυλάκιση μέχρι δύο ετών. 9. 2. Αν ο παθών της προηγούμενης παραγράφου είναι ανήλικος Φυλάκιση τουλάχιστον έξι μηνών. 0. Όποιος σε υπόθεση ενδοοικογενειακής βίας απειλεί μάρτυρα ή μέλος της οικογένειας του ή ασκεί βία εναντίον του ή τον δωροδοκεί, με σκοπό την παρακώλυση απονομής της δικαιοσύνης Φυλάκιση τουλάχιστον τριών μηνών μέχρι τριών ετών.
Επιλεκτικά Άρθρα του Ποινικού Κώδικα Άρθρο 299 ΠΚ: Ανθρωποκτονία με πρόσθεση Άρθρο 302 ΠΚ: Ανθρωποκτονία από αμέλεια Άρθρο 303 ΠΚ: Παιδοκτονία Άρθρο 308 ΠΚ: Απλή σωματική βλάβη Άρθρο 308Α ΠΚ: Απρόκλητη σωματική βλάβη Άρθρο 309 ΠΚ: Επικίνδυνη σωματική βλάβη Άρθρο 30 ΠΚ: Βαριά σωματική βλάβη Άρθρο 3 ΠΚ: Θανατηφόρα βλάβη Άρθρο 32 ΠΚ: Σωματική βλάβη ανηλίκων κ.λ.π. Άρθρο 330 ΠΚ: Παράνομη βία Άρθρο 336 ΠΚ: Βιασμός Άρθρο 338 ΠΚ: Κατάχρηση σε ασέλγεια Άρθρο 342 ΠΚ: Κατάχρηση ανηλίκων σε ασέλγεια
Υλικό - Μέθοδος Μελετήθηκαν τα περιστατικά πρόκλησης σωματικής βλάβης, μετά από καταγγελία ενδοοικογενειακής βίας των οποίων την ιατροδικαστική διερεύνηση επιλήφθηκε το Εργαστήριο Ιατροδικαστικής και Τοξικολογίας της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών κατά τη χρονική περίοδο Αύγουστος 203 Αύγουστος 204. Κατεγράφησαν κοινωνικοί και επιδημιολογικοί παράγοντες των εμπλεκομένων, οι συνθήκες του συμβάντος, το αναφερόμενο όργανο και οι προκληθείσες κακώσεις καθώς και ο χρόνος από το συμβάν έως την καταγγελία και την ιατροδικαστική κλινική εξέταση και ο χρόνος αποχής του εξεταζόμενου από την εργασία του ή τις δραστηριότητές του.
Φύλο 5,43% Θύμα Δράστης 3% 84,57% Άρρεν Θήλυ 87%
Ηλικία 70 60 62 56 50 45 40 30 32 29 20 8 0 0 8 9 6 4 4 3 0 <7 8-29 30-39 40-49 50-59 60-69 70-79 >80 Θύμα Δράστης
Ηλικία - Φύλο 60 50 53 52 42 40 30 25 27 20 7 Θύμα (Άρρεν) Θύμα (Θήλυ) 0 0 6 0 9 7 7 5 4 4 4 4 4 3 3 2 2 2 2 2 0 0 0 0 <7 8-29 30-39 40-49 50-59 60-69 70-79 >80 0 Δράστης (Άρρεν) Δράστης (Θήλυ)
Εθνικότητα - Θύμα 3 9 0 Ελλάδα Λοιπές Βαλκανικές χώρες Λοιπές Ευρωπαϊκές χώρες Ασία 42 Αμερική
Εθνικότητα - Δράστης 2 6 Ελλάδα Αλβανία Μολδαβία Αίγυπτος Λίβανος 49
Μορφή σχέσης Σύζυγοι-Σύντροφοι 32 8,4% Αδέλφια 3,9% Παιδί (θύμα) Γονέας (δράστης) 5 9,3% Γονέας (θύμα) Παιδί (δράστης) 7 4,4% Άλλη 5 3%
Μορφή σχέσης (Σύζυγοι - Σύντροφοι) Σύζυγοι σε γάμο 69 52,4% Σύζυγοι σε διάσταση 47 35,6% Τέως σύζυγοι (Διαζύγιο) 8 6% Σύντροφοι 8 6% ΣΥΝΟΛΟ 32 00%
Μήνας Συμβάντος 25 20 5 0 5 0 Ιανουάριος Φεβρουάριος Μάρτιος Απρίλιος Μάιος Ιούνιος Ιούλιος Αύγουστος Σεπτέμβριος Οκτώβριος Νοέμβριος Δεκέμβριος
Ημέρα Συμβάντος Δευτέρα 30 Τρίτη 9 Τετάρτη 25 Πέμπτη 20 Παρασκευή 9 Σάββατο 27 Κυριακή 22 ΕΡΓΑΣΙΜΕΣ 07 ΑΡΓΙΕΣ 55 0 20 40 60 80 00 20
Ώρα Συμβάντος 6 4 2 0 8 6 4 2 0 00:00 0:00 02:00 03:00 04:00 05:00 06:00 07:00 08:00 09:00 0:00 :00 2:00 3:00 4:00 5:00 6:00 7:00 8:00 9:00 20:00 2:00 22:00 23:00
Αναφερόμενο ιστορικό ψυχικής νόσου, κατάχρησης αλκοόλ ή ουσιών όσον αφορά το δράστη Ιστορικό ψυχικής νόσου 9,7% Ιστορικό κατάχρησης αλκοόλ ή/και ουσιών 32 9,8%
