THE ECONOMIST ΟΜΙΛΙΑ ΜΙΛΣΙΑΓΗ ΒΑΡΒΙΣΙΩΣΗ ΤΠΟΤΡΓΟΤ ΝΑΤΣΙΛΙΑ ΚΑΙ ΑΙΓΑΙΟΤ TO THE 18 th ROUNDTABLE WITH THE GOVERNMENT OF GREECE «THE BIG RETHINK FOR EUROPE THE BIG TURNING POINT FOR GREECE» ΠΕΜΠΤΗ 10 ΙΟΥΛΙΟΥ 2014
ECONOMIST CONFERENCES ΟΜΙΛΙΑ ΑΗΜΑΚΗ ΠΑΠΑΓΔΩΡΓΙΟΤ ΤΠΟΤΡΓΟΤ ΝΑΤΣΙΛΙΑ ΚΑΙ ΑΙΓΑΙΟΤ TO THE 18 th ROUNDTABLE WITH THE GOVERNMENT OF GREECE «THE BIG RETHINK FOR EUROPE THE BIG TURNING POINT FOR GREECE» ΠΔΜΠΣΗ 10 ΙΟΤΛΙΟΤ 2014 Καιεκέξα ζαο. Γελ ζα ήζεια λα κπσ ζε πνιύ αλαιπηηθέο πξνζθσλήζεηο, ή γηα ηε ζεκαζία πνπ έρεη ν ηνπξηζκόο θαη ε λαπηηιία γηα ηελ ειιεληθή νηθνλνκία, γηαηί λνκίδσ όηη νξηζκέλα πξάγκαηα είλαη απηαπόδεηθηα. Δίλαη γεγνλόο όκσο όηη από ηε ζηηγκή πνπ έπαςε ην δηαθύβεπκα ηεο ρώξαο λα είλαη αλ ζα παξακείλεη ή όρη ζηε δώλε ηνπ επξώ, ην δηαθύβεπκα είλαη πνηνη ζα είλαη νη κνρινί αλάπηπμεο κέζα από ηνπο νπνίνπο ζα κπνξέζνπκε πξαγκαηηθά λα δνύκε ηελ ειιεληθή νηθνλνκία λα κεηαζρεκαηίδεηαη, λα κεηαιιάζζεηαη θαη λα αμηνπνηεί ηα ζπγθξηηηθά ηεο πιενλεθηήκαηα. Καη δελ ππάξρεη ακθηβνιία όηη ζπγθξηηηθά πιενλεθηήκαηα είλαη θαη ν ηνπξηζκόο θαη ε λαπηηιία. Καη εάλ ηα ελώζνπκε απηά ηα δπν, ζα κπνξέζνπκε λα κηιήζνπκε θαη αξράο γηα ην ζαιάζζην ηνπξηζκό, πνπ γηα καο ππήξμε ην ηειεπηαίν ρξόλν έλα ζεκαληηθό πεδίν δξάζεο. Πξηλ κεξηθνύο κήλεο ςεθίζηεθε ην θαηλνύξγην ζεζκηθό πιαίζην γηα ην ζαιάζζην ηνπξηζκό. Έλα ζεζκηθό πιαίζην από ην νπνίν σξίκαζε κεηά από πεξίπνπ πέληε ρξόληα δηαβνπιεύζεσλ, νθηώ δηαθνξεηηθνύο ππνπξγνύο πνπ αζρνιήζεθαλ κε απηό θαη ηέζζεξα ζρέδηα λόκνπ ηα νπνία θαηαηέζεθαλ, αιιά νπδέπνηε ςεθίζηεθαλ
ζηε Βνπιή. ήκεξα κπνξνύκε λα πνύκε όηη έρνπκε έλα από ηα πην αληαγσληζηηθά πιαίζηα ιεηηνπξγίαο ζην ειιεληθό yating κε ζηόρν λα απμήζνπκε ηα ζθάθε αλαςπρήο πνπ βξίζθνληαη ζηε ρώξα. Να ζαο πσ όηη πξηλ από ηελ θξίζε θηινμελνύζακε γύξσ ζηα 25.000 ζθάθε αλαςπρήο ζηε ρώξα, ζήκεξα θηινμελνύκε γύξσ ζηα 17.000 ζθάθε θαη εάλ αλαινγηζηνύκε όηη θάζε ζθάθνο