Κατηγορίες Συμπληρωμάτων Σε αυτή την ενότητα, θα εξηγήσουμε τη μέθοδο της Μεταβολομικής Ακαδημίας της Διατροφικής Ιατρικής. Οι μεταβολομικές μελέτες εντόπισαν επτά κατηγορίες κύριων διατροφικών ελλείψεων (που αναφέρονται ως κατηγορίες πρόσληψης συμπληρωμάτων), καταγράφοντας τους δείκτες για την αναγνώρισή τους. Όπως θα δούμε στην παρακάτω ενότητα, ο γιατρός θα αναγνωρίσει σε ποια κατηγορία συμπληρώματος ανήκει ο ασθενής και θα τον αντιμετωπίσει αντιστοίχως, μέσω της διατροφής και των σωστών συμπληρωμάτων. Η θεραπεία θα πρέπει να γίνει σε μια σταδιακή βάση, για να αποφευχθεί η θεραπευτική κρίση, προσθέτοντας μέσα σε λίγους μήνες τα απαραίτητα συμπληρώματα για τη διατήρηση του προγράμματος. Το πρώτο βήμα είναι να αποκτήσουμε την απαραίτητη γνώση για τις κατηγορίες πρόσληψης των συμπληρωμάτων και τη διαδικασία αναγνώρισης τους. 1
ΠΕΡΙΛΗΠΤΙΚΟ ΒΙΝΤΕΟ ΓΙΑ ΤΙΣ ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΛΗΨΗΣ ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΩΝ Κατηγορία 1 - Διατροφικές Ελλείψεις Βασική αρχή: υπάρχουν 2 λόγοι για τους οποίους το ανθρώπινο σώμα, ενώ είναι προγραμματισμένο να είναι υγιές, αρρωσταίνει: - Οι ζημιές γίνονται πιο γρήγορα απ ό,τι η επιδιόρθωση - Το σώμα έχει έλλειψη από θρεπτικά συστατικά για να δημιουργήσει νέο ιστό και να διορθώσει τη ζημιά. Σχεδόν όλοι χρειάζονται ένα συμπλήρωμα πολυβιταμίνης λόγω των ελλείψεων στις τροφές που καταναλώνουν. Οι αιτίες είναι εκτενείς και περιλαμβάνουν υπερβολές στις επεξεργασμένες τροφές, την εξάντληση των μεταλλικών στοιχείων του εδάφους, την αγχώδη ζωή και τα λοιπά. Ένα καλό συμπλήρωμα πρέπει να περιέχει πεπτικά ένζυμα, αμινοξέα ελεύθερης μορφής και εκχυλίσματα βοτάνων. Το Χάρβαρντ συστήνει στον καθένα μια καθημερινή πρόσληψη τέτοιου είδους συμπληρωμάτων. Όλοι οι ασθενείς που αναλύθηκαν μέσω των μεταβολομικών μελετών φανέρωσαν την ανάγκη για ένα μεταβολομικό συμπλήρωμα, που έχει σχεδιαστεί για να παρέχει όλα τα απαραίτητα θρεπτικά συστατικά. Οποιοσδήποτε παρουσιάζει αυτού του είδους τις διατροφικές ελλείψεις. 2
Κάθε συνταγογράφηση πρέπει να περιέχει ένα σύμπλεγμα πολυβιταμινών όπως ορίζεται παραπάνω, ιδανικά ένα μεταβολομικό συμπλήρωμα. Κατηγορία 2 Οξείδωση/Τοξικότητα Εφόσον το σώμα έχει εφοδιαστεί με αρκετά θρεπτικά συστατικά, η επόμενη προτεραιότητα είναι να το βοηθήσουμε να αποκαταστήσει τη ζημιά. Αυτή είναι μια φυσική δραστηριότητα που μπορούμε να την ευνοήσουμε με φυσικά αντιοξειδωτικά, όπως η βιταμίνη C (φυσική), η Ρεσβερατρόλη, η Pycnogenol, η Ασερόλα, τα φλαβονοειδή, το άλφα λιποϊκό οξύ, η Coercitina και πολλά άλλα. - Θεωρητικά, οποιοσδήποτε μπορεί να επωφεληθεί από την πρόσληψη αντιοξειδωτικών. - Όλα