ΕΥΡΩΠΑΙΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ 2009-2014 Επιτροπή Αναφορών 3.3.2011 ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΠΡΟΣ ΤΑ ΜΕΛΗ Θέµα: Αναφορά 0635/2010, του P.P., βουλγαρικής ιθαγένειας, η οποία συνοδεύεται από 100 περίπου υπογραφές, σχετικά µε εικαζόµενες παρατυπίες όσον αφορά την εφαρµογή στη Βουλγαρία του χρηµατοδοτούµενου από την ΕΕ «Μέτρου 112 Εγκατάσταση νέων γεωργών» 1. Περίληψη της αναφοράς Ο αναφέρων διαµαρτύρεται για τον τρόπο µε τον οποίο οι βουλγαρικές αρχές εφάρµοσαν το χρηµατοδοτούµενο από την ΕΕ «Μέτρο 112 Εγκατάσταση νέων γεωργών», το οποίο αποσκοπεί στην εγκατάσταση νέων γεωργών. Το µέγιστο ποσό της ενίσχυσης στο πλαίσιο του συγκεκριµένου µέτρου ανέρχεται σε 25.000 ευρώ ανά δικαιούχο. Παρόλο που ο αναφέρων και οι συνυπογράφοντες την αναφορά πληρούσαν τους όρους που καθορίζονταν, δεν συµπεριλήφθηκαν στους δικαιούχους της ενίσχυσης, ενώ 1.562.921 βουλγαρικά λεβ (περίπου 49.000 ευρώ) χορηγήθηκαν το 2009 στην κόρη του πρώην υφυπουργού Γεωργίας, ποσό σχεδόν διπλάσιο από το µέγιστο ποσό που ορίζουν οι κανόνες. εδοµένου ότι οι καταγγελίες του αναφέροντα στις αρµόδιες βουλγαρικές αρχές δεν απέφεραν κανένα αποτέλεσµα, ζητεί την παρέµβαση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. 2. Παραδεκτό Χαρακτηρίσθηκε παραδεκτή στις 8 Οκτωβρίου 2010. Η Επιτροπή κλήθηκε να παράσχει πληροφορίες (άρθρο 202, παράγραφος 6, του Κανονισµού). 3. Απάντηση της Επιτροπής, που ελήφθη στις 3 Μαρτίου 2011. Η αναφορά CM\876852.doc PE460.709v02-00 Eνωµένη στην πολυµορφία
Η παρούσα αναφορά αφορά την εφαρµογή του µέτρου 112 «Εγκατάσταση νέων γεωργών» του βουλγαρικού προγράµµατος αγροτικής ανάπτυξης (ΠΑΑ) 2007-2013, που υποστηρίζεται από το Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταµείο Αγροτικής Ανάπτυξης (ΕΓΤΑΑ). Σύµφωνα µε το µέτρο 112, παρέχεται στήριξη σε νέους γεωργούς που εγκαθίστανται για πρώτη φορά ως επικεφαλής γεωργικών εκµεταλλεύσεων. Η στήριξη αποσκοπεί στη διευκόλυνση τόσο της αρχικής εγκατάστασης των νέων γεωργών όσο και στη διαρθρωτική προσαρµογή της γεωργικής επιχείρησης. Το µέγιστο ποσό της στήριξης που παρέχει το βουλγαρικό ΠΑΑ στο πλαίσιο του συγκεκριµένου µέτρου ανέρχεται σε 25.000 ευρώ ανά δικαιούχο. Τα κράτη µέλη καταρτίζουν δικά τους προγράµµατα αγροτικής ανάπτυξης, σύµφωνα µε τους αντίστοιχους κανόνες της ΕΕ (κανονισµός (ΕΚ) αριθ. 1698/2005 του Συµβουλίου για τη στήριξη της αγροτικής ανάπτυξης από το Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταµείο Αγροτικής Ανάπτυξης). Βάσει