Ερευνητική Έκθεση Β ΓΕΛ ΛΥΚΕΙΟ ΠΕΥΚΗΣ Β Λύκειο Πεύκης 2012-2013
Περιεχόμενα Ευχαριστίες... 1 Εισαγωγή... 2 Θεωρητικό Υπόβαθρο... 3 Μεθοδολογία... 3 Ανάλυση Δεδομένων... 5 Συμπεράσματα... 6 Β Λύκειο Πεύκης 2012-2013
Ευχαριστίες Αρχικά, θα θέλαμε να ευχαριστήσουμε τους υπεύθυνους καθηγητές μας, την κ. Κουραμπεα και τον κ. Βαιοπουλο για την ευκαιρία που μας προσέφεραν ώστε να ασχοληθούμε με τους ρητορικούς λόγους. Επίσης, θα θέλαμε να τους ευχαριστήσουμε για το γεγονός ότι υπήρξαν καλοί συνοδοιπόροι σε αυτό το ταξίδι αντιπαράθεσης, διατηρώντας πάντοτε ουδέτερη στάση και επιλύοντας πάντοτε την κάθε μας απορία. Ακόμη, θα θέλαμε να ευχαριστήσουμε το Ίδρυμα Θεοχαράκη για τη φιλοξενία του και την παροχή πολύτιμων βάσεων για τον κατάλληλο χειρισμό του λόγου, και το πώς να τον χρησιμοποιούμε εκ μέρους μας. Επιπλέον, η ομάδα που εκπροσώπησε το project μας στους Ρητορικούς Αγώνες οφείλει να ευχαριστήσει τους υπόλοιπους συμμαθητές της για την πολύτιμη βοήθεια που προσέφεραν, αλλά και οι τρεις (3) ομιλητές θα ήθελαν να ευχαριστήσουν με τη σειρά τους τα υπόλοιπα 2 μέλη για την πρόσφορα τους στην προετοιμασία των λόγων πριν από κάθε αγώνα. Τέλος, ευχαριστούμε ατομικά όλους τους συντελεστές που μας βοήθησαν να φτάσουμε εκεί που φτάσαμε χάρης στην πολύτιμη βοήθεια τους. Β Λύκειο Πεύκης 1 2012-2013
Εισαγωγή Θα θέλαμε να αρχίσουμε τονίζοντας ότι το Project αντιλογίας δεν είναι σαν όλα τα υπόλοιπα Project. Σε αντίθεση με όλα τα υπόλοιπα Project όπου οι πληροφορίες και οι παρουσιάσεις που κάνουν οι μαθητές είναι ήδη υπαρκτές, χωρίς να χρειαστεί να επεκταθούν οι ίδιοι οι μαθητές πάνω σε αυτές, το Project Ρητορικού Λόγου παρουσιάζει μια πρόκληση για τους μαθητές του, και αυτή η πρόκληση ονομάζεται «κριτική σκέψη». Βασιζόμενοι πάνω σε αυτή λοιπόν, τον χρόνο που μας πέρασε καταπιαστήκαμε με διάφορα επίκαιρα θέματα που αφορούσαν τους ανθρώπους σε εθνικό, αλλά και σε παγκόσμιο επίπεδο. Θέματα όπως η πολιτική διαφθορά, ο Ρατσισμός και η ηθικότητα ορισμένων πράξεων που θεωρούνται «ενάρετες» μας προβλημάτισαν αυτή τη χρόνια, κάνοντας μας να αναθεωρήσουμε το τι πιστεύαμε εμείς οι ίδιοι να είναι σωστό και λάθος, και να δούμε τον κόσμο από μια ευρύτερη ματιά. Όταν όμως μας συνέβη αυτό καταλάβαμε ότι είχαμε πτυχή το σκοπό του Project, δηλαδή να διευρύνουμε τους ορίζοντες μας. Διότι ο άνθρωπος δεν πρέπει να αφήνει τα πράγματα στην τύχη τους. Πρέπει να συμμετέχει ενεργά στις υποθέσεις του ιδίου του κράτους και να επιζητά τη βελτίωση του. Οι στόχοι μας, όταν πρωταρχίσαμε την εργασία, ήταν διαφορετικοί από αυτούς, συγκεκριμένα ήταν η συμμέτοχη μας στους Πανελληνίους Ρητορικούς Αγώνες. Όμως, μέσα