ΕΓΧΕΙΡΙΔΙΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΟΜΕΝΟΥ. ΚΥΚΛΟΣ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑΣ Ενότητα: Β6. Σύστημα Προόδου. Εφορεία Εκπαίδευσης Γενικής Εφορείας Αθήνα η Έκδοση

ΕΓΧΕΙΡΙΔΙΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΟΜΕΝΟΥ ΚΥΚΛΟΣ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑΣ Ενότητα: Β6. Σύστημα Προόδου Εφορεία Εκπαίδευσης Γενικής Εφορείας Αθήνα 2016-1η Έκδοση

Συγγραφέας Υλικό από τα υφιστάμενα εκπαιδευτικά εγχειρίδια Κώστας Πατινιωτάκης Νεκτάριος Τσεσμελόπουλος Γιώργος Χουρδάκης Γαβριήλ Χουρμουζιάδης (Για το Προσκοπικό Δίκτυο) Υπεύθυνος Διαμόρφωσης επιστημονικών προδιαγραφών του εκπαιδευτικού υλικού Νεκτάριος Τσεσμελόπουλος Συμβουλευτική Υποστήριξη: Επιστημονική Ένωση Εκπαίδευσης Ενηλίκων Επιμέλεια κειμένων Το παρόν δημιουργήθηκε στο πλαίσιο δημιουργίας εκπαιδευτικών εγχειριδίων για την «ευέλικτη εκπαίδευση» του Σώματος Ελλήνων Προσκόπων (Σ.Ε.Π). Η συγγραφή των κειμένων έχει γίνει με τη βοήθεια τεκμηριωμένων εγχειριδίων τα οποία αποτελούν το υφιστάμενο υλικό της Επίσημης εκπαίδευσης Ενηλίκων Στελεχών του Σ.Ε.Π.. Οι συγγραφείς έχουν επιλεγεί με τη βοήθεια της Εφορείας Εκπαιδεύσεως και είναι ενεργά μέλη του Εκπαιδευτικού προσωπικού του Σ.Ε.Π. 2

Περιεχόμενα Σκοπός... 6 Προσδοκώμενα Αποτελέσματα... 6 Λέξεις Κλειδιά... 8 Ενότητα 1... 11 1.1. Αγέλη Λυκοπούλων (7-11)... 11 1.2. Τι είναι τα κριτήρια αξιολόγησης... 12 1.3. Τι είναι οι 5 τομείς... 12 1.4. Τι είναι τα τρία στάδια Αξιολόγησης... 12 1.5. Τα ΚΤΕΟ της παιδικής ηλικίας... 13 1.6. Πως χρησιμοποιούμε τα κριτήρια αξιολόγησης στην πράξη... 13 1.7. Ερασιτεχνικές ασχολίες... 15 1ο Κεφάλαιο... 15 1.8. Η ερασιτεχνική ασχολία στη πράξη... 16 1.9. Η δουλειά ολοκληρώνεται... 18 1.10. Το Λυκόπουλο παρουσιάζει τη δουλειά του... 18 1.11. Αναγνώριση προσπάθειας... 19 1.11.1 Τις αναγνωρίσεις προσπάθειας τις χωρίζουμε... 20 Α Αστέρι... 21 Β Αστέρι... 21 Ενότητα 2... Σφάλμα! Δεν έχει οριστεί σελιδοδείκτης. 2.1. Ομάδα Προσκόπων (11-15):... Σφάλμα! Δεν έχει οριστεί σελιδοδείκτης. 2.2. Υπόσχεση του Προσκόπου... Σφάλμα! Δεν έχει οριστεί σελιδοδείκτης. 2.3. Στόχοι... Σφάλμα! Δεν έχει οριστεί σελιδοδείκτης. 2.4. Αρχές... Σφάλμα! Δεν έχει οριστεί σελιδοδείκτης. 2.5. Το πλαίσιο λειτουργίας... Σφάλμα! Δεν έχει οριστεί σελιδοδείκτης. 2.6. Πρόγραμμα προόδου και ικανοποίηση αναγκών της ηλικίας του/της ΠροσκόπουΣφάλμα! Δεν έχει οριστεί σελιδοδείκτης. 2.7. Ανάγκες ηλικίας προσκόπου κάλυψη στο πρόγραμμα προόδουσφάλμα! Δεν έχει οριστεί σελιδοδείκτης. 2.8. Η δομή του προγράμματος προόδου... Σφάλμα! Δεν έχει οριστεί σελιδοδείκτης. 2.9. Συμμετοχή στη ζωή της ενωμοτίας ομάδας... Σφάλμα! Δεν έχει οριστεί σελιδοδείκτης. 3

2.10. Τα αντικείμενα προσκοπικής τεχνικής... Σφάλμα! Δεν έχει οριστεί σελιδοδείκτης. 2.11. Μορφή - δομή κάθε αντικειμένου προσκοπικής τεχνικήςσφάλμα! Δεν έχει οριστεί σελιδοδείκτης. 2.12. Διεύρυνση ατομικών ενδιαφερόντων... Σφάλμα! Δεν έχει οριστεί σελιδοδείκτης. 2.13. Οι ερασιτεχνικές ασχολίες... Σφάλμα! Δεν έχει οριστεί σελιδοδείκτης. 2.14. Ειδικοί συνεργάτες... Σφάλμα! Δεν έχει οριστεί σελιδοδείκτης. 2.15. Χρυσό τρίφυλλο... Σφάλμα! Δεν έχει οριστεί σελιδοδείκτης. 2.16. Ειδικές ερασιτεχνικές ασχολίες... Σφάλμα! Δεν έχει οριστεί σελιδοδείκτης. 2.17. Τελετές & επιδόσεις διακριτικών... Σφάλμα! Δεν έχει οριστεί σελιδοδείκτης. 2.18. Ο ρόλος των στελεχών... Σφάλμα! Δεν έχει οριστεί σελιδοδείκτης. 2.19. Ο ρόλος του συμβουλίου τιμής... Σφάλμα! Δεν έχει οριστεί σελιδοδείκτης. 2.20. Ο ρόλος του βαθμοφόρου... Σφάλμα! Δεν έχει οριστεί σελιδοδείκτης. 2.21. Έντυπα υποστήριξης του προγράμματος προόδου... Σφάλμα! Δεν έχει οριστεί σελιδοδείκτης. 2.22. Εκδρομή εξερεύνησης χρυσού βέλους... Σφάλμα! Δεν έχει οριστεί σελιδοδείκτης. Ενότητα 3... 36 3.1. Κοινότητα Ανιχνευτών (15-18)... 36 3.2. Ανακαλύπτω... 37 3.3. Δρω... 38 3.4. Προσφέρω... 39 3.5. Σημεία προσοχής... 40 3.6. Ερασιτεχνικές Ασχολίες... 41 3.7. Ανιχνευτικό Εργαστήριο... 42 Ενότητα 4... Σφάλμα! Δεν έχει οριστεί σελιδοδείκτης. 4.1. Προσκοπικό Δίκτυο (18-26)... Σφάλμα! Δεν έχει οριστεί σελιδοδείκτης. 4.2. Ανίχνευση της Φύσης... Σφάλμα! Δεν έχει οριστεί σελιδοδείκτης. 4.3. Κοινωνική Αλληλεγγύη... Σφάλμα! Δεν έχει οριστεί σελιδοδείκτης. 4.4. Πολιτισμός και Δημιουργία... Σφάλμα! Δεν έχει οριστεί σελιδοδείκτης. 4.5. Ποιότητα Ζωής... Σφάλμα! Δεν έχει οριστεί σελιδοδείκτης. 4.6. Αγωγή και Δημοκρατία... Σφάλμα! Δεν έχει οριστεί σελιδοδείκτης. 4.7. Σταδιοδρομία... Σφάλμα! Δεν έχει οριστεί σελιδοδείκτης. Το σύστημα προόδου στο Προσκοπικό Δίκτυο... Σφάλμα! Δεν έχει οριστεί σελιδοδείκτης. 4.8. Πρόοδος Μέλους... Σφάλμα! Δεν έχει οριστεί σελιδοδείκτης. 4.9. Εισδοχή... Σφάλμα! Δεν έχει οριστεί σελιδοδείκτης. 4

4.10. Τα Σακίδια του Ταξιδιώτη, του Πληρώματος και του ΕξερευνητήΣφάλμα! Δεν έχει οριστεί σελιδοδείκτης. 4.11. Ταξιδευτής του Κόσμου.66 4.12. Πρόσκοπος του Κόσμου... Σφάλμα! Δεν έχει οριστεί σελιδοδείκτης. 4.13. Η Αναχώρηση... Σφάλμα! Δεν έχει οριστεί σελιδοδείκτης. 4.14. Ο ρόλος του Αρχηγού του Προσκοπικού Δικτύου..68 Σύνοψη... 44 Χρήσιμοι σύνδεσμοι (Links)... Σφάλμα! Δεν έχει οριστεί σελιδοδείκτης. 5

Σκοπός Σκοπός αυτής της εκπαιδευτικής ενότητας είναι να εξηγηθεί στα ενήλικα στελέχη του Προσκοπισμού η έννοια του Προσκοπικού Συστήματος, η ύπαρξη προσκοπικών τμημάτων μέσα σε αυτό (Αγέλη Λυκοπούλων, Ομάδα Προσκόπων, Κοινότητα Ανιχνευτών, Προσκοπικό Δίκτυο) το πώς αυτά συνδέονται και αλληλοεπηρεάζονται και πως τελικά ένα ανήλικο μέλος μας αποκτά βιώματα διαδοχικά περνώντας από τμήμα σε τμήμα. Θα εξηγηθεί πως η Προσκοπική μέθοδος ως προς το πεδίο της Προσωπικής Προόδου, εφαρμόζεται και προσαρμόζεται στα 4 τμήματα του Προσκοπικού Συστήματος και επιπροσθέτως θα εξηγηθεί ο τρόπος και η μέθοδος της προόδου σε κάθε τμήμα, ποιες οι υποχρεώσεις των Ενηλίκων και ποιες προϋποθέσεις πρέπει να πληρούν τα ανήλικα μέλη μας, οι οποίες βοηθούν το κάθε μέλος στην ανάπτυξη της προσωπικής του προόδου Προσδοκώμενα Αποτελέσματα Με την ολοκλήρωση αυτής της εκπαιδευτικής ενότητας οι εκπαιδευόμενοι θα πρέπει να είναι σε θέση να: Λυκόπουλα (Κριτήρια Αξιολόγησης Αναγνώριση Προσπάθειας Ερασιτεχνικές Ασχολίες) Εξηγούν ποιο είναι το Πρόγραμμα Προόδου του Κλάδου Λυκοπούλων και πως λειτουργεί. Αναλύουν ποιες είναι οι Αναγνωρίσεις Προσπάθειας και ποιες οι προϋποθέσεις τους. Χρησιμοποιούν σωστά τα τρία στάδια των Κριτηρίων Αξιολόγησης εντάσσοντας τα σωστά στο Πρόγραμμα. Κατανοούν πως θα χρησιμοποιούν ορθά τα Κριτήρια Αξιολόγησης στην αξιολόγηση και την επιλογή στόχων του Τμήματος. Τεκμηριώνουν την ανάγκη για την αναγνώριση προσπάθειας που καταβάλουν τα Λυκόπουλα και να εξηγούν ποιες είναι οι αναγνωρίσεις προσπάθειας και τις κατηγορίες αυτών. (ομαδική δράση και ατομική δραστηριότητα). Ξεχωρίζουν τα διακριτικά των αναγνωρίσεων και τον τρόπο απονομής τους. Αιτιολογούν τη συμβολή των Ερασιτεχνικών Ασχολιών στην ανάπτυξη των προσωπικών κλίσεων και ικανοτήτων του Λυκόπουλου. Εξηγούν ποια θέματα πραγματεύονται οι ερασιτεχνικές ασχολίες. 6

Αντιλαμβάνονται ότι ερασιτεχνικές ασχολίες παρουσιάζονται ως δράσεις ή κομμάτια δράσεων από τους βαθμοφόρους στην Αγέλη εναρμονισμένες με το πνεύμα του Μηνιαίου θέματος. Καθορίζουν τα κριτήρια και τον τρόπο αναγνώρισης μίας ερασιτεχνικής ασχολίας. Αναλύουν τον τρόπο που μπορούν να βοηθήσουν ένα Λυκόπουλο από την προετοιμασία έως την παρουσίαση μιας Ερασιτεχνικής Ασχολίας Πρόσκοποι (Πρόγραμμα Προόδου) Αναλύουν τι είναι η Πρόοδος των Προσκόπων, τι τους προσφέρει και πως βοηθάει στην ενεργητική συμμετοχή των Προσκόπων στις Προσκοπικές Δράσεις. Εξηγούν ποια είναι η Πρόοδος των Προσκόπων. Αναφέρουν τι είναι τα Βέλη και το Χρυσό Τρίφυλλο και τις προϋποθέσεις για την απόκτησή τους. Αναφέρουν τι είναι οι Ερασιτεχνικές Ασχολίες, ποιες είναι, τις κατηγορίες, τις προϋποθέσεις για την απόκτησή τους και πως αυτές εμπλέκονται με την δράση της Ομάδας και της Ενωμοτίας. Γνωρίζουν και να χρησιμοποιούν τα Έντυπα του κλάδου Προσκόπων που βοηθούν στην παρακολούθηση της Προόδου των Προσκόπων Ανιχνευτές (Πρόοδος Ανιχνευτή) Ερμηνεύουν την αναγκαιότητα ύπαρξης ενός συστήματος προόδου. Εξηγούν τη διάρθρωση του Συστήματος Προόδου στην Κοινότητα. Αναλύουν γιατί η παρακολούθηση του Συστήματος Προόδου είναι συνειδητή επιλογή του ίδιου του Ανιχνευτή, η πραγματική του όμως πρόοδος είναι συνειδητή επιλογή του Βαθμοφόρου. Αναφέρουν πώς η πρόοδος του κάθε Ανιχνευτή μπορεί να ενταχθεί στις δραστηριότητες της Κοινότητας με ρεαλιστικά παραδείγματα. Αιτιολογούν πώς στέκεται ο Βαθμοφόρος στην όλη διαδικασία - πώς ενθαρρύνει τους Ανιχνευτές. Αναλύουν γιατί ο Πρόσκοπος Έθνους αποτελεί την κορυφαία επιβράβευση των προσπαθειών του Ανιχνευτή. Προσκοπικό Δίκτυο (Το Σύστημα Προόδου) Απαριθμούν τα 6 Πεδία Ενασχόλησης. Αναγνωρίζουν σε ποιο πεδίο Ενασχόλησης ανήκουν οι δράσεις. Απαριθμούν τα στάδια προόδου του μέλους του Προσκοπικού Δικτύου. Αναφέρουν τις προϋποθέσεις απόκτησης ενός σταδίου της προόδου. 7

