ΕΝΟΠΟΙΗΜΕΝΕΣ ΛΟΓΙΣΤΙΚΕΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ Έλεγχος Μητρική Θυγατρική Όμιλος Ενοποιημένες Λογιστικές Καταστάσεις Μη Ελεγχόμενες Συμμετοχές Μέθοδος της απόκτησης Διαφορά Ενοποίησης Αναγνώριση Αναβαλλόμενων φόρων Όχι για υπεραξία απόκτησης Όχι όταν υποκείμενο φορολογίας είναι ο όμιλος Παράδειγμα 1 Να προσδιοριστεί αν σύμφωνα με τις πληροφορίες που παρατίθενται αμέσως μετά, τεκμαίρεται ότι οι Α και Δ είναι μητρικές της Β στις 31/12/20Χ5: (α) Η Β έχει εκδώσει 20.000 μετοχές και 7.500 ομολογίες μετατρέψιμες σε μετοχές. Η σχέση μετατροπής είναι 7 μετοχές για κάθε 14 ομολογίες. Από αυτές τις ομολογίες, οι 4.500 είναι άμεσα μετατρέψιμες ενώ οι υπόλοιπες 3.000 είναι μετατρέψιμες μετά την 1/1/20Χ6. (β) Η Α κατέχει 8.500 μετοχές της Β και 2.000 ομολογίες μετατρέψιμες σε μετοχές. Από αυτές τις ομολογίες, οι 1.250 είναι άμεσα μετατρέψιμες ενώ οι υπόλοιπες 750 είναι μετατρέψιμες μετά την 1/1/20Χ6. (γ) Η Α κατέχει το 65% της Γ. (δ) Η Γ κατέχει 3.000 μετοχές της Β και 1.050 ομολογίες μετατρέψιμες σε μετοχές. Από αυτές τις ομολογίες, οι 780 είναι άμεσα μετατρέψιμες ενώ οι υπόλοιπες 270 είναι μετατρέψιμες μετά την 1/1/20Χ6. (ε) Η Δ κατέχει τις υπόλοιπες 8.500 μετοχές της Β και το 35% της Γ. (στ) Όλες οι μετοχές έχουν ένα δικαίωμα ψήφου ΚΑΤΑΡΤΙΣΗ ΤΩΝ ΕΝΟΠΟΙΗΜΕΝΩΝ ΛΟΓΙΣΤΙΚΩΝ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΝ ενοποιημένος ισολογισμός ενοποιημένη κατάσταση συνολικών αποτελεσμάτων χρήσεως ενοποιημένη κατάσταση μεταβολών ιδίων κεφαλαίων ενοποιημένη κατάσταση ταμειακών ροών και ενοποιημένο προσάρτημα. 1
Ο ΕΝΟΠΟΙΗΜΕΝΟΣ ΙΣΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΤΗΝ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ ΑΠΟΚΤΗΣΗΣ Απόκτηση του 100% της θυγατρικής στην τρέχουσα αξία Χρεωστική (Θετική) Υπεραξία Απόκτησης Παράδειγμα 2 Η εταιρεία Μ αγοράζει το 100% της εταιρείας Θ αντί 90.000 Ευρώ την 1/1/20Χ0. Κατά την αποτίμηση διαπιστώθηκε ότι το ενσώματο πάγιο της Θ είναι υποτιμημένο κατά 8.000 Ευρώ και τα αποθέματα της υποτιμημένα κατά 5.000 Ευρώ Παρακάτω δίδονται οι ισολογισμοί της Μ και της Θ αμέσως της 1/1/20Χ0. Καταρτίστε τον ενοποιημένο ισολογισμό αμέσως μετά την εξαγορά υποθέτοντας φορολογικό συντελεστή 20%. Ενεργητικό Ενσώματο Πάγιο 130.000 80.000 Συμμετοχές 90.000 - Πελάτες 90.000 50.000 Αποθέματα 50.000 30.000 Ταμείο 10.000 10.000 Παθητικό Αποθεματικά 140.000 30.000 Υποχρεώσεις 70.000 100.000 2