των διατάξεων της επιµερισµένης διαχείρισης, εφόσον τα προγράµµατα εγκριθούν από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, οι αρµόδιες αρχές των κρατών µελών είναι εκείνες που φέρουν την ευθύνη της λεπτοµερούς εφαρµογής τους συµπεριλαµβανοµένης της εξέτασης των αιτήσεων και της επιλογής των σχεδίων που θα λάβουν στήριξη. Στην περίπτωση του βουλγαρικού ΠΑΑ, οι αρµόδιες αρχές είναι το Υπουργείο Γεωργίας και Τροφίµων, το οποίο ως διαχειριστική αρχή του βουλγαρικού ΠΑΑ φέρει τη γενική ευθύνη για την υλοποίηση του προγράµµατος, και το Κρατικό Ταµείο Γεωργίας, ο γεωργικός οργανισµός πληρωµής, που ασχολείται µε τις επιµέρους αιτήσεις παροχής στήριξης και τις αξιώσεις πληρωµής στο πλαίσιο του ΠΑΑ. Η αναφορά απευθύνθηκε στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και απευθείας στον κ. Dacian Cioloş, ο οποίος είναι ο αρµόδιος Επίτροπος για τη γεωργία και την αγροτική ανάπτυξη. Η αναφορά συνιστά συλλογική καταγγελία εξ ονόµατος µιας οµάδας 100 περίπου γεωργών που ζήτησαν στήριξη για την εγκατάστασή τους ως νέοι γεωργοί δυνάµει του µέτρου 112 του βουλγαρικού ΠΑΑ, προκειµένου να αναπτύξουν επιχειρήσεις στον κλάδο των φυτωρίων. Θεωρούν ότι οι αιτήσεις τους απορρίφθηκαν λόγω εικαζόµενων διοικητικών λαθών εκ µέρους των βουλγαρικών αρχών. Ο αναφέρων πιστεύει ότι ο ίδιος και οι συνυπογράφοντες συµπλήρωσαν τις αιτήσεις και πληρούσαν τις σχετικές προϋποθέσεις του µέτρου, αλλά οι αιτήσεις τους απορρίφθηκαν. Από συµπληρωµατικές πληροφορίες που είναι διαθέσιµες στην ιστοσελίδα του αναφέροντος και από συναφείς καταγγελίες που υποβλήθηκαν στην Επιτροπή εξ ονόµατος της ίδιας οµάδας γεωργών, η Επιτροπή αντιλαµβάνεται ότι οι εν λόγω γεωργοί συµπλήρωσαν αιτήσεις παροχής ενίσχυσης βάσει των προϋποθέσεων που ορίζονται για το µέτρο 112 στο βουλγαρικό ΠΑΑ και στις λεπτοµερέστερες εθνικές διατάξεις εφαρµογής του µέτρου. Σε πολλές περιπτώσεις, η Εθνική Συµβουλευτική Υπηρεσία Γεωργίας της Βουλγαρίας συνέδραµε τους γεωργούς κατά τη συµπλήρωση των αιτήσεών τους. Σε µεταγενέστερο στάδιο της διαδικασίας έγκρισης του έργου, προέκυψε από διοικητικούς ελέγχους που διεξήγαγε ο οργανισµός πληρωµής ότι οι εν λόγω γεωργοί δεν διέθεταν τις απαιτούµενες εθνικές άδειες για τις δραστηριότητες πολλαπλασιασµού φυτών για τις οποίες υπέβαλαν αίτηση δυνάµει του µέτρου. Συνεπώς, απορρίφθηκαν οι αιτήσεις τους για ενίσχυση. Το γεγονός ότι οι εθνικές άδειες των περισσότερων γεωργών είχαν ήδη εκδοθεί δεν ελήφθη υπόψη. Στο µεταξύ, όλα τα κονδύλια που διατίθενται για το µέτρο 112 του βουλγαρικού ΠΑΑ έχουν συρρικνωθεί και δεν PE460.709v02-00 2/5 CM\876852.doc