Λέξεις Κλειδιά -Κριτήρια Αξιολόγησης -Βέλη -Ερασιτεχνικές ασχολίες -Προσωπική πρόοδος -Ειδικές ερασιτεχνικές ασχολίες -6 Πεδία Ανιχνευτικής Ενασχόλησης -6 Πεδία Ενασχόλησης -Πρόγραμμα -Βιβλία -Δράσεις 8

Εισαγωγή Η Προσκοπική Μέθοδος Αγωγής, είναι ένα προοδευτικό σύστημα μη επίσημης αυτό-εκπαίδευσης Ένα κλειδί του Προσκοπισμού όπου 7 διαφορετικά στοιχεία δουλεύουν ταυτόχρονα μεταξύ τους, ώστε να προσφέρουν ένα πλούσιο, δραστήριο και διασκεδαστικό εκπαιδευτικό αποτέλεσμα. Περιλαμβάνει την τήρηση της Υπόσχεσης και του Νόμου του Προσκόπου, τη δημιουργία και παροχή ευκαιριών προσωπικής προόδου, τη λειτουργία μικρών ομάδων, τη μάθηση στην πράξη, τη ζωή στη φύση, το προσωπικό παράδειγμα των Ενηλίκων Στελεχών, τη συμμετοχή σε προγράμματα δράσεων που κλιμακώνονται προοδευτικά ανάλογα με την ηλικία και την εμπειρία, αξιοποιώντας ένα συμβολικό πλαίσιο, συμβάλλοντας με αυτόν τον τρόπο στην ανάπτυξη των ψυχικών, πνευματικών, κοινωνικών και φυσικών ικανοτήτων των νέων, ώστε να καταστούν χρήσιμοι, υπεύθυνοι και ευτυχισμένοι πολίτες, με επίγνωση της ευρύτερης αποστολής τους ως μέλη της τοπικής, εθνικής και διεθνούς Κοινότητας. Τα 7 πεδία της Προσκοπικής μεθόδου έχουν αναλυθεί στην εκπαιδευτική ενότητα Α1. Προσκοπισμός και είναι τα παρακάτω: 1. Νόμος και υπόσχεση 2. Λειτουργία μικρών ομάδων 3. Υποστήριξη Ενηλίκων 4. Μάθηση στην πράξη 5. Ζωή στη φύση 6. Προσωπική πρόοδος 7. Συμβολικό πλαίσιο Σχηματική αναπαράσταση της Προσκοπικής Μεθόδου Σε αυτήν την εκπαιδευτική ενότητα θα δώσουμε έμφαση στο έκτο στοιχείο της Προσκοπικής μεθόδου, αυτό της «Προσωπικής Προόδου» η οποία υποστηρίζεται από ένα σύστημα Προόδου το οποίο αλλάζει και προσαρμόζεται ανάλογα με την ηλικία στην οποία αναφέρεται. Η προσωπική πρόοδος εστιάζει ιδιαιτέρως στο να βοηθήσει το νέο να ασχοληθεί συνειδητά και ενεργά με την ατομική του ανάπτυξη. Βοηθάει το παιδί μέλος της Κίνησης στη μετάβασή του από ένα παθητικό ρόλο σε έναν πιο ενεργητικό μέσα από τις δραστηριότητες και τη συμμετοχή του αξιοποιώντας γνώσεις. 9

Το προοδευτικό σχήμα είναι το κύριο εργαλείο που χρησιμοποιείται για να υποστηρίξει αυτό το στοιχείο της Προσκοπικής Μεθόδου. Βασίζεται σε ένα σύνολο εκπαιδευτικών στόχων που προετοιμάζονται από την κάθε εθνική οργάνωση για την κάθε ηλικιακή ομάδα, και στήνεται με βάση τις γνώσεις, τις ικανότητες και τη νοοτροπία που ο νέος είναι λογικό να περιμένουμε ότι θα έχει αποκτήσει στους διάφορους τομείς της ανάπτυξής του στο τέλος της κάθε ηλικιακής ομάδας. Παρουσιαζόμενο με ένα ελκυστικό και προκλητικό τρόπο, δίνει ένα εργαλείο στο κάθε νέο, με τη βοήθεια του ενήλικα βαθμοφόρου, ώστε να : Δουλέψει ένα σύνολο στόχων προσωπικής ανάπτυξης. Σχεδιάσει πώς, με συγκεκριμένο τρόπο, πρόκειται να πετύχει αυτούς τους στόχους. Υλοποιήσει τους στόχους του με το δικό του ρυθμό. Αξιολογήσει, αναγνωρίσει και γιορτάσει για την πρόοδο που σημειώθηκε. 10

Ενότητα 1 Προσκοπική Πρόοδος Όπως ήδη αναφέρθηκε σε προηγούμενη παράγραφο, Προσκοπικό Σύστημα ορίζουμε την αυτοτελή Προσκοπική μονάδα, μέσα στην οποία το παιδί δέχεται από τμήμα σε τμήμα, διαδοχικά αλλάζοντας σε ένταση και έκταση, τα προσκοπικά βιώματα και εμπειρίες του. Το κάθε παιδί μέσα από το πέρασμά του από τμήμα σε τμήμα, θα μπορούσαμε να πούμε πως μπαίνει σε έναν μεγεθυντικό φακό από τα ενήλικα στελέχη και αξιολογείται «καθημερινά» ως προς την πρόοδό του, η οποία από τμήμα σε τμήμα αλλάζει και όπως τα βιώματα και οι εμπειρίες αλλάζουν σε ένταση και έκταση, έτσι και η πρόοδος των παιδιών ακολουθεί τον ίδιο δρόμο και την ανάλογη κλιμάκωση. Το κάθε τμήμα λοιπόν σαν πρόοδο των παιδιών ορίζει μία διαφορετική διαδικασία η οποία συνδέεται άμεσα με την ηλικία και το μαθησιακό επίπεδο των παιδιών. 1.1. Αγέλη Λυκοπούλων (7-11) Ξεκινώντας από την Αγέλη Λυκοπούλων, η πρόοδος των παιδιών «ελέγχεται» από τα Κριτήρια αξιολόγησης, τα οποία άπτονται άμεσα των 5 τομέων. Πρόκειται για ένα σύνολο εύκολων «δοκιμασιών» σε μορφή παιχνιδιού, στις οποίες υπόκεινται τα παιδιά πάντα σε ατομικό επίπεδο, για να υπάρχει πιο ουσιαστικός έλεγχος, δίχως όμως να τους γίνεται εκείνη την στιγμή γνωστό. Παίρνοντας ως δεδομένο το γεγονός πως το γνωστικό αντικείμενο προέρχεται από τους 5 τομείς έτσι και τα κριτήρια αξιολόγησης είναι χωρισμένα σε αυτούς, αλλά και μέσα στους 5 τομείς υπάρχει μία διαβάθμιση-κλιμάκωση σε τρία στάδια, τα οποία άπτονται άμεσα της προόδου των Λυκοπούλων. Αυτά τα τρία στάδια στην ουσία είναι ο καθρέφτης κοινωνικοποίησης του παιδιού μέσα στο κοινωνικό σύνολο της Αγέλης αλλά και στο ευρύτερο κοινωνικό σύνολο. Το πρώτο στάδιο κοινωνικοποίησης λοιπόν μας δείχνει το κατά πόσο το παιδί αρχίζει και προσαρμόζεται μέσα στο κοινωνικό σύνολο, Το δεύτερο στάδιο, μας δείχνει κατά πόσο το ο παιδί έχει προσαρμοστεί και σε ποιο σημείο αυτοεξυπηρέτησης έχει φτάσει, Ενώ τέλος στο τρίτο στάδιο το παιδί πλέον δεν βρίσκεται μόνο σε σημείο να αυτοεξυπηρετείται αλλά μπορεί να βοηθάει και άλλα παιδιά μικρότερα στο να ενταχθούν καλύτερα και να μάθουν και αυτά με την σειρά τους να αυτοεξυπηρετούνται. 11

Πιο αναλυτικά: 1.2. Τι είναι τα κριτήρια αξιολόγησης Τα κριτήρια αξιολόγησης είναι μια σειρά από πρακτικές γνώσεις και ικανότητες που εντάσσονται σαν ευχάριστα παιχνίδια και μας επιτρέπουν να διαπιστώσουμε : Αν είναι Λυκόπουλο μπορεί να κάνει αυτά, που κάθε παιδί της ηλικίας του μπορεί να κάνει. Πολλές φορές τα θέματα των κριτηρίων είναι τόσο απλά που αρκεί μια συζήτηση με τους γονείς ενός Λυκοπούλου ή η παρατήρηση της συμπεριφοράς ενός Λυκοπούλου ώστε να βγουν τα αναγκαία συμπεράσματα π.χ. σε μια κατασκήνωση εύκολα μπορούμε να διαπιστώσουμε αν ένα παιδί μπορεί να ντυθεί ή να φάει μόνο του χωρίς την βοήθεια της μητέρας του. 1.3. Τι είναι οι 5 τομείς Η ταξινόμηση με βάση το θέμα κάθε κριτηρίου γίνεται σε πέντε τομέας σε αντιστοιχία με τους 5 τομείς ενδιαφερόντων ως εξής : Ο τομέας της Σωματικής Αγωγής Ο τομέας της Ζωής Υπαίθρου Ο τομέας της Τεχνικών Δεξιοτήτων Ο τομέας της Πνευματικής Καλλιέργειας Ο τομέας της Κοινωνικής Συνεργασίας Η ύπαρξη κριτηρίων από όλους τους τομείς ενδιαφερόντων μας επιτρέπει να διαμορφώνουμε άποψη για όλους τις επί μέρους μορφές ανάπτυξης ενός παιδιού (σωματική, διανοητική, ηθική, συναισθηματική και πνευματική τους ανάπτυξη). 1.4. Τι είναι τα τρία στάδια Αξιολόγησης Κάθε τομέας περιλαμβάνει γνώσεις και ικανότητες που διαφέρουν μεταξύ τους από πλευράς δυσκολίας π.χ. στο τομέα της Ζωής Υπαίθρου υπάρχει το κριτήριο της γνώσης των τεσσάρων σημείων του Ορίζοντα και το κριτήριο της γνώσης των Ναυτικών Ονομάτων των οκτώ κυρίων αξόνων. Αυτό συμβαίνει γιατί πρέπει να έχουμε στη διάθεσή μας κριτήρια κατάλληλα για όλες τις διαδοχικές φάσεις της ανάπτυξης ενός παιδιού ηλικίας 7-11 ετών. Για το λόγο αυτό τα κριτήρια αξιολόγησης ταξινομούνται, με βάση την δυσκολία που παρουσιάζουν, σε τρεις κατηγορίες που αντιστοιχούν σε τρία στάδια αξιολόγησης των λυκοπούλων που μας δίνουν. Κάθε στάδιο αξιολόγησης μας δίνει διαφορετικές πληροφορίες σχετικά με την ανάπτυξη κάθε παιδιού σε ατομικό και κοινωνικό επίπεδο. Το πρώτο στάδιο Αξιολόγησης αφορά στα μικρότερα λυκόπουλα και μας βοηθά να διαπιστώσουμε αν ένα λυκόπουλο είναι σε θέση να εξυπηρετεί τις στοιχειώδεις 12

