2 η τηλεδιάσκεψη (Εικονική Τάξη) Σχέδιο µαθήµατος Α) Γενικά Στοιχεία 1. άσκαλοι(ες): Ένας δάσκαλος από κάθε σχολείο 2. Τόπος, χρόνος, αριθµός µαθητών Σχολείο ιδακτική Ώρα Τάξη/ Τµήµα Αριθµός Μαθητών 2 ο.σ. Μυτιλήνης 3 η -4 η Στ1 24.Σ.Λεοντείου Ν. Σµύρνης 3 η -4 η Στ1 28 Β) Περιγραφή Μαθήµατος 1. Τίτλος Μαθήµατος: «Αιγαίου Σµύρνη» 2. Εκπαιδευτικό Λογισµικό: «Μικρασία 1922» Χρησιµοποιούµενες ιευθύνσεις Internet: κιβωτός κειµηλίων Μικρασιατών προσφύγων http://www.ceti.gr/kivotos/index2.html 3. Ένταξη µαθήµατος στο αναλυτικό πρόγραµµα Τάξη: Στ δηµοτικού Γνωστικό αντικείµενο: Ευέλικτη Ζώνη Θεµατική περιοχή: Πολιτισµός ιαπολιτισµική επικοινωνία και αλληλεπίδραση(.ε.π.π.σ.) Γενικοί στόχοι της διαθεµατικής προσέγγισης στα πλαίσια της ευέλικτης ζώνης: α) να αναλάβουν πρωτοβουλίες, να δοθούν οι ευκαιρίες να αυτενεργήσουν, να συνεργαστούν, να επικοινωνήσουν αποτελεσµατικά µε το περιβάλλον, β) να ενισχύσουν τη θετική στάση απέναντι στη µάθηση και στο σχολείο, γ) να αντιµετωπίσουν διεπιστηµονικά σηµαντικά πεδία του σύγχρονου ελληνικού πολιτισµού. Στη συγκεκριµένη διδασκαλία, ο στόχος αυτός είναι άµεσα συνδεδεµένος
µε την τοποχρονική και ιστορική αλληλεξάρτηση των δύο πλευρών του Αιγαίου Πελάγους. ιδακτικοί στόχοι της ενότητας: α) να γνωρίσουν τα κυριότερα ιστορικά γεγονότα τα οποία συνδέονται µε το Μικρασιατικό πόλεµο και τη Μικρασιατική καταστροφή, β) να γνωρίσουν τη διαχρονική πορεία των Ελλήνων µε µικρασιατική καταγωγή και τη σηµαντική παρουσία τους στην ιστορία και τον πολιτισµό της σύγχρονης Ελλάδας. γ) να γνωρίσουν δείγµατα της πολιτιστικής προσφοράς των Ελλήνων Μικρασιατικής καταγωγής, δ)να γνωρίσουν το χώρο στον οποίο έδρασαν και κινήθηκαν οι Έλληνες κάτοικοι της Μ. Ασίας, σε σχέση µε το ευρύτερο περιβάλλον του Αιγαίου Πελάγους και της Ελλαδικής περιοχής. Ειδικοί διδακτικοί στόχοι σε σχέση µε το πλαίσιο «Θάλασσα»: α) να συνδέσουν τη ζωή των κατοίκων της παραθαλάσσιας πόλης της Σµύρνης, η οποία υπήρξε και σηµαντικό λιµάνι της εποχής, µε τα ιστορικά γεγονότα της Μικρασιατικής καταστροφής και της βίαιης αποχώρησης του ελληνικού στοιχείου από τη Μ. Ασία β) να γνωρίσουν µια διαφορετική οπτική γωνία του Αιγαίου, ως θάλασσας, που ενώνει αλλά και χωρίζει δύο εκφάνσεις του ίδιου πολιτισµού. Μεθοδολογία ιδακτικής προσέγγισης: Εικονική Τάξη> ιαθεµατική προσέγγιση της διδασκαλίας > δραστηριότητες Αναµενόµενα αποτελέσµατα: Η επίτευξη των γενικών και ειδικών διδακτικών στόχων. 4. Σύντοµη Περιγραφή: Εισαγωγή και αφόρµηση της διδασκαλίας, διαθεµατική προσέγγιση (ιστορία, γεωγραφία, λογοτεχνία, αισθ. αγωγή) µε δραστηριότητες και από τα δύο σχολεία (διαδοχική εναλλαγή µεταξύ παθητικού και ενεργητικού ακροατηρίου), ανακεφαλαίωση και κλείσιµο της τηλεδιάσκεψης.
