ΚΑΤΑΝΕΜΗΤΕΣ Αυτονόμηση δισωλήνιας εγκατάστασης 1.) Εισαγωγή Οι περισσότερες πολυκατοικίες στον Ελλαδικό χώρο χρησιμοποιούν για την θέρμανση το δισωλήνιο σύστημα. Τα προβλήματα που απορρέουν από την εγκατάσταση αυτή συνοψίζονται στα παρακάτω: Οι ένοικοι δεν απολαμβάνουν τη θέρμανση τις ώρες που οι ίδιοι επιθυμούν. Οι ένοικοι είναι υποχρεωμένοι να πληρώνουν έναν υπερτιμημένο λογαριασμό θέρμανσης ο οποίος δεν αντιστοιχεί στην πραγματική κατανάλωση, λόγω απωλειών. Τα διαμερίσματα των επάνω ορόφων πληρώνουν μεγάλους λογαριασμούς οι οποίοι δεν αντιστοιχούν στην κατανάλωσή τους αφού το ζεστό νερό αργεί πολύ να ανέβει στον όροφό τους και τα διαμερίσματα δεν προλαβαίνουν να ζεσταθούν ικανοποιητικά. Οι υδραυλικές και ηλεκτρικές μετατροπές που απαιτούνται ώστε το δισωλήνιο σύστημα να μετατραπεί σε μονοσωλήνιο κοστίζουν τόσο σε κόπο όσο και σε χρήμα. Οι κατανεμητές θερμαντικών σωμάτων έρχονται να δώσουν ικανοποιητική λύση στο πρόβλημα της θέρμανσης παρέχοντας εκτός από το προνόμιο της αυτονομίας και το σημαντικό προνόμιο της οικονομίας. 2.) Λειτουργία του συστήματος - Τοποθέτηση Όπως σε κάθε εγκατάσταση αυτονομίας, έτσι και σε αυτήν, ο καυστήρας είναι συνέχεια ανοιχτός. Αν και αυτό μπορεί να φαίνεται αντιοικονομικό στην ουσία προσφέρει μια οικονομία της τάξεως του 10 15% αφού το νερό δεν προλαβαίνει να κρυώσει και ο καυστήρας παραμένει πολύ λιγότερο ανοιχτός για να δώσει στο νερό την απαιτούμενη θερμοκρασία (75οC 90oC). Μια πρόσθετη οικονομία μπορούμε να επιτύχουμε αν ο καυστήρας παραμείνει το βράδυ κλειστός για τουλάχιστον 5 ώρες (πχ. από 12:00 5:00 το πρωί, ώρες που σχεδόν κανείς δεν χρησιμοποιεί τα σώματά του). Σε κάθε θερμαντικό σώμα τοποθετείται ένας κατανεμητής στην μέση του σώματος και στο 75% του συνολικού ύψους του. 1
Η τοποθέτηση των κατανεμητών δεν απαιτεί καμιά υδραυλική ή ηλεκτρική παρέμβαση και ο χρόνος της τοποθέτησης είναι περίπου 5 λεπτά ανά σώμα. Μετά την τοποθέτηση τα μηχανήματα σφραγίζονται με ειδική σφραγίδα. Η απομάκρυνση του κατανεμητή από το θερμαντικό σώμα καθίσταται αδύνατη και για να παραβιαστεί το σύστημα, πρέπει πρώτα να σπάσει η σφραγίδα. Αν σε κάποιο διαμέρισμα συναντήσει ο τεχνικός παραβιασμένη σφραγίδα, αυτόματα ενημερώνει τον διαχειριστή ο οποίος ενεργεί κατάλληλα. Ο κάθε ένοικος έχει πλέον το δικαίωμα να ανοίγει και να κλείνει κατά βούληση το κάθε θερμαντικό του σώμα. Κάθε φορά που ο διακόπτης του σώματος ανοίγει και το ζεστό νερό εισάγεται στο σώμα ο κατανεμητής αρχίζει να μετράει την καταναλισκόμενη ενέργεια. Με τον τρόπο αυτό ο ένοικος απολαμβάνει την αυτονομία χώρου. Μπορεί δηλαδή να ανοίξει μόνο το σώμα του δωματίου που επιθυμεί και να χρεωθεί μόνο για την θέρμανση του δωματίου αυτού αφού τα υπόλοιπα σώματα παραμένουν κλειστά. Με την ορθολογιστική χρήση των θερμαντικών σωμάτων μπορούμε να εξοικονομήσουμε μία πρόσθετη οικονομία που φθάνει το 10 15%. 