τ. ςἵῖᾓ Ιι r Van μ» I I b) I: '34:) Ἰ

τ. ςἵῖᾓ ἔ Ιι r Van μ» I I b) I: '34:) Ἰ Ξἴὶἒᾕνιψ 1 ΗΙ, _7"\ ΞἌᾉ. ΛA - p D ΞΫᾼΞὟ

ΣΕΜΛΙΝ Καὶ ἡ πλέον τέλεια καὶ ἀκριβὴ ἐπίπλωσις φαίνεται ἄχαρη καὶ ψυχρὴ χωρὶς τὴ ζεστασιὰ καὶ τὴν ὀμορφιὰ ἑνὸς κεντήματος. Τὸ πρωτότυπο αὐτὸ σχέδιο κεντιἑται σὲ καμβὰ Νο 9 μὲ ΜΟΥΛΙΝΕ D.M.C. (ΝΤΕ-ΜΙ-ΣΕ) διπλῆ κλωστὴ σὲ σταυροβελονιὰ στὰ χρώματα: Κόκκινο 606, Κίτῥίνο 742, Γκρενὰ 815, Σιὲλ 809, Ρὸζ 3688, Καφὲ 801, Πράσινο σκοῦρο 895, Πράσινο ἀνοικτὸ 3347.

ἐπιθεωρήσοις χωροφυλακῆς ΜΗΝΙΑΙΑ ΕΚΔΟΣΙΣ ΑΡΧΗΓΕΙΟΥ ΧΩΡΙΚΗΣ ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΔΗΜΟΠΩΝ ΣΧΕΣΕΩΝ Γραφεῖσι Ἰουλιανοῦ 36 - Ἀθῆναι ἵπλ. 835.446. 836.361 εσωτ. ΙΟΥΛΙΟΣ ἹΒἹΞι ETD! ΞΞ-ὶζι ΤΕΥΧΠΣ 67;)! ΓΙ Ε Ρ Ι Ε χ Ο ΝἸ Ε Ν Α Ο Τουρισμὸς καὶ αἱ ἐπιπτώσεις του ἐπὶ τῆς κοινωνικοπολιτικῆς δομῆς τῆς χώρας, κ. Νικολάου Κουτρουμπῆ, Μοιράρχου... 386 Ὑπάρχει ζωὴ εἰς τὸ Σύμπαν; κ. Δημητρίου Κωτσάκη, Καθηγητοῦ Πανεστημίου Ἀθηνῶν... 394 Τὸ πυροτέχνημα (χρονογράφημα), κ. Νικολάου Φίλιππα, Γυμνασιάρχου.. 397 Η σημασία τῆς πορείας τῶν γυναικῶν πρὸς τὴν Ἀμόχωστο, κ. Ἀσπασίας Καλλιγέρη, Γεν. Γραμματέως Ἐθνικοῦ Συμβουλίου Ἑλληνίδων... 398 Οἱ λόγοι τιμῆς καὶ τὸ ἔγκλημα, ἰδίᾳ ἐν Κρήτη (B μέρος), κ. Δημ. Τσεβᾶ, Εἰσαγγελέως Πρωτοδικῶν Ἀθηνῶν.. 402 Πρὸ 4οετίας... 406 Παγκόσμιο ἀστυνομικὰ περισκοποῖο.. 408 Πνευματικοὶ ἀντίλαλοι... 410 Ἀθλητικὴ Ἐπιθεώρησις... 412 Ἀπὸ τὸ βιβλίο Συμβάντων... 414 Νέα ἀπὸ τοὺς Νέους... 416 Ἀχαΐα (B μέρος), κ. Χρήστου Ρἑππα, Ὑπομοιράρχου... 418 Ἀπὸ ὅλο τὸν κόσμο... 424 Νέος Μεσαίων ἀνατελεῖς κ. Ἀχ. Τάγαρη, Ἀντ)γου ἐ.ἀ., Δημοσιολόγου 426 Ἐδῶ Ἄμεσος Ἐπέμβασις... 429 Τὸ φαράγγι τῆς Σαμαριἇς, κ. Baa. Σεκλερἑντου, Ὑπομ)ρχου... 430 Χριστιανικὰ μηνύματα... 432 Ο Ἰατρὸς σὰς συμβουλεύει... 433 0 Διοικητὴς τοῦ Ἀστυνομικοῦ Τμήματος, κ. Χρήστου Φορλἰγκα, Ταγματάρχου Χωρ)κῆς... _... 434 Σύγχρονα τεχνικὰ θέματα... 437 Βλέποντας καί.... γράφοντας 440 Διασκεδάζετε... μαθαίνοντας... 442 Νέα τοῦ Μηνὸς... 444 ΕΞΩΦΥΛΛΟΝ υἱὸ Τουρισμός δὲν εἶναι κάτι ἅ- γνωστο στήν χώρα αὐτή, ὅτε καί ἡ ἜΠ.ΧΩΡ.ι ἀσχολεῖται πρῶτη φορά μέ τό θέμα.υοσο δμωςκαί ἄν ειναι γνωστό τό φαινόμενα σἐ ὅλους μας πάντα κάτι καινούργιο ἀβακἷλῤπτει κανείς νά γράψῃ ἥ ν ε πῃ. >ἷ<οί (Ξένοι ἐπισκέπτες τῆς πατρἷδσἓῒμας τἇ τελευταία χρόν α πολλ πλα - των παραδόσεων καί της ἱστορία μέ τό ὑπέροχο κλίματά ἀναρίθμητα ἱστορικά μν μεια καί τόν δημιουργικό λαό γινε ἀληθινός μαγνήτης γιά τοθς ξένους. *Oi ἄνθρωποι δμὼς αὐτοί πού κατακλύζουν τήν χώρα μας μὲ διαρκῶς αὐξανόμενα ρυθμό, ε ναι φορεῖς νέων ἡθωνὶἐθίμων, συνηθειων ζωης καί πολιτιστικῶν πααδδσεων ὟὈ συγχρωτισμός καῒ ἡ Ξλληλογνωριμία ἔχει σάν αποτἐλεσμα τήν μεταβίβασι ὅλων αὐτῶν τῶν πραγμάτων1ποΰ συνήθως ἐπιδροὖνάθετικά,ἓνίοτε δμὼς καί ἀρνητικ. ᾏἌπό ἐμᾶς ἐξαρτᾶται νά κρατῆδἒῦῖἶδῒᾖν χωρα μας ὅλα τά στοιχεια εκεινα που ἀφομοιοθμενα θἅ συντελέσουν στήν πρόοδο καί νἄ ἀπορρίψουμε ὅτιδήποτε μπορεῖ νᾶ μᾶς βλάψῃ καΐ σᾶν a; τομα μεμονωμἶνα ἄλλα καί σάνπεμ θνοξ ; Ὦ Η ΕΠΙΘΕΩΡΗΣΙΣ ΧΩΡΟΦΥΛΑΚΗΣ "J Στὸν ἱερὸ χῶρο τῆς ἀρχαίας Ὁλυμπἰας ὅπως καὶ σὲ ὅλα σχεδὸν τὰ μέρη τῆς Ἑλλάδος, οἱ ἄνδρες τ ῆ ς Τουριστικῆς Ἀστυνομίας Χωροφυλακῆς προσφέρουν τὶς πολύτιμες ὑπηρεσίες τους. ΕΤΗΣΙΑΙ ΣΥΝΔΡΟΜΑΙ ἉξιωμσἹ-ικσἱ- ἉἝυπασπισἹ-αί Δρχ 150 -Υπαξιωματικοἱ-Χωρσφὐλακες π 130 Πολιτ. ιγπόλλπλοι-ὗὶᾶιῶται.. 150 ZL'JAADVOI prutcta- Upyavmpoi.. 25C) ΤΙΜΗ ΤΕΥΧΟΥΣ ΔΡΧ. 13

ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΚΟΥἸῬΟΥΜΠΗ Μ ὁ ι ρ ά ρ χ ο υ Ο τουρισμὸς εἰς τὴν ἐποχήν μας ἀποτελεῖ ἔντονον κοινοτικὸν φαινόμενον ἐπὶ διεθνοῦς κλίμακος. Αἳεπιπτώσεις αἱ ὁποῖαι δημιουργοῦνται 6Z; τὸν καθ ὅλου κοινωνικὸν βίον τῶν λαῶν, ἐκ τῆς ἁλματώδους ἀναπτύξεως τῆς τουριστικῆς κινήσεως καὶ τῆς διευρύνσεως τῶν τουριστικῶν δραστηριοτήτων, εἶναι ἐκτεταμέναι καὶ σοβαραί. Η τάσις τῶν σημερινῶν ἀνθρώπων διὰ τὴν συμμετοχὴν των 6Z; τὸ τουριστικὸν πλῆθος, ὑποκινουμένη ὑπὸ διαφόρων ψυχολογικῶν παραγόντων, οἱ ὁποτοι ἐπηρεάζονται καὶ ἐντείνονται ἐκ τῶν ἐπικρατουσῶν συνθηκῶν, αῖ ὁποῖαι ἀναπτύσσονται καὶ κυριαρχοῦν, ἐντὸς τῆς δαιδαλώδους κοινωνικῆς δομῆς, τῆς ἐποχῆς τῆς τεχνολογίας καὶ τοῦ οἰκονομικοῦ ὀργασμοῦ θὰ ἐπιτείνεται διαρκῶς, ἐφ ὅσον αἱ συνθῆκαι τῆς διεθνοῦς τάξεως καὶ ἀσφαλείας θὰ διατηροῦνται εὐνοϊκαὶ καὶ 77 οἰκονομικὴ πρόοδος τῶν λαῶν θὰ ἀκο- 1017077 ἀνοδικὴν πορείαν. Ὑπὸ τὰς ἀνωτέρω προϋποθέσεις, οἱ ἁρμόδιοι φορεῖς διὰ τὴν ἀνάπτυξιν τοῦ τουρισμοῦ, ἐπὶ διεθνοῦς ἀλλὰ καὶ ἐθνικοῦ ἐπιπέδου, παραλλήλως πρὸς τὴν μελέτην τῶν οἰκονομικῶν 386 ἐπιπτώσεων ἐκ τῆς ἐντάσεως τοῦ τουρισμοῦ, πρέπει νὰ μελετήσουν τὸ φαινόμενον τοῦτο 6Z; ὅλην αὐτοῦ τὴν ἔκτασιν, πρὸς διαπίστωσιν καὶ ἀνάλυσιν τῶν ἐπιπτώσεων καὶ ἐπιδρἀσεων τούτου, ἐπὶ τῶν ἐπὶ μέρους τομέων τοῦ κοινωνικοῦ βίου. Τοῦτο ἐπιβάλλεται ἐπὶ τῆ βάσει τῆς ἀρχῆς ὅτι 77 ἀνάπτυξις τοῦ τουρισμοῦ δὲν πρέπει νὰ ἀποτελῇ αὑτοσκοπόν, ἀλλὰ μέσον ἐξυπηρετήσεως, οἰκονομικοκοινωνικῶν καὶ λοιπῶν σκοπῶν. Η κοινωνικὴ ἀνάπτυξις ἀποτελεῖ βασικὸν παράγοντα εὐημερίας τοῦ λαοῦ διὰ μίαν χώραν. Η εὐημερία πρέπει νὰ ἐπιτελῇ τὸν τελικὸν σκοπὸν τῆς ἀναπτύξεως, 77 ὁποία πρέπει νὰ κατατείνῃ εἰς τὴν ἀντικειμενικὴν καὶ ὑποκειμενικὴν δυνατότητα καλύψεως τοῦ συνόλου τῶν ἀναγκῶν τῆς ἀνθρωπίνης προσωπικότητος, ἤτοι ὺλικῶν, ἠθικῶν, πνευματικῶν καὶ κοινωνικῶν. Ἄνευ τῆς κοινωνικῆς ἀναπτύξεως, 77 συντελουμένη πρόοδος 6Z; τοὺς λοιποὺς τομεῖς, δὲν Ἐν ὄψει τῶν ἀνωτέρω θὰ ἐπιχειρήσωμεν νὰ ἀναλύσωμεν, ἐν συντομία, τὰς ἐπιπτώσεις ἐκ τῆς τουριστικῆς ἀναπτύξεως, ἐπὶ ὡρισμένων τομέων πέραν τοῦ οἰκονομικοῦ τοιούτου, οἱ ὁποτοι εἶναι ἐν ισου σοβαροὶ διότι αἱ ἐπερχόμεναι διαφοροποιήσεις ἐκ τῆς ἐπιδράσεως τοῦ τουρισμοῦ, 61 ; τοὺς τομεῖς αὐτοὺς εἶναι μεγάλαι καὶ ἐπηρεάζουν βαθύτατα τόσον τὴν κοινωνικοπολιτικὴν δομὴν ἑνὸς λαοῦ, ὅσον καὶ τὴν ἐξελικτίκὴν πορείαν αὐτοῦ. δύναται νὰ ἐκπληρώσῃ τοὺς σκοποὺς τῆς ἐπιδιωκομένης εὐημερίας. Δίὰ τὸν λόγον τοῦτον σοβαρὰ μέτρα λαμβάνονται ὑπὸ τῶν Κρατῶν διὰ τὴν κοινωνικὴν μέριμναν, ἀναφερομένην εἰς τὴν παροχὴν κοινωνικῶν ὑπηρεσιῶν, ἀτομικῆς, ἀλλὰ καὶ ὁμαδικῆς χρήσεως, ὡς καὶ εἰς τὴν ἐξασφάλισιν εὐκαιριῶν ἐξευρέσεως ἐργασίας, δικαίας κατανομῆς τοῦ ἐθνικοῦ εἰσοδήματος καὶ τῆς δυνατότητος συμμετοχῆς ὁλοκλήρου τοῦ πληθυσμοῦ εἰς τὴν ἀπόλαυσιν τῶν

