Πράξεως 0124 Αριθμ. ------------------- Συν/ση 19 η /4.7.2014 ΚΛΙΜΑΚΙΟ ΠΡΟΛΗΠΤΙΚΟΥ ΕΛΕΓΧΟΥ ΔΑΠΑΝΩΝ ΣΤΟ IV ΤΜΗΜΑ (Α Διακοπών) Αποτελούμενο από τη Σύμβουλο Γεωργία Μαραγκού, ως Πρόεδρο του Κλιμακίου και τα μέλη Κωνσταντίνο Κρέπη, Πάρεδρο, και Μαρία Ευαγγελία Καλλιτσιώτη (εισηγήτρια της υπόθεσης), Εισηγήτρια. Συνήλθε στην αίθουσα διασκέψεων του Καταστήματός του, που βρίσκεται στην Αθήνα, στις 4 Ιουλίου 2014, με την παρουσία της Γραμματέως του Ολυμπίας Κωνσταντακοπούλου, για να αποφανθεί, ύστερα από σχετική διαφωνία που ανέκυψε μεταξύ του Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στο Υπουργείο Οικονομικών και του..., αν πρέπει να θεωρηθούν τα 1015 και 1027, οικονομικού έτους 2014, χρηματικά εντάλματα πληρωμής του ως άνω Νοσοκομείου. Αφού μελέτησε τα στοιχεία του φακέλου και Έλαβε υπόψη Την 126/27.6.2014 έγγραφη γνώμη του Παρέδρου στη Γενική Επιτροπεία Επικρατείας στο Ελεγκτικό Συνέδριο Δημητρίου Κοκοτσή, κωλυομένου του
Πράξη 0124/Συν. 19 η /4.7.2014-2- Γενικού Επιτρόπου, σύμφωνα με την οποία τα υπό κρίση χρηματικά εντάλματα πληρωμής δεν πρέπει να θεωρηθούν. Σκέφθηκε κατά το νόμο Ι. Ο Επίτροπος του Ελεγκτικού Συνεδρίου στο Υπουργείο Οικονομικών αρνήθηκε, με την 16/5.5.2014 πράξη του, τη θεώρηση των 1015 και 1027, οικονομικού έτους 2014, χρηματικών ενταλμάτων πληρωμής του., που αφορούν στην καταβολή ποσού 406,80 ευρώ και 1.003,68 ευρώ, αντίστοιχα, στις εταιρίες με την επωνυμία και.. ως αμοιβή τους για την προμήθεια τροφίμων και φαρμάκων για το αίμα, αντίστοιχα. Ως αιτιολογία της άρνησής του ο Επίτροπος προέβαλε ότι, κατά παράβαση των άρθρων 2 και 3 του π.δ/τος 113/2010, στα πρακτικά της 12.6.2013 και 24.10.2013 του ως άνω Νοσοκομείου αναφέρεται ότι οι εγγεγραμμένες πιστώσεις δεν επαρκούν για την κάλυψη των αναγκών του Νοσοκομείου και η δέσμευση πίστωσης θα γίνεται ανά παραγγελία. Με το 12879/Φ904/13.5.2014 έγγραφο του Διοικητικού Διευθυντή του ως άνω Νοσοκομείου, επανυπεβλήθησαν προς θεώρηση τα ως άνω χρηματικά εντάλματα πληρωμής, προβλήθηκε δε, ως προς τη νομιμότητα των εντελλόμενων με αυτά δαπανών, ότι ο λόγος της μη δέσμευσης της αναγκαίας πίστωσης για το σύνολο της προμήθειας και η δέσμευση ανά παραγγελία ήταν απόρροια της αδήριτης ανάγκης προς συνέχιση παροχής των επίμαχων προμηθειών, ώστε να μην τεθεί σε κίνδυνο η ζωή των ασθενών. Εξάλλου, για τα περισσότερα φάρμακα δεν υπάρχουν συμβάσεις, έως σήμερα. Ως εκ τούτου, δεν υπήρξε πρόθεση καταστρατήγησης των κειμένων διατάξεων, αλλά οι ως άνω ενέργειες αποσκοπούσαν στην εξυπηρέρηση πρόδηλου δημοσίου συμφέροντος. Ο