3.) Δίκαιη κατανομή δαπανών θέρμανσης. Η δίκαιη κατανομή των δαπανών θέρμανσης, σύμφωνα πάντα με την πραγματική κατανάλωση είναι μεγαλύτερο ίσως προνόμιο των κατανεμητών. Ο ένοικος πληρώνει σύμφωνα με την πραγματική θερμοκρασία του νερού που έχει το θερμαντικό του σώμα. Έστω ότι το νερό που βγάζει ο λέβητας μιας πολυκατοικίας είναι 80ο Κελσίου. Στον πρώτο όροφο το νερό λόγω απωλειών φθάνει στον καταναλωτή με μικρότερη θερμοκρασία. Στον δεύτερο όροφο, το νερό της θέρμανσης φθάνει με ακόμη πιο μικρή θερμοκρασία, με αποτέλεσμα στον τελευταίο όροφο η θερμοκρασία να είναι γύρω 71 75ο Κελσίου. Ο καταναλωτής τώρα πληρώνει για την πραγματική θερμοκρασία του νερού (71 75ο Κελσίου) και όχι για τους 80ο Κελσίου που βγάζει ο λέβητας. Ο κατανεμητής δίνει ακόμη την ευκαιρία στον ένοικο να αλλάξει τα θερμαντικά του σώματα ή ακόμη και να χρησιμοποιήσει μπόϊλερ χωρίς προβλήματα με τους άλλους ενοίκους. 2
4.) Είδη κατανεμητών Οι κατανεμητές προσφέρονται σε δύο τύπους στον ηλεκτρονικό και στον εξατμίσεως. Ο κατανεμητής τύπου εξατμίσεως (σχ.1) είναι ένα καταξιωμένο σύστημα μέτρησης της ενέργειας. Ο κατανεμητής αυτός περιλαμβάνει 2 αμπούλες. Η μία αμπούλα δείχνει την τρέχουσα κατανάλωση ενώ η άλλη δείχνει την περσινή κατανάλωση. Το αγώγιμο πίσω μέρος της συσκευής επιτρέπει την μεταφορά της θερμοκρασίας στην αμπούλα του τρέχοντος έτους. Το ακίνδυνο πτητικό διάλυμα αρχίζει να εξατμίζεται κάθε φορά που ο διακόπτης του σώματος είναι ανοιχτός. Ακριβώς δίπλα στην αμπούλα υπάρχουν δύο κλίμακες οι οποίες είναι ανάλογες με την εκάστοτε ισχύ του σώματος. Η δεξιά κλίμακα μετρά την κατανάλωση θερμότητας ενώ η (σχ.1) αριστερή λαμβάνει υπόψη της την της ισχύ του σώματος. Η ακριβής ανάγνωση των συσκευών γίνεται αποκλειστικά από εκπαιδευμένους τεχνικούς. Ο ηλεκτρονικός κατανεμητής (σχ. 2) παρέχει υψηλής ακρίβειας μετρήσεις. Στο εσωτερικό του κατανεμητή υπάρχει ενσωματωμένη υπολογιστική μονάδα. Το ηλεκτρονικό του υπολογιστή έχει προγραμματισθεί με δεδομένα ανάλογα του θερμαντικού σώματος που θα τοποθετηθεί. Δύο αισθητήρια θερμοκρασιών είναι τοποθετημένα στην διάταξη, ένα θερμόμετρο εξωτερικού χώρου και ένα θερμόμετρο για το σώμα. Οι υπολογισμένες τιμές μετατρέπονται σε αναγνώσιμες ενδεικτικές τιμές. Οι μονάδες ενέργειας αποτυπώνονται στην οθόνη υγρών κρυστάλλων η οποία παρέχει μεγάλη ευκρίνεια ανάγνωσης.η τροφοδοσία δίνεται από μπαταρία λιθίου διάρκειας 10 χρόνια. (σχ.2) Οι ενδείξεις είναι καθαρά τιμές κατανομής και δεν μπορούν να συσχετισθούν απευθείας με το ύψος των δαπανών θέρμανσης. Για το λόγο αυτό δεν μπορούν να συγκριθούν οι τιμές κατανάλωσης του κάθε έτους. 3