Πιστωτική (Αρνητική) Υπεραξία Απόκτησης Κέρδη από Αγορά Ευκαιρίας Παράδειγμα 3 Η εταιρεία Μ αγοράζει το 100% της εταιρείας Θ αντί 80.000 Ευρώ την 1/1/20Χ0. Κατά την αποτίμηση διαπιστώθηκε ότι το ενσώματο πάγιο της Θ είναι υποτιμημένο κατά 10.000 Ευρώ και τα αποθέματα της υποτιμημένα κατά 3.000 Ευρώ ενώ διαπιστώθηκε ότι υπήρχαν δικαιώματα τα οποία συγκέντρωναν τις προϋποθέσεις αναγνώρισης ως στοιχείο του ενεργητικού με αξία 5.000. Παρακάτω δίδονται οι ισολογισμοί της Μ και της Θ αμέσως της 1/1/20Χ0. Καταρτίστε τον ενοποιημένο ισολογισμό αμέσως μετά την εξαγορά υποθέτοντας φορολογικό συντελεστή 20%. Ενεργητικό Ενσώματο Πάγιο 130.000 80.000 Συμμετοχές 80.000 - Πελάτες 90.000 50.000 Αποθέματα 50.000 30.000 Ταμείο 50.000 10.000 400.000 170.000 Παθητικό Αποθεματικά 140.000 30.000 Υποχρεώσεις 100.000 100.000 400.000 170.000 3
Αναγνώριση Μη Ελεγχόμενων Συμμετοχών στα Ίδια Κεφάλαια του Ομίλου Παράδειγμα 4 Έστω ότι η Μ αγόρασε το 70% των μετοχών της Θ αντί 90.000. Κατά την αποτίμηση διαπιστώθηκε ότι η εύλογη αξία του ενσώματου πάγιου και των αποθεμάτων της Θ ανήλθαν σε 97.000 και 25.000 αντίστοιχα. Παρακάτω δίδονται οι ισολογισμοί της Μ και της Θ αμέσως της 1/1/20Χ0. Καταρτίστε τον ενοποιημένο ισολογισμό αμέσως μετά την εξαγορά, υποθέτοντας φορολογικό συντελεστή 20%, με την μέθοδο: α) της αναλογικής ενοποίησης και β) της ολικής ενοποίησης. Ι. Αναλογική Ενοποίηση Ενεργητικό Ενσώματο Πάγιο 130.000 80.000 Συμμετοχές 90.000 - Πελάτες 90.000 50.000 Αποθέματα 50.000 30.000 Ταμείο 10.000 10.000 Παθητικό Αποθεματικά 140.000 30.000 Υποχρεώσεις 70.000 100.000 4
ΙΙ. Ολική Ενοποίηση Μερική Αναγνώριση Υπεραξίας Απόκτησης Ενεργητικό Ενσώματο Πάγιο 130.000 80.000 Συμμετοχές 90.000 - Πελάτες 90.000 50.000 Αποθέματα 50.000 30.000 Ταμείο 10.000 10.000 Παθητικό Αποθεματικά 140.000 30.000 Υποχρεώσεις 70.000 100.000 5
ΙΙ. Ολική Ενοποίηση Ολική Αναγνώριση Υπεραξίας Απόκτησης Ενεργητικό Ενσώματο Πάγιο 130.000 80.000 Συμμετοχές 90.000 - Πελάτες 90.000 50.000 Αποθέματα 50.000 30.000 Ταμείο 10.000 10.000 Παθητικό Αποθεματικά 140.000 30.000 Υποχρεώσεις 70.000 100.000 6
ΟΙ ΕΝΟΠΟΙΗΜΕΝΕΣ ΛΟΓΙΣΤΙΚΕΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ ΤΟ ΠΡΩΤΟ ΚΑΙ ΤΟ ΔΕΥΤΕΡΟ ΕΤΟΣ ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΑΠΟΚΤΗΣΗ Παράδειγμα 7 Έστω ότι η Μ αγόρασε το 70% των μετοχών της Θ αντί 75.000 την 1/1/20Χ0. Κατά την αποτίμηση διαπιστώθηκε ότι η εύλογη αξία του ενσώματου πάγιου και των αποθεμάτων της Θ ανήλθαν σε 88.000 και 34.000 αντίστοιχα. Τα ενσώματα πάγια της Θ την 1/1/20Χ0 είχαν μία εναπομένουσα ωφέλιμη ζωή τεσσάρων ετών. Χρήση 20Χ0 1. Πουλήθηκαν όλα τα αποθέματα αρχής της Θ. 2. Στις 15/7/20Χ0 η Μ χορήγησε στην Θ ένα δάνειο ύψους 8.000 το οποίο μέχρι τις 31/12/20Χ0 δεν είχε εξοφληθεί. 3. Στο παραπάνω δάνειο η Μ λόγισε τόκους για τη χρήση 20Χ0 ύψους 700. 