EYEManager Μια νέα προσέγγισ Ενεργειακά θέμα σ Β/θμια εκπαίδευσ Μέρος I. Εισαγωγή σ μοντέλο EYEManager
Το έργο Πρωτάθλμα EYEManager συγχρμαδοτείι Πρόγραμμα Ευφυής Ενέργεια Ευρώπ (ΙΕΕ). Το εγχειρίδιο παρήχθ σ πλαίσιο υ έργου συνεργασία υς εκπαιδευτικούς υς ειδικούς θέμα Ενεργειακά Κέντρα Βουλγαρίας, Ελλάδας, Ισπανίας, Ιλίας, Πολωνίας, Ποργαλίας, Ρουμανίας, Σλοβενίας Σουδίας, υπό επίβλεψ Päivi Lehtikangas, Örebro County Energy Agency, Σουδίας. Εκτυπώθκε ν Φεβρουάριο υ 2011 φιλικό προς περιβάλλον χαρτί λάνι. Περισσότερες πλροφορίες: www.eyemanager.eu
Εισαγωγή Η κλιματική αλλαγή, παγκόσμια θέρμανσ περιβαλλοντικές επιπτώις συνδέονι αέρια υ θερμοκπίου εξελίσσονι έ κύρια θέμα συζήσς σ Ευρώπ τόσο ξύ πολιτών όσο θεσμικό επίπεδο. Οι πολίτες, ιδιαίτερα νέ, εκφράζουν μια αυξανόν ανάγκ πλροφόρσ εκπαίδευσ σχετικά ενέργεια, αλλά αυτή ανάγκ δεν καλύπτει επαρκώς υπάρχον εκπαιδευτικό σύσμα, οποίο πρέπει αντιτωπίι αυτή πρόκλσ βελτιώνονς παροχές θέμα προγραμμά, προσόν εκπαιδευτικών παιδαγωγικής θοδολογίας. Το έργο Πρωτάθλμα EYEManager προτείνει έν ενδιαφέρον τρόπο αντιτωπισύν αυτές δυσκολίες. Σ πλαίσια υ έργου δοκιμάσκε αξιολογήθκε μια νοτόμος προσέγγισ σ ενεργειακή εκπαίδευσ, οποία βασίζει σ διάσσ υ παιχνιδιού υ διαγωνισμού διεθνές επίπεδοωςσιχείο κλειδί διευκόλυνσ τάδοσς ενεργειακών δεξιοτή ενίσχυσ ενεργειακής συνείδσς μαθτών Β/θμιας εκπαίδευσς. Το ερέθισμα αυτό ενισχύει περαιτέρω διεθνή διάσσ υ έργου ευρία δόθκε συςμαθτές δικτυωθούν εκτός συνόρων χώρας υς. Το Εγχειρίδιο «EYEManager Μία νέα προσέγγισ Ενεργειακά θέμα σ Β/βάθμια Εκπαίδευσ» απευθύνει συς υπεύθυνους σχεδιασμού εκπαιδευτικών προγραμμά υς εκπαιδευτικούς. Σχεύει σ υποσρίξει υς εκπαιδευτικούς απτύξει ικανότές υς διδασκαλία ενεργειακής εκπαίδευσς καθώς υςενισχύι αυπεποίθσ σχετικά ν τρόπο υλοπούν ενσωματώνουν σ σύνθες εκπαιδευτικό πρόγραμμα. Το εγχειρίδιο αποτελείι δύο μέρ. Το πρώ παρέχει θεωρτικό υπόβαθρο ενεργειακή εκπαίδευσ δίνει μια ιδέα υ τι πραγματικά είιαυτή. Σε αυτό μέρος περιγράφει μοντέλο EYEManager πώς χρσιμοπήθκε αυτό διάφορες ομάδες-στόχουςυέργουσοποίεςαπευθυνόν. Αυτές εμπειρίες διευκολύνουν υς εκπαιδευτικούς σ πώς χρσιμοπήσουν εκπαιδευτικό μοντέλο. Το 2 ο μέρος εμβαθύνει σ διάφορα τμήμα υ μοντέλου δείχνει πώς μπορούν εφαρμοσύν αυτά σ πράξ. Επίσς παρέχονι πρακτικές ιδέες επίτευξ στόχων μιας επιτυχμένς εκπαίδευσς. Το έργο παρέχει τυποπμένο υλικό, όπως έν