τα άτομα με χρόνιες ασθένειες. Οποιαδήποτε διαταραχή που διαρκεί για παραπάνω από τρεις μήνες, μπορεί να θεωρηθεί ως χρόνια ασθένεια. Οι χρόνιες ασθένειες δημιουργούν μια ισχυρή οξείδωση στον οργανισμό και θέτουν σε σοβαρό κίνδυνο τους φυσικούς αντιοξειδωτικούς μηχανισμούς του οργανισμού. Πρόσληψη ισορροπημένων αντιοξειδωτικών συστατικών. Πιθανή χρήση μεταβολομικών συμπληρωμάτων που περιέχουν άλλους παράγοντες εκτός από τα οξειδωτικά που αυξάνουν την απορρόφηση και την αποτελεσματικότητα. 3
Κατηγορία 3 Έλλειψη αμινοξέων Τα αμινοξέα είναι σχετικά επειδή αποτελούν τα βασικά δομικά στοιχεία για τους ιστούς, τα ένζυμα, τα αντισώματα, κλπ. Επομένως, η η αναδημιουργία της επιδερμίδας μας, των οστών και των μυών βασίζεται στα αμινοξέα. Ουσιαστικά, τα αμινοξέα πρέπει να λαμβάνονται σε ελεύθερη μορφή και να μη συνδυάζονται με πρωτεΐνες, όπως συμβαίνει συχνά με το φαγητό. Αν το σώμα μας είναι σε τόσο καλή κατάσταση, ώστε να μπορεί να χωνέψει τις πρωτεΐνες και να παρέχει όλα τα απαραίτητα αμινοξέα, ενδέχεται να μη χρειαζόμαστε συμπληρώματα. Δυστυχώς, μια μεγάλη κλίμακα από μεταβολομικές αναλύσεις έχει αποδείξει ότι συνήθως αυτό δε συμβαίνει. Η έλλειψη ορισμένων αμινοξέων οδηγεί σε ελλειπή παραγωγή ενζύμων, συμπεριλαμβανομένων και των πεπτικών. Αυτό χειροτερεύει περισσότερο την έλλειψη αμινοξέων, δημιουργώντας ένα φαύλο κύκλο. Άτομα με σωματικό ή συναισθηματικό στρες, το διοικητικό προσωπικό, ασθενείς που αναρρώνουν μετά από ασθένειες ή νοσηλεία. Να λαμβάνετε συμπληρώματα που περιέχουν 20 αμινοξέα ελεύθερης μορφής (δεν είναι δεσμευτικά στην πρωτεΐνη) που χωνεύονται εύκολα. 4
Κατηγορία 4 - Μεταβολικό Σύνδρομο/Παχυσαρκία/Υπερβολικό Βάρος Το μεταβολικό σύνδρομο και το υπερβολικό βάρος προέρχονται κυρίως από το ίδιο πρόβλημα, δηλαδή ένα υψηλό επίπεδο των ορμονών ινσουλίνης και λεπτίνης λόγω του μεταβολικού στρες που προκαλείται από τις διατροφικές ελλείψεις. Η προέλευση αυτής της διαταραχής σχετίζεται με την υψηλή πρόσληψη επεξεργασμένων τροφίμων όπως η ζάχαρη και οι ακατέργαστοι υδατάνθρακες σε συνδυασμό με την έλλειψη άσκησης. Αυτά τα γεγονότα προκαλούν μια αύξηση στο ζάχαρο και, επομένως, η εμφάνιση κυττάρων που αντιστέκονται στην ινσουλίνη και τη λεπτίνη, δηλαδή κύτταρα που είναι «κουφά» στα ερεθίσματα και των δύο ορμονών. Η επακόλουθη μείωση της ενδοκυτταρικής γλυκόζης, προκαλεί μεταβολικό στρες που χειροτερεύει περισσότερο την κλινική εικόνα. Παχύσαρκοι ή υπέρβαροι. Άτομα με υψηλό ζάχαρο. λήψη συμπληρωμάτων για να διατηρείται χαμηλό το ζάχαρο: Βιταμίνη D, K2, μαγνήσιο, χρώμιο, ψευδάργυρος, Γλουταμίνη, Κανέλα 5