Πράξη 0124/Συν. 19 η/.4.7.2014-3- Επίτροπος, όμως, ενέμεινε στην άρνηση θεώρησης, με συνέπεια να ανακύψει διαφωνία, για την άρση της οποίας νόμιμα απευθύνεται, με την από 19.6.2014 έκθεσή του, προς το Κλιμάκιο αυτό. II. Το άρθρο 21 του ν. 2362/1995 «Περί Δημοσίου Λογιστικού, ελέγχου των δαπανών του Κράτους και άλλες διατάξεις» (ΦΕΚ Α 247), όπως αντικαταστάθηκε με το άρθρο 21 του ν. 3871/2010 (ΦΕΚ Α 141) και ίσχυε κατά τον κρίσιμο χρόνο, όριζε ότι: «1. Ανάληψη υποχρέωσης είναι η διοικητική πράξη με την οποία γεννάται ή βεβαιώνεται υποχρέωση του Δημοσίου και των λοιπών φορέων της Γενικής Κυβέρνησης έναντι τρίτων (νομική δέσμευση). 2. Πριν από κάθε ενέργεια για την εκτέλεση οποιασδήποτε δαπάνης του Δημοσίου και των λοιπών φορέων της Γενικής Κυβέρνησης απαιτείται σχετική απόφαση ανάληψης υποχρέωσης του αρμόδιου διατάκτη ή του κατά νόμο εξουσιοδοτημένου οργάνου, με την οποία δεσμεύεται η αναγκαία πίστωση (δημοσιονομική δέσμευση) ( ) 5. Η πράξη ανάληψης υποχρέωσης καταχωρίζεται αμέσως από την οικεία οικονομική υπηρεσία στα λογιστικά βιβλία του φορέα ( ) Με την καταχώρισή της στα λογιστικά βιβλία δεσμεύεται ισόποση πίστωση μέχρι την πραγματοποίηση και εξόφληση της σχετικής δαπάνης ( ) 6. Καμία διοικητική πράξη που προκαλεί δαπάνη σε βάρος του προϋπολογισμού φορέων της Γενικής Κυβέρνησης δεν εκτελείται, εάν δεν βεβαιώνεται από την αρμόδια οικονομική υπηρεσία του φορέα η δέσμευση στα οικεία λογιστικά βιβλία αντίστοιχης πίστωσης ( )». Περαιτέρω, κατ εξουσιοδότηση του άρθρου 22Α παρ. 1 και 2 του ν. 2362/1995, που προστέθηκε με το άρθρο 23 του ν. 3871/2010, εκδόθηκε το π.δ. 113/2010 «Ανάληψη υποχρεώσεων από τους Διατάκτες» (ΦΕΚ Α 194),
Πράξη 0124/Συν. 19 η /4.7.2014-4- το οποίο καθορίζει, μεταξύ άλλων, τον τύπο και το περιεχόμενο της απόφασης ανάληψης υποχρέωσης (άρθρο 3), καθώς και τον τρόπο ανάληψης της υποχρέωσης (άρθρο 4). Με τις προαναφερθείσες διατάξεις του άρθρου 21 του ν. 2362/1995, όπως αυτές ίσχυαν κατά τον κρίσιμο χρόνο, και το μνημονευθέν π.