Δυσλεξία: Πρακτική αντιμετώπιση Οργάνωση μελέτης στο σπίτι

Μέγεθος: px

Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "Δυσλεξία: Πρακτική αντιμετώπιση Οργάνωση μελέτης στο σπίτι"

Κλυταιμνήστρα Πυλαρινός
6 χρόνια πριν
Προβολές:

1 Δυσλεξία: Πρακτική αντιμετώπιση Οργάνωση μελέτης στο σπίτι Καρτάλη Αναστασία Δασκάλα Ειδικής Παιδαγωγικής

2 Έρευνα Σνφμύωα με έυρενα του Πμανιπσητετο τυo Κμτρπιαιζ, δεν πεαιζι ρλόο με τι σριεά ενίαι τοθοπεμετενα τα γταμαμρά μσέα σε μαί λξηέ, αεκρί το πώτρο κια το ταελείτυο γάμρμα να ενιαί σητ στωσή θσέη. Τα υλοπιόπα μροπούν να ενίαι σε τχίυεας θιέεσς κια να μροπετίε να τςι δαβαιάεστε χρωίς πλβημόρα. Ατυόγνίταει γαιτί ο απρώνθονις εκέγλφοας δνε δαεβζιάι γάμρμα γάμρμα κθάε λξηέ αλλά τνη λξηέ σνα σνύλοο. Ατίπτσυεο ε;

5 Ορισμός Δυσλεξία, είναι μια κατάσταση νευροαναπτυξιακής διαφοροποίησης που προκαλεί δυσκολίες στην εκμάθηση ανάγνωσης, γραφής ή και ορθογραφίας. Ο βαθμός στον οποίο, η δυσλεξία λειτουργεί σαν εμπόδιο στην μάθηση, διαφέρει από άτομο σε άτομο, ανάλογα με το μαθησιακό και διδακτικό περιβάλλον. Υπάρχουν ενδοατομικές διαφορές μεταξύ των μαθητών με δυσλεξία

6 Ορισμός Οι δυσκολίες ενός δυσλεξικού προκύπτουν από τον διαφορετικό τρόπο με τον οποίο προσλαμβάνει και επεξεργάζεται τις πληροφορίες. Η δυσλεξία βρίσκεται σε όλους τους πολιτισμούς, σε όλα τα κοινωνικο-οικονομικά περιβάλλοντα. Είναι μια δια βίου, κληρονομική και νευρο-αναπτυξιακή κατάσταση.

7 Ανίχνευση δυσλεξίας Κάνει ανάγνωση με αργό ρυθμό; κομπιάζει ή σταματάει στα σημεία στίξης; Έχει προβλήματα τονισμού και σημείων στίξης, καθώς και χροιάς; Αντιστρέφει γράμματα ή αριθμούς; (π.χ. 9 αντί 6, 15 αντί 51, κια αντί και) Αντικαθιστά ή παραλείπει γράμματα; Γράφει ή διαβάζει την ίδια λέξη με διαφορετικούς τρόπους στο ίδιο κείμενο;

8 Ανίχνευση δυσλεξίας Παρουσιάζει έλλειψη συγκέντρωσης όταν μελετάει; Έχει δυσκολία στην κατανόηση της διαδοχής και του χρόνου (ώρες, ημέρες κλπ); Μπερδεύει το αριστερό με το δεξί; Δεν θυμάται την προπαίδεια; Απαντάει σε ερωτήσεις προφορικά αλλά δυσκολεύεται να τις γράψει; Είναι αδέξιο στις κινήσεις του γενικά; Έχει δυσκολία να ξεχωρίσει ήχους όπως β-δ ή θ-δ;

9 Ανίχνευση δυσλεξίας Κάνει πολλά ορθογραφικά λάθη; ακόμη και σε λέξεις που έχει συστηματικά διδαχτεί, παρόλο που γνωρίζει τον γραμματικό κανόνα. Έχει δυσκολία στο να κρατάει σημειώσεις ή να αντιγράφει; Έχει δυσκολία στο σχεδιασμό και γράψιμο μιας έκθεσης, μιας επιστολής. Δυσκολεύεται να θυμηθεί και συνεπώς να εκτελέσει μια σειρά προφορικών εντολών ;

10 Ανίχνευση δυσλεξίας Δυσκολία στην εκτέλεση των τεσσάρων αριθμητικών πράξεων, στην επίλυση προβλημάτων και στο σχεδιασμό βημάτων, καθώς και στη σωστή αποκωδικοποίηση του λεκτικού τους περιεχομένου. Δυσκολεύεται να μάθει ημερομηνίες, τοποθεσίες, ονόματα, χώρες, πρωτεύουσες. Παρουσιάζει ελλείψεις στη βραχύχρονη και μακροπρόθεσμη μνήμη.