Κατηγορία 5 Υπερβολική αντίδραση στο στρες Σε περίπτωση συναισθηματικού ή σωματικού στρες που διαρκεί για πολύ καιρό, το σώμα αντιδρά με υπερβολική έκκριση κατεχολαμινών (αδρεναλίνη, κορτιζόλη, και ντοπαμίνη). Αυτό προκαλεί τη διαταραχή της ορμονικής ισορροπίας (αντίσταση στην ινσουλίνη και ανεπαρκής έκκριση στεροειδών). Σε αυτή τη βάση, υπάρχει συχνά μια χαμηλή αποτελεσματικότητα του κύκλου παραγωγής ενέργειας του οργανισμού (κύκλος του κιτρικού οξέως ή «Κύκλος του Κρεμπς») Αυτή η κατάσταση συνοδεύεται από μια μείωση στο μεταβολισμό (πιθανότατα υποθυρεοειδισμός, συσσώρευση λίπους, αυξημένη παραγωγή οιστρογόνων μέσω αρωματάσεων) Όσοι υποφέρουν από αϋπνία, μεταβολικό στρες, ή ορμονικές διαταραχές. Οι γυναίκες που υποφέρουν από εξάψεις. Οι άντρες που υποφέρουν από συναισθηματικό στρες και διαταραχές του προστάτη (ανισορροπία της τεστοστερόνης) Υπάρχουν βότανα που λέγονται προσαρμογόνα, που βοηθάνε τον οργανισμό να ισορροπεί το επίπεδο της ενέργειάς του. Δεν είναι ούτε ηρεμιστικά, ούτε διεγερτικά αλλά βοηθάνε το σώμα να λειτουργήσει σωστά. 6
Κατηγορία 6 - Φλεγμονή Τέτοιου είδους φλεγμονή δεν είναι πρόβλημα του οργανισμού αλλά περισσότερο μια αντίδραση για να διορθωθεί αυτή η συγκεκριμένη ζημιά. Χρειαζόμαστε λιπαρά οξέα (και αμινοξέα) για να προσαρμόσουμε τη λειτουργία της φλεγμονής. Γενικά, τα ωμέγα-6 ενεργοποιούν τη φλεγμονή, ενώ τα ωμέγα-3 κάνουν το αντίθετο. Υπάρχουν 4 βασικές κατηγορίες λιπαρών τροφών: - Ωμέγα-3: βρίσκεται στο ιχθυέλαιο - Ωμέγα-6: βρίσκεται στα φυτικά έλαια - Ωμέγα-9: εξάγεται κυρίως από το ελαιόλαδο - Κορεσμένα: κρέας από ζώα. Στις μέρες μας, η τυπική Δυτική διατροφή είναι προκατειλημμένη απέναντι στα ωμέγα-6 λιπαρά οξέα, περιέχει πολλά κορεσμένα λίπη αλλά έχει έλλειψη από ωμέγα-3. Η αναλογία μεταξύ των ωμέγα-3 και ωμέγα-6 πρέπει να είναι 1:1 σε μια υγιεινή διατροφή. Αντιθέτως, συνήθως είναι 1:16 ή και χειρότερα. Οποιοσδήποτε μπορεί να επωφεληθεί από την πρόσληψη των ωμέγα-3, λόγω των ανισορροπιών της διατροφής. Όσοι πάσχουν από διαδικασίες φλεγμονής, δηλαδή: - Έξαψη (ερυθρότητα) - Όγκος (πρήξιμο) - Άλγος (πόνος) - Θερμότητα (ζέστη) 7
- Functio laesa (λειτουργική βλάβη) Η διαδικασία μιας υπάρχουσας φλεγμονής γίνεται φανερή, επειδή ένα μέρος του σώματος, ο ιστός ενός οργάνου, ή ένα κύτταρο είναι κόκκινο, ευαίσθητο, πρησμένο και πιο ζεστό στην περιοχή που χάνεται η λειτουργία του. Λήψη μιας ισορροπημένης μείξης από λιπαρά οξέα. Τα ωμέγα-3 είναι τα πιο ανεπαρκή στη σύγχρονη διατροφή, αλλά μερικά είδη του ωμέγα-3 και του ωμέγα-9 συνήθως λείπουν από τις τροφές. Προτιμάται μια ισορροπημένη μείξη από ωμέγα-3, ωμέγα-6 και ωμέγα-9. 8
