Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης Βρυξέλλες, 12 Ιουνίου 2017 (OR. en) 10159/17 ENFOPOL 301 PROCIV 54 ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΤΩΝ ΕΡΓΑΣΙΩΝ Αποστολέας: Με ημερομηνία: 8 Ιουνίου 2017 Αποδέκτης: Γενική Γραμματεία του Συμβουλίου Αντιπροσωπίες αριθ. προηγ. εγγρ.: 9477/17 Θέμα: Συμπεράσματα του Συμβουλίου σχετικά με τη δημιουργία άτυπου δικτύου εμπειρογνωμόνων αρμόδιων στον τομέα του προσδιορισμού θυμάτων καταστροφής - Συμπεράσματα του Συμβουλίου (8 Ιουνίου 2017) Επισυνάπτονται στο παράρτημα για τις αντιπροσωπίες τα συμπεράσματα του Συμβουλίου για τη δημιουργία ανεπίσημου δικτύου εμπειρογνωμόνων στον τομέα της Αναγνώρισης των Θυμάτων Καταστροφής, που εγκρίθηκαν από το Συμβούλιο κατά την 3546η σύνοδό του στις 8 Ιουνίου 2017. 10159/17 ΧΓ/μκ 1 DGD 1C EL
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ σχετικά με τη δημιουργία άτυπου δικτύου εμπειρογνωμόνων αρμόδιων στον τομέα του προσδιορισμού θυμάτων καταστροφής ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ, ΕΧΟΝΤΑΣ ΕΠΙΓΝΩΣΗ ότι σοβαρά περιστατικά, είτε οφείλονται σε ανθρώπινη παρέμβαση είτε όχι, οδηγούν συχνά σε μεγάλο αριθμό τραυματισμών και θανάτων, και ότι η γενική ευκολία των ταξιδιών έχει διευκολύνει σημαντικές μετακινήσεις ανθρώπων, πράγμα που καθιστά σφόδρα πιθανό, σε περίπτωση μείζονος περιστατικού τόσο εντός όσο και εκτός της ΕΕ, τα θύματα να είναι διαφόρων υπηκοοτήτων, ΛΑΜΒΑΝΟΝΤΑΣ ΥΠΟΨΗ ότι, μετά από τέτοια περιστατικά, ο προσδιορισμός των θυμάτων, ως μέρος της διαδικασίας διαχείρισης των συνεπειών, θα πρέπει να πραγματοποιείται με τον ταχύτερο και ομαλότερο δυνατό τρόπο για να ελαφρύνεται η οδύνη των επιζώντων συγγενών και να είναι δυνατός ο επαναπατρισμός των σορών, ΛΑΜΒΑΝΟΝΤΑΣ ΥΠΟΨΗ τον Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων και το δικαίωμα αξιοπρεπούς μεταχείρισης των ατόμων, ΕΧΟΝΤΑΣ ΚΑΤΑ ΝΟΥ ότι ο τίτλος V της ΣΛΕΕ σχετικά με τον χώρο ελευθερίας, ασφάλειας και δικαιοσύνης, και ειδικότερα το άρθρο 87, προβλέπει την ανάπτυξη αστυνομικής συνεργασίας στην οποία συμμετέχουν όλες οι αρμόδιες αρχές των κρατών μελών, συμπεριλαμβανομένων των αστυνομικών και τελωνειακών αρχών και άλλων αρχών επιβολής του νόμου ειδικευμένων στον τομέα της πρόληψης ή της εξακρίβωσης αξιόποινων πράξεων ή της διερεύνησής τους, και ότι η διαδικασία αναγνώρισης της ταυτότητας των θυμάτων μπορεί να συνδράμει στις έρευνες στον τομέα του σοβαρού και οργανωμένου εγκλήματος και της τρομοκρατίας, 10159/17 ΧΓ/μκ 2
