ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων HELLENIC REPUBLIC Ministry of Rural Development & Food agridiversity Γεωργηθή Ποηθηιοκορυία Έγγραυο βάσες γηα το άτσπο σκβούιηο Τποσργώλ Γεωργίας (4-6 Μαΐοσ 2014, Αζήλα) ΜΕΣΑΣΡΟΠΗ ΣΗ ΕΤΡΩΠΑΪΚΗ ΓΕΩΡΓΙΚΗ ΠΟΙΚΙΛΟΜΟΡΦΙΑ Ε ΠΡΟΣΕΡΗΜΑ Ειζαγωγή Η Ειιεληθή Πξνεδξία ζεσξεί φηη ε ηεξάζηηα γεσξγηθή πνηθηινκνξθία ηεο Επξσπατθήο γεσξγίαο ζα πξέπεη λα είλαη ζην επίθεληξν ηεο πνιηηηθήο ηεο ΕΕ. Ο θχξηνο ζηφρνο ηεο πξσηνβνπιίαο ηεο Πξνεδξίαο κε ηίηιν «agridiversity» είλαη λα θέξεη ηνπο επξσπαίνπο αγξφηεο θαη ηνπο πνιίηεο πην θνληά κεηαμχ ηνπο, αλαδεηθλχνληαο ηνλ πινχην θαη ηελ πνηθηινκνξθία ηεο Επξσπατθήο Γεσξγίαο θαη ηαπηφρξνλα απμάλνληαο ηελ επαηζζεηνπνίεζε γηα ηελ θνηλή ηνπο ηζηνξία θαη ηηο θνηλέο ηνπο αμίεο. Η γεσξγηθή πνηθηινκνξθία, δελ είλαη απιά έλα απνκεηλάξη ησλ παξειζφλησλ ρξφλσλ, είλαη έλα ζήκα ηεο πνηθηιίαο ησλ νηθνζπζηεκάησλ ησλ θξαηψλ κειψλ θαη ηεο θνηλσληθννηθνλνκηθήο ηνπο ζχλζεζεο. Εθηφο απφ ηε δηαθχιαμε θαη ηελ πξνψζεζε ηεο γεσξγηθήο πνηθηινκνξθίαο, ε πξνηεηλφκελε πξσηνβνπιία «agridiversity» ζηνρεχεη ζηελ αλάδεημε θαη πξνψζεζε ηεο ζπκβνιήο ηεο γεσξγίαο ζηελ καθξνπξφζεζκε εμέιημε ηεο νηθνλνκίαο, ηεο θνηλσλίαο θαη ηνπ πεξηβάιινληνο. Η Πξνεδξία επηζπκεί λα δνζεί έκθαζε ζηηο καθξνπξφζεζκεο ζηξαηεγηθέο γεσξγηθήο αλάπηπμεο, πνπ βαζίδνληαη ζηε γεσξγηθή πνηθηινκνξθία, κε έληνλε επξσπατθή δηάζηαζε. Η γεσξγηθή πνηθηινκνξθία είλαη ζεκειηψδνπο ζεκαζίαο γηα ηε καθξνπξφζεζκε βηψζηκε νηθνλνκηθή, θνηλσληθή θαη πεξηβαιινληηθή αλάπηπμε. Ταπηφρξνλα, ζπκβάιιεη ζηε βειηίσζε ηεο επηζηηηζηηθήο αζθάιεηαο θαη ηεο αληαγσληζηηθφηεηαο. Η δηαηήξεζε ηεο ποηθηιοκορυίας ζπκβάιεη ζηελ αχμεζε ηεο απνηειεζκαηηθφηεηαο, ηεο πξνζαξκνζηηθφηεηαο θαη ηεο αλζεθηηθφηεηαο ηεο γεσξγίαο, ζέηνληαο ηα ζεκέιηα γηα ηελ παξαγσγή ελφο επξέσο θάζκαηνο ηξνθίκσλ θαη θαηά ζπλέπεηα ζπκβάιινληαο ζηελ εμαζθάιηζε επάξθεηαο θαη αζθάιεηαο ηξνθίκσλ. Η πνηθηινκνξθία είλαη επίζεο πξνυπφζεζε γηα ηελ επηηπρή πξνζαξκνγή ζε έλα ζπλερψο κεηαβαιιφκελν πεξηβάιινλ, πνπ ζα αληηκεησπίζεη πεξηζζφηεξν ζηαδηαθέο ή απφηνκεο αιιαγέο ιφγσ ησλ πξνβιεπφκελσλ θιηκαηηθψλ αιιαγψλ. Επηπιένλ, ε πνηθηινκνξθία ηνπ γεσξγηθνχ ηνκέα πξέπεη λα ζεσξεζεί σο έλα θεθάιαην γηα ηελ πξνζέιθπζε λέσλ ζηελ εθηεηακέλε δπλακηθή ηνπ ηνκέα γηα δεκηνπξγία ζέζεσλ εξγαζίαο. Γηα ηνλ ζθνπφ απηφ, είλαη ζεκαληηθφ λα επεθηαζεί απφ ηελ θαιιηέξγεηα θαη ηε ζπγθνκηδή ζηελ πνηθηινκνξθία ησλ επηρεηξήζεσλ πνπ βαζίδνληαη ζηε γεσξγία, φπσο ν αγξν-ηνπξηζκφο, ε