ενεργειακό οδγό μαθτές, έν οδγό υς εκπαιδευτικούς λογισμικό υ EYEManager, οποία βρίσκονι σ ισλίδα υ έργου (www.eyemanager.eu) διατίθενι δωρεάν διάφορες γλώσς. Η ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΡΙΑ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ: Francesca Pignattini - ΑΕA Agenzia per l Energia e l Ambiente della Provincia di Perugia
Γιατί ενεργειακή εκπαίδευσ;
Περιεχό Γιατί ενεργειακή εκπαίδευσ; 5 Το μοντέλο ενεργειακής εκπαίδευσς EYEManager 9 Εμπειρίες υ EYEManager υλοποίσ 12 Συμπεράσμα 22 Αφορές 23
Γιατί ενεργειακή εκπαίδευσ;
Σχετικά χρήσ Σχεδόν όλες ανθρώπινες δρασριότες έχουν επιπτώις σ περιβάλλον. Αυτό εφαρμόζει γάλ έκσ σν τρόπο χρσιμοπού ενέργεια. Ο τρόπος ν οποίο ζού απαιτεί γάλα ποσά, οποία εξαρτώνι ανάγκεςμαςάνεσ, ν τεχνικό εξοπλισμό ενός κτιρίου, γεωγραφική θέσ κλίμα υ εξωτερικού περιβάλλονς. Σ Γ δεν υπάρχει πραγματικό έλλειμμα. Μεγάλα ποσά κυκλοφορούν γύρω μας καθρινά. Καθώς ο ήλιος είι τόσο γενιόδωρος, μπορού δεσύσου ενέργεια εκλλευόν αιολική, λιακή κυματική ενέργεια, υτόχρο άλλες ανεώσις πγές δεν καστρέφουν περιβάλλον. Ενώ ανάπτυξ ανεώσιμων μορφών είι εξέλιξ, πρέπει είμαστε φειδωλοί ενέργεια χρσιμοπού. Σήρα, γαλύτερο ποσοστό παράγει πετρέλαιο, γαιάνθρακα ουράνιο, επονομαζόνες μ ανεώσις πγές, ό όλες έχουν κάπα αρντική επίπτωσ σ περιβάλλον. Γιατί ενεργειακή εκπαίδευσ; Υπάρχουν διάφορ τρόπ παραγωγή, αλλά κάθε περίπτωσ αποδοτική χρήσ είι καλύτερο περιβάλλον. Ηενέργεια μπορεί χρσιμοπείι πιο αποδοτικά αλλάζονς συμπεριφορά μας χρσιμοπώνς αποδοτικότερα τεχνολογία. Επομένως, γνώσ ενμέρωσ πώς μπορούν βρεθούν αειφόρ τρόπ χρήσς είι ιδιαίτερα σμαντικές. Πρέπει όλ είμαστε υπεύθυν δμιουργία μιας μακροπρόθεσμα αειφόρου κνωνίας. Μειώνονς ενεργειακές μας απαιτήις, συμβάλλου έ καλύτερο πιο πράσινο μέλλον. 5
Φωγραφία: Silvia Remédios, Local Energy Management Agency of Almada
Γιατί ενεργειακή εκπαίδευσ σ σχολεία; Όλα επίσμα κεί διεθνούς πολιτικής ανάπτυξ αειφόρων κνωνιών καλήγουν ομόφω σ ότι εκπαίδευσ είι έ σμαντικότερα εργαλεία επίτευξ στόχων. Πολλές λέτες δείχνουν ότι νέ άνθρωπ είι ενήρ κύρια περιβαλλοντικά προβλήμα, αλλά έχουν ελάχιστες δομμένες γνώις αυτά. Εμφανίζουν ελλιπή κανόσ βασικών εννών εμπλέκονι σ περιβαλλοντικά ερωτήμα καθώς επιφανειακή γνώσ γεγονό. Είι σύνθες μπερδεύουν αίτια επιπτώις, παράδειγμα αυξανόνο φαινόνο υ θερμοκπίου ίωσ σιβάδας υ όζονς, πράγμα δεν είι περίεργο λόγω