Αθήνα, 16 Μαΐου 2013 ΠΡΟΣ: Τα Μέλη του Γενικού Συμβουλίου της Ομοσπονδίας Νοσοκομειακών Ενώσεων Γιατρών Ελλάδος (ΟΕΝΓΕ) Θέμα: Καταγραφή ερωτημάτων, προβλημάτων, και προτάσεων προς την ΟΕΝΓΕ Αξιότιμοι κύριοι και κυρίες, Στα πλαίσια της σημερινής συνεδρίασης των μελών του Γενικού Συμβουλίου, θα ήθελα να σας παραθέσω ένα τμήμα των προβλημάτων και προτάσεων προς την ΟΕΝΓΕ που έχουν μεταβιβαστεί προς το πρόσωπό μου από Ιατρούς των νοσοκομείων Αθήνας, Πειραιά, αλλά και της Περιφέρειας; 1. Ζήτημα διαβίωσης αποτελεί πλέον η ανάγκη σύστασης και κατάθεσης τροπολογίας εκ μέρους του Υπουργείου Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης (ΥΥΚΑ) για την πληρωμή των εφημεριών που έχουν πραγματοποιηθεί πριν τον Οκτώβριο του 2012. Χαρακτηριστικά παραδείγματα στην Αθήνα είναι το Γενικό Ογκολογικό Νοσοκομείο Κηφησίας (ΓΟΝΚ) στο οποίο οφείλονται εφημερίες από τους πρώτους μήνες του 2012 και το ΓΝΝΘ «Σωτηρία» στο οποίο οφείλονται οι τακτικές εφημερίες του Ιουνίου και Ιουλίου του 2012 αλλά και περικοπές από το 2009-2011. 2. Στο ΓΟΝΚ έχει γίνει μια παράτυπη μετακίνηση Ειδικευομένων Ιατρών από το 1 ο και 7 ο ΙΚΑ προκειμένου να υποστηριχθούν νεοσυσταθείσες κλινικές και να ενταχθεί το νοσοκομείο σε ωράριο γενικής εφημερίας πέραν της πρωινής, χωρίς να έχει γίνει καμία πρόνοια για την εκπαίδευσή τους. Έτσι, οι Ειδικευόμενοι Ιατροί της Καρδιολογικής κλινικής καλούνται να εκπαιδευτούν σε Τμήμα που δεν νοσηλεύει κανένα ασθενή, ενώ στη Νευρολογική κλινική απασχολούνται 8 Ειδικευόμενοι για 4 συνολικά κλίνες (αντί για 32 κλίνες, βάσει τις αναλογίας 1 Ειδικευόμενο προς 4 κρεβάτια). Οι Ειδικευόμενοι Ιατροί πολλών Τμημάτων του ΓΟΝΚ έχουν υποβάλει από καιρό αιτήσεις για μετακίνησή τους σε άλλο νοσηλευτικό ίδρυμα λόγω ανεπαρκούς εκπαίδευσής τους, οι οποίες έχουν εκτελεστεί μόνο σε λίγες περιπτώσεις. Σύμφωνοι είναι οι Συντονιστές Διευθυντές των Τμημάτων του ΓΟΝΚ αλλά και των κλινικών των νοσοκομείων που θα υποδεχθούν τους Ειδικευόμενους, με την αντίρρηση στη μετακίνηση να προβάλλεται είτε από το Διευθυντή Ιατρικής Υπηρεσίας του ΓΟΝΚ, είτε από την Διοικήτρια του ΓΝΑ «Σισμανόγλειο» (στο οποίο υπάγονται). 3. Οι Ειδικευόμενοι Ιατροί της Πολυκλινικής (η οποία διοικητικά ανήκει στον Ευαγγελισμό) έχουν προσφύγει νομικά και κερδίσει απόφαση διαταγής πληρωμής για τις οφειλές προς αυτούς. Το ΓΝΑ Ευαγγελισμός όμως κατέθεσε στο Ειρηνοδικείο αίτηση διακοπής της εκτέλεσης της απόφασης με το αιτιολογικό ότι οι οφειλές αυτές δεν είναι ληξιπρόθεσμες, καθώς χαρακτηρίζονται μόνο αφότου εκδοθούν τα εντάλματα. Με την πράξη αυτή αμφισβητείται η διενέργεια των εφημεριών των Ιατρών για τους προηγούμενους μήνες, ενώ επιχειρείται η παρεμπόδιση ακόμα και δια της δικαστικής οδού της διεκδίκησης των δεδουλευμένων. Στις 21 Μαΐου πραγματοποιείται η εκδίκαση της υπόθεσης αυτής και οι Ειδικευόμενοι Ιατροί της Πολυκλινικής καλούν σαν μάρτυρες