Κατηγορία 7 - Αλλοιωμένη Βακτηριακή Χλωρίδα Το σώμα έχει 10 τρισεκατομμύρια κύτταρα, μαζί με 100 τρισεκατομμύρια βακτήρια στο έντερο που ανήκουν σε περίπου 1.000 διαφορετικά είδη. Το 80% του ανοσοποιητικού συστήματος προέρχεται από αυτά τα προβιοτικά βακτήρια. Το 95% της γενετικής κληρονομιάς που είναι διαθέσιμο στο σώμα, προέρχεται από αυτά. Στην πραγματικότητα, το ανθρώπινο DNA περιέχει 25.000 γονίδια σε κάθε κύτταρο αλλά υπάρχουν 3,3 εκατομμύρια γονίδια στα προβιοτικά βακτήρια. Το 80% των νευροδιαβιβαστών παράγονται στο έντερο από τη βακτηριακή χλωρίδα. Ο γαστρεντερικός βλεννογόνος απαιτεί από τη βακτηριακή χλωρίδα να παραμένει αδιάβροχη και να απορροφά τα θρεπτικά συστατικά. Η εντερική χλωρίδα παράγει τα απαραίτητα για την ανθρώπινη ζωή θρεπτικά συστατικά, όπως η βιταμίνη Κ2, Β7 και η Βιοτίνη. Για αυτό το λόγο, είναι πολύ σημαντικό να την κρατάμε σε καλή κατάσταση. Ακόμα και σε αυτή την περίπτωση, ωστόσο, οι κλασικές διαιτητικές συνήθειες, οι διατροφικές ελλείψεις και διάφοροι άλλοι παράγοντες που σχετίζονται με τον τρόπο ζωής των ατόμων, δύσκολα ευνοούν την υγιεινή χλωρίδα. Όποιος πάσχει από δυσπεψία, διάταση κοιλίας, κοιλιακό άλγος, δυσκοιλιότητα, διάρροια, χρόνια κόπωση, ή πονοκεφάλους. 9
Επίσης, άτομα με αλλεργίες και τροφική δυσανεξία παρουσιάζουν συμπτώματα αλλοιωμένης βακτηριακής χλωρίδας επειδή οι πρωτεΐνες δε χωνεύονται και περνάνε μέσω του βλεννογόνου και του ανοσοποιητικού συστήματος, προκαλώντας έτσι αντιδράσεις άμυνας ενάντια στις πρωτεΐνες, που είναι ξένες στη φυσιολογική λειτουργία του οργανισμού. Λόγω του ότι το έντερο είναι υπεύθυνο για την παραγωγή των νευροδιαβιβαστών, η αλλοιωμένη εντερική χλωρίδα μπορεί να προκαλέσει προβλήματα στο νευρικό σύστημα. Παρομοίως, η ανεπαρκής βακτηριακή χλωρίδα μπορεί να προκαλέσει προβλήματα στο ανοσοποιητικό σύστημα. Ένα άλλο σύμπτωμα της ανεπαρκούς βακτηριακής χλωρίδας είναι οι σπασμωδικές ορέξεις για ζάχαρη και εξευγενισμένους υδατάνθρακες, που ανάμεσα σε άλλα, τείνουν να προκαλέσουν επιπλέον ζημιά στην ίδια τη βακτηριακή χλωρίδα, αν η πρόσληψη είναι σημαντική και συχνή. Χορήγηση προβιοτικών, που περιέχουν τελικά μια ευρεία ποικιλία αυτών. Συστήνεται επίσης να αποφεύγετε τους μονοσακχαρίτες και τους εξευγενισμένους υδατάνθρακες, καθώς αυτά ευνοούν την ανάπτυξη των παθογόνων βακτηρίων. Αν είναι απαραίτητο, χορηγήστε L-γλουταμίνη για να αναδημιουργηθεί ο γαστροεντερικός βλεννογόνος. Όσον αφορά στις σοβαρές διαταραχές, μπορείτε να σκοτώσετε τα παθογόνα βακτήρια, όπως η candida ή παρόμοια, με φυσική 10
ρίγανη, ελαιόλαδο και εκχυλίσματα από κανέλα (που δεν έχουν παρενέργειες). Να πίνετε άφθονο νερό για να ευνοείται η εντερική κινητικότητα και να βελτιώνεται το περιβάλλον της βακτηριακής χλωρίδας. 11