πολυπλοκός θεμά αυτών. Υπάρχουν αντικρουόνες προβλέψεις μέλλον διαφορετικές εξγήις όσον αφορά σ αίτια επιπτώις. Το μάθει κανείς κανοεί κλιματικά θέμα πώς επρεάζουν διάφορες αποφάις κνωνία προϋποθέτει γνώις πολλά γνωστικά αντικεί. Η καλύτερ αειφορία απαιτεί διεθνή συνεργασία, μια εθνική πολιτική λαμβάνει υπόψ περιβαλλοντικά θέμα σ σχεδιασμό λήψ αποφάων, τέλος, καλά ενρωμένους καρτισμένους πολίτες. Κατά βάσ, ενέργεια είι έ τεχνικό αντικείνο, όπως είι θέμα υπάγονι σ φυσικές επιστής μαθματικά. Αλλά, κανοθεί προέλευσ προβλμά απαιτείι ισρική γνώσ βιομχανοποίσς σύγχρονς κνωνίας. Τέλος, κανόσ υ τρό λήψς αποφάων πως μπορεί κανείς επρεάι, θα πρέπει έχει γνώις κνωνικές επιστής κονομικών. Η εκπαίδευσ είι έ μακροπρόθεσμο εργαλείο μια πιο αειφόρο κνωνία. Τα σχολεία έχουν διαδραματίσουν έ λειυργικό ρόλο αυτή κατεύθυνσ υς δίνει μια εξαιρετική δυτό κάνουν διαφορά. 7Γιατί ενεργειακή εκπαίδευσ;
Γιατί ενεργειακή εκπαίδευσ; Είι πλέον κνώς αποδεκτό ότι οργανωμέν πλροφόρσ εκπαίδευσ μαθτών σ ορθολογική χρήσ, εξκονόμσ, ανεώσις πγές κλιματική αλλαγή αποτελεί έ σμαντικό παράγον δμιουργία καλά ενρωμένων υπεύθυνων λλοντικών καλωτών. Ως εκ ύυ, Ευρωπαϊκή Ένωσ μονωμέ κρά μέλ, προωθούν επισμένως ενεργειακή περιβαλλοντική εκπαίδευσ ανάλογα προγράμμα σ σχολεία όλων εκπαιδευτικών βαθμίδων. Το εκπαιδευτικό μοντέλο «Ευρωπαϊκό Πρωτάθλμα Νέων Ενεργειακών Διαχειριστών» είι έ άσο αποτέλεσμα αυτής κινποίσς. 8 Φωγραφία: Silvia Remédios, Local Energy Management Agency of Almada
Τι είι EYEManager; Γενικές πλροφορίες Το Πρωτάθλμα EYEManager αποτελεί έ παράδειγμα εκπαιδευτικού μοντέλου ό συνδυάζονι αρμονικά περιβαλλοντική γνώσ, τεχνολογία, κονομία επιστήμ. Η επιστήμ βοθά σ κανόσ τεχνολογίας, ιρά, λειυργεί ως εισαγωγικό εργαλείο σ φυσικές επιστής. Οσυνδυασμόςυς παρέχει βαθύτερ κανόσ επιπτώων δράών μας σ περιβάλλον. Υπάρχει δυτό περαιτέρω επέκσς υ αντικειμένου ώστε ενχθεί σ κνωνικές επιστής, καθώς ενεργειακό ζήμα είι ίζονος σμασίας τόσο σ εθνικές όσο σ διεθνείς πολιτικές ατζέντες. Το EYEManager καθιστά υς εκπαιδευτικούς υς μαθτές υπεύθυνους μαθσιακή διαδικασία συνδέει αποτελεσματικό τρόπο θεωρία περί Ενέργειας πραγματική ζωή ακολουθώνς βήμα υ μοντέλου όπως περιγράφονι σ συνέχεια. Το μοντέλο βασίζει σ ακόλουθα κύρια μέρ: 1) ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΕΣ ΓΝΩΣΕΙΣ = θεωρία χρήσ εξκονόμσ 2) ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ ΕΠΙΘΕΩΡΗΣΗ = ασκήις μέσω διεξαγωγής ενεργειακών επιθεωρήων σχολικά κτίρια καικίες, 3) ΜΕΤΡΑ ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΗΣΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ = Σχεδιασμός ενός πλάνου εξκονόμσς 4) ΜΕΤΑΦΟΡΑ ΤΕΧΝΟΓΝΩΣΙΑΣ = φορά νέων γνώων άλλες ομάδες. Το μοντέλο ενεργειακής εκπαίδευσς EYEManager Ενεργειακές γνώις Ενεργειακός έλεγχος Μέτρα εξκονόμσς Μεφορά τεχνογνωσίας Τα εκπαιδευτικά εργαλεία χρειάζονι υλοποίσ υ μοντέλου EYEManager απτύχθκαν κατά διάρκεια υ έργου παρουσιάζονι συνοπτικά σ επό κεφάλαια (βλ. σ κεφάλαιο «Αφορές»). Μπορείτε κατεβάτε ισλίδα υ έργου: www.eyemanager.eu. 9
Σχεδιάζονς εκπαίδευσ Σ αρχή υ έργου, απτύχθκαν οδγίες σχεδιασμό ενεργειακής εκπαίδευσς: Μέθοδος Ενεργειακής Εκπαίδευσς σ Β/θμια Εκπαίδευσ. Με βάσ αυτές οδγίες, καθγτές συννιστές διδακτικών προγραμμά δμιούργσαν διδακτικό πρόγραμμα ενεργειακή εκπαίδευσ μαθτών υς. Οι καθγτές σχεδίασαν περιεχόνο ενεργειακής εκπαίδευσς σ σύνολο σ συνέχεια έγινε σύνδεσ έργο Πρωτάθλμα EYEManager. Το μοντέλο ενεργειακής εκπαίδευσς EYEManager 10 Διδασκαλία μάθσ Ο Οδγός EYEManager παρήχθ σκοπό χρσιμοπθεί ως εγχειρίδιο υς μαθτές υς εκπαιδευτικούς. Γίνει αλυτική αφορά σ ενεργειακά συστήμα, προϊόν καλώνουν ενέργεια, κασκευή υ κτιρίου σ μέτρα εξκονόμσς. Σμαντικό μέρος υ Οδγού αφιερώθκε σ πώς γίνει ενεργειακή επιθεώρσ ενός κτιρίου. Μετά ολοκλήρωσ υ θεωρτικού μέρους, μαθτές ήν εις θέσ υλοπήσουν ενεργειακές επιθεωρήις πραγματικά κτίρια, σύμφω υποδείξεις υ Οδγού EYEManager. Κατόπιν ήν ώρα πρακτικής εφαρμογής! Σ επόνο βήμα μαθτές πρότειν σχέδια εξκονόμσς κτίρια. Πος θα κάνει καλύτερα σχέδια θα προτείνει πιο αποτελεσματικά μέτρα εξκονόμσς ; Ο διαγωνισμός αρχίζει! Οι διαγωνιζόνες ομάδες δενήνεθνικές, αλλά μαθτές αίχθκαν άλλους Ευρωπαίους μαθτές ώστε δμιουργθούν ομάδες θα είχαν μέλ 9 συμτέχους χώρες. Ο λόγος έγινε αυτό ήν γάλες διαφορές υπάρχουν ξύ χωρών σχετικά ενεργειακή κατάσσ προϋποθέις χρήσ εξκονόμσ. Έτσι ανάιξ μαθτών σ διαγωνιζόνες ομάδες είχε ως σκοπό ελαχισπήι επιπτώις διαφορές αυτές. Μια άλλ θετική παράτρος αυτής προσέγγισς ήν διακρατικές επαφές απτύχθκαν ξύ μαθτών καθγτών οδήγσαν πραγματικά καλύτερ κανόσ συνθκών σ άλλες χώρες. Γιασχέδιαεξκονόμσς χρσιμοπήθκε Λογισμικό EYEManager. Τέλος, σχέδια αξιολογήθκαν Κριτική Επιτροπή καλύτερ ομάδα ακρύχθκε νικήτρια υ «Ευρωπαϊκού Πρωθλήμας Νέων Ενεργειακών Διαχειριστών».