ΕΧΟΝΤΑΣ ΚΑΤΑ ΝΟΥ τις εργασίες σε επίπεδο ΕΕ για τη διαχείριση των συνεπειών τρομοκρατικών επιθέσεων, ιδίως δε τη συνεδρίαση των γενικών διευθυντών πολιτικής προστασίας που επικεντρώθηκε στην ενίσχυση της ετοιμότητας και της αντίδρασης και τη βελτίωση της συνεργασίας, σε συνάρτηση με τις συγκεκριμένες προκλήσεις για τις ιατρικές υπηρεσίες έκτακτης ανάγκης, τον προσδιορισμό θυμάτων καταστροφής (DVI) και τη μεγαλύτερη ευαισθητοποίηση του κοινού την υπουργική συζήτηση κατά τη σύνοδο του Συμβουλίου Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων στις 9 Δεκεμβρίου 2016 για τη διαχείριση των συνεπειών τρομοκρατικών επιθέσεων, το ενδεχόμενο το μέγεθος της καταστροφής να υπερβαίνει τις ικανότητες μιας χώρας να αντιμετωπίσει τις συνέπειες, πράγμα που συνεπάγεται την ανάγκη εξωτερικής συνδρομής, το ότι μια συντονισμένη προσπάθεια συνεργασίας των κρατών μελών μπορεί να επιταχύνει σημαντικά την περισυλλογή των θυμάτων και τη διαδικασία προσδιορισμού, τις συνεχιζόμενες προσπάθειες για την εφαρμογή των συμπερασμάτων του Συμβουλίου σχετικά με τη δημιουργία Ευρωπαϊκού Εγκληματολογικού Χώρου έως το 2020 και το συναφές σχέδιο δράσης για την περαιτέρω ανάπτυξη των εγκληματολογικών υποδομών στην Ευρώπη 1. ΑΝΑΓΝΩΡΙΖΟΝΤΑΣ τις μεμονωμένες προσπάθειες και δράσεις που έχουν αναληφθεί από τα κράτη μέλη στον τομέα του προσδιορισμού θυμάτων καταστροφής τις διεθνείς προσπάθειες της Ιντερπόλ στον τομέα του προσδιορισμού θυμάτων καταστροφής το περιθώριο για περαιτέρω προσπάθειες όσον αφορά τον εξορθολογισμό των πρακτικών, κυρίως εντός της ΕΕ, και την ανάγκη για κοινές ασκήσεις, προγράμματα κατάρτισης, ανταλλαγή ορθών πρακτικών και κατευθυντήριων γραμμών μεταξύ των κρατών μελών με στόχο την αποτελεσματική εκτέλεση της διαδικασίας DVI. 1 10128/16 10159/17 ΧΓ/μκ 3
ΣΥΜΠΕΡΑΙΝΕΙ ότι συνιστάται η λήψη περαιτέρω μέτρων που θα αυξήσουν την αποτελεσματικότητα και ταχύτητα της διαδικασίας DVI, συγκεντρώνοντας ευρωπαίους εμπειρογνώμονες στον τομέα αυτό ώστε να είναι δυνατή η ανταλλαγή πληροφοριών και εμπειριών, να διευκολύνονται οι επαφές και να ενισχύονται οι κοινές ασκήσεις και οι δυνατότητες κατάρτισης σε αυτό τον τομέα σε στενή συνεργασία με υφιστάμενα δίκτυα όπως η Ιντερπόλ, και ως εκ τούτου, ΧΑΙΡΕΤΙΖΕΙ τη δημιουργία ενός άτυπου δικτύου εμπειρογνωμόνων DVI, με σκοπό την ενίσχυση του συντονισμού μεταξύ των ομάδων DVI των κρατών μελών, ΥΠΟΓΡΑΜΜΙΖΕΙ ότι το δίκτυο θα πρέπει να συνεργάζεται στενά με την Ιντερπόλ καθώς και με τους αρμόδιους εθνικούς και ενωσιακούς φορείς στον τομέα του προσδιορισμού θυμάτων καταστροφής, και να συμπληρώνει τις τρέχουσες δραστηριότητες στον τομέα της διαχείρισης των συνεπειών τρομοκρατικών επιθέσεων. Το δίκτυο δεν θα πρέπει να επικαλύπτει τις εργασίες υφιστάμενων ομάδων και θα πρέπει να επιδιώκει την υποστήριξη υφιστάμενων διαδικασιών, ΣΗΜΕΙΩΝΕΙ ότι η συνεργασία μεταξύ υπηρεσιών επιβολής του νόμου, δικαστικών και άλλων φορέων των κρατών μελών διέπεται από τις