υπεράσπισης τους Προέδρους των συλλογικών συνδικαλιστικών οργάνων καθώς και για τη συλλογική στήριξη του Ιατρικού σώματος. 4. Οφείλουμε να ασκήσουμε πίεση στο ΥΥΚΑ και την Ενιαία Αρχή Πληρωμών (ΕΑΠ) σχετικά με την εξασφάλιση επιπλέον ημέρας λειτουργίας της υπηρεσίας σχετικά με την αμοιβή των εφημεριών των Ιατρών των νοσοκομείων που βρίσκονται επί μηνών απλήρωτοι και καλούνται τώρα να αναμένουν μέχρι τα τέλη Ιουνίου (όπως στα νοσοκομεία Θεσσαλονίκης που δεν έχουν πληρωθεί από Νοέμβριο). 5. Τριανταπέντε εντάλματα πληρωμής εφημεριών Δεκεμβρίου 2012, Ιανουαρίου-Φεβρουαρίου 2013 των νοσοκομείων της Αθήνας δεν εκτελέστηκαν λόγω μη αποστολής τους από την Α ΥΔΕ προς την ΕΑΠ. Η ανεπίσημη εξήγηση αφορούσε παράβλεψη υπαλλήλου («ξεχάστηκε το CD με τα εντάλματα κάτω από κάτι φακέλους»). Η ανευθυνότητα της στάσης αυτής εξαθλιώνει και εξαγριώνει τους επί μήνες απλήρωτους ιατρούς και αντικρούει τις δεσμεύσεις του Υπουργού Υγείας. Έχει γίνει καταγγελία για την διερεύνηση του συμβάντος και την απόδοση πειθαρχικών ευθυνών (Αρ.Πρ. 6097/9-5-2013). Καλείται η ΟΕΝΓΕ να παρέχει τη νομική της στήριξη στην παρακολούθηση και διευθέτηση της εν λόγω καταγγελίας σε περίπτωση άρνησης παροχής απάντησης από τους υπεύθυνους. 6. Την Μεγάλη Πέμπτη (30/4/13) η Διεύθυνση Δημόσιας Υγείας της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας κάλεσε τους Ιατρούς σε αναμονή έναρξης Ειδικότητας για Δερματολογία στο Νοσοκομείο Αφροδισίων και Δερματικών Νόσων Θεσσαλονίκης (ΝΑΔΝΘ) προκειμένου να υποβάλουν την εκ νέου προτίμησή τους ώστε να διαμορφωθούν εξ αρχής σειρές προτεραιότητας για ειδίκευση Δερματολογίας στο ΝΑΔΝΘ και το ΓΝΘ Παπαγεωργίου. Ο λόγος είναι η πρόσφατη αναγνώριση της ικανότητας της Πανεπιστημιακής Κλινικής του ΓΝΘ Παπαγεωργίου να δίνει πλήρη ειδικότητα στη Δερματολογία, με έγκριση μάλιστα 8 νέων θέσεων. Να σημειωθεί ότι για την πλήρωση των νεοσυσταθεισών αυτών θέσεων ειδικότητας όφειλε να προηγηθεί κλήρωση, αντιθέτως όμως έγινε μετακίνηση 8 Ιατρών από το ΝΑΔΝΘ. Οι Ιατροί στη λίστα αναμονής του ΝΑΔΝΘ καλούνται να χωριστούν λοιπόν σε δύο νέες λίστες (ΝΑΔΝΘ και Παπαγεωργίου), εκθέτοντας τους πιθανώς σε ένα νέο μεγαλύτερο διάστημα αναμονής για ειδικότητα. 