ἀγαθῶν τὰ ὁποῖα ὁ σημερινός πολιτισμὸς προσφέρει. Εἰς τὴν σημερινὴν διεθνῆ κοινωνίαν παρατηροῦνται πολλὰ περίεργα πράγματα. Παρὰ τὸ γεγονὸς ὅτι ἡ κοινωνία μας χαρακτηρίζεται ὡς πληθοπαραγωγικὴ καὶ κοινωνία τῆς ἀφθονίας, ἐν τούτοις ὑπάρχουν ἄτομα τὰ ὁποῖα στεροῦνται ἀκόμη καὶ τῶν βασικῶν μέσων διαβιώσεως. Τοῦτο ὀφείλεται ἀκριβῶς εἰς τὴν ἔλλειψιν ἢ ἀτελῆ λειτουργίαν τῶν κοινωνικῶν μέτρων, 'H ἐξαφάνισις ἢ βελτίωσις τῶν ἀνωτέρω ἀδυναμιῶν ἐπιδιώκεται δί οἰκονομικοκοινωνικῶν μέτρων προσηρμοσμένων πρὸς τὴν κοινωνικὴν δομὴν ἑκάστης Χώρας. Τὸ φαινόμενον τοῦ Τουρισμοῦ ὡς κοινωνικοοικονομικὸν φαινόμενον, συμβάλλει εἰς τὴν ἐξυπηρέτησιν τῶν κοινωνικῶν σκοπῶν τοῦ Κράτους, διὰ τῶν κάτωθι ἐπενεργειῶν. Καταπολεμεῖ τὴν ἀνεργίαν {a 3.0: σύ Μμῂιᾕὶᾡ- Ο Τουρισμὸς εἶναι φαινόμενον τὸ ὁποτον πέραν τῶν ἄλλων ἐπιδράσεων, προκαλεῖ τὴν ἐμφάνισιν νέων ἐπαγγελμάτων ὡς καὶ τὴν ἀνάπτυξιν τῶν ἤδη ὑφισταμένων. Εἰς ἀμφοτέρας δμὼς τὰς περιπτώσεις ὡς συνέπεια ἔρχεται ἡ δημιουργία νέων εὐκαιριῶν ἀπασχολήσεως τοῦ ἐργατικοῦ δυναμικοῦ τῆς Χώρας, μὲ σοβαρὰν ἐπίδρασιν ἐπὶ τῆς μειώσεως τῆς ἀνεργίας. Καὶ ἐπειδὴ ὁ Τουρισμὸς εἶναι νέα ἀνθρωπίνη ἀ- νάγκη εὑρίσκεται ἀκριβῶς εἰς τὸ στάδιον τῆς ἀναπτύξεως καὶ διαφοροποιήσεως μὲ ἀντίστοιχον ἀνάπτυξιν τῶν ἐξυπηρετούντων αὐτὸν επαγγελμάτων. Τὰ ὑπάρχοντα σήμερον πολυπληθῆ μέσα διαμονῆς, πάσης κατηγορίας καὶ μεγέθους τὰ Τουριστικὰ Γραφεια, αἱ Ἐπιχειρήσεις μεταφορῶν, τὰ καταστήματα Τουριστικῶν ἐνθυμίων καὶ εἰδῶν λαϊκῆς Τέχνης, ἀπασχολοῦν ἕνα πλῆθος ἀτόμων χάρις εἰς τὴν τουριστικὴν ἀνάπτυξιν. Αἱ διαγραφόμεναι διὰ τὸ μέλλον προοπτικαὶ προοιωνίζον τεραστίαν ἀνάπτυξιν, τόσον τῶν μέσων διαμονῆς, ὅσον καὶ τῶν λοιπῶν μέσων ἐξυπηρετήσεως τοῦ Τουρισμοῦ, μὲ σοβαρὰν παράλληλον αὔξησιν τῶν εὐκαιριῶν ἀπασχολήσεως. Κατὰ τὰς προβλέψεις ταύτας, οἱ μονίμως ἀπασχολούμενοι εἰς τὸν Τουρισμὸν ἀπὸ 35 χιλ. τὸ 1971 θὰ 387

ἀνέλθουν εἰς 280 χιλιάδας τὸ 1987. Παραλλήλως ὁ ἀριθμὸς τῶν ἐποχιακῶς ἀπασχολουμένων θὰ ἀνέλθῃ εἰς 150-200 χιλιάδας. Η τοιαύτη αὔξησις τῶν ἀπασχολουμένων εἰς τουριστικὰς ἐργασίας ἔχει ἐπίσης εὐμενεῖς ἐπιπτώσεις ἐπὶ τοῦ κοινωνικοῦ προβλήματος, τῆς μεταναστεύσεως, τοῦ Ἑλληνικοῦ ἐργατικοῦ δυναμικοῦ πρὸς τὸ ἐξωτερικόν, ὡς καὶ τὴν παλινόστησιν τῶν ἤδη ἐργαζομένων εἷς ξένας Χώοας. Μεταβιβάζει οἰκονομικοὺς πόρους πρὸς τοὺς πενεστέρους rh ἀνάπτυξις τοῦ τουρισμοῦ συντελεῖται κατὰ κύριον λόγον εἰς τὴν περιφέρειαν μακρὰν τῶν πολυπληθῶν καὶ θορυβωδῶν ἀστικῶν καὶ βιομηχανικῶν κέντρων. rh τοιαύτη τάσις τοῦ τουρισμοῦ, νὰ προτιμᾶ περιοχὰς ἀπομεμακρυσμένας, αἱ ὁ- ποῖαι κατὰ βάσιν στεροῦνται ἑτέρων πόρων οἰκονομικῆς ἀναπτύξεως, κρίνονται δμὼς εἰδυλλιακαὶ διὰ τὴν τουριστικὴν βιομηχανίαν, ἔχει ὡς ἀποτέλεσμα τὴν ἀξιοποίησιν καὶ οἰκονομικὴν ἐνίσχυσιν τῶν περιοχῶν αὐτῶν καὶ τὴν ἄνοδον τοῦ βιοτικοῦ ἐπιπέδου τῶν κατοίκων των, οἱ ὁ- ποτοι ἀντὶ τῆς μεταναστεύσεως καὶ τῆς στροφῆς των πρὸς ἀστικοποίησιν, παραμένουν εἰς τὸν τόπον των καὶ ἐπιδίδονται εἰς τουριστικὰς ἐργασίας. Παραλλήλως τὸ κράτος πρὸς ἀντιμετώπισιν τῶν δημιουργουμένων τουριστικῶν ἀναγκῶν, διαθέτει τὰ ἀντίστοιχα οἰκονομικὰ μέσα πρὸς ἐκτ ;εσιν τουριστικῶν ἔργων. Κατ αὐτὸν τὸν τρόπον μέσῳ τοῦ τουρισμοῦ μεταβιβάζονται οἰκονομικοὶ πόροι πρὸς τὰς πενεστέρας περιοχὰς τῆς χώρας καὶ ἐνισχύονται οἱ κάτοικοι αὐτῶν. Πέραν δμὼς τούτου, διὰ τοῦ μηχανισμοῦ τῶν τουριστικῶν ἐπενδύσεων καὶ διὰ τῆς διοχετεύσεως πρὸς τὰς περιοχὰς αὐτὰς οἰκονομικῶν πόρων προερχομένων ἐξ οἰκονομικῶς εὐποροῦντων κατοίκων, ἐπιτυγχάνεται δικαιοτέρα ἀνακατανομὴ τοῦ ἐθνικοῦ πλούτου καὶ μετριάζεται ἡ οἰκονομικὴ ἀνισότης μεταξύ περιοχῶν καὶ ἀτόμων. Δύναται ἐπίσης νὰ παρατηρηθῆ ὅτι ἡ τουριστικὴ δαπάνη κατανἐμεται κατὰ ἰδεώδη τρόπον, διότι ὁ τυορίστας πρὸς ἱκανοποίησιν τῶν ἀτομικῶν του ἀναγκῶν, δὲν καταβάλλει μόνον τὸ ἀντίτιμον τῶν μέσων διαμονῆς, ἀλλὰ καὶ τὸ τοιοῦτον τῶν προσφερομένων ὑπηρεσιῶν ὑπὸ ἑτέρων ἀτόμων καὶ ἐπιχειρήσεων, διὰ τὴν ἀγορὰν διαφόρων προῖ- όντων, διὰ τὴν ψυχαγωγίαν αὐτοῦ, διὰ τὴν μετακίνησίν του, διὰ τὴν ἐπίσκεψιν διαφόρων ἀρχαιολογικῶν χώρων καὶ Μουσείων κ.λ.π. ἳυπ αὐτὴν τὴν ἔννοιαν, ὁ τουρισμὸς δημιουργεῖ εὐρείας προϋποθέσεις εὐημερίας τοῦ συνόλου τοῦ πληθυσμοῦ μιᾶς περιοχῆς. Προκαλεῖ τουριστικὰ ἔργα [ἐξυπηρετοῦντα ἀνάγκας τοῦ κοινοῦ Ὑπὸ τοῦ Κράτους χρηματοδοτεῖται ἡ ἐκτέλεσις διαφόρων ἔργων διὰ καθαρῶς τουριστικούς σκοπούς, τὰ ὁποῖα δμὼς λόγῳ τῆς φύσεως αὐτῶν ἀπευθύνονται πρὸς τὸ εὐρύτερον ἐσωτερικὸν κοινόν. Τοιαῦτα ἔργα εἶναι, ἡ ὀργάνωσις τουριστικῶν πλάζ, ἡ κατασκευὴ μεγάλων πάρκων πρὸς βελτίωσιν τῆς τουριστικῆς ἐμφανίσεως μιᾶς περιοχῆς, ὡς καὶ ἡ ἐκτέλεσις ἑτέρων ἔργων ψυχαγωγίας καὶ ἀναψυχῆς. Τὰ ἀνωτέρω μέσα χρησιμοποιοῦνται ὑπὸ τοῦ κοινοῦ, εἴτε δωρεάν, εἴτε ἀντὶ καταβολῆς χαμηλοῦ σχετικῶς τιμήματος πρὸς κάλυψιν τῶν ψυχαγωγικῶν των ἀναγκῶν, ἀλλὰ ἀκόμη καὶ ἀναγκῶν ψυχικῆς ὑγιεινῆς. Η ἐκτέλεσις τοιούτων ἔργων εἶναι ἀπαραίτητος διὰ τὸν λόγον ὅτι τὸ μεγάλο κοινόν, ἰδίως τῶν κατωτέρων εἰσοδημάτων, δὲν ἔχει τὴν δυνατότητα νὰ ἱκανοποιήσῃ τὰς ἀνωτέρω ψυχαγωγικάς του ἀνάγκας ἐκτὸς τοῦ τόπου διαμονῆς του, διὰ πραγματοποιήσεως τουριστικῶν ταξιδίων. Προάγει τὸ βιοτικὸν ἐπίπεδον IQ; διεπιστώσαμεν εἰς προηγουμένην παράγραφον αἱ τουριστικαὶ ἐν γένει δραστηριότητες ἔχουν λίαν εὐμενεῖς ἐπιπτώσεις ἐπὶ τῆς οἰκονομίας τῆς Χώρας καὶ μάλιστα προκαλοῦν τὴν μεταβίβασιν οἰκονομικῶν πόρων εἰς περιοχὰς καὶ ἄτομα στερούμενα ἑτέρων πόρων οἰκονομικῆς ἀναπτύξεως. 'H μέσῳ τοῦ Τουρισμοῦ εἰσαγωγὴ συναλλάγματος συντελεῖ εἰς τὴν αὔξησιν τοῦ ἐθνικοῦ εἰσοδήματος ὡς ἐπίσης καὶ εἰς τὴν τοιαύτην τοῦ κατὰ κεφαλὴν τοιούτου, μὲ συνέπειαν τὴν βελτίωσιν τοῦ βιοτικοῦ ἐπιπέδου τοῦ λαοῦ. Χαρακτηριστικὸν ἐν προκειμένῳ εἶναι τὸ γενόμενον ἀποδεκτὸν ὅτι τρεῖς μέσοι τουρῖσται κατὰ τὴν διάρκειαν τῶν διακοπῶν των πορίζουν ἡμερησίως τὰ ἔσοδα διὰ τὴν συντήρησιν μιᾶς μέσης οἰκογενείας. Oi ἀξεπέραστες ὀμορφιὲς τῆς Ἑλλάδος που γί αὐτὲς τόση λαχτάρα δείχνουν οἱ ξένοι δὲν τους ἀφήνουν ἀσυγκίνητους νὰ δοκιμάσουν καὶ τὸν «ἑλληνικὸ τρόπο ζωῆς» ποῦ εἶναι γί αὑτοὺς μιὰ καινουργίᾳ ἄμορφη ἐμπειρία. «ΞἘ-Ξἵ τ ἴξἷἴἴ μετ v _, ὁ [κ φ ἦζἲἇθἐὕξ.1 Ὗ ' ἶ "H ἔ ἳ ; ἳτ \ --X\ ε 4 "(Z4 «τι», φ, d μ.,,μὴ J κ. f ἐτί / γ ντὶ..ἶ.{v r 1". ἇᾇ J Ἐ κ ς, ἵῦἳ. τ, ν ἱ γ,μ \K ἒθ I F,ἭΚἝᾞΜ 388

