ΣΥΣΤΑΣΗ ΛΙΠΩ ΟΥΣ ΚΑΙ ΜΥΙΚΟΥ ΙΣΤΟΥ ΣΤΗΘΟΥΣ ΚΑΙ ΜΗΡΟΥ ΣΦΑΓΙΟΥ ΟΡΝΙΘΙΩΝ, ΣΤΑ ΣΙΤΗΡΕΣΙΑ ΤΩΝ ΟΠΟΙΩΝ ΠΡΑΓΜΑΤΟΠΟΙΗΘΗΚΕ ΠΡΟΣΘΗΚΗ ΣΠΟΡΕΛΑΙΩΝ ΚΑΙ ΑΝΤΙΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΣΟΓΙΑΛΕΥΡΟΥ ΜΕ ΚΤΗΝΟΤΡΟΦΙΚΟ ΡΕΒΥΘΙ Γκαρσέν Α. (1), Πέτρου Α. (2), Αναστασιάδου Μ. (1), Μιχαηλίδου Α. (2), Νικολακάκης Ι. (3), Ντότας. (1) (1) ΤοµέαςΖωικήςΠαραγωγής, Γεωπονική Σχολή Α.Π.Θ. (2) Τοµέας Επιστήµης και Τεχνολογίας Τροφίµων, Γεωπονική Σχολή Α.Π.Θ. (3) Τµήµα Ζωικής Παραγωγής Φλώρινας, Τ.Ε.Ι.. Μακεδονίας
ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΑ ΤΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ Η µελέτη της επίδρασης της προοδευτικής αντικατάστασης σογιαλεύρου αραβοσίτου µε κτηνοτροφικό ρεβύθι και µίγµα αραβοσιτέλαιου-φοινικέλαιου στα σιτηρέσια κρεοπαραγωγών ορνιθίων. Στις αποδόσεις των ορνιθίων Στα ποιοτικά χαρακτηριστικά του σφαγίου Στη σύσταση του λιπώδους και µυϊκού ιστού
ΥΛΙΚΑ ΚΑΙ ΜΕΘΟ ΟΙ Εξακόσια (600) κρεοπαραγωγά ορνίθια,τύπου Ross, ηλικίας νεοσσού ηµέρας, κατανεµήθηκαν τυχαία σε πέντε διατροφικές επεµβάσεις. Κάθε επέµβαση περιελάµβανε 4 επαναλήψεις των 30 ορνιθίων η κάθε µία. Η εκτροφή πραγµατοποιήθηκε στο δάπεδο σε κλειστό πτηνοτροφείο µε ρυθµιζόµενο περιβάλλον. Eφαρµόστηκε το προβλεπόµενο πρόγραµµα εµβολίων φωτισµού και θέρµανσης. Η χορήγηση τροφής και νερού ήταν κατά βούληση. Το πείραµα διήρκησε 42 ηµέρες (ηλικία σφαγής).
Στα ορνίθια χορηγήθηκαν τα παρακάτω πειραµατικά σιτηρέσια: Σιτηρέσιο µάρτυρας (Μ) και σιτηρέσια Ε 1, Ε 2, Ε 3 και Ε 4, που περιείχαν 12, 24, 36 και 48% κτηνοτροφικό ρεβύθι, αντίστοιχα.
Το ενεργειακό έλλειµµα που προέκυψε από την προοδευτική µείωση του αραβοσίτου εξισορροπήθηκε µε την προσθήκη της αναγκαίας ποσότητας µίγµατος αραβοσιτέλαιου (ΑΣ) και φοινικέλαιου (ΦΚ), ως εξής: Σιτηρέσια ΑΣ % ΦΚ Μ 1,0 0,9 Ε 1 1,5 2,1 Ε 2 2,5 2,8 Ε 3 3,0 4,0 Ε 4 4,5 4,0
ΥΛΙΚΑ ΚΑΙ ΜΕΘΟ ΟΙ είγµατα των πέντε σιτηρεσίων και αντιπροσωπευτικά δείγµατα είκοσι σφαγίων ορνιθίων (ανά 4 σε κάθε επέµβαση, 4+4 από το στήθος και το µηρό κάθε σφαγίου, αντίστοιχα), αναλύθηκαν µε αεριοχρωµατογραφία για τον προσδιορισµό της σύστασης του λιπώδους ιστού σε λιπαρά οξέα και µε αναλυτή αµινοξέων για τον προσδιορισµό του προφίλ των αµινοξέων στα εργαστήρια της LAREAL στη Γαλλία.
