Θεωρία Τηλεπικοινωνιακής Κίνησης Ενότητα 4: Eφαρμογή των τύπων Erlang και Engset

Σχετικά έγγραφα
Θεωρία Τηλεπικοινωνιακής Κίνησης Ενότητα 10: Προσέγγιση μειωμένου φορτίου

Θεωρία Τηλεπικοινωνιακής Κίνησης Ενότητα 8: Αναδρομικός τύπος Kaufman Roberts

Θεωρία Τηλεπικοινωνιακής Κίνησης

ίκτυα Επικοινωνίας Υπολογιστών

Θεωρία Τηλεπικοινωνιακής Κίνησης Ενότητα 7: Πολυδιάστατη κίνηση

Θεωρία Τηλεπικοινωνιακής Κίνησης Ενότητα 1: Εισαγωγή. Μιχαήλ Λογοθέτης Πολυτεχνική Σχολή Τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Τεχνολογίας Υπολογιστών

Δίκτυα Επικοινωνίας Υπολογιστών Ενότητα 5: Στοιχεία Θεωρίας Τηλεπικοινωνιακής Κίνησης (Στοιχεία ΘΤΚ)

Θεωρία Τηλεπικοινωνιακής Κίνησης Ενότητα 5: Μαρκοβιανό σύστημα αναμονής Μ/Μ/s

Κβαντική Επεξεργασία Πληροφορίας

Θεωρία Τηλεπικοινωνιακής Κίνησης Ενότητα 11: Συστήματα υπερροής

Θεωρία Τηλεπικοινωνιακής Κίνησης

Θερμοδυναμική. Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα. Πίνακες Νερού σε κατάσταση Κορεσμού. Γεώργιος Κ. Χατζηκωνσταντής Επίκουρος Καθηγητής

Λογιστική Κόστους Ενότητα 12: Λογισμός Κόστους (2)

Θεωρία Τηλεπικοινωνιακής Κίνησης Ενότητα 9: Δίκτυα απωλειών μορφής γινομένου

Εισαγωγή στους Αλγορίθμους

Εισαγωγή στους Υπολογιστές

ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΙIΙ

ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΙIΙ

ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΙIΙ

Εισαγωγή στους Αλγορίθμους

Βέλτιστος Έλεγχος Συστημάτων

Διοικητική Λογιστική

Κβαντική Επεξεργασία Πληροφορίας

Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο ΤΕΙ Αθήνας. Βιοστατιστική (Ε) Ενότητα 3: Έλεγχοι στατιστικών υποθέσεων

Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο ΤΕΙ Αθήνας. Βιοστατιστική (Ε) Ενότητα 1: Καταχώρηση δεδομένων

Ενδεικτικές λύσεις ασκήσεων διαχείρισης έργου υπό συνθήκες αβεβαιότητας

Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο ΤΕΙ Αθήνας. Βιοστατιστική (Ε) Ενότητα 2: Περιγραφική στατιστική

Δυναμική και Έλεγχος E-L Ηλεκτρομηχανικών Συστημάτων

Εισαγωγή στους Η/Υ. Ενότητα 2β: Αντίστροφο Πρόβλημα. Δημήτρης Σαραβάνος, Καθηγητής Πολυτεχνική Σχολή Τμήμα Μηχανολόγων & Αεροναυπηγών Μηχανικών

Λογιστική Κόστους Ενότητα 8: Κοστολογική διάρθρωση Κύρια / Βοηθητικά Κέντρα Κόστους.

Προγραμματισμός Η/Υ. Βασικές Προγραμματιστικές Δομές. ΤΕΙ Ιονίων Νήσων Τμήμα Τεχνολόγων Περιβάλλοντος Κατεύθυνση Τεχνολογιών Φυσικού Περιβάλλοντος

Μαθηματικά Διοικητικών & Οικονομικών Επιστημών

1 η Διάλεξη. Ενδεικτικές λύσεις ασκήσεων

Βέλτιστος Έλεγχος Συστημάτων

Εισαγωγή στους Αλγορίθμους

Συστήματα Επικοινωνιών

Δυναμική και Έλεγχος E-L Ηλεκτρομηχανικών Συστημάτων

Τίτλος Μαθήματος: Μαθηματική Ανάλυση Ενότητα Γ. Ολοκληρωτικός Λογισμός

Μαθηματικά Διοικητικών & Οικονομικών Επιστημών

Μυελού των Οστών Ενότητα #1: Ερωτήσεις κατανόησης και αυτόαξιολόγησης

Συστήματα Επικοινωνιών

Δυναμική και Έλεγχος E-L Ηλεκτρομηχανικών Συστημάτων

Έλεγχος και Διασφάλιση Ποιότητας Ενότητα 4: Μελέτη ISO Κουππάρης Μιχαήλ Τμήμα Χημείας Εργαστήριο Αναλυτικής Χημείας

Θερμοδυναμική. Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα. Πίνακες Νερού Υπέρθερμου Ατμού. Γεώργιος Κ. Χατζηκωνσταντής Επίκουρος Καθηγητής