Συμβάλλει εἰς τὴν λῆψιν μέτρων κοινωνικῆς προνοίας. Δίὰ τῆς ἐν γένει δραστηριότητος τοῦ Τουρισμοῦ, ὡς προανεφέρθη, ἐπέρχεται αὔξησις καὶ τῶν ἐσόδων τοῦ Κράτους. Η τοιαύτη δμὼς βελτίωσιςτῶν δημοσιονομικῶν ἐσόδων, παρέχει τὴν εὐχέρειαν εις τὸ Κράτος νὰ ἐφαρμόσῃ εὐρύτερον πρόγραμμα κοινωνικῆς πολιτικῆς ὡς εἶναι ἡ ἀντιμετώπισις τοῦ στεγαστικοῦ προβλήματος, ἡ δῃμιουργία εὐαγῶν ἱδρυμάτων διὰ τὴν περίr _. _,-,,._ ΙίθἱιἬῌῤχἭΗᾑι V Β. ἡ... Τὸ πολιτιστικὸν ἐπίπεδον ενὸς λαοῦ, κρίνεται κυρίως ἐπὶ τῇ βάσει στοιχείων ἀναγομένων εἰς τὴν ἠθικὴν καὶ ἀνθρωπιστικὴν διάπλασιν καὶ ἀνάπτυξιν αὐτοῦ. Ο ἄνθρωπος ἐκτιμᾶται ἀπὸ τὸν βαθμὸν τοῦ ἐξανθρωπίσου του καὶ ἀπὸ τὴν ἀποκτηθεῖσαν ἱκανότητα νὰ κατανοῇ τὰ προβλήματα τῆς ζωῆς του, νὰ συνειδητοποιῇ τὰς δυνατότητας αὐτοῦ καὶ νὰ μεθοδεύῃ τὴν δρᾶσιν του κατὰ τοιοῦτον τρόπον ὥστε νὰ προσφέρῃ τόσον εἰς τὸν ἑαυτόν του, ὅσον καὶ εἰς τὸν ὑπόλοιπον κόσμον καὶ τὴν ἱστορίαν αὐθεντικόν περιεχόμενον, νόημα καὶ κατεύθυνσι. Ἐπειδὴ ἡ πολιτιστικὴ ἀνάπτυξις εἶναι συνυφασμένη μὲ τὴν προαγωγὴν τῆς παιδείας, τὴν καλλιέρθαλψιν ἀσθενῶν καὶ ἀναξιοπαθούντων ἐν γένει ἀτόμων κ. λπ. Δίὰ τοῦ τρόπου τούτου τὸ Κράτος ἀνταποκρίνεται εὐχερέστερον εις τὰ καθήκοντά του ὡς Κράτους κοινωνικῆς προνοίας. Κατὰ συμπέρασμα δυνάμεθα νὰ εἴπωμεν ὅτι ἐφ ὅσον τὸ κοινωνικὸν πρόβλημα εἶναι κυρίως πρόβλημα οἰκονομικόν, ὑπὸ τὴν ἔννοιαν ὑπάρξεως στενότητος ἀγαθῶν καὶ ἀνίσου κατανομῆς αὐτῶν, ὁ Τουρισμὸς συμβάλλει ἐπὶ τῆς ἐπιλύσεως τούτων διὰ τῆς βελτιώσεως τῶν συνθηκῶν τῶν ἀντιστοίχων τομέων. manwwww Ἐὶ.-.αἱ γειαν τῆς ἐπιστήμης καὶ τῆς τέχνης καὶ τὴν ἀνάπτυξιν τῆς φιλοσοφίας καὶ τῆς πολιτικῆς, ἐπιβάλλεται ὅ- πως εἰς τοὺς τομεῖς τούτους δίδεται ἀνθρωπιστικὰς προσανατολισμὸς καὶ περιεχόμενον. Πᾶσα δραστηριότης εἰς οἱονδήποτε τομέα, πρέπει ὡς ἐπίκεντρον νὰ ἔχῃ τὸν ἄνθρωπον καὶ νὰ ἀποσκοπῇ ὄχι μόνον εἰς τὴν εὐημερίαν αὐτοῦ, ἀλλὰ καὶ εἰς τὴν πνευματικὴν καὶ ψυχικὴν ἀνάτασιν καὶ πρὸς τὸν ἠθικὸν προσανατολισμόν του. Τοὐτέστιν ἡ παιδεία, πρέπει νὰ ἔχῃ ὡς σκοπὸν καὶ στόχον τὴν καλλιέργειαν τοῦ ἤθους τοῦ χαρακτῆρος, τῆς κοινωνικότητος καὶ τῆς δυνατότητος παραγωγικῆς δράσεως καὶ ἀνθρωπιστικῆς ἐκφράσεως τοῦ ἀτό- ~ μου. Η ἐπιστήμη, πρέπει νὰ ἀποσκοπῇ εἰς τὴν ἀνακάλυψιν τῆς πραγματικῆς ὑποστάσεως τοῦ ἀντικείμενικοῦ κόσμου καὶ νὰ παρέχῃ τὴν βάσιν τῆς διαπλάσεως αὐτοῦ κατὰ τρόπον ἀνθρωπιστικόν. Δίὰ τῆς ἀναπτύξεως τῆς τέχνης, πρέπει νὰ ἀποσκοπῆται ἡ ἀποκάλυψις τοῦ ὑποκειμενικοῦ κόσμου καὶ ὁ προσανατολισμὸς τοῦ ἀνθρώπου πρὸς δημιουργίαν αὐθεντικῶν προτύπων τέχνης. Δίὰ τῆς φιλοσοφίας, πρέπει νὰ παρέχεται ἡ βάσις τῆς αὐτοσυνειδήσεως, τῆς κατανοήσεως τοῦ κόσμου καὶ τῆς ἀπελευθερώσεώς αὐτοῦ ἀπὸ πάσης,δουλείας κ.λ.π. 'H τοιαύτη κατεύθυνσις καὶ προσανατολισμὸς τῶν ἀνωτέρω τομέων ἐξυπηρετεῖ τὴν πολιτιστικὴν ἀνάπτυξιν καὶ βοηθεῖ ὥστε ὁ κοσμος νὰ καταστῇ ἀνθρωπινώτερος. Ο Τουρισμὸς διὰ τῆς διευκολύνσεως τῶν μεταξὺ τῶν ἀνθρώπων διαφόρων ἐθνοτήτων σχέσεων καὶ ἐπαφῶν καὶ διὰ τῆς ἀναπτύξεως διαφόρων πολιτιστικῶν στοιχείων συμβάλλει σοβαρῶς εἰς τὴν ἀνάπτυξιν καὶ βελτίωσιν τῶν ἀνωτέρω τομέων καὶ συνεπῶς καὶ εἰς τὴν πολιτιστικὴν ἀνάπτυξιν τῶν λαῶν. Οθτω. προβάλλει τὰ πολιτιστικὰ στοιχεῖα. Βασικῶς τὰ πολιτιστικὰ στοιχεῖα ἀποτελοῦν τουριστικὰ κίνητρα. Ο κτουρισμὸς ἐν τῇ ἀναζητήσει τῶν κινήτρων τούτων συλλέγει, ἐξωραΐζει καὶ ἀξιοποιεῖ πάντα τὰ πολιτιστικὰ στοιχεῖα καὶ ιδίως τὰ παραδοσιακὰ τοιαῦτα, τὰ ὁποῖα ἀποτελοῦν διὰ πολλὰς χώρας πραγματικὸν θησαυρὸν, τόσον ἐξ ἐπόψεως κάλλους, ὅσον καὶ ἐξ ἐπόψεως ἐκφράσεως ὑψηλοῦ πνεύματος πολιτισμοῦ. Η τοιαύτη ἀξιοποίησις καὶ προβολὴ τῶν στοιχείων τούτων ἐνώπιον τῶν ἀλλοδαπῶν καὶ ἐντοπίων τουριστῶν συμβάλλει σοβαρῶς εἰς τὴν πνευματικὴν καὶ πολιτιστικὴν ἀνάπτυξιν τῶν ἐρχομένων εἰς ἐπαφὴν μετ αὐτῶν. Ἰδίως εἰς τὴν Ἑλλάδα, ὅπου τὸ ἀθάνατον Ἑλληνικὸν πνεῦμα συνέλαβε καὶ ὑλοποίησε τὰ ὡραιότερα ἔργα τέχνης καὶ διετύπωσε τὰς πλέον ἀκαταλύτους ἀνθρωπιστικὰς ἰδέας εἰς ὅλους τούς τομεῖς τῆς ἀνθρωπίνης δράσεως καὶ τῆς ἀνθρωπίνης ἐκδηλώσεως, διεσώθησαν μέ- 389

χρι σήμερον ἔργα καὶ μνημεῖα τὰ ὁποῖα ὄχι μόνον ἱκανοποιοῦν τὴν περιέργειαν καὶ διεγείρουν τὴν φαντασίαν τῶν ἐπισκεπτομένων ταῦτα, ἀλλὰ ἀποτελοῦν καὶ πηγὰς μελέτης καὶ φρονηματίσου ἀκόμη καὶ διὰ τὸν σημερινὸν ἄνθρωπον. Ἐπὶ τοῦ τομέως τούτου, ὁ τουρισμὸς προσφέρει σοβαρὰν ὑπηρεσίαν πρὸς τὴν ἱερὰν ἐθνικήν μας παράδοσιν, ἡ προβολὴ καὶ ἡ διάδοσις τῆς ὁποίας ὑποβοηθοῦν τὴν πολιτιστικὴν ἀνάπτυξιν. Ὅτῳ ἐπισημαίνονται, μελετῶνται, ἐξωραΐζονται καὶ προστατεύονται καταλλήλως τὰ διάφορα ἱστορικὰ καὶ καλλιτεχνικὰ μνημεῖα, ὡς καὶ οἱ χῶροι ἔνθα ταῦτα εὑρέθησαν. Ἀνεγείρονται Μουσεῖα πρὸς φύλαξιν καὶ παρουσίασιν, ὅσων δὲν εἶναι δυνατὴ ἡ διατήρησις εἰς τοὺς ἀρχαιολογικοὺς καὶ ἱστορικοὺς χώρους. Καταβάλλεται προσπάθεια ἀναβιώσεως καὶ προβολῆς τοῦ ἀθανάτου Ἑλληνικοῦ πνεύματος, διὰ τῆς ἀναβιώσεως τοῦ ἀρχαίου Ἑλληνικοῦ θεάτρου. Ὁργανοῦνται διάφοροι καλλιτεχνικαὶ ἐκδηλώσεις, ἀναφερόμεναι εἰς τὰς Ἑλληνικὰς ἐν γένει παραδόσεις καὶ τὸν Ἑλληνικὸν τρόπον ζωῆς κ,λ.π. Διευκολύνει τὴν διάδοσιν τῶν ἰδεῶν καί ἀλληλοσυμπληρώνει τοὺς πολιτισμούς. Η τουριστικὴ ἔντασις, τόσον εἰς τὸ ἐσωτερικόν, ὅσον καὶ εἰς τὸ ἐξωτερικόν, ἔχει ὡς συνέπειαν τὴν ἄμεσον ἐπαφὴν μεταξὺ τῶν ἀνθρώπων, διαφόρων περιοχῶν καὶ διαφόρων χωρῶν. Δίὰ τῆς τοιαύτης ἐπαφῆς συντελουμένης μάλιστα ὑπὸ λίαν εὐνοϊκὰς συνθήκας ψυχολογικῆς προδιαθέσεως, δίδεται ἡ εὐκαιρία τῆς ἀλληλογνωριμίας, τῆς συμφιλιώσεως καὶ τῆς καλοπροαιρέτου ἀνταλλαγῆς ἀπόψεων ἐπὶ διαφόρων ἐνδιαφερόντων τὴν ζωὴν ἐν γένει θεμάτων. Τοιουτοτρόπως ἀναπτύσσονται ποικίλαι σχέσεις, ἀπαμβλύνεται ἡ δυσπιστία καὶ δημιουργοῦνται αἱ προϋποθέσεις ἐξομαλύνσεως τῶν διαφορῶν. Δίὰ τῆς ἀνταλλαγῆς ἀπόψεων προβάλλονται αἱ ἐπικρατοῦσαι ἰδέαι καὶ συζητῶνται αἱ συνθέτουσαι τὸν βίον ἀπόψεις καὶ ἐπιτυγχάνεται ἡ ἀλληλοσυμπλήρωσις τῶν ὑφισταμένων ἑκατέρωθεν κενῶν. Κατ αὐτὸν τὸν τρόπον ύποβοηθεῖται ἡ ἀνάπτυξις καὶ ἐξάπλωσις τοῦι πολιτισμοῦ ἐπὶ διεθνοῦς ἐπιπέδου, ὡς καὶ ἡ διαμόρφωσις κατὰ τὸ μᾶλλον καὶ ἧττον ὁμοιομορφίας σκέψεως καὶ δράσεως, ἐπὶ τῇ βάσει καὶ τοῦ ἐπικρατοῦντος πνεύματος τῆς διευρύνσεως τῆς διεθνοῦς κοινωνίας καὶ τῆς μεταβολῆς τοῦ ἰσχύοντος διακρατικοῦ ὀργανωτικοῦ συστήματος. Συμβάλλει εἰς τὴν ἀνάπτυξιν τῆς τέχνης καὶ τῆς ἐπιστήμης. Δίὰ τουριστικοὺς λόγους ταξιδεύουν καὶ οἱ διάφοροι καλλιτέχναι, ἐπιστήμονες καὶ ἄνθρωποι τῶν γραμμάτων. Ὅτῳ παραλλήλως δίδεται ἡ εὐκαιρία εἰς αὐτοὺς νὰ μελετήσουν ἐπὶ τόπου διάφορα θέματα τοῦ ἐνδιαφέροντός των καὶ νὰ ἔλθουν εἰς ἐπαφὴν μὲ συναδέλφους των ξένων χωρῶν μεθ ὧν ἀνταλλάσσουν ἀπόψεις ἐποικοδομητικὰς εἰς τὴν περαιτέρω ἀνάπτυξιν τῆς τέχνης καὶ τῆς ἐπιστήμης. Ἐκτὸς δμὼς τούτου σήμερον ὀργανοῦνται διάφορα καλιτεχνικά ἐπιστημονικὰ καὶ μορφωτικὰ συνέδρια εἰς χώρας αἱ ὁποῖαι παραλλήλως προσφέρονται διὰ διακοπὰς καὶ ἀνάπαυσιν, Κατ αὐτὸν τὸν τρόπον διεθνοποιοῦνται τὰ τοιαῦτα συνέδρια καὶ αἱ γνώσεις, μεταδιδονται εἰς εὐρύτερον κύκλον ἀτόμων γονιμοποιουμένης ὅτῳ τῆς σκέψεως καὶ κεντριζομένου τοῦ ἐνδιαφέροντος, πρὸς συνθετικὴν ἐργασίαν, βασιζομένην εἰς τὴν ἐμπειρίαν περισσοτέρων ἐρευνητῶν καὶ στοχαστων. Ὑποβοηθεῖ εἰς τὴν πνευματικὴν καὶ πολιτιστικὴν ἀνάπτυξιν. εἐἐ τουριστικὴ κίνησις ὡς προανεφέρθη, φέρει τοὺς ἀνθρώπους πλη-, σιον τὸν ἕνα εἰς τὸν ἄλλον καὶ μαζὶ μὲ αὐτοὺς μεταφέρονται καὶ αἱ ἰδέαι, αἱ συνήθειαι, ἡ νοοτροπία καὶ γενικῶς ὁ τρόπος ζωῆς. Ἐλέχθη ἐπίσης εἰς προηγούμενον κεφάλαιον ὅτι οἱ τουριστικαὶ τόποι εἶναι διασκορπισμένοι εἰς διάφορα σημεῖα τῆς χώρας καὶ κυρίως εἰς περιοχὰς τῆς ὑπαίθρου. Οἱ κάτοικοι τῶν τοιούτων περιοχῶν, λόγῳ ἀκριβῶς τῆς ἀποστάσεως ἐκ τῶν ἀστικῶν κέντρων καὶ τῆς δομῆς τῆς μικρᾶς κοινωνίας τῶν κωμοπόλεων καὶ τῶν χωρίων, εὑρίσκονται εἰς Οἱ ξένοι ποὺ ἐπισκέπτονται τὴν χώρα μας ἐπηρεάζουν καὶ ἐπηρεάζονται ἀπὸ τὰ ἤθη. τὰ ἔθιμα καὶ τὸν πολιτισμὁ.,, ι >,ὶ β -: ῬἘ-ι-ἼἳἳΞ-ἘΞ.2 1i; (1 {it - Hz-3.5%?»τώ-ἱ ' ;ga? a ta.m; _p=