4.) Θερμοστατική κεφαλή Η θερμοστατική κεφαλή είναι ένας διακόπτης που συμπληρώνει το σύστημα της θέρμανσης, προσφέροντας εκτός από άνεση και οικονομία. Οι θερμοστατικές κεφαλές δεν είναι παρά απλές δίοδες βαλβίδες με δυνατότητα περιστρέφοντας την εν λόγω κεφαλή στις 1 2 3 κ.λ.π. να ρυθμίσουμε τη θερμοκρασία του θερμαντικού σώματος στα επιθυμητά κατά περίσταση όρια Η συνήθης δυνατότητα ρύθμισης των θερμοκρασιών είναι από 6ο Κελσίου (προστασία εγκατάστασης από το παγετό) εως 27ο Κελσίου. Με τη θερμοστατική κεφαλή μπορούμε να επιτύχουμε ότι θερμοκρασία θέλουμε σε κάθε χώρο. Όταν ο χώρος φθάσει στην επιλεγμένη θερμοκρασία η θερμοστατική κεφαλή κλείνει και δεν επιτρέπει την εισαγωγή του νερού στο σώμα. Κάθε ένας βαθμός Κελσίου που μειώνουμε στον χώρο μας σημαίνει 6% οικονομία στο πετρέλαιο. 5.) Ασύρματο σύστημα μετρήσεων Για ακόμη πιο απαιτητικούς πελάτες, που το πρόγραμμά τους δεν τους επιτρέπει να παρευρίσκονται στα διαμερίσματά τους κατά τη διάρκεια των μετρήσεων και η πρόσβαση του συνεργείου είναι αδύνατη το ασύρματο σύστημα μετρήσεων αποτελεί τη λύση του παραπάνω προβλήματος. Ο ασύρματος κατανεμητής είναι συσκευή αντίστοιχη με τον απλό ηλεκτρονικό κατανεμητή. Η βασική διαφορά τους είναι η δυνατότητα της να στέλνει ασύρματα τις μετρήσεις της στον δέκτη που είναι τοποθετημένος σε κοινόχρηστο χώρο. Η συσκευή αναγνωρίζει και καταγράφει κάθε προσπάθεια αλλοίωσης των μετρήσεων. Ο μετρητής μπορεί να δέχεται ταυτόχρονα από 10 100 συσκευές, μπορεί ακόμη να καταγράψει μετρήσεις υδρομετρητών και θερμιδομετρητών. 4
6.) Χρήσεις κατανεμητών Ο κατανεμητής μπορεί με επιτυχία να χρησιμοποιηθεί στα παρακάτω είδη θερμάνσεων: Ιδιοκτησίες με τηλεθέρμανση Θέρμανση με θερμοστατική βάνα Μονοσωλήνιο σύστημα σε μία ή περισσότερες κατοικίες Ενδοδαπέδια θέρμανση Επικαλυμμένα θερμαντικά σώματα Δυσπρόσιτα θερμαντικά σώματα Επαγγελματικοί χώροι / διαφορετικές θερμοκρασίες ΝΟΜΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ & ΕΓΓΥΗΣΕΙΣ Όλοι οι τύποι θερμιδομετρητών και κατανεμητών είναι βαθμονομημένοι και πιστοποιημένοι από το Ρ.Τ.Β Γερμανίας (Ομοσπονδιακοί Φυσικοτεχνική Υπηρεσία Ομοσπονδιακής Γερμανίας). Η πιστοποίηση του ηλεκτρονικού κατανεμητή είναι κατά DIN EN 834 και DIN 4713, μέρος 3 από το Τεχνικό Πανεπιστήμιο Βερολίνου. Το Υπουργείο Περιβάλλοντος Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων σε συνεργασία με την επιτροπή θεσμικού πλαισίου και το Κέντρο Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας συνέταξαν το σχέδιο δράσης ΕΝΕΡΓΕΙΑ 2001 που αναφέρει τρόπους εξοικονόμησης ενέργειας στον οικιστικό τομέα. Ανάμεσα στα μέτρα εξοικονόμησης ενέργειας αναφέρονται : Θερμιδομετρητές εξατμιστικού τύπου σε κάθε θερμαντικό σώμα Τοποθέτηση αξιόπιστων θερμιδομετρητών αντί των ωρομετρητών στα αυτόνομα συστήματα θέρμανσης Παράλληλα στη Εφημερίδα της Κυβερνήσεως της Ελληνικής Δημοκρατίας Τεύχος δεύτερο Αριθμός φύλλου 880 άρθρο 7 αναφέρεται η χρήση: Θερμοστατικών διακοπτών ανά θερμαντικό σώμα, άνω των 800 Kcal/h Θερμιδομετρητών σε κάθε θερμαντικό σώμα ή τοποθέτηση θερμιδομετρητών ιδίου τύπου στα μονοσωλήνια συστήματα θέρμανσης (αυτονομίες) 5
6