αλαςπρήο δεκηνπξγεί άκεζα πεξίπνπ κία δπν αθόκε ζέζεηο εξγαζίαο θαη έκκεζα ρξεκαηνδνηεί άιιεο πεξίπνπ 8 9, θαηαιαβαίλεηε ηη βαζκό απώιεηαο είρακε. Δλώ έρνπκε κηα εθπιεθηηθή πνιπλεζία, έρνπκε κε ηηο αθηέο καο θαη ηα λεζηά καο κπνξνύκε λα πνύκε όηη είκαζηε ν παγθόζκηνο πξννξηζκόο ηνπ yating θαη κπνξνύκε λα αλαδεηρζνύκε, ζίγνπξα ζηε Μεζόγεην, παξ όια απηά δπζιεηηνπξγίεο, κηα ινγηθή θνξνινγηθήο επηδξνκήο πάλσ ζηα ζθάθε αλαςπρήο θαη κηα γεληθά ιατθίζηηθε λννηξνπία πνπ επηθξάηεζε ηνλ ηειεπηαίν θαηξό απέλαληη ζηνπο ζθαθάηνπο, νπζηαζηηθά έδησμε ζθάθε, κείσζε ζέζεηο εξγαζίαο, άδεηαζε καξίλεο, ζηέξεςε θαξλάγηα θαη εηαηξείεο ππεξεζηώλ. Θέινπκε θέηνο, νινθιεξώλνληαο ηηο παξεκβάζεηο καο ζηνλ ηνκέα ηνπ yating κέζα ζην θαηλνύξγην ζεζκηθό πιαίζην λα επαλαζπζηήζνπκε απηό ηνλ θιάδν, λα δώζνπκε αλάπηπμε είηε ζηνπο θαηαζθεπαζηέο, ζηηο καξίλεο, ηνπο ζπληεξεηέο, ζηνπο ηξνθνδόηεο θαη βεβαίσο ζηνπο ηνπξηζηηθνύο πξάθηνξεο θαη λα αλαπηύμνπκε ηνπξηζηηθνύο πξννξηζκνύο πνπ ζήκεξα δελ είλαη αλαπηπγκέλνη ρσξίο λα θάλεη ην θξάηνο, ρσξίο λα επελδύζεη ην θξάηνο νύηε έλα επξώ. Καη ηη είλαη ε νπζία; Ο ζαιάζζηνο ηνπξηζκόο, είηε θξνπαδηέξα, είηε yating θέξλεη ιεθηά ζηε ρώξα κε ειάρηζηεο δπλαηέο επελδύζεηο. Φαληαζηείηε όηη γηα λα έξζεη έλαο ηνπξίζηαο ζε νπνηνλδήπνηε πξννξηζκό ζα πξέπεη λα ππάξρεη αληίζηνηρν αεξνδξόκην, ιηκάλη, λα ππάξρνπλ μελνδνρεία ηα νπνία ζα ηα θηινμελήζνπλ, γηα ηα νπνία έρνπλ δαπαλεζεί εθαηνληάδεο εθαηνκκύξηα επξώ ζε επξσπατθέο επηδνηήζεηο όιε ηελ πξνεγνύκελε πεξίνδν. Γηα λα έξζεη έλα ζθάθνο αλαςπρήο απηό πνπ ρξεηάδεηαη είλαη απιά έλα θηιηθό ζεζκηθό πεξηβάιινλ θαη ζε ό,ηη αθνξά ηελ θξνπαδηέξα, βεβαίσο γίλνληαη ζήκεξα επελδύζεηο, πνιύ ζεκαληηθέο επελδύζεηο, ώζηε λα αλαδείμνπκε ηελ πνιιαπιόηεηα ησλ πξννξηζκώλ, λα κελ είλαη ε Διιάδα έλαο 2