χαμηλότερον πολιτιστικὸν καὶ πνέοι ματικὸν ἐπίπεδον. Τοιουτοτρόπως δίδεται εἰς αὐτοὶς ἡ εὐκαιρία μέσῳ τοῦ τουρισμοῦ, νὰ διδαχθοῦν ἐκ τῆς ἐπαφῆς καὶ συναναστροφῆς των μὲ ἄτομα ἀνωτέρας πνευματικῆς καὶ πολιτιστικῆς στάθμης. Ο πολιτισμὸς διεισδύει διὰ τοῦ τουρισμοῦ παντοῦ. π 1φυπνίζει τὰ ἄτομα καὶ καλλιεργεῖ τὴν διάθεσιν πρὸς βελτίωσιν τῶν δρων διαβιώσεώς των καὶ τὴν προσαρμογὴν τῶν συνθηκῶν τοῦ βίου των, ἐπὶ τῇ βάσει τῶν νέων δεδομένων τῶν προηγουμένων κοινωνιῶν. Ὅτῳ προοδευτικῶς συντελεῖται ἡ πνευματικὴ των ἀνάπτυξις καὶ υἱοθετοῦνται ύπ αὐτῶν πολιτιστικὰ στοιχεῖα ἄγνωστα μέχρι πρὸ τινος. Οἱ ἄνδρες τῆς Τουριστικῆς Ἀστυνομίας Χωρικῆς πραγματικοί «Πρεσβευταἰ καλῆς θελήσεως» ἐντυπωσιάζουν τοὺς ξένους μὲ τὴν προθυμία καὶ τὴν εὐγένειά τους. F"...,,Ἡτ στ.. Η καχυποψία μεταξὺ τῶν λαῶν, ὁ ἐθνικὸς ἐγωισμὸς καὶ ἡ ἔλλειψις ἐμπιστοσύνης μεταξὺ αὐτῶν, ἐν συνδυασμῷ καὶ μὲ τὰ οἰκονομικὰ συμφέροντα ἑκάστου τούτων, ἀποτελοῦν κατὰ κύριον λόγον τὴν γενεσιουργὸν αἰτίαν τῶν διενέξεων καὶ τῶν πολέμων. Ἴί ὕπαρξις ἀμοιβαίας κατανο- ήσεως κί ἐμπιστοσύνης μεταξὺ τῶν λαῶν, θὰ ἐπέφερεν τὴν ἐπίλυσιν πλείστων ὅσων οἰκονομικῶν καὶ ἄλλων προβλημάτων, ὄχι εἰς τὸ πεδίον τῆς μάχης, ἀλλὰ εἰς τὴν «κ.. τράπεζαν τῶν συζητήσεων καὶ τῶν διαπραγματεύσεων. rh ἀξιοπρέπεια τῆς ἀνθρωπίνης ὀντότητος θὰ 8 51) ψοῦτο καὶ τὸ σκοτεινὸν φάσμα τοῦ πολέμου καὶ τῆς καταστροφῆς θὰ ἐξηφανίζετο. Ἐν τούτοις παρὰ τὸ γεγονὸς ὅτι τοῦτο ἔχει γίνει κατανοητὸν ὑπὸ πάντων, σχεδόν, ὁ κίνδυνος τοῦ πολέμου πλανᾶται ἐπὶ τῆς κεφαλῆς τῆς ἀνθρωπότητος, καὶ ἡ πιθανότης μιᾶς τρομερᾶς καταστροφῆς δὲν ἐξέλιπε. Τοῦτο σημαίνει ὅτι οἱ ἄνθρωποι εὑρίσκονται πρὸ σοβαρῶν δυσχερειῶν ἀμοιβαίας ἐπικοινωνίας καὶ εἰλικρινοῦς συμφωνίας ἐπὶ τῶν ἀπασχολούντων αὐτοὺς προβλὴμάτων, παρὰ τὴν (ἱλματὡδη πρόοδον αὐτῶν ἐφ ὅλων τῶν τομέων. Ο τουρισμὸς δύναται νὰ συμβάλῃ σοβαρῶς εἰς τὴν ἄμβλυνσιν τῶν μεταξὺ τῶν ἀνθρώπων ἀντιθέσεων καὶ τὴν ἀμοιβαίαν ἐπαφὴν καὶ κατανόησιν αὐτῶν. Τοῦτο εἶναι ἐφικτόν, διότι ὁ τουρίστας ταξιδεύει ἀπηλλαγμένος πάσης προκαταλήψεως καὶ μὲ εἰλικρινῆ διάθεσιν νὰ γνωρίσῃ τοὺς συνανθρώπους του, νὰ συζητήσῃ μαζί των καὶ νὰ ἐκθέσῃ μὲ εἰλικρίνειαν τὰ ἀπασχολοῦντα αὐτὸν θέματα. Εἰς τὰς προθέσεις του δὲν εἶναι ἡ δημιουργία ἐχθρῶν, ἀλλὰ φίλων, τοὺς ὁποίους θὰ χρησιμο-

ποιήσῃ καὶ ἐπὶ τῶν ὁποίων θά ὁύναται να ἐλπίζῃ καὶ εἰς τὸ μέλλον. Η τοιαύτη (διάθεσις ἀποτελεῖ τὴν βάσιν τῆς κατανοήσεως καὶ συνα- ὸελσώσεως τῶν ἀνθρώπων καὶ ὁί αὐτῶν, τῶν λαῶν τῆς γῆς. Οἱ ἡγέται τῶν λαῶν ἀποτελοῦνται ἀπὸ ἀνθρώπους, οἱ ὁποτοι διέπονται ἀπὸ τὴν ἀνθριι)πίνην ἀδυναμίαν καὶ καλιι)σύνην. θολοι οἱ ἄνθρωποι ἔχουν σόλους κατὰ τῶν ὁποίων ὀὲν σηκώνουν τὸ ὅπλον καὶ ἡ φιλία δημιουργεῖται ὁιἀ τῆς ἐπαφῆς, τῆς συζητήσεως καὶ τῆς συνὁιασκεὁἀσεως. Καὶ αἱ (χιλίαι αἱ ὁποῖαι δημιουργοῦνται καὶ ἀναπτύσσονται μακρὸν τῶν καθημερινῶν ἀσχολιῶν ἐπαγγελματικῶν ἀντιθέσεων καὶ ἀνταγωνισμῶν, εἶναι πλέον εἰλικρινεῖς καὶ διαρκοῦν καθ ὅλον τὸν βίον ὡς ἡ πλέον γλυκεία ἀνάμνησις. Τοιαύτας σχέσεις καὶ τοιαύτας Φιλίας μόνον ὁ τουρισμὸς [δύναται νὰ (δημιουργήσῃ, (διότι αὐτὸς ἑνώνει τοὺς ἀνθρώπους μακρὰν τῆς πατρίδος των, μακρὸν τῶν καθημερινῶν των προβλημάτων καὶ τοῦ ἄγχους τῆς ζωῆς, εἰς ἕνα (ἱιλικὸν καὶ ἐγκάρδιον συμπόσιον, ὅπου αἱ ταξικαὶ καὶ κοινωνικαὶ ὁιακρίσεις ἐξαφανίζονται καὶ ὅπου ἡ ἀνθρωπίνη ὕπαρξις ἐκτιμᾶται ὡς τοιαύτη, ἡ ὸἐ ψυχικὴ μεταξὺ τῶν ἀνθρώπων ἐπᾴσῃ ὑπερπηδᾶ τὰς (δυσκολίας τῆς γλωσσικῆς ὁιαᾳορᾶς. λ/ετὸ (δὲ τὸν ἀποχωρισμὸν ἴσως λησμονοῦνται τὰ ὀνόματα, ἡ καταγωγὴ καὶ ἡ ἐθνικότης τῶν ἀνθρώπων τοῦ συμποσίου, μένει δμὼς μέσα του ἡ ἴὸολος εἰκόνα τοῦ ἀνθρώπου υ ἀνθρώπου ὅλου τοῦ κόσμου. Ὅτῳ ὁ τουρισμὸς ἀναπτυσσόμενος ἐπὶ διεθνοῦς ἐπιπἔὁου, θὰ ᾳιξρη τοὺς ἀνθρώπους ἀκόμη πιὸ κοντὰ τὸν ἕνα εἰς τὸν ἄλλον καὶ θὰ συμβάλη εἰς τὴν ἄμβλυνσιν τῆς καχυποψίας, καὶ εἰς τὴν (δημιουργίαν τῶν ἀπαραιτήτων π[)οϋποθεσειι)ιι ὁιἀ τὴν καλοπροαίρετον καὶ εἰλικρινῆ ἀνάπτυξιν τῶν ἑκατέρωθεν ἀπόψεων, πρὸς ἀμοιβαίαν κατανόησιν καὶ (διευθέτησιν τῶν ὑφισταμένων διαφορῶν ἕᾳ ὅλων τῶν ἀπασχολούντιι)ν θεμἀτινῃν ἐντὸς ἑνὸς πνεύματος βασιζομένου ἐπὶ τῶν ἀκαταλύτίυν ἀρχῶν τοῦ ἀνθρωπισμοῦ καὶ τῆς φιλαλληλίας καὶ οὐχὶ τῶν τοιούτων ψυχροῦ ὑπολογισμοῦ καὶ τῆς σκληρᾶς πολιτικῆς ὁεοντολογίας. 392

,ΡΜΠἘ - VJ but»1" ᾎσφᾇισυθκψηθῢῢὶ L......Ξ A..λ Προσκυνηταὶ τῆς ὀμορφιᾶς καὶ τῆς ἱστορίας οἱ ξένοι θαυμάζουν τὸν πολιτισμὸ ποῦ γέννησε ἡ χώρα αὐτὴ, ἀλλὰ ταυτόχρονα φέρνουν στὴν χώρα μας καὶ τὶς δικὲς τους συνήθειες ποὺ πολλὲς φορὲς δὲν μᾶς ἀφήνουν ἀνεπηρἐαστους. Ἐκ τῶν ἀνωτέρω ἐκτεθέντων θὰ ᾉἠὁυνάμεθα νὰ συμπεράνωμεν, ὅτι ὁ τουρισμὸς ἀποτελεῖ διὰ τὴν ἐποχήν μας πραγματικὴν εὐλογίαν καὶ ὅτι μὲ Τὴν ἀνάπτυξιν τούτου, θὰ ἐπελύοντο τὰ προβλήματα εἰς μέγιστον ποσοστόν. Ἐν τούτοις παρὰ τὰς εὐμενεῖς ἐπιπτώσεις του, ὁ τουρισμὸς ὑποκρύπτει σωρείαν κινδύνων, οἱ ὁποτοι ὑπὸ ὡρισμένας προϋποθέσεις καὶ ἐφ ὅσον δὲν ἐπισημανθοῦν ἐγκαίρως, δύνανται νὰ προκαλέσουν τεραστίαν ζημίαν εἰς αὐτὴν ταύτην τὴν. ὑπόστασιν τοῦ Ἔθνους. Ὅπως εἰς τὸν οἰκονομικὸν τομὲα ἡ ὑπέρμετρος καὶ ἀνεξέλεγκτος ἀνάπτυξις τοῦ τουρισμοῦ, δύναται ὑπὸ ὡρισμένας συνθήκας νὰ βλάψῃ μακροχρονίους τὴν οἰκονομίαν ἢ καὶ νὰ ἀποβῇ καταστροφικὸς δί αὐτήν, κατὰ τὸν τρόπον αὐτὸν καὶ εἰς τοὺς λοιποὺς προαναφερθέντας τομεῖς ἐνδεχομένως νὰ προκαλέσῃ ἀνεπανορθώτους βλάβας. Τὰ τεράστια τουριστικὰ ρεύματα, τὰ ὁποῖα ἐκκινοῦν ἀπὸ τὰς πλέον οἰκονομικῶς προηγμένας χώρας τῆς Εὐρώπης καὶ τῆς Βορείου Ἀμερικῆς κατακλύζουν, ὡς πραγματικοὶ χείμαρροι κατ ἔτος τὴν χώραν μας, καὶ ἐξαπλοῦνται καθ ὅλην τὴν ἔκτασιν αὐτῆς. Πολλαὶ περιοχαὶ κατὰ τοὺς θερινοὺς μῆνας μεταβάλλουν ὄψιν καὶ ὁμοιάζουν περισσότερον μὲ διεθνῆ κέντρα, παρὰ μὲ ἑλληνικὰ τμήματα. Η τοιαύτη κατάστασις ἀλλοιώνει τὴν ἑλληνικὴν φυσιογνωμίαν τῆς χώρας καὶ βραδέως ἀλλὰ σταθερῶς ἐπηρεάζει τὴν νοοτροπίαν τῶν κατοίκων καὶ μεταβάλλει τὴν κοινωνικὴν δομήν. Εἶς ἕνα σχετικῶς περιωρισμένον γεωγραφικῶς χῶρον συναντῶνται ὅλα τὰ ιδεολογικά, κοινωνικὰ καὶ πολιτικὰ ρεύματα καὶ ἀναπτύσσονται δραστηριότητες ξέναι πρὸς τὴν ἑλληνικὴν νοοτροπίαν καὶ τὴν ἑλληνικὴν παράδοσιν. 'H ἐπεξεργασία τῶν ἰδεολογικῶν καὶ κοινωνικοπολιτικῶν διαφοροποιήσεων καθίσταται ἔντονος. Η ἀρχὴ τῆς ἀμφισβητήσεως των ἀρχῶν ὲπὶ τῶν ὁποίων ἑδράζονται τὰ κοινωνικὰ συστήματα συζητεῖται εὐρέως καὶ μεταδίδεται ταχέως, Ἐντὸς αὐτοῦ τοῦ χώρου τὸν ὁποτον τὸ τουριστικὸν φαινόμενον δημιουργεῖ, μοιραίως ἐμπλέκονται καὶ συμμετέχουν καὶ αἱ Ἑλληνες. Εἰς τὸ σημεῖον αὐτὸ εὑρίσκεται καὶ ὁ κίνδυνος. Ἐνώπιον τῶν 'E1 λήνων τίθενται νέα πρότυπα. Τὸ μυστήριον τοῦ ἀγνώστου ἀποκαλύπτεται ἐνώπιόν των. Ἄνθρωποι προερχόμενοι ἀπὸ χώρας μὲ ὑψηλὸν τεχνολογικὸν πολιτισμὸν καὶ οἰκονομικὴν εὐμάρειαν ἀποκαλύπτουν νέους τρόπους ζωῆς καὶ συμπεριφορᾶς. 'H ὑπεροχὴ αὐτὴ σαγηνεύει ἰδίως τούς νέους, οἱ ὁποτοι νομίζουν ὅτι ὑστεροῦν καὶ ἀποδέχονται ἀνεξελέγκτως τὰ νέα πρότυπα. «Η ἐμφανιζομένη καὶ ὁσημέραι αὐξανομένη ροπὴ πρὸς τὸν ἄτακτον βίον, ἡ ἐπικράτησις ἐξτρεμιστικῶν καὶ ἀναρχικῶν τάσεων,.ἡ διάδοσις τῆς χρήσεως τῶν ναρκωτικῶν, ἡ ἐμφάνισις νέων τύπων ἐγκλημάτων καὶ ἐγκληματικῆς δράσεως, εἶναι μερικαὶ ἀπὸ τὰς συνεπείας καὶ ἀποτελοῦν προϊόντα τοῦ τουρισμοῦ. ἳυπάρχει συνεπῶς μέγας κίνδυνος ἀφ ἑνὸς μὲν νὰ μεταβληθῆ μακροχρονίας καὶ ἐνδεχομένως νὰ ἀπορροφηθῆ ὁλοσχερῶς κάθε τι τὸ ἑλληνικόν, λόγῳ τῆς ἀποφασιστικῆς ἐπιδράσεως τῶν νέων ρευμάτων, ἀφ ἑτέρου δὲ λόγῳ τοῦ -μιμητισμοῦ νὰ ὁδηγηθῆ ἡ νεολαία τῆς Ἑλλάδος εις πλήρη ἐξαθλίωσιν. Εἶναι ἀναγκαῖον ὅπως οἱ κίνδυνοι αὐτοὶ καταστοῦν γνωστοὶ εἰς ὅλους καὶ ἕκαστος ἐκ τῆς θέσεώς του νὰ ἀναπτύξῃ τὴν ἐπιβαλλομένην δραστηριότητα πρὸς προστασίαν τοῦ Ἔθνους καὶ τῆς ἑλληνικῆς νεότητος. Ἐπιβάλλεται νὰ καταρτισθοῦν προγράμματά διδασκαλίας εἰς ὅλας τὰς βαθμίδας τῆς ἐκπαιδεύσεως, βάσει τῶν ὁποίων οἱ νέοι τῆς Ἑλλάδος νὰ διδάσκωνται τὰ ὠφέλη ἀλλὰ καὶ τὰς ἐπιβλαβεῖς ἐπιδράσεις τοῦ τουρισμοῦ. Νὰ τονωθῇ ἡ πίστις πρὸς τὴν ἀξίαν τῆς ελληνικῆς παραδόσεως καὶ τοῦ ἀθανάτου ελληνικοῦ πολιτισμοῦ, εις τρόπον ὥστε νὰ δύνανται οἱ τἔ λληνες νὰ ἀμύνωνται καὶ νὰ μὴν παρασύρωνται. Μόνον ὑπὸ τὰς προϋποθέσεις αὐτὰς ὁ τουρισμὸς θὰ ἀποβῇ ὠφέλιμος διὰ τὴν χώραν μας καὶ ἐκ τῆς συζεύξεως τῶν νέων τάσεων καὶ πολιτισμῶν θὰ προκύψῃ κάτι καλύτερον ἐντὸς τῶν πλαισίων τῆς ἑλληνικῆς πραγματικότητος, χωρὶς τὸν κίνδυνον νὰ ἀφανισθῶμεν εἰς τὸν διεθνῆ κυκεῶνα. 393