Κβαντική Επεξεργασία Πληροφορίας

Συστήματα Αναμονής. Ενότητα 9: Ανέλιξη Γέννησης - Θανάτου. Αγγελική Σγώρα Τμήμα Μηχανικών Πληροφορικής ΤΕ

Εφαρμογές των Τεχνολογιών της Πληροφορίας και των Επικοινωνιών στη διδασκαλία και τη μάθηση

Γενική Φυσική Ενότητα: Ταλαντώσεις

Βάσεις Περιβαλλοντικών Δεδομένων

Βέλτιστος Έλεγχος Συστημάτων

Εισαγωγή στους Αλγορίθμους Φροντιστήριο 1

Βέλτιστος Έλεγχος Συστημάτων

Αερισμός. Ενότητα 1: Αερισμός και αιμάτωση. Κωνσταντίνος Σπυρόπουλος, Καθηγητής Σχολή Επιστημών Υγείας Τμήμα Ιατρικής

Λογιστική Κόστους Ενότητα 11: Λογισμός Κόστους (1)

Βέλτιστος Έλεγχος Συστημάτων

Κβαντική Επεξεργασία Πληροφορίας

Εισαγωγή στην Διοίκηση Επιχειρήσεων

Γραμμική Άλγεβρα και Μαθηματικός Λογισμός για Οικονομικά και Επιχειρησιακά Προβλήματα

Εισαγωγή στους Αλγορίθμους Ενότητα 10η Άσκηση Αλγόριθμος Dijkstra

Ενότητα. Εισαγωγή στις βάσεις δεδομένων

Τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Τεχνολογίας Υπολογιστών. L d D F

Διεθνείς Οικονομικές Σχέσεις και Ανάπτυξη

Γραμμική Άλγεβρα και Μαθηματικός Λογισμός για Οικονομικά και Επιχειρησιακά Προβλήματα

Συστήματα Επικοινωνιών

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΡΗΤΗΣ

Εφαρμοσμένη Βελτιστοποίηση

Ιστορία της μετάφρασης

Διοικητική Λογιστική

Βέλτιστος Έλεγχος Συστημάτων

Μηχανολογικό Σχέδιο Ι

Εισαγωγή στους Αλγορίθμους Ενότητα 9η Άσκηση - Αλγόριθμος Prim

Διδακτική των εικαστικών τεχνών Ενότητα 1

Διδακτική των εικαστικών τεχνών Ενότητα 3

ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΙIΙ Ενότητα 6

Μεθοδολογία Έρευνας Κοινωνικών Επιστημών Ενότητα 2: ΣΥΓΚΕΝΤΡΩΣΗ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ ΜΑΡΚΕΤΙΝΓΚ Λοίζου Ευστράτιος Τμήμα Τεχνολόγων Γεωπόνων-Kατεύθυνση

ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ IΙ Ενότητα 6

ΠΙΝΑΚΕΣ. Θερμοδυναμική 2012 Σελίδα 292

Δυναμική και Έλεγχος E-L Ηλεκτρομηχανικών Συστημάτων

Ενδεικτικές λύσεις ασκήσεων διαγραμμάτων περίπτωσης χρήσης (1ο Μέρος)

Τίτλος Μαθήματος: Εργαστήριο Φυσικής Ι

Λογισμός 3. Ενότητα 19: Θεώρημα Πεπλεγμένων (γενική μορφή) Μιχ. Γ. Μαριάς Τμήμα Μαθηματικών ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ

Εισαγωγή στην Διοίκηση Επιχειρήσεων

Τηλεπικοινωνιακά Δίκτυα Ευρείας Ζώνης Ενότητα 8: MPLS και Τηλεπικοινωνιακή Κίνηση

Γενικά Μαθηματικά Ι. Ενότητα 12: Κριτήρια Σύγκλισης Σειρών. Λουκάς Βλάχος Τμήμα Φυσικής ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ

Γραμμική Άλγεβρα και Μαθηματικός Λογισμός για Οικονομικά και Επιχειρησιακά Προβλήματα

Μαθηματικά Διοικητικών & Οικονομικών Επιστημών

Δυναμική και Έλεγχος E-L Ηλεκτρομηχανικών Συστημάτων

Μαθηματικά Διοικητικών & Οικονομικών Επιστημών

Τίτλος Μαθήματος: Μαθηματική Ανάλυση Ενότητα Β. Διαφορικός Λογισμός

Εισαγωγή στους Αλγορίθμους Ενότητα 9η Άσκηση - Αλγόριθμος Kruskal

Εκκλησιαστικό Δίκαιο. Ενότητα 10η: Ιερά Σύνοδος της Ιεραρχίας και Διαρκής Ιερά Σύνοδος Κυριάκος Κυριαζόπουλος Τμήμα Νομικής Α.Π.Θ.