11 Διάγνωση δυσλεξίας Διάγνωση δυσλεξίας μπορεί να γίνει μόνο από ιατροπαιδαγωγικά κέντρα, ιδιωτικά διαγνωστικά κέντρα και από τα ΚΕΔΔΥ της χώρας. Η δυσλεξία πιθανά να συνοδεύεται από : Υπερκινητικότητα, αδεξιότητα, αδυναμία συγκέντρωσης, εκνευρισμό, δυσκολία εκμάθησης ξένων γλωσσών

12 Πρακτικές αντιμετώπισης Ανάπτυξη λεξιλογίου Φωνολογική επίγνωση (ασκήσεις φωνημικής κατάκτησης) Ανάγνωση ( ανάγνωση προτάσεων, λίστες λέξεων και απλών κειμένων) Οπτικό λεξιλόγιο (ορθογραφία) Κατανόηση Γραφή Μαθηματικά (επιμένουμε στην κατάκτηση των τεσσάρων απλών πράξεων, πίνακα του πολλαπλασιασμού)

13 Πρακτικές αντιμετώπισης Μαθαίνω τις καταλήξεις των λέξεων. Ομαδοποιώ τις καταλήξεις των λέξεων, ουδέτερα το παγωτό, ρήματα εγώ παίζω). Επίθετα σε ινός, -εινός, Ρήματα σε ώνω και ουσιαστικά σε ώμα (π.χ. Εγώ στρώνω το στρώμα). Λέμε στα παιδιά να σκεφτούν λέξεις που ανήκουν στην ίδια οικογένεια και έτσι να εμπεδώσουν το θέμα των λέξεων.

14 Πρακτικές μέθοδοι Μαθαίνοντας την ορθογραφία του σχολείου. Διαβάζουμε δυνατά την ορθογραφία που έχει το παιδί. Αργότερα, το ίδιο κάνει και το παιδί. Παίρνουμε τις βασικές λέξεις της ορθογραφίας και ξεχωρίζουμε το θέμα από την κατάληξη. Ζητάμε από το παιδί με ένα χρώμα να χρωματίσει το θέμα της λέξης και με άλλο χρώμα την κατάληξη. Δίνουμε λέξεις σε τυχαία σειρά και λέμε στο παιδί να σχηματίσει πρόταση. Δίνουμε λέξεις που λείπουν γράμματα και λέμε να τις συμπληρώσει.

15 Πρακτικές δραστηριότητες Δίνουμε μια σειρά από προτάσεις και λέμε στο παιδί να κυκλώσει εκείνη που είναι αστεία. Δίνουμε ένα κείμενο στο παιδί και στη συνέχεια, κάνουμε ερωτήσεις κατανόησης. Σε μια παράγραφο σημειώνουμε μαζί με το παιδί τις λέξεις/κλειδιά καταγραφή πλαγιότιτλων. Να κάνει ερωτήσεις και να απαντά προφορικά για το ποια είναι η κεντρική ιδέα της παραγράφου.

16 Πρακτικές αντιμετώπισης Βοηθάμε να αναπτύξει το παιδί μια καλή σχέση με το διάβασμα μέσα από την καθημερινή επαφή με το βιβλίο από μικρή ηλικία. Το παρακινούμε να διαβάζει επιγραφές καταστημάτων, τίτλους βιβλίων και εφημερίδων και ζητάμε να κόψει λέξεις και να φτιάξει κολάζ με μια πρόταση που θέλει. Κατά την ανάγνωση, να εξηγείτε ό, τι δεν καταλαβαίνει αμέσως. Συνδυάστε την ανάγνωση με θεατρικότητα και εκφραστείτε με το πρόσωπο και το σώμα σας! Εκτελούμε κατά καιρούς πρόγραμμα αναγνωστικής ευχέρειας, με κατηγοριοποίηση λέξεων,(π.χ.λέξεις από χτ, γλ, φλ, λέξεις με συμφωνικά συμπλέγματα κ.α).