_ _ J..ςῄὴ,ῄᾕιωωᾼέιδτᾪᾔΞᾞ-4.ΔΞ.ΗἍ.,, (ΠΑΡΧΕΙ ΖΩΗ ΕΙΣTo ΣΥΜΠΑΝ, υχνὰ-πυκνὰ ἐρωτᾷ ὁ ἄνθρωπος, ἐὰν τὸ θαυμάσιον φαινόμενον τῆς ζωῆς ποὺ κα-ιακλύζει τὸν πλανήτην μας-τὴν ξηράν, τὴν θάλασσαν, τὴν ἀτμόσφαι - ραν,-ἐὰν τὸ θαῦμα τῆς ζωῆς, παρατηρῆἷαι καὶ εἰς ἄλλα οὐράνια σώματα. Ἐὰν δηλαδὴ ὑπάρχουν φυτικὰ καὶ ζωικὰ εἴδη, ἐὰν ὑπάρχουν λογικὰ. δντα εἰς ἄλλους πλανήτας, εἰς ἄλλους ἀστέρας, εἰς ἄλλους γαλαξίας ποὺ ἀπαρτίζουν τὸ συμπαν. Τὸερώτημα εἶναι εὔλογον καὶ μία ἀπάντησις θὰ πρέπει νὰ δοθῇ ἀπὸ τὴν Ἀστρονομίαι. ΒΕΒΑΙΩΣ ΟΤΑΝ ὁμιλοῦμεν διὰ ζωήν, δεχόμεθα τὸ φαινόμενον τῆς ζωῆς ὅπως παρουσιάζεται εἰς τὸν πλανήμας. Η ζωὴ ἐδῶ εἰς τὴν γῆν διάνὰ ὑπάρξῃ καὶ νὰ ἀναπτυχθῆ χρειάζεται ὡρισμένας συνθήκας καὶ προϋποθέσεις. Εἰς τὸν πλανήτην μας βασικὰ στοιχεῖα διὰ τὴν ἀνάπτυξιν τῆς ζωῆς εἶναι ὁ ἄνθραξ, τὸ ὀξυγόνον τὸ ὑδρογόνον καὶ τὸ ἄζωτον, Αὐτὰ 394 δμὼς δὲν ἀποτελοῦν, ὅτε χαρακτηρίζουν τὴν ζωήν. Πέραν αὐτῶν, διὰ νὰ διατηρηθῆ ἡ ζωὴ εἶναι ἀνάγκη νὰ συντρέξουν καὶ ἄλλοι δροι, ἐξωτερικοὶ αὐτοὶ Π.χ, ἡ τροφὴ, τὸ ὀξυγόνον, ἡ θερμότης, ἡ ἀτμοσφαιρικὴ πίεσις. Δὲν ἐξετάζομεν ἐδῶ βαθύτερον τὸ ζήτημα τοῦ φαινομένου τῆς ζωης, ὅτε δὲ εἶναι δυνατὸν νὰ δοθῇ ὁρισμὸς τῆς ζωῆς, πράγματι ἀντιπροσωπευτικὸς καὶ ἀκριβὴς Τοῦτο ἀποτελεῖ ἰδιαίτερον πρόβλημα. Ηζωὴὕπὸ τὰς προϋποθέσεις ποὺ ἀναφέραμεν ἤδη θὰ ἠμποροῦσε νὰ ὑπάρχῃ, ὑπὸ τὴν κατωτέραν της μορφήν, εἰς τὸν πλανήτην!.αρην Διότι εἰς αὐτὸνἐνομίζαμενοτι συντρέχουν ἀρκετοί δροι. Ὀμως, αἱ ἕ- ρευναι ποὺ ἔγιναν μὲ τὰ διαστημόπλοια Μάρινερ καὶ Μάρηςἔδειξαν ὅτι ἡἀτμόσφαιρά του εἶναι πολὺ ἀραιὰ (τὸ ἑκατοστὸν τῆς ἀτμοσφαιρικῆς πιέσεως ποὺ ἕχειἡἰδική μας ἀτμόσφαιρα), ἡ ὕπαρξις ὀξυγόνου εἶναι προβληματικὴ καὶ γενικώτερον οἱ ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ ΚΩΤΣΑΚΗ Κ τι ὁ ἡ γ ἡ τ ο ῦ Πανεπιστημίου Ἀθηνῶν δροι ποὺ ἐπικρατοῦν εἰς αὐτόν, εἶναι μᾶλλον δυσμενεῖς. Πιθανώτατα νὰ εἶναι δυνατὴ ἡ ὕπαρξις ὑποτυπώδους μόνον ζωῆς. <Ο Ἄρης εἶναι γεμᾶτος ἀπὸ κρατήρας. Πρόκειται μᾶλλον περὶ γηρασμένου πλανήτου. Οἱ ἄλλοι πλανῆται ἀποκλείεται νὰ εἶναι τόποι ἀναπτύξεως τῆς ζωῆς, εἴτε λόγῳ ὑψηλῆς θερμοὶκρασίας, 6 πως συμβαίνει μὲ τὴν Ἀφροδίτην, εἴτε λόγῳ πολὺ χαμηλῆς θερμοκρασίας καὶ μεγάλης ἀτμοσφαιρικῆς πιέσεως, ὅπως παρατηρεῖται εἰς τὸν Δία, τὸν Κρόνον καὶ τοὺς ἄλλους μακρυνοὺς πλανήτας. ΑΣ ΙΔΩΜΕΝ τὰ δεδομένα τῆς ἐρεύνης ποὺ προσέφερεν ἰδιαιτέρως ἡ ραδιαστρονομία τὰ τελευταῖα χρόνια.

«Οἱ ἀπλανεῖς ἀστέρες, εἴτε μεμο-. νωμένοι εἶναι, εἴτε καθ ὁμάδας παρατηροῦνται, εὑρίσκονται εἰς ἐξαιρετικὰ ὑψηλὴν θερμοκρασίαν, ὥστε τὰ διάφορα χημικὰ στοιχεῖα ἀπὸ τὰ ὁποῖα ἀποτελοῦνται - ὅμοια μὲ τὰ τῆς Γῆς μας - δὲν εἶναι δυνατὸν νὰ ἀποτελέσουν χημικὰς ένώσεις, μάλιστα δὲ πολυπλόκους. Συνήθως τὰ ἄτομά των εὑρίσκονται εἰς κατάστασιν ἰονισμοῦ καὶ μόνον εἰς ὡρισμένας περιπτώσεις παρατηροῦνται μόρια μὲ βάσιν συνήθως τὸν ἄνθρακα καὶ τὰ στοιχεἷα: ὀξυγόνον, ὑδρογόνον καὶ ἄζωτον. Εἰς τὸ μεταξὺ δμὼς τῶν ἀπλανῶν ἀστέρων διάστημα ποὺ ὑπάρχει εἰς μεγάλας ποσότητας θλη ὑπὸ μορφὴν συνήθως ἐκτεταμένων νεφῶνφωτεινῶν ἢ σκοτεινῶν-καὶ εἶναι γνωστὴ ὡς μεσοαστρικὴ θλη (εἰκ. 1 καὶ 2), ἡ θερμοκρασία ἐπιτρέπει νὰ σχηματισθοῦν χημικαὶ ἑνώσεις. Εἰς τὴν μεσοαστρικὴν θλην, ἡ ὁποία ἀποτελεῖται ἀπὸ κόνιν ἢ ἀέριον-κυρίως ὑδρογόνον-παρετηρήθησαν τὰ τελευταῖα χρόνια μερικαὶ μοριακαὶ έ- νῴσεις. Δηλαδὴ διεπιστώθη ἡ ὕπαρξις μορίων, ὅπως εἶναι τὸ ὑδροξύλιον(οη), ἡ ἀμμωνία (ΝΗ3)Ἐ τὸ μονοξείδιον τοῦ ἄνθρακας (CO), τὸ ὕ- δωρ (Η2Ο). Ἐπίσης ἀπεδείχθη ἡ παρουσία πολυατομικῶν ὀργανικῶν ἑνώσεων : ὑδροκυανίου (HCN), φορμαλδεΰδης (Η2ΟΟ), κυανοακετυλἑ νίου, μυρμηκικοῦ ὀξέος, μεθυλικῆς ἀλκοόλης, φορμαμίδης καὶ ἐντελῶς προσφάτως (1974), μεθυλαμίνης, διμεθυλικοῦ αἰθέρος καὶ βινυλοκυανιδίου. Περισσότεραι ἀπὸ 30 ἑνώσεις ἀνεκαλύφθησαν εἰς τὰ μεσοαστρικὰ νέφη τοῦ Γαλαξίου μας καὶ εἰς τὰς περιοχάς : ὀπτικήν, ὑπεριώδη καὶ ραδιοφωνικήν. «Τὰ γεγονότα αὐτὰ συνδυαζόμενα μὲ τὴν ἀνακάλυψιν ἀμινοξέων ἐξωγηΐνης προελεύσεως εἰς μετεωρίτην πεσόντα (1969) εἰς Αὐστραλίαν, εἰς ἕτερον εὑρεθέντα τὸ 1971 ἢ καὶ μὲ ἄλλα εὑρήματα ἀνθρακοΰχων μετεωριτὥν, τὰ ὁποῖα ὁμοιάζουν πιθανῶς μὲ ἀπολιθώματα μικροοργανισμῶν, ὁδηγοῦν εἰς μίαν γενικωτέραν θεώρησιν τοῦ ζητήματος. Τῆς ὑπάρξεως δηλαδὴ ζωῆς, μὲ τὰς διαφόρους φάσεις αὐτῆς καὶ χρονολογικῶς καὶ μορφολογικῶς καὶ εἰς ἄλλας περιοχὰς τοῦ Σύμπαντος. (Βλέπε ἐν ἐκ- Τὸ νεφέλωμα NGC 6523 εἰς τὸν ἀστερισμὸν τοῦ Τοξὁτου. (Φωτογραφία τοῦ ἀστεροσκοπεῖου ΠΑΛΟΜΑΡ διὰ τηλεσκοπίου τῶν 5 μέτρων διαμἐτρου). 395

