ΣΧΕ ΙΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ή PROJECT Η διεξαγωγή σχεδίων εργασίας στο σύγχρονο σχολείο, προβάλλει ως αναγκαιότητα, για την ανάπτυξη της κριτικής και δηµιουργικής σκέψης των µαθητών, καθώς και όλων εκείνων των ιδιοτήτων που θεωρούνται απαραίτητες στη σύγχρονη εποχή. Η ικανότητα να πράττω, να υπάρχω και να συνυπάρχω, η ικανότητα συλλογής και ανταλλαγής πληροφοριών, σχεδιασµού και δράσης, επικοινωνίας και συνεργασίας, επίλυσης προβληµάτων, θεωρούνται «ικανότητες κλειδιά»
Βασικές αρχές των σχεδίων εργασίας είναι: η διεπιστηµονική προσέγγιση της γνώσης, η οµαδοσυνεργατική και η βιωµατική µάθηση Η διεπιστηµονική προσέγγιση, συµβάλλει στην σύνδεση των γνωστικών αντικειµένων του σχολείου, που αποτελεί στόχο του νέου ΕΠΠΣ. οδηγεί σε ανάπτυξη συστηµικής σκέψης, αφού αναζητούνται οι προεκτάσεις του θέµατος σε διάφορους επιµέρους γνωστικούς τοµείς, καθώς και οι συνδέσεις µεταξύ αυτών.
Ο ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΕΚΠΑΙ ΕΥΤΙΚΟΥ Ο ρόλος του εκπαιδευτικού περιορίζεται στη διδασκαλία της κατάλληλης στρατηγικής, ώστε οι µαθητές να κατανοήσουν τη διαδικασία διερεύνησης ενός θέµατος, που τους ενδιαφέρει. Ο εκπαιδευτικός µπορεί να δώσει ερεθίσµατα, πληροφορίες, µπορεί στην αρχή να καθοδηγήσει τους µαθητές, θα πρέπει όµως να έχει ως απώτερο στόχο, να αφήσει τους µαθητές να πρωταγωνιστήσουν, να αναλάβουν πρωτοβουλίες και αποφάσεις. Οπωσδήποτε πρέπει να διασφαλίσει την πραγµατοποίηση κατάλληλων εκπαιδευτικών τεχνικών για την ικανοποίηση των κύριων διδακτικών στόχων ενός σχεδίου εργασίας, που είναι η ανάπτυξη κριτικής και δηµιουργικής σκέψης και η κατανόηση της ερευνητικής διαδικασίας.
ΦΑΣΕΙΣ ΣΧΕ ΙΟΥ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 1. ΕΠΙΛΟΓΗ ΘΕΜΑΤΟΣ 2. ΕΥΑΙΣΘΗΤΟΠΟΙΗΣΗ 3. ΣΥΛΛΟΓΗ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ 4. ΑΝΑΛΥΣΗ-ΣΥΝΘΕΣΗ, ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ 5. ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ 6. ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ
Κριτήρια επιλογής θέµατος Το ενδιαφέρον των µαθητών Η προσβασιµότητα σε πληροφορίες Η κάλυψη πόρων και εξοπλισµών
ΕΥΑΙΣΘΗΤΟΠΟΙΗΣΗ Κατά την ευαισθητοποίηση γίνεται: Ανάπτυξη ενδιαφέροντος για έρευνα του θέµατος που επιλέχτηκε Παρακίνηση για υποβολή ερωτήσεων Ανάπτυξη προβληµατισµού Κινητοποίηση αισθήσεων -Παρατήρηση Εντόπιση προβληµάτων που απαιτούν λύση
Με ποιον τρόπο ευαισθητοποιούνται οι µαθητές ώστε να κινηθεί το ενδιαφέρον τους; Επίδειξη Φωτογραφιών, ιαφανειών, Βιντεοταινίας και Συζήτηση Εύρεση και Ανάγνωση κειµένων που αφορούν το θέµα (εφηµερίδες - βιβλία) - Συζήτηση Επίσκεψη γνωριµίας Οι παραπάνω τρόποι ευαισθητοποίησης, µπορούν να συνδεθούν και µε τα µαθήµατα του σχολείου. Οι διδακτικές επισκέψεις και τα βιβλία του µαθητή ( κείµενα, σχέδια, φωτογραφίες, ένθετα), δίνουν πολλά ερεθίσµατα για περαιτέρω µάθηση. Ακολουθεί εξακτίνωση του θέµατος και χωρισµός σε οµάδες.