Μεδίδονς γνώσ ξύ ομοτίμων (Peer to Peer) Έ σμαντικό κομμάτι υ έργου EYEManager αφορά φορά αποκθείσας γνώσς. Για ενισχυθεί αποτέλεσμα νέας γνώσς θα πρέπει αυτή διαδοθεί άλλους. Προκειμένου επιτευχθεί αυτό εφαρμόσκε «μάθσ σ πράξ», όν μαθτές συμτείχαν σ έργο εκπαίδευσαν άλλους συνομήλικους αυύς μαθτές χρσιμοπώνς μέθοδο «Peer to Peer». Παράλλλα, ειδικοί θέμα, καθγτές εκπαίδευσαν άλλους καθγτές. Η γνώσ περί ενεργειακής εκπαίδευσς διαδόθκε σ κογένειες μαθτών αλλά άλλο κόσμο μέσα ισλίδα υ έργου, εφρίδες ράδιο. Απτύχθκε δλαδή κάτι σαν φαινόνο «δμιουργίας κυματισμού σ επιφάνεια υ νερού ρίψ μιας πέτρας». Μετά ολοκλήρωσ υ έργου Το EYEManager υλοπήθκε στενή συνεργασία ειδικών θέμα πικά ενεργειακά κέντρα σχολεία. Αυτή οργανωτική δομή είχε πολλά πλεονεκτήμα πολλά επίπεδα. Τα ενεργειακά κέντρα τέδωσαν εμπειρία υς σ σχολεία σχολεία ιρά υς μπόρεσαν κνοπήσουν εκπαιδευτικές υς θόδους σ ενεργειακά κέντρα. Τα ενεργειακά κέντρα συνεχίζουν υποσρίζουν εργασία σχολείων τά λήξ υ έργου. Όλα υλικά δρασριότες αξιολογήθκαν προσοχή κατά διάρκεια υ έργου όλες εμπλεκόνες ομάδες. Κάπα μέρ αποτελεσμά αξιολόγσς θεωρούνι ότι μπορούν παράσχουν σμαντική βοήθεια συς εκπαιδευτικούς υς σχεδιαστές διδακτικών προγραμμά σ τέπει εργασία υς παρουσιάζονι σ κεφάλαιο: Εμπειρίες EYEManager. 11 Το μοντέλο ενεργειακής εκπαίδευσς EYEManager
Πρακτικές εμπειρίες εφαρμογή υ EYEManager Ηεμπειρία μαθτών ν Οδγό EYEManager Δεν είι εύκολο φτιαχτεί ές οδγός όλους! Για κάς ο Οδγός ήν ευκολονός, άλλους ορολογία ήν δύσκολ πολύ τεχνική. Ενώ κάπ θεώρσαν ότι ο Οδγός είι ελκυστικός ωραίες εικόνες διαγράμμα, άλλ ν βρήκαν βαρετό: σαν έ σχολικό βιβλίο! Οι μαθτές νότιες χώρες θεώρσαν ότι είχε υπερβολικά πολλές πλροφορίες θέρμανσ λιγότερες χρήσ υ λεκτρισμού. Σε γενικές γραμμές, μαθτές εξέφρασαν αίσθσ ότι ο οδγός ήν ίσως υπερβολικά λεπρής, ενώ παράλλλα θεωρήθκε ότι έλλειπαν πλροφορίες σχετικά είδ μόνωσς φωτισμού είι διαθέσιμα έ τυπικό σχολικό κτίριο. Έ χρήσιμο βιβλίο! Η ευρύτερα διαδεδομέν άποψ, παρόλα αυτά, ήν ότι μαθτές θεώρσαν ν Οδγό σαν μία πολύ καλή πγή πλροφόρσς εξκονόμσ. «Τώρα ξέρου πώς είμαστε πιο φιλικοί προς περιβάλλον, μέχρι μπορού δείξου συς φίλους μας υς μάθου πώς εξκονομούν ενέργεια». Προτάις υς εκπαιδευτικούς Οι περισσότερ μαθτές βρήκαν ν Οδγό ως πγή έμπνευσς, ειδικά πρακτικές δρασριότες όπως διεξαγωγή ενεργειακής επιθεώρσς. Οι μαθτές εκτίμσαν ιδιαιτέρως γεγονός ότι μπόρεσαν δουν ενεργειακό ζήμα έ ευρύτερο πλαίσιο, συνδέονς χρήσ εξκονόμσ περιβαλλοντική διάσσ υ θέμας. ΟΟδγόςEYEManager είι έ πολύ χρήσιμο εκπαιδευτικό εργαλείο οποίο όμως προτείνει χρσιμοπθεί συνδυαστικά άλλα υλικά, όν απαιύνι περισσότερο λεπρείς πλροφορίες. 12
