Ασφάλεια & Υγεία στην Εργασία Έκθεση Εργαζομένων σε Παράγοντες Γεράσιμος Αραβαντινός-Ζαφείρης Δρ. Χημικός Μηχανικός Επιθεωρητής Ασφάλειας & Υγείας στην Εργασία Τμήμα Επιθεώρησης Ασφάλειας & Υγείας στην Εργασία Α Τομέα Αθηνών - Σώμα Επιθεώρησης Εργασίας - Υπουργείο Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης & Κοινωνικής Αλληλεγγύης 1
Επιθεώρηση Ασφάλειας & Υγείας στην Εργασία Επιθεώρηση Ασφάλειας & Υγείας στην Εργασία Έργο - Αρμοδιότητες: Έλεγχος & επίβλεψη εφαρμογής εργατικής νομοθεσίας Πληροφορίες & υποδείξεις Επιθεώρηση όλων των χώρων εργασίας Έρευνα σοβαρών & θανατηφόρων εργατικών ατυχημάτων & επαγγελματικών ασθενειών Εξέταση καταγγελιών 2
Επιθεώρηση Ασφάλειας & Υγείας στην Εργασία Έλεγχοι - Επιθεωρήσεις: Πρόσβαση σε όλους τους χώρους εργασίας Με κάθε πρόσφορο μέσο Οποιαδήποτε ώρα Χωρίς προειδοποίηση προς τον εργοδότη Πρόσβαση σε βιβλία, μητρώα, έγγραφα, αρχεία Φωτογράφιση ή μαγνητοσκόπηση, δειγματοληψίες, μετρήσεις Έλεγχος προληπτικός - κατασταλτικός 3
Επιθεώρηση Ασφάλειας & Υγείας στην Εργασία Έλεγχοι - Επιθεωρήσεις: Κίνδυνοι για την Ασφάλεια των εργαζομένων Χώροι εργασίας (εγκαταστάσεις, περιβάλλον) Εξοπλισμός εργασίας (μηχανές, μηχανήματα έργου, εργαλεία) Ηλεκτρικές Εγκαταστάσεις Επικίνδυνες ουσίες (εύφλεκτες, εκρηκτικές, τοξικές, διαβρωτικές) Φυσικοί παράγοντες (φωτισμός, ρευστά υπό πίεση, θερμικοί κίνδυνοι, θόρυβος) Ειδικές εργασίες (κλειστοί χώροι, συντήρηση, θερμές εργασίες) 4
Επιθεώρηση Ασφάλειας & Υγείας στην Εργασία Έλεγχοι - Επιθεωρήσεις: Κίνδυνοι για την Υγεία των εργαζομένων Χημικοί Παράγοντες (σκόνες, ίνες, καπνοί, νέφη / αέρια, ατμοί) Φυσικοί Παράγοντες (θόρυβος, δονήσεις, ακτινοβολίες, θερμικά/ψυχρά φορτία Βιολογικοί Παράγοντες (παρουσία βιολογικών ρύπων) 5
Επιθεώρηση Ασφάλειας & Υγείας στην Εργασία Έλεγχοι - Επιθεωρήσεις: εγκάρσιοι κίνδυνοι για την Ασφάλεια και την Υγεία των εργαζομένων Οργάνωση Εργασίας (εντατικοποίηση, μονοτονία, συνεχής εναλλαγή, βάρδιες) Εργονομικοί Παράγοντες (έλλειψη σχεδιασμού, επίπονες - επαναλαμβανόμενες κινήσεις, χειρωνακτική διακίνηση) Ψυχολογικοί Παράγοντες (ηθική παρενόχληση, αυταρχικές συμπεριφορές, σύγχυση ρόλων) Αντίξοες Συνθήκες (καιρικές συνθήκες, μεταβαλλόμενοι χώροι, ακατάλληλος εξοπλισμός) 6
υποχρεώσεις εργοδοτών Υποχρεώσεις εργοδοτών Χρήση υπηρεσιών Τεχνικού Ασφάλειας Χρήση υπηρεσιών Ιατρού Εργασίας (για αριθμό εργαζομένων άνω των 50 ή αν η υποχρέωση αυτή προκύπτει από την Γ.Ε.Ε.Κ.) Σύνταξη Γραπτής Εκτίμησης Επαγγελματικού Κινδύνου (Γ.Ε.Ε.Κ.), στην οποία περιλαμβάνονται και οι κίνδυνοι από έκθεση σε παράγοντες 7
