Βιολογικοί Παράγοντες στο Χώρο Εργασίας ρ. Αθανάσιος Αθανασίου Σύμβουλος Ιατρός Εργασίας Τμήμα Επιθεώρησης Εργασίας



Σχετικά έγγραφα
ΒΙΟΛΟΓΙΚΟΙ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ

4. ΟΙ ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ ΚΑΙ ΟΙ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΠΟΥ ΣΧΕΤΙΖΟΝΤΑΙ ΜΕ ΤΗΝ ΕΜΦΑΝΙΣΗ ΤΟΥΣ

Σημειώσεις καθηγητή Αχιλλέα Γκίκα, Τμήμα Ιατρικής, Παν/μιο Κρήτης 17/1/2012

ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΩΝ ΠΑΘΟΓΟΝΩΝ ΜΙΚΡΟΟΡΓΑΝΙΣΜΩΝ ΜΕ ΕΜΒΟΛΙΑ ΚΑΙ ΟΡΟΥΣ

Λοιμώξεις και Παιδιατρικά Τμήματα στο Νοσοκομείο. Κατερίνα Σαμαρά Νοσηλεύτρια Επιτήρησης Λοιμώξεων Νοσοκομείο Παίδων Αθηνών Π. Α.

ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΠΡΟΣ ΛΥΣΗ ΚΕΦ. 1ο

ΤΜΗΜΑ ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΚΗΣ ΕΠΙΤΗΡΗΣΗΣ & ΠΑΡΕΜΒΑΣΗΣ ΔΕΔΟΜΕΝΑ ΕΠΙΤΗΡΗΣΗΣ ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2017

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΜΙΚΡΟΒΙΟΛΟΓΙΑΣ. Ιατρική Σχολή Πανεπιστημίου Θεσσαλίας

ΜΕΤΑΔΟΣΗ ΚΑΙ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΠΑΘΟΓΟΝΩΝ ΜΙΚΡΟΟΡΓΑΝΙΣΜΩΝ

Διερεύνηση μιας υδατογενούς ή τροφικής επιδημικής έκρηξης

ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΕΠΙΔΗΜΙΩΝ ΕΝΤΟΣ ΚΑΙ ΕΚΤΟΣ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟΥ. Ε. ΑΡΧΟΝΤΙΔΟΥ Προϊσταμένη Ν.Λ. Π. Γ. Ν. ΑΛΕΞ/ΠΟΛΙΣ

ΤΜΗΜΑ ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΚΗΣ ΕΠΙΤΗΡΗΣΗΣ & ΠΑΡΕΜΒΑΣΗΣ ΔΕΔΟΜΕΝΑ ΕΠΙΤΗΡΗΣΗΣ ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2018

και η υγεία των εργαζομένων

ΝΟΣΗΜΑΤΑ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΤΡΟΠΟΙ ΜΕΤΑΔΟΣΗΣ ΔΙΑΓΝΩΣΗ/ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΧΛΑΜΥΔΙΑ Αιτία : βακτήρια Πρόληψη : Η χρήση προφυλακτικού Μειώνει τον κίνδυνο μετάδοσης

ΔΕΔΟΜΕΝΑ ΕΠΙΤΗΡΗΣΗΣ, ΜΑΙΟΣ 2013

«Ανοσοκατασταλμένοι Ασθενείς και Λοιμώξεις στο Νοσοκομείο» Σοφία Σπαθοπούλου, Ν.Ε.Λ. Α.Ν.Θ. «Θεαγένειο Θεαγένειο»

ΚΕΝΤΡΟ ΕΛΕΓΧΟΥ ΚΑΙ ΠΡΟΛΗΨΗΣ ΝΟΣΗΜΑΤΩΝ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ ΣΙΓΚΕΛΛΩΣΗ: ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟ ΚΟΙΝΟ

ΚΕΝΤΡΟ ΕΛΕΓΧΟΥ ΚΑΙ ΠΡΟΛΗΨΗΣ ΝΟΣΗΜΑΤΩΝ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ ΗΠΑΤΙΤΙΔΑ Α: ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ & ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟ ΚΟΙΝΟ

Προστασία προσωπικού από ενδοεργαστηριακές λοιμώξεις

Επιδημιολογία Λοιμώξεων Βασικά στοιχεία. Ιωσήφ Παπαπαρασκευάς Εργαστήριο Μικροβιολογίας Ιατρική Σχολή ΕΚΠΑ

Παράγοντες που επηρεάζουν την υγεία του ανθρώπου Μικροοργανισμοί.

ΟΞΕIΕΣ ΛΟΙΜΩΞΕΙΣ ΚΑΤΩΤΕΡΟΥ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΟU ΣΥΣΤHΜΑΤΟΣ

ΣΟΙΧΕΙΑ ΠΑΙΔΙΑΣΡΙΚΗ ΕΜΒΟΛΙΑ

Αν διαταραχτεί η ομοιόσταση για μεγάλο χρονικό διάστημα,

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΚΑΙ ΤΡΟΦΙΜΩΝ ΓΕΝΙΚΗ Δ/ΝΣΗ ΚΤΗΝΙΑΤΡΙΚΗΣ Δ/ΝΣΗ ΥΓΕΙΑΣ ΖΩΩΝ ΤΜΗΜΑ ΖΩΟΑΝΘΡΩΠΟΝΟΣΩΝ

Τι είναι η ομοιόσταση; (ορισμό). Να αναφέρετε παραδείγματα τιμών που ρυθμίζονται με ομοιοστατικούς μηχανισμούς.