Δυναμική και Έλεγχος E-L Ηλεκτρομηχανικών Συστημάτων

Τεχνικό Σχέδιο - CAD

Μαθηματικά Διοικητικών & Οικονομικών Επιστημών

Ηλεκτρικά Κινητήρια Συστήματα

Ψηφιακή Επεξεργασία Εικόνων

Διδακτική των εικαστικών τεχνών Ενότητα 2

Εισαγωγή στους Υπολογιστές

Διδακτική των εικαστικών τεχνών Ενότητα 2

Δυναμική και Έλεγχος E-L Ηλεκτρομηχανικών Συστημάτων

Transcript:

Θεωρία Τηλεπικοινωνιακής Κίνησης Ενότητα 4: Eφαρμογή των τύπων Erlang και Engset Μιχαήλ Λογοθέτης Πολυτεχνική Σχολή Τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Τεχνολογίας Υπολογιστών

Συνιστώμενο Βιβλίο: Εκδόσεις : Παπασωτηρίου Θεωρία Τηλεπικοινωνιακής Κινήσεως και Εφαρμογές Μιχαήλ Δ. Λογοθέτη Δεύτερη Έκδοση Το βιβλίο αυτό απευθύνεται κατ' αρχήν σε τηλεπικοινωνιακούς μηχανικούς και μηχανικούς Η/Υ. Δεδομένης όμως της διεισδυτικότητας της Θεωρίας Τηλεπικοινωνιακής Κινήσεως στον γενικότερο επιστημονικό τομέα των μηχανικών, συνιστάται η γνώση του αντικειμένου του βιβλίου αυτού σ' όλους τους Ηλεκτρολόγους/Ηλεκτρονικούς Μηχανικούς και ιδιαιτέρως σε όλους όσους εξειδικεύονται στον τομέα των τηλεπικοινωνιακών δικτύων ή δικτύων υπολογιστών ως διαχειριστές, αναλυτές ή σχεδιαστές. Πρόθεση του συγγραφέα είναι το βιβλίο αυτό να αποτελέσει εγχειρίδιο μελέτης για προπτυχιακούς φοιτητές. Συνιστάται δε ως βασικό υπόβαθρο στους φοιτητές που ενδιαφέρονται να ακολουθήσουν μεταπτυχιακές σπουδές στους προαναφερθέντες τομείς. Copyright 2012 Α. Παπασωτηρίου & ΣΙΑ Ο.Ε. Μιχαήλ Δ. Λογοθέτης 2

Σκοποί ενότητας Περιγραφή και αναλυτική επίλυση παραδειγμάτων εφαρμογής των τύπων Erlang και Engset Περιγραφή της διαδικασίας γέννησης θανάτου κλήσεων μέσω παραδείγματος σε σύστημα απωλειών 3

Περιεχόμενα ενότητας Διαστασιολόγηση ζεύξης Erlang B formula Πιθανότητα συμφόρησης κλήσεως Συγκεντρωτής Γραμμών Σύστημα M(n)/M/s Συγκεντρωτής Γραμμών Σύγκριση M(n)/M/s με M/M/s Πιθανότητα Απώλειας Κλήσεως Κυψελωτό Δίκτυο Ασύρματης Τηλεφωνίας Υπολογισμός Αριθμού Χρηστών Διαδικασία Γέννησης Θανάτου, Σύστημα Απωλειών 4

Διαστασιολόγηση ζεύξης (1) Ας υποθέσομε ότι σε ένα αστικό (τερματικό) τηλεφωνικό κέντρο που εξυπηρετεί 10000 συνδρομητές, η μέση κίνηση ανά καλούντα συνδρομητή είναι 0.04 erl (originating traffic load), από το οποίο το 10% κατευθύνεται σε υπεραστικό κέντρο. (a) Να σχεδιασθεί η χωρητικότητα (σε trunks) της ζεύξης του αστικού αυτού κέντρου προς το υπεραστικό για ποιότητα εξυπηρέτησης 1%. (b) Να υπολογισθεί ο βαθμός εξυπηρέτησης (grade of service) της ζεύξης αυτής όταν η κίνηση διπλασιασθεί λόγω κάποιων εκτάκτων συνθηκών. 5

Διαστασιολόγηση ζεύξης (2) Λύση (a) Αφού η μέση προσφερομένη κίνηση ανά συνδρομητή είναι 0.04 erl και το κέντρο έχει 10000 συνδρομητές, η συνολική μέση προσφερομένη κίνηση των συνδρομητών θα είναι: α = 0.04 * 10000 = 400 erl. Από την κίνηση αυτή μόνο το 10% κατευθύνεται προς το υπεραστικό κέντρο, δηλαδή: α υπερ = 400*10% = 40 erl. Θέλουμε E s (40.0) 1%. Από τους πίνακες του Erlang (ή με την βοήθεια H/Y) προκύπτει χωρητικότητα s=53 trunks. (b) Όταν η κίνηση διπλασιασθεί θα γίνει α υπερ = 2*40 = 80 erl. Τότε ο GoS της ζεύξης θα είναι: Ε 53 (80.0) = 0.3582=35.82%. 6

Erlang B formula (1) Ορίζουμε τον παρονομαστή του Β τύπου του Erlang ως G(s,α) για τον οποίο ισχύει: a G( s, a) 1 1!... (a) Να δειχθεί ότι ο B τύπος του Erlang μπορεί να γραφεί υπό την μορφή: a 2 2! a 3 3! d E( s, ) 1 logg( s, ) d (b) Χρησιμοποιώντας την αναδρομική σχέση για τον B τύπο του Erlang να υπολογιστεί η πιθανότητα Ε(s, α) για α=2 erl και s=0,1,2,3,4. a s s! 7