7. Καλούνται συχνά Ειδικευόμενοι Ιατροί να διεκπεραιώνουν διακομιδές ασθενών με ασθενοφόρο απουσία Ειδικευμένου, ενώ στο Ψυχιατρικό Νοσοκομείο Αθήνας «Δαφνί» αναγκάζονται σε πολύωρη συνοδεία των ασθενών για τη διενέργεια τακτικών διαγνωστικών εξετάσεων σε άλλα νοσηλευτικά ιδρύματα. Η πρακτική αυτή υποβαθμίζει την ποιότητα παροχής φροντίδας στους μεταφερόμενους ασθενείς, ενώ καταργεί κάθε έννοια εκπαίδευσης των Ειδικευομένων Ιατρών και ταυτόχρονα τους εκθέτει σε νομικής φύσεως κινδύνους. 8. Παρατηρούνται πρακτικές αυθαίρετης τροποποίησης του προγράμματος εφημεριών από Διευθυντές Ιατρικής Υπηρεσίας, χωρίς την προηγούμενη έγκριση από το Επιστημονικό Συμβούλιο. Αυτό επαναλήφθηκε πρόσφατα στο ΨΝΑ «Δαφνί» όπου έγινε περικοπή των εφημερευόντων από 18 σε 10 στη γενική εφημερία και από 9 σε 6 στην εσωτερική. 9. Επίσης στο ΨΝΑ «Δαφνί» τα προγράμματα εφημερίας που κατατίθενται πριν την εκτέλεσή τους, παρά τις έντονες αντιδράσεις των Ιατρών, δεν
υπογράφονται από τους υπεύθυνους Προϊστάμενους, αλλά παραμένουν σαν μια απλή εκτύπωση σελίδας στο γραφείο προσωπικού. Το γεγονός αυτό αφήνει ανοιχτό το ενδεχόμενο παραχάραξης τους σε οποιαδήποτε στιγμή, ειδικά σε περιόδους κινητοποιήσεων με επισχέσεις εργασίας των Ειδικευομένων Ιατρών. 10. Δεν έχει ολοκληρωθεί η νομική αποσαφήνιση της δυνατότητας επίσχεσης εργασίας των μονίμων νοσοκομειακών Ιατρών. Καλείται η ΟΕΝΓΕ να διεκδικήσει νομικά τις όποιες διευκρινήσεις από τις αρμόδιες υπηρεσίες του κράτους, και εφόσον χρειαστεί να προσβάλει δικαστικά κάποιες «αποφάσεις» του Υπουργού Υγείας. 11. Εν όψει των φορολογικών δηλώσεων πρέπει να υπάρχουν σαφείς οδηγίες προς τα μέλη της ΟΕΝΓΕ σχετικά με την εξαίρεση ή μη του επιδόματος βιβλιοθήκης, βάσει και των τελευταίων δικαστικών αποφάσεων. 12. Ενημερωθήκαμε εγγράφως για την ύπαρξη παρασιτικών εντόμων στα δωμάτια εφημερίας των Ιατρών του ΓΝ Καρπενησίου, φέρνοντας ξανά στο προσκήνιο το θέμα της ανάγκης διασφάλισης αξιοπρεπών και ασφαλών συνθηκών εφημέρευσης και σίτισης του προσωπικού στο ΕΣΥ καθώς και τον έλεγχο επάρκειας των κλινών για όλους τους εφημερεύοντες του προγράμματος. 13. Οι ημέρες αντισταθμιστικής ανάπαυσης μετά από ενεργό εφημερία (ρεπό) στην πλειοψηφία των Τμημάτων δεν χορηγούνται, είτε λόγω εκβιασμού από τους Συντονιστές Διευθυντές είτε λόγω αριθμητικής ανεπάρκειας των Ιατρών του Τμήματος. Προτείνουμε να κατατίθεται μαζί με το μηνιαίο πρόγραμμα εφημεριών αντίστοιχο πρόγραμμα για τα ρεπό των Ιατρών, έτσι ώστε να ελέγχεται η εφαρμογή της νομοθεσίας αλλά και η εν γένει επάρκεια των Τμημάτων σε προσωπικό. 