ΣΗΜΕΙΑ ΟΜΙΛΙΑΣ ΓΙΩΡΓΟΥ Α. ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ ΠΡΟΕΔΡΟΥ ΤΗΣ ΣΟΣΙΑΛΙΣΤΙΚΗΣ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΣΤΗ ΣΥΝΕΔΡΙΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΤΗΣ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ (ΛΙΣΑΒΟΝΑ, 4 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2013) (Ανεπίσημη μετάφραση) Πίστευα και πιστεύω, ότι υπάρχει ένας εναλλακτικός προοδευτικός δρόμος για την Ευρώπη. Πριν λίγους μήνες συναντήθηκα με έναν πορτογάλο δημοσιογράφο στην Ελλάδα. Η Πορτογαλία φαινόταν να πηγαίνει καλά. Με ρώτησε «πηγαίνουμε καλά ως χώρα, ποιο είναι το μήνυμά σας στον Πορτογαλικό λαό;» Του απάντησα ότι, τελικά, πολλά εξαρτώνται από την Ευρώπη. Του είπα ότι συγχαίρω τον Πορτογαλικό λαό για την θέλησή του και τις θυσίες του. Και εμείς στην Ελλάδα πηγαίναμε καλά τον πρώτο χρόνο. Όλοι μας έβλεπαν σαν παράδειγμα προς μίμηση. Αλλά όταν οι αγορές δεν ανταποκρίθηκαν, η κυβέρνησή μου κατηγορήθηκε εσφαλμένα. Αν η Ε.Ε. είχε αντιδράσει άμεσα και δυναμικά τότε, δίνοντας ένα θετικό μήνυμα στις αγορές, θα είχαμε αποφύγει πολύ πόνο. Αν η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα αντιδρούσε πριν όπως κάνει τώρα, παρεμβαίνοντας στην αγορά ομολόγων, θα μπορούσαμε να είχαμε αποφύγει την ανάγκη να προσφύγουμε στον λεγόμενο μηχανισμό στήριξης. Αλλά αυτή η συλλογική δράση, έλειπε. Η συντηρητική Ευρώπη ήταν απλά πολύ συντηρητική.
Πίστευε στην μαγεία των αγορών και το πληρώνουμε ακριβά αυτό. Και οι λαοί μας που υποφέρουν από τα εκτεταμένα προγράμματα προσαρμογής, αλλά και αυτοί που μας στηρίζουν με τα δάνειά τους. Και αυτές οι απόψεις δεν είναι μόνο δικές μου. Ο Peer Steinbruck, ο υποψήφιος του SPD για την γερμανική καγκελαρία - του ευχόμαστε κάθε επιτυχία - και πρώην υπουργός οικονομικών δήλωσε ότι αν η Ε.Ε. είχε εγγυηθεί τα ελληνικά ομόλογα το 2010, η κρίση θα μπορούσε να έχει αποφευχθεί. Αλλά θα ήθελα να προειδοποιήσω, όπως έκανε και ο Peer Steinbruck, ότι η κρίση δεν έχει τελειώσει. Ακόμα και σήμερα, αν η Ευρώπη δεν κάνει επιπρόσθετες ενέργειες, οι θυσίες των Πορτογάλων, των Ελλήνων, των Ισπανών και άλλων, μπορεί να χαθούν και να ζητηθούν περισσότερες. Και προβλήματα ρευστότητας, μπορεί να γίνουν προβλήματα βιωσιμότητας. Είπα επίσης στον Πορτογάλο δημοσιογράφο, ότι εγώ πρώτος παραδέχτηκα ότι στην Ελλάδα οφείλουμε να αναλάβουμε πλήρως τις ευθύνες μας για τα οικονομική κακοδιαχείριση του παρελθόντος. Και ότι εγώ έπρεπε να αναλάβω την ευθύνη να "καθαρίσω" το χάος που άφησε πίσω της η προηγούμενη συντηρητική κυβέρνηση. Το έκανα. Υποχρεώθηκα να αναλάβω δράση για να αποφύγω τη χρεοκοπία της χώρας μου, να πολεμήσω τους φόβους των αγορών ή τη κερδοσκοπία και το έκανα με την βοήθεια των μεγάλων θυσιών του Ελληνικού λαού. Η Ελλάδα επιβίωσε, η Ελλάδα είναι σήμερα ζωντανή, η Ελλάδα έχει προοπτική. Αλλά ήξερα και ξέρω ότι το χρέος και το έλλειμμα ήταν μόνο συμπτώματα βαθύτερων προβλημάτων. Χρειαζόμασταν χρόνο για προοδευτικές μεταρρυθμίσεις.