Erlang B formula (2) Λύση (a) 1 i i 1 s i s s s i d G ' (, s ) i 0 0! 1 ( 1)! 1 log, 1 1 i! i i i i Gs s! Es (, ) i i i d G(, s ) s s s i 0 i! i 0 i! i 0 i! (b) Ε(s,α)=Ε s (α)=αe 0 (α)/(s+αe s-1 (α)), Ε 0 (α)=1 Για α=2.0 erl και s = 1, 2, 3, 4 παίρνουμε: E 1 (2.0) = 2.0 E 0 (2.0)/(1+2.0E 0 (2.0)) =2.0/3.0 = 0.667 E 2 (2.0) = 2.0E 1 (2.0)/(2+2.0E 1 (2.0)) = 2.0*0.667/(2+2.0*0.667) = 0.4 E 3 (2.0) = 2.0E 2 (2.0)/(3+2.0E 2 (2.0)) = 2.0*0.4/(3+2.0*0.4) = 0.21 E 4 (2.0) = 2.0E 1 (2.0)/(4+2.0E 1 (2.0)) = 2.0*0.21/(4+2.0*0.21) = 0.095 8

Πιθανότητα συμφόρησης κλήσεως (1) Να υπολογισθεί η τιμή της πιθανότητας απωλείας κλήσεως (call congestion), όταν ο αριθμός των εισερχομένων γραμμών (traffic sources) είναι 20, ο αριθμός των εξερχομένων εξυπηρετητών (outlets) είναι 8, και η προσφερομένη κίνηση ανά εισερχομένη γραμμή είναι 0.15 erl. 9

Πιθανότητα συμφόρησης κλήσεως (2) Λύση Εφαρμόζουμε στον Η/Υ τον αναδρομικό τύπο του Engset (call congestion probability) B( s, n, vh) ( n s) vhb( s 1, n, vh) s ( n s) vhb( s 1, n, vh) όπου, ακολούθως, α = vh = 0.15 erl, s = 8 και n= 20. Το βασικό λογισμικό: B=1.0 do i=1,s B = (n i)*α*b/(i+(n i)*α*b) end do Το προσφερόμενο φορτίο κίνησης συνολικά είναι:8* 0.15 erl = 2.6 erl. Οπότε προκύπτει: Β = 0.136 %. 10

Συγκεντρωτής Γραμμών Σύστημα M(n)/M/s (1) Ένας συγκεντρωτής τηλεφωνικών γραμμών εξυπηρετεί 12 οικίες. Εκτιμάται ότι την ώρα μεγίστης αιχμής το προσφερόμενο φορτίο κίνησης είναι 2.4 erl. Αν ο επιθυμητός βαθμός εξυπηρέτησης της ζεύξης είναι 1%, πόσες γραμμές εξόδου πρέπει να έχει ο συγκεντρωτής; 11

Συγκεντρωτής Γραμμών Σύστημα M(n)/M/s (2) Λύση Ο συγκεντρωτής γραμμών έχει περιορισμένες εισόδους (n=12), δηλ. πρόκειται για σύστημα M(n)/M/s. Πρέπει να υπολογίσουμε την χωρητικότητά του, s, με δεδομένα τον GoS 1% και το συνολικό προσφερόμενο φορτίο κίνησης α=2.4 erl. Για την επίλυση του προβλήματος χρειαζόμαστε Η/Υ διότι έχουμε δύο επαναληπτικές διαδικασίες. 1 η Επαναληπτική Διαδικασία Η 1 η επαναληπτική διαδικασία αφορά στον υπολογισμό της πιθανότητας απωλείας κλήσεως, Β, όταν μας δίδεται το συνολικό φορτίο κίνησης α. 2 η Επαναληπτική Διαδικασία Η 2 η επαναληπτική διαδικασία αφορά στον υπολογισμό της ζητουμένης χωρητικότητας s του συστήματος. Αρχίζουμε με s=1, και υπολογίζουμε την πιθανότητα απωλείας κλήσεως, Β, βάσει της 1 ης επαναληπτικής διαδικασίας. Όταν προκύπτει Β > GoS θα αυξάνουμε το s κατά 1, και θα υπολογίζουμε πάλι με την 1 η επαναληπτική διαδικασία, το Β. Αυτό θα επαναλαμβάνεται μέχρις ότου γίνει Β GoS, δηλαδή: Β 0.01. Το πρόγραμμα FORTRAN που ακολουθεί, εκφράζει τις επαναληπτικές διαδικασίες (1 η : ENGSET και 2 η : NENGSET). 12