8 Χημικοί παράγοντες
ορισμοί Παράγοντας: Κάθε φυσικός, χημικός και βιολογικός παράγοντας, που ενυπάρχει κατά την εργασία και μπορεί να είναι επιβλαβής στην υγεία των εργαζομένων ή επικίνδυνος από άλλη άποψη, ανεξάρτητα από τη φυσική του κατάσταση. [Ν. 3850/10, άρ. 36] Χημικός παράγοντας: Κάθε χημικό στοιχείο ή ένωση, ελεύθερο ή σε πρόσμειξη, όπως υφίσταται σε φυσική κατάσταση ή όπως παράγεται, χρησιμοποιείται ή απελευθερώνεται, μεταξύ των άλλων υπό μορφή αποβλήτων, μέσω οιασδήποτε εργασιακής δραστηριότητας, είτε παράγεται σκοπίμως είτε όχι και είτε διατίθεται στο εμπόριο είτε όχι. [ΠΔ 338/01, άρ. 2] Ο χημικός παράγοντας μπορεί να είναι υπό μορφή αερίου, ατμού ή αιωρούμενων σωματιδίων (σκόνη, καπνός, ομίχλη). [ΠΔ 307/86, άρ. 2, όπως τροποποιήθηκε με το ΠΔ 77/93, άρ. 3, 2] 9
ορισμοί Επιβλαβής χημικός παράγοντας [ΠΔ 338/01, άρ. 2] i) κάθε χημικός παράγοντας που πληροί τα κριτήρια κατάταξης ως επικίνδυνης ουσίας σύμφωνα με τα κριτήρια του παραρτήματος VI της KYA 378/94, είτε η ουσία αυτή έχει καταταγεί δυνάμει της εν λόγω ΚΥΑ είτε όχι, εκτός από τις ουσίες οι οποίες πληρούν μόνο τα κριτήρια κατάταξης ως επικινδύνων για το περιβάλλον, ii)κάθε χημικός παράγοντας ο οποίος πληροί τα κριτήρια κατάταξης ως επικινδύνου παρασκευάσματος κατά την έννοια της KYA 1197/89/90, είτε το παρασκεύασμα αυτό έχει καταταγεί δυνάμει της εν λόγω ΚΥΑ είτε όχι, εκτός από τα παρασκευάσματα τα οποία πληρούν μόνον τα κριτήρια κατάταξης ως επικινδύνων για το περιβάλλον, κάθε χημικός παράγοντας που δεν πληροί μεν τα κριτήρια κατάταξης ως επικινδύνου, σύμφωνα με τα σημεία i) και ii), ενδέχεται όμως να συνιστά κίνδυνο για την ασφάλεια και την υγεία των εργαζομένων λόγω των φυσικοχημικών, χημικών ή τοξικολογικών ιδιοτήτων του και του τρόπου με τον οποίο χρησιμοποιείται ή υπάρχει στο χώρο εργασίας, συμπεριλαμβανομένου κάθε χημικού παράγοντα για τον οποίο έχει καθοριστεί οριακή τιμή επαγγελματικής έκθεσης. 10
ορισμοί Έκθεση σε χηµικό παράγοντα [ΠΔ 307/86, άρ. 2 όπως τροποποιήθηκε με το ΠΔ 77/93, άρ. 3, 2] Το ατοµικό επίπεδο έκθεσης του εργαζοµένου σε χηµικό παράγοντα που υπάρχει στον αέρα του χώρου εργασίας. Το επίπεδο έκθεσης αναφέρεται στη συγκέντρωση του χηµικού παράγοντα στην οποία εκτίθεται ο εργαζόµενος σε ορισµένη χρονική περίοδο. Οριακή έκθεσης σε χημικό παράγοντα [ΠΔ 338/01, άρ.2 - ΠΔ 307/86, άρ. 2 όπως τροπ. με το ΠΔ 339/01, άρ. 2, 1 - Ν. 3850/10, άρ. 36] Η τιμή