Χρόνο για Αλλαγή. Χρειαζόμασταν την ευκαιρία να αλλάξουμε τους θεσμούς μας και τις οικονομίες μας για να γίνουμε πιο παραγωγικοί, για να λειτουργούμε με περισσότερη διαφάνεια, περισσότερη λογοδοσία, να γίνουμε πιο καινοτόμοι, δημιουργικοί και ανταγωνιστικοί, να γίνουμε περισσότερο αξιόπιστοι για τους πολίτες μας και εκείνους που επενδύουν σε εμάς. Ακόμα κι αν οι θυσίες ήταν απαραίτητες, έπρεπε να υπάρξουν μόνο για να μας δώσουν χρόνο για να αλλάξουμε, χρόνο για αλλαγή. Ακόμη και το ΔΝΤ αναγνωρίζει τώρα αυτό το γεγονός. Και για αυτό χρειαζόμαστε μία διαφορετική, προοδευτική Ευρώπη. Πώς θα έπρεπε να είναι αυτή η Ευρώπη; Πρώτα από όλα αυτή η Ευρώπη θα έβαζε τις μεταρρυθμίσεις μπροστά από τη λιτότητα. Στην Ελλάδα αυτό θα σήμαινε την αντιμετώπιση ενός πελατειακού καπιταλισμού που είχε αιχμαλωτίσει την πολιτική, δημιουργώντας ευνοιοκρατία και έλλειψη διαφάνειας. Αγωνίστηκα για να ενδυναμώσω τους δημοκρατικούς θεσμούς προς όφελος των πολιτών και της δημοκρατικής λογοδοσίας. Έδωσα μάχη ενάντια σε μία ισχυρή ομάδα ολιγαρχών που συγκέντρωναν οικονομική και πολιτική δύναμη. Εδώ ήταν που χρειαζόμουνα την ευρωπαϊκή αλληλεγγύη. Δεύτερον, χρειαζόμαστε μία Ευρώπη που δεν φοβάται να επενδύσει στο μέλλον. Δεν φοβάται να αυξήσει τον προϋπολογισμό της. Δεν φοβάται να χρησιμοποιήσει ευρωομόλογα για να προσελκύσει ιδιωτικές επενδύσεις. Να επενδύσει σε μία Πράσινη Ευρώπη, στις υποδομές, στα ενεργειακά δίκτυα, στις πράσινες μεταφορές, σε τηλεπικοινωνιακά δίκτυα, ώστε να δημιουργήσουμε μία πραγματικά ενωμένη Ευρώπη, με μία ισχυρή ενιαία εσωτερική αγορά, με ανταγωνιστική οικονομία. Και κάνοντας όλα αυτά, να επενδύσουμε στην εργασία και στη νεολαία μας.
Γιατί μία προοδευτική Ευρώπη, δεν θα καθόταν να βλέπει άπραχτη μία χαμένη γενιά ανέργων να υποφέρει. Χρειαζόμαστε μία Ευρώπη που θα δημιουργήσει πανευρωπαϊκά προγράμματα για τους ανέργους. Χρηματοδοτώντας προγράμματα κοινωνικής εργασίας για τους ανέργους. Χρηματοδοτώντας ένα πρόγραμμα στα πρότυπα του Erasmus για όλους τους ανέργους, που θα τους δίνει τη δυνατότητα επανεκπαίδευσης σε σχολείο της προτίμησής τους στην Ευρώπη. Χρηματοδοτώντας start up επιχειρήσεις. Τα κόστη είναι ελάχιστα μπροστά στο κόστος μία χαμένης γενιάς. Μία προοδευτική Ευρώπη δεν θα ανεχόταν ποτέ την άνοδο του εθνικισμού και του ρατσισμού. Εμείς οι προοδευτικοί, χτίζουμε πάνω στη δύναμη της διαφορετικότητας, όχι πάνω στο μίσος των προκαταλήψεων. Για αυτό και πιστεύουμε στην εμβάθυνση των δημοκρατικών θεσμών στην Ευρώπη. Όταν πρότεινα δημοψήφισμα στην Ελλάδα το 2011, ήταν επίσης γιατί αντιλαμβανόμουν ότι δεν μπορεί να υπάρχει περισσότερη και βαθύτερη Ευρώπη, χωρίς μεγαλύτερη δημοκρατική νομιμοποίηση και συμμετοχή. Αλλά η συντηρητική Ευρώπη ήθελε να με εκτελέσει. Σήμερα πρέπει να εξετάσουμε την προοπτική ενός εκλεγμένου Προέδρου της Ευρώπης. Εμείς οι Σοσιαλιστές, οι Δημοκράτες, οι Προοδευτικοί θέλουμε να ενώσουμε τους πολίτες των χωρών μας. Ένα παράδειγμα: ο φόρος στις χρηματοπιστωτικές συναλλαγές. Ένα μέλος του ΠΑΣΟΚ, η Άννυ Ποδηματά, ήταν η εισηγήτρια στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και η κοινή μας προσπάθεια έφερε αποτελέσματα. Η πρότασή μας μπορεί να γίνει πράξη. Βάζοντας στο στόχαστρο τους κερδοσκόπους, φέρνοντας σημαντικούς πόρους στις κοινωνίες μας.
Μπορούμε να έχουμε παρόμοια αποτελέσματα και σε άλλους τομείς όπως η καταπολέμηση των φορολογικών παραδείσων και η καταπολέμηση της διαφθοράς. Ληστεύουν αναγκαία εισοδήματα από τους λαούς μας. Πόρους που θα πήγαιναν στην ευημερία, στην ανάπτυξη. Δίκαιη φορολογία, κανόνες στις αγορές και δίκαιο εμπόριο είναι αυτά για τα οποία παλεύουμε. Αλλά είναι ανάγκη να είμαστε ενωμένοι. Πρέπει να είμαστε ενωμένοι.