δηαρείξηζε γεο, ε πεξηζζφηεξε θαη θαιχηεξε γεσξγηθή δξαζηεξηφηεηα, ε κεραλνινγηθή θαη γεσξγηθή κεραληθή, ε ηαηξηθή βνηαλνινγία, θιπ. Λακβάλνληαο ππφςε ηα πςειά πνζνζηά αλεξγίαο πνπ επηθξαηνχλ ζήκεξα ζηηο πεξηζζφηεξεο ρψξεο θαη πεξηθέξεηεο, νη δηάθνξνη θιάδνη ηεο γεσξγηθήο παξαγσγήο ζα κπνξνχζαλ λα απνηειέζνπλ έλα αθφκε επξχηεξν πεδίν απαζρφιεζεο, ηδίσο γηα ηα λέα θαη κνξθσκέλα άηνκα. Η ζπκκεηνρή ησλ λέσλ είλαη απαξαίηεηε γηα ηελ αλάπηπμε ηνπ γεσξγηθνχ ηνκέα, θαζψο, κεηαμχ άιισλ, είλαη πεξηζζφηεξν εμνηθεησκέλνη κε ηηο λέεο ηερλνινγίεο, θαζψο θαη πην θηιηθνί ζηελ εθαξκνγή θαηλνηνκηψλ θαη λέσλ ηερληθψλ. Γηα ηνλ ζθνπφ απηφ, ε ΕΕ ζα πξέπεη λα: Βειηηψζεη ηελ απνηειεζκαηηθφηεηα ηεο έξεπλαο θαη ηεο κεηαθνξάο γλψζεσλ, κε ηελ πξνψζεζε ηεο εηαηξηθήο ζρέζεο γηα ηελ θαηλνηνκία κέζα ζε έλα αγξνηηθφ ηνκέα κε έληνλε πνηθηινκνξθία. Σηεξίμεη ηηο δηεζλείο πξνζπάζεηεο γηα ηελ πξνψζεζε ηεο δηαηήξεζεο θαη ηεο αεηθφξνπ ρξήζεο ησλ γελεηηθψλ πφξσλ, πξνθεηκέλνπ λα δηαζθαιηζηεί φηη νη κειινληηθέο γεληέο ζα έρνπλ πξφζβαζε ζηελ αλαγθαία πνηθηινκνξθία. Πξνζηαηεχζεη θαη -φπνπ είλαη αλαγθαίν- λα εληζρχζεη ηελ πνηθηινκνξθία ησλ γεσξγηθψλ νηθνζπζηεκάησλ. Υπνζηεξίδεη ηελ πνηθηινκνξθία ησλ ιεηηνπξγηθψλ θαη παξαγσγηθψλ δνκψλ, πξνθεηκέλνπ λα κεηψλνληαη νη θίλδπλνη. Υπνζηεξίμεη ηελ γεσξγηθή πνηθηινκνξθία σο πεγή επεκεξίαο θαη αχμεζεο ηνπ εηζνδήκαηνο γηα ηνπο αγξφηεο θαη ηηο αγξνηηθέο πεξηνρέο, εληζρχνληαο ηηο γεσξγηθέο θαη κε γεσξγηθέο επηρεηξήζεηο/κνλάδεο πνπ αμηνπνηνχλ ηε γεσξγηθή πνηθηινκνξθία θαη ζπκβάιινληαο ζηελ αλάπηπμε ησλ θξαηψλ κειψλ θαη ηεο Επξσπατθήο Έλσζεο κε ζέζεηο εξγαζίαο. Υπνζηεξίμεη ηελ γεσξγηθή πνηθηινκνξθία σο θξίζηκε παξάκεηξν γηα ηελ αληηκεηψπηζε ηεο αλεξγίαο θαη ηδηαίηεξα ηεο αλεξγίαο ησλ λέσλ. Η επζχλε δελ βαξχλεη ηνπο ππεχζπλνπο ράξαμεο πνιηηηθήο θαη κφλν. Απαηηείηαη επξεία δέζκεπζε ηεο θνηλσλίαο πξνθεηκέλνπ λα θηάζνπκε πην θνληά