Πίνακας 1: Σύσταση, χηµική ανάλυση κατά Weende και υπολογισθείσα ανάλυση πειραµατικών σιτηρεσίων Επεµβάσεις Συστατικά (g/kg) Μ Ε 1 Ε 2 Ε 3 Ε 4 Αραβόσιτος 628,71 525,68 420,98 318,78 217,38 Σογιάλευρο 320,00 284,00 249,00 212,00 177,00 Κτην. ρεβύθι 0,00 120,00 240,00 360,00 480,00 Φοινικέλαιο 9,00 21,00 28,00 40,00 40,00 Αραβοσιτέλαιο 10,00 15,00 25,00 30,00 45,00 Μεθειονίνη 3,42 3,70 3,90 4,10 4,30 Λυσίνη 4,25 5,50 7,00 8,00 9,20 Μαρµαρόσκονη 15,25 14,00 13,00 12,00 10,00 Φωσφ.διασβέστιο 7,25 9,00 11,00 13,00 15,00 Αλάτι 2,00 2,00 2,00 2,00 2,00 Βιταµίνες 0,05 0,05 0,05 0,05 0,05 Ιχνοστοιχεία 0,07 0,07 0,07 0,07 0,07
Χηµική ανάλυση(%) Μ E 1 E 2 E 3 E 4 Ξ.Ο 90,20 90,30 90,50 90,10 90,20 Α.Ο 18,30 18,20 18,10 18,40 18,20 Λ.Ο 4,80 6,50 8,10 9,70 11,20 Ι.Ο 3,60 3,50 3,30 3,20 3,0 Τέφρα 5,20 5,30 5,30 5,40 5,40 Λυσίνη* 0,91 0,93 0,92 0,95 0,94 Μεθ.+Κυστίνη* 0,85 0,86 0,86 0,85 0,85 Ca* 0,83 0,86 0,87 0,88 0,85 *Πραγµατοποιήθηκε στα εργαστήρια της LAREAL στη Γαλλία
Υπολογισθείσα* ανάλυση(%) Μ E 1 E 2 E 3 E 4 Ξ.Ο 89,20 90,20 90,40 90,10 90,20 Α.Ο 18,30 18,20 18,10 18,40 18,20 Λ.Ο 4,50 6,10 7,90 9,20 11,10 Ι.Ο 3,40 3,40 3,10 3,10 2,9 Τέφρα 5,10 5,20 5,10 5,20 5,40 Ca 0,81 0,82 0,84 0,85 0,85 P 0,51 0,58 0,52 0,54 0,59 ΜΕ(kcal/kg) ΜΕ/Α.Ο 2883 157,5 *Σύµφωνα µετουςπίνακεςnrc (1994) 2884 158,5 2888 159,5 2891 157,1 2894 159,0
ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ
Πίνακας 2: Παραγωγικά χαρακτηριστικά ορνιθίων Επεµβάσεις Παράµετροι Μ Ε 1 Ε 2 Ε 3 Ε 4 SE P Ρυθµός ανάπτυξης(g/ηµ ηµ) Κατανάλωση τροφής (g/ηµ ηµ) Εκµετάλλευση τροφής(kg kgτροφής/ kgζβ ΖΒ) 56,5 57,4 57,9 56,7 56,2 4,5 ΜΣ 89,8 92,3 91,2 89,5 89,8 4,8 ΜΣ 1,59 1,60 1,58 1,58 1,60 0,03 ΜΣ Μέσοιόροιστηνίδιαγραµµή χωρίς εκθέτη δε διαφέρουν σηµαντικά (Ρ> 0,05)
Πίνακας 3: Σωµατικό βάρος (g) ορνιθίων Επεµβάσεις Ηµέρες Μ Ε 1 Ε 2 Ε 3 Ε 4 SE P 1η 46 46 46 46 46 - - 14η 328 326 328 329 317 10,4 ΜΣ 29η 1335 a 1332 a 1270 b 1267 b 1264 b 50,0 * 42η 2417 a 2455 ab 2476 b 2425 ab 2407 a 70,4 * * a,b Μέσοιόροιστηνίδιαγραµµή µε διαφορετικό εκθέτη διαφέρουν σηµαντικά (P<0,05)