ΘΑΝΑΤΗΦΟΡΕΣ ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ. Καρκίνος και ΑΙDS Βουβωνική πανώλη Ισπανική Γρίπη Η ελονοσία Έμπολα Η χολέρα Η Ευλογιά Πολιομυελίτιδα Φυματίωση Γρίπη Διάρροια

WORLD PRIDE, Μαδρίτη 23/6 2/7/2017 ΟΔΗΓΙΕΣ ΓΙΑ ΤΑΞΙΔΙΩΤΕΣ ΚΙΝΔΥΝΟΙ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΤΑ ΤΙΣ ΜΑΖΙΚΕΣ ΣΥΓΚΕΝΤΡΩΣΕΙΣ

Μετάδοση παθογένεια φυματίωσης Μ.Τουμπής Πνευμονολόγος-Φυματιολόγος

Λοιμώξεις Αναπνευστικού

ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΙΑΤΡΙΚΩΝ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ: ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΕΓΚΥΚΛΙΟΥ ΣΤΑ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΑ. ΤΙ ΜΠΟΡΟΥΜΕ ΝΑ ΚΑΝΟΥΜΕ ΣΤΑ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΑ ΤΗΣ ΕΠΑΡΧΙΑΣ.

Προέλευση πόσιμου νερού

Εμβολιασμό χρειάζονται και οι ενήλικες

Διάταγμα δυνάμει του άρθρου 7. Για σκοπούς εναρμόνισης με την πράξη της Ευρωπαϊκής. «Οδηγία 2003/99/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του

Γιάννης Δρακόπουλος 1 ΓΕΝΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΝΕΑΣ ΚΑΛΛΙΚΡΑΤΕΙΑΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ - ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ. ΚΕΦ.1.3 ΘΕΜΑΤΑ (ομάδα Δ)

1. Ερωτήσεις κατανόησης της θεωρίας στο 1 ο κεφάλαιο

Λοιμώδη Νοσήματα Υγιεινή Αγροτικών Ζώων

Πρόληψη από έκθεση και προφύλαξη μετά από έκθεση σε HepB, HepC, και HIV σε χώρους παροχής υγείας. Αικατερίνη K. Μασγάλα Παθολόγος- Λοιμωξιολόγος

Γενικές εξετάσεις Υγιεινή και Ασφάλεια Τροφίμων Γ ΕΠΑ.Λ ΟΜΑΔΑ Α & Β

2. Τα πρωτόζωα α. δεν έχουν πυρήνα. β. είναι μονοκύτταροι ευκαρυωτικοί οργανισμοί. γ. είναι πολυκύτταρα παράσιτα. δ. είναι αυτότροφοι οργανισμοί.

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΕΡΕΥΝΑΣ ΔΗΜΟΣ ΚΕΡΚΥΡΑΣ

ΜΕΛΕΤΗ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗΣ ΝΟΣΟΥ ΛΕΓΕΩΝΑΡΙΩΝ ΣΕ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΕΠΙΚΙΝΔΥΝΟΤΗΤΑΣ. Βένια Σταύρου Βιολόγος, PhD candidate Δεκέμβριος, 2017

Γρίππη πτηνών. Ιογενής Μεταδοτική Τύπος Α Υπότυποι (Η και Ν) Κυρίως πτηνά Λιγότερο συχνά χοίροι Σπανιότερα άνθρωποι & θηλαστικά

Βασικές αρχές Ιατρικής Μικροβιολογίας

ΜΕΤΡΑ ΠΡΟΦΥΛΑΞΗΣ ΤΩΝ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΔΙΑΛΟΓΗ ΑΣΘΕΝΩΝ

Όλοι οι οργανισμοί αποτελούνται από κύτταρα omnis cellula e cellula

Τύποι ανοσίας. Ενεργητική ανοσία Εμβόλιο. Γιαννακοπούλου Αμαλία

Λοιμώξεις στην Κοινότητα

ΚΕΝΤΡΟ ΕΛΕΓΧΟΥ ΚΑΙ ΠΡΟΛΗΨΗΣ ΝΟΣΗΜΑΤΩΝ

Ανακαλύπτοντας τον μικρόκοσμο των ζωντανών οργανισμών

ΠΡΟΛΗΨΗ ΚΑΙ ΠΡΟΦYΛΑΞΗ ΠΡΙΝ ΚΑΙ ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ ΣΤΟΝ HIV. Σταυρούλα-Δάφνη Ελευθεριάδου Ιατρός

«Βιολογικοί κίνδυνοι και χρήση ανασυνδιασμένων παθογόνων»

Εμβόλια : Συχνά Ερωτήματα & Απαντήσεις

3. Το τρυπανόσωμα προκαλεί: α. δυσεντερία β. ελονοσία γ. ασθένεια του ύπνου δ. χολέρα

εξουαλικώς t μεταδιδόμενα

Συνήθη αναπνευστικά προβλήματα παιδικής ηλικίας

ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ZAΡΦΤΖΙΑΝ ΜΑΡΙΛΕΝΑ ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ. ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΑΣΚΗΣΕΙΣ KEΦΑΛΑΙΟ 1ο

ΣΕΞΟΥΑΛΙΚΑ ΜΕΤΑΔΙΔΟΜΕΝΑ ΝΟΣΗΜΑΤΑ - ΧΛΑΜΥΔΙΑ - ΜΥΚΟΠΛΑΣΜΑ - ΕΡΠΗΣ - ΚΟΝΔΥΛΩΜΑΤΑ - ΣΥΦΙΛΗ - HIV - ΓΟΝΟΡΡΟΙΑ

ΑΝΘΡΩΠΟΣ ΚΑΙ ΥΓΕΙΑ. «Κάλλιον του θεραπεύειν το προλαμβάνειν». Ιπποκράτης

ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΣΤΗ ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ 1 ου ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ

ΜΙΚΡΟΟΡΓΑΝΙΣΜΟΙ. Οι μικροοργανισμοί μπορούν να θεωρηθούν αναπόσπαστο τμήμα τόσο της ιστορίας της Γης όσο και της ανθρώπινης εμπειρίας

Ebola. Ενημερωνόμαστε - προετοιμαζόμαστε- προσέχουμε

Οι λοιμώξεις του αναπνευστικού συστήματος διακρίνονται σύμφωνα με την ανατομία του, σε 3 μεγάλες κατηγορίες:

ΠΑΡΑΚΑΛΟΥΜΕ ΝΑ ΙΑΒΑΣΕΤΕ ΠΡΟΣΕΚΤΙΚΑ ΑΥΤΟ ΤΟ ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΟ ΦΥΛΛΑ ΙΟ!