ζην ζηφρν καο. Ωο εθ ηνχηνπ, ε Πξνεδξία ζεσξεί φηη ε ΕΕ ζα πξέπεη λα θαιέζεη ηνπο δηεζλείο νξγαληζκνχο, ηηο κε θπβεξλεηηθέο νξγαλψζεηο, ηελ θνηλσλία ησλ πνιηηψλ, ηε βηνκεραλία θαη ηνπο εξεπλεηέο λα κνηξαζηνχλ ηελ επζχλε απηή θαη λα ελσζνχλ καδί καο ζηηο πξνζπάζεηέο καο. Η ΕΕ έρεη δεζκεπζεί λα αλαπηχμεη έλα απνηειεζκαηηθφ, πξνζαξκφζηκν θαη επέιηθην γεσξγηθφ ηνκέα, πνπ βαζίδεηαη ζε ηξεηο ηζνδχλακνπο ππιψλεο: ηελ πνηθηινκνξθία, ηε βησζηκφηεηα θαη ηελ παξαγσγηθφηεηα. Πηςσέρ ηηρ ποικιλομοπθίαρ Η ΕΕ ραξαθηεξίδεηαη απφ έλα επξχ θάζκα αγξνλνκηθνχ δπλακηθνχ παξαγσγήο θαζψο θαη θιηκαηηθψλ, πεξηβαιινληηθψλ θαη θνηλσληθν-νηθνλνκηθψλ ζπλζεθψλ κεηαμχ ησλ θξαηψλ κειψλ θαη ησλ πεξηθεξεηψλ. Ωο απνηέιεζκα, ππάξρεη πνιχ κεγάιε δηαθνξνπνίεζε ζηελ επξσπατθή γεσξγία απφ ηελ άπνςε ησλ παξαγφκελσλ πξντφλησλ, ησλ δνκψλ θαη ησλ κεζφδσλ παξαγσγήο. Οη δηαδνρηθέο δηεπξχλζεηο ηεο ΕΕ -ζε ζπλδπαζκφ κε ηα δηαθνξεηηθά κνληέια ησλ δηαξζξσηηθψλ αιιαγψλ κεηαμχ ησλ θξαηψλ κειψλ- έρνπλ απμήζεη πεξαηηέξσ ηελ πνηθηινκνξθία ηεο γεσξγίαο ηεο ΕΕ. Ταπηφρξνλα, ε αχμεζε ησλ αηηεκάησλ ηεο θνηλσλίαο γηα πνηφηεηα ησλ ηξνθίκσλ, πνηθηινκνξθία
ησλ ηξνθίκσλ απηψλ θαη πξνζηαζία ησλ θπζηθψλ πφξσλ, ελζαξξχλεη ηελ αλάγθε εκθάληζεο λέσλ κνληέισλ παξαγσγήο. Η πνηθηινκνξθία ησλ πξντφλησλ θαη ησλ γεσξγηθψλ ζπζηεκάησλ (ζπκπεξηιακβαλνκέλσλ ησλ εληαηηθψλ, ζπκβαηηθψλ θαη βηνινγηθψλ θαιιηεξγεηψλ), ζε φιεο ηηο ρψξεο θαη ηηο πεξηθέξεηεο, είλαη επνκέλσο έλα βαζηθφ ραξαθηεξηζηηθφ ηνπ επξσπατθνχ γεσξγηθνχ κνληέινπ θαη ηαπηφρξνλα έλα δηαθξηηηθφ γλψξηζκα έλαληη ησλ εκπνξηθψλ εηαίξσλ ηεο Επξσπατθήο Έλσζεο. Είλαη επίζεο ην γεγνλφο απηφ απφιπηα ελαξκνληζκέλν κε ηηο πξνζδνθίεο ησλ Επξσπαίσλ, σο πνιηηψλ θαη σο θαηαλαισηψλ, φπσο επηβεβαηψλεηαη θαη απφ ηελ ηειεπηαία έξεπλα ηνπ Επξσβαξνκέηξνπ ζρεηηθά κε ηελ Κνηλή Γεσξγηθή Πνιηηηθή (ΚΓΠ): ε κεγάιε πιεηνλφηεηα ησλ Επξσπαίσλ (87%) ζεσξνχλ φηη είλαη ζεκαληηθφ λα δηαζθαιηζηεί ε πνηθηινκνξθία ηεο γεσξγίαο θαη ησλ πξντφλησλ δηαηξνθήο ζηελ Επξσπατθή Έλσζε. Η ίδηα έξεπλα επηβεβαηψλεη φηη ε πνηφηεηα είλαη ην ζεκαληηθφηεξν θίλεηξν αγνξάο γηα ηνπο θαηαλαισηέο ηεο Επξσπατθήο Έλσζεο 1. Μηα δηαθνξνπνηεκέλε Επξσπατθή γεσξγία εκθαλίδεη κηα ζεηξά απφ απεηιέο θαη επθαηξίεο: ελψ ν θαηαθεξκαηηζκφο ζα κπνξνχζε λα ζεσξεζεί σο αδπλακία, έλα γεσξγηθφ κνληέιν πνπ ραξαθηεξίδεηαη απφ δηαθνξνπνίεζε είλαη ζίγνπξα ιηγφηεξν επάισην θαη πην αλζεθηηθφ ζε εμσηεξηθνχο θξαδαζκνχο θαη αληαλαθιά ηηο πξνηηκήζεηο πνπ ζπλεπάγεηαη ε δήηεζε γηα ηξφθηκα θαη δεκφζηα αγαζά. Έηζη, ε γεσξγία ηεο ΕΕ πξνζθέξεη ηφζν αληαγσληζηηθά πξντφληα κεγάιεο θιίκαθαο, φζν θαη πνιιά εμεηδηθεπκέλα πξντφληα κε πςειή πξνζηηζέκελε αμία. Παξάιιεια, νη γεσξγνί ηεο ΕΕ είλαη ζε θαιχηεξε ζέζε πξνθεηκέλνπ λα δηαρεηξηζηνχλ ηηο αγξνηηθέο πεξηνρέο κε βηψζηκν ηξφπν, δεδνκέλνπ φηη ην έδαθνο, ην λεξφ θαη ν αέξαο είλαη ην βαζηθφ ηνπο θεθάιαην, πνπ ηνπο εμαζθαιίδεη ηα πξνο ην δελ. Μεηά ηελ έγθξηζε ηεο ΚΓΠ γηα ηελ πεξίνδν 2014-2020, ε ΕΕ πξέπεη λα θνηηάμεη κπξνζηά θαη λα πξνβιεκαηηζηεί ζρεηηθά κε ηε ζεκαζία απηήο ηεο πνηθηινκνξθίαο ζηελ αληηκεηψπηζε ησλ πξνθιήζεσλ πνπ ζα αληηκεησπίζεη ν γεσξγηθφο ηνκέαο θαηά ηα επφκελα έηε. 1) Η ποικιλομοπθία ηων γεωπγικών εκμεηαλλεύζεων Ο γεσξγηθφο ηνκέαο θαη νη βηνκεραλίεο αγξνδηαηξνθήο αληηπξνζσπεχνπλ ζήκεξα 46 εθαηνκκχξηα ζέζεηο εξγαζίαο θαη ην 6% ηνπ Επξσπατθνχ ΑΕΠ. Υπάξρνπλ 12,2 εθαηνκκχξηα γεσξγηθέο εθκεηαιιεχζεηο ζηελ ΕΕ (Σηαηηζηηθέο γεσξγίαο, δαζνθνκίαο θαη Αιηείαο - Eurostat 2013). Υπάξρεη κηα κεγάιε πνηθηινκνξθία εληφο θαζψο θαη κεγάιεο αληηζέζεηο κεηαμχ ησλ δνκψλ ησλ γεσξγηθψλ εθκεηαιιεχζεσλ ζηελ ΕΕ. Υπάξρεη έλαο κεγάινο αξηζκφο (6 εθαη. επξψ) απφ πνιχ κηθξέο γεσξγηθέο εθκεηαιιεχζεηο (ιηγφηεξν απφ 2 εθηάξηα ζε κέγεζνο) πνπ θαιιηεξγνχλ ην 2,5 % ηνπ ζπλφινπ ησλ γεσξγηθψλ γαηψλ θαη έλαο κηθξφο αξηζκφο (2,7 % ηνπ ζπλφινπ ησλ εθκεηαιιεχζεσλ) απφ κεγάιεο γεσξγηθέο εθκεηαιιεχζεηο (πάλσ απφ 100 εθηάξηα ζε κέγεζνο) πνπ θαιιηεξγνχλ ην 50,2 % ηνπ ζπλφινπ ησλ γεσξγηθψλ εθηάζεσλ. Η εηθφλα απηή αληηθαηνπηξίδεηαη επίζεο ζην νηθνλνκηθφ κέγεζνο ησλ εθκεηαιιεχζεσλ: Υπάξρνπλ 5,5 εθαηνκκχξηα εθκεηαιιεχζεηο (44,6 %), νη νπνίεο είραλ εηήζην εηζφδεκα ζηαζεξά θάησ ησλ 2.000. Πνιιέο γεσξγηθέο εθκεηαιιεχζεηο κε έθηαζε κηθξφηεξε απφ 2 εθηάξηα, κπνξνχλ λα ραξαθηεξίδνληαη σο γεσξγηθέο εθκεηαιιεχζεηο εκηαπηνζπληήξεζεο, πξάγκα πνπ ζεκαίλεη φηη πάλσ απφ ην 50% ηεο παξαγσγήο ηνπο θαηαλαιψλεηαη ζηελ ίδηα