Συγκεντρωτής Γραμμών Σύστημα M(n)/M/s (3) program ENGS external ENGSET write(*,'(37h Key in:traffic, servers and sources,$)') read(*,*) a,is,n IF (IS.EQ.0) THEN write(*,'(37h Key in: Grade-of-Service:,$)') READ(*,*) b call NENGST(is,bn,b,a,n) print *,' Servers=',is,' Blocking=',bn ELSE bn = ENGSET(a,is,n) PRINT *, ' Blocking=',bn END IF stop end SUBROUTINE NENGST(IS,bn,b,a,n) NMAX = 1000 DO IS =1,NMAX BN = ENGSET(A,IS,N) print *,' Number of Servers=',is,' Blocking=',bn IF (B.GE.BN) RETURN END DO RETURN END REAL FUNCTION ENGSET(A,IS,N) ENGSET=0.0 1 aa=a/(n-a*(1-engset)) ENGSET=1.0 do i=1,is ENGSET = (n-i)*aa*engset/(i+(n-i)*aa*engset) end do anew=n*aa/(1+aa*(1-engset)) if (abs(anew-a).gt.0.001) go to 1 RETURN end 13

Συγκεντρωτής Γραμμών Σύστημα M(n)/M/s (4) Αν «τρέξουμε» το πρόγραμμα FORTRAN (ENGS) στον Η/Υ μας, για δεδομένα εισόδου: traffic a=2.4, servers is=0, sources n=12 και Grade of Service B=0.01, θα μας δώσει τελικά 6 γραμμές εξόδου (και blocking 0.00962 = 0.962% < 1%) Ακολουθεί η εκτύπωση της οθόνης του Η/Υ όταν τρέχουμε το πρόγραμμα, μέσω της εντολή print, της υπορουτίνας NENGST. 14

Συγκεντρωτής Γραμμών Σύστημα M(n)/M/s (5) Key in: traffic, servers and sources 2.4 0 12 Key in: Grade of Service: 0.01 Number of Servers= 1 Blocking= 0.7006748 Number of Servers= 2 Blocking= 0.4447946 Number of Servers= 3 Blocking= 0.2451970 Number of Servers= 4 Blocking= 0.1104983 Number of Servers= 5 Blocking= 3.8135383E 02 Number of Servers= 6 Blocking= 9.6186353E 03 Servers= 6 Blocking= 9.6186353E 03 15

Συγκεντρωτής Γραμμών Σύγκριση M(n)/M/s με M/M/s (1) Ένας συγκεντρωτής τηλεφωνικών γραμμών εξυπηρετεί 20 οικίες, που προσφέρουν κίνηση 4.4 erl. (a) Αν ο επιθυμητός βαθμός εξυπηρέτησης της ζεύξης είναι 1%, πόσες γραμμές εξόδου πρέπει να έχει ο συγκεντρωτής; (b) Αν το φορτίο κίνησης μειωθεί σε 0.8 erl πόσες εξόδους πρέπει να έχει ο συγκεντρωτής; (c) Αν χρησιμοποιηθεί το μοντέλο M/M/s (Erlang B formula) πόσες εξόδους πρέπει να έχει ο συγκεντρωτής σε κάθε περίπτωση φορτίου (4.4 και 0.8 erl); Δικαιολογείστε τις διαφορές. 16

Συγκεντρωτής Γραμμών Σύγκριση M(n)/M/s με M/M/s (2) Λύση (a) Ο συγκεντρωτής γραμμών έχει περιορισμένες εισόδους (n=20), δηλ. πρόκειται για σύστημα M(n)/M/s. Πρέπει να υπολογίσουμε την χωρητικότητά του, s, με δεδομένα τον GoS 1% και το συνολικό προσφερόμενο φορτίο κίνησης α=4.4 erl. Για την επίλυση του προβλήματος θα χρησιμοποιήσουμε το πρόγραμμα FORTRAN (ENGS) της προηγούμενης άσκησης, για δεδομένα εισόδου: traffic a=4.4, servers is=0, sources n=20 και Grade of Service B=0.01. Θα μας δώσει 9 γραμμές εξόδου (και blocking 0.00921 = 0.921% < 1%). 17

Συγκεντρωτής Γραμμών Σύγκριση M(n)/M/s με M/M/s (3) Ακολουθεί η εκτύπωση της οθόνης του Η/Υ όταν τρέχουμε το πρόγραμμα αυτό (εντολή print, της υπορουτίνας NENGST). Key in:traffic, servers and sources 4.4 0 20 Key in: Grade of Service: 0.01 Number of Servers= 1 Blocking= 0.8133950 Number of Servers= 2 Blocking= 0.6380733 Number of Servers= 3 Blocking= 0.4774245 Number of Servers= 4 Blocking= 0.3355517 Number of Servers= 5 Blocking= 0.2169355 Number of Servers= 6 Blocking= 0.1255822 Number of Servers= 7 Blocking= 6.2948100E 02 Number of Servers= 8 Blocking= 2.6508367E 02 Number of Servers= 9 Blocking= 9.2098489E 03 Servers= 9 Blocking= 9.2098489E 03 Τίτλος Θεωρία Ενότητας Τηλεπικ. Κίνησης Ενότητα 4: Eφαρμογή των τύπων Erlang και Engset 18