ρώξνο πνπ έρνπκε κόλν ηε αληνξίλε, ηε Μύθνλν, ηνλ Πεηξαηά ή ηε Ρόδν θαη ην Ηξάθιεην θαη ζηε ζπλέρεηα ράλεηαη ν ηνπξίζηαο. Μπνξνύκε θαη αλαδεηθλύνπκε απηή ηε ζηηγκή πνιινύο δηαθνξεηηθνύο πξννξηζκνύο, ώζηε μεθηλώληαο από ηελ Κέξθπξα θαη θαηαιήγνληαο ζηε Ρόδν, λα ππάξρνπλ δηάθνξνη πξννξηζκνί πνπ έλα θξνπαδηεξόπινην ζα κπνξεί λα ζηαζκεύζεη πξνζθέξνληαο πνιιαπιέο θαη δηαθνξεηηθέο επηινγέο ζηνπο επηβάηεο. Έρνληαο νινθιεξώζεη θαη ηηο παξεκβάζεηο ζε απηό ηνλ θιάδν, άξνληαο νπζηαζηηθά ηα ηειεπηαία εκπόδηα γηα ηε ιεηηνπξγία ηνπ home porting ζηε ρώξα, λνκίδσ όηη παξ όηη ε θεηηλή ρξνληά θαίλεηαη όηη ζα δηαηεξεζεί ζηα ίδηα επίπεδα κε ηελ πξνεγνύκελε, πηζηεύνπκε όηη από ηελ επόκελε ρξνληά ζα δνύκε κηα ζεκαληηθή θαη νπζηαζηηθή αύμεζε. Άιισζηε ζα νινθιεξσζνύλ κέζα ζην 2015 ζεκαληηθέο παξεκβάζεηο θαη αλαβαζκίζεηο ιηκέλσλ ζε όιε ηελ Διιάδα. Σώξα όκσο πάκε ζην θύξην θνκκάηη ηεο αλάπηπμεο δηα κέζνπ ηεο λαπηηιίαο. ην πάλει καδί κνπ είλαη δπν δηαθεθξηκέλνη Έιιελεο εθνπιηζηέο πνπ κπνξνύλ λα ζαο πνύλε γηαηί έρνπλ πεηύρεη λα ζεθώλνπλ ιεθηά από ηηο παγθόζκηεο αγνξέο θαη λα αμηνπνηνύλ ην ζπγθξηηηθό πιενλέθηεκα πνπ ιέγεηαη ειιεληθή εθεπξεηηθόηεηα ζηε ζάιαζζα, ειιεληθό ship management θαη πώο έρεη θαηαθέξεη ε Διιάδα θαη νη Έιιελεο πινηνθηήηεο λα θαηέρνπλ ην 15% ηνπ παγθόζκηνπ ζηόινπ. Δκάο όκσο καο ελδηαθέξεη πώο ζα κπνξέζνπκε απηό ηνλ θιάδν λα ηνλ θάλνπκε λα έρεη πεξηζζόηεξε ζύλδεζε κε ηελ εζληθή νηθνλνκία. Πώο ζα κπνξέζνπκε λα θηλεηξνδνηήζνπκε πεξηζζόηεξα λαπηηιηαθά θεθάιαηα λα επελδπζνύλ ζηε ρώξα, πώο ζα κπνξέζνπκε λα αλαπηύμνπκε απηό ην νπνίν ιέγεηαη shiping claster ζηνλ Πεηξαηά. Γπζηπρώο θνξνινγηθέο παξεκβάζεηο ην ηειεπηαίν δηάζηεκα θέξαλε ηα αληίζεηα από ηα πξνζδνθώκελα απνηειέζκαηα θαη γη απηό πξέπεη λα ηηο μαλαδνύκε κέζα ζε έλα πιαίζην αλάπηπμεο θαη όρη κέζα ζε έλα πιαίζην ην νπνίν επηθξαηεί ζε όιε ηελ Δπξώπε ζα ινγηθή, ηδηαίηεξα ζηηο ιατθίζηηθεο θπιιάδεο ησλ ρσξώλ ηεο Βνξείνπ Δπξώπεο, όηη θαινί είλαη νη Έιιελεο εθνπιηζηέο, αιιά ηη θόξνπο πιεξώλνπλ. Γελ είλαη ην αληηθείκελό καο απηό. Καη δελ ζα πξέπεη λα είλαη ν ζηόρνο καο. Καη απηό εμεγήζακε ζε όιε ηελ δηάξθεηα ηεο Διιεληθήο Πξνεδξίαο. 3