17 Πρακτικές αντιμετώπισης Κατηγοριοποιούμε τα ουσιαστικά σε πράγματα, ζώα και πρόσωπα, παίζοντας το παιχνίδι της ταξινόμησης, σε τρεις μεγάλες κατηγορίες. Δίνουμε στο παιδί μια σειρά από κάρτες με ρήματα και ουσιαστικά και λέμε στο παιδί να τα χωρίσει σε δύο κατηγορίες. Προκειμένου να καλλιεργήσουμε τη μνήμη των παιδιών, δίνουμε κάρτες, με ονόματα ανθρώπων, με ζώα και τους εχθρούς τους, αντικείμενα με τις τιμές πώλησης τους. Να συγκρατεί μέχρι 9 στοιχεία (εικόνες αριθμούς λέξεις) Καλλιέργεια μνήμης.

18 Πρακτικές αντιμετώπισης Ζητάμε να βρει λέξεις που αρχίζουν από συγκεκριμένο γράμμα και να γράψει μερικές από αυτές. Προτείνετέ του να γράψει μια ευχετήρια κάρτα σε ένα φίλο του, τη λίστα με τα ψώνια ή μια λίστα με πράγματα που θέλει να κάνει μέσα στο Σαββατοκύριακο. Τοποθετήστε έναν πίνακα στο χώρο της κουζίνας και ζητήστε του να γράφει το καθημερινό σας μενού!

19 Πρακτικές αντιμετώπισης Να κάνουμε παιχνίδια φωνημικής εξάσκησης αναλύοντας κάποιες λέξεις στα φωνήματα τους Να δίνουμε προτάσεις και να ζητάμε τη νοηματική ολοκλήρωσή τους : Το αεροπλάνο προσγειώθηκε στο Μπορούμε να δίνουμε στο παιδί για να βελτιώσει την αναγνωστική του ικανότητα, καρτέλες ομόηχων λέξεων, όλη-πόλη, μαλώνω-μπαλώνω, φιλώ-μιλώ, κουζίνα-ντουζίνα.

20 Πρακτικές αντιμετώπισης Την ώρα που παραδίδεται ένα μάθημα στο σχολείο, καλό θα ήταν να κρατά σημειώσεις που θα βοηθήσουν αργότερα στη μελέτη στο σπίτι. Χρήση διαγραμμάτων και σχημάτων για απόδοση νοήματος. Να ασκηθεί στο να διαμορφώνει την περίληψη του κειμένου που κάθε φορά διαβάζει.

21 Πρακτικές αντιμετώπισης Να ψάχνει και να υπογραμμίζει με χρώμα τα πιο σημαντικά σημεία μιας παραγράφου και να τα συμπληρώνει με άλλα στοιχεία του κειμένου. Να μάθει να διακρίνει τις πληροφορίες σε ουσιώδεις και επουσιώδεις, σημαντικές και ασήμαντες. Να έρθει σε επαφή με κείμενα της καθημερινότητας, με άρθρα από περιοδικά και εφημερίδες. Ενθαρρύνετε τη χρήση Η/Υ. Με την αυτόματη διόρθωση δε θα έχει το άγχος του λάθους.

22 Πρακτικές αντιμετώπισης Οργανώστε ένα σταθερό πρόγραμμα μελέτης Κάθε 45 να γίνεται ολιγόλεπτο διάλειμμα Στο διάλειμμα ΟΧΙ ΤΗΛΕΟΡΑΣΗ ή κάποιο ηλεκτρονικό παιχνίδι Θυμόμαστε ό,τι καταλαβαίνουμε. Καταλαβαίνουμε μόνο αυτό στο οποίο δίνουμε προσοχή Προκειμένου να απομνημονεύσουν χρειάζεται επανάληψη μέχρι να το κατακτήσουν πλήρως. Να το πουν πρώτα με δικά τους λόγια για να το κατανοήσουν. Έπειτα να μάθουν τις σημαντικές λέξεις-κλειδιά, ώστε να εμπλουτίσουν το παραγόμενο κείμενο

23 Ώρα για διάβασμα!! και τώρα, τι; Οργανώστε το χώρο μελέτης απομακρύνοντας τα περιττά ερεθίσματα (οπτικά και ακουστικά). Εξασφαλίστε στο παιδί σας ένα ήσυχο και καλά φωτισμένο δωμάτιο, με σταθερή καρέκλα και τραπέζι. Αναπτύξτε μια καθημερινή ρουτίνα που θα είναι προσαρμοσμένη στις ανάγκες του παιδιού σας.