ΚΕΝΤΡΟ ΕΛΕΓΧΟΥ ΚΑΙ ΠΡΟΛΗΨΗΣ ΝΟΣΗΜΑΤΩΝ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ ΙΟΓΕΝΗΣ ΓΑΣΤΡΕΝΤΕΡΙΤΙΔΑ: ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ & ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟ ΚΟΙΝΟ

ΠΥΡΕΤΟΣ ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΤΑΞΙΔΙ. Γ.Σαρόγλου ΛΕΥΚΩΣΙΑ,

Ζαφειρίδης Χρήστος κτηνίατρος ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΚΑΙ ΤΡΟΦΙΜΩΝ ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΚΤΗΝΙΑΤΡΙΚΗΣ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΤΩΝ ΖΩΩΝ, ΦΑΡΜΑΚΩΝ και

ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ. β. Η μόλυνση των φυτικών προϊόντων από γεωργικά φάρμακα μπορεί να είτε άμεση είτε έμμεση. ΣΩΣΤΟ


Επιδηµιολογία νοσοκοµειακών λοιµώξεων

ΛΟΙΜΩΞΕΙΣ ΤΗΣ ΕΓΚΥΟΥ, ΤΟΥ ΕΜΒΡΥΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΝΕΟΓΝΟΥ

Πρόληψη των ενδονοσοκομειακών λοιμώξεων

ΛΟΙΜΩΞΗ ΑΠΟ ΤΟΝ ΙΟ ΤΟΥ ΔΥΤΙΚΟΥ ΝΕΙΛΟΥ (WNV) ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ, ΕΒΔΟΜΑΔΙΑΙΑ ΕΚΘΕΣΗ ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΚΗΣ ΕΠΙΤΗΡΗΣΗΣ 13 Ιουλ. 2012

Εμβόλιο Ηπατίτιδας Β

Πρόληψη Τραυματισμών από Αιχμηρά Αντικείμενα. Μπαμπάλη Βασιλική Ιατρός Εργασίας ΕΑΝΠ Μεταξά

ΕΝΟΤΗΤΑ 04: ΒΑΚΤΗΡΙΟΛΟΓΙΑ

ΠΡΟΦΥΛΑΞΕΙΣ ΠΡΙΝ ΤΟ ΤΑΞΙΔΙ ΑΘΗΝΑ ΣΟΥΡΔΗ, ΠΑΘΟΛΟΓΟΣ- ΛΟΙΜΩΞΙΟΛΟΓΟΣ, ΕΡΡΙΚΟΣ ΝΤΥΝΑΝ

ΘΕΜΑ Αντιμετώπιση παθογόνων μικροοργανισμών με εμβόλια και ορούς

Μικροβιολογία (eclass pass: microbiology_2018 )

ΕΚΔΟΣΗ 1.0. Σόλωνος 108,Τηλ Φαξ

ΑΝΑΖΗΤΗΣΗ ΒΑΚΤΗΡΙΩΝ ΚΑΙ ΜΥΚΗΤΩΝ ΣΤΟ ΣΧΟΛΙΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ

Εμβόλιο Ανεμευλογιάς

ΜΕΛΕΤΗ ΙΛΑΡΑΣ ΣΕ ΓΕΝΙΚΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ Η ΝΕΑ ΓΡΙΠΗ ΤΩΝ ΧΟΙΡΩΝ

Διάγνωση λανθάνουσας φυματίωσης. Χαράλαμπος Μόσχος Επιμελητής Α Πνευμονολόγος-Φυματιολογος ΝΝΘΑ Η ΣΩΤΗΡΙΑ

ΤΜΗΜΑ Ι ΓΕΝΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ. Άρθρο 1 Στόχος

ΝΕΑ ΓΡΙΠΗ Όσα πρέπει να γνωρίζουμε..

ΧΗΜΙΚΟΙ ΚΑΙ ΒΙΟΛΟΓΙΚΟΙ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ. Ευρωπαϊκή Εβδομάδα Εμβολιασμών (24 30 Απριλίου 2016)

2 ο ΓΕΛ Βόλου

Αιμορραγικός πυρετός Ebola

ΤΕΛΟΣ 1ΗΣ ΑΠΟ 4 ΣΕΛΙΔΕΣ

ΣΟΒΑΡΟ ΟΞΥ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΟ ΣΥΝ ΡΟΜΟ SARS

Προαγωγή Υγείας Πρόληψη Νόσου Ιατρική κοινότητας

1 ο ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ

ΥΓΙΕΙΝΗ ΤΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ Η ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΤΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΣΤΗΝ ΥΓΕΙΑ

ΕΠΙΚΑΙΡΟΠΟΙΗΜΕΝΗ ΕΓΚΥΚΛΙΟΣ. «Προς όλες τις Μονάδες Θεραπείας για τα Ναρκωτικά»

Εμβόλιο Τετάνου-Διφθερίτιδας-Κοκκύτη (Td/Tdap)

ΤΙ ΕΙΝΑΙ Η ΛΥΣΣΑ. «Η λύσσα οφείλεται σε ιό, ο οποίος προκαλεί θανατηφόρο λοίμωξη, η οποία μεταδίδεται

Transcript:

Βιολογικοί Παράγοντες στο Χώρο Εργασίας ρ. Αθανάσιος Αθανασίου Σύμβουλος Ιατρός Εργασίας Τμήμα Επιθεώρησης Εργασίας www.mlsi.gov.cy/dli 1

Τι είναι ένας Βιολογικός Παράγοντας; Σύμφωνα με τους περί Ασφάλειας και Υγείας Στην Εργασία ( Βιολογικοί Παράγοντες) Κανονισμούς του 2001, βιολογικός παράγοντας είναι οποιοσδήποτε μικροοργανισμός, κυτταρική καλλιέργεια ή παράσιτο θα μπορούσε να προκαλέσει βλάβη στην υγεία, με τη μορφή: λοίμωξης τοξικότητας αλλεργίας ερεθισμού καρκινογένεσης www.mlsi.gov.cy/dli 2

Τι περιλαμβάνουν οι Βιολογικοί Παράγοντες ; Βακτήρια Ιοί Παράσιτα Μύκητες Βιολογικά υγρά, βλεννογόνοι Καλλιέργειες Γενετικά τροποποιημένοι μικροοργανισμοί www.mlsi.gov.cy/dli 3

Τι περιλαμβάνουν οι Βιολογικοί Παράγοντες ; Βακτήρια: Μονοκύτταροι μικροοργανισμοί που δεν διαθέτουν πραγματικό πυρήνα (προκαρυωτικά). Ιοί: μικροσκοπικοί, απλοί οργανισμοί οι οποίοι δεν διαθέτουν ανεξάρτητο μεταβολισμό αλλά αναπαράγονται μόνο μέσα σε ξένα ζωντανά κύτταρα (ξενιστές). Μύκητες: Μονοκύτταροι ή πολυκύτταροι μικροοργανισμοί (ευκαρυωτικοί) φυτικού τύπου οι οποίοι δεν έχουν την ικανότητα να φωτοσυνθέτουν ή και να κινούνται. Παράσιτα: Μονοκύτταροι ή πολυκύτταροι οργανισμοί οι οποίοι προσωρινά ή μονίμως διαβιούν στο σώμα άλλων έμβιων όντων (ξενιστών) και τρέφονται απ αυτά. Κυτταροκαλλιέργειες: in vitro ανάπτυξη κυττάρων που προέρχονται από πολυκύτταρους οργανισμούς. www.mlsi.gov.cy/dli 4

Μικροοργανισμοί και ασθένειες Το μεγαλύτερο ποσοστό των μικροοργανισμών είναι ωφέλιμο ή αβλαβές. Λιγότερο από το 1% μπορεί να προκαλέσει ασθένειες (παθογόνα μικρόβια). Οι μικροοργανισμοί ευθύνονται για το μισό των 50 εκατομμυρίων θανάτων που επιβεβαιώνονται κάθε χρόνο στον κόσμο. Εκτιμάται ότι 320.000 εργαζόμενοι σε όλο τον κόσμο πεθαίνουν κάθε χρόνο από μολυσματικές ασθένειες. Περίπου 5.000 εργαζόμενοι είναι θύματα στην ΕΕ Οι γυναίκες διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο από τους άνδρες. www.mlsi.gov.cy/dli 5

Κατάταξη Βιολογικών Παραγόντων Ομάδα 1 Περιλαμβάνει τους βιολογικούς παράγοντες που είναι απίθανο να προκαλέσουν ασθένεια στον άνθρωπο Χαμηλός κίνδυνος νόσησης για το κοινωνικό σύνολο και για το άτομο Παραδείγματα: Lactobacillus spp., Bacillus subtilis, Naegleria gruberi, Micrococcus spp., E. coli K12 www.mlsi.gov.cy/dli 6

Κατάταξη Βιολογικών Παραγόντων Ομάδα 2 Περιλαμβάνει τους παράγοντες : που μπορεί να προκαλέσουν ασθένεια στον άνθρωπο που μπορεί να προκαλέσουν κίνδυνο για τους εργαζόμενους δεν υπάρχει μεγάλη πιθανότητα να εξαπλωθούν στο κοινωνικό σύνολο Χαμηλός κίνδυνος νόσησης για το κοινωνικό σύνολο και μέτριος για το άτομο Γενικά, υπάρχει αποτελεσματική προληπτική ή θεραπευτική αγωγή. Παραδείγματα : S. Aureus, C. Tetani, B. Pertussis, N.Meningitidis, E. Coli, K12, H Helicobacter pylori, C.diphteriae, Legionella spp, Staphylococcus aureus www.mlsi.gov.cy/dli 7

Κατάταξη Βιολογικών Παραγόντων Ομάδα 3 Περιλαμβάνει τους παράγοντες: που μπορεί να προκαλέσουν σοβαρή ασθένεια στον άνθρωπο συνιστούν σοβαρό κίνδυνο για τους εργαζόμενους ενδέχεται υπάρχει κίνδυνος να διαδοθούν στο κοινωνικό σύνολο Χαμηλός κίνδυνος νόσησης για το κοινωνικό σύνολο και υψηλός για το άτομο Γενικά, υπάρχει αποτελεσματική προληπτική ή θεραπευτική αγωγή Παραδείγματα: Yersinia pestis, Bacillus anthracis, Mycobacterium tuberculosis, HBV, HCV, HIV, S.Typhi, Creutzfeldt-Jakob www.mlsi.gov.cy/dli 8