γίνονται δεκτές επί του παρόντος νέες αιτήσεις για το µέτρο. Ο αναφέρων συγκρίνει δυσµενώς την κατάσταση της οµάδας νέων γεωργών µε το ποσό της ενίσχυσης που λέγεται ότι χορηγήθηκε το 2009 στην κόρη του πρώην υφυπουργού Γεωργίας της Βουλγαρίας. Ο αναφέρων καταγγέλλει επίσης εικαζόµενη άνιση µεταχείριση, µε την αιτιολογία ότι από τα 147 έργα εγκατάστασης στον τοµέα των θερµοκηπίων, εγκρίθηκαν 47 και απορρίφθηκαν 100. Η αναφορά απευθύνεται στα θεσµικά όργανα της ΕΕ καθώς ο αναφέρων πιστεύει ότι ο ίδιος και οι συνυπογράφοντες την αναφορά εξάντλησαν όλες τις διαθέσιµες οδούς για τη διατύπωση των ανησυχιών τους στις αρµόδιες εθνικές αρχές της Βουλγαρίας, πέραν των δαπανηρών νοµικών διαδικασιών, χωρίς να λάβουν ικανοποιητικές απαντήσεις. Οι παρατηρήσεις της Επιτροπής σχετικά µε την αναφορά Η Επιτροπή ήταν ήδη ενήµερη για την υπόθεση της οµάδας των νέων γεωργών από τη Βουλγαρία τους οποίους αφορά η παρούσα αναφορά, καθώς το ζήτηµα αυτό έχει επίσης τεθεί σε χωριστές επιστολές προς την Επιτροπή, καθώς και στην κοινοβουλευτική ερώτηση E- 5807/2010 της κ. Parvanova, βουλευτή του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, που περιείχαν λεπτοµερέστερες πληροφορίες σχετικά µε την ιδιαίτερη φύση των καταγγελιών. Υπό το πρίσµα των εν λόγω καταγγελιών και στο πλαίσιο της επιµερισµένης διαχείρισης, η Επιτροπή απηύθυνε επιστολή στον δρ Naydenov, Υπουργό Γεωργίας της Βουλγαρίας, υπό την ιδιότητά του ως επικεφαλής της διαχειριστικής αρχής του βουλγαρικού ΠΑΑ στις 30 Ιουλίου 2010. Η Επιτροπή κάλεσε τις βουλγαρικές αρχές να παράσχουν διευκρινίσεις και εξηγήσεις σχετικά µε τις υποβληθείσες καταγγελίες και τον τρόπο µε τον οποίο αντιµετωπίστηκαν αυτές από τις αρµόδιες αρχές της χώρας. Οι βουλγαρικές αρχές απάντησαν µε επιστολή της 8ης Οκτωβρίου 2010. Το ζήτηµα εξετάστηκε περαιτέρω µε τις βουλγαρικές αρχές κατά τη διάρκεια πρόσφατης αποστολής ελέγχου της Επιτροπής σχετικά µε την εφαρµογή του µέτρου 112 του βουλγαρικού ΠΑΑ, µεταξύ άλλων, η οποία πραγµατοποιήθηκε στη Βουλγαρία, από τις 18 µέχρι τις 22 Οκτωβρίου 2010. Οι απαντήσεις των βουλγαρικών αρχών επιβεβαιώνουν ότι η απόρριψη των αιτήσεων της οµάδας γεωργών πραγµατοποιήθηκε κατόπιν διοικητικών ελέγχων που διενεργήθηκαν από τον οργανισµό πληρωµών, οι οποίοι υπέδειξαν ότι οι γεωργοί δεν διέθεταν τις απαιτούµενες άδειες από τον Εκτελεστικό Οργανισµό οκιµής Φυτικών Ποικιλιών, Έγκρισης και Ελέγχου Σπόρων (IASAS) της Βουλγαρίας για την έκταση στην