δ. 113/2010, που εφαρμόζονται και στα νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου, που περιλαμβάνονται στη «Γενική Κυβέρνηση», επιδιώκεται, μέσω της δημοσιονομικής εξυγίανσης, του εξορθολογισμού, της στοχευμένης ανακατανομής και του ελέγχου των δημοσίων δαπανών, η συγκράτηση των δαπανών των ως άνω φορέων καθώς και η ορθολογικότερη κατανομή τους. Στο πλαίσιο αυτό επαναπροσδιορίζεται η σημασία της ανάληψης υποχρέωσης στη δημοσιονομική διαχείριση και καθορίζεται ως προϋπόθεση για την εκτέλεση οποιασδήποτε διοικητικής πράξης που προκαλεί δαπάνη σε βάρος του προϋπολογισμού φορέων της Γενικής Κυβέρνησης, στους οποίους περιλαμβάνονται και τα νοσηλευτικά ιδρύματα (βλ. άρθρο 1Β ν.2362/1995, όπως ισχύει, και το σχετικό Μητρώο της ΕΛΣΤΑΤ) η έκδοση σχετικής απόφασης του αρμοδίου διατάκτη ή του κατά νόμο εξουσιοδοτημένου οργάνου, με την οποία δεσμεύεται η αναγκαία πίστωση στα οικεία λογιστικά βιβλία, με σκοπό την αποτροπή ανάληψης υποχρέωσης διενέργειας δαπανών καθ υπέρβαση των εγγεγραμμένων πιστώσεων και του διαθέσιμου για τον σκοπό αυτό ποσοστού του προϋπολογισμού του φορέα. Σε κάθε περίπτωση, η ανωτέρω διοικητική πράξη, κατά γενική αρχή του διοικητικού δικαίου, δεν μπορεί να έχει αναδρομική ισχύ και, ως εκ τούτου, πρέπει να προηγείται της έναρξης
Πράξη 0124/Συν. 19 η/.4.7.2014-5- διενέργειας της δαπάνης (πρακτικά Ολ. Ε.Σ. 8 ης Γεν.Συν./17.4.2013, VI Τμήμα 23/2012, 1209, 1545/2013, πράξ. Κλιμ. IV Τμ. 65/2012, 60/2013, 35/2014). ΙΙΙ. Στην υπό κρίση υπόθεση, από τα δικαιολογητικά που συνοδεύουν το επίμαχο χρηματικό ένταλμα πληρωμής προκύπτουν τα ακόλουθα: Με τα Πρακτικά της 44 ης Συν. της 24.10.2013 του Διοικητικού Συμβουλίου του εγκρίθηκε η κατακύρωση του αποτελέσματος του διενεργηθέντος επαναληπτικού πρόχειρου διαγωνισμού για την προμήθεια αυγών, για την κάλυψη των ετησίων αναγκών του Τμήματος Διατροφής αυτού, στην εταιρία με συνολικό ποσό κατακύρωσης 8.744,08 ευρώ (συμπεριλαμβανομένου Φ.Π.Α.), αποφασίσθηκε δε περαιτέρω ότι η εκάστοτε απαιτούμενη πίστωση θα δεσμεύεται ανά παραγγελία, δοθέντος ότι οι εγκεκριμένες πιστώσεις δεν επαρκούν για την κάλυψη όλων των αναγκών του Νοσοκομείου. Στη συνέχεια, υπεγράφη η από 4.11.2013 σύμβαση μεταξύ της ως άνω εταιρίας και του Νοσοκομείου, σε εκτέλεση της οποίας εξεδόθη το πρώτο χρηματικό ένταλμα, ποσού 406,80 ευρώ, με βάση τα 426.593/11.11.2013, 427.725/4.12.2013, 428.072/11.12.2013, 428.416/18.12.2013 και 428.695/23.12.2013 τιμολόγια και τα από 11.11.2013, 4.12.2013, 11.12.2013, 18.12.2013 και 23.12.2013 πρωτόκολλα παραλαβής υλικών. Αντιστοίχως, με τα Πρακτικά της 24 ης Συν. της 12 ης.6.2013 το Διοικητικό Συμβούλιο του ως άνω Νοσοκομείου ενέκρινε την κατακύρωση του διενεργηθέντος, με βάση την 33/2012 διακήρυξη, ανοικτού δημόσιου διαγωνισμού για την προμήθεια φαρμάκων για το αίμα, τα αιμοποιητικά όργανα (αντιδραστήρια Κ.Υ. Μεγάρων), προϋπολογιζόμενης δαπάνης 63.116,92 ευρώ, και την, κατά συνέπεια, υπογραφή των οικείων συμβάσεων με τις μειοδότριες