Συγκεντρωτής Γραμμών Σύγκριση M(n)/M/s με M/M/s (4) (b) «Τρέχουμε» στον Η/Υ μας το πρόγραμμα ENGS για δεδομένα εισόδου: traffic a=0.8, servers is=0, sources n=20 και Grade of Service B=0.01. Θα μας δώσει 4 γραμμές εξόδου (και blocking 0.00538 = 0.538% < 1%). Ακολουθεί η εκτύπωση της οθόνης του Η/Υ: Key in: traffic, servers and sources 0.8 0 20 Key in: Grade of Service: 0.01 Number of Servers= 1 Blocking= 0.4373662 Number of Servers= 2 Blocking= 0.1410258 Number of Servers= 3 Blocking= 3.2372974E 02 Number of Servers= 4 Blocking= 5.3828852E 03 Servers = 4 Blocking= 5.3828852E 03 19

Συγκεντρωτής Γραμμών Σύγκριση M(n)/M/s με M/M/s (5) (c) Αν αντί του μοντέλου Μ(n)/M/s χρησιμοποιήσουμε το μοντέλο M/M/s, και επομένως αντί του τύπου του Engset για τον υπολογισμό της πιθανότητας απωλείας κλήσεως χρησιμοποιήσουμε την B Formula του Erlang, για E s (4.4) 1%, από τους πίνακες του Erlang (ή με την βοήθεια H/Y) θα βρούμε 10 γραμμές εξόδου (έναντι 6). Για προσφερόμενο φορτίο κίνησης α=0.8 erl, από την B Formula του Erlang, για E s (0.8) 1%, βρίσκουμε s=4 γραμμές εξόδου, όπως και μέσω του Μ(n)/M/s. 20

Συγκεντρωτής Γραμμών Σύγκριση M(n)/M/s με M/M/s (6) Δικαιολόγηση: Επειδή το συνολικό φορτίο των 0.8 erl είναι πολύ μικρό, μπορεί να θεωρήσει κανείς ότι οι 20 γραμμές εισόδου είναι πάρα πολλές (ή πρακτικά άπειρες) και επομένως ο υπολογισμός της χωρητικότητας του συστήματος (γραμμές εξόδου του συγκεντρωτή) βάσει του τύπου απωλειών του Engset, θα δώσει τα ίδια αποτελέσματα με τον Β τύπο του Erlang. Όσο δηλαδή το προσφερόμενο φορτίο κίνησης μικραίνει, τόσο τα αποτελέσματα των δύο μοντέλων θα τείνουν να συμπέσουν, ενώ αντιθέτως όσο το προσφερόμενο φορτίο κίνησης μεγαλώνει τόσο τα αποτελέσματα των δύο μοντέλων θα αποκλίνουν. 21

Πιθανότητα Απώλειας Κλήσεως (1) Μια εταιρεία έχει ένα κέντρο κλήσεων με δύο τηλεφωνικές γραμμές. Μετρήσεις έδειξαν ότι και οι δύο τηλεφωνικές γραμμές είναι κατειλημμένες το 10% του χρόνου, κατά το χρονικό διάστημα παρακολούθησής τους. Επίσης εμετρήθη ότι η μέση διάρκεια των τηλεφωνικών κλήσεων είναι 10 min. Να υπολογισθεί η πιθανότητα απωλείας κλήσεως στην περίπτωση που η μέση διάρκεια των κλήσεων αυξηθεί από 10 σε 15 min. 22

Πιθανότητα Απώλειας Κλήσεως (2) Λύση Έχουμε ότι h= 10 min και GoS 10% = 0.1, δηλ. E 2 (α) 0.1 α = 0.595 erl. (από τους πίνακες του Erlang ή μέσω Η/Υ). Αλλά α = λh λ = α / h λ = 0.595 / 10 λ = 0.0595 κλήσεις/min. Αν το h γίνει h =15 min, τότε το νέο φορτίο κίνησης θα είναι: α = λh = 0.0595*15 = 0.8925 erl, και το νέο blocking θα είναι: Ε 2 (0.8925) = 0.174 = 17.4 % 23

Κυψελωτό Δίκτυο Ασύρματης Τηλεφωνίας Υπολογισμός Αριθμού Χρηστών (1) Αστική περιοχή εξυπηρετείται από ασύρματο κυψελωτό δίκτυο συνολικού εύρους ζώνης συχνοτήτων 28MHz, στο οποίο χρησιμοποιούνται συστάδες των 7 κυψελών, όπως απεικονίζεται στο κατωτέρω σχήμα: 24

Κυψελωτό Δίκτυο Ασύρματης Τηλεφωνίας Υπολογισμός Αριθμού Χρηστών (2) Το δίκτυο χρησιμοποιεί ραδιοδίαυλους συνολικού εύρους 400kHz και για τις δύο κατευθύνσεις επικοινωνίας, οι οποίοι υποστηρίζουν 8 κανάλια χρηστών (μέσω συστήματος πολυπλεξίας με επιμερισμό χρόνου). Ένας χρήστης, κατά μέσο όρο, κάνει 1 κλήση ανά ώρα, επί 6 min. Θεωρείστε το δίκτυο ως σύστημα απωλειών Erlang, με βαθμό εξυπηρέτησης (Grade of Service GoS) 1%. Να υπολογίσετε: (a) Τον αριθμό των ραδιοδιαύλων ανά κυψέλη και σε ολόκληρο το δίκτυο, καθώς και την συνολική χωρητικότητα σε κανάλια χρηστών ανά κυψέλη και σε ολόκληρο το δίκτυο. (b) Το προσφερόμενο φορτίο κίνησης σε κάθε κυψέλη. (c) Τον αριθμό των χρηστών που μπορεί να εξυπηρετήσει το δίκτυο. 25