Όηη όηαλ έρνπκε έλα ζπγθξηηηθό πιενλέθηεκα σο Δπξσπατθή Έλσζε, λα έρνπκε ηελ ηζρπξόηεξε λαπηηιία ζηνλ πιαλήηε, ην λα βάινπκε θαλόλεο πνπ ζα ηελ θαηαζηήζνπλ κε αληαγσληζηηθή, δελ ζα δεκηνπξγήζνπκε νπζηαζηηθά έζνδα γηα ηα θξάηε καο, απιώο ζα ράζνπκε ζέζεηο εξγαζίαο θαη επηρεηξήζεηο πνπ ζήκεξα ιεηηνπξγνύλ ζηα θξάηε καο ηα νπνία ζα θύγνπλ πξνο εθεί πνπ ππάξρνπλ ηα πεξηζζόηεξα θαη απηέο είλαη νη αγνξέο ηεο Άπσ Αλαηνιήο. Γη απηό θαη επαλαραξάμακε ηελ επξσπατθή ζηξαηεγηθή θαη ηελ επξσπατθή πνιηηηθή γηα ηε λαπηηιία κέζα από ηε δηαθήξπμε ησλ Αζελώλ, έλα θείκελν ην νπνίν πξαγκαηηθά βάδεη ζε θαηλνύξγηα βάζε ηα gite lines ηεο επξσπατθήο πνιηηηθήο γηα ηε λαπηηιία θαη βεβαίσο κέζα από απηή ηελ δηαδηθαζία πξνζπαζνύκε λα ηειεηώζνπκε θαη ηα ζέκαηα πνπ ηαιαηπσξνύλ πάξα πνιιά θξάηε κέιε ζε ό,ηη αθνξά ηηο δηαθνξεηηθέο θνξνινγηθέο ξπζκίζεηο πνπ ππάξρνπλ γηα ηνπο πινηνθηήηεο ζε δηαθνξεηηθέο ρώξεο. Δίλαη γεγνλόο όηη άιιεο ρώξεο ζήκεξα πνπ εκείο θαη ηδηαίηεξα θάησ από ηελ πίεζε ησλ δπλάκεσλ ηεο αληηπνιίηεπζεο ζπδεηάκε πώο ζα θνξνινγήζνπκε ηα λαπηηιηαθά εηζνδήκαηα, άιιεο ρώξεο, όπσο ε Μεγάιε Βξεηαλία, πξνζπαζεί αθόκε θαη κε ηελ παξνπζία ηεο βαζηιηθήο νηθνγέλεηαο λα πείζεη πάξα πνιιέο λαπηηιηαθέο εηαηξείεο λα επηζηξέςνπλ θαη λα μαλαθέξνπλ ηελ έδξα ηνπο ζην Λνλδίλν. Θέισ λα ζαο πσ όκσο παξάιιεια όηη πξέπεη λα αμηνπνηήζνπκε θαη ην ζπγθξηηηθό ηερληθό πιενλέθηεκα πνπ έρεη ε ειιεληθή λαπηηιία. Πξηλ από πεξίπνπ 15 ρξόληα ν κέζνο όξνο ειηθίαο ησλ ειιελόθηεησλ πινίσλ μεπεξλνύζε ηελ 20εηία, ζήκεξα βξίζθεηαη ζεκαληηθά θάησ από ηα 10 ρξόληα. Γύξσ αλάινγα κε ηελ εθηίκεζε- από ηα 8,8 ζηα 9,2 κέζν όξν ειηθίαο ησλ πινίσλ. Καη βέβαηα ππάξρνπλ ηερλνινγηθέο θαηλνηνκίεο νη νπνίεο είλαη πξσηόγλσξεο γηα ηελ Διιάδα. Δλώ ζην παξειζόλ ε πιεηνςεθία ηνπ ζηόινπ ήηαλ πινία πνπ πξνεξρόληνπζαλ από δεύηεξν ή ηξίην ρέξη, ζήκεξα ζπδεηάκε γηα έλα ζηόιν λεόηεθην ν νπνίνο θαηνξζώλεη θαη ηερλνινγηθά επηηεύγκαηα, όπσο αο πνύκε ν δηάπινπο πεξάζκαηνο από ειιελόθηεην L & G γηα πξώηε θνξά. 4