οποία ήδη αναπτύσσουν πολλαπλασιαστικό υλικό. Η εγγραφή στον IASAS αποτελεί προϋπόθεση για όλους τους παραγωγούς πολλαπλασιαστικού υλικού από φρούτα, φυτά, θάµνους και δέντρα καθώς και καλλωπιστικά φυτά, σύµφωνα µε τον βουλγαρικό νόµο περί πολλαπλασιαστικού υλικού. Φαίνεται, ωστόσο, ότι οι εν λόγω γεωργοί δεν είχαν ενηµερωθεί προηγουµένως από κανένα δικαιολογητικό έγγραφο για το µέτρο 112 ή µέσω των συµβουλών που έλαβαν από την Εθνική Συµβουλευτική Υπηρεσία Γεωργίας της Βουλγαρίας ότι η εν λόγω άδεια αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση για µια επιτυχή αίτηση λήψης ενίσχυσης. Η αναφορά αφορά την εφαρµογή µιας κανονιστικής απαίτησης δυνάµει της βουλγαρικής εθνικής νοµοθεσίας και όχι διάταξη η οποία βασίζεται στη νοµοθεσία περί αγροτικής ανάπτυξης της ΕΕ ή περιλαµβάνεται στο βουλγαρικό ΠΑΑ αυτό καθαυτό. Εποµένως, η CM\876852.doc 3/5 PE460.709v02-00
Επιτροπή δεν έχει καµία αρµοδιότητα να παρέµβει άµεσα στην εν λόγω υπόθεση. Ωστόσο, στις καταληκτικές της παρατηρήσεις κατά τη διάρκεια της πρόσφατης αποστολής ελέγχου, η Επιτροπή κάλεσε τις βουλγαρικές αρχές να επανεξετάσουν τον τρόπο µε τον όποιο είχαν εφαρµοστεί οι σχετικές εθνικές διατάξεις στις εν λόγω περιπτώσεις ως προς τη διαφάνεια και την αναλογικότητα, δεδοµένης της έκβασης της υπόθεσης για την οµάδα αιτούντων, και να ενηµερώσουν την Επιτροπή για το αποτέλεσµα της εξέτασης. Οι απαντήσεις των βουλγαρικών αρχών σχετικά µε το αποτέλεσµα της εξέτασης του ζητήµατος και τυχόν περαιτέρω ενέργειες που ενδέχεται να προβλεφθούν στο πλαίσιο της εθνικής αρµοδιότητας αναµένονται εν ευθέτω χρόνω. Όσον αφορά το δευτερεύον ζήτηµα που έθιξε ο αναφέρων σχετικά µε την ενίσχυση που χορηγήθηκε στην κόρη του πρώην υφυπουργού Γεωργίας, η Επιτροπή θεωρεί ότι αυτό δεν έχει άµεση σχέση µε την καταγγελία των νέων γεωργών, καθώς τα εν λόγω ποσά χορηγήθηκαν στο πλαίσιο διαφορετικού µέτρου του βουλγαρικού ΠΑΑ, σύµφωνα µε διαφορετικούς όρους και όρια όσον αφορά το ύψος των ενισχύσεων. Το ζήτηµα αυτό αποτελεί ήδη αντικείµενο χωριστής έρευνας από ελεγκτές της Επιτροπής και έχει ενηµερωθεί σχετικά η Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Καταπολέµησης της Απάτης (OLAF). Συµπεράσµατα Η Επιτροπή θεωρεί ότι η ουσία της αναφοράς σχετίζεται µε την εφαρµογή µιας διάταξης που βασίζεται στη βουλγαρική εθνική νοµοθεσία και, εποµένως, δεν εµπίπτει στο πεδίο αρµοδιότητας της ΕΕ. Εντούτοις, δεδοµένων των επιπτώσεων του χειρισµού των εν λόγω υποθέσεων από τις βουλγαρικές αρχές όσον αφορά την πιθανότητα πρόσβασης