ΣΥΛΛΟΓΗ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ Προσέγγιση του θέµατος µέσα από τα µαθήµατα του σχολείου και κατανόηση σχετικών εννοιών π.χ. οικοσύστηµα, ρύπανση κ.λ.π. Αναζήτηση πληροφοριών σε κατάλληλα κείµενα εκτός µαθηµάτων Αναζήτηση πληροφοριών σε κατάλληλες ιστοσελίδες του διαδικτύου. Συνέντευξη µε ειδικούς Επίσκεψη-Εργασία πεδίου Ερωτηµατολόγια (δηµοσκοπίσεις), Φωτογραφήσεις, βιντεοσκοπήσεις, Πειράµατα και Μετρήσεις αποτελούν πολύ καλές δραστηριότητες για τη συλλογή πληροφοριών. Οι πληροφορίες µπορούν να καταγράφονται σε κατάλληλα φύλλα εργασίας
ΑΝΑΛΥΣΗ- ΣΥΝΘΕΣΗ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ Ταξινόµηση πληροφοριών Σύνδεση επιµέρους σηµαντικών στοιχείων Κατανόηση σχέσεων και διαφορετικών απόψεων. Συζήτηση - Ανταλλαγή εµπειριών, βιωµάτων. Λήψη αποφάσεων, σχεδιασµός δράσης Για την κριτική κατανόηση των διαφόρων πληροφοριών και στοιχείων, και για την αλληλοενηµέρωση των οµάδων χρησιµοποιούνται κατάλληλες τεχνικές όπως : Κριτική ανάγνωση κειµένου, Ανάπτυξη επιχειρηµάτων, παιχνίδι ρόλων, σχεδιαγράµµατα, εννοιολογικοί χάρτες, ελεύθερη έκφραση µε ζωγραφιές, αφίσες.
ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ Οι µαθητές πρέπει να µάθουν να εκθέτουν και να υποστηρίζουν τις απόψεις τους, τις ιδέες τους και µάλιστα µε επιχειρήµατα. Κάθε οµάδα δηµιουργεί το δικό της φάκελο και παρουσιάζει σε σχολική ηµερίδα ή σ' ένα µεγάλο φύλλο χαρτί που τοποθετεί στον πίνακα ανακοινώσεων της τάξης ή και του σχολείου, συµπεράσµατα φωτογραφίες από τις δραστηριότητες των οµάδων σχέδια, ζωγραφιές, αφίσες, κείµενα, χάρτη που κατασκεύασαν οι ίδιοι οι µαθητές, κάτι που εντυπωσίασε τους µαθητές.
ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ Η αξιολόγηση µπορεί να γίνεται από κάθε οµάδα και από τον /τους εκπαιδευτικούς ως προς: την ικανοποίηση των στόχων που τέθηκαν στην αρχή του προγράµµατος ( Στόχοι Γνωστικοί, Στόχοι δεξιοτήτων, Στόχοι στάσεων και συµπεριφορών) τις διαδικασίες τη συµµετοχή και το ενδιαφέρον των µαθητών την ικανότητα συνεργασίας µε τους συµµαθητές και τους καθηγητές την ανάπτυξη αυτοεκτίµησης, αυτενέργειας, ανάληψης πρωτοβουλιών, την συλλογή και επεξεργασία των πληροφοριών τη δηµιουργικότητα.