ισχύουσες σχετικές πράξεις και ότι η δημιουργία άτυπου δικτύου δεν θίγει αυτές τις διατάξεις, ΠΡΟΤΕΙΝΕΙ να επιτευχθούν από το δίκτυο οι ακόλουθοι στόχοι: 1) να εξασφαλιστεί ότι οι εμπλεκόμενοι φορείς, μεταξύ άλλων - αλλά όχι αποκλειστικά - οι υπηρεσίες επιβολής του νόμου, οι υπηρεσίες πολιτικής προστασίας, οι δικαστικές κοινότητες, οι υγειονομικές αρχές και οι ΜΚΟ, στο εσωτερικό των κρατών μελών, έχουν επίγνωση της διαδικασίας DVI σε στρατηγικό επίπεδο, 2) να καταρτιστεί κατάλογος των εθνικών σημείων επαφής από κάθε κράτος μέλος και συμμετέχουσα συνδεδεμένη χώρα Σένγκεν και να χαρτογραφηθούν, κατά περίπτωση, οι υφιστάμενοι πόροι και οι ικανότητες στον τομέα του προσδιορισμού θυμάτων καταστροφής, 3) να υπάρξει συνεργασία με σχετικούς φορείς, συμπεριλαμβανομένης της Ιντερπόλ, για την ανάπτυξη ομάδων DVI των κρατών μελών σε περίπτωση διεθνών καταστροφών, εάν παραστεί ανάγκη, 10159/17 ΧΓ/μκ 4
4) να επανεξεταστούν οι υφιστάμενες δυνατότητες κατάρτισης που σχετίζονται με τον προσδιορισμό θυμάτων καταστροφής και να διερευνηθούν δυνατότητες μελλοντικής κατάρτισης σε αυτό τον τομέα, 5) να οργανωθούν και να διεξαχθούν εθελοντικές ασκήσεις για επαγγελματίες DVI με σκοπό να διατηρηθεί ενιαίο και υψηλό επίπεδο ικανότητας και εμπειρογνωμοσύνης στον τομέα του προσδιορισμού θυμάτων καταστροφής σε όλα τα κράτη μέλη, 6) να ενθαρρυνθεί η χρήση υφιστάμενων ασφαλών διαύλων ανταλλαγής πληροφοριών όπως η υπηρεσία i24/7 της Ιντερπόλ, ως ενιαία και ασφαλής μέθοδος ανταλλαγής πληροφοριών σχετικών με τη διαδικασία DVI (π.χ. ανταλλαγή προθανάτιων και μεταθανάτιων δεδομένων), 7) να διερευνηθούν οι σχέσεις και να υπάρξει στενή συνεργασία με την Επιτροπή, διεθνή εγκληματολογικά ινστιτούτα όπως το Ευρωπαϊκό Δίκτυο Εγκληματολογικών Ινστιτούτων (ENFSI), δίκτυα DVI όπως η Σκανδιναβική Ομάδα DVI και η Ιντερπόλ, και δικαστικές αρχές όπως το Ευρωπαϊκό Δίκτυο Κατάρτισης Δικαστικών (ΕΔΚΔ), 8) να αναζητηθούν δυνατότητες συνεργασίας με άλλα δίκτυα σχετικά με την ομάδα «Επιβολή του νόμου», όπως το ευρωπαϊκό δίκτυο εμπειρογνωμόνων του ιατρικού και ψυχολογικού κλάδου στα πλαίσια των υπηρεσιών επιβολής του νόμου (EMPEN) και το δίκτυο επαγγελματιών στη χρήση αστυνομικών σκύλων (Kynopol), 9) να ενθαρρυνθεί η σύσταση εθνικών μονάδων DVI στα κράτη μέλη και να ενισχυθεί η συνεργασία μεταξύ των εν λόγω μονάδων, 10) να υπογραμμιστεί η σημασία της χρήσης των κατευθυντήριων γραμμών που καθόρισε η Ιντερπόλ για τη διεξαγωγή της διαδικασίας DVI, 11) να προωθηθεί η χρήση του Οδηγού για τον Προσδιορισμό Θυμάτων Καταστροφής της Ιντερπόλ από εθνικές μονάδες DVI. ΠΡΟΤΕΙΝΕΙ να οργανωθούν οι δραστηριότητες του δικτύου κατά τον εξής τρόπο: 1) όλα τα κράτη μέλη και οι συνδεδεμένες χώρες του Σένγκεν καθώς και η Επιτροπή, η Ευρωπόλ και η Ιντερπόλ, καλούνται να συμμετάσχουν στο δίκτυο, 2) μπορεί να επιδιωχθεί συνεργασία με άλλους σχετικούς οργανισμούς και φορείς, όπως η Διεθνής Επιτροπή Αγνοουμένων (ICMP), η Eurojust, η CEPOL, το ENFSI, το ΕΔΚΔ και η Υπηρεσία Αρωγής των Ηνωμένων Εθνών σε Περιπτώσεις Καταστροφών, 10159/17 ΧΓ/μκ 5
