Ο ΥΣΣΕΑΣ 2005 Ερευνητικό εκπαιδευτικό πρόγραµµα εξ Αποστάσεως Εκπαίδευσης σε ηµοτικά Σχολεία της Ελλάδος Α ΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ: 1 ο 6/ΘΕΣΙΟ ΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΡΑΛΛΕΙΟΥ ΠΕΙΡΑΙΑ (ΝΟΜΟΣ ΑΤΤΙΚΗΣ) Β ΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ: ΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΤΥΜΠΑΚΙΟΥ (ΝΟΜΟΣ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ ΚΡΗΤΗΣ) ΦΟΡΜΑ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ (2) (συµπληρώνεται από τους ασκάλους) Α) Γενικά Στοιχεία 1. άσκαλοι(ες): Κατσογιάννη Ευαγγελία, Γεωργούλη Ιωάννα, Αβδελή Θεολογία, Λοράνδος Επαµεινώνδας. 2. Τόπος, χρόνος, αριθµός µαθητών πιλοτικού προγράµµατος Σχολείο Ηµεροµηνία ιδακτική Ώρα Τάξη/ Τµήµα Ράλλειος 22.3.2005 4 η 5 η Στ 20 Τυµπάκι 22.3.2005 4 η 5 η Στ 20 Αριθµός Μαθητών
Β) Περιγραφή Μαθήµατος: 1. Τίτλος Μαθήµατος: «Οι τελευταίες ώρες της Σµύρνης», Κοσµάς Πολίτης (Η Γλώσσα µου για τη ΣΤ ηµοτικού, Μέρος Γ, σελ 115-116, ΟΕ Β) 2. Εκπαιδευτικό Λογισµικό: Χρησιµοποιούµενες ιευθύνσεις Internet: www.hellasarmy.gr/monadn.htm www.geocities.com/pipeline/ Ridge/3419/PantaMprosta/2_99/3.html www.geocities.com/ichor10/anemoi.html 3. Ένταξη µαθήµατος στο αναλυτικό πρόγραµµα Τάξη: Στ Γνωστικό αντικείµενο: Νεοελληνική Γλώσσα ιδακτική Ενότητα: «Μικρασιατική Καταστροφή» ιδακτικοί στόχοι: - ηµιουργία συνάψεων µε το περιεχόµενο της προηγούµενης τηλεδιάσκεψης και εισαγωγή στη νέα ενότητα µέσα από διαδικασίες παρώθησης και ψυχολογικής προετοιµασίας. - Νοηµατική, Εκφραστική και Συναισθηµατική διερεύνηση του κειµένου. - Σύντοµη αναφορά στα ιστορικά γεγονότα γύρω από τη Μικρασιατική ΚαταστρΚατανόηση των βασικών ιδεών και εικόνων και της συναισθηµατικής φόρτισης που µας µεταφέρει το κείµενο - Γραπτές εργασίες οµαδοσυνεργατικού τύπου σε φύλλα δραστηριοτήτων - Συζήτηση-Ανταλλαγή απόψεων τόσο σε ενδοταξικό επίπεδο όσο και σε επίπεδο εικονικής τάξης. Μεθοδολογία ιδακτικής προσέγγισης: Εικονική Τάξη: - Αφόρµηση των παιδιών βάση του επικοδοµητιστικού µοντέλου διδασκαλίας («χτίζω νέα γνώση πάνω στις προηγούµενες εµπειρίες των µαθητών µου») - Παρουσίαση θέµατος από τη δασκάλα εµβόλιµα ιστορικά στοιχεία σχετικά µε το θέµα. - ιερευνητική- Ανακαλυπτική µέθοδος διδασκαλίας για τον εντοπισµό και κατανόηση των βασικών σηµείων πληροφοριών του κειµένου - Οµαδοσυνεργατική µέθοδος διδασκαλίας για τη σύνθεση δικών τους εργασιών σχετικών µε το κείµενο