Πίνακας 4: Απόδοση σφαγίου των ορνιθίων σε ηλικία 42 ηµερών Επεµβάσεις n Ζ.Β. ( g) Θερµό (g) Θερµό(%) Ψυχρό (g) Ψυχρό(%) Μ 30 2412 a 1669 a 69,2 1608 a 66,7 E 1 30 2457 b 1714 b 69,8 1649 b 67,1 E 2 30 2469 b 1730 b 70,1 1664 b 67,4 E 3 30 2435 ab 1704 ab 70,0 1629 ab 66,9 E 4 30 2410 a 1696 ab 70,4 1619 a 67,2 SE - 47 40 1,5 38 1,2 P - * * ΜΣ * ΜΣ * a,b Μέσοιόροιστηνίδιαστήληµε διαφορετικό εκθέτη διαφέρουν σηµαντικά (P<0,05)
Πίνακας 5 :Χηµική σύσταση (%) εδώδιµου ιστού µηρού κατά Weende Επεµβάσεις Μ Ε 1 Ε 2 Ε 3 Ε 4 SE P n 4 4 4 4 4 - - Ξ.Ο 25,0 25,0 25,0 25, 9 24,9 1,2 ΜΣ Α.Ο 20,7 20.0 20,1 20,2 19,8 0,6 ΜΣ Λ.Ο 3,9 4.5 4,4 5,1 4,2 0,7 ΜΣ Τέφρα 1,2 1,1 1,1 1,1 1,0 0,1 ΜΣ Μέσοιόροιστηνίδιαγραµµή χωρίς εκθέτη δε διαφέρουν σηµαντικά (P>0,05)
Πίνακας 6 :Χηµική σύσταση (%) εδώδιµου ιστού στήθους κατά Weende Επεµβάσεις Μ Ε 1 Ε 2 Ε 3 Ε 4 SE P n 4 4 4 4 4 - - Ξ.Ο 27,0 26,7 26,2 26,1 25,4 1,8 ΜΣ Α.Ο 24,9 24,6 24,4 24,7 23,9 0,7 ΜΣ Λ.Ο 1,0 0,8 0,8 0,9 0,9 0,2 ΜΣ Τέφρα 1,3 1,4 1,2 1,3 1,2 0,2 ΜΣ Μέσοιόροιστηνίδιαγραµµή χωρίς εκθέτη δε διαφέρουν σηµαντικά (P>0,05)
Πίνακας 7 :Επίδραση των σιτηρεσίων στο χρωµατισµό 1 του δέρµατος σφαγίου κρεοπαραγωγών ορνιθίων Επεµβάσεις Μ Ε 1 Ε 2 Ε 3 Ε 4 L 48,20 48,30 50,10 50,40 50,70 Στήθος a 2,10 2,10 1,70 2,20 2,50 b 1, 70 2,20 1,60 1,10 1,30 L 47,50 47,60 47,90 48,00 49,10 Μηρός a 2,20 2,40 1,90 2,50 2,20 b 1,90 2,10 1,00 1,50 2,20 1 Φωτόµετρο MINOLTA CR310, L= Lightness, a= Yellowness, b= Redness
Πίνακας 8: Σύσταση λίπους σιτηρεσίων C 16:0 C 16:1 C 18:0 C 18:1 C 18:2n6 C 20:1 C 20:2n6 C ΣSFA 20:4n6 ΣMUFA ΣPUFA ΣSFA/ΣUFA % Μ 18,2 a 3,2 5,9 28,2 a 25,2 a 0,8 0,3 2,2 26,3 a 32,4 a 29,3 a 0,44 E 1 19,8 ab 3,5 6,3 29,9 ab 26,7 ab 0,8 0,3 2,2 28,5 b 34,4 ab 30,6 ab 0,45 E 2 19,8 b 3,4 6,5 30,4 b 27,7 b 0,8 0,4 2,8 29,0 b 34,8 ab 32,6 b 0,44 E 3 19,9 b 3,5 6,8 31,1 b 27,9 b 0,8 0,5 1,8 29,5 b 35,6 b 31,8 b 0,45 E 4 19,5 b 3,7 6,9 33,5 c 28,4 