Χίλιες και Μία Κοινωνικές Πλάνες Ιδωμένες με το Μικροσκόπιο της Ολιστικής Σκέψης Άθως Όθωνος Ιατρος Ομοιοπαθητικης Ιατρικης
2 ΠΔΡΗΔΥΟΜΔΝΑ ΔΗΑΓΩΓΖ -«Πάλησλ ρξεκάησλ, κέηξνλ Άλζξσπνο» -«Άιιαη αη βνπιαί εκψλ θαη άιιαη ηνπ Τςίζηνπ» -Ζ πιάλε ηεο αλζξσπνθεληξηθήο ζεψξεζεο ησλ πξαγκάησλ -ηαλ νη απφςεηο ελφο αηφκνπ γίλνληαη Ηδενινγηθφ χζηεκα -σθξαηηθφο Γηάινγνο; Ναη! Ηδενινγηθφ χζηεκα; ρη! ΚΔΦΑΛΑΗΟ 1 ΗΓΔΟΛΟΓΗΚΑ ΤΣΖΜΑΣΑ: ΘΡΖΚΔΤΣΗΚΑ, ΦΗΛΟΟΦΗΚΑ, ΠΟΛΗΣΗΚΑ, ΔΠΗΣΖΜΖ 1.1 Θεφο-Φσηηζκέλνο-Θξεζθεία-Δθθιεζία-Πηζηφο 1.2 «Παο κε Έιιελ, βάξβαξνο!» 1.3 Καλέλαο θσηηζκέλνο δελ ίδξπζε Θξεζθεία! 1.4 Ηεξαηεία: «Οπαί, πκίλ, Γξακκαηείο θαη Φαξηζαίνη, ππνθξηηαί!» 1.5 Σειεηνπξγίεο, «ηεξά θαη φζηα», άκθηα θαη ηίηινη αγηνζχλεο! 1.6 Σα Μηάζκαηα θαη νη Ηδηνζπγθξαζίεο σο πεγή πιάλεο ηνπ αηφκνπ 1.7 Βάπηηζε, Καηήρεζε θαη Διεχζεξε Βνχιεζε 1.8 Άιινη κεραληζκνί ρεηξαγψγεζεο ησλ «πηζηψλ» 1.9 Πσο ε Δπηζηήκε έγηλε ε λέα ζεκεξηλή επηθξαηνχζα Θξεζθεία! 1.10 Άκεζε ή έκκεζε επηθξάηεζε ηνπ αζετζκνχ ή αγλσζηηθηζκνχ 1.11 Αιινηξησκέλε Δπηζηεκνληθή Κνηλφηεηα: Σν «ηεξαηείν» ηνπ Ηδενινγηθνχ πζηήκαηνο ηεο Δπηζηήκεο
3 ΚΔΦΑΛΑΗΟ 2 ΚΡΑΣΟ, ΠΟΛΗΣΗΚΑ ΤΣΖΜΑΣΑ ΚΑΗ ΠΑΓΚΟΜΗΟΠΟΗΖΖ 2.1 Απφ ηε Φπιή ζηελ Πφιε-Κξάηνο 2.2 Ζ απαξρή ηεο αιινηξίσζεο ζηελ Πφιε-Κξάηνο 2.3 Οη ζεκεξηλέο ςεπδν-δεκνθξαηίεο θαη ν ξφινο ησλ θνκκάησλ 2.4 Ζ άισζε ησλ θνκκάησλ απφ ηα ζπθηιηηηθά άηνκα 2.5 Ζ αιινηξίσζε ηνπ πνιίηε 2.6 Ζ παγθνζκηνπνίεζε ηεο ςεπδν-δεκνθξαηίαο 2.7 Ζ παγθνζκηνπνίεζε ηνπ εκπνξίνπ, ηεο γεσξγίαο, ηεο θηελνηξνθίαο θαη ηεο βηνκεραλίαο 2.8 Ζ παγθνζκηνπνίεζε ησλ Μέζσλ Μαδηθήο Δλεκέξσζεο θαη ηεο ρεηξαγψγεζεο ησλ καδψλ 2.9 «ηαλ ν Άλζξσπνο θάλεη ζρέδηα, ν Θεφο γειάεη» ΚΔΦΑΛΑΗΟ 3 ΦΤΖ, ΑΣΟΜΗΚΖ ΗΓΗΟΚΣΖΗΑ, ΓΟΜΖΖ ΓΗΚΣΤΑ ΔΝΔΡΓΔΗΑ, ΤΓΡΔΤΖ, ΑΠΟΥΔΣΔΤΖ 3.1 Αηνκηθή Ηδηνθηεζία θαη Καπηηαιηζκφο 3.2 «Πψο κπνξεί θαλείο λα πνπιά ή λα αγνξάδεη ηνλ νπξαλφ ή ηε δεζηαζηά ηεο γεο;» 3.3 «Ζ γε δελ αλήθεη ζηνλ Άλζξσπν. Ο Άλζξσπνο αλήθεη ζηε Γε!» 3.4 Ννκαδηθή δσή θαη αεηθνξία 3.5 Μαο ελδηαθέξεη κφλν εκείο νη άλζξσπνη λα δήζνπκε! 3.6 «Σί πξνηείλεηο;» 3.7 Αηνκηθφ Σεκάρην Γεο: Εσηηθφο ρψξνο θαηνηθίαο θαη εξγαζίαο
4 3.8 Βάδνληαο νηθνλνκηθή αμία ζηε γε ρξεσλφκαζηε εξγαηνψξεο ρσξίο ιφγν 3.9 Οηθνινγηθή Γφκεζε 3.10 Αηνκηθή Όδξεπζε-Απνρέηεπζε ή κηθξά Κνηλνηηθά Γίθηπα 3.11 Σν άηνκν-λνηθνθπξηφ παξαγσγφο θαη θαηαλαισηήο ελέξγεηαο ΚΔΦΑΛΑΗΟ 4 ΔΡΓΑΗΑ, ΓΔΩΡΓΗΑ, ΚΣΖΝΟΣΡΟΦΗΑ, ΒΗΟΜΖΥΑΝΗΑ, ΔΜΠΟΡΗΟ 4.1 Ννηθνθπξαίνη πξσηνγελείο παξαγσγνί θαη φρη αθέληεο θαη ππάιιεινη 4.2 Δπαγγεικαηίεο θαη εξαζηηέρλεο γεσξγνί θαη Γεκνηηθέο Λατθέο Αγνξέο ρσξίο κεζάδνληεο 4.3 Πξνο κηα θπζηθή θηελνηξνθία 4.4 Δπηζηξνθή ζηνπο λνηθνθπξαίνπο ηερλίηεο θαη ζηηο κηθξέο βηνηερλίεο 4.5 Γεκνηηθέο Αγνξέο Βηνκεραληθψλ Πξντφλησλ θαη πξνζηαζία ηεο ηνπηθήο παξαγσγήο 4.6 Απνθεληξσκέλν Κξάηνο, απηνδηαρεηξηδφκελνη Γήκνη ΚΔΦΑΛΑΗΟ 5 ΠΑΗΓΔΗΑ, ΤΓΔΗΑ, ΠΟΛΗΣΗΜΟ 5.1 Πνηφο είλαη ηειηθά ν ζθνπφο ηεο Παηδείαο; 5.2 Αιινηξίσζε ηεο Παηδείαο απφ ηελ Δμνπζία, ηε Θξεζθεία θαη ηελ Δθπαηδεπηηθή Κνηλφηεηα 5.3 Δίκαζηε ην κφλν πιάζκα πνπ δελ καζαίλεη κε ραξά κέζα απφ ην παηρλίδη θαη ηελ πξνζθνξά ζηελ Κνηλφηεηα
5 5.4 Γπλαηφηεηα επηινγήο γνληψλ θαη καζεηψλ ηνπ αλεμάξηεηνπ ηδησηηθνχ εθπαηδεπηεξίνπ 5.5 Απηνδηνηθνχκελα Δθπαηδεπηηθά Ηδξχκαηα πνπ λα κελ είλαη θεξδνζθνπηθέο επηρεηξήζεηο 5.6 Φαληαζία θαη δηαθνξεηηθφηεηα ζηελ Παηδεία 5.7 ρη ζην Γεκφζην χζηεκα Τγείαο θαη ζηελ Ηδησηηθή Κεξδνζθνπία 5.8 Ολνκαζηηθφο Λνγαξηαζκφο Τγείαο: απηνδηαρείξηζε ηνπ αζζελνχο 5.9 Ολνκαζηηθφο Λνγαξηαζκφο Κνηλσληθήο Αζθάιηζεο-χληαμεο 5.10 Απηνδηνηθνχκελνη Ηδησηηθνί Οξγαληζκνί Τγείαο κε έιεγρν θεξδνζθνπίαο θαη πνηφηεηαο απφ ην θξάηνο 5.11 Αιινηξίσζε ηεο Σέρλεο θαη ηνπ Πνιηηηζκνχ ιφγσ κεηαηξνπήο ηνπο ζε επάγγεικα θαη εκπφξην 5.12 χζηεκα καζεηείαο γηα ηε δσξεάλ κεηάδνζε ηεο επαγγεικαηηθήο γλψζεο 5.13 Καηάξγεζε ησλ «πλεπκαηηθψλ δηθαησκάησλ» ΚΔΦΑΛΑΗΟ 6 ΓΗΚΑΗΟΤΝΖ 6.1 Γηαηί ε Γηθαηνζχλε δελ είλαη «ηπθιή» 6.2 Απνθεληξσκέλν Γεκνηηθφ ψκα Γηθαηνζχλεο 6.3 Δίλαη απαξάδεθην ν δηθεγφξνο λα εμαξηάηαη απφ ηνλ πειάηε 6.4 Πσο ζα κεησζεί ν θφξηνο δνπιεηάο ηεο Γηθαηνζχλεο 6.5 Ρηδηθή αιιαγή ηνπ Οηθνγελεηαθνχ Γηθαίνπ 6.6 ρέζε αδηθήκαηνο θαη πνηλήο-αλακφξθσζεο 6.7 Οη θπιαθέο θάλνπλ ηνπο παξαβάηεο κφληκνπο εγθιεκαηίεο 6.8 Αληί γηα θπιαθέο, Κνηλφηεηεο Παξαβαηψλ
6 ΚΔΦΑΛΑΗΟ 7 ΣΡΑΠΔΕΔ, ΥΡΖΜΑ, ΤΠΔΡΑΞΗΑ 7.1 Καηάξγεζε ηνπ θάζε είδνπο ηδφγνπ θαη ησλ ρξεκαηηζηεξίσλ 7.2 Καηάξγεζε ηεο δηαθήκηζεο σο κεραληζκνχ δεκηνπξγίαο ππεξαμίαο 7.3 Σξάπεδεο πνπ λα κελ είλαη θεξδνζθνπηθνί κεραληζκνί 7.4 ΜΜΔ: Απηνδηνηθνχκελνη, κε θεξδνζθνπηθνί Οξγαληζκνί ησλ Γεκνζηνγξάθσλ 7.5 Σα έζνδα ησλ ΜΜΔ ΚΔΦΑΛΑΗΟ 8 ΜΔΑ ΜΑΕΗΚΖ ΤΓΚΟΗΝΩΝΗΑ, ΣΟΤΡΗΜΟ, ΑΡΥΑΗΟΛΟΓΗΑ, ΑΣΤΝΟΜΗΑ, ΠΤΡΟΒΔΣΗΚΖ, ΣΡΑΣΟ 8.1 Μέζα Μαδηθήο πγθνηλσλίαο 8.2 Σνπξηζκφο κε ζεβαζκφ ζηελ νηθνινγία θαη ζηνπο αλζξψπνπο 8.3 Μηθξέο, νηθνγελεηαθέο ή κηθξέο ζπλεηαηξηζηηθέο ηνπξηζηηθέο επηρεηξήζεηο 8.4 «Εσληαλνί», απηνζπληεξνχκελνη Αξραηνινγηθνί Υψξνη 8.5 Γεκνηηθή Αζηπλφκεπζε θαη Ππξφζβεζε 8.6 Μφληκνο ηξαηφο θαη Έθεδξνη ΔΠΗΛΟΓΟ
7 ΔΗΑΓΩΓΖ -«Πάλησλ ρξεκάησλ, κέηξνλ Άλζξσπνο» -«Άιιαη αη βνπιαί εκώλ θαη άιιαη ηνπ Τςίζηνπ» -Ζ πιάλε ηεο αλζξσπνθεληξηθήο ζεώξεζεο ησλ πξαγκάησλ -Όηαλ νη απόςεηο ελόο αηόκνπ γίλνληαη Ηδενινγηθό ύζηεκα -σθξαηηθόο Γηάινγνο; Ναη! Ηδενινγηθό ύζηεκα; Όρη! Απηφ ην βηβιίν είλαη ην ηξίην θαη ηειεπηαίν κηαο ηξηινγίαο κε ηνλ θνηλφ ηίηιν «Υίιηεο θαη Μία Πιάλεο». Σν πξψην βηβιίν αθνξνχζε ηε ζεμνπαιηθφηεηα, ηε ζπληξνθηθή ζρέζε θαη ηελ νηθνγέλεηα θαη αξρηθά είρε ηνλ ηίηιν «Οκνηνπαζεηηθή Ηαηξηθή θαη Κνηλσληθή πκπεξηθνξά». Σν δεχηεξν βηβιίν αθνξνχζε ηηο ηαηξηθέο πιάλεο θαη είρε ηνλ ηίηιν «Υίιηεο θαη Μία Ηαηξηθέο Πιάλεο θαη είρε κηα εθηεηακέλε εηζαγσγή γηα ην ηη είλαη πιάλε θαη απφ πνχ πξνέξρεηαη ε νπνία είλαη ρξήζηκε θαη γηα ηα ηξία βηβιία. «Πάλησλ ρξεκάησλ, κέηξνλ Άλζξσπνο» Απηφ ην ηξίην βηβιίν ηεο ζεηξάο αθνξά ηηο θνηλσληθέο πιάλεο αιιά πξηλ πξνρσξήζνπκε ζα πξέπεη λα εληνπίζσ δχν παξάγνληεο πνπ εηδηθά ζηηο ζηνλ θνηλσληθφ ηνκέα είλαη ζεκαληηθή πεγή γέλεζεο πιαλψλ. Ο πξψηνο παξάγνληαο είλαη φηη φπνηε απφ ην αηνκηθφ πάκε ζην θνηλσληθφ, φπνηε δειαδή πάκε απφ ην άηνκν ζην ζχλνιν ησλ αηφκσλ, ζηελ θνηλσλία, πάξα πνιιά πξάγκαηα πνπ ηζρχνπλ ζην αηνκηθφ επίπεδν δελ ηζρχνπλ ζην θνηλσληθφ. Καη γη απηφ θαη πάξα πνιιέο πξνζπάζεηεο θνηλσληθήο