ατομικές του ανάγκες και ότι μπορεί να προσαρμοστεί σε ένα μικρό κοινωνικό σύνολο όπως η οικογένειά του και η Αγέλη του. Το δεύτερο στάδιο Αξιολόγησης αφορά στα λίγο μεγαλύτερα Λυκόπουλα της Αγέλης και μας βοηθά να διαπιστώσουμε αν ένα Λυκόπουλο είναι σε θέση να εξυπηρετεί πλήρως τις βασικές προσωπικές του ανάγκες και να οργανώνει την καθημερινή του ζωή ενώ παράλληλα να είναι σε θέση να προσφέρει ουσιαστική βοήθεια στο άμεσο περιβάλλον του δηλ. Την οικογένεια του. Το τρίτο στάδιο Αξιολόγησης αφορά στα μεγάλα λυκόπουλα της Αγέλης και μας βοηθά να διαπιστώσουμε εάν ένα λυκόπουλο λίγο πριν γίνει Πρόσκοπος είναι σε θέση να εξυπηρετεί άνετα σύνθετες ατομικές του ανάγκες και μπορεί να φανεί χρήσιμο στο ευρύτερο κοινωνικό περιβάλλον του (σχολείο, γειτονιά, πατρίδα, κόσμος). 1.5. Τα ΚΤΕΟ της παιδικής ηλικίας Συνοψίζοντας την περιγραφή της διαδικασίας αξιολόγησης των Λυκοπούλων θα μπορούσαμε να πούμε ότι μοιάζει με αυτή των ΚΤΕΟ, κατά την οποία ένα αυτοκίνητο ανάλογα με τα χρόνια κυκλοφορίας αξιολογείται ως προς την μηχανική του κατάσταση και την ασφάλεια που προσφέρει στους επιβάτες του με βάση συγκεκριμένα μηχανολογικά κριτήρια. Αντίστοιχα η διαδικασία των κριτηρίων αξιολόγησης μας επιτρέπει σε τρεις διαφορετικές φάσεις να εξετάσουμε εάν λυκόπουλο αναπτύσσεται φυσιολογικά σύμφωνα με τα χαρακτηριστικά και τις δυνατότητες της ηλικίας του. Για τον σκοπό αυτό δεν χρησιμοποιούμε κάποια σύνθετα επιστημονικά κριτήρια και μεθόδους. Απλά δίνουμε σε κάθε λυκόπουλο την ευκαιρία να μας δείξει μέσα από το παιχνίδι ότι είναι σε θέση να κάνει κάποια απλά πράγματα που όλα τα παιδιά της ηλικίας του μπορεί. Π.χ. ένα παιδί 7 χρονών θα πρέπει να μπορεί να ντύνεται μόνο του ενώ ένα παιδί 11 ετών θα πρέπει όχι μόνον να μπορεί να ντύνεται μόνο του αλλά να μπορεί να βοηθά και το μικρότερο αδελφό του να ντυθεί. 1.6. Πως χρησιμοποιούμε τα κριτήρια αξιολόγησης στην πράξη α. Εξοικείωση με τα Κριτήρια Αναζητήστε τους πίνακες με τα κριτήρια αξιολόγησης - κεφάλαιο 2 "Κριτήρια Αξιολόγησης" Διάβασε πολλές φορές τους πίνακες ώστε να αποκτήσεις μια ολοκληρωμένη εικόνα των κριτηρίων και να πιστέψεις ότι τα κριτήρια αξιολόγησης είναι ένα σύνολο πρακτικών γνώσεων και ικανοτήτων που αξίζει να αποκτήσουν τα παιδιά. Σημείωσε ποίες γνώσεις και ικανότητες χρειάζονται ειδική εκπαίδευση για να γίνουν κτήμα των παιδιών όπως π.χ. η κανδηλίτσα σε αντίθεση με άλλες που δεν χρειάζονται καμία εκπαίδευση και συνήθως αποκτώνται μέσα από την καθημερινή πρακτική στο σπίτι π.χ. το να μπορεί ένα παιδί να ντύνεται μόνο του. Διάβασε τα κριτήρια ενός τομέα ενδιαφέροντος αρχίζοντας από αυτά του πρώτου σταδίου, δηλ. Αυτά που είναι ευκολότερα και συνέχισε με αυτά του δεύτερου και τρίτου σταδίου δηλ. Τα δυσκολότερα. Έτσι θα καταλάβεις το νόημα της προοδευτικής εκπαίδευσης δηλ. Πως να πηγαίνεις από τα απλά στα σύνθετα. Προσπάθησε να θυμηθείς ποία από τα σημερινά Λυκόπουλα της Αγέλης σου μπορούν να ασχοληθούν με επιτυχία με κάποια κριτήρια αξιολόγησης, διαλεγμένα στην τύχη. Θα διαπιστώσεις ότι περιμένεις πολλά 13

περισσότερα από τα μεγαλύτερα παιδιά., τα οποία εκτιμάς ότι μπορούν να ασχοληθούν με πράγματα πιο δύσκολα από ότι τα μικρότερα. β. Τα κριτήρια αξιολόγησης στο πρόγραμμα της Αγέλης Σε κάθε δράση καλό θα είναι να περιλαμβάνεται κάτι σχετικό με τα κριτήρια αξιολόγησης. Βλέποντας με μια καλύτερη ματιά τα ενδεικτικά προγράμματα των δράσεων θα δεις σε ποιο σημείο του προγράμματος μπορείς να τα τοποθετήσεις. Εμπέδωση μιας νέας γνώσης π.χ. το ψήσιμο του καφέ Παιχνίδι επανάληψης γνώσεων στα μέσα μια συγκέντρωσης κλειστούν χώρου ή ένας ολόκληρος κύκλος περιπετειών σε μια δράση υπαίθρου. Κομμάτι ψυχαγωγίας δηλ. Κουίζ, παζλ, τραγούδια, κάποια παρουσίαση από τα Λυκόπουλα, παιχνίδια κύκλου κ.α. π.χ. μουσικό κουίζ με ελληνικά παιχνίδια. Το κεντρικό θέμα μιας δράσης τεχνικών δεξιοτήτων π.χ. το βάψιμο πασχαλινών αυγών. Αιτία για μια επίσκεψη π.χ. στο Μουσείο Λαϊκών Οργάνων Παρακολούθηση μιας παράστασης Κάποια ατομική Εργασία ενός Λυκόπουλου π.χ. μια συλλογή Μια καταγραφή π.χ. παλιά σπίτια της γειτονιάς μας. Κάθε στιγμή κάθε δράση Παρατηρούμε λοιπόν πόσο εύκολο είναι να εντάξουμε τα κριτήρια αξιολόγησης στο πρόγραμμά μας φθάνει να τα έχουμε διαβάσει αρκετές φορές και να τα ξέρουμε... γ. Πως διαλέγω τα κατάλληλα για κάθε δράση κριτήρια αξιολόγησης Κριτήρια Αξιολόγησης Όταν συγκεντρώνουμε το υλικό για το MENU του μηνιαίου Θέματος και όταν φθάνουμε στο σημείο για την καταγραφή κατάλληλων για το Μηνιαίο Θέμα κριτηρίων πρέπει να σκεφτούμε: Α. Ποίους παιδαγωγικούς στόχους πρέπει να καλύψουμε με το συγκεκριμένο Μ.Θ. Έτσι αν στόχος μας είναι να τονώσουμε την ζωντάνια των Λυκοπούλων θα αναζητήσουμε κάποια κριτήρια από το τομέα Σωματικής Αγωγής που προσφέρουν ευκαιρίες για κίνηση π.χ. τούμπες. Β. Ποία είναι η σύνθεση της Αγέλης μας από πλευράς ηλικίας ώστε εάν έχουμε πολλά παιδιά ηλικίας 10 ετών θα έχουμε στο Μ.Θ. περισσότερα κριτήρια του Τρίτου Σταδίου δηλ. Πιο σύνθετες γνώσεις και ικανότητες. Γ. Το μύθο του Μ.Θ. π.χ. κάποια κριτήρια που απαιτούν την χρήση σχοινιού προσφέρονται καλύτερα για Μ.Θ. με cowboys Δ. Την εξασφάλιση ποικιλίας και πρωτοτυπίας στο πρόγραμμά μας αποφεύγοντας τις ίδιες και τις ίδιες γνώσεις π.χ. κόμπους. ΠΡΟΣΟΧΗ τα κριτήρια αξιολόγησης που περιγράφονται στους Πίνακες που έχει καταρτίσει ο κλάδος Λυκοπούλων της Γ.Ε. / Σ.Ε.Π. Με την εμπειρία σας θα ανακαλύψετε χιλιάδες τρόπους για να αξιολογήσετε τα Λυκόπουλά σας π.χ. το να μπορεί ένα Λυκόπουλα να συναρμολογήσει ένα παζλ 500 τεμαχίων είναι το ίδιο σημαντικό να τα καταφέρνει σε ένα παιχνίδι ΚΙΜ. δ. Πως σημειώνω και καταγράφω τα κριτήρια αξιολόγησης (τι πρέπει να κάνεις) 14

Όταν τα παιδιά θα εκτελέσουν το κριτήριο αξιολόγησης που έχουμε βάλει στο πρόγραμμά θα έχουμε λυκόπουλα που κατάφεραν να το εκτελέσουν και λυκόπουλα που δεν τα κατάφεραν (π.χ. δεν μπορούν όλα τα λυκόπουλα να ράψουν ένα κουμπί). Έξυπνα οι γερόλυκοι αφού εντοπίσουν και σημειώσουν ποιά είναι αυτά τα Λυκόπουλα που κατάφεραν να εκτελέσουν το κριτήριο αξιολόγησης τότε στο τέλος της συγκέντρωσης καταγράφουν, στον ατομικό πίνακα του κάθε Λυκοπούλου, την ημερομηνία και το κριτήριο που κατάφεραν να εκτελέσουν, στο ανάλογο τετράγωνο. Ο κλάδος Λυκοπούλων έχει φτιάξει δύο ατομικούς πίνακες για το κάθε Λυκόπουλο. Η κάθε αγέλη επιλέγει ποιόν θα χρησιμοποιήσει. Προσοχή! Τα κριτήρια αξιολόγησης είναι ατομικά για κάθε παιδί. Άρα κάθε παιδί έχει τον δικό του πίνακα. Η συμπληρώση του παραπάνω πίνακα είναι αναγκαία γιατί τους χρησιμοποιούμε στην αξιολόγηση αλλά και στον προγραμματισμό των δραστηριοτήτων της Αγέλης μας 1.7. Ερασιτεχνικές ασχολίες 1ο Κεφάλαιο Κάθε Λυκόπουλο, αφού δώσει την Υπόσχεσή του και ανάλογα με τις προσωπικές του ικανότητες και κλίσεις, μπορεί μετά από ενασχόληση σε ένα η περισσότερα αντικείμενα ΕΡΑΣΙΤΕΧΝΙΚΩΝ ΑΣΧΟΛΙΩΝ, να παρουσιάσει δείγματα της εργασίας του στους Βαθμοφόρους και στα άλλα παιδιά της Αγέλης του. Αν αυτά κριθούν ικανοποιητικά του Αναγνωρίζεται η προσωπική δημιουργία στο σχετικό αντικείμενο και του απονέμεται το Ειδικό Βεβαιωτικό. Συγκεντρώνοντας το Λυκόπουλο 3 τρία βεβαιωτικά σε διαφορετικά αντικείμενα του ίδιου Τομέα Ενδιαφέροντος, του απονέμεται το αντίστοιχο Διακριτικό που φέρει στη στολή του. Η αναγκαιότητα των ερασιτεχνικών ασχολιών στο πρόγραμμα της αγέλης Οι Ερασιτεχνικές Ασχολίες δίνουν την ευκαιρία στα Λυκόπουλα : Να ανακαλύψουν νέους ορίζοντες Να ανακαλύψουν τις κλίσεις τους. Να ασχοληθούν με κάτι διαφορετικό από αυτό που συνήθως ασχολούνται. Να ανεβάσουν το πολιτιστικό τους επίπεδο. Να αγαπήσουν, ότι περιστασιακά δεν τους αρέσει. Να δώσουμε τα πρώτα στοιχεία για τον επαγγελματικό προσανατολισμό του. Να προσδιορίσουν τα χόμπι που στο μέλλον θα νοστιμεύουν την ζωή του. Η σύμμετρη ανάπτυξη του Λυκόπουλου Οι Ερασιτεχνικές Ασχολίες που αναλύονται στο βιβλίο του Σώματος Ελλήνων Προσκόπων των ερασιτεχνικών ασχολιών, καλύπτουν με τα θέματά τους τους 5 ΤΟΜΕΙΣ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝΤΟΣ: Πνευματική Καλλιέργεια 27 ερασιτεχνικές ασχολίες Υπαίθρια Ζωή 23 ερασιτεχνικές ασχολίες Σωματική Ζωή 16 ερασιτεχνικές ασχολίες 15

Τεχνικές Δεξιότητες 25 ερασιτεχνικές ασχολίες Κοινωνική Συνεργασία 2 7 ερασιτεχνικές ασχολίες Κάθε Λυκόπουλο που έχει δώσει Υπόσχεση, μπορεί να αρχίσει να ασχολείται με μια ερασιτεχνική ασχολία. Επιλογή και ένταξη των ερασιτεχνικών ασχολιών στο πρόγραμμα της αγέλης Κάθε μηνιαίο θέμα πρέπει να περιλαμβάνει την παρουσίαση τουλάχιστον μίας ή ερισσοτέρων ερασιτεχνικών ασχολιών. Ποιες πρέπει να παρουσιάζονται : Α. Εκείνες που θα βοηθήσουν την ισοδύναμη παρουσίαση των 5 Τομέων Ενδιαφέροντος στο πρόγραμμά μας. Β. Εκείνες που βρίσκονται πιο κοντά στις κλίσεις και τα ενδιαφέροντα των Λυκόπουλων μας. Γ. Εκείνες που θα βοηθήσουν τα Λυκόπουλα μας να ανακαλύψουν την ομορφιά διαφόρων ασχολιών, που τους είναι άγνωστες. Δ. Εκείνες που θα κάνουν τα Λυκόπουλά μας να αγαπήσουν κάποιες ασχολίες που δεν συμπαθούν, για προσωπικούς λόγους ή λόγω του γενικότερου κλίματος της γειτονιάς. Ανάλογα με τους ΣΤΟΧΟΥΣ της Αγέλης επιλέγουμε εκείνες τις ερασιτεχνικές ασχολίες, που θα βοηθήσουν την καλύτερη επίτευξη των στόχων και Δένουν καλύτερα με το μηνιαίο Θέμα. Η παρουσίαση ή απασχόληση με κάποια Ερασιτεχνική Ασχολία μπορεί : Να αποτελεί μέρος μιας δράσης στην Εστία, στην εκδρομή, στην κατασκήνωση. Να είναι μια ειδική συγκέντρωση Να είναι ο κύριος άξονας ενός Μηνιαίου Θέματος. 1.8. Η ερασιτεχνική ασχολία στη πράξη 1.παρουσιαση Με τρόπο ζωντανό που πραγματικά προκαλεί ενδιαφέρον παρουσιάζουμε το θέμα μιας Ερασιτεχνικής Ασχολίας στην Αγέλη, στο σύνολό της ή ένα ελκυστικό μέρος από αυτή. Αν θέλουμε μια μεγάλη ανταπόκριση από τα παιδιά και μια δυνατότερη προσπάθεια από μέρους τους, πρέπει η παρουσίαση να είναι ΑΨΟΓΗ, σύντομη, αλλά ΕΛΚΥΣΤΙΚΗ, τέλεια ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΜΕΝΗ, με πλήθος ΕΞΕΙΔΙΚΕΥΜΕΝΩΝ υλικών και σε Ρυθμό διαφήμισης. Η παρουσίαση μπορεί να έχει οποιαδήποτε μορφή (τραγούδι, παιγνίδι, νέα γνώση, κουίζ, μίμηση, προβολή σκετς, ερέθισμα για παρατήρηση κ.α.) και εντάσσεται σε οποιαδήποτε φάση του προγράμματος. Το τέλος της παρουσίασης πρέπει να συνοδεύεται από μια παρότρυνση των παρουσιαστών προς τα λυκόπουλα να ασχοληθούν με το θέμα της ερασιτεχνικής ασχολίας, προσδιορίζοντας σε γενικές γραμμές τι θα μπορούσε να κάνει κάθε λυκόπουλο συμμετέχοντας στην παραπάνω Ερασιτεχνική ασχολία. Η παρουσίαση κλείνει με τον προσδιορισμό συγκεκριμένου ΤΥΠΟΥ και ΧΡΟΝΟΥ, όπου μπορεί το Λυκόπουλο που ενδιαφέρεται να μάθει λεπτομέρειες για το τι πρέπει να κάνει Οι γερόλυκοι ενθαρρύνουν όλα τα Λυκόπουλα να ασχοληθούν με τις ερασιτεχνικές ασχολίες Στις ανακοινώσεις ο Ακέλα υπενθυμίζει στα Λυκόπουλα πότε θα μπορέσουν να συναντηθούν με τον ειδικό βαθμοφόρο που θα τους δώσει λεπτομερείς οδηγίες. 16