Κατάταξη Βιολογικών Παραγόντων Ομάδα 4 Περιλαμβάνει τους παράγοντες: που προκαλούν σοβαρή ασθένεια στον άνθρωπο συνιστούν σοβαρό κίνδυνο για τους εργαζόμενους, ενδέχεται να παρουσιάζουν υψηλό κίνδυνο διάδοσης στο κοινωνικό σύνολο Εξαιρετικά υψηλός κίνδυνος νόσησης για το κοινωνικό σύνολο και για το άτομο εν υπάρχει αποτελεσματική προληπτική ή θεραπευτική αγωγή Παραδείγματα: ιοί Marburg, Ebola και αιμορραγικού πυρετού Κονγκό/Κριμαίας www.mlsi.gov.cy/dli 9

www.mlsi.gov.cy/dli

Ταξινόμηση των Βιολογικών Παραγόντων Λοιμώξεις που μεταδίδονται από άνθρωπο σε άνθρωπο Λοιμώξεις που μεταδίδονται από ζωά σε άνθρωπο (ζωονόσοι) Λοιμώξεις από μικροοργανισμούς που υπάρχουν στο περιβάλλον εργασίας Λοιμώξεις σε ταξιδιώτες σε ενδημικές περιοχές www.mlsi.gov.cy/dli 11

Λοιμώξεις που μεταδίδονται από άνθρωπο σε άνθρωπο Α. Λοιμώξεις που μεταδίδονται κυρίως με τον αέρα. Η Φυματίωση, η ιλαρά, η παρωτίτιδα, η ερυθρά, η ανεμευλογιά, η πνευμονία από από πνευμονιόκοκκο και αιμόφιλο της ινφλουένζας, η μηνιγγίτιδα λόγω Neisseria meningitidis, o κοκκύτης, πνευμονίες από ιούς (ιοί γρίπης, αδενοϊοί, ιοί coxcackie, SARS) κ.ά. Βρίσκονται σε κίνδυνο εργαζόμενοι σε χώρους με μεγάλο συγχρωτισμό ανθρώπων (νηπιαγωγοί, δασκάλοι, σώματα ασφαλείας, εργαζόμενοι σε ιδρύματα και το υγειονομικό προσωπικό. www.mlsi.gov.cy/dli 12

Λοιμώξεις που μεταδίδονται από άνθρωπο σε άνθρωπο Β. Λοιμώξεις που μεταδίδονται με την κατάποση. Μικροοργανισμοί που προκαλούν διαρροϊκά σύνδρομα ( Shigella, Clostiridium, ιοί Rotavirus), η ηπατίτιδα Α και η πολιομυελίτιδα. Βρίσκονται σε κίνδυνο εργαζόμενοι στο χώρο της υγείας και χειριστές τροφίμων. Γ. Λοιμώξεις που μεταδίδονται κυρίως με την παρεντερική οδό. HBV, HCV, HIV Βρίσκονται σε κίνδυνο εργαζόμενοι στον τομέα της υγείας, αστυνομικοί, εργαζόμενοι σε ιδρύματα και στον τομέα της καθαριότητας. www.mlsi.gov.cy/dli 13

Λοιμώξεις που μεταδίδονται από άνθρωπο σε άνθρωπο. Λοιμώξεις που μεταδίδονται συνήθως με την άμεση επαφή. Ιογενής επιπεφυκίτιδα από αδενοϊό, ο ιός του απλού έρπητα HSV, ψώρα. Κινδυνεύουν περισσότερο εργαζόμενοι στο χώρο της υγείας, όπως σε ΜΕΘ, οι οδοντίατροι και εργαζόμενοι σε ιδρύματα. www.mlsi.gov.cy/dli 14

Λοιμώξεις που μεταδίδονται από ζωά σε άνθρωπο (ζωονόσοι) Α. Νόσοι που μεταδίδονται συνήθως με άμεση επαφή με ζώα ή με βιολογικά τους προϊόντα. Άνθρακας (κτηνοτρόφοι, κτηνίατροι, κρεοπώλες, εργαζόμενοι σε σφαγεία και βυρσοδεψεία) Λεπτοσπείρωση ( εργαζόμενοι σε αγροτικές εργασίες, σε υπονόμους και ορυχεία) Βρουκέλλωση (εργαζόμενοι στην κτηνοτροφία, μικρότερος κίνδυνος σε εργαζόμενους σε σφαγεία) Erysibeloid από το βακτήριο erysibelothrix rhusiopathie (εργαζόμενοι σε σφαγεία, επαφή με ψάρια) Στρεπτόκοκκος suis από επαφή με χοίρους. www.mlsi.gov.cy/dli 15

Λοιμώξεις που μεταδίδονται από ζωά σε άνθρωπο (ζωονόσοι) Β. Νόσοι που μεταδίδονται με κατάποση βιολογικών υλικών ζώων. Σαλμονέλλα, εχινόκοκκος, campylobacter jejuni (πουλερικά), toxoplasma gondi ( τοξοπλάσμωση από κατανάλωση ατελώς ψημένου κρέατος από άπλυτα φρούτα και λαχανικά). Γ. Νόσοι που μεταδίδονται συνήθως με δάγκωμα ζώων. Τουλαραιμία από οικόσιτα ζωά και μέσω μολυσμένων ξενιστών όπως είναι τα τσιμπούρια, λύσσα, σταφυλόκοκκοι και στρεπτόκοκκοι που υπάρχουν στο στόμα των περισσότερων ζώων. www.mlsi.gov.cy/dli 16

Λοιμώξεις που μεταδίδονται από ζωά σε άνθρωπο (ζωονόσοι). Νόσοι που μεταδίδονται αερογενώς με εισπνοή βιολογικών προϊόντων ζώων. Ψιττάκωση από πτηνά και αιγοπρόβατα, νόσος του Newcastle από πουλερικά. Πυρετός Q από αιγοπρόβατα και βοοειδή σε εργαζόμενους σε κτηνοτροφικές εργασίες. ιάφοροι ιοί από τρωκτικά γάτες και άγρια ζώα (monkeybox, vaccinia cowbox). Ε. Νόσοι που μεταδίδονται κυρίως μέσω ξενιστών. Νόσος του Lyme από τσιμπήματα κουνουπιών μυγών και τσιμπουριών. Επιδημικός πυρετικός τύφος από τσιμπούρια, ψύλλους και ακάρεα. Σπάνιοι ιοί όπως ο ιός του υτικού Νείλου, οι ιοί των αιμορραγικών πυρετών, ο ιός της εγκεφαλίτιδας της Κεντρικής Ευρώπης. www.mlsi.gov.cy/dli 17