την οποία δεν επιτρέπεται να ξεπερνά η μέση 8ωρη χρονικά σταθμισμένη έκθεση του εργαζόμενου στον χημικό παράγοντα, μετρημένη στον αέρα της ζώνης αναπνοής του, κατά τη διάρκεια οποιασδήποτε 8ωρης ημερήσιας και 40ωρης εβδομαδιαίας εργασίας του. Ανώτατη οριακή τιμή έκθεσης σε χημικό παράγοντα [ΠΔ 338/01, άρ. 2 - ΠΔ 307/86, άρ. 2 όπως τροπ. με το ΠΔ 339/01, άρ. 2, 2] Η τιμή την οποία δεν επιτρέπεται να ξεπερνά η μέση χρονικά σταθμισμένη έκθεση του εργαζόμενου στον χημικό παράγοντα, μετρημένη στον αέρα της ζώνης αναπνοής του, κατά τη διάρκεια οποιασδήποτε δεκαπεντάλεπτης περιόδου μέσα στο χρόνο εργασίας του, έστω και αν τηρείται η οριακή τιμή έκθεσης. 11
γραπτή εκτίμηση επαγγελματικού κινδύνου Ο εργοδότης οφείλει να εκτιμά τους κινδύνους για την ασφάλεια και την υγεία των εργαζομένων, μεταξύ άλλων κατά την επιλογή των εξοπλισμών εργασίας, των χημικών και βιολογικών παραγόντων ή παρασκευασμάτων, κατά τη διαρρύθμιση των χώρων εργασίας, καθώς και τους κινδύνους τους συναφείς με την παραγωγική διαδικασία. Η εκτίμηση αυτή είναι γραπτή και συντάσσεται σύμφωνα με την παράγραφο 1 του άρθρου 43 του Ν. 3850/10. Μετά την εκτίμηση αυτή, οι δραστηριότητες πρόληψης και οι μέθοδοι εργασίας και παραγωγής που χρησιμοποιούνται από τον εργοδότη πρέπει να εξασφαλίζουν τη βελτίωση του επιπέδου προστασίας της ασφάλειας και της υγείας των εργαζομένων και να ενσωματώνονται στο σύνολο των δραστηριοτήτων της επιχείρησης και σε όλα τα επίπεδα της ιεραρχίας. γενικό πλαίσιο: Ν. 3850/10, άρ. 42, 8α, άρ. 43, 1α χημικοί παράγοντες: Π.Δ. 338/01, άρ. 4, 2 - Π.Δ. 307/86, παράρτημα, τμήμα Α, όπως τροποποιήθηκε με το Π.Δ. 77/93, άρ. 3 καρκινογόνοι/μεταλλαξιγόνοι παράγοντες: Π.Δ. 399/94, άρ. 3 όπως τροποποιήθηκε με το Π.Δ. 127/00, άρ. 2, 3 βιολογικοί παράγοντες: Π.Δ. 186/95, άρ. 3 12
13υποχρεώσεις εργοδοτών σύμφωνα και με τις γενικές αρχές πρόληψης πληροφορίες για τους παράγοντες μείωση και αντικατάσταση παραγόντων κατάλληλος ασφαλής εξοπλισμός εργασίας και εγκαταστάσεις, ορθές εργασιακές πρακτικές μετρήσεις παραγόντων σχεδιασμός για λήψη συλλογικών ατομικών μέτρων προστασίας και για έκτακτα περιστατικά επίβλεψη της υγείας των εργαζομένων πληροφόρηση εργαζομένων (ενημέρωση εκπαίδευση)
