ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑΣ ΛΥΜΑΤΩΝ της ΕΥΑΘ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΟΥ ΘΕΡΜΑΪΚΟΥ

ΕΤΑΙΡΕΙΑ Υ ΡΕΥΣΗΣ & ΑΠΟΧΕΤΕΥΣΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ Α.Ε. ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑΣ ΛΥΜΑΤΩΝ της ΕΥΑΘ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΟΥ ΘΕΡΜΑΪΚΟΥ ΕΙΣΑΓΩΓΗ Η Εταιρεία Ύδρευσης Αποχέτευσης Θεσσαλονίκης (Ε.Υ.Α.Θ. Α.Ε.) έχει τη χρήση για λειτουργία και συντήρηση των δύο εγκαταστάσεων επεξεργασίας λυµάτων του ευρύτερου πολεοδοµικού συγκροτήµατος της Θεσσαλονίκης. Συγκεκριµένα εποπτεύει: α) την Εγκατάσταση Επεξεργασίας Λυµάτων-Bοθρολυµάτων Θεσσαλονίκης (ΕΕΛΘ) στην περιοχή της Σίνδου δίπλα από το Γαλλικό ποταµό, β) την Εγκατάσταση Επεξεργασίας Λυµάτων-Bοθρολυµάτων (ΕΕΛ ΑΙΝΕΙΑ) των Τουριστικών περιοχών στο Αγγελοχώρι Θεσσαλονίκης. Η ΕΕΛΘ παραλαµβάνει µέσω του κεντρικού αποχετευτικού αγωγού (Κ.Α.Α.) το µεγαλύτερο µέρος των αστικών λυµάτων της πόλης της Θεσσαλονίκης, ενώ εξυπηρετεί καθηµερινώς µε βυτία αποµακρυσµένες περιοχές που δεν καλύπτονται από το αποχετευτικό δίκτυο της πόλης. Η ΕΕΛ ΑΙΝΕΙΑ δέχεται προς το παρόν ένα µέρος των αστικών λυµάτων από τους ήµους της τουριστικής περιοχής της Θεσσαλονίκης Θερµαϊκού, Ν.Μηχανιώνας, καθώς και µεγάλο αριθµό βυτίων καθηµερινά, ενώ µε την ολοκλήρωση των αποχετευτικών δικτύων θα καλύψει όλη την παραπάνω περιοχή. Τα επεξεργασµένα λύµατα και από τις δύο εγκαταστάσεις διοχετεύονται στο Θερµαϊκό κόλπο µε υποθαλάσσιους αγωγούς και πληρούν όλους τους περιβαλλοντικούς όρους και διατάξεις. Στόχος της Ε.Υ.Α.Θ. Α.Ε. είναι η όσο το δυνατόν πληρέστερη συλλογή και βελτιωµένη επεξεργασία (µε παράλληλη αποµάκρυνση των θρεπτικών στοιχείων) του συνόλου των λυµάτων, του ευρύτερου πολεοδοµικού συγκροτήµατος της Θεσσαλονίκης, ενώ ταυτόχρονα παρακολουθεί την ποιοτική και περιβαλλοντική απόδοση των παραπάνω έργων. Η ανακήρυξη του Θερµαϊκού ως «ευαίσθητου αποδέκτη» που αποτελεί πηγή ζωής πολλών δραστηριοτήτων στην περιοχή µας, απαιτεί ιδιαίτερη προστασία σε συµµόρφωση και µε την οδηγία 91/271/ΕΟΚ. Για το λόγο αυτό υπάρχει συνεχής προσπάθεια της ΕΥΑΘ Α.Ε. σε συνεργασία και µε άλλους κρατικούς και ερευνητικούς φορείς για την κατασκευή νέων έργων, τη βελτίωση και επέκταση των υφισταµένων εγκαταστάσεων, την εισαγωγή νέων τεχνολογιών και την εφαρµογή όλων εκείνων των µέτρων για την προστασία του Θερµαϊκού κόλπου.