14. Βάσει της νομοθεσίας και όλων των τοποθετήσεων από το ΥΥΚΑ και τους αρμόδιους Ιατρικούς Συλλόγους, οποιαδήποτε εξέταση ασθενούς και Ιατρική πράξη από Ειδικευόμενο απαιτεί τη φυσική παρουσία Ειδικευμένου. Σε μεγάλο αριθμό Τμημάτων εγκρίνονται και εκτελούνται εφημερίες με μοναδικό Ιατρό σε ενεργή εφημερία τον Ειδικευόμενο, με τον Ειδικευμένο να βρίσκεται κατ οίκον σε εφημερία ετοιμότητας. Αυτό εξ ορισμού αποτελεί παράβαση της νομοθεσίας και εκτός από το να αναιρεί την έννοια της εκπαίδευσης στην εφημερία, υποβιβάζει σημαντικά την ποιότητα της παρεχόμενης Ιατρικής περίθαλψης στους νοσηλευόμενους. 15. Γεννάται τελευταία η ανάγκη εκστρατείας ενημέρωσης και προσπάθειας παροχής παιδείας στο κοινό σχετικά με την ισότητα στην περίθαλψη όλων των ανθρώπων. Δεν πρέπει να υπάρχει καμία ανοχή σε ρατσισμό στα νοσοκομεία, είτε προέρχεται από ασθενείς και συνοδούς, είτε προέρχεται από υγειονομικούς. Η διαφορετική αντιμετώπιση δεν περιλαμβάνει μόνο άτομα διαφορετικής φυλής, αλλά αφορά και άστεγους, χρήστες ναρκωτικών ουσιών, και ανασφάλιστους ασθενείς. 16. Τα διαρκώς αυξανόμενα περιστατικά βίας στα νοσοκομεία καθιστούν πιο αναγκαία από ποτέ την προφύλαξη των υγειονομικών από σωματική και ψυχολογική βία στον χώρο εργασίας. Προτείνουμε να καθοριστούν και να γίνει προσπάθεια να νομοθετηθούν σαφή πρωτόκολλα δράσης προς τις ιδιωτικές εταιρίες φύλαξης, να προσληφθούν κατάλληλα εκπαιδευμένα άτομα, να προωθηθεί η αναδιάρθρωση κτιριακή και λειτουργική των ΤΕΠ, και να αναπτυχθεί
συνεργασία με την Αστυνομία στην αντιμετώπιση των κρουσμάτων βίας στα νοσοκομεία. 17. Προτείνεται η καθιέρωση και νομοθέτηση σαφούς καθηκοντολογίου των Ειδικευομένων Ιατρών σε Πανελλαδικό επίπεδο, και όχι ανά κλινική. Απαραίτητη είναι η συμμόρφωση όλων των υγειονομικών και των εργαζομένων στα νοσοκομεία με αυτό και καταδίκη της απασχόλησης των Ειδικευομένων Ιατρών σε εργασίες γραμματειακές, νοσηλευτικές, τραυματιοφορέα, ή προσωπικού φύλαξης, οι οποίες τους απομακρύνουν από τον ασθενή και από το δικαίωμά τους στην ιατρική εκπαίδευση. 18. Έχει από καιρού ζητηθεί από την ΟΕΝΓΕ η παρέμβαση της στο ΚΕΣΥ και το Υπουργείο Υγείας σχετικά με τις γνωμοδοτήσεις για υπηρέτηση της επίσχεσης εργασίας. Χρειάζεται να είμαστε σε εγρήγορση για την άμεση και συλλογική αντιμετώπιση μεμονωμένων περιπτώσεων εκδικητικού τύπου πρωτοβουλιών Συντονιστών Διευθυντών για αναγραφή στο πιστοποιητικό ευδόκιμης άσκησης των ημερών της επίσχεσης εργασίας ή την υποχρέωσή των Ειδικευομένων σε άμισθη υπηρέτησή του διαστήματος αυτού. 