πληροφορίες για παράγοντες Προκειμένου ο εργοδότης να εκτιμήσει τους υφιστάμενους κατά την εργασία κινδύνους για την ασφάλεια και υγεία των εργαζομένων που οφείλεται στην παρουσία παραγόντων, πρέπει να λάβει υπόψη πληροφορίες για τους παράγοντες αυτούς (όπως τις εγγενώς επιβλαβείς ιδιότητές τους, τις πληροφορίες περί ασφάλειας και υγείας που παρέχονται από τον προμηθευτή, τις οριακές τιμές έκθεσης σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία). Ο εργοδότης οφείλει να γνωρίζει τους κινδύνους τους οποίους συνεπάγονται για την υγεία των εργαζομένων παράγοντες που χρησιμοποιούνται ή δημιουργούνται στους τόπους εργασίας και, προκειμένου να συμμορφωθεί με τις παραπάνω απαιτήσεις, δικαιούται να ζητά από τον παρασκευαστή, εισαγωγέα ή προμηθευτή των παραγόντων αυτών πληροφορίες τόσο για τους κινδύνους που συνεπάγονται για την υγεία των εργαζομένων, όσο και για τις μεθόδους ασφαλούς χρήσης τους. γενικό πλαίσιο: Ν. 3850/10, άρ. 37 χημικοί παράγοντες: Π.Δ. 338/01, άρ. 4, 1, Π.Δ. 307/86, παράρτημα, τμήμα Α, όπως τροποποιήθηκε με το Π.Δ. 77/93, άρ. 3 βιολογικοί παράγοντες: Π.Δ. 186/95, άρ. 3, 6 14
πληροφορίες για παράγοντες Τα πρόσωπα που παρασκευάζουν, εισάγουν, θέτουν σε κυκλοφορία ή παραχωρούν με οποιονδήποτε τρόπο παράγοντες για επαγγελματική χρήση έχουν υποχρέωση: α) να βεβαιώνονται, σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις, ότι οι παράγοντες αυτοί δεν παρουσιάζουν κίνδυνο για την υγεία των προσώπων που τους χρησιμοποιούν, εφόσον χρησιμοποιούνται κατάλληλα για την εργασία για την οποία έχουν προδιαγραφεί, β) να παρέχουν γραπτές πληροφορίες σχετικά με τα επικίνδυνα χαρακτηριστικά των παραγόντων και τους κινδύνους για την υγεία των εργαζομένων που εκτίθενται σ αυτούς, καθώς και γραπτές οδηγίες για την ορθή χρήση και τον τρόπο προφύλαξης από τους γνωστούς κινδύνους και γ) να διεξάγουν μελέτες και έρευνες και να ενημερώνονται με οποιονδήποτε τρόπο για την εξέλιξη των επιστημονικών και τεχνικών γνώσεων, ώστε να ανταποκρίνονται στις υποχρεώσεις των περιπτώσεων α και β. γενικό πλαίσιο: Ν. 3850/10, άρ. 37 15
16μέτρα προστασίας εργαζομένων που εκτίθενται σε παράγοντες Λήψη μέτρων, ώστε να αποφεύγεται ή να ελαχιστοποιείται η έκθεση των εργαζομένων σε παράγοντες, όσο είναι πρακτικά δυνατό. Σε κάθε περίπτωση το επίπεδο έκθεσης πρέπει να είναι κατώτερο από εκείνο που ορίζει η οριακή τιμή έκθεσης. Ν. 3850/10, άρ.38, 1 - Π.Δ. 307/86, άρ.4, 1 - Π.Δ. 77/93, άρ.2, 2 - Π.Δ. 338/01, άρ.5, 2, άρ. 6, 1 - Π.Δ. 399/94, άρ.5, 1,2,3 - Π.Δ. 186/95, άρ.6, 1 Αντικατάσταση, όσο είναι πρακτικά δυνατό, των παραγόντων που είναι επιβλαβείς για την υγεία των εργαζομένων ή επικίνδυνοι με άλλους αβλαβείς ή λιγότερο επιβλαβείς, καθώς και περιορισμός της χρήσης τους στο χώρο εργασίας. Ν. 3850/10, άρ.38, 2.