Α. ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑΣ ΛΥΜΑΤΩΝ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ (ΕΕΛΘ) 1. ΓΕΝΙΚΑ Στάδιο Ι. Το αρχικό Στάδιο Ι των έργων της ΕΕΛΘ τελικού προϋπολογισµού περίπου 3,8δις δρχ ξεκίνησε το 1983 και ολοκληρώθηκε ουσιαστικά το Φεβρουάριο του 1992, που άρχισε η λειτουργία της εγκατάστασης από τον κατασκευαστή. Χρειάστηκε στο ενδιάµεσο (1989-1992) να γίνουν οι αναγκαίες τροποποιήσεις των επιµέρους µονάδων, ώστε να επιτυγχάνεται υψηλότερος (από τον αρχικώς προβλεπόµενο) βαθµός επεξεργασίας µέρους των λυµάτων της πόλης, ενώ άλλαξε και το σηµείο εκβολής των επεξεργασµένων λυµάτων (λόγω προστασίας του δέλτα του Αξιού) και καθορίσθηκε πλέον ως αποδέκτης ο Θερµαϊκός κόλπος. Η ΕΕΛΘ από το 1992 ξεκίνησε να επεξεργάζεται περίπου 40.000m 3 /ηµ σταδιακά µέχρι τα 70.000 m 3 /ηµ κατά την έναρξη της λειτουργίας του Σταδίου ΙΙ το 2000 µε βαθµό επεξεργασίας άνω του 90%. Στάδιο ΙΙ. Τα έργα του Σταδίου ΙΙ ξεκίνησαν περί τα τέλη 1985 µε προϋπολογισµό 11,5δις δρχ και µε την ολοκλήρωσή τους στις αρχές του 2000 επεξεργάζονται µε βαθµό απόδοσης άνω του 92% όλα τα αστικά λύµατα της πόλης της Θεσσαλονίκης µε συµβατικό σύστηµα βιολογικού καθαρισµού και ταυτόχρονη αποµάκρυνση του αζώτου. Η ΕΕΛΘ δέχεται καθηµερινά περί τα 160.000m 3 /ηµ ξηράς περιόδου, ωστόσο οι προδιαγραφές σχεδιασµού της εγκατάστασης είναι για αποδοχή µέσης παροχής λυµάτων 296.000m 3 /ηµ και ρυπαντικό φορτίο BOD 5, SS και Nολ 80, 76 και 16 ton/ηµ αντίστοιχα. Παράλληλα µε την ολοκλήρωση του έργου περί τα µέσα 2002 για την υποδοχή και προεπεξεργασία βοθρολυµάτων (προϋπολογισµός 1,6δις δρχ) η ΕΕΛΘ έχει τη δυνατότητα παραλαβής µέχρι περίπου 1500 m 3 /ηµ λυµάτων µε βυτία από περιοχές που δεν εξυπηρετούνται µε αποχετευτικό δίκτυο. Η έξοδος της ΕΕΛΘ οδεύει µέσω του δίδυµου Αγωγού ιάθεσης Επεξεργασµένων Λυµάτων (Α ΕΛ) ανοικτά στο Θερµαϊκό κόλπο. Το έργο προϋπολογισµού 5,5 δις δρχ τελείωσε στα µέσα 2001 και εκτείνεται 10,5km στην ξηρά και 2,5km στη θάλασσα µέχρι βάθους 25m. Υπάρχει ωστόσο και η δυνατότητα, χρησιµοποιώντας τον παλιό δίδυµο αγωγό προς τον ποταµό Αξιό, της διοχέτευσης των επεξεργασµένων λυµάτων της ΕΕΛΘ προς ανάµιξη µε τα νερά του Αξιού για άρδευση των γύρω καλλιεργειών, περίπτωση που αποτελεί ερευνητικό πρόγραµµα της ΕΥΑΘ µε το ΕΘΙΑΓΕ και άλλους φορείς. 2

2. ΚΥΡΙΕΣ ΜΟΝΑ ΕΣ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑΣ Η εγκατάσταση περιλαµβάνει τις εξής επιµέρους µονάδες επεξεργασίας : ΛΥΜΑΤΑ Φρεάτιο εισόδου συλλογής λυµάτων από τον Κ.Α.