Στο τέλος της συγκέντρωσης και ενώ τα Λυκόπουλα χαιρετούν και φεύγουν, οι Γερόλυκοι της Αγέλης πλησιάζουν συγκεκριμένα Λυκόπουλα και τα ενθαρρύνουν σε προσωπική βάση να ασχοληθούν με την Ερασιτεχνική Ασχολία που παρουσιάστηκε. Τα Λυκόπουλα αυτά είναι κυρίως εκείνα : α) που έχουν κάποια ιδιαίτερη κλίση στο θέμα που παρουσιάστηκε και χρειάζεται να βοηθηθούν για μια καλύτερη συνέχεια και β) που δεν έχουν καθόλου ενδιαφέρον για το θέμα ή στον τομέα αυτόν υστερούν από άγνοια ή έλλειψη εμπειριών. Όσα Λυκόπουλα στη διάρκεια της συγκέντρωσης ή μετά από αυτή εκδήλωσαν ενδιαφέρον για την συγκεκριμένη Ερασιτεχνική Ασχολία, δηλώνουν στον αρμόδιο βαθμοφόρο την επιθυμία τους και έτσι έχουμε μια πρώτη σαφή εικόνα της πελατείας μας. Μετά την συμπλήρωση του καταλόγου των ενδιαφερομένων οι Γερόλυκοι της Αγέλης εκτιμούν της δυνατότητες κάθε Λυκοπούλου και με οδηγό το περιεχόμενο των Ερασιτεχνικών Ασχολιών και τις συμβουλές κάποιου ειδικού προσδιορίζουν ΤΙ θα ζητήσουν από κάθε Λυκόπουλο ανάλογα με τις κλίσεις του και τις δυνατότητες του. Τα λυκόπουλα ακούν μερικές πρόσθετες λεπτομέρειες για το θέμα Σε ειδική συνάντηση με τα Λυκόπουλα, που ενδιαφέρονται για την Ερασιτεχνική Ασχολία εξηγούνται σε κάθε ένα ειδικά το περιεχόμενο της Ερασιτεχνικής Ασχολίας και το πως θα πρέπει να εργαστούν για ένα σωστό αποτέλεσμα. Το Λυκόπουλο πρέπει να βοηθηθεί με σωστές και απλές εξηγήσεις. Γι αυτό ενημερώνουμε και τους γονείς. Κάποιος ειδικός σύμβουλος ΚΑΤΑΛΛΗΛΑ ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΜΕΝΟΣ εξηγεί στο Λυκόπουλα με γλώσσα και τρόπους ανάλογα της ηλικίας τους, τις δυσκολίες και τις ομορφιές του θέματος. Οι πηγές, τα βοηθήματα ή τα υλικά που θα χρειαστούν, είναι υποχρέωση των Γερόλυκων να τα εξασφαλίσουν και να αξιοποιηθούν αυτά κατά τον καλύτερο τρόπο. Οι βαθμοφόροι ενθαρρύνουν συνέχεια τα Λυκόπουλα : - για σωστή εργασία - για ολοκληρωμένη προσπάθεια - για ένα καλό αποτέλεσμα Τα λυκόπουλα ενημερώνονται για το πώς πρέπει να δουλέψουν Τώρα τα Λυκόπουλα έχουν σαφείς οδηγίες και μπορούν να αρχίσουν δουλειά. Για ένα καλύτερο αποτέλεσμα, καλό είναι οι συμβουλές μας να αποβλέπουν σε μια ρογραμματισμένη δουλειά με ξεκάθαρες επιδιώξεις. Π.χ. Γράψε σε ένα χαρτί τι πρέπει να κάνεις. Βρες για κάθε απαίτηση κάποιο βιβλίο, εργαλείο ή άτομο που θα σε βοηθήσει Προσδιόρισε μια ημερομηνία που θα πρέπει να έχεις τελειώσει. Μάζεψε αργά και σταθερά τις απαντήσεις Όταν βαρεθείς πες το αμέσως στον Ακέλα σου. Ζήτα τη συνεργασία κάθε μικρού ή μεγάλου που κατά τη γνώμη σου, μπορεί να σε βοηθήσει Όταν πλησιάζεις στο τέλος, ειδοποίησε τον Ακέλα σου για να σου δώσει τις τελικές οδηγίες για την παρουσίαση. Οι γερόλυκοι παρακολουθούν την προσπάθεια 17

Με αυτές τις συμβουλές για οδηγό, τα Λυκόπουλα ρίχνονται στη δουλειά και αρχίζουν βήμα-βήμα να μαζεύουν τα στοιχεία που πρέπει. Οι γερόλυκοι παρακολουθούν με ενδιαφέρον την προσπάθεια και επεμβαίνουν δημιουργικά ενθαρρύνοντας την προσπάθεια όπου χρειάζονται. Η ποιότητα και η ποσότητα της εργασίας αξιολογούνται έμμεσα και συνεχώς με κατάλληλες συμβουλές και με γνώμονα πάντα τις δυνατότητες και τα ενδιαφέροντα του κάθε παιδιού. Οι συμβουλές οδηγούν το Λυκόπουλο στη σωστή επεξεργασία των στοιχείων και την καλύτερη οργάνωση της δουλειάς. Έτσι κάθε παιδί συνηθίζει στη σωστή επιλογή στοιχείων και στην οικονομία χρόνου υλικών και δυνάμεων. Δεν υπάρχει χρόνος συγκεκριμένος που απαιτείται για κάθε δουλειά. Το κάθε παιδί έχει το δικό του ρυθμό δουλειάς, Οφείλουμε να τον σεβαστούμε. Όταν η δουλειά προχωρήσει ικανοποιητικά και βεβαιώνουμε ότι : Το Λυκόπουλο έδειξε πραγματικά όλο του το ενδιαφέρων για το θέμα που διάλεξε. Ο μικρός μας φίλος προσπάθησε όσο καλύτερα μπορούσε. Τότε αρχίζουμε την αντίστροφη μέτρηση για την παρουσίαση. 1.9. Η δουλειά ολοκληρώνεται Σε αυτή τη φάση δίνουμε συγκεκριμένα χρονικά πλαίσια στο Λυκόπουλο να ολοκληρώσει την επεξεργασία των στοιχείων. Του εξηγούμε με σαφήνεια : Ποια ελκυστική μορφή πρέπει να έχει το δημιούργημα του. Ποια κατανοητή σε όλους γλώσσα, να χρησιμοποιήσει στην παρουσίαση του. Πόσο χώρο και χρόνο θα έχει στη διάθεσή του. Σε ποια στοιχεία να ρίξει το βάρος της δουλειάς του, στη τελική φάση Γιατί θα πρέπει να είναι υπερήφανος για την δουλειά του. Όταν η δουλειά του Λυκόπουλου ολοκληρωθεί, τότε όλα είναι έτοιμα για την παρουσίαση. Το Συμβούλιο της Αγέλης προγραμματίζει έγκαιρα έναν κύκλο Αγέλης, με τρόπο που το θέμα που θα παρουσιαστεί να δένει με το θέμα της συγκέντρωσης, διευκολύνοντας έτσι τη δημιουργία κατάλληλου κλίματος για την παρουσίαση. 1.10. Το Λυκόπουλο παρουσιάζει τη δουλειά του Την κατάλληλη στιγμή του προγράμματος το Λυκόπουλο (π.χ. σε Κύκλο Αγέλης) που έχει έγκαιρα ειδοποιηθεί παρουσιάζει τη δουλειά του. Στην αρχή λεει με τι ασχολήθηκε και τι έπρεπε να φτιάξει. Στη συνέχεια και με τη βοήθεια του ημερολογίου του, περιγράφει τον τρόπο που δούλεψε και παρουσιάζει ένα-ένα τα αποτελέσματα της δουλειάς του με κείμενα και φωτογραφίες, κατασκευές, σλάιντς, και ότι άλλο πιθανώς χρειάζεται ή έχει προετοιμάσει. Η παρουσίαση πρέπει να είναι σύντομη και περιεκτική. Στο τέλος της παρουσίασης το Λυκόπουλο λέει τι του άρεσε περισσότερο και τι το δυσκόλεψε πιο πολύ από το θέμα που διάλεξε. Ακόμη λέει και τη δική του γνώμη για τη δουλειά του, εντοπίζοντας τι άλλο θα μπορούσε να κάνει αν είχε τον χρόνο ή τη δυνατότητα στη διάρκεια της δουλειάς του. Η αγέλη συμμετέχει στην αξιολόγηση της προσπάθειας του Λυκόπουλου 18

Αφού τελειώσει η παρουσίαση, τα Λυκόπουλα και οι Γερόλυκοι λένε τη γνώμη τους, καλόπιστα, για την παρουσίαση μέσα σε ένα πνεύμα αναγνώρισης της προσπάθειας του Λυκόπουλου και προτροπής των υπολοίπων http://www.sep.org.gr/cms/site/uploads/members/downloads/t04_kanonismos_kladoy_lykopoyl on_122011.pdf 1.11. Αναγνώριση προσπάθειας Συχνά θα παρατηρείς στην Αγέλη την προσπάθεια που καταβάλουν τα Λυκόπουλα, πότε με σκοπό να ξεπεράσουν συλλογικά τις δυσκολίες κάποιας δράσης και πότε για να ξεπεράσουν τον ίδιο τους τον εαυτό. Αυτές ακριβώς τις στιγμές θα πρέπει να θυμάσαι. Ότι η προσπάθεια είναι πιο σημαντική από το αποτέλεσμα και για αυτές τις στιγμές οφείλουμε στο παιδί ένα «ευχαριστώ». Εδώ είναι το σημείο προσοχής. Η προσπάθεια αυτή πρέπει να αναγνωρίζεται. Το μεγάλο «ευχαριστώ» της Αγέλης Δε δίνεται στο Λυκόπουλο γιατί αυτό πέρασε επιτυχώς κάποιες εξετάσεις, ούτε για τις πολλές του γνώσεις που ίσως απέκτησε, αλλά ούτε γιατί είναι μέσον να κρατάς το ενδιαφέρον του για περισσότερη συμμετοχή στις δράσεις. Η αναγνώριση δίνεται σαν επιστέγασμα όλων εκείνων των προσπαθειών και σαν μια βαθιά ανάμνηση των στιγμών που έζησε το παιδί στην Αγέλη. Έτσι με τις αναγνωρίσεις προσπάθειας πετυχαίνουμε: 1. Ενθάρρυνση και τόνωση της αυτενέργεια 2. Άμιλλα και τόνωση της συλλογικής προσπάθειας 3. Δόμηση πολύπλευρης προσωπικότητας 4. Διοχέτευση στοιχείων επαγγελματικού προσανατολισμού 19

1.11.1 Τις αναγνωρίσεις προσπάθειας τις χωρίζουμε 1. Στην προσπάθεια που καταβάλλει το παιδί στις δραστηριότητες της Αγέλης (σαν ομαδική δράση) 2. Στην προσπάθεια που καταβάλλει κάθε παιδί ατομικά (στις ερασιτεχνικές ασχολίες) 20

Αναγνωρίσεις Προσπάθειας ΥΠΟΣΧΕΣΗ Για να δώσει ένα Λυκόπουλο την Υπόσχεσή του θα πρέπει: Να έχει παρακολουθήσει ένα ολόκληρο ΜΗΝΙΑΙΟ ΘΕΜΑ, συμπεριλαμβανομένης μιας δράσης Υπαίθρου, και Να γνωρίζει τι είναι τα Λυκόπουλα, την Υπόσχεση, το Νόμο του Λυκόπουλου, το Ρητό του Λυκόπουλου και το χαιρετισμό. Α Αστέρι Προϋποθέσεις: Για να πάρει ένα Λυκόπουλο το Α Αστέρι πρέπει να έχει παρακολουθήσει από τότε που υποσχέθηκε, τις περισσότερες δράσεις τριών (3) ολοκληρωμένων Μηνιαίων Θεμάτων. Η απονομή: Γίνεται από τον Ακέλα μετά τα Τυπικά Έναρξης Β Αστέρι Προϋποθέσεις: Για να πάρει ένα Λυκόπουλο το Β Αστέρι, πρέπει να έχει παρακολουθήσει από τότε που πήρε το Α Αστέρι, τις περισσότερες δράσεις έξι (6) ολοκληρωμένων Μηνιαίων Θεμάτων. Η απονομή: Γίνεται από τον Ακέλα μετά τα Τυπικά Έναρξης 21