Πράξη 0124/Συν. 19 η /4.7.2014-6- εταιρίες, μεταξύ των οποίων την εταιρία με επωνυμία.... Με τα ως άνω πρακτικά αποφασίσθηκε, ομοίως, ότι η δέσμευση της οικείας πίστωσης θα γίνεται ανά τιμολόγιο, δεδομένου ότι οι εγκεκριμένες πιστώσεις στον προϋπολογισμό του Νοσοκομείου δεν επαρκούν για την κάλυψη όλων των αναγκών του. Σε εκτέλεση της από 26.6.2013 συναφθείσας με την ως άνω εταιρία σύμβασης, εξεδόθη το δεύτερο υπό έλεγχο χρηματικό ένταλμα, ποσού 1.003,68 ευρώ, με βάση το 0011496/3.7.2013 δελτίο αποστολής τιμολόγιο και το από 3.7.2013 πρωτόκολλο παραλαβής και δελτίο εισαγωγής υλικού. Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με τα προεκτεθέντα στη δεύτερη σκέψη της παρούσας, το Κλιμάκιο κρίνει ότι οι εντελλόμενες με τα ελεγχόμενα χρηματικά εντάλματα πληρωμής δαπάνες δεν είναι νόμιμες, όπως βασίμως προβάλλεται με το λόγο διαφωνίας του Επιτρόπου (Πρ. Κλιμ. IV Τμ. 35/2014). Και τούτο διότι το Νοσοκομείο δεν προέβη, ως όφειλε, στη δέσμευση της συνολικής απαιτούμενης πίστωσης, πριν από τη διενέργεια εκάστου από τους ως άνω διαγωνισμούς, με την αιτιολογία ότι δεν υπήρχαν διαθέσιμα κατά το χρονικό εκείνο σημείο. Εξάλλου, ως εκ της σαφούς διατύπωσης των ως άνω διατάξεων του άρθρου 21 του ν. 2362/1995 και του π.δ. 113/2010, οι οποίες στοχεύουν ακριβώς στην αποτροπή ανάληψης υποχρεώσεων, που υπερβαίνουν τις εγγεγραμμένες πιστώσεις του προϋπολογισμού του κάθε φορέα, δεν δικαιολογείται η θεώρηση των υπό έλεγχο χρηματικών ενταλμάτων λόγω συγγνωστής πλάνης, απορριπτομένων ως αβασίμων των περί αντιθέτου ισχυρισμών του Νοσοκομείου. Κατ ακολουθίαν των ανωτέρω, τα υπό έλεγχο χρηματικά εντάλματα δεν πρέπει να θεωρηθούν.
Πράξη 0124/Συν. 19 η/.4.7.2014-7- Για τους λόγους αυτούς Αποφαίνεται ότι τα 1015 και 1027, οικονομικού έτους 2014, χρηματικά εντάλματα πληρωμής του.., ποσού 406,80 ευρώ και 1.003,68 ευρω, αντίστοιχα, δεν πρέπει να θεωρηθούν. Η ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΓΕΩΡΓΙΑ ΜΑΡΑΓΚΟΥ Η ΕΙΣΗΓΗΤΡΙΑ ΜΑΡΙΑ ΕΥΑΓΓΕΛΙΑ ΚΑΛΛΙΤΣΙΩΤΗ Η ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ ΟΛΥΜΠΙΑ ΚΩΝΣΤΑΝΤΑΚΟΠΟΥΛΟΥ