Α. που οδηγεί σε τρεις θαλάµους µε ξεχωριστό θυρόφραγµα έκαστος, µε µελλοντική πρόβλεψη για µία γραµµή ακόµα. Αντλιοστάσιο αρχικής ανύψωσης µε τρεις κοχλίες Αρχιµήδη δυναµικότητας 2,3m 3 /s έκαστος. Εσχάρωση αποτελούµενη από πέντε γραµµές, εξοπλισµένες µε ραβδωτές µηχανικά αυτοκαθαριζόµενες σχάρες µε διάκενο 10mm, που απορρίπτουν τα εσχαρίσµατα σε µεταφορικό ιµάντα που καταλήγει σε διπλό σύστηµα συµπίεσης και αποστράγγισης των εσχαρισµάτων. Αµµολιποσυλλογή αποτελούµενη από δύο δίδυµες επιµήκεις, αεριζόµενες δεξαµενές µε σύστηµα διάχυσης χονδρής φυσαλίδας, γέφυρα σάρωσης µε υποβρύχιες αντλίες που στέλνουν την άµµο σε σύστηµα πλύσης και αποστράγγισης και µε ξέστρο συλλογής των επιπλεόντων. Σύστηµα ηλεκτροκίνητων θυροφραγµάτων ρύθµισης ροής που έχει τη δυνατότητα να στέλνει παροχή µέχρι 5,1m 3 /s στη βιολογική βαθµίδα, ενώ τη υπερβάλλουσα ποσότητα την εκτρέπει προς τις δεξαµενές οµβρίων. ύο κυκλικές δεξαµενές οµβρίων µε D=47m και V=5.000m 3 έκαστη εξοπλισµένες µε περιστρεφόµενο ξέστρο ιλύος µε δυνατότητα αποθήκευσης της υπερβάλλουσας παροχής λόγω βροχοπτώσεων και εκκένωσή της πίσω στο φρεάτιο εισόδου. Τρία κανάλια µέτρησης παροχής τύπου Venturi εξοπλισµένα µε µετρητές στάθµης υπερήχων. Τρεις κυκλικές δεξαµενές πρωτοβάθµιας καθίζησης µε D=47m και V=5.000m 3 έκαστη εξοπλισµένες µε περιστρεφόµενο ξέστρο και σύστηµα απαγωγής Α βάθµιας ιλύος. Κοχλιωτό αντλιοστάσιο (µε 8 κοχλίες Αρχιµήδη δυναµικότητας 1,77m 3 /s έκαστος) ενδιάµεσης ανύψωσης των λυµάτων και ανακυκλοφορίας της ιλύος προς τη βιολογική βαθµίδα. Στο ίδιο κτίριο είναι εγκατεστηµένο και το συγκρότηµα του αντλιοστασίου περίσσειας ιλύος. 3

Βιολογική βαθµίδα, αποτελούµενη από 8 ορθογωνικές δεξαµενές όγκου 17.000m 3 έκαστη και ενεργού βάθους 6m, µε ανοξική και αεριζόµενη ζώνη µε υποβρύχιο σύστηµα διάχυσης ψιλής φυσαλίδας (διαχυτήρες τύπου δίσκου µε διαβαθµισµένη πυκνότητα), στην οποία επιτυγχάνεται η βιολογική αποικοδόµηση του οργανικού φορτίου και η ταυτόχρονη νιτροποίηση- απονιτροποίηση των λυµάτων. Το πρώτο διαµέρισµα µπορεί µελλοντικά να λειτουργήσει ως αναερόβια βαθµίδα για τη βιολογική αποµάκρυνση φωσφόρου, εάν αυτό καταστεί αναγκαίο. Στα ανοξικά διαµερίσµατα η επιθυµητή ανάµιξη επιτυγχάνεται µε υποβρύχιους αναδευτήρες, ενώ η εσωτερική ανακυκλοφορία ανάµικτου υγρού µε υποβρύχιες επιτοίχιες αντλίες. Υπάρχει και η δυνατότητα µελλοντικής επέκτασης των βιοαντιδραστήρων µε δύο επιπλέον δεξαµενές. Κτίριο αεροσυµπιεστών που στεγάζει τις πέντε µονάδες που διοχετεύουν τον αέρα στους βιοαντιδραστήρες, δυναµικότητας 28.500Nm 3 /h έκαστος. Οκτώ κυκλικές δεξαµενές τελικής καθίζησης ( ΤΚ) µε D=54m έκαστη, εξοπλισµένες µε περιστρεφόµενο διαµετρικό ξέστρο σάρωσης ιλύος και σύστηµα εξαναγκασµένης συλλογής και απαγωγής αφρών και επιπλεόντων. Κάθε τετράδα ΤΚ εξυπηρετείται από ένα κυκλικό διαµερισµατοποιηµένο φρεάτιο µερισµού παροχής των λυµάτων από τη βιολογική βαθµίδα προς τις ΤΚ και ρύθµισης της εξωτερικής ανακυκλοφορίας ιλύος µε ηλεκτροκίνητους υπερχειλιστές από τον πυθµένα των