Ερασιτεχνικές Ασχολίες Οι ερασιτεχνικές ασχολίες χωρίζονται ανάλογα με τους 5 τομείς Ενδιαφερόντων στις αντίστοιχες κατηγορίες: ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ ΥΠΑΙΘΡΙΑ ΖΩΗ ΣΩΜΑΤΙΚΗ ΑΓΩΓΗ ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΔΕΞΙΟΤΗΤΕΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ Φλόγα Σκηνή Αθλητής Οδοντωτοί τροχοί Χειραψία Για να ξεκινήσει να ασχολείται ένα Λυκόπουλο με τις ερασιτεχνικές ασχολίες θα πρέπει να έχει δώσει την Υπόσχεση του. Για να φορέσει ένα Λυκόπουλο το διακριτικό του τομέα θα πρέπει να έχει αποκτήσει3 βεβαιωτικά ερασιτεχνικών ασχολιών από τον αντίστοιχο τομέα. Η απονομή γίνεται μετά τα τυπικά έναρξης από τον Ακέλα. Χρυσός Λύκος Προϋποθέσεις: Κατά το τελευταίο εξάμηνο πριν την ΤΕΛΕΤΗ ΑΝΑΒΑΣΗΣ του στην Ομάδα Προσκόπων, στο Λυκόπουλο που έχει το Β Αστέρι και τουλάχιστον ένα Βεβαιωτικό Ερασιτεχνικής Ασχολίας από κάθε Τομέα Ενδιαφέροντος και έχει συμμετάσχει σε τουλάχιστον μία κατασκήνωση, του απονέμεται από τον Ακέλα, ο ΧΡΥΣΟΣ ΛΥΚΟΣ. Το σχετικό διακριτικό, που φέρεται στη στολή, αντικαθίσταται στην Ομάδα Προσκόπων από το ΧΡΥΣΟ ΤΡΙΦΥΛΛΟ ή στην Κοινότητα Ανιχνευτών από το διακριτικό ΠΡΟΣΚΟΠΟΥ ΕΘΝΟΥΣ. Η απονομή: Γίνεται από τον Ακέλα μετά τα Τυπικά Έναρξης 22

Ειδικές Ερασιτεχνικές Ασχολίες Οι ειδικές Ερασιτεχνικές Ασχολίες είναι οι τρεις παρακάτω και όπως και οι προηγούμενες Ερασιτεχνικές Ασχολίες επιβραβεύουν τα Λυκόπουλα για την προσπάθεια που έκαναν. Λέγονται ειδικές γιατί ασχολούνται με ειδικά θέματα όπως την ζωή, το περιβάλλον, και τον πολιτισμό. Για την απόκτησή τους το Λυκόπουλο πρέπει να πραγματοποιήσει τις απαιτήσεις που περιγράφονται στο βιβλίο Ερασιτεχνικές Ασχολίες & Κριτήρια Αξιολόγησης του Κλάδου Λυκοπούλων. Φίλου της Ζωής Προστασίας Περιβάλλοντος Πολιτιστικής Κληρονομιάς 23

Συμμετοχή στην κατασκήνωση Κάθε Λυκόπουλο μετά από τη συμμετοχή του σε κάθε κατασκήνωση, του απονέμεται το ΚΑΤΑΣΚΗΝΩΤΙΚΟ ΣΗΜΑ, διαφορετικό ανάλογα με τον αριθμό των κατασκηνώσεων που έχει συμμετάσχει. Το σήμα απεικονίζει μία σκηνή στην ύπαιθρο και τη λυκοκεφαλή και ανάλογα με τον αριθμό των κατασκηνώσεων το περίγραμμα του σήματος αλλάζει στα εξής χρώματα: - Κόκκινο για συμμετοχή του Λυκόπουλου στην πρώτη του κατασκήνωση, - Πράσινο για συμμετοχή του Λυκόπουλου στη δεύτερη κατασκήνωση, - Λευκό για συμμετοχή του Λυκόπουλου στην τρίτη του κατασκήνωση και - Μωβ για συμμετοχή του Λυκόπουλου στην τέταρτη κατασκήνωση. Η απονομή: Το σήματα θα απονέμονται στα Τυπικά Έναρξης της τελευταίας ημέρας της κατασκήνωσης ή στα Τυπικά Έναρξης της πρώτης συγκέντρωσης στην αρχή της νέας προσκοπικής περιόδου και θα φέρονται πάνω από τη δεξιά τσέπη της στολής του Λυκόπουλου. Κάθε σήμα που απονέμεται θα αντικαθιστά το προηγούμενο. 24

Ενότητα 2 2.1. Ομάδα Προσκόπων (11-15): Πρόλογος Στις παρακάτω γραμμές ο Αρχηγός Εκπαιδευτής κ. Κωνσταντίνος Πατινιωτάκης μας μεταφέρει μερικές σκέψεις του, που αφορούν στην Πρόοδο των ανήλικων μελών μας κατά το πέρασμά τους από την Ομάδα των Προσκόπων «Προοδεύω - γίνομαι καλύτερος σε σχέση με τον ίδιο μου τον εαυτό και αυτό έχει σαν αποτέλεσμα να είναι πιο ενεργητική η παρουσία μου στην μικρή παρέα Ενωμοτία. Γίνομαι πιο χρήσιμος αξιοποιώντας τις γνώσεις που λαμβάνω μέσα από το παιχνίδι και ανοίγω παράθυρα στο μέλλον εξερευνώντας τα χόμπι μου που στους Προσκόπους λέγονται ερασιτεχνικές ασχολίες. Μπορώ με «ασφάλεια» να κάνω τις πρόβες μου μέσα στην Ενωμοτία και να παρουσιάζω στην Ομάδα όπου θα δεχτώ την αξιολόγηση από φίλους. Στο τέλος εγώ θα γίνομαι καλύτερος. Θα γίνομαι καλύτερος δείχνοντας το χόμπι μου, όπου για εμένα είναι χόμπι αλλά για τον φίλο μου τον Γιώργο στην Ενωμοτία να αποτελέσει πηγή έμπνευσης για το μέλλον του. Κάνω ζωντανό το βιβλίο που λέγεται εγκόλπιο του Προσκόπου και κάθε σελίδα του αποτελεί αυτόνομη πηγή έμπνευσης για συναρπαστικές δράσεις. Γεμίζω το «βιογραφικό» μου με δεξιότητες που μου επιτρέπουν να ζω την περιπέτεια με ασφάλεια στο ύπαιθρο και όσο περνάει ο καιρός μπορώ και να παρασύρω και άλλους να με ακολουθήσουν. Σακίδιο-ατομικά εφόδια-α βοήθειες Κόμποι είδη σχοινιών συνδέσεις κατασκευές ανέσεων γαλλική σκαπανική Φυσιογνωσία προστασία περιβάλλοντος πρόγνωση καιρού αντιμετώπιση φυσικών καταστροφών Χάρτης πυξίδα- προσανατολισμός αστερισμοί Αντίσκηνο προετοιμασία διανυκτέρευσης υγιεινή Φωτιά μαγείρεμα γκαζάκι λάμπες πυρασφάλεια υλοτομία τσεκούρι Συνεννόηση επικοινωνία παρατηρητικότητα ανιχνευτικά ίχνη Τοπογραφία μετρήσεις 25

Δεν γίνεται από την πρώτη μέρα δράση να ξέρω όλους τους κόμπους αλλά κάθε φορά που μαθαίνω κάτι μετά προσπαθώ να ανέβω επίπεδο. Όταν δηλαδή γνωρίζω τον σταυρόκομπο μπορώ να βοηθήσω την Ενωμοτία μου σε μια κατασκευή κάνοντας την αρχή σε μια σταυροειδή σύνδεση και αργότερα να χρησιμοποιώ ακόμα και εργαλεία σε γαλλική σκαπανική. Στην αρχή φτιάχνω το σακίδιο μου για μια εκδρομή, μετά για μια κατασκήνωση και αργότερα δείχνω τα ατομικά και Ενωμοτιακά εφόδια για όλη την Ενωμοτία σε εκδρομή που οργανώνω». 26

2.2. Ομάδα Προσκόπων Στην Ομάδα Προσκόπων τώρα, οι διαδικασίες αλλάζουν και ανεβαίνουν επίπεδο, μια και το κομμάτι της προόδου είναι μία διαδικασία η οποία βάζει τον Πρόσκοπο να μάθει και να αναπτύξει και την προσωπικότητά του αλλά και τις δεξιότητές του. Το Πρόγραμμα της Ομάδος Προσκόπων προσφέρει στα παιδιά της ηλικίας αυτής κίνητρα και ευκαιρίες για ηθική, πνευματική, φυσική και κοινωνική ανάπτυξη διευρύνοντας τις ατομικές κλίσεις και ικανότητες τους. Τα κίνητρα και οι ευκαιρίες αυτές εντάσσονται σε δύο κύκλους ατομικής προόδου του Προσκόπου, τα βέλη και τις ερασιτεχνικές ασχολίες, αφού προηγηθεί η ΥΠΟΣΧΕΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΣΚΟΠΟΥ. 2.3. Υπόσχεση του Προσκόπου Για να δώσει ένα παιδί την Υπόσχεση του Προσκόπου και να ονομαστεί Πρόσκοπος πρέπει: Να γνωρίζει την Υπόσχεση, το Νόμο, την Προσκοπική Ιστορία, το συμβολισμό και το δίπλωμα Σημαίας και πώς γίνονται τα Τυπικά Έναρξης και Λήξης. Να ξέρει να φτιάχνει το σακίδιο για ημερήσια εκδρομή Να έχει συμμετάσχει σε : μια ημερήσια εκδρομή μια οποιαδήποτε δράση Ζωής Υπαίθρου μια δράση από τον καθένα άλλους τέσσερις τομείς Το πρόγραμμα προόδου είναι ένα οργανωμένο σύστημα κινήτρων για τη συμμετοχή των παιδιών στη ζωή της Ομάδας και της Ενωμοτίας, καθώς και την διεύρυνση των ατομικών τους ενδιαφερόντων. Λυκόπουλα που έρχονται από την Αγέλη δίνουν κατευθείαν την Προσκοπική Υπόσχεση 2.4. Στόχοι Το πρόγραμμα προόδου έχει σαν στόχο την: Ενθάρρυνση της συμμετοχής των παιδιών στα κοινά (στη ζωή της Ομάδας και της Ενωμοτίας). Τόνωση του Συστήματος Κατ Ενωμοτίες Ενίσχυση της αυτενέργειας των παιδιών. Ανάπτυξη της εμπιστοσύνης των παιδιών στις δυνάμεις τους Απόκτηση υπευθυνότητας. 27

Διεύρυνση των ατομικών ενδιαφερόντων των παιδιών. 2.5. Αρχές Το πρόγραμμα προόδου είναι δομημένο με τέτοιο τρόπο ώστε να: Καλύπτει τις ανάγκες των παιδιών για συμμετοχή στην ομαδική ζωή με τρόπο ανάλογο με την ηλικία τους. Δραστηριοποιεί το σύστημα κατ Ενωμοτίες, να διευκολύνει την ανάπτυξη των γνώσεων, τη βελτίωση των ικανοτήτων και την καλλιέργεια της συμπεριφοράς των παιδιών, μέσα από την απόκτηση εμπειριών και βιωμάτων. Κλιμακώνεται προοδευτικά και να οδηγεί φυσιολογικά στην άνοδο του επιπέδου των προσκόπων. Δίνει σημαντικό ρόλο στη λήψη αποφάσεων και στο Συμβούλιο Τιμής. Παρέχει σχετική αυτονομία και ελευθερία επιλογών, ανάλογα με τις δυνατότητες και τα ενδιαφέροντα των παιδιών. Οδηγεί ομαλά στο Ανιχνευτικό Πρόγραμμα 2.6. Το πλαίσιο λειτουργίας Το πρόγραμμα προόδου λειτουργεί μέσα στα πλαίσια του Προγράμματος Δραστηριοτήτων. Συγκεκριμένα το Πρόγραμμα Προόδου ενθαρρύνει το παιδί: Να συμμετέχει ενεργά στη ζωή της ομάδας και τη Ενωμοτίας. Να βελτιώνεται ατομικό (γνώσεις, ικανότητες, συμπεριφορά). Να διευρύνει τα ατομικά του ενδιαφέροντα. Κι όλα αυτά μέσα στο πρόγραμμα της Ομάδα του, μέσα από τα βιώματα και τις εμπειρίες που αποκτά σε αυτήν. 28

2.7. Πρόγραμμα προόδου και ικανοποίηση αναγκών της ηλικίας του/της Προσκόπου Τα παιδιά της ηλικίας των προσκόπων είναι γεμάτα ενεργητικότητα, αγαπούν τη δράση και την περιπέτεια, δείχνουν περιέργεια για κάθε τι, καινούργιο, χρησιμοποιούν τις γνώσεις τους, αποκτούν ενδιαφέροντα και προτιμήσεις, και όλα αυτά στα πλαίσια της παρέας τους μαζί με τους φίλους τους. Τα παραπάνω χαρακτηριστικά της ηλικίας τους και τις ανάγκες τους για α) πληροφορίες - ανακάλυψη του κόσμου, β) ανάπτυξη δεξιοτήτων γ) ανακάλυψη της προσωπικής τους ταυτότητας, ικανοποιεί το Πρόγραμμα Προόδου Προσκόπου με τους τρεις άξονες στους οποίους βασίζεται. Ειδικότερα: 2.8. Ανάγκες ηλικίας προσκόπου κάλυψη στο πρόγραμμα προόδου Ανάγκη να ανήκουν σε μια παρέα και να συμμετέχουν σε αυτήν Πληροφορίες - ανακάλυψη του κόσμου Συμμετοχή στη ζωή της Ομάδας και της Ενωμοτίας (ΜΕΣΑ ΣΤΑ ΒΕΛΗ). Ανάπτυξη Δεξιοτήτων Συγκρότηση προσωπικότητας Ατομική Βελτίωση σε γνώσεις -ικανότητες συμπεριφορά (ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΑ ΠΡΟΣΚΟΠΙΚΗΣ ΤΕΧΝΙΚΗΣ - ΒΕΛΗ) Ανακάλυψη της προσωπικής τους ταυτότητας Διεύρυνση Ατομικών Ενδιαφερόντων (ερασιτεχνικές ασχολίες) 2.9. Η δομή του προγράμματος προόδου Ανάλυση του προγράμματος προόδου Οι άξονες στους οποίους κινείται το πρόγραμμα προόδου είναι τρεις: Συμμετοχή του παιδιού στη ζωή της Ενωμοτίας και της Ομάδας. Ατομική βελτίωση στις γνώσεις και ικανότητες προσκοπικής τεχνικής (Αντικείμενα Τεχνικής). Προσκοπικής Διεύρυνση παν ενδιαφερόντων του παιδιού (Ερασιτεχνικές Ασχολίες). Με βάση τους άξονες αυτούς θα δούμε πως εξελίσσεται σταδιακά το πρόγραμμα προόδου. 29