Αναµενόµενα αποτελέσµατα: - Η επίτευξη των στόχων, όπως έχουν αρχικά τεθεί, όσο και η επίτευξη των αναµενόµενων µορφών συνεργατικής συµπεριφοράς (αλληλοβοήθεια, αλληλοσεβασµός, αλληλοκατανόηση κτλ.) - Ανάπτυξη ικανότητας να διερευνούν στο κείµενο και να εντοπίζουν πληροφορίες που σχετίζονται µε το θέµα, ανάπτυξη ικανότητας προβληµατισµού γύρω από το περιστατικό και ικανότητα να βιώσουν τη συναισθηµατική φόρτιση που µεταφέρει ο συγγραφέας µέσα από τους ήρωες του διηγήµατός του. - Άσκηση στο να διακρίνουν τα γνωρίσµατα της τεχνικής του λογοτέχνη, και να ανακαλύπτουν µόνοι τους λογοτεχνικές φράσεις. - Μεγαλύτερη εξοικείωση µε τη διαδικασία της τηλεδιάσκεψης και πρώτες προσπάθειες αλληλεπίδρασης ανάµεσα στα ακροατήρια των συνεργαζόµενων τάξεων. 4. Σύντοµη Περιγραφή: Αρχικά γίνεται µια σύνδεση µε το αντικείµενο της προηγούµενης τηλεδιάσκεψης µέσα απο την εθελοντική παρουσίαση της δουλειάς κάποιων παιδιών στο πρώτο φύλλο δραστηριοτήτων και µε µια µικρή συζήτηση σχολιασµό. Ακολουθεί προετοιµασία για το µάθηµα της Γλώσσας µε τίτλο: «Οι τελευταίες ώρες της Σµύρνης» µέσω ερωτήσεων που θέτει η δασκάλα της Ραλλείου µε έναυσµα τον τίτλο του κειµένου. Η δασκάλα του Τυµπακίου εκφωνεί το κείµενο. Οι µαθητές παραγραφοποιούν το κείµενο και τιτλοφορούν τις παραγράφους και κατόπιν απαντούν σε διερευνητικές ερωτήσεις κλειστού και ανοιχτού τύπου που θέτει η δασκάλα του Τυµπακίου. Με το πέρας των ερωτήσεων γίνεται οµαδοποίηση των παιδιών ανά τέσσερις και στις δύο τάξεις ξκαι διεξάγονται ι δραστηριότητες του φύλλου εργασίας (µια ανά οµάδα). Παρουσίαση των δραστηριοτήτων και σχολιασµός. Κλείσιµο τηλεδιάσκεψης. 5. οµή Μαθήµατος: Αναλυτική περιγραφή επιµέρους βηµάτων διδασκαλίας 0-15 λεπτά: Αφόρµηση εθελοντική παρουσίαση µετά από παραίνεση των δασκάλων εργασιών της προηγούµενης τηλεδιάσκεψης των παιδιών. Προφορική διατύπωση σκέψεων και συναισθηµάτων. 16-25 λεπτά: Ερωτήσεις ψυχολογικής προετοιµασίας και πρόκλησης του ενδιαφέροντος των µαθητών από τη δασκάλα της Ραλλείου µε βάση τον τίτλο του κειµένου πριν την ανάγνωση αυτού. Οι µαθητές καλούνται να δώσουν υποθετικές απαντήσεις στις ερωτήσεις οι οποίες είναι γραµµένες στον πίνακα και ύστερα από την ανάγνωση του κειµένου διαπιστώνουν κατά πόσο προσέγγισαν την πραγµατικότητα.
Ενδεικτικά αναφέρουµε τις εξής ερωτήσεις: Πως αντιλαµβάνεστε το τίτλο του αποσπάσµατος: «Οι τελευταίες ώρες της Σµύρνης»; Πως ένιωθαν και συµπεριφέρονταν οι άνθρωποι που έζησαν τα γεγονότα εκείνα; Πιστεύετε πως είχαν χρόνο να κάνουν ενέργειες για να σωθούν ή τους ήρθε ξαφνικό; Πιστεύετε πως ήταν προετοιµασµένοι να φύγουν από το τόπο τους και είχαν το περιθώριο να το κάνουν ; Ήταν εύκολη η απόφαση να εγκαταλείψουν τον τόπο τους; Υπήρχαν άνθρωποι που δεν θέλησαν να εγκαταλείψουν τη Σµύρνη και τι απέγειναν; 26-45 λεπτά: Ανάγνωση του κειµένου από τη δασκάλα του Τυµπακίου και παραγραφοποίηση εισαγωγή τίτλων ανά παράγραφο από τους µαθητές και των δύο τάξεων. Προφορικές ερωτήσεις κατανόησης, εντοπισµού βασικών σηµείων του κειµένου (τόπος χρόνος κεντρικά πρόσωπα, αφηγητές, γεγονότα), εµπέδωσης και ανταλλαγής απόψεων Ενδεικτικά αναφέρουµε τις εξής ερωτήσεις:: Ποιος κατά τη γνώµη