ΤΚ προς τη βιολογία. Απολύµανση. Τα επεξεργασµένα λύµατα από την υπερχείλιση των ΤΚ οδηγούνται σε µαιανδρική δεξαµενή επαφής, στην αρχή της οποίας έχει προστεθεί µε διαχυτήρες διάλυµα χλωρίου για την καταστροφή των παθογόνων µικροοργανισµών που εµπεριέχονται στα λύµατα. Μετά από εκεί οδηγούνται µέσω του δίδυµου αγωγού διάθεσης στον αποδέκτη. Αντλιοστάσιο εξόδου. Σε περίπτωση που τα λύµατα δεν µπορούν να διοχετευτούν µε βαρύτητα προς το δίδυµο αγωγό, υπάρχει η δυνατότητα χρησιµοποίησης των 4 αντλιών εξόδου παροχής 1,58m 3 /s έκαστη που δίνουν το απαραίτητο µανοµετρικό. Μονάδα υποδοχής και προεπεξεργασίας βοθρολυµάτων. Περιλαµβάνει 3 γραµµές µε µέτρηση παροχής, εσχάρωση και εξάµµωση, ενώ υπάρχουν ξεχωριστές µονάδες πλύσης και αποστράγγισης της άµµου, επεξεργασίας αφρών και επιπλεόντων µε επίπλευση αέρα, επεξεργασίας οργανικά βεβαρυµένων µη τοξικών βιοτεχνικών βοθρολυµάτων και τέλος επεξεργασίας των προϊόντων καθαρισµού των αποχετευτικών δικτύων. ΙΛΥΣ Προπάχυνση Α βάθµιας ιλύος, αποτελούµενη από 4 κυκλικές δεξαµενές πάχυνσης βαρύτητας µε D=15,6m και V=500m 3 έκαστη, µε περιστρεφόµενο ξέστρο ανάµιξης ιλύος, οι οποίες τροφοδοτούν 2 αντλίες Mohno (70m 3 /h έκαστη) που στέλνουν την παχυµένη ιλύ στη χώνευση. Αναερόβια χώνευση ιλύος, στην οποία µε τη βοήθεια αναερόβιων µικροοργανισµών στους 35ºC η ιλύς υφίσταται διάσπαση των µακροµοριακών συστατικών της, ενώ παράλληλα παράγεται βιοαέριο που χρησιµοποιείται στην εγκατάσταση. Υπάρχουν δύο µεγάλες κλειστές κυλινδρικές δεξαµενές όγκου 7.500m 3 έκαστη, ενώ υπάρχει προοπτική για µία ακόµα. Κάθε δεξαµενή έχει το δικό της σύστηµα προανάµιξης προθέρµανσης της ιλύος, ενώ το παραγόµενο αέριο συλλέγεται σε δύο κυκλικά αεροφυλάκια όγκου 2.000 m 3 έκαστο, ενώ η υπερβάλλουσα ποσότητα του αερίου που δεν αξιοποιείται στην εγκατάσταση πηγαίνει για ελεγχόµενη καύση στο δαυλό. Οι συµπιεστές που στέλνουν το βιοαέριο σε υψηλή πίεση για την προανάδευση της ιλύος και οι λέβητες που ζεσταίνουν το νερό για την προθέρµανσή της βρίσκονται σε ξεχωριστό κτίριο. 4

Μεταπάχυνση. Η χωνευµένη ιλύς µοιράζεται µέσω βανοστασίου σε 6 κυκλικές δεξαµενές µεταπάχυνσης βαρύτητας µε D=15,6m και V=500m 3 έκαστη, οι οποίες τροφοδοτούν αντλιοστάσιο (3 αντλίες Μohno έως 107m 3 /h έκαστη) που στέλνουν τη µεταπαχυµένη ιλύ στη δεξαµενή οµογενοποίησης. Μηχανική πάχυνση ιλύος. Οι αντλίες περίσσειας ιλύος στέλνουν τη δευτεροβάθµια ιλύ στη µονάδα µηχανικής πάχυνσης που αποτελείται από δύο κλειστά περιστρεφόµενα τύµπανα δυναµικότητας 108m 3 /h που πυκνώνουν τη λάσπη µε τη βοήθεια διαλύµατος πολυηλεκτρολύτη και τη στέλνουν στη δεξαµενή οµογενοποίησης. Στη δεξαµενή οµογενοποίησης το µίγµα Α και Β βάθµιας ιλύος διαφορετικής πυκνότητας γίνεται οµογενές και τροφοδοτείται µε βαρύτητα προς την