8 νξγάλσζεο έρνπλ απνηχρεη είηε μεθηλνχζαλ απφ πνιηηηθέο ηδενινγίεο, ζξεζθεπηηθέο πεπνηζήζεηο ή εζηθέο θηινζνθίεο. Γηαηί γίλεηαη απηφ; Γηα δχν ιφγνπο. Πξψηνλ γηαηί φηη πάεη λα εθαξκνζηεί ζηελ θνηλσλία έρεη λα θάλεη κε ην ζχλνιν ησλ αηφκσλ θαη ελψ νη ζσζηέο έλλνηεο, θηινζνθίεο θαη αληηιήςεηο πξνέξρνληαη απφ πξνρσξεκέλα άηνκα πνπ είλαη ε κεηνςεθία ηεο θνηλσλίαο φηαλ πάλε λα εθαξκνζηνχλ ζην κέζν άλζξσπν ή θαη ζην ζχλνιν ησλ αλζξψπσλ πνπ αθνξά θαηψηεξνπο αλζξψπνπο ζαλ επίπεδν, ηφηε ζθνληάθηεη ζηνλ παξάγνληα άλζξσπν. Δίλαη απηφ πνπ ιέκε «Πάλησλ ρξεκάησλ κέηξσλ Άλζξσπνο». ρεηηθφ κε ην ζέκα είλαη θαη απηφ πνπ ζπκβαίλεη ζπρλά κε ηνλ άλζξσπν θαη ηνπο ζεζκνχο. Οη ζεζκνί κπνξνχλ λα ραιάζνπλ ηνπο αλζξψπνπο θαη νη άλζξσπνη ηνπο ζεζκνχο. Ή νη ζεζκνί κπνξνχλ λα βειηηψζνπλ ηνπο αλζξψπνπο θαη νη άλζξσπνη ηνπο ζεζκνχο. Σν φηη έρεηο έλα ζσζηφ ζεζκφ ή λφκν δελ ζεκαίλεη φηη απηφκαηα έρεηο θαη ζσζηφ απνηέιεζκα γηαηί ζθνληάθηεηο πνιιέο θνξέο ζηνπο αλζξψπνπο. Ή κπνξείο λα έρεηο ζσζηνχο αλζξψπνπο αιιά φηαλ εκπιέθνληαη κέζα ζε ιάζνο ζεζκνχο ηα πξάγκαηα κπεξδεχνληαη. Γη απηφ πάξα πνιιέο θνξέο βιέπεηο κηα παξέα πνπ ζπδεηάεη ζε πξνζσπηθφ επίπεδν αξρηθά γηα θάπνηα πξάγκαηα θαη κπνξνχλ λα βγάινπλ άθξε φηαλ φκσο αξρίδνπλ θαη ην γεληθεχνπλ θαη ην πάλε ζην ζχλνιν ησλ αλζξψπσλ εθεί ζθνληάθηνπλ ηα πξάγκαηα. «Άιιαη αη βνπιαί εκώλ θαη άιιαη ηνπ Τςίζηνπ» Ο δεχηεξνο ιφγνο πνπ απφ ην αηνκηθφ ζην θνηλσληθφ έρνπκε πξφβιεκα είλαη φηη ζαλ άλζξσπνη πάκε λα βγάινπκε έλα γεληθφ ζρέδην γηα ηελ αλζξψπηλε θνηλσλία ή θαη γηα ηε Γε ή θαη γηα ην χκπαλ φκσο μερλάκε φηη ην άηνκν αιιά θαη ν Άλζξσπνο θαη ε αλζξψπηλε θνηλσλία είλαη κέξνο ηνπ ζπλφινπ ηεο Γεο θαη ηνπ χκπαληνο. Καη φηη απηφ ην χκπαλ δελ εμαξηάηαη απφ καο αιιά δεκηνπξγήζεθε απφ ην Θεφ θαη αθνινπζεί κηα ζπγθεθξηκέλε πνξεία. Αλαθέξνκαη ζην Κνζκηθφ ρέδην πνπ έρνπκε εμεγήζεη πνιιέο θνξέο κηιψληαο γηα ηε πζηνιή θαη Γηαζηνιή ηνπ χκπαληνο, φρη απιά ζηα πιαίζηα ηνπ Τιηθν-Δλεξγεηαθνχ επηπέδνπ φπσο
9 ην έρεη ζπιιάβεη ε Θεσξία ηεο Μεγάιεο Έθξεμεο, αιιά θαη ζηα πιαίζηα ηνπ Φπρηθνχ Κφζκνπ θαη ηνπ Πλεπκαηηθνχ Κφζκνπ θαη ηνπ Θενχ. ηαλ ινηπφλ ζαλ άλζξσπνη δελ έρνπκε ηε ζθαηξηθή άπνςε ηνπ χκπαληνο αιιά νχηε θαη ηε «ρξνληθή» ηνπ - αο ην πνχκε έηζη - άπνςε, δειαδή ηελ εμέιημε ηνπ, ηελ πνξεία ηνπ πνπ ζπλερψο αιιάδεη, ηφηε είκαζηε ζε πιάλε. Δίλαη απηφ πνπ κε απιά ιφγηα εθθξάδεηαη ζην «Άιιαη κελ αη βνπιαί εκψλ θαη άιιαη ηνπ Τςίζηνπ». Ή απηφ πνπ ιέεη ν ιαφο «Λνγαξηάδνπκε ρσξίο ηνλ Ξελνδφρν». πνηε ινηπφλ βγάδνπκε απ έμσ ηε Φχζε, ην χκπαλ θαη ην Θεφ απφ ηελ νπηηθή καο γσλία, αθφκε θαη γηα απιά ζέκαηα φπσο ε νξγάλσζε ηεο αλζξψπηλεο θνηλσλίαο, θάλνπκε ιάζνο δηφηη «βιέπνπκε ην δέληξν θαη ράλνπκε ην δάζνο». Ίζα-ίζα πνπ δελ πξέπεη απφ ην θξαλίν καο ην αηνκηθφ, ην εγσηζηηθφ, λα πάκε λα γεληθεχζνπκε ζηελ Αλζξσπφηεηα θαη ζην χκπαλ αιιά απφ ην Θεφ, ην χκπαλ θαη ηε Φχζε λα πάκε ζηελ Αλζξσπφηεηα θαη ζην άηνκν, βάζεη θαη ηνπ πκπαληηθνχ Νφκνπ ηεο Ηεξαξρίαο. Ζ πιάλε ηεο αλζξσπνθεληξηθήο ζεώξεζεο ησλ πξαγκάησλ Ζ δεχηεξε πεγή πιαλψλ φζνλ αθνξά ηα θνηλσληθά ζέκαηα είλαη ε αλζξσπνθεληξηθή νπηηθή γσλία. Έρνπκε ηελ ηάζε λα ηαπηίδνπκε ην χκπαλ κε ηνλ Άλζξσπν. Λέκε: «ε Αλζξσπφηεηα» θαη ζπλήζσο δελ ελλννχκε κφλν ην ζχλνιν ησλ αλζξψπσλ αιιά ηε Γε ζαλ ζχλνιν θαη ηελ χπαξμε γεληθψο. Λέκε «ζα έξζεη ην ηέινο ηεο Αλζξσπφηεηαο» θαη ελλννχκε ζπλήζσο ην ηέινο ηνπ Γήηλνπ Κφζκνπ ή αθφκε θαη ην ηέινο ηνπ χκπαληνο. Δπεηδή αθξηβψο ζαλ πιάζκαηα έρνπκε θπξηαξρήζεη ζηνλ πιαλήηε Γε θαη κάιηζηα έρνπκε ρξεζηκνπνηήζεη ην νξπθηφ βαζίιεην αιιά θαη θαηαδπλαζηεχζεη θαη ην θπηηθφ θαη ην δσηθφ βαζίιεην, γη απηφ θαη έρνπκε ηελ ηάζε λα βιέπνπκε ηα πάληα αλζξσπνθεληξηθά. Υσξίδνπκε πρ ηα νξπθηά, ηα θπηά θαη ηα δψα ζε ρξήζηκα θαη κε ρξήζηκα. Υξήζηκα γηα πνηφλ; Γηα καο ηνπο αλζξψπνπο βέβαηα! ε σθέιηκα θαη κε σθέιηκα ή επηβιαβή. Χθέιηκα γηα πνηφλ; Γηα καο ηνπο αλζξψπνπο βέβαηα!
10 Σν θξηηήξην καο είλαη πάληα ν Άλζξσπνο θαη κάιηζηα φρη ζαλ νιηθή νληφηεηα αιιά ζαλ αλζξψπηλνο εγσηζκφο θαη αλζξψπηλν ζπκθέξνλ. Έρνπκε μεθχγεη απφ ην Θεφ, ην χκπαλ θαη ηε Φχζε θαη γη απηφ θαη δελ κπνξνχκε λα δνχκε ην ζχλνιν θαη ην φθεινο ηνπ ζπλφινπ. Καη γη απηφ θαη ηα θάλακε ζάιαζζα θαη είκαζηε ζε κεγάιν βαζκφ ππεχζπλνη γηα ηελ ηεξάζηηα νηθνινγηθή θαηαζηξνθή. Καη κεηά έρνπκε ην ζξάζνο λα ιέκε φηη «ε Φχζε καο εθδηθείηαη». Απιά δξέπνπκε ηα απνηειέζκαηα ησλ απζαίξεησλ, εγσηζηηθψλ θαη αθχζηθσλ καο δξάζεσλ. Άξα, ζπλνςίδνληαο, κηα πξψηε κεγάιε πεγή θνηλσληθψλ πιαλψλ είλαη ε γελίθεπζε απφ ην αηνκηθφ ζην θνηλσληθφ γηαηί μερλάκε ηνλ παξάγνληα άηνκν θαη ην Κνζκηθφ ρέδην θαη ην Θεφ. Μηα δεχηεξε κεγάιε πεγή πιάλεο είλαη ε αλζξσπνθεληξηθή καο νπηηθή γσλία επεηδή θπξηαξρήζακε ζηνλ πιαλήηε Γε θαη βιέπνπκε κφλν ην αηνκηθφ καο εγσηζηηθφ ζπκθέξνλ θαη δελ βιέπνπκε φηη ε ηνπνζέηεζε καο ζηελ θνξπθή ησλ δσληαλψλ πιαζκάησλ ηεο Γεο δελ έγηλε γηα λα εθκεηαιιεπφκαζηε ηα ππφινηπα πιάζκαηα αιιά έγηλε γηα λα ππεξεηήζνπκε ηελ χπαξμε καο, ην ζθνπφ καο αιιά θαη ηα ππφινηπα πιάζκαηα. Ηεξαξρία δελ ζεκαίλεη εμνπζία. Ηεξαξρία ζεκαίλεη θαη δηθαηψκαηα αιιά θαη επζχλεο σο εθ ηεο ζέζεσο καο ζηελ ηεξαξρηθή θιίκαθα. Όηαλ νη απόςεηο ελόο αηόκνπ γίλνληαη Ηδενινγηθό ύζηεκα Πξηλ φκσο πξνρσξήζνπκε ζηα επηκέξνπο ζέκαηα λα πσ θάηη πνπ πξέπεη λα ηνληζηεί ηδηαίηεξα. Τπάξρεη κεγάιε πηζαλφηεηα, φπσο έρεη γίλεη θαη ζην παξειζφλ, λα πάξεη θάπνηνο απφςεηο πνπ ζα αλαθέξσ, νη νπνίεο είλαη ζρεηηθέο, θαη λα πξνζπαζήζεη λα ηηο θάλεη απφιπηεο θαη κεηά απφ 50-100 ρξφληα αθφκα θαη λα ηα κεηαηξέςεη ζε Ηδενινγία. ε ζχζηεκα δειαδή ηδεψλ. Απηφ εγθπκνλεί πάξα πνιινχο θηλδχλνπο γηαηί παίξλεηο θάηη ζρεηηθφ θαη πξνζπαζείο λα ην θάλεηο απφιπην θαη πξνζπαζείο κε βάζε απηφ λα αιιάμεηο ηελ αλζξψπηλε θνηλσλία θαη ηε Φχζε πξνο κηα δηθή ζνπ απζαίξεηε θαηεχζπλζε. Καη κάιηζηα, αγλνψληαο φπσο είπακε ην