Τὸ νεφέλωμα τοῦ Μονοκἐρωτος. (Φώ τογραφία. διὰ τοῦ τηλεσκοπίου τῶν 5 μέτρων τοῦ ἀστεροσκοπεῖουπαλομαρ), τάσει : Δ. Κωτσάκης, Τὸ Σύμπαν ἡ ζωὴ καὶ ὁ ἄνθρωπος, ἐκδ. Ζωῆς, Ἀθῆναι 1975, σ. 41 ἑπζ). M» ΚΑΙ ΕΙΣ ποτον συμπέρασμα καταλήγει ἡ σημερινὴ ἕρευνα σχετικῶς μὲ τὴν ὕπαρξιν ζωῆς εἰς τὸ Σύμπαν ; Η ἀπάντησις εἶναι ἡ ἑξῆς : Δὲν ἠμποροῦμεν νὰ ἀποκλείσωμεν τὴν δυνατότητα ὑπάρξεως ζωῆς εἰς διαφόρους περιοχὰς τοῦ Σύμπαντος. Σύμφωνα μὲ τὰς σημερινὰς ἀντιλήψεις μας, τὸ Σύμπαν ἐκτείνεται ἄνω καὶ κάτω, δεξιὰ - ἀριστερά, ἐμπρὸς ὀπίσω-ἂν θελήσωμεν νὰ ἐκφρασθῶμεν μὲ τὰς διαστάσεις τοῦ ἀνθρώπου τῆς Γῆς-μέχρι τῆς ἀποστάσεως τῶν 10,ἢ 12 δισεκατομμυρίων ἐτῶν φωτός. (Τὸ φῶς διατρέχει εἰς 1 δευτερόλεπτον ἀπόστασιν 300.000 χλμ. Τὸ ἔτος φωτὸς εἶναι μῆκος 9,5 τρισεκατομμυρίων χιλιομἐτρων). Εἰς τὸν χῶρον τοῦ Σύμπαντος ὑπάρχουν δισεκατομμύρια οὐρανίων σωμάτων μὲ πιθανὰς συνθήκας περιβάλλοντος ἀναλόγου μὲ τὰς τῆς Γῆς μας. Δὲν ἀποκλείεται, ὑπὸ τοιαύτας προϋποθέσεις ἡ δυνατότης ὑπάρξεως ζωῆς ἐπὶ τῶν οὐρανίων αὐτῶν σωμάτων. Τελευταίως διεπιστώθη ἡ ὕπαρξις ὀργανικῶν χημικῶν ἑνώσεων εἰς τὴν μεσοαστρικὴν θλην. Τὸ γεγονὸς αὐτὸ ἁπλῶς μᾶς πληροφορεῖ ὅτι ὑφίσταται τὸ ὑπόβαθρον, ἂν συντρέξουν καὶ πολλαὶ ἄλλαι συνθῆκαι, νὰ ἀναπτυχθῆ τὸ φαινόμενον τῆς ζωῆς καὶ εἰς ἄλλα οὐράνια σώματα ποὺ εὑρίσκονται εἰς τὸν Γαλαξίαν μας ἢ εἰς τὰς μυριάδας τῶν γαλαξιῶν τοῦ Σύμπαντος. Ἄλλως τε ὁ ἄνθρωπος θὰ πρέπει νὰ εἶναι μεγάλος ἐγωιστὴς ἂν δέχεται ὅτι αὐτὸς μόνος κατοικεῖ εἰς ἕνα ἔρημον, ἀφιλόξενον καὶ ἀχανὲς σύμπαν. Καὶ ὅτι ἀκόμη ὁ Δημιουργὸς τοῦ σύμπαντος περιώρισε τὸ μεγάλο Του Ἔργον εἰς τὸν πλανήτην ποὺ ὀνομάζεται Γῆ.

X DONOFP_A HMA β ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΦΙΛΙΠΠΑ Γυμνασιάρχου ΟΤΑΝ ΕΙΔΑ στὸ δρόμο τὸ φίλο μου Χαρίλαο μ ἕνα μάτσο φυλλάδες «ὑπὸ μάλης», ἔνοιωσα ὅπως περίπου ἂν ἔβλεπα φανατικὸ μπεκρῆ νὰ παραγγέλλη... γάλα. Γιατί ὁ Χαρίλαος, ἐργολάβος οἰκοδομῶν τὸ ἐπάγγελμα, τὰ μόνα ἴσως βιβλία ποὺ χρησιμοποίησε στὴ ζωή του ἦταν-ἀπὸ ὅσο ξέρω-τὸ βιβλιάριον καταθέσεων κι ὁ... τηλεφωνικὸς κατάλογος. Γεμᾶτος περιέ- έργεια τὸν πλησίασα. -Νὰ σπουδάσῃς τὅβαλες, Χαρίλαε, στὰ γεράματα, ἢ ἀνέλαβες πουθενά... πλασιέ; Μὲ κοίταξε, φανερὰ ἐνοχλημένος. -Τί «πλασιὲ» καὶ πράσινα ἄλογα μοῦ ψέλνεις Δὲν ἔμαθες ἐλόγου σου γιὰ τὰ νέα βιβλία ποῦ κυκλοφοροῦν σὲ τεύχη; -Αύτὸ τδμαθα, Χαρίλαε, Ἐκεῖνο ποὺ δὲν μπορῶ νὰ ὲξηγήσω εἶναι πῶς σ ἔπιασε 6 οἶστρος τῆς μελέτης, εἰδικὰ ἐσένα; -Καί ποιὸς οοὗπε πῶς τὰ παίρνω γιὰ μελέτη; -Ἀμ, γιατί τὰ παίρνεις; Γιά χαρτί... περιτυλίγματος; Αὐτά ὅπως ξέρω. στοιχίζουν ἕνα σωρὸ λεφτά. Κούνησε τὸ κεφάλι μὲ οίκτο. -Ποῦ ζῆς, καημένε; Κι εἶσαι καὶ γραμματιζούμενος. Δὲν ἔμαθες τί κέρδος φέρνουνε τὰ νέα βιβλία; -Τὸ μόνο Κέρδος ποῦ ξέρω ἐγὼ εῖν ἡ μόρφωσις, ἂν βέβαια τὰ βιβλία ἀξίζουν. -Λάθος! μοῦ φώναξε. Τὰ σύγχρονα βιβλία προσφέρουν ὡ- ραιότερα πράματα. Νά, κοίτα ἐδῶ! Κι ἀνέσυρε ἀπ τὴν τσέπη του ἕνα μάτσο διαφημιστικὰ ἔντυπα. Αὐτὸ ποὺ βλέπεις, ἔχει ἀεροπἔρικὸ «gift στὴ μέση. Ο γῦρος τοῦ κόσμου σὲ 25 μέρες. - χει κι a; -Βεβαίως. Μ αὐτὸ ἐδῶ τὸ βιβλίο παίρνεις γιὰ δῶρο Kai μια.,. βιβλιοθήκῃ. Ἀν ἔχης βιβλιοθήκῃ δμως, μπορεῖς νὰ προτιμήσης αὐτὸ τὸ Λεξικὸ μαζὶ μὲ ἕνα Δελτίον ἐκπτώσεων σἐ καταστήματα, καὶ μιὰ φρυγανιέρα. Ἐδῶ πιἂδὲν ἄντεξα, -Γιὰ στάσου, βρὲ Χαρίλαε, Τὰ εἴδη αὐτὰ κοστίζουν πολλατθτλὶάσια τιμὴ ἀπ τὰ τεύχη ποὺ ἀγοράζεις. Τὸ σκέφθηκες κα ο ου;. -Ὑποψιάζεσαι δηλαδὴ κομπίνα στὴ μέση; Ἐ, ὅχι, φίλε μου. Τὸ πρᾶγμα εἷν ξεκάθαρο. Γιὰ «δῶρα» ἀξίας, ὅπως τὸ - ἀεροπορικὸ ταξίδι π. χ., προβλέπεται εἰδικὴ κλήρωσις μεταξὺ τῶν ἀγοραστῶν. Γιὰ τόμους πάλι ποὺ ἡ τιμή τους θὰ μποροῦσε να θεωρηθῆ... ἁλμυρούτσικη, τὰ δῶρα ποὺ τὰ συνοδεύουν μόλις ποὺ φθάνουν τὸ 1Ἰ10 τῆς ἀξίας των. Ἄρα, συμφέρει ἡ προσφορά, ἄν, σύμφωνα μὲ τὶς προβλέψεις, ἡ κυκλοφορία τοθ βιβλίου ἀνέλθη σέ πολλές χιλιάδες ἀντίτυπα. -Καλά, βρὲ Χαρίλαε, Τὸ περιεχόμενο τοῦ βιβλίου δὲν σὲ ἀπασχολεῖ διόλου; Τὸ μελέτησες ποτέ σου; -Ὤχ, ἀδελφέ! Ποιὸς νοιάζεται γιὰ μελέτη σήμερα; Ἄν έχης καιρὸ γιὰ... σκότωμα, ἅς εἷν καλά ἡ τηλεόρασι. Σ αύτἠν μαθαίνεις πιὸ πολλά. Ξεχνᾶς τὴν Ἱστορία τοῦ,.. Βαρτανη; -Ξεχνιοῦνται τέτοια πράγματα, Χαρίλαε: Δὲ μοῦ εἶπες δμως. Τόσα βιβλία ποὺ μαζεύεις, τί θὰ τὰ κάμης; -Δὲν ξέρω ἀκόμα, Τὸ πιθανωτέρα εἶναι νὰ κρατήσω τὰ πιὸ φανταχτερὰ γιὰ... «ντεκὸρ» Kai 1 ἄλλα νὰ τὰ πουλήσω ὅσο - ὅσο. Ἔτσι θὰ βγῆ ἡ ζημιὰ ἐν μέρει. -Δὲν ξέρω πῶς ἐννοεῖ τὴ ζημιὰ ὁ Χαρίλαος, ἀπ τὰ λεγόμενά του δμὼς διαφαίνεται καθαρὰ πῶς τὸν ἀπασχολεῖ μονάχα ἡ οἰκονομικὴ πλευρὰ τῆς προμηθείας τοῦ βιβλίου. Γιὰ τὴν ὠφελιμιστικὴ πλευρά οϋτε που σκοτίζεται. Κι ἐδῶ ἔγκειται ἀκριβῶς τὸ μειονέκτημα τῶν νέων ἐκδόσεων. Kai ἐξηγσὐμεθα: Μὲ τὸ γνωστὸ σύστημα τῆς διαθέσεως σὲ τεύχη, μὲ τὴν ἀδιάκοπη κι ἐντυπωσιακή διαφήμισι, τους ἐπιβλητικούς τίτλους τῶν βιβλίων, κυρίως δὲ μὲ τὰ ἄφθονα «δῶρα» ποὺ παρέχονται στοὺς ἀγοραστές τῶν τευχῶν, ηὐξήθη μὲν ἀνέλπιστα ἡ κυκλοφορία των, σὲ ὕψη ποὺ οῦτε νὰ τὰ ὀνειρευθοῦν δὲν θὰ τολμοῦσαν παλαιότεροι έκδότες, παράλληλα δμὼς ηὐξήθησαν κι οἱ πιθανότητες διαδόσεως τοῦ ἀκαταλλήλου ἐντύπου, ποὺ μὲ ποικίλες μορφές θὰ εἰσχωρήσῃ ἀνεξέλεγκτα σέ κάθε σπίτι γιὰ νὰ σκορπίσῃ τὸ δηλητήριο τῆς ἀνηθικότητος, τῆς φαυλότητος Kai πάσης βλαβερῆς ἰδεολογίας. Kai γιὰ νὰ μὴν πᾶμε μακρυὰ -συγκρίνατε τὴν ἐκδοτικὴ ἐπιτυχία ποῦ εἶχε τελευταῖα τὸ γνωστὸ ἔντυπο μὲ τίτλο «ΕΜ ΜΑΝΟΥΕΛΑ» μετὰ τὸ θόρυβο ποῦ ξεσήκωσε ἡ προβολή της στὴν Ὁθὁνη. Ο κίνδυνος δμὼς δὲν περιορίζεται στὸ σημεῖον αὺτὁ μονάχα. Μὲ τὸ νέο σύστημα διαθέσεως τῶν βιβλίων, ὑπάρχει τὸ ἐνδεχόχόμενον νὰ κατέλθῃ αἰσθητῶς ἡ ποιοτικὴ στάθμη τὸῦ κειμἔ νου των, ἂν ληφθῆ ύπ ὄψει πὼς θὰ βρεθοῦν Kai ἀσυνείδητοι ἐκδότες, ποὺ ἀπὸ πνεῦμα κακῶς νοουμένης οἰκονομίας θὰ σπεύσουν νὰ ἀναθέσουν τὸ ὑπεύθυνο ἔργον τῆς συγγραφῆς εἰς πρωτόπειρα καὶ τελείως ἀκατάλληλα πρόσωπα, προκειμένου - νὰ κερδίσουν κι ἀπὸ κεῖ τὴ διαφορὰ τῆς ἀμοιβῆς ποὺ θὰ ἐδικαιοῦντο, νὰ λάβουν σοβαροί καὶ πεπειραμένοι ἐπιστήμονες, Γιατί νὰ ἐπιμεληθῆ, ἀλλωστε, τὸ ἔντυπό του, 6 ἔμπορος ἀφοῦ ξέρει πὼς ἡ πλειονότης τῶν ἀναγνωστῶν δὲν πρόκειται νὰ τὸ ἀνοίξῃς Kai τὸ λυπηρὸ εἶναι πὼς, μὲ τὴ νοοτροπία αὐτὴ ποὺ ἔντεχνα καλλιεργεῖται στὸν ἐκδοτικὸ τομέα, κινδυνεύουν νὰ μείνουν στὸ ράφι τὰ πραγματικῶς ἀξιόλογα βιβλιακαί ὑπάρχουν ἕνα σωρὸ τέτοια-πρὸς μεγάλην ἀπογοήτευσιν τῶν δημιουργῶν τους, ποὺ ἔτσι ζημιώνουν διπλά: ὑλικᾷ Kai ἠθικά. Μὴ σπεύδουν νὰ πανηγυρίσουν λοιπὸν ὅσοι παρακολουθοϋν τὸν ἐκδοτικὸ ὀργασμό τῶν τελευταίων ἐτῶν στὴ χώρα μας, ἂν βέβαια δέχωνται πὼς τὸ βιβλίο εἶναι προωρισμένα γιὰ μελέτη κι ὄχι γιὰ νὰ «φυλάῃ» τὰ ράφια. Kai ἡ μελέτη προϋποθέτει ἐνδόμυχη παρόρμησι, ἔμφυτη λατρεία πρὸς τὸ βιβλίο. Κι ἡ λατρεία, ὅπως ξέρουμε ὅλοι, ἐμπνέεται, Δὲν ἐξαγοράζεται μὲ τίποτα. Kai πρὸς τὰ ἐκεῖ θὰ πρέπει νὰ στραφῇ ἡ προσπά-,θεια ὅλων, ἂν ἀληθινὰ ποθοῦμε μιά ἐκδοτικὴ ἄνθησι στὸν τόπο μας, ἀντί τῶν πυροτεχνημάτων που ἐξαπολύουμε σήμερα. Γί αὐτὸ δμὼς ἀπαιτεῖται συστηματικὴ καλλιέργεια, κι ἡ πιὸ, κατάλληλη ἡλικία γί αὐτὸ εἶναι ἡ παιδική. Νὰ δώσουμε στὸ παιδί ἄφθονα κι ἐκλεκτὰ βιβλία, ποῦ νὰ συνδυάζουν καλαίσθητη ἐμφάνισι, ὡρατο περιεχόμενο, ὑπεύθυνη Kai ήλεγμένη θλη. Ἔτσι θὰ τὸ συνηθίσουμε ν ἀγαπᾶ τὴ μελέτη. Ὅλα τὰ πράγματα στὴ ζωὴ συνήθεια εἶναι, μ ἕνα λόγο. -Ἄν λ.χ. συνηθίσουμε τὸ παιδὶ ν ἀκούη λαϊκὴ μουσική πὼς βάνουμε ἀπαίτησι, ὅταν μεγαλώση ν ἀγαπάζῃ τὰ κλασσικὰ κομμάτια; Τὸ ἴδιο ὅταν τὸ ἀπηρχαιωμένο ἐκπαιδευτικὸ μας σύστημα περιορίζει τὰ ἐνδιαφέροντα τοῦ νέου στὸ σχολικὸ βιβλίο, κι αὐτὸ ἀκαλαίσθητο συνήθως καί γεμᾶτο λάθη πῶς έχουμε τὴν ἀξίωσι ν ἀγαπήση τὴ μελέτη; Ἂς γίνη αὐτὴ ἡ σωστὴ προεργασία πρῶτα καὶ τότε βλέπουμε ἂν θὰ τολμοῦσε ὁ οἱασδήποτε νὰ χρησιμοποιῆ ἀνορθόδοξες μεθόδους, προσπαθῶντας νὰ Πασάρη τὰ βιβλία του μὲ τὴν αὐτὴ περίπου πονηριὰ ποὺ oi γονεῖς μας, ὅταν εἴμαστε παιδιὰ μᾶς ἔπειθαν νὰ πιοῦμε.., τὸ μουρουνέλαιο. Δὲν μᾶς χρειάζονται- ὅχι- πελάτες τύπου... «Χαριλάου», ποὺ κάνουν συλλογή ἀπὸ φυλλάδες, τίς ὁποῖες δὲν πρόκειται ποτὲ νὰ μελετήσουν, ἢ κιἂν τὸ κάνουν, δὲν πρόκειται ποτὲ νὰ γίνουν... σοφώτεροι. 397