b 1,1 0,6 1,6 29,0 b 38,5 c 31,7 b 0,45 SE 1,2 0,5 0,8 1,5 1,4 0,2 0,2 1,0 1,6 1,8 1,5 0,01 P * ΜΣ ΜΣ * * ΜΣ ΜΣ ΜΣ * * * ΜΣ * a,b,c Μέσοιόροιστηνίδιαστήληµεδιαφορετικό εκθέτη διαφέρουν σηµαντικά (P<0,05) C 16:Ο :Παλµιτικό, C 16:1 :Παλµιτελαϊκό, C 18:0 : Στεατικό, C 18:1 : Ελαϊκό, C 18:2n6 :Λινελαϊκό, C 20:1 :Αραχιδονικό C 20:4n6 :Εικοσιτετρανοϊκό οξύ, ΣSFA:Σύνολο κορεσµένων, ΣMUFA: Σύνολο µονοακόρεστων,σpufa :Σύνολο πολυακόρεστων
Πίνακας 9: Σύσταση λιπώδους ιστού µηρού ορνιθίων C 16:0 C 16:1 C 18:0 C 18:1 C 18:2n6 C 20:1 C 20:2n6 C 20:4n6 ΣSFA ΣMUFA ΣPUFA ΣSFA/ ΣUFA Μ 15,9 a 3,3 7,4 b 30,1a 24,2 a 0,4 0,3 2,2 24,8 a 34,0 a 28,3 a 0,44 E 1 18,7 b 3,4 7,5 b 30,5a 25,1 ab 0,4 0,2 2,1 27,7 b 34,5 a 29,0 ab 0,43 E 2 18,2 b 3,7 7,5 b 33,2b 25,7 b 0,4 0,3 2,8 27,7 b 37,5 b 30,6 b 0,44 E 3 19,9 c 3,7 6,8 ab 33,7b 26,5 bc 0,5 0,2 1,8 29,0 c 38,1 b 30,6 b 0,43 E 4 19,5 c 3,9 6,1 a 34,2b 27,5 c 0,4 0,3 2,6 28,0 b 38,7 b 31,9 b 0,44 SE 1,3 0,5 0,8 2,2 1,4 0,1 0,1 0,4 1,0 0,9 1,6 0,01 P * ΜΣ * * * ΜΣ ΜΣ ΜΣ * * * ΜΣ * a,b,c Μέσοιόροιστηνίδιαστήληµε διαφορετικό εκθέτη διαφέρουν σηµαντικά (P<0,05)
Πίνακας 10: Σύσταση λιπώδους ιστού στήθους ορνιθίων C 16:0 C 16:1 C 18:0 C 18:1 C 18:2n6 C 20:1 C 20:2n6 C 20:4n6 ΣSFA ΣMUFA ΣPUFA ΣSFA/ SFA/Σ UFA Μ 19,8 2,7 b 6,9 a 29,5 a 22,0 a 0,30 0,7 5,6 28,1a 32,5 31,2 a 0,64 E 1 20,2 2,9 b 8,8 bc 29,4 a 23,5 ab 0,40 0,7 6,0 31,0b 33,2 33,3 a b 0,63 E 2 19,3 1,5 a 8,4 b 30,4 b 24,2 ab 0,30 0,8 7,1 29,7b 32,2 35,4 b 0,65 E 3 20,0 1,4 a 9,5 c 30,5 b 26,4 b 0,40 0,7 5,3 31,6b 32,3 35,4 b 0,64 E 4 20,5 1,9 ab 8,7 bc 31,2 b 28,5 c 0,40 1,0 5,6 31,4b 33,1 38,2 b 0,65 SE 0,5 1,0 0,8 0,7 2,0 0,1 0,2 0,7 1,6 1,1 2,4 0,02 P MΣ * * * * ΜΣ ΜΣ ΜΣ * ΜΣ ΜΣ * * a,b,c Μέσοιόροιστηνίδιαστήληµε διαφορετικό εκθέτη διαφέρουν σηµαντικά (P<0,05)