α - Π.Δ. 338/01, άρ.6, 2 - Π.Δ. 399/94, άρ.4, 1, αρ.5, 4.α - Π.Δ. 186/95, άρ.5 Αντικατάσταση, όσο είναι πρακτικά δυνατό, παραγωγικών διαδικασιών, μεθόδων και μέσων που δημιουργούν στους χώρους εργασίας παράγοντες, οι οποίοι θεωρούνται επιβλαβείς για την υγεία ή επικίνδυνοι, με άλλες που δε δημιουργούν καθόλου τους παράγοντες αυτούς ή τους δημιουργούν σε επίπεδο χαμηλότερο από εκείνο που ορίζει η κατά περίπτωση οριακή τιμή έκθεσης. Ν. 3850/10, άρ.38, 2.β - Π.Δ. 338/01, άρ.6, 2.α - Π.Δ. 399/94, άρ.5, 4.γ - Π.Δ. 186/95, άρ.6, 2.β
17μέτρα προστασίας εργαζομένων που εκτίθενται σε παράγοντες Περιορισμός του αριθμού των εργαζομένων που εκτίθενται ή ενδέχεται να εκτεθούν σε παράγοντες και του χρόνου έκθεσής τους. Ν. 3850/10, άρ.38, 2.γ - Π.Δ. 338/01, άρ. 5, 2 - Π.Δ. 399/94, άρ.5, 4.β - Π.Δ. 186/95, άρ.6, 2.α Παροχή μέτρων και μέσων ατομικής προστασίας (Μ.Α.Π.) στους εργαζομένους, όταν δεν είναι πρακτικά δυνατό να αποφευχθεί η επιβλαβής έκθεση τους σε παράγοντες. Ν. 3850/10, άρ.38, 2.δ - Π.Δ. 338/01, άρ. 6, 2.γ - Π.Δ. 399/94, άρ.5, 4.ζ, άρ. 10, 4 - Π.Δ. 186/95, άρ.6, 2.γ Εφαρμογή μέτρων συλλογικής προστασίας στην πηγή του κινδύνου (πχ. επαρκούς αερισμού και κατάλληλων οργανωτικών μέτρων. Π.Δ. 338/01, άρ. 6, 2.β - Π.Δ. 399/94, άρ.5, 4.δ,4.στ - Π.Δ. 186/95, άρ.6, 2.γ Έλεγχος της συγκέντρωση ή έντασης των παραγόντων στους χώρους εργασίας και των επιπέδων έκθεσης των εργαζομένων σ αυτούς, πριν αρχίσει η λειτουργία μηχανών ή εγκαταστάσεων και σε τακτά χρονικά διαστήματα κατά τη διάρκεια της λειτουργίας τους. Ν. 3850/10, άρ.38, 3.α - Π.Δ. 338/01, άρ. 6, 4 - Π.Δ. 399/94, άρ.5, 4.ε - Π.Δ. 186/95, άρ.6, 2.ζ
18μέτρα προστασίας εργαζομένων που εκτίθενται σε παράγοντες Διενέργεια τακτικού ελέγχου και συντήρησης των μέσων, συσκευών ή συστημάτων, ώστε αυτά να λειτουργούν σωστά και να ανταποκρίνονται στις απαιτήσεις της νομοθεσίας. Ν. 3850/10, άρ.38, 3.β - Π.Δ. 338/01, άρ.5, 2 Πρόβλεψη και λήψη ειδικών μέτρων για τις περιπτώσεις υπέρβασης των οριακών τιμών έκθεσης (όπως π.χ. σε περιπτώσεις συντήρησης ή έκτακτης ανάγκης). Ν. 3850/10, άρ.38, 3.γ - Π.Δ. 307/86, άρ.4, 2 - Π.Δ. 77/93, άρ.2, 3 - Π.Δ. 338/01, άρ.6, 5, άρ. 7 - Π.Δ. 399/94, άρ.5, 4.ια, άρ.7, άρ.8 - Π.Δ. 186/95, άρ.6, 2.στ Σηματοδότηση προειδοποίησης και ασφάλειας των χώρων εργασίας. Ν. 3850/10, άρ.38, 3.δ - Π.Δ. 399/94, άρ.5, 4.ι - Π.Δ. 186/95, άρ.6, 2.ε Τήρηση και ενημέρωση καταλόγων με τους εργαζόμενους που εκτίθενται στους παράγοντες και βιβλίων καταχώρισης των αποτελεσμάτων των ελέγχων συγκέντρωσης ή έντασης των παραγόντων στους χώρους εργασίας. Ν. 3850/10, άρ.38, 3.ε - Π.Δ. 338/01, άρ.6, 4