11 Κνζκηθφ ρέδην θαη ην Θεφ θαη ην ζχλνιν ηεο βνχιεζεο ησλ αλζξψπσλ αιιά θαη ην επίπεδν εμέιημεο ηνπο. Έηζη μεθίλεζαλ θαηά θαηξνχο νη δηάθνξνη θνηλσληθνί αλακνξθσηέο. Γηάβαζαλ θάπνηεο απφςεηο θαη ηδενινγηθέο ζέζεηο πξνεγνχκελσλ ηνπο θαη πξνζπαζψληαο λα εθαξκφζνπλ απηέο ηηο αξρέο ζηελ πξάμε ην κεηέηξεςαλ ζε Ηδενινγηθφ χζηεκα θαη ηαιαηπψξεζαλ θαη ηνλ εαπηφ ηνπο θαη ηελ Αλζξσπφηεηα ζαλ ζχλνιν θαη ηε Φχζε. Κιαζζηθφ παξάδεηγκα ε δηδαζθαιία θαη ην παξάδεηγκα δσήο ηνπ Υξηζηνχ ην νπνίν ην πήξε ν Απφζηνινο Παχινο θαη ην κεηέηξεςε ζε ζξεζθεπηηθφ θαη εθθιεζηαζηηθφ ζχζηεκα, δειαδή ζην Υξηζηηαληζκφ. ηε ζπλέρεηα απηφο θαη νη ζπλερηζηέο ηνπ πξνζπάζεζαλ, ζψλεη θαη θαιά, λα ην θάλνπλ παγθφζκην ζχζηεκα κε ηξαγηθά απνηειέζκαηα πέξαλ απφ ηα ζεηηθά, φζνλ αθνξά ηε βίαηε εθαξκνγή απηψλ ησλ απφςεσλ. Ζ ηάζε είλαη πάληα απφ ηνλ θάζε θνηλσληθφ αλακνξθσηή λα αλακνξθψζεη, ζψλεη θαη θαιά, ζέινληαο θαη κε, φιε ηελ θνηλσλία, φιε ηελ Αλζξσπφηεηα. Σν ίδην ηζρχεη θαη γηα ηα πεξηζζφηεξα, λα κελ πσ γηα φια ηα άιια ζξεζθεπηηθά θαη εθθιεζηαζηηθά ζπζηήκαηα. Απφ ηηο αξρέο θαη ηνλ ηξφπν δσήο ηνπ Μσάκεζ δεκηνπξγήζεθε απφ ηνπο πηζηνχο ηνπ ν Μσακεζαληζκφο κε ηα γλσζηά ζεηηθά θαη αξλεηηθά απνηειέζκαηα. Απφ ηηο αξρέο ησλ πξνθεηψλ ηνπ Ηζξαήι δεκηνπξγήζεθε ε Δβξατθή ζξεζθεία κε ηα ζεηηθά θαη ηα αξλεηηθά απνηειέζκαηα, ην ίδην κε ην Βνχδα θιπ. Σηο αξρέο ηνπ Μαξμ θαη ηνπ Έλγθειο, ηηο πήξε ν Λέληλ θαη ν Μάν θαη δεκηνχξγεζαλ ηελ θνκκνπληζηηθή ηδενινγία θαη ηα θνκκνπληζηηθά θαζεζηψηα θαη είρακε ηξαγσδίεο θαη εθαηφκβεο ζπκάησλ. Απφ ηηο αξρέο ηεο Γαιιηθήο Δπαλάζηαζεο «ηζφηεηα, ειεπζεξία θαη δηθαηνζχλε» πεξάζακε ζηε γθηινηίλα θαη ζην απνιπηαξρηθφ θξάηνο. Απφ ηηο αξρέο θαη ην παξάδεηγκα δσήο ηνπ σθξάηε, ν καζεηήο ηνπ ν Πιάησλαο,
12 δεκηνχξγεζε έλα ζχζηεκα, ηελ Πιαησληθή Πνιηηεία θαη πξνζπάζεζε λα ηελ εθαξκφζεη ζηελ Κάησ Ηηαιία θαη έθαγε ηα κνχηξα ηνπ, θνθ. ζν θαιέο θαη σξαίεο θαη λα είλαη θάπνηεο αξρέο, φηαλ θάπνηνο πξνζπαζήζεη λα ηηο ζπζηεκαηνπνηήζεη θαη λα θάλεη έλα Ηδενινγηθφ χζηεκα θαη κάιηζηα απηφ ην ζχζηεκα λα ην εθαξκφζεη θαλαηηθά θαη κε ηε βία φρη κφλν ζε θάπνηνπο αλζξψπνπο κε ηε ζέιεζε ηνπο αιιά ζην ζχλνιν ηεο θνηλσλίαο θαη ηεο αλζξσπφηεηαο, ηφηε πεξλάκε ζε εγθιήκαηα. Κη απηφ γηαηί αγλννχκε ην Κνζκηθφ ρέδην ηνπ Θενχ θαη αγλννχκε ην εθάζηνηε επίπεδν αλάπηπμεο ηνπ Αλζξψπνπ. Γελ είκαη θαηά, φηαλ απηά ηα ζπζηήκαηα εθαξκφδνληαη εζεινληηθά θαη κε πιήξε ειεπζεξία ζε φζνπο αλζξψπνπο ζέινπλ λα ην εθαξκφζνπλ. Αιιά φηαλ απηφ γίλεηαη ππνρξεσηηθή αξρή ηφηε δηαζηξέθεηαη. ην φλνκα ηεο αγάπεο έρνπλ γίλεη ηα κεγαιχηεξα εγθιήκαηα, ην ίδην ζην φλνκα ηεο ειεπζεξίαο θαη ηεο ηζφηεηαο θνθ. Δπνκέλσο, πξνεηδνπνίεζε θαη ζηνπο αλαγλψζηεο απηνχ ηνπ βηβιίνπ φηη φια απηά είλαη ζρεηηθέο απφςεηο πνπ αθνξνχλ ην ζπγθεθξηκέλν επίπεδν αλάπηπμεο ηεο δηθήο κνπ ςπρήο θαη ηα δεδνκέλα πνπ έρσ εγψ απφ ηε ζπγθεθξηκέλε επνρή πνπ κεγάισζα. Πξφθεηηαη ζαθψο γηα αλζξψπηλεο απφςεηο πνπ κπνξνχλ λα δηαζηξεβισζνχλ θαη πηζαλφηαηα ήδε λα είλαη δηαζηξεβισκέλεο απεηθνλίζεηο ηεο πξαγκαηηθφηεηαο θαη ηεο αιήζεηαο. Γη απηφ θαη δελ πξέπεη λα εθαξκνζηνχλ ππνρξεσηηθά ζηελ θνηλσλία ή ζε κηα νκάδα ή αθφκα θαη ζηα πιαίζηα κηαο νηθνγέλεηαο. σθξαηηθόο Γηάινγνο; Ναη! Ηδενινγηθό ύζηεκα; Όρη! Άιισζηε ν ζηφρνο απηήο ηεο παξάζεζεο ζθέςεσλ δελ είλαη λα δεκηνπξγεζεί έλα αθφκε αλζξψπηλν Ηδενινγηθφ χζηεκα ή έλα ζχλνιν ζέζεσλ ηηο νπνίεο ζεσξψ απφιπηα ζσζηέο. ρη! Ο ζηφρνο είλαη λα δείμσ πφζν δηαδεδνκέλε είλαη ε πιάλε ζηελ Αλζξσπφηεηα θαη απηφ ηζρχεη θαη ζα ηζρχεη ηνπιάρηζηνλ ζηε ζπγθεθξηκέλε θάζε εμέιημεο ηεο
13 Αλζξσπφηεηαο. Γη απηφ θαη πέξαλ απφ ηηο γεληθέο απφςεηο εμεηδηθεχσ θαη ζε πην κηθξνχο ηνκείο. ε θάζε ηνκέα παξνπζηάδσ ηηο ιάζνο απφςεηο ησλ αλζξψπσλ θαη ηηο ζπγθξίλσ κε απηφ πνπ εγψ ζεσξψ θάηη πην ζσζηφ θαη θπζηνινγηθφ κε ηελ έλλνηα ηνπ φηη είλαη πην θνληά ζηνπο πκπαληηθνχο Νφκνπο, πην θνληά ζηελ Αιήζεηα θαη ζηελ Πξαγκαηηθφηεηα. Θα είκαη επηπρήο αλ απηή ε παξάζεζε απφςεσλ απιψο θαηαθέξεη λα καο πξνβιεκαηίζεη θαη λα ιεηηνπξγήζεη πξνο ηελ θαηεχζπλζε απηνχ πνπ είπε ν σθξάηεο φηη νπζηαζηηθή ζνθία είλαη λα ζπλεηδεηνπνηήζεηο φηη δελ μέξεηο. Καη φηη ε γλψζε ε αλζξψπηλε είλαη ζρεηηθή. Γειαδή ην «Δλ νίδα, φηη νπδέλ νίδα!» Αο κελ μερλάκε φηη θαη ν κέγαο σθξάηεο παξνπζηάδεηαη ζηνπο Πιαησληθνχο δηαιφγνπο λα πξνζπαζεί λα αλαδείμεη ηελ αλζξψπηλε άγλνηα ηνπ ζπλνκηιεηή ηνπ θαη δελ δίλεη, ηνπιάρηζηνλ ζηνπο αξρηθνχο δηαιφγνπο, απφιπηεο απαληήζεηο. πρλά κάιηζηα παξέζεηε κε ην ζηφκα άιισλ ζνθψλ ή ηεο Παξάδνζεο δηάθνξεο απφςεηο πεξί ηεο πξαγκαηηθφηεηαο αιιά ρσξίο λα ππάξρεη ε απφιπηε θαηάιεμε ζε ζπγθεθξηκέλεο ζέζεηο πνπ λα αθνξνχλ φια ηα άηνκα θαη ηελ θνηλσλία ζαλ ζχλνιν. Ζ πξνζπάζεηα κνπ νπζηαζηηθά είλαη λα δείμσ ην πσο ιεηηνπξγεί ε Οιηζηηθή θέςε. Απηφ πξνζπάζεζα λα θάλσ θαη ζηνπο δχν ηφκνπο πνπ αθνξνχλ ηηο ηαηξηθέο πιάλεο. Βέβαηα ζηνλ ηαηξηθφ ηνκέα επεηδή είλαη ν ηνκέαο κνπ θαη έρσ πνιχ κεγαιχηεξε εκπεηξία πηζαλψο λα είκαη πην θνληά ζηελ πξαγκαηηθφηεηα. ηαλ φκσο πάκε ζηνλ θνηλσληθφ ηνκέα πηζαλφηαηα νη πιάλεο κνπ λα είλαη πνιχ πην κεγάιεο. Γηαηί γηα λα αλαπηχμεηο θάηη θαηά ην δπλαηφλ θαιχηεξα ρξεηάδνληαη θάπνηεο πξνυπνζέζεηο. Πξψηνλ ζαλ άηνκν λα είζαη ζε έλα ηζνξξνπεκέλν επίπεδν, δεχηεξνλ ζαλ άηνκν λα έρεηο
14 αλαπηχμεη ηελ νιηζηηθή ζθέςε θαη ηξίηνλ λα έρεηο πιεξνθνξίεο, δεδνκέλα θαη εκπεηξίεο απφ ηνλ ηνκέα ηνλ νπνίν παο λα αλαπηχμεηο. Γη απηφ είπα φηη φζνλ αθνξά ηνλ ηνκέα ηνλ ηαηξηθφ έρσ αξθεηέο εκπεηξίεο κεηά απφ 25 ρξφληα άζθεζεο ηεο Ηαηξηθήο γηα λα αλαπηχμσ αξθεηά ην ηαηξηθφ ζέκα. ζνλ αθνξά φκσο ηνλ θνηλσληθφ ηνκέα νη εκπεηξίεο κνπ δελ είλαη ηφζν πνιιέο θαη εμεηδηθεπκέλεο παξφηη ζα έιεγα φηη ε δσή κνπ δελ ήηαλε ζηελά ηαηξηθή θαη παξφηη ζηνλ πνιηηηθφ θαη ζην ζξεζθεπηηθφ ηνκέα θαη ζηνλ νηθνγελεηαθφ ήηαλ αξθεηέο νη εκπεηξίεο κνπ θαη ιφγσ πνιπηάξαρεο δσήο θαη ιφγσ πεξηέξγεηαο θαη εξεπλεηηθνχ πλεχκαηνο. Αο ζεσξήζνπκε ινηπφλ ηελ παξάζεζε θάπνησλ απφςεσλ ζηνπο δηάθνξνπο θνηλσληθνχο ηνκείο σο έλα δηάινγν θαη έλαλ πξνβιεκαηηζκφ πνπ ζέηεη θάπνηα ζέκαηα πξνο ζπδήηεζε θαη φρη φηη δίλεη ηελ αιήζεηα ζηνλ θφζκν. Γελ έρσ γίλεη αθφκε επηπρψο «ςψλην» - ηνπιάρηζηνλ έηζη λνκίδσ - θαη ειπίδσ λα κελ γίλσ! Γη απηφ ην ιφγν, αο κείλνπκε ζε απηφ ην πλεχκα ησλ σθξαηηθψλ δηαιφγσλ.