αφυδάτωση Στην αφυδάτωση µε τη βοήθεια 5 αντλιών Mohno (παροχής έως 30m 3 /h έκαστη) και προσθήκη πολυηλεκτρολύτη η ανάµικτη ιλύς αφυδατώνεται σε 5 ταινιοφιλτρόπρεσσες, δίνοντας τελικό αφυδατωµένο προϊόν µε περιεκτικότητα έως 23% σε στερεά. Ύγιεινοποίηση ιλύος µε προσθήκη ένυδρου ασβέστη. ίκτυο στραγγιδίων, που συλλέγει µε βαρύτητα τα στραγγίσµατα από τους προπαχυντές, µεταπαχυντές, µηχανικούς παχυντές και την αφυδάτωση και τα στέλνει τελικώς πίσω στο αντλιοστάσιο εισόδου Γενικά η γραµµή ιλύος υπόκειται σε εντατική έρευνα τα τελευταία χρόνια και αναµένονται αλλαγές λόγω της τροποποίησης των προδιαγραφών από την Ευρωπαϊκή Ένωση, αλλά και των εξελίξεων στον τρόπο επεξεργασίας και διάθεσής της, ώστε να έχουµε την πιο ορθολογική, τεχνικά, οικονοµικά και περιβαλλοντικά αποδεκτή διαχείρισή της. 3. ΑΠΟ ΟΣΕΙΣ Η ποιότητα των επεξεργασµένων λυµάτων είναι ιδιαίτερα καλή ως προς τις πιο χαρακτηριστικές ρυπαντικές παραµέτρους και καλύπτει τις απαιτήσεις των εγκεκριµένων περιβαλλοντικών όρων, της ΚΥΑ 5673/400/97 (ΦΕΚ 192Β/14-3-97) σε συµµόρφωση µε την οδηγία 91/271/ΕΟΚ, ενώ υπερκαλύπτει και τις απαιτήσεις του αποδέκτη, όπως αυτές καθορίζονται από την Υ/22374/91/94 απόφαση Νοµάρχη Θεσσαλονίκης για τους όρους διάθεσης λυµάτων και υγρών αποβλήτων σε φυσικούς αποδέκτες του Νοµού Θεσσαλονίκης. Η απόδοση της εγκατάστασης από τα αποτελέσµατα που διαθέτουµε ως προς ολικό άζωτο Νολ είναι 92,5%. Επίσης η απόδοση ως προς BOD 5 98,5%, ως προς COD 97,5% και ως προς SS 98,5%. Ο βαθµός απόδοσης ως προς την αποµάκρυνση των ολικών και των κοπρανωδών κολοβακτηριοειδών µε τη απλή µέθοδο της χλωρίωσης φτάνει το 99,9%. Παρ ότι η εγκατάσταση δεν επιτελεί αποµάκρυνση του Ρ, αποµακρύνεται ένα σηµαντικό ποσοστό στην Α βάθµια καθίζηση και στη βιολογική βαθµίδα. Η απόδοση ως προς τον ολικό P υπολογίζεται ότι το 2007 ήταν περίπου 82%. Η ποιότητα των λυµάτων στην έξοδο της εγκατάστασης κατά µέσο όρο για το έτος 2007 είχε συγκέντρωση ΒΟD=11 mg /l, SS =14 mg/l, COD =50,5 mg/l και Νολ =6,7 mg/l. 5

Στοιχεία ποιότητας λειτουργίας ΕΕΛΘ- 2007 Παράµετρος Μέτρησης Είσοδος* Έξοδος Όρια ** % Αποµάκρυνση BOD 5 (mg/lt) 657 11,2 25 98,3 COD (mg/lt) 1849 50,5 125 97,3 SS (mg/lt) 1015 14,1 35 98,6 Nολ (mg/lt) 88 6,7 10 92,4 Tot-P (mg/l) 21 3,8 10 82,2 Ολικά κολοβακ/δια αριθµ./100ml 1,7*10 8 208 1000 99,9 Κοπρανώδη κολοβακ/δια αριθµ./100ml 2,3*10 7 38 200 99,9 * Μέτρηση ποιότητας λυµάτων µετά τη µηχανική προεπεξεργασία ** Όρια σύµφωνα µε τους Περιβαλλοντικούς Όρους & την Οριστική Άδεια ιάθεσης Λυµάτων Όσον αφορά τις συγκεντρώσεις των βαρέων µετάλλων στην αφυδατωµένη ιλύ είναι πολύ χαµηλότερα από τα όρια που τίθενται από την ελληνική και ευρωπαϊκή νοµοθεσία για διάθεση στη γεωργία ΚΥΑ 80568/4225/91 (ΦΕΚ 641Β/7-8-91), σε συµµόρφωση µε την οδηγία 86/278/ΕΟΚ. 6