19μέτρα προστασίας εργαζομένων που εκτίθενται σε παράγοντες Κατάλληλες διαδικασίες ασφαλούς χειρισμού, αποθήκευσης και μεταφοράς εντός του χώρου εργασίας των παραγόντων. Ν. 3850/10, άρ.37, 3 - Π.Δ. 338/01, άρ.5, 2 - Π.Δ. 399/94, άρ.5, 4.ιβ,4.ιγ - Π.Δ. 186/95, άρ.6, 2.η,2.θ Λήψη κατάλληλων μέτρων υγιεινής. Π.Δ. 338/01, άρ.5, 2 - Π.Δ. 399/94, άρ.5, 4.η, άρ. 10 - Π.Δ. 186/95, άρ.6, 2.δ Πρόβλεψη για την προστασία των εργαζομένων από πηγές κινδύνου που προέρχονται από τις φυσικοχημικές ιδιότητες των παραγόντων (έκρηξη, πυρκαγιά). Π.Δ. 338/01, άρ.6, 6, Π.Δ. 42/03
οριακές τιμές έκθεσης Π.Δ. 338/01, άρ. 3, 1, 2 Οι οριακές τιμές έκθεσης ή/και οι ανώτατες οριακές τιμές έκθεσης, όπως αυτές ορίζονται στο άρ. 2 ( δ, ε) του Π.Δ. 338/01 που θεσπίζονται με βάση τις κοινοτικές ενδεικτικές και δεσμευτικές οριακές τιμές περιλαμβάνονται στο Π.Δ. 307/86 όπως αυτό ισχύει κάθε φορά. Οι βιολογικές οριακές τιμές, όπως αυτές ορίζονται στο άρθρο 2 ( στ) του Π.Δ. 338/01 που θεσπίζονται με βάση τις κοινοτικές δεσμευτικές βιολογικές οριακές τιμές, μαζί με άλλες συναφείς πληροφορίες για την επίβλεψη της υγείας, περιλαμβάνονται στο παράρτημα Ι του Π.Δ. 338/01. 20
οριακές τιμές έκθεσης νομοθεσία για οριακές τιμές έκθεσης Π.Δ. 307/86 Π.Δ. 338/01 Ν. 61/75 Βενζόλιο ( 1 ) Πίνακας οριακών τιμών χημικών παραγόντων άρ. 3 του Π.Δ. 307/86 όπως τροπ. με τα: Π.Δ. 77/93 Π.Δ. 90/99 Π.Δ. 339/01 Π.Δ. 162/07 Π.Δ. 12/12 Ν. 492/76 Βενζόλιο ( 2 ) Π.Δ. 399/94 Βενζόλιο όπως τροπ. με τα: Π.Δ. 127/00, Π.Δ. 43/03 Π.Δ. 94/87 Μόλυβδος όπως τροπ. με το Π.Δ. 338/01 Π.Δ. 399/94 Μονομερές βινυλοχλωρίδιο όπως τροπ. με το Π.Δ. 43/03 Π.Δ. 399/94 Σκόνη σκληρών ξύλων όπως τροπ. με το Π.Δ. 43/03 Π.Δ. 212/06 Αμίαντος 1. καθορισμός ανώτατης επιτρεπτής συγκέντρωσης στην ατμόσφαιρα του χώρου εργασίας σε 10 ppm (30 mg/m 3 ) 2. καθορισμός ανώτατης χρονικά σταθμισμένης επιτρεπτής συγκέντρωσης στην ατμόσφαιρα του χώρου εργασίας σε 25 ppm (80 mg/m 3 ) 21
οριακές τιμές έκθεσης Xημικός παράγοντας Χημικός (μοριακός) τύπος CAS Νo( 1 ) Σημείωση ( 2 ) Οριακή τιμή Ανώτατη οριακή έκθεσης ( 3 ) τιμή έκθεσης ( 4 ) ppm ( 5 ) mg/m 3 ( 6 ) ppm ( 5 ) mg/m 3 ( 6 ) 1,1,1-Τριχλωροαιθάνιο CH 3 CCI 3 350 1.900 1,1,2-Τριχλωρο-1,2,2- τριφθωροαιθάνιο CIF 2 C-CCI 2 F 1.000 7.600 White spirit 8052-41-3 100 575 125 720 Αιθάλη C 1333-86-4 3,5 7 Αιθανολαμίνη (2-αμινοαιθανόλη) C 2 H 7 NO 