από αυτή τη περίοδο του ενός χρόνου που μας πέρασε, καταλάβαμε ότι το αποτέλεσμα του Project μας, δημιουργήθηκε από το ταξίδι και όχι από τον προορισμό. Μέσα από αυτό «άνοιξαν» τα ματιά μας σε θέματα που μαστίζουν τον πληθυσμό και κατάτρωνε την ανθρωπότητα. Και γιατί πιστεύουμε από καρδίας ότι αυτό είναι το μεγαλύτερο αγαθό που μας δόθηκε κατά τη διάρκεια αυτού του Project, η ικανότητα να βλέπουμε περά από τα ατομικά μας προβλήματα και να επικεντρωνόμαστε στο σύνολο. Β Λύκειο Πεύκης 2 2012-2013
Θεωρητικό Υπόβαθρο Για να πραγματοποιηθεί ένας αγώνας επιχειρηματολογίας πρέπει να οριστούν δυο ομάδες, η κάθε μια από τις οποίες θα αποτελείται από τρεις ομιλητές και αλλά δυο μέλη τα οποία βοηθάνε στην εύρεση επιχειρημάτων. Πριν την έναρξη του αγώνα, οι δυο ομάδες έχουν είκοσι λεπτά για να κατασκευάσουν τα επιχειρήματα τους. Κατά τη διάρκεια του αγώνα, οι δυο πρώτοι ομιλητές της κάθε ομάδας έχουν ο καθένας από έξι λεπτά για την ομιλία τους, ενώ ο τρίτος ομιλητής έχει τέσσερα λεπτά. Ο πρώτος ομιλητής της Κυβερνήσεως (δηλαδή της ομάδας που υποστηρίζει τη θέση που έχει δοθεί ) πρέπει να ορίσει το προς συζήτηση θέμα, να παρουσιάσει γενικά τη θέση της ομάδας του πάνω σε αυτό, και να διατυπώσει τα επιχειρήματα του. Ο πρώτος ομιλητής της Αντιπολίτευσης ( δηλαδή της ομάδας που αντιτάσσεται στην δοθείσα θέση ) πρέπει να παρουσιάσει τη θέση της ομάδας του και να αντικρούσει τα επιχειρήματα του ομιλητή και της Κυβερνήσεως. Ο δεύτερος ομιλητής της Κυβερνήσεως οφείλει να αντικρούσει τα επιχειρήματα του πρώτου ομιλητή της ομάδας του και να παρουσιάσει νέα επιχειρήματα. Ο δεύτερος ομιλητής της Αντιπολίτευσης πρέπει να αντικρούσει τα επιχειρήματα των ομιλητών της Κυβερνήσεως και να υποστηρίξει τον αντίλογο με νέα επιχειρήματα. Οι τελευταίοι ομιλητές οφείλουν να προβούν στην τελική αντίκρουση της επιχειρηματολογίας της αντίπαλης ομάδας και στην συνοπτική ανακεφαλαίωση των επιχειρημάτων της ομάδας τους, χωρίς όμως να εισάγουν νέα επιχειρήματα. Η δομή ενός επιχειρήματος γίνεται με τα εξής τρία σταδία: Αρχικά γίνεται ανάλυση της θέσης που υποστηρίζεται Στη συνέχεια ο ομιλητής αναφέρει παραδείγματα και αληθινά γεγονότα, προκειμένου να ισχυροποιήσει το επιχείρημα του. Τέλος, ο ομιλητής λήγει τον ειρμό του με μια κατακλείδα πρόταση, συνοψίζοντας με συντομία τη θέση που προέβαλλε. Μεθοδολογία Όσον αφορά τη μεθοδολογία που ακλουθήσαμε, η ομάδα μας (κόκκινη) ακολούθησε τους τύπους σχετικά πιστά. Άλλωστε, μια επιτυχημένη επιχειρηματολογία δεν βασίζεται αποκλειστικά στην σωστή επιχειρηματολογία. Εν μέρη βασίζεται στην εξοικείωση που έχει ο ομιλητής με το συγκεκριμένο επιχείρημα, και