Β. ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑΣ ΛΥΜΑΤΩΝ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΩΝ ΠΕΡΙΟΧΩΝ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ (ΕΕΛ ΑΙΝΕΙΑ) 1. ΓΕΝΙΚΑ Η λειτουργία της Εγκατάστασης Επεξεργασίας Λυµάτων Ν. Μηχανιώνας (ΕΕΛ ΑΙΝΕΙΑ) ξεκίνησε το 1997. Οι µονάδες στην πλήρη φάση λειτουργίας, σύµφωνα µε τον αρχικό σχεδιασµό, επαρκούν για φορτία 87.000 κατοίκων µε µέγιστη παροχή 26.000 m 3 /ηµέρα κατά τη θερινή περίοδο. Στην αρχή δεχόταν µόνο βοθρολύµατα που µεταφέρονταν µε βυτιοφόρα από τις περιοχές των δήµων Θερµαϊκού και Ν.Μηχανιώνας και ένα µέρος των αστικών λυµάτων της Ν.Μηχανιώνας. Στη συνέχεια και µε την κατασκευή µεγάλου µέρους του δικτύου αποχέτευσης των Τουριστικών Περιοχών, λύµατα φτάνουν στην εγκατάσταση µέσω αυτού του δικτύου, το οποίο περιλαµβάνει 11 αντλιοστάσια, εσωτερικό δίκτυο ακαθάρτων, ωθητικούς και συλλεκτήριους αγωγούς. Σήµερα η εγκατάσταση επεξεργάζεται µε τη µέθοδο της ενεργού ιλύος 7700 m 3 /d εκ των οποίων περίπου τα 4900 m 3 /d είναι αστικά λύµατα και τα υπόλοιπα 2800 βοθρολύµατα. Η ολοκλήρωση των έργων για την εξυπηρέτηση όλων των ήµων της Τουριστικής Περιοχής Θεσσαλονίκης µέσω αποχετευτικού δικτύου, θα έχει ως αποτέλεσµα να τεθεί σε πλήρη λειτουργία η εγκατάσταση, ώστε να έχουµε και παραγωγή βιοαερίου που θα βοηθήσει στην εξοικονόµηση ενεργειακών πόρων µε µείωση της αντίστοιχης δαπάνης, που αποτελεί το 16% της συνολικής ετήσιας. 7

2. ΚΥΡΙΕΣ ΜΟΝΑ ΕΣ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑΣ Μονάδες σε λειτουργία/operating units Κατασκευασµένες µονάδες/constructed units Μη κατασκευασµένες µονάδες/future units Προεπεξεργασία βοθρολυµάτων (εσχάρωση, εξάµµωση, απόσµηση, άντληση) τα οποία παραλαµβάνονται σε 5 ειδικά διαµορφωµένες θέσεις εκκένωσης. Για την αποφυγή οσµών στο κτίριο βοθρολυµάτων έχει εγκατασταθεί σύστηµα απόσµησης µε ενεργό άνθρακα και προστίθεται επίσης διάλυµα δισθενούς σιδήρου για τη δέσµευση του υδροθείου. Προεπεξεργασία αστικών λυµάτων (εσχάρωση, εξάµµωση, λιποσυλλογή, µέτρηση παροχής) ύο δεξαµενές πρωτοβάθµιας καθίζησης. Κατά τη διάρκεια της τροποποιηµένης λειτουργίας της εγκατάστασης κυρίως µε βοθρολύµατα, καταργήθηκε η λειτουργία των δεξαµενών πρωτοβάθµιας καθίζησης και η µία από τις 2 δεξαµενές έχει µετατραπεί ώστε να λειτουργεί ως δεξαµενή οµογενοποίησης-εξισορρόπησης των βοθρολυµάτων. Αερισµός για την αποµάκρυνση οργανικού άνθρακα και αζώτου σε δεξαµενές τύπου Caroussel. Έχουν κατασκευαστεί και λειτουργούν δύο δεξαµενές όγκου 5.250m 3. Η κάθε δεξαµενή είναι εφοδιασµένη µε δύο επιφανειακούς αεριστές. Ως εκ τούτου, κάθε δεξαµενή περιλαµβάνει δύο περιοχές, µία αερόβια όπου η συγκέντρωση διαλυµένου οξυγόνου είναι µεγάλη (DO>1,5 mg/l) και µία ανοξική (DO<0,5 mg/l). Στις αερόβιες περιοχές µε τη βοήθεια των µικροοργανισµών γίνεται αποικοδόµηση του οργανικού φορτίου και νιτροποίηση (µετατροπή αζωτούχων ενώσεων σε νιτρώδη και νιτρικά) ενώ στις ανοξικές περιοχές γίνεται η απονιτροποίηση του οξειδωµένου αζώτου και η µετατροπή του σε αέριο άζωτο που εκλύεται στην ατµόσφαιρα µε τη µορφή φυσαλίδων. εξαµενές ευτεροβάθµιας καθίζησης ( ΤΚ) και ανακυκλοφορία ενεργού ιλύος. Έχουν κατασκευασθεί και λειτουργούν 2 δεξαµενές κυκλικής διατοµής, διαµέτρου 31,5m. Το ανάµικτο υγρό εισέρχεται κεντρικά και διοχετεύεται στη δεξαµενή. Το διαυγασµένο υγρό υπερχειλίζει περιµετρικά από οδοντωτό υπερχειλιστή (γωνίες 90 ο ) και µέσω περιµετρικής διώρυγας πλάτους 0,50m, οδηγείται προς το φρεάτιο εξόδου και στη συνέχεια στη δεξαµενή επαφής της απολύµανσης. Απολύµανση µε όζον µε δύο µονάδες παραγωγής όζοντος και δεξαµενή επαφής. Η εγκατάσταση διαστασιολογήθηκε για παραγωγή 5,22Kg/h όζοντος από υγρό οξυγόνο σε καθένα από τους δύο οζονιστήρες και δόση 6ppm όζοντος κατά µέγιστο. Το όζον είναι ισχυρό οξειδωτικό κατάλληλο για απολύµανση. H δεξαµενή επαφής διαστασιολογήθηκε ώστε να εξασφαλίζεται επαρκής χρόνος παραµονής (34 min). Στην παρούσα φάση ο χρόνος παραµονής είναι περίπου 3h. Η δεξαµενή είναι 8

καλυµµένη και στον πυθµένα της έχει εγκατασταθεί το σύστηµα διάχυσης. Επίσης, λειτουργεί σύστηµα καταστροφής πλεονάζοντος όζοντος. Παχυντές βαρύτητας. Στην παρούσα φάση, οι παχυντές ιλύος δε λειτουργούν. ύο αναερόβιοι χωνευτές ιλύος και εγκατάσταση παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας και θερµότητας από ιδιοπαραγώµενο βιοαέριο. εν λειτουργούν λόγω µικρής παροχής. Αφυδάτωση. Το σύστηµα της αφυδάτωσης περιλαµβάνει δύο ταινιοφιλτρόπρεσσες και δύο τράπεζες πάχυνσης. Πριν την είσοδο στις ταινιοφιλτρόπρεσσες η ιλύς αναµιγνύεται µε διάλυµα πολυηλεκτρολύτη που στόχο έχει την κροκίδωσή της εισερχόµενης στις ταινιοφιλτρόπρεσσες ιλύος και την αποτελεσµατική αφυδάτωσή της. Η αφυδατωµένη ιλύς µεταφέρεται µε µεταφορική ταινία εκτός του κτιρίου αφυδάτωσης σε διπλανό υπόστεγο και στη συνέχεια αποµακρύνεται µε φορτηγά. Το σύνολο των στραγγιδίων της αφυδάτωσης συλλέγεται και οδηγείται στο αντλιοστάσιο στραγγιδίων. Εφεδρικό ηλεκτροπαραγωγό ζεύγος για τις περιπτώσεις διακοπής του ρεύµατος. ιάθεση επεξεργασµένων λυµάτων µε υποθαλάσσιο αγωγό στο Θερµαϊκό. Τα επεξεργασµένα υγρά λύµατα οδηγούνται µε αγωγό µήκους 1718 m (χερσαίο τµήµα 766m και υποβρύχιο τµήµα 952 m) και διαχέονται µέσω κατακόρυφων διαχυτήρων στον Θερµαϊκό κόλπο, σε βάθος πυθµένα θάλασσας περίπου 22m. ίκτυο βιοµηχανικού νερού. Για εξοικονόµηση του πόσιµου νερού, κατασκευάστηκε δίκτυο βιοµηχανικού νερού για πλύση των ταινιοφιλτροπρεσσών, πότισµα πρασίνου, παρασκευή πολυηλεκτρολυτών, ψύξη οζονιστήρα, ανάγκες πυρόσβεσης κ.