141-43-5 Δ 1 2,5 3 7,6 Αιθανόλη C 2 H 6 O 64-17-5 1000 1900 Αιθόξυ-αιθανόλη, 2- C 4 H 10 O 2 110-80-5 Δ 2 8 Αιθυλαιθέρας C 4 H 10 O 60-29-7 400 1200 500 1500 Αιθυλαμίνη C 2 H 7 N 75-04-7 10 18 Αιθυλενογλυκόλη (ατμοί) C 2 H 6 O 2 107-21-1 50 125 50 125 Αιθυλενοδιαμίνη C 2 H 8 N 2 107-15-3 10 25 Αιθυλενοδιβρωμίδιο C 2 H 4 Br 2 106-93-4 Δ 0,5 4 Αιθυλενοδιχλωρίδιο C 2 H 4 Cl 2 107-06-2 Δ 10 40 Αιθυλενοϊμίνη C 2 H 5 N 151-56-4 Δ 0,5 0,9 Αιθυλενοξείδιο C 2 H 4 O 75-21-8 5 10 Αιθυλενοχλωροϋδρίνη C 2 H 5 ClO 107-07-3 Δ 5 16 5 16 πίνακας του άρ. 3 του Π.Δ. 307/86 22
μετρήσεις Μετρήσεις διενεργούνται κατά τη φάση της εκτίμησης των κινδύνων, αν δεν είναι δυνατή η συναγωγή αξιόπιστων συμπερασμάτων, όσον αφορά την τήρηση των οριακών τιμών έκθεσης Π.Δ. 307/86, παράρτημα, τμήμα Α, 3, όπως τροποποιήθηκε με το Π.Δ. 77/93, άρ.3 Περιοδικές μετρήσεις διενεργούνται για τον έλεγχο του βαθμού έκθεσης των εργαζομένων και της τήρησης των οριακών τιμών Π.Δ. 307/86, παράρτημα, τμήμα Α, 6, όπως τροποποιήθηκε με το Π.Δ. 77/93, άρ.3 23
μετρήσεις Απαιτήσεις για τις μετρήσεις Π.Δ. 307/86, παράρτημα, τμήμα Γ, όπως τροποποιήθηκε με το Π.Δ. 77/93, άρ.3 διενεργούνται από κατάλληλα και εκπαιδευμένα άτομα με τη χρήση του κατάλληλου εξοπλισμού είναι αντιπροσωπευτικές της έκθεσης των εργαζομένων στους παράγοντες («ατομικές» μετρήσεις με όργανα που φέρονται από τους εργαζόμενους κατά τρόπο τέτοιο ώστε η μέτρηση να γίνεται στον αέρα που εισπνέει ο εργαζόμενος κατά τη διάρκεια της εργασίας του) για ομάδα ή ομάδες εργαζομένων που εκτελούν ίδιες ή παρόμοιες εργασίες στον ίδιο χώρο, κάτω από τις ίδιες συνθήκες μπορεί να γίνεται ατομική μέτρηση σε 1 τουλ. για κάθε 10 εργαζόμενους που ανήκουν στην ίδια ομάδα αν δεν είναι δυνατή η ατομική μέτρηση, μπορεί να γίνει εκτίμηση με «στατική» μέτρηση στο ύψος των αναπνευστικών οργάνων των εργαζομένων και στη μικρότερη δυνατή απόσταση από αυτούς εφαρμόζονται μέθοδοι μέτρησης που προβλέπονται από τις εκάστοτε εθνικές ή κοινοτικές διατάξεις και, όπου δεν υπάρχουν, οι προτεινόμενες από διεθνείς οργανισμούς 24
επίβλεψη της υγείας Εάν τα αποτελέσματα της εκτίμησης κινδύνου καταδεικνύουν κίνδυνο για την υγεία των εργαζομένων διενεργείται επίβλεψη της υγείας των εργαζομένων. [Π.Δ. 338/01, άρ.10, 1,2] Όταν έχει καθοριστεί δεσμευτική βιολογική οριακή τιμή η επίβλεψη της υγείας είναι υποχρεωτική απαίτηση για την εργασία με το συγκεκριμένο παράγοντα. [Π.