στον τρόπο με τον όποιο το εκφράζει. Δουλεύοντας εντός αυτών των ορίων η ομάδα μας δούλευε επαρκώς. Ακόμα όμως και αν σεβαστήκαμε την παραπάνω άποψη, η συλλογή πληροφοριών ήταν μέτρια έως αποδεκτή, με μόνο ένα μικρό κομμάτι των μελών της ομάδας να παρουσιάζει ιδέες και απόψεις που ήταν ορθά αιτιολογημένες και τεκμηριωμένες. Όμως, ακόμα και με αυτή τη δυσκολία, η ομάδα μας παρουσίαζε Β Λύκειο Πεύκης 3 2012-2013
έξοχα επιχειρήματα και απόψεις. Αν και η συλλογή απόψεων και ιδεών ήταν ελλιπής, η μέθοδος επεξεργασίας της ομάδας μας ήταν εξαίσια Με τη μέθοδο που ακλουθούσανε παρουσιάζαμε συνολικά στην ομάδα τα επιχειρήματα που είχαν βρεθεί πρωτύτερα. Έπειτα αφού είχε παρθεί η απόφαση από την ομάδα μας, αναλύαμε τα επιχειρήματα και προτείναμε πιθανούς αντιλόγους πάνω σε αυτά, καθώς και αντεπιχειρήματα προς αυτούς. Επιπλέον, «φιλτράροντας» τις ιδέες μας, ταυτόχρονα αποφάσιζαν τα μέλη της ομάδας ποια από αυτά τα επιχειρήματα θα μπορούσαν να παρουσιάσουν και να υποστηρίξουν πιο εύκολα. Τέλος, αφού είχαμε κατασταλάξει πάνω σε ορισμένα επιχειρήματα και στους ομιλητές που θα τα παρουσίαζαν με τον χρόνο που μας έμενε, κάναμε μια πρόχειρη πρόβα του λόγου μας. Αν και η μεθοδολογία μας μπορεί και να ξέφευγε από τα καθιερωμένα, κάναμε κάτι πρωτότυπο πάνω σε αυτή. Δεν επιλέγαμε ομιλητές για οποιαδήποτε θέση, αλλά βασιζόμασταν πάνω στις δυνάμεις του καθενός, προσπαθώντας με το επιχείρημα που του δίναμε να ενισχύαμε τις δυνάμεις του, και να μετριάζαμε τις αδυναμίες του. Εν τέλει ως ομάδα συμπεραίνουμε ότι θα μπορούσαμε να είχαμε πράξει διαφορετικά και να είχαμε βελτιώσει τη μέθοδο συλλογής επιχειρημάτων που ήταν η μεγαλύτερη αδυναμία μας. Μπορούμε όμως να πούμε ότι είμαστε ικανοποιημένοι με τη μεθοδολογία μας, και ότι, αν και θα μπορούσαμε να είχαμε πράξει διαφορετικά η προσπάθεια μας ήταν αξιόλογη. Β Λύκειο Πεύκης 4 2012-2013
Ανάλυση Δεδομένων Φέτος που συμμετείχαμε στο project «ρητορικοί λόγοι» η ομάδα μας άρχισε να εξασκείται με ένα διαφορετικό θέμα κάθε εβδομάδα, που αφορούσε θέματα τόσο εθνικής, όσο και διεθνής σημασίας. Κάθε θέμα απαιτούσε την κατάλληλη ανάλυση και χρήση κριτικής σκέψης από τους μαθητές. Το πρώτο μας θέμα ήταν το εξής : Η διεθνής κοινότητα δεν πρέπει να επεμβαίνει στα εσωτερικά θέματα μιας χωράς. Αρχικά αποφασίσαμε να λάβουμε τις απόψεις στενών φιλών και συγγενών πάνω στο θέμα, όπως επίσης και να συμβουλευτούμε το διαδίκτυο. Επίσης, άλλες πηγές πηγές που συμβουλευτήκαμε ήταν ιστορικά παραδείγματα, εφημερίδες και απόψεις συνομήλικων μας, όπως επίσης και τις απόψεις των καθηγητών μας. Έπειτα από όλη την προετοιμασία πραγματοποιήθηκε επιτυχώς το