15 ΚΔΦΑΛΑΗΟ ΠΡΩΣΟ ΗΓΔΟΛΟΓΗΚΑ ΤΣΖΜΑΣΑ: ΘΡΖΚΔΤΣΗΚΑ, ΦΗΛΟΟΦΗΚΑ, ΠΟΛΗΣΗΚΑ, ΔΠΗΣΖΜΖ 1.1 Θεόο-Φσηηζκέλνο-Θξεζθεία-Δθθιεζία-Πηζηόο 1.2 «Παο κε Έιιελ, βάξβαξνο!» 1.3 Καλέλαο θσηηζκέλνο δελ ίδξπζε Θξεζθεία! 1.4 Ηεξαηεία: «Οπαί, πκίλ, Γξακκαηείο θαη Φαξηζαίνη, ππνθξηηαί!» 1.5 Σειεηνπξγίεο, «ηεξά θαη όζηα», άκθηα θαη ηίηινη αγηνζύλεο! 1.6 Σα Μηάζκαηα θαη νη Ηδηνζπγθξαζίεο σο πεγή πιάλεο ηνπ αηόκνπ 1.7 Βάπηηζε, Καηήρεζε θαη Διεύζεξε Βνύιεζε 1.8 Άιινη κεραληζκνί ρεηξαγώγεζεο ησλ «πηζηώλ» 1.9 Πσο ε Δπηζηήκε έγηλε ε λέα ζεκεξηλή επηθξαηνύζα Θξεζθεία! 1.10 Άκεζε ή έκκεζε επηθξάηεζε ηνπ αζετζκνύ ή αγλσζηηθηζκνύ 1.11 Αιινηξησκέλε Δπηζηεκνληθή Κνηλόηεηα: Σν «ηεξαηείν» ηνπ Ηδενινγηθνύ πζηήκαηνο ηεο Δπηζηήκεο Δίλαη πάξα πνιχ ζεκαληηθφ φηαλ ζέινπκε λα μεθχγνπκε - θαηά ην δπλαηφλ - απφ πιάλεο, λα βιέπνπκε νιηζηηθά ην εθάζηνηε ζέκα πνπ ζπδεηάκε θαη λα μερσξίδνπκε επίπεδα. Σν ίδην πξέπεη λα θάλνπκε θαη κε ηα Ηδενινγηθά πζηήκαηα θαη εηδηθά κε ην ζέκα Θξεζθεία. 1.1 Θεόο-Φσηηζκέλνο-Θξεζθεία-Δθθιεζία-Πηζηόο
16 Πνηά είλαη απηά ηα επίπεδα ζην ζέκα Θξεζθεία; Έλα πξψην επίπεδν, ην αλψηεξν, είλαη ν Θεφο. Έλα δεχηεξν είλαη ε δσή θάπνησλ θσηηζκέλσλ αλζξψπσλ. Έλα ηξίην επίπεδν είλαη ε Θξεζθεία πνπ δεκηνπξγήζεθε κεηά ην ζάλαην θαη κε αθνξκή ηε δσή θαη ηηο δηδαζθαιίεο ελφο ζπγθεθξηκέλνπ θσηηζκέλνπ αλζξψπνπ. Σν ηέηαξην επίπεδν είλαη ε Δθθιεζία ε νπνία απνηειεί ην δηνηθεηηθφ ζχλνιν ή ην ηεξαηείν φπσο ιέκε θαη ηέινο ππάξρεη θαη ην πέκπην θαη ηειεπηαίν επίπεδν ησλ απιψλ πηζηψλ ηεο ζπγθεθξηκέλεο ζξεζθείαο. Αλ δελ μερσξίζνπκε απηά ηα ζπγθεθξηκέλα επίπεδα δελ ζα βγάινπκε άθξε κε ην ζέκα Θξεζθείεο θαη ζα είκαζηε ζε ζπλερή πιάλε. θφπηκα νη δηάθνξνη αληηπξφζσπνη ζξεζθεηψλ, ηα ηεξαηεία δειαδή, ηείλνπλ λα ηαπηίδνπλ φια απηά ηα επίπεδα ή λα ηα ζπγρένπλ κεηαμχ ηνπο. πρλά ζεσξνχλ φηη ν Θεφο είλαη ην ίδην πξάγκα κε ην θσηηζκέλν «ηδξπηή» ηεο Θξεζθείαο ηνπο. Πρ ην ρξηζηηαληθφ ηεξαηείν ηαπηίδεη ην Θεφ κε ην Υξηζηφ ζηα πιαίζηα ηεο Αγίαο Σξηάδνο κελ αιιά φκσο πέξαλ απφ ζενινγηθέο ζεσξίεο, ζηελ πξάμε ν ρξηζηηαλφο πηζηφο είηε ιέεη Θεφο είηε ιέεη Υξηζηφο ελλνεί ην ίδην πξάγκα. ε άιιεο ζξεζθείεο ηα πξάγκαηα δελ θηάλνπλ κέρξη εθεί θαη κάιηζηα ε Μνπζνπικαληθή θαη ε Δβξατθή Θενινγία ζεσξνχλ χβξε ηελ ηαχηηζε ηνπ Μσάκεζ ή ησλ Δβξαίσλ Πξνθεηψλ κε ην Θεφ. Καη πάιη φκσο ζπρλά νη απινί πηζηνί ησλ ζξεζθεηψλ απηψλ ηείλνπλ λα ηαπηίδνπλ ηνπο πξνθήηεο ηνπο κε ην Θεφ. Απφ θεη θαη πέξα ζπλερίδεη ε ζθφπηκε ζχγρπζε ησλ δηαθφξσλ επηπέδσλ φηαλ πρ ην ρξηζηηαληθφ ηεξαηείν ζεσξεί φηη ε Υξηζηηαληθή Θξεζθεία είλαη ε ζπλέρεηα ηνπ Υξηζηνχ ή ην κνπζνπικαληθφ ηεξαηείν φηη ε Μσακεζαληθή Θξεζθεία είλαη ε ζπλέρεηα ηνπ Μσάκεζ ή ην βνπδηζηηθφ ηεξαηείν φηη ε Βνπδηζηηθή Θξεζθεία είλαη ε ζπλέρεηα ηνπ Βνχδα. Έηζη ζθφπηκα ε Υξηζηηαληθή Θξεζθεία ζεσξεί φηη είλαη ε ζξεζθεία ηνπ Θενχ επί Γεο θαη ε κφλε αιεζηλή, ελψ ε Υξηζηηαληθή Δθθιεζία, ην ηεξαηείν δειαδή, είλαη νη αληηπξφζσπνη ηνπ Θενχ επί Γεο.
17 Καη κάιηζηα ηα δηάθνξα παξαθιάδηα ησλ ζξεζθεηψλ απηψλ ζεσξνχλ φηη είλαη νη κφλνη επίζεκνη θαη νξζνί εθπξφζσπνη ηνπ αξρηθνχ «ηδξπηή» ελψ φια ηα άιια παξαθιάδηα είλαη «αηξέζεηο». Πρ ζηε Υξηζηηαληθή Θξεζθεία έρνπκε ηνπο Οξζφδνμνπο, ηνπο Καζνιηθνχο, ηνπο Πξνηεζηάληεο, ηνπο Κφπηεο, ηνπο Μάξηπξεο ηνπ Ηερσβά, θνθ, θαη φινη απηνί ζεσξνχλ ηε ζπγθεθξηκέλε εθδνρή ηεο Υξηζηηαληθήο Θξεζθείαο σο ηε κφλε αιεζηλή θαη φινπο ηνπο άιινπο ιαλζαζκέλνπο. Σν πην θξίζηκν θαη πνλεξφ ζεκείν ζηελ φιε αιπζίδα ηεο πιάλεο είλαη ε ηαχηηζε ηεο Δθθιεζίαο, δειαδή ηνπ ηεξαηείνπ, κε ηε Θξεζθεία. Απηφ γίλεηαη γηα λα ηαπηηζηεί ην ηεξαηείν κε ην θσηηζκέλν «ηδξπηή» θαη ηειηθά κε ην Θεφ. Κη φηαλ ιέκε Δθθιεζία νπζηαζηηθά ελλννχκε ην ηεξαηείν πνπ ζπγθεληξψλεη ζηα ρέξηα ηνπ ηε δηνηθεηηθή, πλεπκαηηθή, ηειεηνπξγηθή, πεξηνπζηαθή θαη νηθνλνκηθή εμνπζία. Τπάξρεη κηα αθφκε πην πνλεξή επέθηαζε φηαλ ην ηεξαηείν ηείλεη λα καο πείζεη φηη Δθθιεζία δελ είλαη κφλν ην ηεξαηείν αιιά θαη ην ζχλνιν ησλ πηζηψλ πνπ είλαη αμερψξηζην απφ απηνχο ελψ ζηελ πξάμε θάηη ηέηνην απέρεη παξαζάγγαο απφ ηελ πξαγκαηηθφηεηα. ια απηά γίλνληαη γηα λα ππάξρεη ε ζχγρπζε ζην κπαιφ ησλ αλζξψπσλ κέζα απφ ηε δεκηνπξγία ελφο ηδεαηνχ ζρήκαηνο, ελφο Ηδενινγηθνχ πζηήκαηνο, ελφο δφγκαηνο ζην νπνίν πεξηιακβάλνπκε θαη ηνλ απιφ πηζηφ. Ζ θαξδηά, ν ππξήλαο, ελφο νπνηνπδήπνηε Ηδενινγηθνχ πζηήκαηνο είλαη ε θαζνδήγεζε, ρεηξαγψγεζε θαη πνιχπιεπξε εμνπζία επί ησλ καδψλ. Σν ίδην ζχζηεκα πνπ πεξηγξάςακε γηα ηηο ζξεζθείεο ην βιέπνπκε θαη ζηα Πνιηηηθά ή θαη ζηα Φηινζνθηθά Ηδενινγηθά πζηήκαηα ή θαη ζηελ Δπηζηήκε φηαλ ιεηηνπξγεί ζαλ Ηδενινγηθφ χζηεκα. Γελ είλαη θαζφινπ ηπραίν απηφ! Οη ζξεζθείεο δελ είλαη παξά Θξεζθεπηηθά Ηδενινγηθά πζηήκαηα. Σα πην έληνλα βέβαηα Ηδενινγηθά πζηήκαηα ήηαλ πάληα ηα
18 Θξεζθεπηηθά γηαηί είλαη πνιχ πην απφιπηα, δνγκαηηθά θαη «ηεξά» φπσο ηνπιάρηζηνλ ζέινπλ λα παξνπζηάδνληαη απφ ηα ηεξαηεία. Ίζσο λα μελίδεη απηφ πνπ ζα πσ αιιά ε Δπηζηήκε ζήκεξα κε ην ηεξαηείν ηεο, δειαδή ηνλ «επηζηεκνληθφ θαη αθαδεκατθφ θφζκν» θαζψο θαη ηνπο νπαδνχο ηεο επηζηήκεο είλαη θαη απηή έλα Ηδενινγηθφ χζηεκα. Καη κάιηζηα ζήκεξα είλαη ην πην δηαδεδνκέλν, ηζρπξφ θαη αλακθηζβήηεην αθφκε θαη απφ ηνπο πηζηνχο φισλ ησλ ζξεζθεηψλ θαη κάιηζηα έρεη θαη ην «αιάζεην» ηνπ Πάπα γηαηί ε Δπηζηήκε έρεη κε ην κέξνο ηεο ηελ Σερλνινγία. 1.2 «Παο κε Έιιελ, βάξβαξνο!» Αο εμεηδηθεχζνπκε ζηα Θξεζθεπηηθά Ηδενινγηθά πζηήκαηα κηαο θαη είλαη ηα πην έληνλα θαη ραξαθηεξηζηηθά. Σν πιένλ ραξαθηεξηζηηθφ ζηνηρείν πνπ δείρλεη ην πνλεξφ ηνπ πξάγκαηνο είλαη φηη θάζε ζξεζθεπηηθφ ζχζηεκα ηείλεη λα ζεσξήζεη φηη είλαη ην κφλν ζεφπλεπζην, ην κφλν αιεζηλφ θαη ην κφλν νπζηαζηηθφ. Γη απηφ ζπρλά ηα ηεξαηεία ηείλνπλ λα νλνκάζνπλ ηνπο νπαδνχο φισλ ησλ άιισλ ζξεζθεπηηθψλ ζπζηεκάησλ σο άπηζηνπο ή άζενπο! Γειαδή φρη απιά φηη πηζηεχνπλ κε ιαλζαζκέλν ηξφπν έζησ ζην Θεφ αιιά φηη δελ πηζηεχνπλ θαλ ζην Θεφ. Δίλαη ην «Παο κε Έιιελ, βάξβαξνο!» Μάιηζηα ηζρχεη ζπρλά θαη ην «ν κε κεη εκνχ, θαη εκνχ!» Γειαδή, φρη απιψο είλαη ιάζνο νη άιινη νπαδνί αιιά είλαη θαη ερζξνί κνπ εκέλα ηνπ πηζηνχ κε ηελ «αιεζηλή» ζξεζθεία. Απηφ ην βιέπνπκε πάξα πνιχ ραξαθηεξηζηηθά φηαλ δηάθνξεο ζξεζθείεο θαηά θαηξνχο πείζνπλ ηνπο νπαδνχο ηνπο φηη είλαη θαζήθνλ ηνπο πξνο ην Θεφ λα κεηαδψζνπλ ηελ «νξζή πίζηε» ζε φιε ηελ αλζξσπφηεηα «δηα ππξφο θαη ζηδήξνπ». Καη απηφ δελ ην έθαλαλ κφλν νη κνπζνπικάλνη φπσο ηνπο θαηαγγέιινπλ νη ρξηζηηαλνί αιιά θαη νη ίδηνη νη ρξηζηηαλνί πνιχ πξηλ απφ ηνπο πξψηνπο. Ο ίδηνο ν Υξηζηηαληζκφο επηβιήζεθε δηα ππξφο θαη ζηδήξνπ ζηνλ Διιεληθφ θαη Δπξσπατθφ θφζκν κφιηο θαηάθεξε λα γίλεη ε επίζεκε ζξεζθεία ηνπ Βπδαληηλνχ Κξάηνπο ή ησλ Δπξσπατθψλ Κξαηψλ αξγφηεξα. Τπήξμαλ θαη πην χπνπινη ηξφπνη αιιά
19 φρη ιηγφηεξν κεκπηνί φπσο πρ ε δξάζε πνιιψλ ηεξαπνζηφισλ φρη φισλ βέβαηα - κέζσ ηνπ «θηιαλζξσπηθνχ» έξγνπ. Γελ είλαη ηπραίν πνπ ην Θξεζθεπηηθφ χζηεκα ζπρλά ηαπηίζηεθε ηζηνξηθά θαη αθφκε θαη κέρξη ζήκεξα ζπρλά ηαπηίδεηαη κε ηηο δηάθνξεο κνξθέο πνιηηηθήο εμνπζίαο, είηε πξφθεηηαη γηα βαζηιείο, απηνθξάηνξεο, ζπληεξεηηθά πνιηηηθά θφκκαηα, δηθηάηνξεο, θαζίζηεο, θιπ. πρλά, ζηηο πεξηζζφηεξεο κεγάιεο απηνθξαηνξίεο φηαλ ππήξρε ηαχηηζε ζξεζθεπηηθήο θαη πνιηηηθήο εμνπζίαο φπνηα ρψξα ππνηαζζφηαλ ζηελ απηνθξαηνξία, νη πνιίηεο ηεο πηεδφληνπζαλ αθφκε θαη κε ηελ απεηιή ηνπ ζαλάηνπ λα αζπαζηνχλ ηελ «επίζεκε» ζξεζθεία ηεο απηνθξαηνξίαο. Να ζπκεζνχκε ηνλ εμηζιακηζκφ ρξηζηηαλψλ ππεθφσλ ηεο Οζσκαληθήο Απηνθξαηνξίαο ή ηνλ εθρξηζηηαληζκφ ησλ Διιήλσλ ή ησλ Βνπιγάξσλ απφ ηε Βπδαληηλή Απηνθξαηνξία ή ησλ ηζαγελψλ ηεο Αθξηθήο ή ηεο Ακεξηθήο απφ ηελ Αγγιηθή ή Ηζπαληθή Απηνθξαηνξία θνθ. Δίλαη επνκέλσο πάξα πνιχ ζεκαληηθφ λα θαηαιάβνπκε φηη ν Θεφο ζαθψο θαη ππάξρεη, ζαθψο θαη έρεη δεκηνπξγήζεη ην χκπαλ θαη ην θξνληίδεη, αιιά ν Θεφο δελ ρξεηάδεηαη έλα θαη κνλαδηθφ αληηπξφζσπν επί Γεο. Τπάξρεη επνκέλσο ην Κνζκηθφ ρέδην θαη ιεηηνπξγεί θαη κάιηζηα θαηά θαηξνχο δηάθνξνη θσηηζκέλνη άλζξσπνη πιεζηάδνπλ πξνο ην Θεφ θαη ηείλνπλ λα κεηαδψζνπλ ζηνπο αλζξψπνπο ηελ Αιήζεηα θαη ηελ εζσηεξηθή γλψζε πεξί Θενχ. Σηο πεξηζζφηεξεο θνξέο κάιηζηα, φρη κε βηβιία αιιά κε δηδάγκαηα θαη κε ην παξάδεηγκα ηνπ ηξφπνπ δσήο ηνπο. 1.3 Καλέλαο θσηηζκέλνο δελ ίδξπζε Θξεζθεία! Μάιηζηα, απηνί νη θσηηζκέλνη πνηέ δελ δεκηνχξγεζαλ ζξεζθεπηηθά ζπζηήκαηα. Ο Υξηζηηαληζκφο δελ ηδξχζεθε απφ ην Υξηζηφ φπσο ςέκαηα καο ιέλε. Καη νπδέπνηε ν Υξηζηφο είπε φηη είλαη ίζνο κε ην Θεφ. Δίπε ζαθψο φηη εγψ είκαη έλα κε ην Θεφ κε ηελ έλλνηα ηνπ φηη είλαη πξνζαλαηνιηζκέλνο πξνο ην Θεφ θαη ζέιεη λα ελσζεί καδί Σνπ θαη φηη