ηε γεσξγηθή εθκεηάιιεπζε. Φαίλεηαη φηη ε νηθνγελεηαθή γεσξγία, έλα ζέκα πνπ ζπδεηήζεθε εθηελψο πξφζθαηα ζε δηαθνξεηηθέο πεξηπηψζεηο, δεδνκέλνπ φηη ην 2014 αλαθεξχρζεθε απφ ηνλ ΟΗΕ σο έηνο ηεο νηθνγελεηαθήο γεσξγίαο, εμαθνινπζεί λα παξακέλεη καθξάλ ην πην θνηλφ κνληέιν γεσξγηθψλ 1 Εηδηθό Επξνβαξόκεηξν 410 Οη Επξωπαίνη, ε Γεωξγίαο θαη ε Κνηλή Γεωξγηθή Πνιηηηθή. http://ec.europa.eu/agriculture/survey/index_en.htm
εθκεηαιιεχζεσλ ζε φια ηα θξάηε κέιε ηεο Επξσπατθήο Έλσζεο. Σην πιαίζην απηφ, ε δηάζηαζε ηεο πνηθηινκνξθίαο ζηελ νηθνγελεηαθή γεσξγία έρεη ήδε δηαδνζεί θαη αλαγλσξηζηεί. 2) Η ποικιλομοπθία, ωρ κινηηήπια δύναμη ηηρ οικονομίαρ Τα αγξνηηθά πξντφληα ηεο Επξσπατθήο Έλσζεο είλαη κνλαδηθά ζε πνηφηεηα θαη πνηθηινκνξθία. Σε κηα αλνηρηή παγθφζκηα αγνξά θαη κηα απμαλφκελε παγθφζκηα δήηεζε, ε αληαγσληζηηθφηεηα ηεο ΕΕ ελαπφθεηηαη ζηα πξντφληα πςειήο πξνζηηζέκελεο αμίαο 2 θαζψο επίζεο θαη ζηα βαζηθά θαη ζηα ελδηάκεζα πξντφληα πνπ παξάγνληαη κε βηψζηκν ηξφπν. Η πνηθηινκνξθία ηεο παξαγσγήο δίλεη ζηε γεσξγία ηεο ΕΕ ηελ επθαηξία λα αμηνπνηήζεη ην δπλακηθφ ηεο δήηεζεο ησλ θαηαλαισηψλ γηα δηαθνξνπνηεκέλα, πςειήο πνηφηεηαο, πγηεηλά, αζθαιή θαη βηψζηκα παξαγφκελα ηξφθηκα, κε δηαζθάιηζε ηεο δηαζεζηκφηεηαο θαη ηεο δηαθνξνπνίεζεο ησλ ηηκψλ. Θα κπνξνχζε επίζεο λα δηεπθνιχλεη ηελ πξφζβαζε ζηελ αγνξά γηα ηηο κηθξέο θαη νηθνγελεηαθέο εθκεηαιιεχζεηο θαη ηηο νκάδεο παξαγσγψλ θαη λα ζπκβάιεη απνθαζηζηηθά ζηε δεκηνπξγία επθαηξηψλ γηα ηνπο λένπο αγξφηεο. 3) Ποικιλομοπθία για ηην ενίζσςζη ηηρ αειθοπίαρ Η δηαηήξεζε ηεο πνηθηινκνξθίαο ησλ κεζφδσλ γεσξγηθήο παξαγσγήο ζα πξέπεη λα ζεσξεζεί σο έλαο ηξφπνο γηα ηελ ελίζρπζε ησλ πεξηβαιινληηθψλ επηδφζεσλ ηεο επξσπατθήο γεσξγίαο. Η γεσξγία έρεη δεκηνπξγήζεη κηα πινχζηα πνηθηινκνξθία ηνπ ηνπίνπ ζηελ Επξψπε, πνπ απνηειεί ηφζν κηα θπζηθή θιεξνλνκηά φζν θαη έλα θαηαθχγην γηα ηε θχζε, αλ ππάξμεη θαηάιιειε δηαρείξηζε. Απηφ ζπκβαδίδεη κε ηα νθέιε πνπ ζπλδένληαη κε ηελ παξνρή δεκφζησλ αγαζψλ απφ ηνπο αγξφηεο. Η πνηθηινκνξθία ηεο γεσξγίαο ζπρλά πεγάδεη απφ ζπγθεθξηκέλα, πξνζαξκνζκέλα ζηηο ηνπηθέο ζπλζήθεο, παξαδνζηαθά ζπζηήκαηα θαιιηέξγεηαο, ηα νπνία έρνπλ ην πξφζζεην πιενλέθηεκα λα είλαη ιηγφηεξν