α. Σαν τέτοιο νερό χρησιµοποιούνται τα βιολογικά επεξεργασµένα λύµατα, τα οποία στη συνέχεια απολυµαίνονται µε όζον και διατίθονται. 3. ΑΠΟ ΟΣΕΙΣ Η ποιότητα των επεξεργασµένων λυµάτων είναι ιδιαίτερα υψηλή ως προς όλες τις παραµέτρους και καλύπτει τις απαιτήσεις των εγκεκριµένων περιβαλλοντικών όρων, της ελληνικής νοµοθεσίας ΚΥΑ 5673/400/97 (ΦΕΚ 192Β/14-3-97) σε συµµόρφωση µε την οδηγία 91/271/ΕΟΚ, αλλά και τις απαιτήσεις του αποδέκτη. Η απόδοση της εγκατάστασης από τα αποτελέσµατα που διαθέτουµε για το έτος 2007 είναι ως προς BOD 5 97%, ως προς COD 95%, ως προς SS 98% και ως προς Νολ 93%. Ο βαθµός απόδοσης ως προς την αποµάκρυνση των ολικών και των κοπρανωδών κολοβακτηριοειδών µε τη µέθοδο της οζόνωσης φτάνει το 99,9%. Παρ ότι η εγκατάσταση δεν έχει σχεδιασθεί µε πρόβλεψη για αποµάκρυνση του Ρ, αποµακρύνεται ένα σηµαντικό ποσοστό και σ αυτό συµβάλλει και η προσθήκη αλάτων δισθενούς σιδήρου στην είσοδο για την απόσµηση των βοθρολυµάτων. Η απόδοση ως προς ολικό P υπολογίζεται ότι το 2007 ήταν περίπου 68%. Η ποιότητα των λυµάτων στην έξοδο της εγκατάστασης κατά µέσο όρο για το έτος 2007 έχει συγκέντρωση ΒΟD=10mg/l, COD=35mg/l, SS=10mg/l, ολικό άζωτο Νολ=7mg/l, ολικά κολοβακτηριοειδή=135/100ml και κοπρανώδη κολοβακτηριοειδή=25/100 ml. 9

Στοιχεία ποιότητας λειτουργίας ΕΕΛ ΑΙΝΕΙΑ - 2007 Παράµετρος Μέτρησης Είσοδος Έξοδος Όρια * % Αποµάκρυνση BOD 5 (mg/lt) 321 10 25 96,7 COD (mg/lt) 654 35 125 94,5 SS (mg/lt) 446 10 35 97,6 Nολ (mg/lt) 105,4 7,21 15 93,3 Ολικά κολοβακ/δια αριθµ./100ml 143,75*10 3 135 1000 99,9 Κοπρανώδη κολοβακ/δια αριθµ./100ml 64,08*10 3 25 200 99,9 * Σύµφωνα µε την Οριστική Άδεια ιάθεσης λυµάτων της ΕΕΛ ΑΙΝΕΙΑ. Οι συγκεντρώσεις βαρέων µετάλλων στην ιλύ είναι κάτω από τα όρια που τίθενται από την ελληνική και ευρωπαϊκή νοµοθεσία για διάθεση στη γεωργία ΚΥΑ 80568/4225/91 (ΦΕΚ 641Β/7-8-91), σε συµµόρφωση µε την οδηγία 86/278/ΕΟΚ. Η ποιότητα των επεξεργασµένων λυµάτων καλύπτει πλήρως τις απαιτήσεις της ελληνικής και ευρωπαϊκής νοµοθεσίας ως προς όλες τις παραµέτρους. Η απόδοση της λειτουργίας της εγκατάστασης κρίνεται ιδιαίτερα υψηλή και κυµαίνεται σε ποσοστό από 93 έως 99,9% ως προς τις παραµέτρους που ορίζουν οι διατάξεις. Με την αποδοτική λειτουργία των παραπάνω εγκαταστάσεων επεξεργασίας λυµάτων, τη συνεχή βελτίωση αυτών και την προώθηση νέων υποστηρικτικών έργων γίνεται σοβαρή προσπάθεια από την ΕΥΑΘ ΑΕ, ως προς την επεξεργασία των αστικών λυµάτων για έναν καθαρό Θερµαϊκό κόλπο. ΕΤΑΙΡΙΑ Υ ΡΕΥΣΕΩΣ ΚΑΙ ΑΠΟΧΕΤΕΥΣΕΩΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ Α.Ε. ΕΓΝΑΤΙΑ 127 546 35 ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΤΟΜΕΑΣ Υ ΡΕΥΣΕΩΣ ΤΗΛ:2310 966 600 ΤΟΜΕΑΣ ΑΠΟΧΕΤΕΥΣΕΩΣ ΤΗΛ: 2310 966 900 ΑΡ. Μ.Α.Ε. 41913 / 06 / Β / 98 / 3 10