Μάιηζηα ρζεο δηάβαδα όηη άιιεο εηαηξείεο ζθνπεύνπλ πιένλ λα θαζηεξώζνπλ σο απηό ην δξόκν γηα ηελ ελεξγεηαθή επάξθεηα ηεο Ιαπσλίαο. Δκείο ζα πξνζπαζήζνπκε ζε ζπλεξγαζία πάληα κε ηα ζπλαξκόδηα ππνπξγεία θαη ηδηαίηεξα κε ην Τπνπξγείν Οηθνλνκηθώλ, λα δηακνξθώζνπκε απηό ην πιαίζην θαη λα ην παξνπζηάζνπκε, πσο ην shiping claster ζα απνθηήζεη πξαγκαηηθά βάζε θαη δνκή γηα ηελ παξνπζία ηνπ ζηε ρώξα, ζα έρεη ηηο ζπλζήθεο αζθάιεηαο ώζηε λα κελ ππάξρεη αλαζθάιεηα ζηνλ νπνηνλδήπνηε επελδπηή θαη βέβαηα λα κπνξέζνπκε λα πξνκεζεύζνπκε κε ηνλ θαιύηεξν ζηειερηαθό δπλακηθό ηηο λαπηηιηαθέο εηαηξείεο κέζα από ηελ αλακόξθσζε ηεο λαπηηθήο εθπαίδεπζεο θαη ηε δηεπθόιπλζε ηεο λαπηνιόγεζεο ησλ Διιήλσλ λαπηηθώλ. Κιείλνληαο ζέισ λα ζαο πσ όηη ζηελ δηθή καο θηινζνθία, ππάξρνπλ νξηζκέλεο θξάζεηο νη νπνίεο ηε ραξαθηεξίδνπλ θαη κία από απηέο ηηο θξάζεηο είλαη ηνπ θηιόζνθνπ ηνπ ελέθα ν νπνίνο έιεγε γηα όπνηνλ δελ μέξεη πνύ πεγαίλεη, δελ ππάξρεη νύξηνο άλεκνο. Δκείο έρνπκε ζαθέζηαην πξνζαλαηνιηζκό, μέξνπκε πνύ πάκε θαη ζα ην πάκε ην θαξάβη εθεί πνπ ζέινπκε γηαηί ζέινπκε πξαγκαηηθά λα αλαδείμνπκε ηα πιενλεθηήκαηα πνπ κπνξεί λα έρεη ε ζάιαζζα ζπλνιηθά γηα ηε ρώξα καο. Δίκαζηε κηα ρώξα πνπ πάληνηε ηζηνξηθά πξνζέηξερε ζηε ζάιαζζα ζε όιεο ηηο επνρέο ηεο θξίζεο θαη κέζα από ηε ζάιαζζα κπνξνύκε λα μαλαβξνύκε δηεμόδνπο γηα ηελ αλάπηπμή καο. Σν έρνπκε δεη ζηνλ Πεηξαηά κε ηηο κεγάιεο επελδύζεηο πνπ έρνπλ γίλεη θαη απηέο πνπ ζα νινθιεξσζνύλ ζην ακέζσο επόκελν δηάζηεκα, ην βιέπνπκε θαη ζα ην δνύκε ζην yating θαη ζηηο καξίλεο. Σν βιέπνπκε ζηα ιηκάληα ζε όιε ηε ρώξα, ζέινπκε λα ην δνύκε θαη κε ηελ πεξηζζόηεξε θαη κεγαιύηεξε εκπινθή ηεο ειιεληθήο λαπηηιίαο ζηελ εζληθή νηθνλνκία. Δπραξηζηώ πνιύ γηα ηελ πξνζνρή ζαο. 5