Λοιμώξεις από μικροοργανισμούς που υπάρχουν στο περιβάλλον εργασίας Μικροοργανισμοί που υπάρχουν σε στάσιμα σε στάσιμα νερά, σε θερμό και υγρό έδαφος. Α. Μεταδίδονται κυρίως με την άμεση επαφή. Τέτανος, άτυπο mycobacterium marinum (νερό), σποροτρίχωση από μύκητα στο έδαφος, αγκυλοστομίαση από παράσιτο στο έδαφος (Εργαζόμενοι σε ορυχεία και οικοδομικές εργασίες). Β. μεταδίδονται κυρίως με την εισπνοή. Λεγεωνέλλα, ιστοπλάσμωση, ασπέργιλλος κ.ά. (βρίσκονται στο χώμα και κυρίως σε εργασίες εκσκαφής). www.mlsi.gov.cy/dli 18

Κίνδυνος Βιολογικών Παραγόντων Ο κίνδυνος ενός βιολογικού παράγοντα καθορίζεται από την μολυσματικότητα, δηλαδή την ικανότητα εισόδου και πολλαπλασιασμού ενός μικροοργανισμού, την παθογονικότητα, δηλαδή την ικανότητα πρόκλησης νόσου ως συνέπεια της λοίμωξης, την λοιμοτοξικότητα, δηλαδή τη σοβαρότητα μιας έκδηλης νόσου, την ανοσοποιητική ικανότητα, δηλαδή την ικανότητα του λοιμογόνου παράγοντα να δημιουργεί ειδική, ισχυρή και διαρκή ανοσία. Άλλα χαρακτηριστικά του είναι η αλλεργιογόνος και τοξική του ικανότητα. www.mlsi.gov.cy/dli 19

Μολυσματικότητα Παθογονικότητα Λοιμοτοξικότητα Βαθμός Κριτήριο: πόσο μολυσματικό και μεταδοτικό είναι τα ο νόσημα Κριτήριο: έκδηλη νόσος Κριτήριο: σοβαρές λοιμώξεις Μεγάλος Ευλογιά Ιλαρά Ανεμοβλογιά Πολυομυελίτιδα Ευλογιά Ιλαρά Ανεμοβλογιά Κοινό κρυολόγημα Ευλογιά Λέπρα Μέσος Ερυθρά Παρωτίτιδα Κοινό κρυολόγημα Ηπατίτιδα Α Ερυθρά Παρωτίτιδα Φυματίωση Πολυομυελίτιδα Μικρός Λέπρα Φυματίωση Πολυομυελίτιδα Ηπατίτιδα Α Φυματίωση Λέπρα Ηπατίτιδα Α Ιλαρά Παρωτίτιδα Ερυθρά Ανεμοβλογιά Κοινό κρυολόγημα

Βιολογικοί Παράγοντες και Επαγγελματικές ραστηριότητες στη βιομηχανία τροφίμων και ποτών, στη φαρμακοβιομηχανία, στις υγειονομικές και κτηνιατρικές υπηρεσίες, στα μικροβιολογικά και κυτταρολογικά εργαστήρια, στον οικοδομικό και κατασκευαστικό τομέα, στη βιομηχανία κατεργασίας μετάλλου, στη ξυλουργική βιομηχανία, σε γεωργικές και κτηνοτροφικές εργασίες, στη δασοκομία και φυτοκομία. στα κλωστοϋφαντουργεία σε εργασιακούς χώρους με συστήματα κλιματισμού και μεγάλη υγρασία www.mlsi.gov.cy/dli 21

www.mlsi.gov.cy/dli

www.mlsi.gov.cy/dli

10 Σημαντικότεροι Αναδυόμενοι Βιολογικοί κίνδυνοι www.mlsi.gov.cy/dli 24

Μέτρα Πρόληψης των Βιολογικών Κινδύνων Τεχνικά μέτρα: κατάλληλος σχεδιασμός των μεθόδων εργασίας, συστήματα καθαρισμού του αέρα, συντήρηση των συστημάτων κλιματισμού και υδροδότησης. Οργανωτικά μέτρα: μείωση στον ελάχιστο δυνατό βαθμό του αριθμού των προσώπων που εκτίθενται ή ενδέχεται να εκτεθούν. Προληπτικά μέτρα στο περιβάλλον εργασίας: καθαρισμός και απολύμανση των χώρων εργασίας, μέτρα διαχείρισης των μολυσματικών αποβλήτων Μέτρα υγιεινής και ατομικής προστασίας (βασικές προφυλάξεις). Ιατρική παρακολούθηση της υγείας των εργαζομένων πριν και μετά την έκθεση. www.mlsi.gov.cy/dli

Βασικές Προφυλάξεις Έχουν σκοπό την πρόληψη ή την μείωση του κινδύνου και είναι: η ατομική υγιεινή των χεριών. η χρήση των μέσων ατομικής προστασίας: γάντια στολές εργασίας, υποδήματα μάσκες και γυαλιά σκούφο Η χρήση ειδικών μασκών με φίλτρα για κατακράτηση σωματιδίων εκεί όπου χρειάζονται. www.mlsi.gov.cy/dli 26