επάισηα ζε αζζέλεηεο ή θαηξηθά θαηλφκελα, θαζψο «ηα αθξαία θαηξηθά θαηλφκελα εκθαλίδνληαη ζπρλφηεξα θαη γίλνληαη δηαξθψο πεξηζζφηεξν έληνλα» 3. Η πνηθηινκνξθία ησλ γελεηηθψλ πφξσλ γηα ηα ηξφθηκα θαη ηε γεσξγία είλαη επίζεο απαξαίηεηε γηα ηελ αεηθφξν γεσξγία θαη ηελ επηζηηηζηηθή αζθάιεηα. Η ΕΕ πξέπεη λα ζπλερίζεη λα εξγάδεηαη, κέζσ ησλ ζρεηηθψλ δηεζλψλ θφξνπκ θαη εζσηεξηθά, γηα ηε δηαηήξεζε ηεο πνηθηινκνξθίαο ησλ παξαδνζηαθψλ πνηθηιηψλ, θπιψλ θαη εηδψλ ζπγθεθξηκέλσλ πεξηνρψλ θαη πεξηθεξεηψλ, ψζηε λα 2 Οη νηθνλνκηθνί ινγαξηαζκνί ηεο γεωξγίαο δείρλνπλ όηη ε ζπλνιηθή παξαγωγή ηεο γεωξγηθήο βηνκεραλίαο (πνπ πεξηιακβάλεη ηελ παξαγόκελε αμία ηωλ θαιιηεξγεηώλ θαη ηωλ δώωλ, ηωλ γεωξγηθώλ ππεξεζηώλ θαη ηωλ αγαζώλ θαη ππεξεζηώλ πνπ παξάγνληαη από κε δηαρωξίζηκεο κε γεωξγηθέο δεπηεξεύνπζεο δξαζηεξηόηεηεο) ζηελ ΕΕ-28 ην 2012 ήηαλ αλακελόκελε 408.4 δηο επξώ ζε βαζηθέο ηηκέο. Τν ηζνδύλακν ηνπ 60,7% ηεο αμίαο ηεο γεωξγηθήο παξαγωγήο πνπ παξάγεηαη δαπαλήζεθε γηα ηελ ελδηάκεζε θαηαλάιωζε (αγαζά θαη ππεξεζίεο). Η ππνιεηκκαηηθή αθαζάξηζηε πξνζηηζέκελε αμία ζε βαζηθέο ηηκέο ήηαλ ην ηζνδύλακν ηνπ 39,3% ηεο αμίαο ηεο ζπλνιηθήο παξαγωγήο ην 2012 ή 160.6 δηο επξώ.», Pocjetbooks Eurostat γηα ηε γεωξγία, ηε δαζνθνκία θαη ηελ αιηεία, ζηαηηζηηθέο έθδνζε 2013 3 JRC, Extreme Temperatures and Precipitation in Europe Analysis of a High-Resolution Climate Change Scenario, EUR 23291 EN - 2008
δηαηεξεζεί ε αλαγθαία πνηθηινκνξθία γηα ηελ πξνζηαζία ηεο γεσξγίαο καο ή γηα ηελ πξνζαξκνγή ηεο ζηηο ζπλέπεηεο ηεο θιηκαηηθήο αιιαγήο ή ησλ θξνπζκάησλ αζζελεηψλ. 4) Η ποικιλομοπθία ενιζσύει ηην ηοπική ανάπηςξη Οη αγξνηηθέο πεξηνρέο ζα πξέπεη επίζεο λα είλαη ζε ζέζε λα ρξεζηκνπνηνχλ ηε κνλαδηθφηεηα θαη ηηο ηδηαηηεξφηεηεο ησλ γεσξγηθψλ ηνπο πξντφλησλ θαη ησλ ζπζηεκάησλ παξαγσγήο, σο εξγαιείν γηα ηελ ηνπηθή αλάπηπμε, αμηνπνηψληαο ζην έπαθξν ηηο δπλαηφηεηέο ηνπο. Πέξα απφ ηα νηθνλνκηθά ηεο νθέιε, ε πνηθηινκνξθία απνηειεί επίζεο έλα ζεκαληηθφ ζηνηρείν ηνπ πνιηηηζκνχ θαη ηεο ηαπηφηεηαο πνιιψλ αγξνηηθψλ πεξηνρψλ. Είλαη πςίζηεο ζεκαζίαο γηα ηε ζπλνιηθή θνηλσληθννηθνλνκηθή ηνπο ζπλνρή θαη ηε δεκνγξαθηθή ηνπο εμέιημε. Απηφ ζπκβαίλεη φρη κφλν γηα ηηο νξεηλέο