Κυψελωτό Δίκτυο Ασύρματης Τηλεφωνίας Λύση Υπολογισμός Αριθμού Χρηστών (3) (a) Ο αριθμός των ραδιοδιαύλων ανά κυψέλη είναι: R c =28000kHz/(400kHz*7)=10. Όλο το δίκτυο, όπως προκύπτει από το σχήμα έχει 49 κυψέλες, άρα 490 διαύλους. Ο συνολικός αριθμός καναλιών χρήστη ανά κυψέλη είναι C c =10*8=80, και σε ολόκληρο το δίκτυο 80*49=3920 κανάλια. (b) Για E 80 (α) 1%, από την B Formula του Erlang υπολογίζουμε φορτίο κίνησης α=65.4 erl για κάθε κυψέλη. (c) Αφού κάθε χρήστης προσφέρει φορτίο κίνησης (1 κλήση/60 min)*(6 min)=0.1erl, η κίνηση αυτή θα προέλθει κατά μέσον όρο από 65.4/0.1=654 χρήστες ανά κυψέλη. O συνολικός αριθμός χρηστών στο δίκτυο (για GoS=1%) θα είναι 49*654=32046. 26

Διαδικασία Γέννησης Θανάτου, Σύστημα Απωλειών (1) Θεωρούμε το σύστημα απωλειών Μ/Μ/3. Ο ρυθμός άφιξης των κλήσεων στο σύστημα είναι λ=4 κλήσεις/min, ενώ ο ρυθμός εξυπηρέτησης είναι μ=1 κλήση/min. Κάθε κλήση για να εξυπηρετηθεί καταλαμβάνει έναν εξυπηρετητή. (a) Κατασκευάστε το διάγραμμα μεταπτώσεων των καταστάσεων του συστήματος. (b) Γράψτε όλες τις εξισώσεις τοπικής ισορροπίας του συστήματος. (c) Γράψτε όλες τις εξισώσεις σφαιρικής ισορροπίας του συστήματος. (d) Υπολογίστε τις πιθανότητες μονίμου καταστάσεως, P 0, P 1 P 2 και P 3 βάσει των εξισώσεων σφαιρικής ισορροπίας. (e) Υπολογίστε την πιθανότητα συμφόρησης στον χρόνο (time congestion probability) και την πιθανότητα συμφόρησης των κλήσεων χρόνο (call congestion probability). 27

Διαδικασία Γέννησης Θανάτου, Σύστημα Απωλειών (2) Λύση (a) Το διάγραμμα μεταπτώσεων των καταστάσεων του συστήματος έχει ως εξής: 28

Διαδικασία Γέννησης Θανάτου, Σύστημα Απωλειών (3) (b) Οι εξισώσεις τοπικής ισορροπίας, «ρυθμός ανόδου» = «ρυθμός καθόδου», ισχύουν μόνο μεταξύ γειτονικών καταστάσεων. Για τo ζεύγος (0,1) οι εξισώσεις είναι: Για τo ζεύγος (1,2) οι εξισώσεις είναι: Για τo ζεύγος (2,3) οι εξισώσεις είναι: λ P 0 = 1μ P 1 λ P 1 = 2μ P 2 λ P 2 = 3μ P 3 29

Διαδικασία Γέννησης Θανάτου, Σύστημα Απωλειών (4) (c) Εφαρμόζουμε σε κάθε κατάσταση n, τις εξισώσεις σφαιρικής ισορροπίας: «ρυθμός εισόδου» = «ρυθμός εξόδου» Για n=0: μp 1 =λp 0 P 1 =4P 0 (1) 30

Διαδικασία Γέννησης Θανάτου, Σύστημα Απωλειών (5) Για n=1: λp 0 +2μP 2 =λp 1 +μp 1 4P 0 +2P 2 =4P 1 +P 1 4P 0 +2P 2 =4P 1 (2) 31

Για n=2: Διαδικασία Γέννησης Θανάτου, Σύστημα Απωλειών (6) Για n=3: λp 1 +3μP 3 =λp 2 +2μP 2 4P 1 +3P 3 =4P 2 +2P 2 4P 1 +3P 3 =6P 2 (3) λp 2 =3μP 3 4P 2 =3P 3 (4) 32