ειγματοληψία και Προσδιορισμός Βιολογικών Παραγόντων στο Χώρο Εργασίας Για τον προσδιορισμό των βιολογικών παραγόντων στους χώρους εργασίας χρησιμοποιείται ειδική δειγματοληπτική συσκευή αναρρόφησης του εργασιακού αέρα, η οποία βασίζεται στο σύστημα συλλογής αερόφερτων σωματιδίων σύμφωνα με την αρχή του Anderson παγκοσμίως αποδεκτή και σύμφωνα με το πρότυπο ISO 14698-1. www.mlsi.gov.cy/dli

ειγματοληψία και Προσδιορισμός Βιολογικών Παραγόντων στο Χώρο Εργασίας Η συσκευή βασίζεται στην αρχή της πρόσκρουσης του αέρα, ο οποίος περνά μέσω ενός διάτρητου δίσκου πάνω σε αποστειρωμένα τρυβλία με θρεπτικά υλικά. όλα τα σωματίδια διαμέτρου >1μm συλλέγονται επάνω στο τρυβλίο. Μετά το πέρας των δειγματοληψιών ακολουθεί το στάδιο επώασης των τρυβλίων σε επωαστικό θάλαμο σε δεδομένη θερμοκρασία και για δεδομένο χρονικό διάστημα για κάθε κατηγορία βιολογικών παραγόντων. www.mlsi.gov.cy/dli

ειγματοληψία και Προσδιορισμός Αερομεταφερόμενων Βιολογικών Παραγόντων Μετά το τέλος της επώασης γίνεται η αναγνώριση των αποικιών και η αρίθμηση αυτών. Τα αποτελέσματα εκφράζονται σε αποικίες / m3 Προσδιορίζεται η ολική μικροβιακή χλωρίδα, και το ολικό φορτίο μυκήτων. www.mlsi.gov.cy/dli

Ταξινόμηση του Βιολογικού Φορτίου Με βάση τον αριθμό των αποικιών (CFU) ανά κυβικό μέτρο (m3) αέρα, το ολικό βακτηριακό φορτίο και το ολικό φορτίο μυκήτων ταξινομείται στη διεθνή βιβλιογραφία στις εξής κατηγορίες: πολύ χαμηλό, χαμηλό, μεσαίο, ψηλό και πολύ ψηλό www.mlsi.gov.cy/dli

Ταξινόμηση και Ενδεικτικές Τιμές του Βιολογικού Φορτίου Κατηγορία Ταξινόμησης Ολικό φορτίο μυκήτων CFU/m3 Πολύ χαμηλό <25 Χαμηλό <100 Μεσαίο <500 Ψηλό <2000 Πολύ Ψηλό >2000 Κατηγορία Ταξινόμησης Ολικό βακτηριακό φορτίο CFU/m3 Πολύ χαμηλό <50 Χαμηλό <100 Μεσαίο <500 Ψηλό <2000 Πολύ Ψηλό >2000 www.mlsi.gov.cy/dli

Ενδεικτικά όρια και Κατευθυντήριες Οδηγίες Ολικό φορτίο μυκήτων ή ολικό βακτηριακό φορτίο CFU/m3 Προτεινόμενα μέτρα <500 Επιτρέπεται η εργασία 500-2000 Επιτρέπεται η εργασία νοουμένου ότι λαμβάνονται μέτρα για μείωση του φορτίου κάτω από 500 CFU/m3 >2000 εν ενδείκνυται η διεξαγωγή εργασίας έστω και προσωρινά εκτός από τις εργασίες αποκατάστασης της ποιότητας του αέρα www.mlsi.gov.cy/dli

Εκτίμηση του Βιολογικού Φορτίου και Κατευθυντήριες Οδηγίες Για μείωση του ολικού βακτηριακού φορτίου και ολικού φορτίου μυκήτων στην περιοχή τιμών 500-2000 CFU/m3 μπορεί να χρησιμοποιηθεί, σύστημα καθαρισμού αέρα εσωτερικού χώρου με φίλτρα ψηλής αποδόσεως δυναμικότητας 5-8 αλλαγών αέρα ανά ώρα. Σε χώρους στους οποίους εμφανίζονται τιμές ολικού βακτηριακού φορτίου και ολικού φορτίου μυκήτων πάνω από 2000 CFU/m3 πρέπει να λαμβάνονται άμεσα διορθωτικά μέτρα καθαρισμού και απολύμανσης για μείωση των πιο πάνω φορτίων.

Ιατρική Παρακολούθηση της Υγείας Η ιατρική παρακολούθηση της υγείας των εργαζομένων περιλαμβάνει ενέργειες πριν κάποιο συμβάν όπως: ηλήψη στοχευμένου αναμνηστικού ιατρικού και επαγγελματικού ιστορικού και κατάρτιση ατομικού ιατρικού φακέλου. η διενέργεια κλινικών και εργαστηριακών εξετάσεων για εκτίμηση της κατάστασης της υγείας κατά τη πρόσληψη αλλά και σε τακτά χρονικά διαστήματα έκθεσης σε βιολογικούς παράγοντες. οεντοπισμός των ατόμων που είναι ανεμβολίαστοι και ενδείκνυται να εμβολιαστούν καθώς επίσης και αυτών που δεν ανταποκρίνονται στον εμβολιασμό. η πραγματοποίηση του ενδεικνυόμενου εμβολιασμού αναλόγως του βιολογικού παράγοντα. www.mlsi.gov.cy/dli 34

Ιατρική Παρακολούθηση της Υγείας Μετά από κάποιο συμβάν (ασυνήθη έκθεση σε βιολογικό παράγοντα ή κάποιο ατύχημα, ή εκδήλωση μιας ασθένειας) η ιατρική παρακολούθηση της υγείας περιλαμβάνει: την εξέταση αντισωμάτων για την εκτίμηση της ανοσολογικής κατάστασης μετά την έκθεση από ατύχημα. την χορήγηση προφυλακτικής θεραπείας (χημειοπροφύλαξης) μετά την έκθεση αν ενδείκνυται. την κλινικοεργαστηριακή επιβεβαίωση πιθανής προσβολής ως αποτέλεσμα επαγγελματικής μόλυνσης ή παθολογικών καταστάσεων που μπορεί να περιορίσουν την καταλληλότητα για εργασία. παρακολούθηση της υγείας μετά την έκθεση ή την www.mlsi.gov.cy/dli 35 εκδήλωση της νόσου και εφαρμογή κατάλληλης