πεξηνρέο θαη ηα λεζηά, αιιά θαη γηα φιεο ηηο άιιεο αγξνηηθέο πεξηνρέο, πνπ έρνπλ δηαηεξήζεη ηνλ πινχην ησλ γεσξγηθψλ ηνπο παξαδφζεσλ, ρξεζηκνπνηψληαο ηεο γηα ηελ αλάπηπμε ηνπηθψλ εκπνξηθψλ ζεκάησλ ή γηα ηνλ αγξνηνπξηζκφ. Τν 2010, ην ηαθηηθφ γεσξγηθφ εξγαηηθφ δπλακηθφ ζηελ ΕΕ - 27 ήηαλ πεξίπνπ 25,0 εθαηνκκχξηα άηνκα, πνιιά απφ ηα νπνία εξγάδνληαλ κε θαζεζηψο κεξηθήο απαζρφιεζεο ή / θαη ζε επνρηαθή βάζε. Ταπηφρξνλα, ζηελ ΕΕ-27 ζπλνιηθά, πεξίπνπ 5,2% ησλ εθκεηαιιεχζεσλ είραλ ηνπιάρηζηνλ κία πξφζζεηε πεγή εηζνδήκαηνο. Τν πνζνζηφ απηφ θπκαηλφηαλ κεηαμχ ησλ θξαηψλ κειψλ απφ 0,8% έσο 52.0% 4. 5) Η Εςπωπαϊκή γεωπγική ποικιλομοπθία ζηο επίκενηπο ηηρ νέαρ ΚΓΠ Σχκθσλα κε ηελ Επξσπατθή Επηηξνπή, ε λέα ΚΓΠ γηα ηελ πεξίνδν 2014-2020 έπξεπε "λα θάλεη θαιχηεξε ρξήζε ηεο πνηθηινκνξθίαο ησλ αγξνηηθψλ εθκεηαιιεχζεσλ ηεο ΕΕ θαη ησλ ζπζηεκάησλ παξαγσγήο, ε νπνία έρεη απμεζεί κεηά ηε δηεχξπλζε ηεο ΕΕ, δηαηεξψληαο παξάιιεια ηνλ θνηλσληθφ, ηνπηθφ θαη δηαξζξσηηθφ ηεο ξφιν, αληί κηαο πξνζέγγηζεο έλα κέγεζνο πνπ ηαηξηάδεη ζε φινπο. Η λέα ΚΓΠ, πνπ εγθξίζεθε ην 2013, αλαγλσξίδεη ξεηά ηε κεγάιε πνηθηινκνξθία ηεο γεσξγίαο, ηε δπλακηθή ηεο γεσξγηθήο παξαγσγήο, ηηο θιηκαηηθέο 5, πεξηβαιινληηθέο θαη θνηλσληθν-νηθνλνκηθέο ζπλζήθεο ζηελ Επξσπατθή Έλσζε. Απηά ηα δηαθνξεηηθά ρσξηθά ραξαθηεξηζηηθά κπνξνχλ λα αληηκεησπηζηνχλ κε ζπλδπαζκφ ησλ δηαθφξσλ κέζσλ -ηφζν εληφο φζν θαη κεηαμχ ησλ δχν ππιψλσλ- κε επέιηθην ηξφπν, ζχκθσλα κε ηηο εηδηθέο ηνπηθέο, πεξηθεξεηαθέο θαη εζληθέο αλάγθεο. Απηή ε επειημία, ε νπνία είλαη δσηηθήο ζεκαζίαο γηα ηελ ελίζρπζε ηεο απνηειεζκαηηθφηεηαο θαη ηεο απνδνηηθφηεηαο ηεο λέαο ΚΓΠ, πξέπεη σζηφζν λα ιάβεη ρψξα εληφο ζαθψο θαζνξηζκέλσλ θαλνληζηηθψλ θαη δεκνζηνλνκηθψλ νξίσλ, πξνθεηκέλνπ λα δηαζθαιηζηεί ε επίηεπμε ησλ θνηλψλ ζηφρσλ. Με ζθνπφ ηελ πιήξε αλαγλψξηζε ηνπ δπλακηθνχ ελφο πνηθηιφκνξθνπ θαη ηαπηφρξνλα θαηλνηφκνπ θαη βηψζηκνπ γεσξγηθνχ ηνκέα ζηελ ΕΕ, ε λέα ΚΓΠ πξνζθέξεη επίζεο δηάθνξα εξγαιεία (Αγξνηηθή Αλάπηπμε θαη ε Επξσπατθή Σχκπξαμε Καηλνηνκίαο) γηα λα ελζαξξπλζεί ε εηζαγσγή ησλ πηζαλψλ θαηλνηφκσλ ηερληθψλ θαιιηέξγεηαο, ε κεηάθξαζε ησλ γλψζεσλ ζε πξάμε θαη ε ζπλεξγαζία κεηαμχ ησλ δηαθφξσλ θνξέσλ, πξνθεηκέλνπ λα