24 Ώρα για διάβασμα!! και τώρα, τι; Επιλέξτε για το διάβασμα μια συγκεκριμένη ώρα της ημέρας. Σωστή θέση!!! Το κάθισμα και το γραφείο του παιδιού θα πρέπει να είναι στο κατάλληλο ύψος. Μην παρουσιάζετε το καθημερινό διάβασμα σαν τιμωρία.

25 Ώρα για διάβασμα!! και τώρα, τι; Μην αφήνετε πάνω στο γραφείο του παιδιού πράγματα που δεν θα χρειαστεί. Μην αφήνετε ανοιχτά την τηλεόραση και το ραδιόφωνο. Του αποσπούν την προσοχή! Σιγουρευτείτε ότι η κασετίνα του παιδιού σας περιλαμβάνει μολύβι, στυλό, γόμα, ξύστρα, χάρακα.

26 Ώρα για διάβασμα!! και τώρα, τι; Κάνετε διαλείμματα: Να έχετε ένα ρολόι για να καθορίζετε τις χρονικές περιόδους της μελέτης (καθημερινό πρόγραμμα μελέτης). Αποφύγετε την απότομη μετάβαση από το παιχνίδι στην μελέτη. Μην ξεχνάτε: τα παιδιά μπορούν να ΠΑΙΞΟΥΝ μόλις τελειώσουν το διάβασμά τους!!! Επιβραβεύστε την πρόοδο. Περιστασιακές αμοιβές αποτελούν σημαντική κινητήρια δύναμη

27 Ώρα για διάβασμα!! και τώρα, τι; Τοιχοκολλήστε το εβδομαδιαίο πρόγραμμα του παιδιού σας σ' ένα εμφανές σημείο (π.χ ψυγείο). Φροντίστε το παιδί σας να έχει μια ισορροπημένη διατροφή. Εξασφαλίστε στο παιδί σας 8 ώρες ύπνου κάθε βράδυ κατά τη διάρκεια της σχολικής εβδομάδας. Επιλέξτε εξωσχολικές δραστηριότητες που καλλιεργούν την συγκέντρωση προσοχής του παιδιού.

28 Χρήσιμες οδηγίες για γονείς Έγκαιρη αξιολόγηση της μαθησιακής δυσκολίας είναι και το κλειδί για το σωστό σχεδιασμό και την κατάλληλη στήριξη με εξατομικευμένο πρόγραμμα που θα οδηγήσει και στην αποκατάσταση της. Οι μαθησιακές δυσκολίες δεν είναι ασθένειες, ούτε αντιμετωπίζονται ως τέτοιες. Μπορούν να αντιμετωπιστούν μόνο από εξειδικευμένα άτομα. Αντιμετωπίζονται στο πλαίσιο της αναγνώρισης και αποδοχής της ειδικής κατάστασης, τόσο από το σχολείο, όσο και από την οικογένεια.

29 Χρήσιμες οδηγίες για γονείς Στην αποτελεσματική αντιμετώπιση συμβάλλουν τρεις παράγοντες, ο καθένας βέβαια από τη δική του σκοπιά και με τη συμβολή που του αναλογεί: το σχολείο, ο ειδικός που βοηθά στην αποκατάσταση και η οικογένεια. Στο σχολείο και την οικογένεια είναι απαραίτητο να υπάρξει ένα θετικό ψυχολογικό κλίμα που θα κινητοποιήσει το παιδί να επιστρατεύσει όλες τις δυνάμεις του.

Σχετικά έγγραφα

Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής Υπερκινητικότητας (ΔΕΠ/Υ)

Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής Υπερκινητικότητας (ΔΕΠ/Υ) Ελλειμματική Προσοχή ( συμπτώματα) 1. Απροσεξία. 2. Αποτυγχάνει συχνά να επικεντρώσει την προσοχή του σε λεπτομέρειες, κάνει λάθη σε σχολικές