3) η δυνατότητα συνεργασίας με τρίτες χώρες στο πλαίσιο της διαδικασίας DVI εξετάζεται σε διαβούλευση με την Ιντερπόλ, 4) το δίκτυο θα πρέπει να ευνοεί την πολυτομεακή προσέγγιση προκειμένου να αντικατοπτρίζει τη σύνθεση της ομάδας DVI και να μπορεί να απευθύνεται σε ειδικότητες στο πλαίσιο συγκεκριμένων τομέων εμπειρογνωμοσύνης που σχετίζονται με τη διαδικασία DVI, 5) όπως συνιστάται στις κατευθυντήριες γραμμές για τη σχέση μεταξύ της ομάδας «Επιβολή του νόμου» και των σχετικών ομάδων εμπειρογνωμόνων και δικτύων 2, θα προβλεφθεί γραμματεία του δικτύου, η οποία θα παρέχει διοικητική στήριξη όσον αφορά τον σχεδιασμό και την παρακολούθηση των δραστηριοτήτων και την αναζήτηση δυνατοτήτων χρηματοδότησης, 6) σύμφωνα με τις κατευθυντήριες γραμμές, οι συνεδριάσεις του δικτύου θα πρέπει να διοργανώνονται με γνώμονα τις ανάγκες. Το δίκτυο θα πρέπει να ενημερώνει τακτικά τις αρμόδιες υπηρεσίες του Συμβουλίου σχετικά με τις δραστηριότητές του, 7) μετά από δύο έτη δραστηριότητας, και το αργότερο μέχρι το τέλος του 2019, τα αρμόδια όργανα του Συμβουλίου θα εξετάσουν κατά πόσο εξακολουθεί να είναι απαραίτητο ένα τέτοιο δίκτυο. ΚΑΛΕΙ ΤΗΝ ΕΠΙΤΡΟΠΗ να εξετάσει την παροχή χρηματοδοτικής στήριξης για συγκεκριμένες δραστηριότητες, όπως την οργάνωση και διεξαγωγή ειδικών ασκήσεων επί χάρτου και πεδίου για επαγγελματίες DVI, ΚΑΛΕΙ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΟΛ να παράσχει πρακτική υποστήριξη στο δίκτυο, για παράδειγμα με τη χρήση της Πλατφόρμας της Ευρωπόλ για εμπειρογνώμονες (EPE), ΚΑΛΕΙ ΤΗΝ CEPOL να συνεργαστεί με το δίκτυο DVI της ΕΕ ώστε να συνεχίσει να οργανώνει δραστηριότητες κατάρτισης και να εξετάσει την ανάπτυξη άλλων εκπαιδευτικών εργαλείων στον τομέα του προσδιορισμού θυμάτων καταστροφής, ιδίως πολυμερή προγράμματα ανταλλαγών, κοινά προγράμματα σπουδών, ενότητες ηλεκτρονικής μάθησης και διαδικτυακά σεμινάρια, έχοντας κατά νου τη διεπιστημονική φύση της διαδικασίας DVI, και ΚΑΛΕΙ ΤΟ ΕΔΚΔ να εργαστεί από κοινού με το δίκτυο για την οργάνωση και διεξαγωγή προγραμμάτων κατάρτισης απευθυνόμενων στη δικαστική κοινότητα ώστε αυτή να έχει μεγαλύτερη επίγνωση της διαδικασίας DVI, αναθέτοντας σε κατάλληλους εξωτερικούς εμπειρογνώμονες να επικουρούν την ομάδα DVI στο πλαίσιο των διερευνητικών μεθόδων της και να μπορούν να ερμηνεύουν τα προσκομιζόμενα αποδεικτικά στοιχεία. 2 12915/2/15 REV 2 10159/17 ΧΓ/μκ 6