20 είλαη ε νδφο πξνο ην Θεφ αιιά πάληα μεθαζάξηδε φηη ν Παηέξαο είλαη πάλσ απφ απηφλ θαη φηη απηφο είλαη ν πηφο. Πνηέ δελ είπε ν Υξηζηφο φηη είλαη ν κφλνο πηφο, ν «κνλνγελήο» πηφο ηνπ Θενχ. Έιεγε φηη είλαη πηφο ηνπ Θενχ κε ηελ πλεπκαηηθή έλλνηα θπζηθά, φπσο θαη φινη νη θσηηζκέλνη θαηά θαηξνχο θαη κάιηζηα φηη απνζηνιή ηνπ ήηαλ λα καδέςεη εθείλα ηα «πξφβαηα» ηα νξηζκέλα απφ ηνλ Παηέξα γη απηφλ. Αιιά πνηέ δελ είπε φηη ήηαλ ν κφλνο «πνηκέλαο» πξνβάησλ ζηελ επνρή ηνπ ή ζηνλ αηψλα ηνλ άπαληα. Ο Μσάκεζ δελ είπε πνηέ φηη είλαη ν κφλνο πξνθήηεο ηνπ Θενχ. Απηά ηα ππνλφεζε εθ ησλ πζηέξσλ ην κνπζνπικαληθφ ηεξαηείν. Ο Βνχδαο μεθάζαξε είπε φηη είλαη έλαο απφ ηνπο θσηηζκέλνπο. Καηά ηνλ ίδην ηξφπν πνπ ν Υξηζηηαληζκφο δελ ηδξχζεθε απφ ην Υξηζηφ, θαηά ηνλ ίδην ηξφπν θαη ν Μσακεζαληζκφο δελ ηδξχζεθε απφ ηνλ Μσάκεζ θαη ν Βνπδηζκφο δελ ηδξχζεθε απφ ην Βνχδα. Δληειψο ζθφπηκα φκσο ζηα ζρνιεία καζαίλνπκε θιαζζηθά φηη νη αληίζηνηρνη θσηηζκέλνη ήζαλ «ηδξπηέο» ησλ αληίζηνηρσλ ζξεζθεηψλ «ηνπο». Απηφο πνπ νπζηαζηηθά ίδξπζε ην Υξηζηηαληζκφ ζαλ Ηδενινγηθφ θαη Δθθιεζηαζηηθφ χζηεκα ήηαλ ν Απφζηνινο Παχινο. Πξηλ απφ ηνλ Παχιν ππήξρε απιψο ν Υξηζηφο κε ηνπο καζεηέο ηνπ θαη ηνπο «νπαδνχο» ηνπ. Γελ ππήξραλ κεηαμχ ηνπο αμηψκαηα θαη αθχζηθε ηεξαξρία. Ίζα-ίζα πνπ ν Υξηζηφο κε αθνξκή ηνλ θαπγά ησλ απνζηφισλ κεηαμχ ηνπο γηα ην πνηφο ήηαλ ν αγαπεκέλνο καζεηήο ηνπ Υξηζηνχ θαη ν αλψηεξνο κεηαμχ ησλ άιισλ, έδσζε ην παξάδεηγκα ηεο ηαπεηλνθξνζχλεο θαη ηεο άξλεζεο ηεο εμνπζίαο κε ην λα πιχλεη ηα πφδηα ησλ καζεηψλ ηνπ. ηαλ φκσο πέζαλε ν Υξηζηφο, έπαςε λα ππάξρεη ην «θσο» θαη άξρηζε ε κάρε γηα ηελ εμνπζία. Μάιηζηα ν Απφζηνινο Πέηξνο θαη ν Απφζηνινο Ησάλλεο ήηαλ ζηα καραίξηα κε ηνλ Απφζηνιν Παχιν. Ο ηξφπνο πνπ ν Απφζηνινο Παχινο ελζηεξλίζηεθε ην Υξηζηηαληζκφ εγείξεη θαη αξθεηά εξσηήκαηα. Τπήξμε θαλαηηθφο Δβξαίνο θαη Ρσκαίνο πνιίηεο πνπ
21 θπλεγνχζε ηνπο Υξηζηηαλνχο θαη μαθληθά κε έλα φξακα ηνπ Υξηζηνχ φπσο ν ίδηνο ηζρπξίδεηαη έγηλε ν θαλαηηθφηεξνο ησλ Υξηζηηαλψλ θαη κάιηζηα απηφο πνπ θπξηάξρεζε φισλ ησλ Απνζηφισλ θαη ίδξπζε ηε Υξηζηηαληθή Θξεζθεία θαη Δθθιεζία εμαπιψλνληαο ηελ ζηε Ρσκατθή Δπηθξάηεηα θαη ζέηνληαο ηε δηνηθεηηθή ηεο δνκή θαη κεηαηξέπνληαο ηελ ζε δφγκα. ληαο θαλαηηθφο Δβξαίνο ζην παξειζφλ αληέγξαςε ηε δνκή ηεο Δβξατθήο Δθθιεζίαο θαη κεηέηξεςε ην παξάδεηγκα δσήο θαη ηηο δηδαζθαιίεο ηνπ Υξηζηνχ ζε Θξεζθεπηηθφ Ηδενινγηθφ χζηεκα. Έηζη δεκηνπξγήζεθε ην Υξηζηηαληθφ Ηεξαηείν. Οη άιινη έληεθα Απφζηνινη αιιά θαη ν ζηελφο θχθινο ησλ γπλαηθψλ θαη αλδξψλ πνπ πίζηεπε ζην Υξηζηφ θαη κάιηζηα ζε αληίζεζε κε ηνλ Παχιν ηνλ είρε δήζεη απφ θνληά, δελ έπαημε θαλέλα ηδηαίηεξν ξφιν ζηε κεηαηξνπή ηνπ παξαδείγκαηνο δσήο ηνπ Υξηζηνχ ζε Ηδενινγηθφ Θξεζθεπηηθφ χζηεκα. Πφζν κνηάδνπλ νη θαηαζηάζεηο κεηαμχ ηνπο! Αξθεί λα ζπκεζνχκε φηη ν Πιάησλαο, απηφο δειαδή πνπ κεηέηξεςε ην παξάδεηγκα δσήο θαη ηηο δηδαζθαιίεο ηνπ σθξάηε ζε Ηδενινγηθφ Φηινζνθηθφ χζηεκα αιιά αθφκε θαη ζε Πνιηηηθφ χζηεκα κε ηελ Πιαησληθή Πνιηηεία, δελ ήηαλ απφ ηνπο ζηελνχο καζεηέο ηνπ σθξάηε! Κάηη αληίζηνηρν ζπλέβε ζε φιεο ηηο πεξηπηψζεηο πνπ ε δσή θαη ηα δηδάγκαηα ελφο θσηηζκέλνπ κεηαηξάπεθαλ απφ ηνπο επίδνμνπο επηγφλνπο ζε Ηδενινγηθφ Θξεζθεπηηθφ χζηεκα θαη Δθθιεζία-Ηεξαηείν. 1.4 Ηεξαηεία: «Οπαί, πκίλ, Γξακκαηείο θαη Φαξηζαίνη, ππνθξηηαί!» Δίλαη πνιχ ζεκαληηθφ λα θαηαιάβνπκε φηη πίζσ απφ ηηο Θξεζθείεο ππάξρνπλ νη Δθθιεζίεο-Ηεξαηεία. Δίλαη επίζεο αθφκα πην ζεκαληηθφ λα θαηαιάβνπκε φηη ζε πνιχ κεγάιν βαζκφ φηαλ ην παξάδεηγκα δσήο θαη ε δηδαζθαιία ελφο θσηηζκέλνπ αλζξψπνπ κεηαηξαπεί ζε Ηδενινγηθφ Θξεζθεπηηθφ χζηεκα θαη Δθθιεζηαζηηθφ χζηεκα, είλαη ηα ηεξαηεία
22 πνπ δηαζηξεβιψλνπλ ηελ αξρηθή αγλή θαηάζηαζε θαη ηε κεηαθέξνπλ έηζη θαη ζηνπο πηζηνχο. Αο κελ μερλάκε πνηνη ζηαχξσζαλ ην Υξηζηφ. Απηνί πνπ ηνλ ζηαχξσζαλ δελ ήηαλ παξά ηα ηεξαηεία ηεο ζξεζθείαο ηνπ. Ο Υξηζηφο γελλήζεθε θαη κεγάισζε θαηερνχκελνο ζηελ Δβξατθή Θξεζθεία, ήηαλ Δβξαίνο δειαδή ζξεζθεπηηθά θαη πήγαηλε ζηηο ζπλαγσγέο απφ κηθξφο. Πνηνί ηνλ ζηαχξσζαλ; Οη Γξακκαηείο θαη νη Φαξηζαίνη, δειαδή ην Δβξατθφ Ηεξαηείν ηεο ζξεζθείαο ηνπ! Καη κάιηζηα απηφ πνπ έρεη ζεκαζία είλαη φηη παξφηη ν Υξηζηφο ήηαλ πάξα πνιχ αλεθηηθφο θαη ζεσξνχζε φηη ε ζσηεξία ήηαλ γηα φινπο, αθφκε θαη γηα ηνπο πην ακαξησινχο θαη έθαλε παξέα κε ηειψλεο θαη πφξλεο πνπ εζεσξνχλην ηφηε σο ηα πην ακαξησιά άηνκα, κε ηνπο κφλεο πνπ δελ ηα βξήθε θαη ηνπο νπνίνπο έβξηδε ήηαλ νη Γξακκαηείο θαη Φαξηζαίνη! Σνπο απνθαινχζε κάιηζηα έρηδλεο, δειαδή νρηέο θαη έιεγε φηη ήζαλ νη κφλνη πνπ δελ ζα θέξδηδαλ ηε Βαζηιεία ησλ Οπξαλψλ επεηδή φρη κφλνλ ήζαλ ππνθξηηέο θαη αλήζηθνη αιιά επηπιένλ κε ην παξάδεηγκα ηνπο έδησρλαλ πηζηνχο απφ ην Θεφ θαη απφ ην έξγν ηεο ζσηεξία ηεο ςπρήο ηνπο. Θπκεζείηε ην ζεκεξηλφ παξάδεηγκα πνιιψλ αλζξψπσλ πνπ φηαλ βιέπνπλ ηνλ ηξφπν δσήο θαη δξάζεο ησλ παπάδσλ θαη ησλ κεηξνπνιηηψλ αγαλαθηνχλ θαη δειψλνπλ άζενη. Δίλαη επίζεο πνιχ ζεκαληηθφ λα θαηαιάβνπκε φηη ελψ ην ζέκα πίζηε έρεη λα θάλεη κε ηελ αηνκηθή ζρέζε ελφο αλζξψπνπ, κηαο Αηνκηθήο Φπρήο κε ην Θεφ θαη ελψ ε ςπρηθή ηνπ εμέιημε είλαη αηνκηθή ππφζεζε ηα ηεξαηεία ηείλνπλ λα θάλνπλ απηή ηελ θαηάζηαζε ζχζηεκα θαη ππφζεζε ηεο Δθθιεζίαο. Απηφ δελ αλαηξεί ην γεγνλφο φηη πξάγκαηη ζε θάζε ζξεζθεία ππάξρνπλ ζην ηεξαηείν θαη κεξηθνί, αιιά δπζηπρψο ιίγνη, ηεξείο νη νπνίνη πηζηεχνπλ πξαγκαηηθά θαη πξνζπαζνχλ λα δνπλ ζχκθσλα κε απηά πνπ πηζηεχνπλ. Πρ ππάξρνπλ θάπνηνη Υξηζηηαλνί κνλαρνί ή ηεξείο πνπ αμίδνπλ ην φλνκα
23 ηνπο ή ππάξρνπλ ζηε Μνπζνπικαληθή ζξεζθεία θάπνηνη νχθη πνπ είλαη φλησο άμηνη θαη εζηθνί ή αληίζηνηρα θάπνηνη Εελ βνπδηζηέο πνπ είλαη άμηνη ηεο απνζηνιήο ηνπο. 1.5 Σειεηνπξγίεο, «ηεξά θαη όζηα», άκθηα θαη ηίηινη αγηνζύλεο! Οη πξαγκαηηθνί ηεξείο κηαο ζξεζθείαο δελ πξνζειπηίδνπλ. Αθνινπζνχλ απηφ πνπ είπε ν Υξηζηφο «φζηηο ζέιεη νπίζσ κνπ ειζείλ» θαη ιεηηνπξγνχλ κέζα απφ ηε δηδαζθαιία ηνπο θαη θπξίσο κε ην παράδεηγκα δωής ηνπο πξνηείλνληαο παξάιιεια πξνζεπρή, δηαινγηζκφ θαη εζηθή δσή γηα λα πξνζεγγίζεη θαλείο ην ζείν. Δλψ ηα ηεξαηεία πξνηείλνπλ ηηο ηειεηνπξγίεο, ππεξηζρχεη δειαδή ην ηειεηνπξγηθφ κέξνο. Γελ είκαη εληειψο θαηά ηνπ ηειεηνπξγηθνχ αιιά ζα πξέπεη λα μέξνπκε αλά πάζα ζηηγκή φηη ην ηειεηνπξγηθφ κπνξεί λα είλαη κφλν ην κέζνλ γηα λα έξζεη θαλείο ζε επαθή κε ηνλ βαζχηεξν ηνπ εαπηφ, δειαδή ηε πλείδεζε ηνπ, ην Αηνκηθφ Πλεχκα θαη ην Θεφ. Γελ ζα πξέπεη λα είλαη απηνζθνπφο ην ηειεηνπξγηθφ. Αθφκε θαη ν δηαινγηζκφο θαη ε πξνζεπρή, φπσο έιεγε ν Υξηζηφο δελ ζνπ εμαζθαιίδνπλ ηε ζσηεξία ηεο ςπρήο ζνπ. Γελ πα λα πξνζεχρεζαη ηξαθφζεο ψξεο ην κήλα, δελ πα λα θάλεηο ειεεκνζχλεο, άκα απηά ηα θάλεηο ηππηθά ή γηα λα θεξδίζεηο ηε θψηηζε ή ηελ θαιή θήκε ζηνπο άιινπο, ηφηε απηφ δε ιέεη ηίπνηα. Σα δηάθνξα ινηπφλ ηεξαηεία επελδχνπλ ζην ηειεηνπξγηθφ θαη θάλνπλ ηνλ πηζηφ λα πηζηέςεη φηη είλαη αθαηφξζσηε ε θψηηζε αηνκηθά θαη έηζη ρξεηάδνληαη νη «εηδηθνί», δειαδή ηα ηεξαηεία θαη ε Δθθιεζία γηα λα ην θάλεη απηφ. Σνλ πείζνπλ φηη ε νδφο θψηηζεο θαη ζσηεξίαο ηεο ςπρήο ηνπ πεξλάεη απαξαίηεηα κέζα απφ ηε Θξεζθεία θαη κάιηζηα κφλν κέζα απφ ηε δηθή ηνπο Θξεζθεία πνπ είλαη ε κφλε νξζή, αιεζηλή θαη ζεφπλεπζηε. Καη βέβαηα γη απηνχο ε Θξεζθεία ηαπηίδεηαη απφιπηα κε ηελ Δθθιεζία, δειαδή κε απηνχο ηνπο ηδίνπο. Απηνί είλαη πνπ θαζνξίδνπλ ηνπο θαλφλεο ηεο εζηθήο δσήο θαη ηεο ςπρηθήο εμέιημεο ηνπο νπνίνπο βέβαηα βαθηίδνπλ απζαίξεηα θάζε θνξά σο «ηεξνχο» θαη «ζεφπλεπζηνπο».