Χρόνος έως την καταγγελία 2 3 2 6 4 83 46 Την ίδια ημέρα ημέρα μετά 2 ημέρες μετά 3 ημέρες μετά 4 ημέρες μετά 5 ημέρες μετά 6 ημέρες μετά 9 ημέρες μετά
Χρόνος έως την κλινική εξέταση Την ίδια ημέρα 9,95% ημέρα μετά 49 30,82% 2 ημέρες μετά 44 27,67% 3 ημέρες μετά 6 0,06% 4 ημέρες μετά 8 5,04% 5 ημέρες μετά 7 4,4% 6 ημέρες μετά 6 3,77% 7 ημέρες μετά 4 2,5% 8 ημέρες μετά 6 3,77%
Τόπος Συμβάντος Οικία 27 Δρόμος μπροστά από το σπίτι Αυτοκίνητο 6 Εργασία 7 Δημόσιος χώρος 0 20 40 60 80 00 20 40
Περιοχή Συμβάντος Περιοχή Αριθμός Περιστατικών % Πληθυσμός περιοχής Βόρειος Τομέας 46 30% 59.680 Ανατολική Αττική 69 45,% 502.348 Κεντρικός Τομέας 7,2%.029.520 Δυτικός Τομέας 2,3% 489.675 Νότιος Τομέας 22 4,4% 529.826 Εκτός Νομού Αττικής 3 2% - ΣΥΝΟΛΟ 53 00% -
Παρελθόν - Παιδιά Επανάληψη βίας στο παρελθόν 9 74,84% Παρουσία παιδιών μπροστά στο περιστατικό βίας 62 53%
Αναφερόμενο όργανο-μηχανισμός πρόκλησης των κακώσεων Χέρια Χέρια και πόδια Χέρια και μικρό αιχμηρό αντικείμενο Χέρια και θλων αντικείμενο Χέρια και σύλληψη τραχήλου Χέρια και δήγμα Χέρια και πόδια και επιμήκες θλων αντικείμενο Νύσσον και τέμνον αντικείμενο Θλων αντικείμενο Πόδια Χέρια και πόδια και θλων αντικείμενο Σύλληψη τραχήλου Στραγγαλισμός Αυτοκίνητο Δήγμα Θραύση καθρέπτη Πυροβόλο όπλο Χέρια και θραύση καθρέπτη Χέρια και πόδια και δήγμα Χέρια και μικρό αιχμηρό αντικείμενο και δήγμα Κεφάλι και θλων αντικείμενο Σεξουαλική κακοποίηση Χέρια και νύσσον αντικείμενο Χέρια και πόδια και μικρό αιχμηρό αντικείμενο 7 5 5 4 4 3 2 2 2 2 2 29 84 0 0 20 30 40 50 60 70 80 90
Αναφερόμενο όργανο-μηχανισμός πρόκλησης των κακώσεων 60 49 40 20 00 80 60 40 37 20 4 9 7 7 4 2 0 Χέρια Πόδια Μικρό αιχμηρό αντικείμενο Δήγμα Στραγγαλισμός Σεξουαλική κακοποίηση Θλων αντικείμενο Σύλληψη τραχήλου Νύσσον και τέμνον αντικείμενο Πυροβόλο όπλο
Τύπος κακώσεων 3 9 3 37 Ουδέν Μαλακά μόρια Οστέινος σκελετός Θάνατος
Κατανομή κακώσεων
Γυναίκες 30 25,2% 2,4% Βαρύτητα κακώσεων Απλή 02 Επικίνδυνη 38 Ανθρωποκτονία 3 0 20 40 60 80 00 20 4 2 5 Επικίνδυνη %Φύλο %Σύνολο <9 ετών 20-29 ετών 30-39 ετών 40-49 ετών 50-59 ετών 60-69 ετών 70-79 ετών >80 ετών Άνδρες 8 38,% 5,7% 5
Χρόνος αποχής Δεν χρήζουν 78 48,2% Μία () ημέρα 8,2% Δύο (2) ημέρες 23 4,2% Τρεις (3) ημέρες 23 4,2% Τέσσερις (4) ημέρες 0,6% Πέντε (5) ημέρες 6 3,7% Μία () εβδομάδα 8 4,9% Δύο (2) εβδομάδες 0,6% Μόνιμη αναπηρία 0,6% Θάνατος 3,8%
Σας ευχαριστώ ΔΑΙΑΒΑΣΕ ΤΟ ΓΗΡΟΓΡΑ! ΜΡΟΠΕΙΣ! Σνφμύωα με μια έυρενα στο Πίσπναπιμετο του Κμτρπιαίζ, δεν πεαίζι ρλόο με τι σριεά ενίαι τοθοπεμέτηνα τα γταμάμρα σε μια λξέη, αεκρί το πώτρο και το ταελέιτυο γάμρμα να ενίαι στη στωσή θσέη. Τα υλοπιόπα μρομπούν νε ενίαι σε τχίυεας θιέεσς και μροπετίε να δαβαιάεστε τις λιέξες χρωίς πλβημόρα. Ατυό γνίταει γαιτί ο απρώνθονις εκέγλφαος δεν δαεβζιάι γάμρμα γάμρμα κθάε λξέη αλλά τη λξέη σαν σνύλοο.