των ενδιαφερόµενων γεωργών σε στήριξη αγροτικής ανάπτυξης από την ΕΕ στο πλαίσιο του µέτρου 112 του βουλγαρικού ΠΑΑ, η Επιτροπή έχει καλέσει τις βουλγαρικές αρχές να επανεξετάσουν τον τρόπο µε τον οποίο χειρίστηκαν το ζήτηµα. Έχει ζητήσει να ενηµερωθεί σχετικά µε το αποτέλεσµα της εν λόγω εξέτασης και τυχόν περαιτέρω ενέργειες που ενδέχεται να προβλεφθούν από τις βουλγαρικές αρχές στο πλαίσιο της εθνικής αρµοδιότητας εν ευθέτω χρόνω. 4. Απάντηση της Επιτροπής (REV), που ελήφθη στις 6 Σεπτεµβρίου 2011. Με επιστολή της 19ης Απριλίου 2011 οι Βουλγαρικές Αρχές ενηµέρωσαν την Επιτροπή ότι έχουν προβεί σε πρόσθετους ελέγχους όλων των σχεδίων που έχουν υποβληθεί σύµφωνα µε το Μέσο 112 σχετικά µε τον κλάδο των φυτωρίων, συµπεριλαµβανοµένων αυτών που έχουν απορριφθεί. Με σκοπό να εξασφαλιστεί η ίση µεταχείριση όλων των αιτούντων, αποφάσισαν να εξαιρέσουν από την ενίσχυση σύµφωνα µε το Μέσο 112 όλους τους αγρότες που δεν είχαν σχετική εθνική άδεια για δραστηριότητες πολλαπλασιασµού φυτών κατά το χρονικό διάστηµα της αίτησης, σύµφωνα µε το εν λόγω µέτρο (ανεξάρτητα από το εάν ήδη είχαν επιλεγεί ή είχαν λάβει χρηµατοδότηση, ή όχι). Σύµφωνα µε τις απαντήσεις των Βουλγαρικών Αρχών, σε όλους τους δικαιούχους οι οποίοι υπέβαλαν τη σχετική άδεια σε αργότερη ηµεροµηνία δόθηκε η ευκαιρία να υποβάλουν αίτηση για εναλλακτική χρηµατοδοτική ενίσχυση, και συγκεκριµένα (α) για κρατική ενίσχυση για τους ενεχόµενους αγρότες PE460.709v02-00 4/5 CM\876852.doc
σύµφωνα µε τη διάταξη de minimis που εφαρµόζεται στον αγροτικό τοµέα 1, ανώτατου ύψους 7 500 EUR, η οποία άρχισε να ισχύει από την 1η Mαρτίου 2011 και υπόκειται στο σεβασµό ορισµένων προϋποθέσεων και (β) αίτηση σύµφωνα µε το Μέτρο 141 για "Στήριξη των εκµεταλλεύσεων ηµιαυτοσυντήρησης που υποβάλλονται σε αναδιάρθρωση" του Βουλγαρικού αγροτικού προγράµµατος ανάπτυξης. Οιαδήποτε αίτηση για περαιτέρω λεπτοµέρειες σχετικά µε τα εθνικά µέτρα που έχουν ληφθεί θα πρέπει να απευθύνονται άµεσα στις αρµόδιες βουλγαρικές αρχές, τον αγροτικό οργανισµό πληρωµών - και την κρατικά χρηµατοδοτούµενη γεωργία, 136 Tzar Boris III Blvd, 1618 Σόφια. 1 Κανονισµός της Επιτροπής (EΚ) αριθ. 1857/2006 της 15ης εκεµβρίου 2006 σχετικά µε την εφαρµογή των άρθρων 87 και 88 της Συνθήκης EΚ στις κρατικές ενισχύσεις προς µικρές και µεσαίες επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στον τοµέα της παραγωγής γεωργικών προϊόντων και για την τροποποίηση του Κανονισµού (EΚ) αριθ. 70/2001 (ΕΕ L 358 της 16.12.2006) CM\876852.doc 5/5 PE460.709v02-00