4. Στις 31/12/20Χ0 διαπιστωθηκε ότι: a. η υπεραξία απόκτησης του 100% της Θ απομειώθηκε κατά 3.000 και b. η Θ όφειλε στην Μ ποσό ύψους 8.000 Χρήση 20Χ1 1. Η Θ εξόφλησε τις υποχρεώσεις της προς την Μ από τη Χρήση 20Χ0. 2. Στις 31/12/20Χ0 διαπιστωθηκε ότι: a. η υπεραξία απόκτησης του 100% της Θ απομειώθηκε κατά 5.000 και b. η Θ όφειλε στην Μ ποσό ύψους 14. Για την ενοποίηση, η Μ εφαρμόζει την μέθοδο της ολικής ενοποίησης με μερική αναγνώριση της υπεραξίας απόκτησης, Καταρτίστε τις ενοποιημένες λογιστικές καταστάσεις του ομίλου των Μ και Θ, υποθέτοντας φορολογικό συντελεστή 20%, στις παρακάτω χρονικές στιγμές: (α) Αμέσως μετά την απόκτηση της Θ, (β) την πρώτη που κλείνει μετά την απόκτηση της Θ και (γ) τη δεύτερη χρήση που κλείνει αμέσως μετά την απόκτηση της Θ υποθέτοντας, ότι στις ατομικές της καταστάσεις η Μ λογιστικοποιεί την επένδυσή της στη Θ με την μέθοδο του κόστους. Παρακάτω δίδονται οι λογιστικές καταστάσεις των Μ και Θ 7
Ημερομηνία Αναφοράς 1/1/20Χ0 Ενεργητικό Ενσώματο Πάγιο 130.000 80.000 Συμμετοχές 75.000 - Πελάτες 90.000 50.000 Αποθέματα 50.000 30.000 Ταμείο 10.000 10.000 355.000 170.000 Παθητικό Αποθεματικά 125.000 30.000 Υποχρεώσεις 70.000 100.000 355.000 170.000 8
Ημερομηνία Αναφοράς 31/12/20Χ0 (1) (2) (3) (4) (5) Κ.Α.Χ. Έσοδα 300.000 100.000 Έσοδα από Θ 7.000 Έξοδα (200.000) (70.000) Κέρδη Χρήσεως 107.000 30.000 Κ.Μ.Ι.Κ. Μετοχικό Κεφάλαιο 1/1/20Χ0 160.000 40.000 Αποθεματικά 1/1/20Χ0 125.000 30.000 Σύνολο Ιδίων Κεφαλαίων 1/1/20Χ0 285.000 70.000 Πλέον: Κέρδη Χρήσεως 107.000 30.000 Μείον: Μερίσματα (50.000) (10.000) Μετοχικό Κεφάλαιο 31/12/20Χ0 160.000 40.000 Αποθεματικά 31/12/20Χ0 182.000 50.000 Σύνολο Ιδίων Κεφαλαίων 31/12/20Χ0 342.000 100.000 Ισολογισμός Ενσώματο Πάγιο 200.000 90.000 Συμμετοχές στη Θ 75.000 - - - - - - Απαιτήσεις 100.000 40.000 Αποθέματα 75.000 30.000 Ταμείο 50.000 10.000 500.000 170.000 9
Αποθεματικά 182.000 50.000 Υποχρεώσεις 158.000 80.000 500.000 170.000 10
Ημερομηνία Αναφοράς 31/12/20Χ1 (1) (2) (3) (4) (5) Κ.Α.Χ. Έσοδα 400.000 110.000 Έσοδα από Θ 14.000 Έξοδα (250.000) (60.000) Κέρδη Χρήσεως 164.000 50.000 Κ.Μ.Ι.Κ. Μετοχικό Κεφάλαιο 1/1/20Χ1 160.000 40.000 Αποθεματικά 1/1/20Χ1 182.000 50.000 Σύνολο Ιδίων Κεφαλαίων 1/1/20Χ1 342.000 90.000 Πλέον: Κέρδη Χρήσεως 164.000 50.000 Μείον: Μερίσματα (70.000) (20.000) Μετοχικό Κεφάλαιο 31/12/20Χ1 160.000 40.000 Αποθεματικά 31/12/20Χ1 276.000 80.000 Σύνολο Ιδίων Κεφαλαίων 31/12/20Χ1 436.000 120.000 Ισολογισμός Ενσώματο Πάγιο 250.000 100.000 Συμμετοχές στη Θ 75.000 - - - - - Απαιτήσεις 120.000 50.000 11
Αποθέματα 85.000 30.000 Ταμείο 70.000 20.000 600.000 200.000 Αποθεματικά 276.000 80.000 Υποχρεώσεις 164.000 80.000 600.000 200.000 12