Διαδικασία Γέννησης Θανάτου, Σύστημα Απωλειών (7) (d) Οι 4 εξισώσεις σφαιρικής ισορροπίας με τους 4 αγνώστους (P 0, P 1, P 2, P 3 ) δεν είναι ανεξάρτητες μεταξύ τους. Γι αυτό αντικαθιστούμε την μία (όποια μας βολεύει) π.χ. την (2) με την P 0 +P 1 +P 2 +P 3 =1 (5) Από (3) και (4) 4P 1 =2P 2 και λόγω της (1) P 2 =8P 0 (6) Από (4) P 3 = (4/3)P 2 = (32/3)P 0 (7) Αντικαθιστώντας στην (5) τις (1),(6) και (7), έχομε: P 0 +4P 0 +8P 0 +(32/3)P 0 =1 (71/3)P 0 =1 P 0 =4.23% Άρα: P 0 =16.90%, P 2 =33.80%, P 0 =45,07%. 33

Διαδικασία Γέννησης Θανάτου, Σύστημα Απωλειών (8) (e) Επειδή οι αφίξεις των κλήσεων ακολουθούν την κατανομή Poisson, λόγω της ιδιότητας PASTA (Poisson Arrivals See Time Averages), η πιθανότητα συμφόρησης των κλήσεων (δηλ. η πιθανότητα απώλειας κλήσεως που μετράει ένας εσωτερικός παρατηρητής, ως το πηλίκο των αποτυχημένων κλήσεων προς τις συνολικές κλήσεις) ταυτίζεται με την πιθανότητα συμφόρησης στον χρόνο (δηλ. την πιθανότητα απώλειας κλήσεως που μετράει ένας εξωτερικός παρατηρητής, ως το ποσοστό του χρόνου που το σύστημα είναι πλήρως κατειλημμένο). Η ζητουμένη πιθανότητα είναι η P 3 =45.07% 34

Τέλος Ενότητας

Χρηματοδότηση Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό έχει αναπτυχθεί στo πλαίσιo του εκπαιδευτικού έργου του διδάσκοντα. Το έργο «Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα Πανεπιστημίου Πατρών» έχει χρηματοδοτήσει μόνο την αναδιαμόρφωση του εκπαιδευτικού υλικού. Το έργο υλοποιείται στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση» και συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) και από εθνικούς πόρους. 36

Σημειώματα 37

Σημείωμα Ιστορικού Εκδόσεων Έργου Το παρόν έργο αποτελεί την έκδοση 1.00. 38

Σημείωμα Αναφοράς Copyright Πανεπιστήμιο Πατρών, Μιχαήλ Λογοθέτης. «Θεωρία Τηλεπικοινωνιακής Κίνησης. Εφαρμογή των τύπων Erlang και Engset». Έκδοση: 1.0. Πάτρα 2015. Διαθέσιμο από τη δικτυακή διεύθυνση: https://eclass.upatras.gr/courses/ee772/ 39

Σημείωμα Αδειοδότησης Το παρόν υλικό διατίθεται με τους όρους της άδειας χρήσης Creative Commons Αναφορά, Μη Εμπορική Χρήση Παρόμοια Διανομή 4.0 [1] ή μεταγενέστερη, Διεθνής Έκδοση. Εξαιρούνται τα αυτοτελή έργα τρίτων π.χ. φωτογραφίες, διαγράμματα κ.λ.π., τα οποία εμπεριέχονται σε αυτό και τα οποία αναφέρονται μαζί με τους όρους χρήσης τους στο «Σημείωμα Χρήσης Έργων Τρίτων». [1] http://creativecommons.org/licenses/by nc sa/4.0/ Ως Μη Εμπορική ορίζεται η χρήση: που δεν περιλαμβάνει άμεσο ή έμμεσο οικονομικό όφελος από την χρήση του έργου, για το διανομέα του έργου και αδειοδόχο που δεν περιλαμβάνει οικονομική συναλλαγή ως προϋπόθεση για τη χρήση ή πρόσβαση στο έργο που δεν προσπορίζει στο διανομέα του έργου και αδειοδόχο έμμεσο οικονομικό όφελος (π.χ. διαφημίσεις) από την προβολή του έργου σε διαδικτυακό τόπο Ο δικαιούχος μπορεί να παρέχει στον αδειοδόχο ξεχωριστή άδεια να χρησιμοποιεί το έργο για εμπορική χρήση, εφόσον αυτό του ζητηθεί. 40

Διατήρηση Σημειωμάτων Οποιαδήποτε αναπαραγωγή ή διασκευή του υλικού θα πρέπει να συμπεριλαμβάνει: το Σημείωμα Αναφοράς το Σημείωμα Αδειοδότησης τη δήλωση Διατήρησης Σημειωμάτων το Σημείωμα Χρήσης Έργων Τρίτων (εφόσον υπάρχει) μαζί με τους συνοδευόμενους υπερσυνδέσμους. 41

Σημείωμα Χρήσης Έργων Τρίτων Το Έργο αυτό κάνει χρήση του ακόλουθου έργου: Εικόνες/Σχήματα/Διαγράμματα/Φωτογραφίες/Πίνακες [1] Μιχαήλ Λογοθέτης, Θεωρία Τηλεπικοινωνιακής Κινήσεως και Εφαρμογές, 2 η έκδοση, Παπασωτηρίου, 2012 42