24 Σν ηεξαηείν έρεη πάληα ηελ ηάζε κε πνλεξή πξφζεζε λα δεκηνπξγεί θαη ζπληεξεί ην πέπιν ηεο ηεξφηεηαο, ηνπ ηεξνχ. Πρ «ηεξφο λαφο ηάδε», «ην ηεξφ κπζηήξην ηνπ γάκνπ», «ηα ηεξά θαη ηα φζηα ηεο θπιήο». Γηαηί αθξηβψο ηνπο βνιεχεη απηφ ην πέπιν. Έηζη θαιχπηνπλ ηηο δηθέο ηνπο εμνπζηαζηηθέο θαη ζπρλά αλήζηθεο πξάμεηο. Αιιά θάηη είλαη ηεξφ κφλν φηαλ πξάγκαηη είλαη ηεξφ θαη φρη εθ ησλ πξνηέξσλ θαη εμ νξηζκνχ. ηαλ δειαδή έρεη έλα πςειφ επίπεδν εζηθήο θαη θσηφο. Σν ηεξφ δελ είλαη θάηη πνπ απνλέκεηαη ζαλ ηίηινο. Ή είζαη ή δελ είζαη! Καη ην ηεξφ αθνξά πιάζκαηα θαη φρη πξάγκαηα! Γελ ππάξρεη ηίπνηα ην ηεξφ ζε έλα βηβιίν επεηδή γξάθεη ηα ιφγηα ηνπ Υξηζηνχ! Αλ ιεηηνπξγείο κε βάζε απηά ηα ιφγηα ηφηε κπνξείο λα γίλεηο ηεξφο θαη άγηνο. Σν βηβιίν απφ κφλν ηνπ δελ είλαη ηεξφ ή άγην. Δίλαη έλα βηβιίν θαη ηίπνηα παξαπάλσ! Γελ είλαη άγηα ή ηεξή ε εηθφλα ή ην ιείςαλν ηνπ αγίνπ θαη δελ είλαη ηεξνί νη λανί. πνην πιάζκα είλαη πξάγκαηη θνληά ζην Θεφ είλαη εμ νξηζκνχ ζαλ θαηάζηαζε άγην θαη ηεξφ. Γη απηφ θαη θαλέλαο πξαγκαηηθά άγηνο άλζξσπνο δελ επηδεηεί ηίηινπο ηηκήο ή αγηνζχλεο θαη ηεξαξρίεο θαη φια ηα ππφινηπα. Γη απηφ θαη ν Υξηζηφο έβξηδε ηνπο Γξακκαηείο θαη ηνπο Φαξηζαίνπο - ην ηεξαηείν ηεο ηφηε ζξεζθείαο ηνπ - φηη θνξνχζαλ εηδηθά ξνχρα γηα λα μερσξίδνπλ απφ ηνπο θνηλνχο πηζηνχο ή φηη ήζειαλ ηηο πξσηνθαζεδξίεο ζηα ηειεηνπξγηθά θαη ζηηο ζπλαγσγέο ή φηη ήζειαλ λα πξνζθσλνχληαη κε ηίηινπο ηηκήο. Γελ ζαο ζπκίδεη απηή ε ηζηνξία ηνπο ζεκεξηλνχο Υξηζηηαλνχο ηεξείο πνπ κεηά απφ 2000 ρξφληα θάλνπλ αθξηβψο ηα ίδηα κε ηα ηφηε ηεξαηεία! Φνξάλε ηα ξάζα ή ηα άκθηα γηα λα μερσξίδνπλ, ζέινπλ λα θάζνληαη ζηε πξψηε ζέζε φρη κφλν γηα ηηο ζξεζθεπηηθέο εθδειψζεηο αιιά θαη γηα φιεο ηηο θνηλσληθέο εθδειψζεηο. Δπηπιένλ ζέινπλ λα ηνπο θηιάο ην ρέξη θαη λα ηνπο πξνζθσλείο κε ηνπο ηίηινπο ηνπο φπσο «πάηεξ», «άγηε», «καθαξηφηαηε», «παλνζηνινγηφηαηε» θαη φια απηά ηα ππεξθίαια θαη ππνθξηηηθά.
25 Ή αθφκε ρεηξφηεξν, ππνγξάθνπλ «ε Απηνχ Σαπεηλφηεο» Αξρηεπίζθνπνο ηάδε. Ή δίλνπλ ζηνλ εαπηφ ηνπο ζξεζθεπηηθά νλφκαηα φπσο «Υξηζηφδνπινο», «Μαθάξηνο», «Ηεξψ-λπκνο» θιπ. Γειαδή, ππνθξηζία ζηνλ χςηζην βαζκφ! Αλ εγψ ή εζείο δψζνπκε ηέηνηα νλφκαηα ζηνλ εαπηφ καο ή ζέινπκε λα καο πξνζθσλνχλ φπσο πην πάλσ είλαη ζίγνπξν φηη ζα καο πάξνπλ ζην ςηιφ ή ζα θαιέζνπλ ην αζζελνθφξν κε ην δνπξινκαλδχα! Κη φκσο απηνί ην απαηηνχλ θαη πνιινί αιινηξησκέλνη απφ ηνπο πηζηνχο ην ζεσξνχλ σο θάηη ην θπζηνινγηθφ! ια ινηπφλ ηα Ηδενινγηθά πζηήκαηα ρεηξαγσγνχλ ηνπο αλζξψπνπο κέζα απφ ζχκβνια, ηειεηνπξγηθά, θαλφλεο, δηαλνεηηθά πξφηππα, κε ηελ επίθιεζε ηνπ αλψηεξνπ ζθνπνχ θαη κε δηάθνξνπο άιινπο ηξφπνπο. Δλψ ε πξαγκαηηθή πνξεία πξνο ηελ ςπρηθή εμέιημε θαη ηειείσζε δελ έρεη κφλν έλα δξφκν θαη κάιηζηα θνηλφ γηα φινπο θαη κάιηζηα, ζψλεη θαη θαιά, κέζα απφ αληηπξνζψπνπο-ηεξαηεία. Καη απηφο ν δξφκνο δελ είλαη βέβαηα ν δξφκνο ηεο ηειεηνπξγίαο αιιά ν δξφκνο ηεο Καξδηάο θαη ηεο πλείδεζεο. Καη γηα ηνλ θαζέλα ππάξρεη θαη ν δηθφο ηνπ δξφκνο γηαηί είλαη κηα δηαθνξεηηθή Αηνκηθή Φπρή κε ην δηθφ ηεο παξειζφλ θαη ην δηθφ ηεο «ζηαπξφ» αλά ηνπο αηψλεο. Γη απηφ θαη κε ηα ηεξαηεία έρνπλ ηφζν εθηξνρηαζηεί ηα πξάγκαηα ψζηε θηάζακε ζηηο αθξφηεηεο ηνπ λα πσινχληαη ζπγρσξνράξηηα θαη Ηεξέο Δμεηάζεηο απφ ηελ Καζνιηθή Δθθιεζία ή λα έρνπκε αθνξηζκνχο απφ ηελ Οξζφδνμε Υξηζηηαληθή Δθθιεζία. Ή παο ζηνλ εμνκνιφγν θαη ζνπ ιέεη γηα ην ακάξηεκα πνπ έθαλεο επεηδή εγψ είκαη αληηπξφζσπνο ηνπ Θενχ επί Γεο θάλε 100 κεηάλνηεο θαη λα ιεο θαη 50 «Πάηεξ Ζκψλ» ηελ εκέξα, θνθ. 1.6 Σα Μηάζκαηα θαη νη Ηδηνζπγθξαζίεο σο πεγή πιάλεο ηνπ αηόκνπ Ο ζηφρνο κνπ, βέβαηα, κε απηφ ην βηβιίν, δελ είλαη ζην λα αλαηξέςσ ζην επίπεδν ηεο θνηλσλίαο φια απηά ηα ζηξαβά πνπ αλαθέξσ. Καη βέβαηα πνιχ πεξηζζφηεξν δελ ζεσξψ ηνλ εαπηφ κνπ άπηζην ή άζεν. Ο ζηφρνο κνπ είλαη λα θαηαδείμσ απφ πνχ πξνέξρεηαη ε πιάλε ζηνπο ηνκείο απηνχο. Καη κάιηζηα λα αζρνιεζψ πνιχ πεξηζζφηεξν κε ην αηνκηθφ
26 επίπεδν θαη φρη ηφζν κε ην θνηλσληθφ γηαηί εθεί κπεξδεχνληαη πνιχ ηα πξάγκαηα. Να κηιήζνπκε δειαδή πνιχ πεξηζζφηεξν γηα ηηο αηνκηθέο πιάλεο φζνλ αθνξά ηα ζέκαηα απηά. Δπεηδή κάιηζηα κηα πνιχ κεγάιε πεγή πιαλψλ είλαη ηα Μηάζκαηα θαιφ είλαη λα κηιήζνπκε γηα ηηο ςσξηθέο, ηηο ζπθσηηθέο θαη ηηο ζπθηιηηηθέο πιάλεο φζνλ αθνξά ην ζέκα ηεο Θξεζθείαο θαη ηνπ Θενχ. Βέβαηα δελ ζα επεθηαζψ πνιχ γηαηί απηφ ην ζέκα ην έρσ αλαιχζεη εθηεηακέλα ζε άιια βηβιία αιιά ρνληξηθά ζα κπνξνχζακε λα πνχκε κεξηθά βαζηθά πξάγκαηα. Σν ςσξηθφ άηνκν ηείλεη λα πηζηεχεη ζε αξρέο θαη αμίεο. Θα κνπ πεηο πνπ είλαη ε πιάλε ζε απηφ; Ζ πιάλε έγθεηηαη ζην φηη πηζηεχεη απόισηα θαη τωρίς δηάθρηζε ζε αξρέο θαη αμίεο πνπ ηνπ πξνηείλνληαη απφ έμσ θαη κάιηζηα ρσξίο λα ηηο εμεηάδεη νπζηαζηηθά. Πρ ην «πίζηεπε θαη κε εξεχλα» είλαη ςσξηθή πιάλε. Αιιά αθφκε θαη ην «εξεχλα θαη πίζηεπε» ή ην «εξεπλάηε ηαο Γξαθάο» εκπεξηέρεη θαη πάιη ηελ ςσξηθή πιάλε! Κη απηφ γηαηί ην ςσξηθφ άηνκν έρεη ηελ ηάζε λα κειεηήζεη πνιχ γηα αμίεο, εζηθή, πίζηε, Θεφ θαη φια απηά θαη λα πηζηέςεη απφιπηα ζε απηά ρσξίο ζπλήζσο ηελ απαξαίηεηε δηάθξηζε κηαο θαη ην άηνκν δεη θαη βηψλεη απηφ ην αηειέο επίπεδν ηεο γήηλεο δσήο φπνπ ην απφιπην δελ πθίζηαηαη. Καη κάιηζηα πξνζθνιιάηαη ζε θάπνηεο αξρέο θαη θαλφλεο θαη είλαη δχζθνιν λα αιιάμεη θαη λα κεηαθηλεζεί θαη απηή ηνπ ε πίζηε εχθνια γίλεηαη αληηθείκελν εθκεηάιιεπζεο απφ ηα δηάθνξα ηεξαηεία κε ηα θφιπα ηεο «ηεξφηεηαο» θαη ηεο «ακαξηίαο», ηεο ελνρήο, ηνπ «ζεφπλεπζηνπ» θιπ. Ο ςσξηθφο ηείλεη λα γίλεηαη ν εηιηθξηλήο ηδενιφγνο νπαδφο Ηδενινγηθψλ πζηεκάησλ θαη ηείλεη λα κελ δηαρσξίδεη ηελ ηδενινγία απφ ηνπο εθπξνζψπνπο ηεο θαη απηφ ηνλ θάλεη ην εχθνιν ζχκα ζηα ρέξηα ησλ ζπθηιηηηθψλ ηεξαηείσλ. Πξνζπαζεί λα ηεξήζεη θαλφλεο θαη ηειεηνπξγίεο κε ζθνπφ λα ζψζεη ηελ ςπρή ηνπ. Πνιιέο θνξέο κάιηζηα ελδίδεη θαη ζηνλ