Οι προϋποθέσεις για την Υπόσχεση, τα Βέλη, τα Αντικείμενα Προσκοπικής Τεχνικής, τις Ερασιτεχνικές Ασχολίες και το Χρυσό Τρίφυλλο ορίζονται στον κανονισμό του Κλάδου Προσκόπων τεύχος Γ μέρος 2 που εγκρίθηκε στις 26-4-1995 (ότι αναφέρεται στον κανονισμό εμφανίζεται με πλάγια γράμματα). Τις προϋποθέσεις αυτές μπορείς να τις δεις συγκεντρωμένες στον πίνακα που υπάρχει στο τέλος του έντυπου αυτού. Εισδοχή Υπόσχεση Για να δώσει ένα παιδί την Υπόσχεση του Προσκόπου και να ονομαστεί Πρόσκοπος πρέπει: Να γνωρίζει την Υπόσχεση και τον Νόμο του Προσκόπου, τον Προσκοπικό Χαιρετισμό, περιληπτικά, την Ιστορία του Προσκοπισμού και τη χρήση του Προσκοπικού Κονταριού. Να έχει πάρα μέρος σε δύο (2) δράσεις Υπαίθριας Ζωής και τέσσερις (4) άλλες δράσεις της Ομάδας ή της Ενωμοτίας του. Τα Λυκόπουλα που έχουν την ανάλογη ηλικία δίνουν την Υπόσχεση του Προσκόπου αμέσως μετά την Τελετή Ανάβασης επειδή δεν απαιτείται για αυτά λόγω εμπειρίας η συμμετοχή τους ορισμένο αριθμό δράσεων και γνωρίζουν το Νόμο και την Υπόσχεση του Προσκόπου. Είναι το ξεκίνημα κάθε παιδιού μέσα στην Ομάδα προσκόπων και καλύπτει μία χρονική διάρκεια 1-2 μηνών, κατά την οποία το παιδί αρχίζει να γνωρίζει τη ζωή και το πρόγραμμα της Ομάδας. Γνωρίζει τους καινούργιους φίλους του και διαλέγει την παρέα του. Συμμετέχει στις δράσεις της Ομάδας και της Ενωμοτίας του, αποκτά την πρώτη επαφή με την Προσκοπική υπαίθρια ζωή και συγχρόνως ανακαλύπτει τι σημαίνει να είσαι πρόσκοπος. Έτσι αποκτώντας τις πρώτες εμπειρίες από τη ζωή στην Ομάδα προσκόπων είναι έτοιμο να δώσει την προσκοπική του Υπόσχεση. Τα βέλη Η συνολική προσπάθεια που Καταβάλει ο/η πρόσκοπος: 1. για τη συμμετοχή Τους στις δραστηριότητες της Ενωμοτίας και της Ομάδας. 2. για σταδιακή, ατομική βελτίωση στις Γνώσεις και Ικανότητες Προσκοπικής Τεχνικής 3. για τη διεύρυνση των ενδιαφερόντων του, τους αναγνωρίζεται με τα Βέλη. Τα Βέλη είναι τρία: το Χάλκινο, το Αργυρό και το Χρυσό. Τα Βέλη, όπως και ολόκληρο το πρόγραμμα προόδου κλιμακώνονται προοδευτικά, όσο το παιδί: μεγαλώνει σε ηλικία. προσαρμόζεται στο προσκοπικό περιβάλλον. περνά από το στάδιο που «ζητά να πάρει» στο στάδιο «Που θέλει να προσφέρει» Όλα τα Βέλη κινούνται στους τρεις άξονες του προγράμματος προόδου. Διαφέρουν όμως στην κλιμάκωση και τον επιδιωκόμενο κάθε φορά στόχο. Αυτό γίνεται εύκολα κατανοητά αν κανείς διαβάσει τις προϋποθέσεις απονομής κάθε βέλους και στη συνέχεια μελετήσει τον πίνακα που υπάρχει στο τέλος του έντυπου που απεικονίζει αυτήν ακριβώς την κλιμάκωση και τους 30

επιδιωκόμενους στόχους κάθε φορά. Στη συνέχεια θα δούμε πως αναλύεται το πρόγραμμα προόδου του προσκόπου κατά άξονα και σε κάθε βέλος χωριστά. 2.10. Προϋποθέσεις βελών Η ομάδα εργασίας του κλάδου Προσκόπων αποτελούμενη από έμπειρους εκπαιδευτές του κλάδου έχει συντάξει ένα στοχευμένο εγχειρίδιο το οποίο περιγράφει αναλυτικά σε δεύτερο πρόσωπο (απευθυνόμενο ουσιαστικά στον Πρόσκοπο) το ποιες είναι οι διαδικασίες και οι προϋποθέσεις για να αποκτήσει κάποιος μέσα από δουλειά τα βέλη του. Το συγκεκριμένο εγχειρίδιο θα το βρείτε πατώντας εδώ 2.11. Οι Ερασιτεχνικές Ασχολίες στην Ομάδα των Προσκόπων Η ομάδα εργασίας του κλάδου Προσκόπων αποτελούμενη από έμπειρους εκπαιδευτές του κλάδου έχει συντάξει ένα στοχευμένο εγχειρίδιο το οποίο περιγράφει αναλυτικά σε δεύτερο πρόσωπο (απευθυνόμενο ουσιαστικά στον Πρόσκοπο) το ποιες είναι οι διαδικασίες και οι προϋποθέσεις για να μπορέσει ένας Πρόσκοπος μέσα από συγκεκριμένη δουλειά και διαδικασίες να μπορέσει να ασχοληθεί με κάποια ή με κάποιες ερασιτεχνικές ασχολίες. Εκεί μέσα εξηγούνται τα βήματα και ο τρόπος με τον οποίο μπορεί να εργαστεί ο κάθε Πρόσκοπος για να έρθει σε επαφή με αντικείμενα που του αρέσουν να ασχολείται ή με αντικείμενα που δεν ήξερε μέχρι στιγμής καν την ύπαρξή τους. Το συγκεκριμένο εγχειρίδιο θα το βρείτε πατώντας εδώ 2.12. Ειδικοί συνεργάτες Οι ειδικοί συνεργάτες είναι το κλειδί για την επιτυχία και την προώθηση των ερασιτεχνικών ασχολιών στην ομάδα προσκόπων. Οι ειδικοί συνεργάτες είναι άτομα με γνώσεις λόγω ιδιαιτέρων κλίσεων ενδιαφερόντων ή επαγγελματικής δραστηριότητας σε αντικείμενα ερασιτεχνικών ασχολιών. Οι ειδικοί συνεργάτες, (γονείς, φιλοπρόσκοποι, μέλη ΕΚΣ, παλαιοί πρόσκοποι, επαγγελματίες αλλά και βαθμοφόροι) προσφέρουν το χρόνο τους, την εμπειρία και τις γνώσεις τους για να βοηθήσουν τα παιδιά να ασχοληθούν με ένα ή και περισσότερα αντικείμενα ερασιτεχνικών ασχολιών. Οι ειδικοί συνεργάτες μπορούν να προσφέρουν τη βοήθειά τους στις δράσεις της ομάδας, στις δράσεις ενωμοτιών αλλά και ατομικά σε κάθε παιδί. Η εργασία και η προσφορά του ειδικού συνεργάτη περιλαμβάνει την: βοήθεια του παιδιού, καθώς προγραμματίζει την ενασχόληση του με το αντικείμενο. υποστήριξη στην προετοιμασία των ιδεών εφαρμογής. επαρκή κάλυψη του περιεχομένου της ερασιτεχνικής ασχολίας. 31

παρακολούθηση της προόδου του παιδιού στη διάρκεια της ενασχόλησης με αυτήν. Ο/Η Αρχηγός πρέπει να παρακολουθεί τα ενδιαφέροντα και τις επιθυμίες των παιδιών και να προσπαθεί να γνωρίσει και να προσεγγίσει τους κατάλληλους ανθρώπους που θα μπορέσουν να τον βοηθήσουν σαν ειδικοί συνεργάτες. Καλό είναι ο αρχηγός να έχει ένα κατάλογο με τα ονόματα, τα επαγγέλματα ή τα ιδιαίτερα ενδιαφέροντα των ατόμων με τα οποία ανά πάσα στιγμή μπορεί να συνεργαστεί, προκειμένου αυτά να βοηθήσουν τα παιδιά στην προσπάθειά τους να ασχοληθούν με κάποια ερασιτεχνική ασχολία. Ιδέες Παραδείγματα Πάμε λοιπόν σε ιδέες σημεία προσοχής με κάποιο παράδειγμα. Ο φίλος μας ο Γιάννης έρχεται και μας ανακοινώνει περήφανα ότι ασχολείται με τα αεροπλάνα. Τον ρωτάμε και εμείς αν πήρε δίπλωμα πιλότου και προφανώς μας απαντάει όχι. Τον ρωτάμε αν κατασκευάζει αεροπλάνα και μας απαντάει πάλι όχι. Τον ρωτάμε αν έχει αεροπλάνο και εννοείται ότι μας ξαναλέει πάλι όχι. Βρισκόμαστε λοιπόν φίλοι και φίλες σε μία διαδικασία διερεύνησης αναγκών με το πρόσκοπο. Έχουμε υποστήριξη ενηλίκων και ενίσχυση της προσπάθειας. Αν ο φίλος μας λοιπόν κάνει όνειρα με τα αεροπλάνα εμείς πρέπει να τα πολλαπλασιάσουμε βρίσκοντας μαζί του αυτό που ακριβώς θέλει. Γιατί αν του αρέσουν τα αεροπλάνα μπορεί και να του αρέσει να ξέρει σε τι σύννεφα πετάνε, σε τι εργοστάσια φτιάχνονται, ποιες χώρες κατασκευάζουν και ποια μοντέλα έχουν. Μπορεί όμως και να του αρέσει να δείξει ποια αεροπλάνα έγραψαν ιστορία. Όλα λοιπόν τα παραπάνω είναι και αυτόνομες ΕΑ όπου βοηθήσαμε τον Γιάννη να βρεί ακριβώς τι θέλει να παρουσιάσει. Μπαίνουμε μαζί του στην διαδικασία του project. Δηλαδή χρονοδιάγραμμα, μελέτη, αξιολόγηση, επιλογή παρουσίασης. Ο Γιάννης είναι έτοιμος και δεν κλεινόμαστε στην εστία μας για να μας διαβάσει ένα απλό κείμενο αλλά όλη η ομάδα έχει πάει εκδρομή στο αεροδρόμιο και ένα μέρος από το πρόγραμμα το έχει αναλάβει ο Γιάννης για να παρουσιάσει και την ΕΑ. Ιδανικό θα ήταν κάθε ΕΑ να συνοδευόταν και μια δράση προσφοράς όπως προβλέπει δίνει επιλογή ο κανονισμός του Κλάδου Προσκόπων. Σίγουρα όμως κάθε ΕΑ δεν είναι μια απλή ανάγνωση πληροφοριών!!! οι πρόσκοποι ενημερώνουν μόνοι τους το έντυπο ή ζωή μου στην ομάδα. 32

2.13. Ο ρόλος των στελεχών Τα στελέχη αποτελούν την ατμομηχανή του προγράμματος Προόδου Προσκόπου, κατανέμοντας αρμοδιότητες στην ενωμοτία κατά τη διάρκεια δράσεων (ομαδικών και Ενωμοτιακών), ώστε οι πρόσκοποι της ενωμοτιών έχουν ευκαιρίες να συμπληρώσουν τις προϋποθέσεις απονομής ερασιτεχνικών ασχολιών και αντικείμενο προσκοπικής τεχνικής. Τα στελέχη βοηθούν, ενθαρρύνουν και υποστηρίζουν τους Προσκόπους της ενωμοτίας τους για: α) στη συμμετοχή στις δράσεις της ομάδας και τη ενωμοτίας β) Στην πραγματοποίηση των ιδεών εφαρμογής των αντικειμένων προσκοπικής τεχνικής γ) στην πραγματοποίηση των ιδεών εφαρμογής ερασιτεχνικών ασχολιών Ενημερώνουν έγκαιρα το συμβούλιο τιμής της ομάδας για τα προγράμματα εφαρμογής που θέλουν να υλοποιήσουν οι πρόσκοποι της ενωμοτίας έτσι ώστε, να γίνει ο σχετικός προγραμματισμός και οι τυχόν ελλείψεις να προβλεφθούν και όχι να διορθωθούν μετά από μία αποτυχημένη προσπάθεια. Ενημερώνουν το συμβούλιο τιμής της ομάδας για το αντικείμενο προσκοπικής τεχνικής που έχουν επιλέξει οι πρόσκοποι της ενωμοτίας στο Αργυρό Βέλος (δεν χρειάζεται αυτό ) Λένε τη γνώμη τους σχετικό με το κατά πόσο υλοποιήθηκε επιτυχώς η Ιδέα Εφαρμογής που πραγματοποίησε πρόσκοπος της ενωμοτίας τους σε κάποιο αντικείμενο Προσκοπικής Τεχνικής ή Ερασιτεχνικής ασχολίας. Ενημερώνουν μετά το Συμβούλιο Τιμής της Ομάδας, τους προσκόπους της ενωμοτίας τους για: Τον τομέα ενδιαφέροντος που πρέπει να προσμετρήσουν για τη δράση που πραγματοποιήθηκε Την επιτυχημένη ή μη, πραγματοποίηση ιδέας εφαρμογής αντικειμένου προσκοπικής τεχνικής ή ερασιτεχνικής ασχολίας. 2.14. Ο ρόλος του συμβουλίου τιμής Το συμβούλιο τιμής είναι το όργανο που κατευθύνει τη δραστηριότητα και την οργάνωση της ομάδας. Έτσι ο ρόλος του κι εδώ είναι σημαντικός, καθώς από βαθμοφόρους και τα στελέχη εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό η επιτυχή λειτουργία του προγράμματος προόδου στην ομάδα προσκόπων. Το συμβούλιο τιμής είναι αυτό που: συντονίζει τη συμμετοχή των προσκόπων στη διοργάνωση των δράσεων Παρακολουθεί την πρόοδο κάθε Προσκόπου και αναγνωρίζει αντικείμενα Προσκοπικής Τεχνικής, Βέλη, Ερασιτεχνικές Ασχολίες. 33