Ατύχημα με Αιχμηρό Αντικείμενο στον Νοσοκομειακό Τομέα Κίνδυνος μετάδοσης αιματογενώς μεταδιδόμενων νοσημάτων από τραυματισμούς από αιχμηρά αντικείμενα. Εκτίμηση του κινδύνου. Εφαρμογή των βασικών προφυλάξεων. Ενημέρωση, ευαισθητοποίηση και κατάρτιση. Καταγραφή και αναφορά συμβάντος. ιερεύνηση των αιτιών και περιστάσεων του συμβάντος. ιαδικασίες ιατρικής παρακολούθησης του εκτεθέντος εργαζόμενου. www.mlsi.gov.cy/dli

Εμβολιασμοί Εργαζομένων Εμβόλιο Γρίππης προσωπικό ιδρυμάτων χρόνιων πασχόντων νοσηλευτικό, ιατρικό και παραϊατρικό προσωπικό εμβολιασμός σε μονάδες πουλερικών εργαζόμενοι με αναπνευστικά προβλήματα, καρδιοπάθειες, παθήσεις νεφρών, σακχαρώδη διαβήτη, ή άλλα μεταβολικά νοσήματα εργαζόμενοι άνω των 65 ετών Εμβόλιο Πμευμονιόκοκκου Εργαζομένους σε ορυχεία και λατομεία Εργαζόμενοι σε περιβάλλον με τοξικές σκόνες και με υποτροπιάζουσες λοιμώξεις του αναπνευστικού. Εργαζόμενοι που έχουν υποστεί σπληνεκτομή Εργαζόμενοι με παθήσεις νεφρών, καρδιοπάθειες, σακχαρώδη διαβήτη www.mlsi.gov.cy/dli

Εμβολιασμοί Εργαζομένων Εμβόλιο της Ηπατίτιδας Α Εργαζόμενοι στον τομέα της καθαριότητας Εργαζόμενοι στον τομέα της αποχέτευσης Εργαζόμενοι σε νεκροταφεία Χειριστές τροφίμων Προσωπικό παιδικών σταθμών και ιδρυμάτων Ιατρονοσηλευτικό προσωπικό μονάδων λοιμωδών νοσημάτων και παιδιατρικών τμημάτων Εμβόλιο της Ηπατίτιδας Β ιατρικό, νοσηλευτικό και παραϊατρικό προσωπικό τραυματιοφορείς σώματα ασφαλείας αστυνομικοί προσωπικό φυλακών μετανάστες εργαζόμενοι και άλλες ομάδες υψηλού κινδύνου www.mlsi.gov.cy/dli

Εμβολιασμοί Εργαζομένων Εμβόλιο Τετάνου εργαζόμενοι στον τομέα της καθαριότητας εργαζόμενοι στον τομέα της αποχέτευσης εργαζόμενοι σε νεκροταφεία εργαζόμενοι σε σφαγεία, βυρδοδεψεία γεωργοί κτηνοτρόφοι τραυματιοφορείς Οικοδόμοι Εμβόλιο Λύσσας Εργαζόμενοι με άγρια ζώα Σπηλαιολόγοι Κτηνίατροι Εργαζόμενοι σε εργαστήρια με καλλιέργειες ιού λύσσας Ταχυδρόμοι Εμβόλιο κατά του άνθρακα Εργαζόμενοι σε μονάδες επεξεργασίας δέρματος και σε εργαστήρια www.mlsi.gov.cy/dli

www.mlsi.gov.cy/dli

Γνωστοποίηση Επαγγελματικών Ασθενειών 401 Λοιμώδεις και παρασιτικές ασθένειες που μεταδίδονται στον άνθρωπο από ζώα ή πτώματα ζώων 402 Τέτανος 403 Βρουκέλλωση 404 Ιογενής Ηπατίτιδα 405 Αμοιβάδωση 406 Φυματίωση από κοντινή και συχνή επαφή με άτομα που υποφέρουν από φυματίωση και δέχονται θεραπεία σε νοσοκομεία ή σανατόρια 407 Άλλες λοιμώδεις ασθένειες που προσβάλλουν το προσωπικό που ασχολείται με την πρόληψη, την περίθαλψη, την παροχή κατ οίκον βοήθειας και άλλες ανάλογες δραστηριότητες από τις οποίες υπάρχει κίνδυνος μόλυνσης www.mlsi.gov.cy/dli 41

Κριτήρια ιάγνωσης Επαγγελματικών Ασθενειών Κλινικά κριτήρια (εξέταση από τον ιατρό εργασίας) Ιστορικό έκθεσης σε βιολογικό παράγοντα Παρουσία συμπτωμάτων συμβατών με την κλινική παθολογία της υπό διερεύνηση νόσου Ευρήματα κλινικής εξέτασης από τον ιατρό εργασίας Εργαστηριακά κριτήρια (επιβεβαίωση της έκθεσης και των κλινικών κριτηρίων) Εξετάσεις αίματος, ούρων, πτύελα, κόπρανα. Ακτινογραφία θώρακος Κριτήρια επαγγελματικής έκθεσης Ελάχιστος χρόνος απασχόλησης Μέγιστος χρόνος επώασης www.mlsi.gov.cy/dli

Ευχαριστώ για την Προσοχή σας www.mlsi.gov.cy/dli