«Στὶς 20 Ἀπριλίου I975 30.000 γυναῖκες ἀπὸ τὴν Κύπρο, τὴν Ἑλλάδα Καὶ ἀπὸ ὅλες Τὶς χῶρες τοῦ Κόσμου σὲ μιὰ Πρωτοφανῆ σὲ ττἁθος Καὶ ἐνθουσιασμὸ Γυναῖκες ἀπὸ ὅλο τὸν κόσμο συγκεντρωμένες στὸ μαρτυρικὸ νησὶ ἑνώνουν τὴν δύναμι τῆς φωνῆς τους γιὰ τὰ δίκαια τῶν Κυπρίων. ΕΙΝΑΙ ΓΝΩΣΤΑ τὰ γεγονότα ποὺ προκαλἐ- m m. Ϊ» ζ, -ἳἳ -, Ξἷζ _ W.. σανε τὴν τραγωδία τῆς Κύπρου, τὸν περασμένα. ἶεᾇ,ἐΐᾒἰῄθᾋ., - ᾇ ζ, Ἐ. Ξἒὖᾉ Η > ἳ Ἰοὺλιο: Τὸ ἀδελφοκτόνο κίνημα καὶ ἡ θηριώδης 3..ιᾕ ᾙ Ξ σ.,. τουρκικὴ εἰσβολή, ποὺ δημιούργησε 2ΟΟ.ΟΟΟ πρόσφυ- ἔ,,. r c -.-. ς, " ζ γες μέσα σὲ μιὰ νύχτα ποὺ στοίχισε τὴ ζωὴ χιλιάδων,; > ΑΙτἒἔδῃλλωἇἔἣᾆ τ., I; -ὖ, ἦ υπρίων καὶ Ἑλλήνων, Ἴἳ-θῢιδημὒθθργηἳἱε ἀγν9 ΑΣΠΑΣΙΑΣ ΚΑΛΛΙΓΕΡΗ ἧἁηομευ " ουμενους, αιχμαλω- Γενικῆς Γραμματέως, ὒθυςὶ Ξγκλωβθσμενθυς Ξενικοῦ Συ βουλίου,. Πιοὺ ζουν τραγικὴ ιζωὴ Ἑλληνίζων μεσα σε υπερ εκατὸν σαράντα αἰχμάλωτα ι χωριὰ καὶ κωμοπόλεις. Ποὺ ρήμαξε δεκάδες χιλιάδες σπίτια καὶ ἀγροτικὰ νοικοκυριά. Ποὺ ἔφερε 1 δάκρυα καὶ συμφορὰ σὲ χιλιάδες οἱκογἑνειες. Ποὺ ντρόπιασε ἀναρίθμητες κοπέλλες ποὺ βιάστηκαν. μ κτηνωδῶς ἀπὸ τοὺς μανιασμένους ὀπιομανεῖς στρατ.- τιὦτες τοῦ «Ἀττίλα τοῦ 74)) «τῆς μάστιγας τοῦ Θεοῦ». Μετὰ τὴ καταστροφὴ ὁ τρόμος καὶ ἡ δυστυχία βασιλεύει στὸ ὡρατο νησὶ τῆς Ἀφροδίτης. Η Κὺπρος, ὅπως λένε τὰ στατιστικὰ στοιχεῖα τοῦ 1973 εἶχε 634.ΟΟΟ κατοίκους ἐξ ὧν τὰ 81,60Ἰο ἳἐελληνες καὶ ἄλλων ἐθνικοτήτων καὶ τὰ 18,4οἸο Τοῦρκοι. Οἱ 2ΟΟ.ΟΟΟ σημερινοὶ πρόσφυγες ἀντίστοιχοῦν στὸ 380Ἰο -περίπου τοῦ ὅλου πληθυσμοῦ της. Η ἀξία τῶν περιουσιῶν ποὺ ἐγκατέλειψαν οἱ Κὺπριοι ἀνέρχεται σὲ 2.5 δισεκατομμύρια λίρες τὰ δὲ οἰκονομικὰ ἀποτελέσματα τῆς τουρκικῆς εἰσβολῆς ἀναλύονται ὡς ἀκολούθως 4ΟοἸοΞ τῆς γῆς κατελήφθη ἀπὸ τοὺς Τούρκους. 7ΟοἸο ἀπώλειες τῆς κυπριακῆς οἰκονομίας. 33,7oἸo 36,_20Ἰo ζημίες τῆς ἀκίνητης περιουσίας. 45,60Ἰο-460Ἰο τῆς γεωργικῆς παραγωγῆς. 48,30Ἰο ζημίες στὴν εξαγωγὴ τῶν ἀγροτικῶν προϊόντων. 460Ἰο ζημίες στὴν ἐξαγωγὴ τὥνγλοιπὦν ἐγχωρ ίων προϊόντων. -Ι, ἡ μ 4 ν. ι, \.,,γ 398

πορεία διεκήρυξαν τὸ δίκαιο τῶν Κυπρίων γιὰ τὸν σεβασμὸ τῆς ἀποφάσεως τῶν Ἡνωμένων,, ἘΘνῶν, γιὰ τὴν ἐπιστροφὴ τῶν προσφύγων στὰ σπίτια τους». Η ἐπικεφαλής τῆς Κυπριακῆς ἀντιπροσωπείας χαιρετίζει τὰς ἐκπροσὠπους τῶν χωρῶν τοῦ κόσμου γιὰ τὴν συμπαράστασι στὸν δίκαιο ἀγῶνα των. ιῃιιιιιιιιιιιιὦ ΙΝΕἬ 1V Μ " πιπινιιπἀ/ἇνϊ FM - "u" ~00 μπιἶὶιπὶἳ Ch": ΠΙ 32,70Ἰο ἀπώλειες τοῦ βιομηχανικοῦ ἐργατικοῦ δυναμικοῦ. 2δοἸο ἀπώλειες τῆς βιομηχανικῆς παραγωγῆς. 55,60Ἰο-560Ἰο τῆς μεταλλευτικῆς παραγωγῆς. 64,δοἸο τῶν τουριστικῶν ἐγκαταστάσεων ποὺ λειτουργοῦσαν 86,δοἸο τῶν ὑπὸ κατασκευὴν τουριστικῶν ἐγκαταστάσεων. 7Ο,3οἸο τῶν ἐπενδύσεων σὲ ξενοδοχειακὲς ἐπιχειρήσεις. Οἱ 200. 000 αὐτὲς καὶ πλέον πρόσφυγες ἔχουν στιβαχτῆ στὶς πόλεις, στὰ χωριὰ καὶ στὴν ὕπαιθρο τῆς ἐλεύθερης χώρας ποὺ εἶναι καὶ τὸ λιγώτερο ἔφορο τμῆμα αὐτῆς. Γιατὶ τὸ βόρειο τμῆμα τοῦ νησιοῦ ἦταν τὸ πλουσιώτερο. Οἱ περισσότεροι ἀπὸ τοὺς πρόσφυγες ἔχουν ἐγκατασταθῆ πρόχειρα ὅπου βρῆκαν στεγασμένο μέρος, στάβλους, ἀχυρῶνες, ἀποθῆκες. Δώδεκα χιλιάδες δμὼς κατοικοῦν σὲ προσφυγικοὺς καταυλισμοὺς κάτω ἀπὸ ἀντίσκηνα καὶ 2.5ΟΟ σὲ ἀποθῆκες πατάτας διασκευασμένες σὲ κατοικίες. Μέσα σ αὐτοὺς τοὺς καταυλισμοὺς ποὺ ψήνονται v ἀπὸ τὸν ἥλιο, μουσκεύονται ὡς τὰ κόκκαλα ἀπὸ τὴ βροχή, παγώνουν καὶ ἀπ τὰ κρύα τοῦ χειμῶνα προσπαθοῦν οἱ μάρτυρες αὐτοὶ τῆς τουρκικῆς θηριωδίας νὰ ἐπιβιώσουν ζωντας μὲ τὴν ἐλπίδα ὅτι σύντομα,. θὰ γυρίσουν στὰ σπίτια τους. κ[ολος ὁ κόσμος ἐξανέστη μὲ τὶς τουρκικὲς αὐτὲς ; βαρβαρότητες καὶ μὲ τὴ θραο-ύτητά τους ν ἀνακηρύξουν μονόπλευρα αὐτόνομο Τουρκοκυπριακὸ Κράτος, τὸ βόρειο τμῆμα τοῦ νησιοῦ, παραβιάζοντας τὶς ἀρχὲς τῆς ἐλευθερίας καὶ αὐτοδιαθέσεως τῶν λαῶν. Οἱ - Τοῦρκοι περιφρόνησαν τὰ Ἡνωμένα ἜΕθνη. Ἀθέτησαν τὴν ὑπογραφὴ ποὺ ἔβαλαν στὶς ἀποφάσεις τῶν Ἡνω- - μένων Ἐθνῶν 3112 τῆς 1ης Νοεμβρίου 1974 καὶ 367 τῆς 12ης Μαρτίου 1975: - ιὰ μιὰ ἀνεξάρτητη, ἀκεραία, κυρίαρχο καὶ Ἡ-νωμένη Κυπριακὴ Δημοκρατία. 399

ΠΟΡΕΙΑ ΣΤΗΝ Ὕᾗγιὰ τὴν ἐπιστροφὴ ὅλων τῶν προσφύγων στὰ σπίτια τους ὑπὸ συνθῆκες ἀσφαλείας. ῂγιὰ τὴν εἰρηνικὴ καὶ ἀρμονικὴ συμβίωση ὅλων τῶν κοινοτήτων τοῦ νησιοῦ -γιὰ τὴν πλήρη ὰποστρατικοποίηση τοῦ νησιοῦ καὶ τὴν ἀποχώρηση ὅλων τῶν ξένων στρατευμάτων. κατάφορη αὐτὴ παραβίαση τῶν ἀρχῶν τῶν ὑπνωμένων Ἐθνῶν συνεκίνησε βαθύτατα γυναικεῖες προσωπικότητες ὅλου τοῦ κόσμου που ξεσηκώθηκαν μὲ μιὰ ἀξιοθαύμαστη ἀλληλεγγύη πρόθυμα στὸ σαλπισμα τῶν ξένων φιλοκοσμίαν γυναικῶν ἐγκατεστημένων στὴ Κόπρο γιὰ μιὰ πορεία πρὸς Ἀμμόχωστο ποὺ πραγματοποιήθηκε στὶς 20 τοῦ παρελθόντος ;\7:9i /:r 7 σὲ μιὰ προσπαθείᾳ νὰ διεκδικήσουν μόνες τους οἱ γυναῖκες τῆς Κύπρου, μαχόμενες ὑπὲρ βωμῶν καὶ ἑστιῶν μαζὶ μὲ γυναῖκες ποὺ ἐκπροσωποῦσαν τὸ μισὸ τοῦ πληθυσμοῦ τοῦ κόσμου, τὴν ἐφαρμογὴ τῶν ἀποφάσεών τῶν Πνωμένων Ἐθνῶν ποὺ τόσο βαρβάρα καταπάτησαν οἱ Τοῦρκοι. ζητῶντας νὰ πάρουν πίσω τὰ σπίτια τους. Η πραγματικότης εἶναι ἀνώτερη παστῆς περιγραφῆς ἐπὶ κεφαλῆς τῆς πορείας ἦταν οἱ σημαιοφόροι μὲ τὶς σημαῖες 11/ ξένων Κρατῶν καὶ ξωπίσω τὰ λάβαρα ἀναρίθμητων ὀργανώσεων ξένων ἐπίσης χωρῶν καὶ πίσω μιὰ ἀνθρωποθάλασσα ἀπὸ δεκάδες χιλιάδες γυναῖκες. (H πορεία τῆς Κύπρου θεωρήθηκε σὰν τὸ σπουδαιότερο παγκόσμιο γεγονὸς μέσα στὰ πλαίσια τοῦ ἑορτασμοῦ τοῦ ἔτους τῆς γυναίκας, στὸ Συμπόσιο τῶν Γυναικείων Ὀργανώσεων καὶ Σωματείων ποὺ προηγήθηκε τῆς πορείας στὴ Λευκωσία στὶς '18 Anpfliou. Τόσο στὸ Συμπόσιο ὅσο καὶ στὴ πορεία διάσημες γυναῖκες τῆς [Ελλἀδος τῆς Κύπρου καὶ ὅλου τοῦ κόσμου μίλησαν καὶ ἐξεδήλωσαν τὸ θαυμασμό τους γιὰ τὴν μαχητικὴ αὐτὴ ἐκδηλώση καὶ τὴ πεποίθησή τους ὅτι θὰ ἔχῃ τεράστια παγκόσμια ἀπήχηση μὲ ἄμεσα ἠθικὰ ἀποτελέσματα ὅπως πράγματι εἶχε. H πορεία αὐτὴ ἀπέδειξε σ ὅλο τὸ κόσμο πῶς οἱ γυναῖκες, ἀνεξάρτητοι ἀπὸ τὴ κοινωνικὴ τους τάξι τὸ μορφωτικό τους ἐπίπεδοί τὴ πολιτική τους τοποθέτηση, τὶς πολιτικὲς καὶ τὶς θρησκευτικὲς τους πεποιθήσεις τὶς φυλετικὲς διαφορές κ.λ.π. κ.λ.π. μποροῦν νὰ συγκεντρωθοῦν καὶ νὰ πειθαρχήσουν σὲ μιὰ καλὰ ὀργανωμένη ἡγεσία γιὰ τὴν πραγματοποίηση κοινῶν ἰδανικῶν ὅπως στὴ προκειμένη περίπτωση τῆς ἐλευθερίας, τῆς ἐθνικῆς ἀνεξαρτησίας,τῆς δικαιοσύνης κ.λ.π. Οἱ γυναῖκες ὅλου τοῦ κόσμου ἑνώθηκαν στὴ «Πορεία» τῆς Κύπρου καὶ ζήτησαν τὴν συμπαράσταση ἀνδρῶν καὶ γυναικῶν ἀπ ὅλο τὸ κόσμο γιὰ τὰ δίκαια τοῦ Κυπριακοῦ λαοῦ. Πρότειναν τὰ χέρια στὶς τουρκοκύπριες γυναῖκες γιὰ νὰ ζήσουν τοῦ λοιποῦ ὅπως καὶ πρῶτα μιὰ φιλικὴ ἥσυχη ζωὴ στὸ ἀγαπημένο νησί. Οἱ γυναῖκες ἀπ ὅλο τὸ κόσμο ἀρνήθηκαν νὰ παραδεχτοῦν πὼς οἱ τόχες τῶν λαῶν τῆς γῆς μποροῦν νὰ κατευθόνωνται ἀπὸ τὰ ὀργανωμένα ξένα συμφέροντα τῶν μεγάλων καὶ μὴ δυνάμεων. ἐ ιὗ ἱ '»τί. 9}»! ι 1',.- ἰθ. υ, 'EL-W κ-ξ...,..,τ ιᾦῒ). ι»ἆρα 5 55"; «- ' a-_'sf1;,_ ".:;..- i :_7 «κ '; 4.11:5 :unde- ΜΞΞΞἏᾙ-ΞΞᾋ-ᾼῥἵ αᾭ-ῌἰζὒἶ- μ.ζ ζ ;..,. Η πορεία τῶν γυναικῶν κινεῖται ἐπιβλητικὰ πρὸς τὸν ἄλλοτε ὡραία πόλι τῆς Ἀμμοχώστου.Η Κυπριακὴ Ἀστυνομία παρακολουθεῖ διακριτικὰ τὴν ἐκδήλωσι...τ-ᾋἱᾭᾭ ἭῌἘᾞἳ Δυο ὄψεις τοῦ ἰδίου νομίσματος. Η πόλις τῆς Ἀμμοχὠστου σὲ ἡμέρες εὐημερίας, γαλήνης καί ὀμορφιᾶς. 400