2.15. Ο ρόλος του βαθμοφόρου Οι βαθμοφόροι σε συνεργασία με τα στελέχη είναι υπεύθυνο, για την οργάνωση, το συντονισμό, την εφαρμογή και την αξιολόγηση του προγράμματος προόδου. Ο ρόλος κάθε βαθμοφόρου και ιδιαίτερα του Αρχηγού Ομάδας στο πρόγραμμα προόδου είναι καθοριστικός Συγκεκριμένα: Στα αντικείμενα προσκοπικής τεχνικής και τα βέλη: Παρέχοντας την απαραίτητη εκπαίδευση, γνώσεις και ικανότητες στα Στελέχη και υποστηρίζοντας την προσπάθειά τους. Προσφέροντας υποστήριξη στα παιδιά που συμμετέχουν στη διοργάνωση δράσεων. Ενημερώνοντας τα παιδιά όπου χρειάζεται. Καταγράφοντας τη συμμετοχή και προσφορά του κάθε παιδιού στη ζωή της ενωμοτίας και της ομάδας Στις Ερασιτεχνικές Διαφημίζοντάς τις ανάλογα. Προσπαθώντας για την ενεργό και αποδοτική λειτουργία του συμβουλίου Τιμής στα θέματα των αναγνωρίσεων. Παρακολουθώντας την ενασχόληση των παιδιών με τις Ερασιτεχνικές Ασχολίες. Βοηθώντας στην παρουσίαση δειγμάτων ενασχόλησης των παιδιών με τις Ερασιτεχνικές Ασχολίες. Χρησιμοποιώντας τη σωστή ορολογία. Υποδεικνύοντας τον ορθό τρόπο που φέρονται τα διακριτικά. Ενεργοποιώντας τους ειδικούς συνεργάτες και φέρνοντας τα παιδιά σε επαφή μαζί τους. Ενθαρρύνοντας την ενασχόληση και με άλλες ερασιτεχνικές ασχολίες μετά την απόκτηση όσων χρειάζονται για τη απόκτηση των Βελών. Προωθώντας την αναγνώριση των ερασιτεχνικών ασχολιών σε υψηλό επίπεδο ( Π.Ε., Γ.Ε.). 2.16. Έντυπα υποστήριξης και διαφήμισης του προγράμματος προόδου στην Ομάδα Προσκόπων Αφίσα με τις Ερασιτεχνικές ασχολίες εδώ 34

Αφίσα με την Πρόοδο του Προσκόπου (Βέλη Ερ. Ασχολίες) εδώ Αφίσα με όλα τα διακριτικά σήματα βελών και Ερ. Ασχολιών. εδώ Τις παραπάνω αφίσες μπορείτε να τις «κατεβάσετε» να τις τυπώσετε και αν τις αναρτήσετε σε εμφανές σημείο του χώρου της Ομάδας ή σε κάθε Ενωμοτία, έτσι ώστε και να αποτελούν κίνητρο προς τα παιδιά, αλλά και για να ξέρει ο κάθε Πρόσκοπος ποια βήματα πρέπει να ακολουθήσει μέσα από το πρόγραμμα της Ενωμοτίας και της Ομάδας που ανήκει για την εξέλιξη της Προόδου του. Όλος ο κανονισμός λειτουργίας του Κλάδου Προσκόπων http://www.sep.org.gr/cms/site/uploads/members/downloads/t05_kanonismos_kladoy_proskopon_102 010.pdf 35

Ενότητα 3 3.1. Κοινότητα Ανιχνευτών (15-18) Κάθε Ανιχνευτής με την ενεργή συμβολή του στο πρόγραμμα δράσεων της Κ.Α. ακολουθώντας το πρόγραμμα προόδου επιτυγχάνει τα παρακάτω οφέλη: Ανακάλυψη δυνατοτήτων, βελτίωση των πνευματικών και φυσικών ικανοτήτων, καθώς και η απόκτηση γνώσεων. Αναπτύσσει προοδευτικά, με την ενεργή και ουσιαστική συμμετοχή του, τα σωματικά, νοητικ ά,συναισθηματικά, κοινωνικά, ψυχικά και ηθικά χαρακτηριστικά του με τρόπο ευχάριστο και χρήσιμο στα πλαίσια του Ανιχνευτικού Προγράμματος. Η δομή του προγράμματος προόδου: συμβάλλει στην επιτυχία των ομαδικών δράσεων της Κ.Α. και στην επίτευξη των προσωπικών στόχων των Ανιχνευτών σε θέματα ερασιτεχνικής μεν αλλά ουσιαστικής ενασχόλησης. Η αξιολόγηση και η αναγνώριση της εργασίας κάθε Ανιχνευτή γίνεται διαδοχικά σε τρία στάδια: α) Ανακαλύπτω β) Δρω γ) Προσφέρω Πιο αναλυτικά: Το πρόγραμμα δραστηριοτήτων της Κοινότητας έχει στόχο: 1. Να καλύψει τις ανάγκες των εφήβων. 2. Να δώσει κίνητρα και ευκαιρίες για να αναπτυχθούν οι φυσικές, ηθικές, πνευματικές και κοινωνικές ικανότητες. 3. Να αποκτήσουν καινούργιες εμπειρίες και βιώματα. 4. Να θεμελιώσουν μέσα από την πράξη τις αρχές της Κίνησης. 36

Το πρόγραμμα προόδου που ακολουθεί ο Ανιχνευτής μέσα από τις πραγματοποιούμενες δραστηριότητες κινείται σε δυο επίπεδα. Το ένα είναι η συμβολή του στην επιτυχία των ομαδικών δραστηριοτήτων της Κοινότητας και το άλλο η επίτευξη προσωπικών του στόχων σε θέματα ερασιτεχνικής μεν αλλά ουσιαστικής ενασχόλησης. Σκοπός του προγράμματος προόδου του Ανιχνευτή είναι: Η ανακάλυψη δυνατοτήτων και βελτίωση των πνευματικών, φυσικών ικανοτήτων και η απόκτηση γνώσεων Η ελεύθερη επιλογή ενδιαφερόντων συμβάλλοντας έτσι στον επαγγελματικό του προσανατολισμό του Η αξιολόγηση και η αναγνώριση της δουλειάς κάθε Ανιχνευτή καλύπτει την ανάγκη του εφήβου για παραδοχή και επιβράβευση της όποιας προσπάθειας καταβάλει και γίνεται διαδοχικά σε τρία στάδια: α) ανακαλύπτω β) δρω γ) προσφέρω 3.2. Ανακαλύπτω Σκοπός του πρώτου σταδίου της προόδου είναι ο ανιχνευτής να κατανοήσει στην πράξη πως λειτουργεί η κοινότητα. Συμμετέχει σε όλες τις δραστηριότητες σαν ισότιμο μέλος με τους υπόλοιπους ανιχνευτές, ώστε ο νέος του ρόλος στην προσκοπική κίνηση να αποτελέσει μια ενσυνείδητη επιλογή. Το στάδιο προϋποθέτει: Κατανόηση του τρόπου λειτουργίας της Κ.Α Συμπεριφορά σύμφωνα με τον νόμο του Προσκόπου και το πνεύμα της ζωής στην Κ.Α Απόκτηση στην πράξη βασικών γνώσεων και ικανοτήτων Προσκοπικής Τεχνικής στα ακόλουθα αντικείμενα: Διαβίωση στην ύπαιθρό Στήσιμο αντίσκηνου 37

Μαγείρεμα ασφάλεια Ανάγνωση χάρτη Χρήση πυξίδας Επιλογή χρήση συντήρηση εφοδίων και υλικού Συμμετοχή σε δύο Ομίλους Εργασίας Συμμετοχή και υποστήριξη ως μέλος του έργου ενός Ομίλου Λειτουργίας (Προγράμματος, Γραμματείας, Υλικού) Να λάβει μέρος σε δύο δράσεις Ανίχνευσης Φύσης, η μια εκ των δύο να είναι υποχρεωτικά διήμερη Μόλις ολοκληρώσει το στάδιο, ο ανιχνευτής πραγματοποιεί την εισδοχή του στην κοινότητα, ανανεώνοντας (αν ήταν πρόσκοπος) ή δίνοντας την προσκοπική του Υπόσχεση. Την εισδοχή την πραγματοποιεί ο Α.Κ.Α. που απονέμει και τα διακριτικά του ανιχνευτή (επωμίδες). Διάρκεια: Δύο έως τέσσερεις μήνες. 3.3. Δρω Σκοπός είναι ο ανιχνευτής να συμμετέχει ενεργά στην ζωή της κοινότητας, συμβάλλοντας σε επίπεδο κοινότητας στο πρόγραμμα των δράσεων και σε ατομικό επίπεδο στην ανίχνευση των προσωπικών του ενδιαφερόντων. Το στάδιο προϋποθέτει: Την έμπρακτη απόκτηση όλων των γνώσεων Προσκοπικής Τεχνικής που περιγράφονται στο σχετικό εγκόλπιο, με εμβάθυνση στα γνωστικά αντικείμενα που είναι αλληλένδετα με τη ζωή του στην Κ.Α. Συγκεκριμένα: Κίνηση και ασφάλεια σε φυσικό περιβάλλον Προσανατολισμός, εύρεση στίγματος, χρήση GPS Υπολογισμοί σε Χάρτη Χάραξη πορείας Επιλογή εξοπλισμού διαβίωσης ανάλογα με το πεδίο και τις καιρικές συνθήκες Την ευθύνη για την απόκτηση των εξειδικευμένων γνώσεων φυσικού περιβάλλοντος έχουν αποκλειστικά οι βαθμοφόροι της Κ.Α., όπου φροντίζουν να εντάσσουν στο πρόγραμμα των δράσεων εκπαίδευση στα ανωτέρω γνωστικά αντικείμενα. Να έχει πάρει μέρος αθροιστικά σε εννέα τουλάχιστον δράσεις της Κ.Α. Από αυτές οι τέσσερεις πρέπει να είναι Ανίχνευση Φύσης, εκ των οποίων οι δύο διάρκειας δύο ημερών. Οι υπόλοιπες να είναι τουλάχιστον μία από κάθε ένα από τα υπόλοιπα Πεδία Ανιχνευτικής Ενασχόλησης. Από τις εννέα δράσεις, μία πρέπει να είναι δράση Ειδικότητας σε περίπτωση Ανιχνευτή που είναι μέλος Κ.Α Αεροπροσκοπικού ή 38

Ναυτοπροσκοπικού Συστήματος. Από τις παραπάνω δράσεις τουλάχιστον σε πέντε να συμμετέχει ως μέλος Ομίλου Εργασίας για τη διοργάνωσή τους. Επιπλέον: Να έχει συμμετάσχει σε μία χειμερινή εκδρομή της Κ.Α., τουλάχιστον τριήμερη Να έχει συμμετάσχει σε μία Μεγάλη Δράση Υπαίθρου, διάρκειας τουλάχιστον πέντε ημερών Να έχει παρουσιάσει μία ερασιτεχνική του ασχολία σε όλη την Κ.Α. Να έχει αποκτήσει νέα γνώση με την παρακολούθηση ενός Ανιχνευτικού Εργαστηρίου Γνώσεων Να έχει συμμετάσχει σε μία δράση Προσφοράς με την Κ.Α. Να έχει συμμετάσχει επιτυχώς στην εκδρομή Εξερεύνησης Δάφνης. Προϋπόθεση για να συμμετάσχει στην εκδρομή είναι να έχει συμμετάσχει σε μία ΜΔΥ και μία χειμερινή εκδρομή. Μόλις ολοκληρώσει το στάδιο, του απονέμεται το διακριτικό σήμα του «Ανιχνευτή Δάφνης» από τον Περιφερειακό Έφορο. Αφού η Σύνοδος διαπιστώσει ότι ο Ανιχνευτής πλήρη τις προϋποθέσεις, με την σύμφωνη γνώμη του Αρχηγού Κοινότητας, τον προτείνει να συμμετάσχει στην Εξερεύνηση Ανιχνευτή Δάφνης που είναι ένα διήμερο εξερεύνησης και διαβίωσης στη φύση. Διάρκεια: Οκτώ μήνες τουλάχιστον. 3.4. Προσφέρω Σκοπός είναι ο ανιχνευτής μέσα από τα εφόδια που αποκόμισε από τα δύο προηγούμενα στάδια να χρησιμοποιήσει τις γνώσεις και τις δεξιότητες για την ενίσχυση της ποιότητας των δράσεων και της προσωπικότητάς του. Έμφαση δίνεται στην ενασχόληση με «ιδιαίτερα» αντικείμενα των 6 Π.Α.Ε. Σε αυτό το στάδιο ολοκληρώνεται ο σκοπός της κίνησης, καθιστώντας τον νέο, ως τον αυριανό ενεργό πολίτη. Συνεπώς, αναπτύσσει την κοινωνικότητά του μέσω του ηγετικού του ρόλου στους Ο.Ε. Χαρακτηρίζεται από υπευθυνότητα, συνέπεια και πρωτογενή έρευνα κοινωνικών προβλημάτων. Έχει αυξημένο το αίσθημα του «Υπηρετείν» προσφέροντας εθελοντικά και συνειδητά στους γύρω του μέσα από τους προβληματισμούς και τους στόχους που έχει θέσει μαζί με την Κ.Α. Το στάδιο προϋποθέτει: 39