5. οµή Μαθήµατος: 1)10 λεπτά > Εισαγωγή - Αφόρµηση από δάσκαλο.σ. Μυτιλήνης 2) 30 λεπτά > Σχολείο Λεοντείου 3) 30 λεπτά > Σχολείο Μυτιλήνης 4) 10 λεπτά > Ανακεφαλαίωση από το δάσκαλο.σ. Λεοντείου. Αναλυτική περιγραφή επιµέρους βηµάτων διδασκαλίας: 1) (10 λεπτά): > Εισαγωγή - Αφόρµηση από δάσκαλο.σ. Μυτιλήνης Αφόρµηση: Ο δάσκαλος ανακοινώνει στους µαθητές, ότι πρόκειται να παρακολουθήσουν µια ενδιαφέρουσα ολιγόλεπτη προβολή, η οποία θα περιλαµβάνει φωτογραφίες εποχής από κατοίκους και εικόνες της πόλης της Σµύρνης πριν την καταστροφή. Εισαγωγή: Ο δάσκαλος απευθύνεται προς τους µαθητές και τους ζητά να αναφέρουν, πόσοι από αυτούς γνωρίζουν ότι έχουν µικρασιατική καταγωγή. Τους ρωτά επίσης, τι έχουν ακούσει σχετικά µε την Μικρά Ασία, την ύπαρξη του ελληνικού στοιχείου εκεί, τα ιστορικά γεγονότα που ανάγκασαν τη φυγή των Ελλήνων από την περιοχή. Προβάλλονται δύο σύντοµα βίντεο, µε αυθεντικές σκηνές από την πυρκαγιά της Σµύρνης και τη φυγή των κατοίκων. Τους ανακοινώνει ότι στη συνέχεια θα ασχοληθούν µε τη διερεύνηση του θέµατος της µικρασιατικής καταστροφής και, ότι για το σκοπό αυτό, θα χρησιµοποιηθεί ένα σχετικό εκπαιδευτικό λογισµικό. 2) (30 λεπτά): > Σχολείο Λεοντείου Ιστορία(20 λεπτά) Από το «Μικρασία 1922» προβάλλεται το slide show της ενότητας «η καταστροφή». Ακολουθεί η προβολή του κειµένου της αφήγησης, που ακουγόταν κατά την προβολή. Ενεργητικό ακροατήριο: Συµπληρώνουν τη δραστηριότητα στο φύλλο δραστηριοτήτων 1α. Συζητούν τις απαντήσεις. Παθητικό ακροατήριο: Χρησιµοποιείται το σχολικό εγχειρίδιο της Ιστορίας και γίνεται σιωπηρή ανάγνωση της ενότητας «Μικρασιατικός Πόλεµος». Συµπληρώνουν τη δραστηριότητα στο φύλλο δραστηριοτήτων 1β.
Από το «Μικρασία 1922» προβάλλεται το slide show της ενότητας «πρόσφυγες». Ενεργητικό ακροατήριο: Συµπληρώνουν τη δραστηριότητα στο φύλλο 2α. Συζητούν τις απαντήσεις και βλέπουν τη σωστή συµπλήρωση από την αντίστοιχη δραστηριότητα του λογισµικού. Παθητικό ακροατήριο: Χρησιµοποιείται το σχολικό εγχειρίδιο της Ιστορίας και γίνεται σιωπηρή ανάγνωση των παραθεµάτων σχετικά µε τους πρόσφυγες. Συµπληρώνουν τη δραστηριότητα στο φύλλο 2β. Γλώσσα(10 λεπτά) Από το «Μικρασία 1922» προβάλλεται το απόσπασµα από το έργο της. Σωτηρίου «Ματωµένα χώµατα», το οποίο αναφέρεται στις τελευταίες ώρες της παραµονής των Ελλήνων στη Σµύρνη, ενώ παράλληλα το διαβάζει και ο δάσκαλος. Ακολουθεί συζήτηση σχετικά µε τους Έλληνες ποιητές και λογοτέχνες που ασχολήθηκαν στα έργα τους µε την Μ. Ασία, πολλοί από τους οποίους είναι και µικρασιατικής καταγωγής (Σεφέρης, Ελύτης, Βενέζης, Σωτηρίου, Πολίτης). Ενεργητικό ακροατήριο: Παρακολουθεί την προβολή, συµµετέχει στη συζήτηση και οι µαθητές συµπληρώνουν τη δραστηριότητα στο φύλλο 3α. Παθητικό ακροατήριο: ιαβάζει το κείµενο και στη