Δ. 338/01, άρ.10, 3] Eάν τα αποτελέσματα της εκτίμησης επαγγελματικού κινδύνου σχετικά με την έκθεση των εργαζομένων σε καρκινογόνους / μεταλλαξιγόνους / βιολογικούς παράγοντες καταδεικνύουν κίνδυνο για την υγεία ή την ασφάλεια των εργαζομένων, ο εργοδότης έχει την υποχρέωση να χρησιμοποιεί τις υπηρεσίες γιατρού εργασίας, ανεξάρτητα από τον αριθμό εργαζομένων στην επιχείρηση ή/και την εγκατάσταση. [Π.Δ. 399/94, άρ.14, 1.α, Π.Δ. 186/95, άρ.14, 1.α] Δεν επιτρέπεται να απασχολείται εργαζόμενος σε εργασία που συνεπάγεται έκθεση στους παράγοντες, αν αυτή είναι αντίθετη με τα πορίσματα του ιατρικού ελέγχου. [Ν. 3850/10, άρ.39, 3] 25
επίβλεψη της υγείας [Ν. 3850/10, άρ.39, 1 - Π.Δ. 399/94, άρ.14, 1.β - Π.Δ. 186/95, άρ.14, 1.β] Ο εργοδότης υποχρεούται να παραπέμπει σε ιατρικό έλεγχο κάθε εργαζόμενο: α) μετά την πρόσληψή του και στη συνέχεια σε τακτά χρονικά διαστήματα και β) κατά την αλλαγή θέσης εργασίας και πριν από την τοποθέτησή του σε εργασία που συνεπάγεται έκθεση σε παράγοντες. Τηρείται και ενημερώνεται βιβλίο καταχώρησης των συλλογικών ανώνυμων αποτελεσμάτων των βιολογικών εξετάσεων ενδεικτικών της έκθεσης, όταν προβλέπονται τέτοιες εξετάσεις [Ν. 3850/10, άρ.39, 2.α] Τηρείται και ενημερώνεται ατομικός ιατρικός φάκελος των εργαζομένων που εκτίθενται στους παράγοντες. Ο φάκελος τηρείται από τον ιατρό εργασίας που είναι υπεύθυνος για τη διαφύλαξη του ιατρικού απορρήτου. [Ν. 3850/10, άρ.39, 2.β - Π.Δ. 338/01, άρ.10, 4] 26
ενημέρωση εργαζομένων Ν.3850/10, άρ.40, άρ. 42, 1,6.δ,7.η,7.θ, άρ.47 Π.Δ.338/01, άρ.8 Π.Δ.399/94, άρ.5 4.θ,4.ιβ, άρ.11, 3, άρ.12, Π.Δ.105/95, άρ.3,4,5,6,παράρτ.ι,ιιι σχετικά με: τη νομοθεσία για την ασφάλεια και υγεία στην εργασία τους κινδύνους για την ασφάλεια και υγεία στην εργασία, τα μέτρα και τις δραστηριότητες προστασίας και πρόληψης: πληροφορίες όπως η ταυτότητα των παραγόντων, οι κίνδυνοι για την Α & Υ, οι σχετικές οριακές τιμές έκθεσης κατάρτιση και πληροφορίες σχετικά με τις κατάλληλες προφυλάξεις κατά την εργασία ενημέρωση σε ότι αφορά στη σήμανση ασφάλειας που χρησιμοποιείται στην εργασία πρόσβαση σε οποιοδήποτε δελτίο δεδομένων ασφάλειας 27
εκπαίδευση εργαζομένων Ν.3850/10, αρ.48 Π.Δ.399/94, αρ.11 Π.Δ.105/95, αρ.7 εκπαίδευση των εργαζομένων με την: πρόσληψη μετάθεση ή αλλαγή καθηκόντων εισαγωγή ή αλλαγή εξοπλισμού εργασίας εισαγωγή νέας τεχνολογίας η εκπαίδευση: προσαρμόζεται στην εξέλιξη των κινδύνων και στην εμφάνιση νέων επαναλαμβάνεται σε τακτά χρονικά διαστήματα δεν βαρύνει τους εργαζόμενους, παρέχεται κατά την ώρα εργασίας 28
ευχαριστώ 29 05-04-2017