Πίνακας 11. Σύσταση (%) πρωτεϊνών πειραµατικών σιτηρεσίων 1 σε αµινοξέα Σιτηρέσια Αµινοξέα (%) Μ Ε 1 Ε 2 Ε 3 Ε 4 Ασπαρτικό 10,23 10,34 10,44 10,61 10,88 Θρεονίνη 4,28 4,32 4,37 4,44 4,55 Σερίνη 4,69 4,74 4,79 4,87 4,99 Γλουταµινικό 16,17 16,34 16,51 16,77 17,20 Προλίνη 4,17 4,22 4,26 4,33 4,44 Γλυκίνη 3,91 4,11 4,52 4,59 4,52 Αλανίνη 5,17 5,55 5,12 5,44 5,19 Κυστίνη 1,42 1,43 1,45 1,47 1,51 Βαλίνη 3,94 3,85 4,54 3,95 4,05 Μεθειονίνη 3,80 3,92 3,88 3,82 3,54 Ισολευκίνη 3,84 4,01 3,92 3,98 4,08 Λευκίνη 7,04 7,12 7,19 7,30 7,49 Τυροσίνη 3,02 3,05 3,08 3,13 3,21 Φαινυλαλανίνη 2,50 2,53 2,55 2,88 2,66 Ιστιδίνη 2,61 2,64 2,67 2,84 2,78 Λυσίνη 9,30 9,39 9,55 10,10 9,77 Αργινίνη 8,38 8,46 8,55 8,69 8,91 Άλλα 5,54 3,98 2,59 0,80 0,23 Σύνολο 94,46 96,01 1 Μέσοι όροι τεσσάρων δειγµάτων ανά επέµβαση 97,40 99,20 99,77
Πίνακας 12. Σύσταση (%) µυϊκού ιστού στήθους 1 ορνιθίων σε αµινοξέα Στήθος Αµινοξέα (%) Μ Ε 1 Ε 2 Ε 3 Ε 4 Ασπαρτικό 9,47 9,45 9,55 9,41 9,39 Θρεονίνη 4,95 4,55 4,53 4,46 4,55 Σερίνη 4,01 4,05 4,08 4,01 3,99 Γλουταµινικό 15,27 15,5 15,07 14,95 15,15 Προλίνη 3,67 3,85 3,68 3,56 3,64 Γλυκίνη 4,4 4,7 4,78 4,75 4,49 Αλανίνη 5,64 5,7 5,77 5,69 5,66 Κυστίνη 1,11 1,15 1,14 1,09 1,16 Βαλίνη 4,78 4,8 4,78 4,75 4,7 Μεθειονίνη 2,8 2,85 2,74 2,72 2,78 Ισολευκίνη 4,83 4,85 4,78 4,7 4,75 Λευκίνη 8,07 8,05 7,96 7,87 7,93 Τυροσίνη 3,53 3,4 3,38 3,47 3,54 Φαινυλαλανίνη 4,01 4 3,88 3,71 3,84 Ιστιδίνη 2,95 2,55 2,79 2,77 2,73 Λυσίνη 9,03 8,9 8,81 8,66 8,79 Αργινίνη 6,52 6,65 6,57 6,49 6,57 Άλλα 4,96 5 5,71 6,94 6,34 Σύνολο 95,04 95 1 Μέσοι όροι τεσσάρων δειγµάτων ανά επέµβαση 94,29 93,06 93,66
Πίνακας 13. Σύσταση (%) µυϊκού ιστού µηρού 1 ορνιθίων σε αµινοξέα Μηρός Αµινοξέα (%) Μ Ε 1 Ε 2 Ε 3 Ε 4 Ασπαρτικό 9,44 9,39 9,39 9,31 9,3 Θρεονίνη 4,46 4,43 4,39 4,45 4,39 Σερίνη 3,86 3,74 3,81 3,85 3,77 Γλουταµινικό 14,46 14,43 14,26 14,37 14,29 Προλίνη 3,25 3,29 3,24 3,2 3,35 Γλυκίνη 4,22 4,31 4,14 4,17 4,35 Αλανίνη 5,66 5,65 5,57 5,63 5,69 Κυστίνη 1,04 1,06 1,07 1,05 1,09 Βαλίνη 4,82 4,84 4,8 4,7 5,02 Μεθειονίνη 2,77 2,76 2,75 2,71 2,8 Ισολευκίνη 4,85 4,8 4,75 4,7 4,94 Λευκίνη 7,95 7,89 7,87 7,81 7,95 Τυροσίνη 3,53 3,25 3,32 3,44 3,51 Φαινυλαλανίνη 3,69 3,62 3,69 3,44 3,46 Ιστιδίνη 3,33 3,29 3,44 3,16 3,31 Λυσίνη 8,76 8,66 8,65 8,62 8,74 Αργινίνη 6,39 6,38 6,35 6,32 6,4 Άλλα 7,52 8,21 8,51 9,07 7,64 Σύνολο 92,48 91,79 1 Μέσοι όροι τεσσάρων δειγµάτων ανά επέµβαση 91,49 90,93 92,36