δεκηνπξγεζνχλ ζπλέξγεηεο θαη λα αμηνπνηεζνχλ ηα νθέιε πνπ πξνθχπηνπλ απφ ηελ αληαιιαγή βέιηηζησλ πξαθηηθψλ θαη ηελ αληαιιαγή εκπεηξηψλ. Επηπιένλ, ε λέα ΚΓΠ πξνζθέξεη εξγαιεία θαη θίλεηξα ζηνπο λένπο λα ζπκκεηέρνπλ ζε γεσξγηθέο δξαζηεξηφηεηεο ζηηο αγξνηηθέο πεξηνρέο. Εηδηθή κέξηκλα έρεη ιεθζεί γηα ηνπο κνξθσκέλνπο αλζξψπνπο, θαζψο θαη γηα ηελ θαηάξηηζή ηνπο ζε δξαζηεξηφηεηεο ηνπ ελδηαθέξνληφο ηνπο ηφζν εληφο φζν θαη παξάπιεπξα ζηελ εθκεηάιιεπζε. 4 Eurostat Pocjetbooks on Agriculture, forestry and fishery statistics, 2013 edition 5 The climate of Europe varies of a temperate, continental nature, with a maritime climate prevailing on the western coasts and a Mediterranean climate in the south. European Climate". World Book. World Book, Inc. Retrieved 2011-02-15
Επηπιένλ, ε Επξσπατθή Εηαηξηθή Σρέζε γηα ηε Γεσξγηθή Παξαγσγηθφηεηα θαη Βησζηκφηεηα ζα πξέπεη λα εμαζθαιίζεη φηη ηα απνηειέζκαηα ηεο έξεπλαο κεηαζρεκαηίδνληαη πην ζπζηεκαηηθά θαη πξνζαξκφδνληαη ζηηο αλάγθεο ηεο γεσξγίαο, ιακβάλνληαο ππφςε ηελ πνηθηινκνξθία ησλ δνκψλ θαη ησλ θπζηθψλ ζπλζεθψλ. Η ρξεκαηνδφηεζε ζα εμαζθαιίδεηαη φρη κφλν κέζσ ησλ πξνγξακκάησλ αγξνηηθήο αλάπηπμεο, αιιά θαη απφ ηνλ πξνυπνινγηζκφ ηεο ΕΕ γηα ηελ έξεπλα, κέζσ ηνπ πξνγξάκκαηνο Οξίδνληαο 2020. Ερωτήσεης γηα τε σσδήτεσε 1. Πνηα είλαη ηα πιενλεθηήκαηα θαη ηα κεηνλεθηήκαηα ηεο κεγάιεο πνηθηινκνξθίαο ηεο γεσξγίαο ηεο ΕΕ; Σε πνην βαζκφ απηή ε εζσηεξηθή πνηθηινκνξθία απνηειεί κεηνλέθηεκα ή έλα θεθάιαην γηα ηε γεσξγία ηεο ΕΕ ζην ζεκεξηλφ παγθφζκην πιαίζην; Με πνηνπο ηξφπνπο κπνξεί ε γεσξγηθή πνηθηινκνξθία ηεο ΕΕ λα γίλεη έλα θεθάιαην ζην ζεκεξηλφ παγθφζκην πιαίζην; 2. Πνηεο είλαη νη αλάγθεο θαη νη πξνζδνθίεο ησλ δηαθφξσλ ζπληειεζηψλ θαηά κήθνο ηεο ηξνθηθήο αιπζίδαο ζρεηηθά κε απηή ηελ πνηθηινκνξθία κε ζηφρν ηελ επηζηηηζηηθή αζθάιεηα, ηελ αληαγσληζηηθφηεηα, ηε βησζηκφηεηα, ηελ πνιηηηζηηθή θιεξνλνκηά θαη ηελ ηνπηθή αλάπηπμε; 3. Πνηα κέηξα πνιηηηθήο ηεο λέαο ΚΓΠ κπνξνχλ λα θηλεηνπνηεζνχλ γηα λα δηαηεξεζεί απηή ε πνηθηινκνξθία θαη λα κεηαηξαπεί ζε δχλακε; Πψο κπνξνχλ ηα θξάηε κέιε λα ρξεζηκνπνηήζνπλ ηελ επειημία ηνπ λένπ πιαηζίνπ πνιηηηθήο γηα λα αμηνπνηήζνπλ ζην έπαθξν ηηο δπλαηφηεηέο ηνπο;