27 ςσξηθφ εγσηζκφ πνπ ζπλίζηαηαη ζην φηη ην ςσξηθφ άηνκν πηζηεχεη φηη είλαη θαιφ θαη εζηθφ θαη λνηψζεη πεξήθαλν γη απηφ. Σα ζπθηιηηηθά ηεξαηεία ηείλνπλ λα εκθαλίδνληαη σο νη ππέξκαρνη ηεο ηδενινγίαο θαη ηεο εζηθήο θαη έρνπλ θαη ηελ πνλεξηά θαη ηελ ελέξγεηα λα θπξηαξρνχλ ζηηο δηάθνξεο εθθιεζίεο θαη λα αλεβαίλνπλ ηελ θνξπθή ηεο ηεξαξρίαο θαη λα δνπιεχνπλ θφζκν, δειαδή λα ρεηξαγσγνχλ πηζηνχο. Κη απηφ γηαηί δελ έρνπλ θαλέλα εζηθφ ή άιιν πξφβιεκα λα παηήζνπλ επί πησκάησλ. Δλψ έλα ςσξηθφ άηνκν, έλαο αγλφο ηδεαιηζηήο, κφλν ζπάληα κπνξεί λα αλέβεη ηελ ηεξαξρία ελφο νπνηνπδήπνηε ηδενινγηθνχ ζπζηήκαηνο θαη λα κεηαιακπαδεχζεη θαη ηελ πξαγκαηηθή ηνπ πίζηε ζην φιν ζχζηεκα. Έηζη μεθηλνχλ άιισζηε θαη ηα Ηδενινγηθά πζηήκαηα. ηελ αξρή ππάξρνπλ θάπνηνη εζηθνί καζεηέο ηνπ θσηηζκέλνπ δαζθάινπ πνπ ζέινπλ λα αθνινπζήζνπλ ην παξάδεηγκα θαη ηηο δηδαζθαιίεο ηνπ δαζθάινπ ηνπο. Αιιά κεηά ην ζάλαην ηνπ δαζθάινπ θαη ζηελ πνξεία αληηθαζίζηαληαη απφ ζπθηιηηηθά άηνκα γηαηί ηα ηειεπηαία είλαη πην πνλεξά θαη ελεξγεηηθά θαη αδίζηαθηα. Ζ ηξνθή ηνπ ζπθηιηηηθνχ αηφκνπ είλαη ε εμνπζία, ε δχλακε θαη ε θήκε. Μία εθδνρή ηεο ζπθηιηηηθή πιάλεο ζηνλ ηνκέα ηεο Θξεζθείαο είλαη φηη ην ζπθηιηηηθφ άηνκν ηείλεη ή λα αξλείηαη εληειψο νηηδήπνηε έρεη λα θάλεη κε Θεφ, Θξεζθεία, Ζζηθή θαη πίζηε θαη ζεσξεί φηη φια απηά είλαη αλνεζίεο θαη πιάλεο. Κη απηφ γηαηί έρνληαο κεγάιε ηδέα γηα ηνλ εαπηφ ηνπ δελ κπνξεί λα δερηεί θάπνηνλ πάλσ απφ ην θεθάιη ηνπ. Σν ζπθηιηηηθφ άηνκν δελ δέρεηαη ηελ εμνπζία ησλ άιισλ. Μπνξεί λα δερηεί κφλν ηε δηθή ηνπ εμνπζία απέλαληη ζηνπο άιινπο! ήκεξα ζηε ζέζε ηεο Θξεζθείαο πνιιά ζπθηιηηηθά άηνκα βάδνπλ ηελ Δπηζηήκε θαη ην αλζξψπηλν κπαιφ θαη ηα αλζξψπηλα επηηεχγκαηα. Γελ ζεκαίλεη βέβαηα απηφ φηη φπνηνο είλαη άζενο φηη είλαη θαη ζπθηιηηηθφο. ρη βέβαηα!
28 Δίλαη φκσο γεγνλφο φηη αληί γηα ηνλ αζετζκφ, πνιχ ζπρλφηεξα έλα ζπθηιηηηθφ άηνκν επηιέγεη λα είλαη ν ππέξκαρνο ελφο ζξεζθεπηηθνχ ή ηδενινγηθνχ ζπζηήκαηνο κε ηάζε θαη ζθνπφ λα αλέβεη ζηελ ηεξαξρία ηνπ ηεξαηείνπ θαη λα γίλεη «Υαιίθεο ζηε ζέζε ηνπ Υαιίθε». Θέιεη δειαδή λα γίλεη έλαο απφ ηνπο «Γξακκαηείο θαη Φαξηζαίνπο» γηα λα ρεηξαγσγεί ηνπο αθειείο ςσξηθνχο πηζηνχο. Σα ζπθηιηηηθά άηνκα νπζηαζηηθά έρνπλ κφλν έλα Θεφ, ηνλ εαπηφ ηνπο θαη ηε δίςα ηνπο γηα δφμα, δχλακε θαη ρξήκα. Καη γη απηφ θάησ απφ ηελ ηεξφηεηα ησλ Θξεζθεηψλ ππάξρεη θαηά θαλφλα ε ππνθξηζία θαη ε δηαζηξνθή ηνπ ηεξαηείνπ. Κη απηφ γηαηί ζηαδηαθά ν βαζηθφο θνξκφο ησλ ηεξαηείσλ ζηειερψλεηαη απφ ηα παλνχξγα ζπθηιηηηθά άηνκα. Σα ζπθσηηθά άηνκα έρνπλ ηελ ηάζε επεηδή είλαη ηεο απφιαπζεο θαη ηεο δηαζθέδαζεο λα κελ κπαίλνπλ εχθνια ζε ηέηνηα θαινχπηα πίζηεο θαη νπαδνχ θαη κάιηζηα φηαλ πξέπεη γηα λα ζεσξεζνχλ «εζηθνί» λα αξλεζνχλ ηε δηαζθέδαζε θαη ηε ραξά ηεο δσήο. Πέξαλ ηνχηνπ, δελ είλαη πνιχ δηαλνεηηθά άηνκα θαη δελ ηνπο αξέζνπλ νη ζεσξεηηθνινγίεο. πρλά ζα ηνπο δεηο λα κελ πνιχ-αζρνινχληαη κε ηέηνηα ζέκαηα. Δληάμεη, ηνπο βάθηηζαλ ρξηζηηαλνχο θαη δελ έρνπλ πξφβιεκα γη απηφ αιιά φρη φηη θαη ζα πάξνπλ ζηα ζνβαξά ην ξφιν ηνπ ρξηζηηαλνχ ή φηη απηφ ζα επεξεάζεη ηελ θαζεκεξηλφηεηα ηνπο. Ο κφλνο Θεφο ηνπ ζπθσηηθνχ αηφκνπ είλαη ε απφιαπζε, ε δηαζθέδαζε, ην λα πάξεη ηε δσή θαη λα ηε ζηχςεη, ην λα πεζάλεη ρνξηάηνο ρσξίο λα λνηάδεηαη γηα παξειζνχζεο θαη κέιινπζεο δσέο θαη θξίζεηο θαη «φια απηά ηα παξακχζηα» φπσο ζπλήζσο ηα νλνκάδεη. Μπνξεί επίζεο λα δεηο ζπθσηηθά άηνκα λα θνξντδεχνπλ ηνπο ζξήζθνπο θαη πνιχ πεξηζζφηεξν ηνπο ζξεζθφιεπηνπο ή λα δειψλνπλ άζενη. Αιιά φρη άζενη απφ ηδενινγηθή ζέζε θαη πξνβιεκαηηζκφ αιιά άζενη απφ αδηαθνξία θαη απφ άξλεζε λα πηνζεηήζνπλ κηα εζηθφηεηα πνπ κπνξεί λα ηνπο βάιεη εκπφδηα ζηε δηαζθέδαζε ηνπο. Γηαηί έρνπλ ηελ ηάζε γηα
29 θαηαρξήζεηο θαη θάζε εζηθφο θαλφλαο ζα κπνξνχζε λα ηνπο ζηαζεί εκπφδην. Πνιχ κεγαιχηεξε αλάιπζε γηα ηε ζηάζε ηνπ ςσξηθνχ, ζπθσηηθνχ θαη ζπθηιηηηθνχ αηφκνπ απέλαληη ζηα Θξεζθεπηηθά θαη Ηδενινγηθά πζηήκαηα κπνξεί θαλείο λα βξεη ζην βηβιίν κνπ «Οκνηνπαζεηηθή Ηαηξηθή θαη Αηηηνινγία Αζζελεηψλ» ζην θεθάιαην «θέςε, ηάζε θαη Ζζηθέο Αξρέο ησλ Μηαζκαηηθψλ Σχπσλ». Καηά ηνλ ίδην ηξφπν πνπ έρνπκε επεξεαζκφ ησλ αηφκσλ απφ ηα ηξία Μηάζκαηα, θαηά ηνλ ίδην ηξφπν έρνπκε θαη ηνλ επεξεαζκφ απφ ηηο ηδηνζπγθξαζίεο. Πρ ε ζπθηιηηηθή Λάρεζηο ηείλεη λα έρεη ζπγθεθξηκέλε ζηάζε ζην ζέκα ηεο Θξεζθείαο θαη ηνπ Θενχ, ην ζπθσηηθφ Μεληνξίλνπκ κηα άιιε θαη ην ςσξηθφ Νάηξνπκ Μνπξηάηηθνπκ κηα ηειείσο δηαθνξεηηθή θνθ. ιεο νη ηδηνζπγθξαζίεο ηείλνπλ λα επεξεάδνπλ ηα δηάθνξα άηνκα κε ζπγθεθξηκέλν ηξφπν φζνλ αθνξά ηε ζηάζε ηνπο ζηε Θξεζθεία θαη ην Θεφ πνπ άιιεο θνξέο είλαη πνιχ ραξαθηεξηζηηθφο θαη άιιεο φρη ηίπνηα ην ηδηαίηεξν. Γελ ζα επεθηαζψ ζην ζέκα απηφ γηαηί κπνξεί θαλείο λα δηαβάζεη ηελ πεξηγξαθή ησλ νκνηνπαζεηηθψλ αλζξψπηλσλ ηδηνζπγθξαζηψλ ζηνπο ηξεηο ηφκνπο ηεο «Οκνηνπαζεηηθήο Φαξκαθνινγίαο» θαη λα ηα βξεη απηά ηα ζέκαηα αλαιπηηθά. 1.7 Βάπηηζε, Καηήρεζε θαη Διεύζεξε Βνύιεζε Σν πξφβιεκα ηεο πιάλεο γίλεηαη αθφκα κεγαιχηεξν γηαηί νη δηάθνξεο Θξεζθείεο πξνθεηκέλνπ λα δηαησλίζνπλ θαη επεθηείλνπλ ηελ εμνπζία ηνπο ηείλνπλ λα θαηερνχλ ηα παηδηά ησλ πηζηψλ ηνπο απφ ηελ παηδηθή ειηθία. Σα θαηερνχλ ζηα δφγκαηα ηνπο, ζην ηειεηνπξγηθφ θαη ζηελ ππνηαγή ζηνπο εθπξνζψπνπο, ζην ηεξαηείν δειαδή. Γη απηφ πρ ζην Υξηζηηαληζκφ ηα παηδηά βαθηίδνληαη σο Υξηζηηαλνί αθφκε θαη απφ ηελ ειηθία ηνπ ελφο ή δχν εηψλ θαη βέβαηα ην αξγφηεξν κέρξη ηα 3-4 ρξφληα.