συνέχεια συµπληρώνει τη δραστηριότητα στο φύλλο 3β. 3) (30 λεπτά): > Σχολείο Μυτιλήνης Γεωγραφία (15 λεπτά) Ενεργητικό ακροατήριο: Προβάλλεται ο χάρτης της Ελλάδας και οι µαθητές εντοπίζουν την περιοχή της Μ. Ασίας, το Αιγαίο, τα αιγαιοπελαγίτικα νησιά, τη Μυτιλήνη, την Αθήνα (Ν. Σµύρνη). Από το «Μικρασία 1922» προβάλλεται ο χάρτης µε τα παράλια της Μ. Ασίας και τα αιγαιοπελαγίτικα νησιά. Στη συνέχεια παρατηρούν και πιθανολογούν τις απαντήσεις της δραστηριότητας του λογισµικού, που σχετίζεται µε την πορεία του ελληνικού στρατού στην Μ. Ασία. Οι µαθητές εντοπίζουν µικρασιατικές πόλεις, εστιάζουν στη Σµύρνη, περιγράφουν τα γεωφυσικά της χαρακτηριστικά, υποθέτουν τις ασχολίες των κατοίκων και τις συνθήκες ζωής τους, παρατηρούν και δικαιολογούν την πορεία των προσφύγων προς τα κοντινά νησιά. Συµπληρώνουν το χάρτη στο φύλλο δραστηριοτήτων 4.
Παθητικό ακροατήριο: Οι µαθητές παρατηρούν το χάρτη της Ελλάδας της τάξης τους, καθώς και τον αντίστοιχο χάρτη του σχολικού εγχειριδίου της Ιστορίας. Παρακολουθούν τη συζήτηση του ενεργητικού ακροατηρίου. Υποστηρίζουν και ελέγχουν τις παρατηρήσεις των συµµαθητών τους. Συµπληρώνουν το χάρτη στο φύλλο δραστηριοτήτων 4. Αισθητική Αγωγή (15 λεπτά) Ενεργητικό ακροατήριο: Με τη χρήση του ηλεκτρονικού υπολογιστή, οι µαθητές επισκέπτονται την ιστοσελίδα της «κιβωτού των κειµηλίων» των Μικρασιατών προσφύγων (http://www.ceti.gr/kivotos/index2.html). Παρακολουθούν µία σύντοµη πλοήγηση στα δείγµατα καλλιτεχνικής δηµιουργίας των Μικρασιατών, φτιαγµένα από διάφορα υλικά. Γίνεται συζήτηση γύρω από τα αντικείµενα και γενικότερα για τη µικρασιατική τέχνη και τους καλλιτέχνες µικρασιατικής καταγωγής. Εργάζονται στη συνέχεια στο φύλλο 5α. Παθητικό ακροατήριο: Εργάζονται στο φύλλο δραστηριοτήτων 5β. 4) (10 λεπτά): > Ανακεφαλαίωση από το δάσκαλο.σ. Λεοντείου. Στο τελευταίο κοµµάτι της τηλεδιάσκεψης γίνεται µια σύντοµη επανάληψη της όλης διαδικασίας και ανακεφαλαιώνοντας ο δάσκαλος επισηµαίνει τα κύρια σηµεία της διδακτικής προσέγγισης. Επιπλέον, ανακοινώνει στους µαθητές το περιεχόµενο της επόµενης τηλεδιάσκεψης που είναι η τηλεσυνεργασία των οµάδων των µαθητών, µε βάση τις θεµατικές ενότητες οι οποίες αναδείχθηκαν κατά τη διδασκαλία. Συνδυασµός µε άλλα µέσα διδασκαλίας: Εκπαιδευτικό λογισµικό, ηλεκτρονικοί υπολογιστές, κάµερα τηλεδιάσκεψης, εποπτικό υλικό (χάρτες, βίντεο), χαρτί, µολύβι (φύλλα δραστηριοτήτων). Γ) Παράρτηµα επισυναπτόµενο υλικό: εκπαιδευτικό λογισµικό «Μικρασία 1922»,το οποίο κατασκευάστηκε από τους σπουδαστές του τµήµατος: Μ. Αντωνοπούλου, Φ. Γούσια, Α. Ταγκάλου, Γ. Φιλιππούση χάρτης Ελλάδας χάρτης Μικράς Ασίας
Slide show αφόρµησης 2 βίντεο καταστροφής Σµύρνης φύλλα δραστηριοτήτων µαθητών 1-5 Ακολουθούν τα φύλλα δραστηριοτήτων της 2 ης τηλεδιάσκεψης