19. Η ΟΕΝΓΕ οφείλει να στηρίξει τον υγιή συνδικαλισμό των νέων Ιατρών και να προσφέρει νομική και οικονομική κάλυψη για τη σύσταση Συλλόγου Ειδικευομένων Ιατρών σε όλα τα νοσοκομεία της χώρας. 20. Είναι αναγκαία η αποσαφήνιση του νομικού πλαισίου που διέπει τις εγκυμονούσες και νέες μητέρες κατά το διάστημα της Ειδικότητας, και η ορθή ενημέρωση των μελών της ΟΕΝΓΕ γι αυτό. Οι Ειδικευόμενοι Ιατροί επικαλούνται παλαιά προεδρικά διατάγματα για εξαίρεση τους από τις εφημερίες και συνήθως με τον τρόπο αυτό έρχονται σε σκληρή αντιπαράθεση με τις αντιλήψεις και επιθυμίες του Συντονιστή Διευθυντή σχετικά με την ομαλή λειτουργία του Τμήματος. 21. Εκκρεμούν εκατοντάδες διορισμοί μόνιμων επιμελητών και επικουρικών ιατρών, ακόμα και από το 2011. Οι συνταξιοδοτήσεις των Ιατρών και οι ελάχιστες νέες προσλήψεις δημιουργούν τεράστιες ελλείψεις σε προσωπικό και, απουσία ενδιάμεσων βαθμίδων, μεγαλώνουν το χάσμα μεταξύ των Διευθυντών και Ειδικευόμενων Ιατρών 22. Η γενική εφημερία τις καθημερινές ξεκινά από τις 14:30 και λήγει στις 08:00 την επομένη ημέρα. Αυτό συνιστά 17 ώρες και 30 λεπτά, ενώ οι εφημερεύοντες αμείβονται για 17 ώρες. Το πρωινό της ημέρας της εφημερίας (πριν τις 14:30) ο ιατρός μπορεί νομίμως να απουσιάζει από την εργασία του και άρα να μην καλύπτεται η μισή ώρα από την πρωινή βάρδια. Παρομοίως, η 7ωρη πρωινή εργασία του μπορεί να αφορά το διάστημα 07:00-14:00, οπότε πάλι το διάστημα εργασίας από τις 14:00 μέχρι τις 14:30 να μην αμείβεται στον εφημερεύοντα. 23. Το ΦΕΚ 3485/31.12.2012 στο άρθρο 16 περιγράφει ότι προΐστανται της νοσηλευτικής υπηρεσίας υπάλληλοι επιπέδου Πανεπιστημιακής Εκπαιδεύσεως (ΠΕ), ενώ στα Τμήματα δύναται να τοποθετηθούν υπάλληλοι Τεχνολογικής Εκπαίδευσης (ΤΕ) μόνο αν δεν υπάρχουν αντίστοιχοι ΠΕ. Ο νόμος αυτός όχι μόνο δεν έχει εφαρμοστεί στην πράξη, αλλά μετά από πίεση της Ένωσης Νοσηλευτών Ελλάδας (ΕΝΕ) οι εκπρόσωποι του ΥΥΚΑ δεσμεύτηκαν στην τροποποίησή του με την τοποθέτηση διαζευκτικού «ΠΕ ή ΤΕ» σε κάθε πρόταση. Η κίνηση αυτή σαφώς καταλύει κάθε έννοια ύπαρξης Πανεπιστημιακής σχολής Νοσηλευτικής. Για τη
σημερινή κατάσταση στο Ε.Σ.Υ. ευθύνονται όχι μόνο οι διοικήσεις και οι εκάστοτε υπουργοί, αλλά και μερίδιο των Ιατρών συντονιστών Διευθυντών και των προϊσταμένων Νοσηλευτών. Η εφαρμογή του νόμου θα προσφέρει μια ευκαιρία αλλαγής της νοοτροπίας διοίκησης και λειτουργίας των νοσηλευτικών τμημάτων, με ταυτόχρονα αναβάθμιση της συνεργασίας μεταξύ των Ιατρών και των Προϊστάμενων Νοσηλευτικής. Με εκτίμηση, Νανίδης Νικήτας Ειδικευόμενος Νευροχειρουργικής στο Γενικό Νοσοκομείο Αθηνών «ο Ευαγγελισμός» e-mail: n.nanidis@gmail.com