ἶὶἱ-ζἷ Κύπριες γυναῖκες μὲ σημαῖες καὶ λάβαρα σπεύδουν νὰ ἑνω- Θοῦν μὲ τὸν Κύριο ὄγκο τῆς πορείας γιὰ νὰ θυμίσουν στοὺς βαρβάρους τοῦ «Ἀττίλα» ὅτι δὲν ξεχνοῦν ποτὲ τους.,ξἳἴ1ζἐ-ξἤ " ἐ,lz.,. γ ἶἶίἇτ τἇἷἳἶᾖςἳἱἇ ι» == ti-#3139.),γμ,,,,,,;,, > 1/:mmmmw-wmvΓΙ ᾝῢ, -- "Mums w ; ἑὖέ.. ΡΞ -ᾇ Μῼιἆνἷta τ Η ἴδια πόλις ἀγνώριστη ἀπὸ τὶς ὀρδὲς τῶν βαρβάρων σὲ ἐρείπια καὶ ἐρημιά. Μιὰ καινούργια ἐμπειρία γιὰ ἀνθρώπους. Η πορεία τῶν γυναικῶν πρὸς τὴν Ἀμμόχωστο ἐπανέφερε τὸ καυτὸ θέμα τῆς Κύπρου ἐπὶ τάπητος μὲ μεγαλύτερη ὀξύτητα καὶ φανέρωσε σ ὅλο τὸ κόσμο τὴ μεγάλη ἀδικία τῶν Τούρκων πρὸς τὸ Κυπριακὸ λαό. φώτισε τὴ παγκόσμια κοινὴ γνώμη ἐναργέστεραι ἀπ ὅ,τι κάνουν ὅλες μαζὶ οἱ Πρεσβεῖες. Η πορεία τῆς Κύπρου ἄνοιξε παράλληλους δρόμους ἀντιστάσεως πρὸς τοὺς ἰταμούς τουρκικούς ἰσχυρισμούς γιὰ τὴν αὐτονομία τοῦ βορείου τμήματος τῆς νήσου. Π πορεία αὐτὴ πού ἦταν φωνὴ Θεοῦ καὶ ὀργὴ Λαου καταττρόμαξε τοὺς Τούρκους που ὡπλισμένοι σὰν ἀστακοὶ κρύφτηκαν σὰν ἀσπάλακες πίσω ἀπὸ τὰ ὀχυρωματικὰ τους ἔργα. φοβήθηκαν τὶς ἄοπλες γυναῖκες μὲ τὸ χάρτινο ὅπλο τους τὸ ψήφισμκ, γιὰ τὴν ἐφαρμογὴ τῶν ἀποφάσεών τῶν ΗΕ. Οἱ θρασύδειλοι Τοῦρκοι μετέφεραν πλῆθος στρατιωτῶν πρὸς ἐνίσχυση τῶν φυλακείων τους καθ ὅλο τὸ μῆκος τῆς γραμμῆς Ἀττίλα. Φέρανε ἐκσκαφεῖς καὶ ἀνασκάψαν τὸ δρόμο γιὰ νὰ μὴν μπορέσουν νὰ τὸν περπατήσουν αἱ γυναῖκες, Ναρκοθέτησαν τὴν περιοχή. Μετέφεραν τάνκς. Ωρ γάνωσαν ὰντιπορεία γυναικῶν τουρκοκυξ πρίων πρὸς ἀντιπερισπασμό. Ολα αὐτὰ ὅχι μόνο δὲν ἦταν ἱκανὰ νὰ φοβήσων τις γυναῖκες ποὺ ἔλαβαν μέρος στὴ πορεία, ἀλλα τὶς χαλύβδωσαν καὶ εἴδαμε τὸν ὄγκο τους ν ἀποτελῆ ἕνα τεράστιο σῶμα ἀμίλητο νὰ κινῆται κατὰ μῆκος δρόμου -4χιλιομέτρων νὰ καθηλώνεται τέλος στὴν ἄσφαλτο ἐπὶ μία ὥρα παρὰ τὴν καταρρακτώδη βροχὴ ποὺ ξέσπασε περὶ τὸ τέλος τοῦ ὡρισμένου γιὰ τὴ καθιστικὴ αὐτὴ ἐκδήλωση χρόνου μὲ τὴ βεβαιότητα ὅτι ἀξίζει κανεὶς νὰ ταλαιπωρηθῆ, νὰ βραχῆ, νὰ κακᾷ πάθη, ἀκόμη καὶ νὰ φάῃ καμμιὰ τούρκικη σφαῖρα γιὰ τὰ ὡραῖα ἰδανικᾷ τὴν ἐκπλήρωση τῶν ὁποίων ζητοῦσε ἡ πορεία τῖς Κύπρου, ποὺ δείχνει ἀνθρωπιὰ καὶ πολιτισμοί πάνω ἀπὸ ἀτομικὲς φιλοδοξίες καὶ οἰκονομικὰ συμφέροντα. 401

ΔΙΗΡΩΤΗΘΗΜΕΝ εἷτὸ προηγούμενον _ τεῦχος Πῶς καὶ διατὶ οἱ λόγοι τιμῆς, ἐνίοτε κυριαρχοῦν εἰςτὴν ὑπὸ τῶν ἀνθρώπων ἐκδηλουμένην ἐγκληματικὴν δρᾶσιν καὶ ἐπηρεάζουν νοθεύοντες τὸ ἠθικὸν φρόνημά των. Ἐσκιαγραφήθη διὰ τῶν ἐκτεθέντων ἀνωτέρω τὸ «πῶς». Ἂς ἀποτολμηθᾖ, ἤδη δί ὀλίγων ἡ ἔρευνα τοῦ «διατί». Διὰτὶ πράγματι τοιαύτη ὑπῆρξεν, ἀλλὰ καὶ,ἐ σήμερον παρρμοία ἐκδηλοῦται συχνάκις ἡ ἱεράρχησις τοῦ εἰς τὴν ἀτομικὴν συνείδησιν τοῦ ἀνθρώπου δεσπόζοντος συστήματος ἀξιῶν ; Διατὶ 61 προσβληθεὶς ἄνθρωπος δὲν.,ἀναφέρεται εἰς τὸ ὀργανωμένον κοινωνικὸν σύνολον διὰ τὴν. γενομένην. κατ αὐτοῦ προσβολὴν καὶ δὲν ἐμπιστεύεται εἰς τοὺς νόμους τῆς πολιτείας τὸν κολασμὸν τοῦ ἐνόχου > καὶ τὴν ἰδίαν ἰκανοποίησιν, ἀλλ αὐτοδικεῖ, ἐνεργῶν αὐτογνωμόνως καὶ αὐθαιρέτως; Καὶ τὸ τιθέμενον ἐρώτημα ἐπὶ τοσοῦτον ἐμφανίζεται ἔντονον, ὅσον ἀποδεικνύεται ἀληθὲς ὅτι παλαιόθεν καὶ ἀπὸ τῆς ἀρχεγόνου εἰσέτι ἐποχῆς συστηματικὴ ὑπῆρξεν ἡ προσπάθεια ἶνα- ἡ συγ» γνώμη εἰς τὸν ἄνθρωπον ἐμπνευσθῇ καὶ τὸ πρᾶον,καὶ ἐπιεικὲς εἰς τὴν ψυχήν του ἐνσταλαχθῇ. Εἰς τὴν ἀνάγκην καὶ τὴν ἰδέαν τῆς ἀνταποδόσεως ἀντιπαρεβάλλετο τοῦ σοφοῦ Χίλωνος τὸ ἀπόφθεγμα «ἀδικούμενος διαλάσσου, ὑβριζόμενος τιμωροῦ)),,ἢ 6 εἰς τὸν Θαλῆν ἀποδᾕῢιδόμενος λόγος z. «ἀνέχου ὑπὸ τοῦ πλησίον μικρὰ ἐλαττούμενος», ἀλλὰ καὶ 6 τοῦ Πιττακοῦ ἕτερος τοιοῦτος «συγ-γνώμη τιμωρίας ἀμείνων, τὸ μὲν γὰρ ἡμέρου φύσεώς ἐστι, τὸ δὲ θηριώδους». Εἰς μίαν τῶν. κωμωδιῶν του 6 Μένανδρος ἀναγράφει ὅτι: «Οὗτος κράτια-τός Ὕἐστ ἀνήρ, ὅστις ἀδικεῖσθαι πλεῖστ ἐπίστατἳ ἐγκρατῶς». Ο,Ξενοφῶν εἰς τὴν _ πρὸς τοὺς στρατιώτας ἀπολογίαν αὐτοῦ ἀναγράφει ὅτι: (ςκαλόν τε καὶ δίκαιον-καὶ ὅσιον καὶ ἥδιον τῶν ἀγαθῶν μᾶλλον ἢ τῶν κακῶν με-,μνῆσθαυῃ εἰς δὲ τὴν παιδείαν του: «Πρᾶος τε καὶ-συγγνώμων τῶν ἀνθρωπίνων ἁμαρτημάτων» ὁ Κῦρος ὑπ αὐτοῦ ἐμφανίζεται. Ο Σωκράτης διὰ τῆς γραφίδος τοῦ Πλάτωνος διδάσκει εἰς τὸν μετὰ τοῦ Κρίτωνος διάλογόν του ὅτι: «οθ-ιθ ἀνταδικεῖν δεῖ, ὅτε κακῶς ποιεῖν οὐδένα ἀνθρώπων, οὗδἳ ἂν ~ ὁτιοῦν πάσχῃ τις ὑπ αὐτῶν». Καὶ ἐφθάσαμεν εἰς τὴν τελείωσιν τοῦ ἠθικοῦ νόμου καὶ τὴν- ἀποθέωσιν,τῆςἂρετῆς»διὰ τοῦ ((πάντάοὗν ὅσα ἂν θέλητε ῖνα ποιῶσιν ὑμῖν οἱ 402,,,,,,,,,,,,... ;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;....-.-.-.-.-.-.-.-..,πς.;.:.ς.ζ.ς.;.;.;,ξ.:.:.:.:.:..:.:.;.;.;.:,: Ξ.;.:.:.:ς.-.:.Ξ.-,ς..-.ς.σ.-,:.:.-.:.:.:.:.;.;.:.Ξ.;.;.:.;.;.;,...ψ r. _-. Ξ, ιιιιιιπιιτιιιιιἱ, ιιι mmnnm (16in ἐν κρχᾑτζῃ) -Μεᾇοἷ ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ ΤΣΕΒΑ Εἰσαγγελέως Πρωτοδικῶν Ἀθηνῶν Ὢ.,..,.,.. ψ;,-τ=νε=-ἰω, V,._ ᾙᾋἼψωιᾥἒᾘπἲμ- περιεχόμενον ἶἷδιαλέξεὡς τοῦ, Εἰσαγγελεῖς Π ρὼτοδᾃικῶνὶἀθηνῶν κ. Δήμ. Τσεβᾶ, δος sssss. Θεῖσης fin" dutqu ἐν Ἡρακλείῳ Κρήτης γ τὴν Ἴσην Μαΐου 197 Ἴ ὅτε ὑπηρέτει ἐκεῖσε ' ὡς Εἰσαγγελεὺς Πρωτοδικᾤν. ἶί.;2:._ μ. 3.,, γ. ιη"u: 1' 5!. Ἴχ, J Ἐ