πρώτο μας debate, όπου φάνηκε όλη η δουλειά που είχαμε προετοιμάσει πάνω στο συγκεκριμένο θέμα. Έπειτα την επόμενη εβδομάδα επισκεφθήκαμε το Ίδρυμα Θεοχαράκη, το οποίο μας έδωσε ανεκτίμητες συμβουλές πάνω στη κατάλληλη άρθρωση, στάση του σώματος και τη σημασία και τη βαρύτητα του κάθε επιχειρήματος. Μας συμβούλεψαν να χρησιμοποιούμε τα πιο δυνατά μας επιχειρήματα στην αρχή του λόγου μας, κρατώντας τα δευτερεύοντα για το τέλος, όπως επίσης και να ενισχύουμε τη θέση μας με ιστορικά παραδείγματα, κατά προτίμηση πρόσφατα. Χάρη σ αυτές τις συμβουλές αποκτήσαμε μια βαθύτερη κατανόηση για τους ρητορικούς λόγους και την εκφορά τους. Έπειτα από αυτή την επίσκεψη ασχοληθήκαμε με το δεύτερο μας θέμα που ήταν Στην Ελλάδα είμαστε ρατσιστές. Η ομάδα μας (κόκκινη) ήταν υποστηρικτές της απόψεως ότι το παραπάνω ισχύει (υπέρ). Αρχικά, αναλογιστήκαμε ποια είναι η βαθύτερη αιτία και ποιες οι απαρχές του φαινομένου που αποκαλούμε ρατσισμό. Το θέμα από τη φύση του γέννησε πολλές αντιπαραθέσεις με τις ομάδες, αλλά καταφέραμε να υποστηρίξουμε και τις δυο πτυχές του «επαγγελματικά» και χωρίς καμία εχθρότητα Ακολουθήσαμε έπειτα άλλα δυο Debate (συγκεκριμένα «το δίλημμα της μετανάστευσης των νέων στο εξωτερικό», και Η Τέχνη δεν επιτρέπεται να προσβάλλει τα σύμβολα ) στα οποία ακολουθήσαμε τις προαναφερθείσες μεθόδους. Έτσι, ήμασταν έτοιμοι να αγωνιστούμε στους πανελλήνιους ρητορικούς αγώνες. Μπορούμε να αναφέρουμε πως η εμπειρία μας ήταν φανταστική και αναγνωρίζουμε ότι ακόμα και αν καταλάβαμε την 35 η θέση στο διαγωνισμό, αυτό που στο τέλος μετράει είναι η συνολική μας εμπειρία και το «ευ αγωνίζεσθαι» Β Λύκειο Πεύκης 5 2012-2013
Συμπεράσματα Συμπερασματικά, πιστεύουμε ότι θα κάναμε κάποια πράγματα διαφορετικά. Συγκεκριμένα, έπειτα από ομαδική συζήτηση, καταλήξαμε στο συμπέρασμα ότι θα έπρεπε να ήμασταν πιο οργανωμένοι εν όψει των ρητορικών αγώνων. Θα έπρεπε δηλαδή να είχαμε συζητήσει περισσότερα θέματα αντιλογίας.με τον τρόπο αυτό, θα ξέραμε πως ακριβώς να δράσουμε. Ακόμη, σημαντικό θα ήταν να είχαμε προσπαθήσει λίγο περισσότερο. Να ξοδέψουμε δηλαδή περισσότερο χρόνο στην εύρεση επιχειρημάτων και όχι να αρκούμαστε στο μέτριο. Όσον αφορά την προετοιμασία μας για τους Ρητορικούς αγώνες, θα μπορούσαμε να είχαμε επισκεφτεί περισσότερους φορείς που να είναι ειδικευμένοι στα θέματα της αγχιμαχίας. Μέσω της δράσης αυτής θα είχαμε εξελίξει περαιτέρω τους ορίζοντες μας και θα είχαμε επιτύχει καλύτερα αποτελέσματα. Η Κόκκινη Ομάδα Καμαράτος Κωνσταντίνος Μανδραβέλλου Μαριάννα Μενάγια Χριστίνα Μοσχάτος Φίλιππος Πουλοπούλου Νεφέλη Σφυρή Ειρήνη Χρυσαφάκη Χριστίνα Β Λύκειο Πεύκης 6 2012-2013