σας αφηγείται την ιστορία και τι σχέση έχει αυτός µε τα γεγονότα; Τι αντίκρισε ο συγγραφέας όταν βγήκε στο Κιαί; Που κοιµόντουσαν άντρες, γέροι, γριές, και γυναικόπαιδα; Τι ήταν αυτό που ξύπνησε τους ανθρώπους µέσα στη νύχτα; Πως φαντάζεται ο συγγραφέας τη φωτιά; Τεκµηρίωσε το µε φράσεις µέσα από το κείµενο; Τι θέλει να πει ο συγγραφέας µε την έκφραση της πρώτης παραγράφου: «Μάτια γουρλωµένα, που αγναντεύανε τη ευτέρα Παρουσία...»; Τι είναι ο «σορόκος» που αναφέρεται στην Τρίτη παράγραφο; Με βάση τη προτελευταία παράγραφο απαντήστε ξανά στο ερώτηµα: «Πιστεύετε πως ήταν προετοιµασµένοι να φύγουν από το τόπο τους και είχαν το περιθώριο να το κάνουν;»; Τι συνέβη τελικά σε αυτούς τους ανθρώπους; Ποια ήταν η µοίρα και η κατάληξη τους; Τεκµηρίωσε το µε φράσεις µέσα από το κείµενο; Το «εδώ» του συγγραφέα που βρίσκεται γεωγραφικά; Γιατί το χαρακτηρίζει ξενιτιά; Εξελίσσονται όλα τα γεγονότα που περιγράφονται στις παραγράφους την ίδια χρονική στιγµή της ηµέρας; ιακρίνετε τις διαφορετικές χρονικές στιγµές στις οποίες αναφέρεται ο συγγραφέας στο κείµενο. 46-55 λεπτά: Οµαδοποίηση των παιδιών της κάθε τάξης (πέντε τετραµελείς οµάδες) και ενασχόληση της κάθε οµάδας από την κάθε τάξη µε µια εκ των δραστηριοτήτων του δεύτερου φύλλου δραστηριοτήτων µε την εποπτεία και καθοδήγηση των δασκάλων τους. 56-80 λεπτά: Παρουσίαση του προϊόντος της οµαδικής εργασίας από την κάθε τετραµελή οµάδα της µιας τάξης (εναλλάξ) και συµπλήρωση και σχολιασµός από την οµάδα της αντίστοιχης δραστηριότητας της άλλης τάξης..
ραστηριότητες Μαθητών: - Εθελοντική παρουσίαση κάποιων εκ των δραστηριοτήτων που είχαν λάβει χώρα στη πρώτη τηλεδιάσκεψη. - ιατύπωση υποθετικών απαντήσεων σε ερωτήσεις ψυχολογικής προετοιµασίας και πρόκλησης του ενδιαφέροντος µε βάση τον τίτλο του κειµένου πριν την ανάγνωση αυτού. - Παραγραφοποίηση εισαγωγή τίτλων ανά παράγραφο. - Εντοπίζουν πληροφορίες Επικεντρώνουν την προσοχή τους στα σηµεία του κειµένου και απαντούν σε ερωτήµατα που υποβάλλονται από τη δασκάλα σχετικά µε το κείµενο. - Συνεργάζονται σε οµάδες για την απάντηση ερωτήσεων σε φύλλο εργασίας - Ανακοινώνουν τις απαντήσεις τους- Συζητούν- Συγκρίνουν τις απόψεις τους - Συνοψίζουν τα βασικά σηµεία των απαντήσεων τους Συνδυασµός µε άλλα µέσα διδασκαλίας και απαιτούµενοι πόροι: Χρήση πίνακα, εικόνων, φύλλων εργασίας, κάµερα τηλεδιάσκεψης, διαδίκτυο, εγκυκλοπαίδειες κι άλλες πηγές εύρεσης υλικού Γ) Παράρτηµα: Χρησιµοποιούµε τα εξής: - Συµπληρωµένα Φύλλα δραστηριοτήτων των µαθητών από την πρώτη τηλεδιάσκεψη. - Η Γλώσσα µου για τη ΣΤ ηµοτικού, Μέρος Γ, ΟΕ Β, Aθήνα - Βιβλίο ασκάλου: «Η Γλώσσα µου για τη ΣΤ ηµοτικού, Μέρος Γ, ΟΕ Β, Αθήνα» εν επισυνάπτονται αρχεία σε αυτή την τηλεδιάσκεψη. Η Οµάδα Σχεδιασµού Υλοποίησης: Γεωργούλη Ιωάννα- Κατσογιάννη Ευαγγελία Αναστασιάδης Παναγιώτης