Την πρωτογενή έρευνα του ίδιου ή ομάδας δύο ατόμων, ενός κοινωνικού προβλήματος της περιοχής του και την παρουσίαση των αποτελεσμάτων στης ατομικής του ενασχόλησης στην Κ.Α., παραθέτοντας τα δεδομένα της έρευνας και τη μέθοδο που χρησιμοποίησε για να προσεγγίσει το πρόβλημα και τις προσωπικές του θέσεις για το αποτέλεσμα Την διοργάνωση του ίδιου, ως μέλος Ομίλου Εργασίας, εθελοντικής προσφοράς σε συνεργασία με φορείς εκτός Προσκοπικής Κίνησης ή σε συνεργασία με άλλη Κ.Α. ή την συμμετοχή στην διοργάνωση δράσης προσφοράς της Τοπικής ή Περιφερειακής του Εφορείας. Δίνεται έμφαση στην ανάπτυξη της προσωπικής που πρωτοβουλίας για διοργάνωση της δράσης προσφοράς Να έχει λάβει μέρος σε ακόμη μία τριήμερη Χειμερινή εκδρομή Να έχει λάβει μέρος σε ακόμη μία Μεγάλη Δράση Υπαίθρου, διάρκειας τουλάχιστον επτά ημερών Να έχει παρουσιάσει μία δεύτερη ερασιτεχνική ασχολία σε όλη την Κ.Α. Να έχει παρακολουθήσει ένα ακόμη Ανιχνευτικό Εργαστήριο Γνώσεων Να έχει συμμετάσχει στην οργάνωση και διεξαγωγή μιας παρουσίασης ΜΔΥ που συμμετείχε Με την προϋπόθεση πως έχει αποκτήσει το Διακριτικό Δάφνης και έχει πραγματοποιήσει ό,τι περιλαμβάνει το τρίτο στάδιο, η Σύνοδος αξιολογεί κατά πόσο έχει τις προϋποθέσεις και με την σύμφωνη γνώμη του Α.Κ.Α προτείνεται για την δοκιμασία της ανάδειξης Προσκόπων Έθνους. Η απόκτηση του Διακριτικού Προσκόπου Έθνους αποτελεί και την κορυφαία επιβράβευση των προσπαθειών και του αποτελέσματος της Προόδου του Ανιχνευτή και είναι η ανώτερη διάκριση που του απονέμεται όσο είναι διαπαιδαγωγούμενος στην Προσκοπική Κίνηση. Γι' αυτό, σ' αυτό το στάδιο αξιολογείται περισσότερο η προσωπική συμβολή και πρόοδος καθώς και η αποτελεσματικότητα των γνώσεων και ικανοτήτων που έχουν αποκτηθεί. Ο υποψήφιος που θα συμμετάσχει επιτυχώς στην Δοκιμασία ονομάζεται Πρόσκοπος Έθνους με εγκύκλιο του Γενικού Εφόρου και σε ειδική Τελετή του απονέμεται το Διακριτικό Σήμα καθώς και το Ειδικό Μαντήλι όταν υπάρχει η δυνατότητα, από τον εν ενεργεία Πρόεδρο της Δημοκρατίας. Διάρκεια: Έξι μήνες τουλάχιστον. 3.5. Σημεία προσοχής Για την αποτελεσματική απόδοση του συστήματος προόδου του Ανιχνευτή, θα πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή στα σημεία που αναφέρονται στη συνέχεια. 40

Για να προκαλέσουμε το ενδιαφέρον των Ανιχνευτών μας και την ενεργή συμμετοχή τους, δεν αρκεί μόνο να χρησιμοποιείται σαν κίνητρο και στόχος η απόκτηση του Διακριτικού που προβλέπεται για κάθε στάδιο Προόδου. Αν προσέξουμε μερικά σημεία, μπορεί να εξασφαλιστεί με μεγάλο ποσοστό επιτυχίας η επίτευξη των στόχων του Συστήματος Προόδου. Οι ίδιες οι προγραμματισμένες δράσεις θα πρέπει να δίνουν κίνητρα συμμετοχής και να αγγίζουν τα ενδιαφέροντα των εφήβων σε μια προσπάθεια σύμμετρης ενασχόλησης. Οι ειδικοί συνεργάτες που χρησιμοποιούνται σε εξειδικευμένα θέματα πρέπει να είναι οι κατάλληλοι με ικανότητα προσέγγισης, μεταδοτικότητας και υποστήριξης των Ανιχνευτών μας και όχι μόνο με κριτήριο της γνώσης τους στο αντικείμενο. Η Σύνοδος να αξιολογεί αυστηρά αλλά αντικειμενικά και δίκαια την προσπάθεια και την ικανότητα του κάθε Ανιχνευτή λαμβάνοντας υπόψη τις δυνατότητες του ατόμου αλλά και την ταυτότητα της συγκεκριμένης Κοινότητας. Οι βαθμοφόροι θα πρέπει να ενθαρρύνουν, να βοηθούν και να υποστηρίζουν την προσπάθεια των Ανιχνευτών σε ομαδικό αλλά και σε προσωπικό επίπεδο. ΓΕΝΙΚΗ ΕΦΟΡΕΙΑ- Η παρακολούθηση και αξιολόγηση της δουλειάς των μελών της Κοινότητας είναι κατά βάση δικός τους ρόλος ώστε να επεμβαίνουν και να κρατούν τις λεπτές ισορροπίες μεταξύ απογοήτευσης και υπέρμετρου ενθουσιασμού ή της αδιαφορίας και της υπεραπασχόλησης των εφήβων. 3.6. Ερασιτεχνικές Ασχολίες Κάθε Ανιχνευτής κατακτάει σταδιακά νέα γνώση και αναπτύσσει νέες ικανότητες και δεξιότητες με την συμμετοχή του στις δράσεις της Κοινότητας αλλά και με την προσωπική του ενασχόληση με διαφορετικά γνωστικά αντικείμενα. Οι Ερασιτεχνικές Ασχολίες εστιάζουν στις ιδιαίτερες ατομικές ασχολίες ενός Ανιχνευτή και είναι σε αριθμό όσες και τα πιθανά ενδιαφέροντα των εφήβων στον ελεύθερό τους χρόνο, δηλαδή σχεδόν άπειρες. O Ανιχνευτής πρέπει να παρουσιάσει με πρωτότυπο τρόπο την ενασχόλησή του με κάτι που έχει επιλέξει ο ίδιος και έχει ασχοληθεί σε βάθος. Ο τρόπος της παρουσίασης μίας Ερασιτεχνικής Ασχολίας λαμβάνει τη μορφή μιας φιλικής συνομιλίας με τους υπόλοιπους Ανιχνευτές, κατά τη διάρκεια της οποίας ο έφηβος εξηγεί το σκοπό της ενασχόλησης του με το συγκεκριμένο αντικείμενο, αναπτύσσει τις λεπτομέρειές του και εξηγεί πώς αυτό παίζει σημαντικό ρόλο στην καθημερινή ζωή, την ψυχική του ισορροπία και τις φιλοδοξίες του. Παράλληλα διαμορφώνει τις συνθήκες προκειμένου και τα υπόλοιπα μέλη της κοινότητας να δοκιμάσουν να ασχοληθούν με το ίδιο αντικείμενο στα πλαίσια μιας δράσης. 41

Τα κριτήρια με τα οποία η Κοινότητα προτείνει την απόκτηση μιας Ερασιτεχνικής ασχολίας για κάποιο από τα μέλη της είναι: Το αποδεδειγμένο ενδιαφέρον του Ανιχνευτή και το χρόνο που ασχολείται με το θέμα αυτό. Τις γνώσεις και επιδόσεις του στο αντικείμενο αυτό. Τον τρόπο που θα παρουσιάσει ή θα συμβάλλει στην ανάπτυξη του θέματός του (προετοιμασία, οργάνωση, παρουσίαση, συζήτηση). Τη γνώμη του Ειδικού Συμβούλου που θα κληθεί, εάν χρειαστεί, ν' αξιολογήσει την προσπάθεια του Ανιχνευτή. Την παρουσίαση αξιολογεί η Σύνοδος της Κοινότητας και ειδικός συνεργάτης ο οποίος γνωρίζει το αντικείμενο της παρουσίασης και πιστοποιεί την ενασχόληση του Ανιχνευτή με αυτό. Οι Α.Σ., οι Τ.Ε. και οι Π.Ε. πρέπει να παρέχουν προς τους Ανιχνευτές κάθε υλικοτεχνική βοήθεια για την πραγματοποίηση των παρουσιάσεων των δραστηριοτήτων σε κοινό. 3.7. Ανιχνευτικό Εργαστήριο Η απόκτηση γνώσεων μέσω του Ανιχνευτικού Εργαστηρίου λαμβάνει μία πιο μεθοδική προσέγγιση παρακολούθησης και συμμετοχής από τον Ανιχνευτή. Αποτελεί άλλο ένα μέσο για τον έφηβο να ανακαλύψει, να αξιοποιήσει τις κλίσεις του και να αυξήσει τις γνώσεις του σε ενδιαφέροντα αντικείμενα σε επίπεδο εξειδίκευσης. Τα Ανιχνευτικά Εργαστήρια Γνώσεων, αποτελούν δράσεις όπου ειδικοί συνεργάτες αναλύουν ένα θέμα από τα έξι πεδία Ανιχνευτικής Ενασχόλησης για οκτώ (8) έως δεκαέξι (16) ώρες. Εξαιρούνται τα Θέματα Προσκοπικής Τεχνικής, όπως αναφέρονται στα προσκοπικά «εγκόλπια». Οι Κ.Α., Τ.Ε., οι Π.Ε., και η Γ.Ε. έχουν τη δυνατότητα να οργανώνουν κάθε χρόνο Ανιχνευτικά Εργαστήρια Γνώσεων. Εφόσον διοργανωτής είναι μια Κοινότητα Ανιχνευτών, τότε πρέπει να ενημερώνεται το προϊστάμενο κλιμάκιο και το εργαστήριο να τελεί υπό την έγκρισή του και αιγίδα του. Η δομή του Προγράμματος ενός Ανιχνευτικού Εργαστηρίου περιλαμβάνει θεωρητική εισήγηση από τους Ειδικούς Συνεργάτες για το γνωστικό αντικείμενο που πραγματεύεται το εργαστήριο και οι υπόλοιπες ώρες αφιερώνονται στην προσωπική και ατομική ενασχόληση των Ανιχνευτών πρακτικά. Το σύνολο ωρών θεωρητικής εισήγησης δεν πρέπει να ξεπερνά το 30% της συνολικής διάρκειας του εργαστηρίου. Η μέθοδος που χρησιμοποιείται για την παροχή της εξειδικευμένης γνώσης στους Ανιχνευτές είναι συμμετοχική και σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να εξελίσσεται σε διδακτική από τους διοργανωτές του εργαστηρίου ώστε οι έφηβοι να είναι παθητικοί δέκτες. Στον Ανιχνευτή που παρακολουθεί επιτυχώς το Ανιχνευτικό Εργαστήριο Γνώσεων απονέμεται βεβαιωτικό παρακολούθησης για την ενεργό συμμετοχή του. 42

Επίσης αναγνωρίζονται ως Ανιχνευτικά Εργαστήρια Γνώσεων, σχολές, σεμινάρια φορέων που αποδεδειγμένα παρέχουν γνωστικό αντικείμενο που εντάσσεται στα 6 πεδία Ανιχνευτικής Ενασχόλησης και παρέχει πρακτική γνώση. (Δήμοι, Κοινότητες, Ερυθρός Σταυρός, Λαϊκή Επιμόρφωση, Πανεπιστήμια, Αθλητικοί Σύλλογοι, Ιδρύματα, Φορείς μορφωτικοί κ.α.). Για την αναγνώριση απαιτείται η προσκόμιση σχετικής βεβαίωσης παρακολούθησης. http://www.sep.org.gr/cms/site/uploads/members/downloads/t06_kanonismos_kladoy_anih neyton_072012.pdf (κανονισμός κλάδου Ανιχνευτών - Πρόοδος Ανιχνευτών pdf) 43

Ενότητα 4 4.1. Προσκοπικό Δίκτυο (18-26) Το Πρόγραμμα Προόδου του Π.Δ. προσφέρει στους νέους κίνητρα για προσωπική, φυσική, ηθική, πνευματική και κοινωνική ανάπτυξη μέσα από τις δραστηριότητες της Προσκοπικής Κίνησης γενικότερα και του Π.Δ. ειδικότερα. Ο στόχος της Προόδου είναι να παρακινεί τα μέλη να οργανώνουν και να λαμβάνουν μέρος σε δραστηριότητες, ατομικές ή ομαδικές. Η πρόοδος κάθε Μέλους είναι προαιρετική προσωπική επιλογή του και περιλαμβάνει την Εισδοχή, το Σακίδιο του Ταξιδιώτη, το Σακίδιο του Πληρώματος, το Σακίδιο του Εξερευνητή, τον Ταξιδευτή του Κόσμου και το πρόγραμμα του Παγκόσμιου Οργανισμού της Προσκοπικής Κίνησης «Πρόσκοπος του Κόσμου Scouts of the World». Αφού ολοκληρώσει τις απαιτήσεις της Εισδοχής, το Μέλος δύναται να αρχίσει να συγκεντρώνει τις προϋποθέσεις που απαιτούνται για τα υπόλοιπα στοιχεία του προγράμματος της Προόδου του. Κάθε Μέλος μπορεί να κάνει τη δική του επιλογή και το δικό του «πρόγραμμα» σύμφωνα με το χρόνο, τις ανάγκες, τις επιθυμίες, τις γνώσεις που θέλει να αποκτήσει ή και τα ενδιαφέροντα που θέλει να ικανοποιήσει. Στο σχεδιασμό της Προόδου του Μέλους του Π.Δ. κάθε δράση ή στάδιο, που το Μέλος ακολουθεί, δεν αποτελεί προϋπόθεση για την ενασχόληση με άλλη δράση ή στάδιο. Πιο αναλυτικά: Τα 6 πεδία ενασχόλησης Οι δράσεις του κλάδου περιλαμβάνουν θέματα από 6 Πεδία Ενασχόλησης, τα οποία αποτελούν τον οδηγό κατάρτισης του προγράμματος δραστηριοτήτων του Προσκοπικού Δικτύου. Τα 6 Πεδία Ενασχόλησης είναι Ανίχνευση της Φύσης Κοινωνική Αλληλεγγύη Πολιτισμός και Δημιουργία Ποιότητα Ζωής Αγωγή και Δημοκρατία Σταδιοδρομία 44