30 Απηφ βξίζθεηαη, αλ κε ηη άιιν, ζε αληίζεζε κε ηελ παξάδνζε ηνπ Υξηζηνχ πνπ βαθηίζηεθε φηαλ ήηαλ ήδε ελήιηθαο θαη απφ δηθή ηνπ επηινγή θαη φρη απφ επηινγή ησλ γνληψλ ηνπ. Σν αθφκε πην άζρεκν είλαη φηη θάλνπκε θαηήρεζε θαη δηδαζθαιία ζηα παηδηά πνπ ζπλήζσο δελ αθνξά εζηθά δηδάγκαηα αιιά αθνξά ηειεηνπξγηθά, ππνηαγή ζην ηεξαηείν, δηάθνξνπο θαλφλεο θαη φια απηά. Σν αθφκε ρεηξφηεξν θαη ηξαπκαηηθφ θαη αθξσηεξηαζηηθφ ηεο ειεχζεξεο ηνπο βνχιεζεο είλαη ην φηη ηνπο ελζηαιάδνπκε θαη ηνπο θαιιηεξγνχκε ην θόβο γηα ην Θεφ θαη ηελ ακαξηία, ην θόβο γηα ην Γηάβνιν, ηηο ελοτές θαη φια ηα ππφινηπα. Σείλνπκε λα αγλννχκε ην γεγνλφο φηη ηα παηδηά κέρξη θαη ηελ εθεβεία κπνξνχλ λα θαιιηεξγεζνχλ κφλν κε ην δηθφ καο εζηθφ παξάδεηγκα. Αλ εκείο ζαλ γνλείο, δαζθάινη θαη ηεξείο δίλνπκε ην θαιφ εζηθφ παξάδεηγκα απηφ είλαη ε θαιχηεξε κχεζε θαη θαηήρεζε ζηελ Ζζηθή θαη ζην Θεφ. Γηαηί ζηελ παηδηθή ειηθία ην λα παο λα θάλεηο θαηήρεζε κε ηελ έλλνηα ηνπ λα ιεο ζεσξίεο θαη ηδενινγίεο θαη φια απηά είλαη άζθνπν. Γελ έρεη αλαπηπρζεί αθφκε ε πλεηδεζηαθή Φπρή ηνπ παηδηνχ, γηα λα κελ πσ νχηε θαιά-θαιά θαη ε Γηαλνεηηθή ηνπ Φπρή θαη ιεηηνπξγεί πεξηζζφηεξν κε ηελ Αηζζεηηθή Φπρή. Έρνπκε πρ ηε γεινία θαη αλφεηε θαηάζηαζε ην παηδί ηνπ Γεκνηηθνχ λα παπαγαιίδεη πξνζεπρέο ή ην «χκβνιν ηεο Πίζηεο» θαη κάιηζηα ζηελ Αξραία Διιεληθή γιψζζα θαη λα ηα απαγγέιιεη ρσξίο θαλ λα μέξεη ηη ζεκαίλνπλ απηά πνπ ιέεη! Μφλν θαη κφλν γηαηί ην ππνρξεψλεη ν γνληφο, ν δάζθαινο ή ν ηεξέαο ή κφλν θαη κφλν γηα λα πάξεη θαιφ βαζκφ ζην κάζεκα ησλ Θξεζθεπηηθψλ! «Θνπ, Κχξηε, θπιαθήλ ησ ζηφκαηη κνπ!» Πνιχ πεξηζζφηεξν πνπ ζηελ Διιεληθή Κνηλσλία, πρ, ε Θξεζθεία έρεη παληξεπηεί ην θξάηνο θαη δελ ιέεη λα δερηεί θαλελφο είδνπο δηαδχγην έζησ θαη αλ ην ζέινπλ νη πεξηζζφηεξνη πνιίηεο. Καη ζηνπο Μνπζνπικάλνπο βέβαηα ζηα πεξηζζφηεξα θξάηε ε ζξεζθεία έρεη παληξεπηεί κε ην θξάηνο.
31 Αξγφηεξα, ζηελ εθεβεία, φηαλ αλαπηχζζεηαη πνιχ πεξηζζφηεξν ε Γηαλνεηηθή Φπρή θαη κπνξεί λα αζρνιεζεί ην άηνκν κε ζεσξεηηθέο έλλνηεο θαη θάπσο θαη ε πλεηδεζηαθή Φπρή ψζηε λα κπνξεί λα αζρνιεζεί ην άηνκν κε εζηθέο έλλνηεο, ηφηε ζα ήηαλ ε θαηάιιειε ζηηγκή γηα ζπδήηεζε γηα ζξεζθείεο θαη εζηθή. Καη κάιηζηα κε ειεχζεξν ηξφπν, κε ζθαηξηθφηεηα. Γειαδή εμεηάδνληαο φιεο ηηο ππάξρνπζεο ζξεζθείεο κε απξνθαηάιεπην ηξφπν. Καη κφλν ηφηε ζα κπνξνχζε λα απνθαζίζεη ν ελήιηθαο νπζηαζηηθά άλζξσπνο γηα ην αλ ζα δερζεί θάπνην ζξεζθεπηηθφ ή ηδενινγηθφ ζχζηεκα ζαλ αληηπξνζσπεπηηθφ ηεο πξνζσπηθφηεηαο ηνπ. Σν πξφβιεκα ινηπφλ ηεο πιάλεο μεθηλάεη θαη απφ ηηο κηαζκαηηθέο θαη ηδηνζπγθξαζηαθέο καο ηάζεηο ζε αηνκηθφ επίπεδν αιιά κπαίλεη ζηε κέζε θαη ην θνηλσληθφ επίπεδν, δειαδή ε θαηήρεζε πνπ ππάξρεη πξνο ηα παηδηά απφ ηνπο γνλείο, δαζθάινπο, ηεξείο θαη ην θξάηνο πξνο κία ζπγθεθξηκέλε ζξεζθεπηηθή θαηεχζπλζε. Καη κάιηζηα ε παξνπζίαζε απηήο ηεο θαηεχζπλζεο σο ηεο κφλεο ζσζηήο, ηεο κφλεο θαιήο θαη εζηθήο θαη ε νπνία έρεη θαη ηελ έγθξηζε θαη είλαη ε αγαπεκέλε ζξεζθεία ηνπ Θενχ! ηη είπακε γηα ηε Θξεζθεία ηζρχεη θαη γηα ηα Πνιηηηθά Ηδενινγηθά πζηήκαηα φπσο ν Κνκκνπληζκφο, Καπηηαιηζκφο, θιπ ή ζην Ηδενινγηθφ χζηεκα ηεο Δπηζηήκεο. Καη εθεί ηζρχνπλ αθξηβψο ηα ίδηα πξάγκαηα απιψο αιιάδνπλ νη ιέμεηο θαη νη έλλνηεο ελψ ν ζθειεηφο ηνπ ζπζηήκαηνο, δειαδή ην ηεξαηείν θαη νη κεραληζκνί εμνπζίαο είλαη ηα ίδηα. Ο Θεφο έρεη δψζεη ζηνπο αλζξψπνπο, ζε αληίζεζε κε ηα θπηά θαη ηα δψα, ηε δπλαηφηεηα, ηεο πεξηνξηζκέλεο έζησ, ειεχζεξεο βνχιεζεο. Μαο έδσζε ην κπαιφ γηα λα εξεπλνχκε θαη καο έδσζε θαη ηελ θαξδηά γηα λα λνηψζνπκε θαη λα ηαπηηδφκαζηε. Ο ζπλδπαζκφο θαη ησλ δχν είλαη ν θαιχηεξνο ψζηε κε ειεχζεξε βνχιεζε λα κπνξέζεη ην άηνκν λα πξνζεγγίζεη ην Θείν, ηνπο πκπαληηθνχο Νφκνπο θαη ηελ Αιήζεηα. Απηφο ζα πξέπεη λα είλαη ν ζηφρνο, έμσ απφ θαηαλαγθαζκνχο, έμσ απφ
32 θαηερήζεηο ζε αλψξηκε ειηθία, έμσ απφ δφγκαηα θαη θαλαηηζκνχο, έμσ απφ κνλφπιεπξεο ζεσξήζεηο ηεο Αιήζεηαο θαη ηεο Γλψζεο. Γη απηφ θαη βιέπνπκε φηη νη θηαζκέλνη άλζξσπνη φισλ ησλ ζξεζθεπηηθψλ ζπζηεκάησλ πξνζεγγίδνπλ ηελ ίδηα θνηλή Αιήζεηα, κπνξνχλ λα ηα βξνπλ κε θηαζκέλνπο πηζηνχο άιισλ ζπζηεκάησλ θαη δελ είλαη πνηέ θαλαηηθνί. Δλψ φζν πην θαηψηεξνο είζαη ζαλ άλζξσπνο θαη ζαλ εζηθή πνηφηεηα ηφζν πην θαλαηηθφο γίλεζαη θαη ηφζν πην ερζξηθφο απέλαληη ζηνπο «αιιφπηζηνπο». Πνιιέο θνξέο ηα ηεξαηεία ησλ δηαθφξσλ ζξεζθεπηηθψλ ζπζηεκάησλ ηείλνπλ λα δηθαηνινγνχλ ηηο παξεθθιίζεηο ηνπο απφ ηελ αξρηθή δηδαζθαιία θαη εζηθφ ηξφπν δσήο κε ηε δηθαηνινγία φηη ν απιφο θφζκνο δελ κπνξεί λα θαηαιάβεη ηφζν βαζηά λνήκαηα. Έηζη δηθαηνινγνχλ ηελ ηάζε ηνπο λα επηκέλνπλ ζηα ηειεηνπξγηθά, ζην λα θάλεη θαλείο ην ζηαπξφ ηνπ, λα πξνζθπλά άγηα ιείςαλα θαη εηθφλεο θαη ζην λα επηβάιινπλ πάξα πνιινχο θαλφλεο ζηνπο πηζηνχο. Αιιά απηφ είλαη ην άιινζη γηαηί ε πξαγκαηηθή ηνπο πξφζεζε είλαη ζπθηιηηηθή, δηαζηξνθηθή θαη είλαη ε ρεηξαγψγεζε ησλ πηζηψλ. Γελ ρξεηάδεηαη θακία Θξεζθεία ή Δθθιεζία θαλέλαο άλζξσπνο γηα λα έξζεη ζε επαθή κε ην Θείν θαη ηνπο πκπαληηθνχο Νφκνπο απφ ηε ζηηγκή πνπ κέζα καο ππάξρεη ε ζηαγφλα ηνπ Θενχ, ε πλείδεζε θαη ην Αηνκηθφ Πλεχκα ζηελ νπνία κπνξνχκε αλά πάζα ζηηγκή λα απνηαζνχκε θαη ε νπνία κπνξεί λα καο νδεγήζεη ζηελ ςπρηθή εμέιημε θαη ζηε θψηηζε. Γη απηφ θαη πνιιέο θνξέο, αγλνί, ακφξθσηνη, απιντθνί άλζξσπνη θσηίδνληαη πην εχθνια απ φηη νη κνξθσκέλνη θαη κάιηζηα νη ζξεζθεπηηθά κνξθσκέλνη ζηα δφγκαηα. Δίηε πξφθεηηαη γηα ρξηζηηαληθφ, κνπζνπικαληθφ, βνπδηζηηθφ ή νπνηνδήπνηε άιιν ηεξαηείν, ν βαζηθφο ηξφπνο ιεηηνπξγίαο είλαη ν ίδηνο. Τπάξρεη ην ηεξαηείν, ππάξρνπλ νη πηζηνί πνπ νθείινπλ λα ζέβνληαη ην ηεξαηείν θαη λα πηζηεχνπλ ηελ επίζεκε «πλεπκαηηθή» ηνπο εμνπζία.
33 1.8 Άιινη κεραληζκνί ρεηξαγώγεζεο ησλ «πηζηώλ» Μάιηζηα, ηνπο δίλεηαη ην «θαξφην», εηδηθά ζε κηθξέο ζξεζθείεο, φηη είλαη μερσξηζηνί. Πρ νη Δβξαίνη ζεσξνχζαλ εαπηνχο ηνλ «πεξηνχζην ιαφ» ηνπ Θενχ. Οη Οξζφδνμνη ιέλε φηη απηνί είλαη νη ζσζηνί αλάκεζα ζε φια ηα είδε Υξηζηηαλψλ. Δπηπιένλ, κέζα ζηνπο Οξζφδνμνπο, βξίζθνληαη θάπνηνη κνλαρνί ή παπάδεο πνπ δεκηνπξγνχλ ηε δηθή ηνπο «γθνπξνχ» θαηάζηαζε θαηά ηελ νπνία απηνί νη ζενχζνη θαη ζενχζεο είλαη νη μερσξηζηνί θαινί ρξηζηηαλνί θαη εμειηγκέλνη άλζξσπνη ζε ζρέζε κε ηνπο άιινπο πνπ είλαη ν «φρινο» θαη νη «ακαξησινί». Δίλαη πάξα πνιχ ζεκαληηθή γηα ηε ρεηξαγψγεζε απηή ε δεκηνπξγία ηεο εληχπσζεο ζηνλ θάζε μερσξηζηφ πηζηφ φηη είλαη μερσξηζηφο, φηη δηαθέξεη απφ ηνπο άιινπο. Μπνξεί λα είλαη φηη δηαθέξεη απφ ηνπο «άζενπο» ή φηη δηαθέξεη απφ ηνπο «αιιφζξεζθνπο», κπνξεί λα είλαη φηη δηαθέξεη απφ ηνπο άιινπο κε θαινχο νκφζξεζθνπο, θνθ. Έλαο άιινο κεραληζκφο ρεηξαγψγεζεο είλαη φηη ν πηζηφο σζείηαη ζην λα δηαβάδεη κφλν φηη έρεη λα θάλεη κε ηε ζπγθεθξηκέλε πίζηε ή ηδενινγία θαη απνζαξξχλεηαη απφ ην λα δηαβάζεη θάηη άιιν «ακαξησιφ» γηαηί κπνξεί λα «παξαζπξζεί» θαη λα «ακαξηήζεη». Πρ ην λα δηαβάδεη έλαο ρξηζηηαλφο ηνπο θαζνιηθνχο ή ην Κνξάλη ή ηνπο αλαηνιηθνχο κχζηεο είλαη θάηη γηα ην νπνίν απνζαξξχλεηαη γηαηί φια απηά είλαη απφ «ιάζνο» ή «αηξέζεηο» κέρξη «ζαηαληθά» πξάγκαηα. Αληί απηνχ ζα πξέπεη λα δηαβάδεη κφλν φηη έρνπλ εγθξίλεη νη δηάθνξεο «Υξηζηηαληθέο χλνδνη», πρ κφλν ηα 4 εγθεθξηκέλα Δπαγγέιηα θαη φρη ηα άιια. Γειαδή ν πηζηφο νθείιεη λα δηαβάδεη κφλν φηη ζπκθσλεί κε απηά πνπ ηνπ έρεη πεη ην ηεξαηείν θαη έηζη κφλν ζπληεξείηαη ην δφγκα. Δίλαη ην ίδην πνπ βιέπνπκε ραξαθηεξηζηηθά ζε Κνκκνπληζηηθά Κφκκαηα φπνπ νη «πηζηνί» θνκκνπληζηέο δηαβάδνπλ κφλν ηελ επίζεκε θνκκαηηθή εθεκεξίδα, αθνχλε κφλν ηνλ επίζεκν θνκκαηηθφ ξαδηνζηαζκφ θαη ην επίζεκν ηειενπηηθφ θαλάιη ηνπ θφκκαηνο, θάλνπλ παξέα κφλν ή θπξίσο