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ Η σταδιακή αύξηση της συµµετοχής του µίγµατος αραβοσιτέλαιου φοινικέλαιου στα σιτηρέσια είχε ως αποτέλεσµα τη σταδιακή αύξηση της περιεκτικότητάς τους σε παλµιτικό, ελαϊκό και λινελαϊκό οξύ καθώς και του συνόλων των κορεσµένων, µονοακόρεστων και πολυακόρεστων λιπαρών οξέων. Η σχέση, ωστόσο, κορεσµένων προς ακόρεστα διατηρήθηκε σταθερή. Η σύσταση του λιπώδους ιστού καθώς και η σχέση κορεσµένων προς ακόρεστα τόσο στο στήθος, όσο και το µηρό των σφαγίων, ήταν ευθέως ανάλογη µε εκείνη του λίπους των σιτηρεσίων.
Η λιποπεριεκτικότητα των σφαγίων καθώς και η περιεκτικότητά τους σε λινολενικό οξύ δεν επηρεάστηκαν σηµαντικά από την προσθήκη του µίγµατος των σπορελαίων στα σιτηρέσια και διατηρήθηκαν σε σχετικά χαµηλά επίπεδα. Με την αύξηση της συµµετοχής του κτηνοτροφικού ρεβυθιού στο σιτηρέσιο η σύσταση του µυϊκού ιστού, τόσο στο στήθος όσο και το µηρό των σφαγίων, ήταν ευθέως ανάλογη µε εκείνη των πρωτεϊνών των σιτηρεσίων
ΓΕΝΙΚΟ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ Η σταδιακή αντικατάσταση σογιάλευρου αραβόσιτου και η προσθήκη µίγµατος σπορελαίων σε σχετικά υψηλά ποσοστά στα σιτηρέσια, που υπαγορεύτηκε από την ανάγκη ενεργειακής εξισορρόπησής τους, δεν είχαν καµία αρνητική επίδραση, στην ποιότητα του σφαγίου, όσον αφορά στη λιποπεριεκτικότητα, τη σύσταση του λιπώδους ιστού και στο προφίλ των αµινοξέων, στο στήθος και το µηρό του σφάγιου των ορνιθίων.
EYXAΡΙΣΤΩ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΣΟΧΗ ΣΑΣ
ΕΥΧΑΡΙΣΤΙΕΣ Θερµές ευχαριστίες εκφράζονται προς: Τη Βιοµηχανία Ζωοτροφών ΑΦΟΙ ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΟΥ Α.Β.Ε.Ε για την δωρεάν χορήγηση ζωοτροφών. Την Πτηνοτροφική Εταιρεία «ΠΙΝ ΟΣ» για τη δωρεάν διάθεση των νεοσσών.