Διεθνή Ομάδες Συνεργασία σ Σύμφω υς μαθτές, ήν πολύ ενδιαφέρον δουλεύουν μαζί μαθτές άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Παρόλα αυτά, υπήρχαν πολλά προβλήμα οργάνωσς σχετιζό τεχνολογίες πλροφορικής. Ήν δύσκολο συγκεντρωθούν ίδια ώρα μαθτές 9 χώρες συζτήσουν περί σχεδίων εξκονόμσς. Είι σμαντικό επιλεχθούν απλούστερες τεχνικές επικνωνίας αλλά μν ξεχνάτε ότι θα πρέπει αυτές είι ενδιαφέρους υς ενήρους θέμα τεχνολογίας σρινούς μαθτές. Για παράδειγμα, μαθτές ζήσαν έχουν οπτική επαφή κατά διάρκεια επικνωνίας πρότειν χρήσ κάρας υπολογιστή! Πρακτικές εμπειρίες εφαρμογή υ EYEManager Προτάις υς εκπαιδευτικούς Είι πολύ εύκολο προσαρμόι κάπος διεθνές μοντέλο EYEManager σ επίπεδο υ σχολείου ή τάξς, προβλήμα επικνωνίας θα εξαφανισύν ή υλάχισν θα ελαχισπθούν. Μπορούν σχματισύν διαφορετικές ομάδες Πρωτάθλμα οργανωθεί απλό τρόπο ανάσα συς συμμαθτές μιας τάξς. Φωγραφία: Silvia Remédios, Local Energy Management Agency of Almada 13
Τα καλύτερα σία υ Πρωθλήμας EYEManager, σύμφω υς μαθτές Πρακτικές εμπειρίες εφαρμογή υ EYEManager Διεθνείς επαφές Το καλύτερο απ όλα ήν συνεργασία μαθτές άλλες χώρες ν ίδιο τελικό σκοπό: εξκονόμσ. Οι μαθτές εκτίμσαν ιδιαίτερα «γνωριμία» άλλους ανθρώς διαφορετικές κουλύρες παραδόις υς άρε έκαν φίλους όλ Ευρώπ. Παράλλλα έμαθαν πώς εργάζονι έ γάλο Ευρωπαϊκό έργο σ οποίο συμτέχουν πολλοί είρ. Καλύτερ γνώσ μέσα πρακτική εργασία Αξιολογήθκε ως εξαιρετικά σμαντική εκμάθσ υ πώς μπορεί χρσιμοπείι καλύτερα ενέργεια. Αυτό φάνκε κυρίως κατά διεξαγωγή ενεργειακής επιθεώρσς, ό μαθτές είχαν ευρία μάθουν υλοπώνς πρακτικές δρασριότες. Κατά διεξαγωγή ενεργειακής επιθεώρσς, μαθτές ήρθαν επαφή ειδήμονες θέμα αλλά δικτικό προσωπικό υ σχολείου συνήψαν μαζί υς μια σχέσ. Επιπλέον, σ όλ διαδικασία ενεπλάκσαν κογένειές υς. Καλύτερ γνώσ Αγγλικών Οι μαθτές εκτίμσαν ιδιαιτέρως γεγονός ότι βελτιώθκαν γνώις υςόχι μόνο σ ενεργειακά θέμα, αλλά σ Αγγλικά. Είχαν ευρία χρσιμοπήσουν Αγγλικά τόσο μικρές ομάδες κατά συνεργασία σ πλαίσια διεθνών ομάδων, αλλά μπροστά κνό, κατά διάρκεια διεθνών συντήων. Οι εκθέις γράφκαν σ Αγγλικά ενώ πολλά υποσρικτικά υλικά ήν διαθέσιμα μόνο σ Αγγλικά. 14
Ηεμπειρία εκπαιδευτικών μέθοδο Ενεργειακής Εκπαίδευσς σ Γυμνάσια/ Λύκεια Οι οδγίες παρέχουν μια καλή περίλψ δίνουν πολλά παραδείγμα εκπαιδευτικών θόδων μπορεί είι χρήσιμα σχεδιασμό υ μαθήμας. Οι οδγίες παρέχουν απαραί, ενδιαφέρον, πρακτικά εργαλεία εισαγωγή υ αντικειμένου σ σχολική ύλ Β/θμιας εκπαίδευσς, ενώ βοθούν σ ανάπτυξ υ διδακτικού πλάνου σχεδιασμό υ μαθήμας. Περιέχει επίσς πολλές μοντέρνες προγγίις σ διδασκαλία, ώστε ικανοπούνι σιγουριά στόχ έχουν τεθεί. Οι «Οδγίες εκπαιδευτικούς» διευκολύνουν σ υιοθέσ νέων ιδεών σν καθορισμό πιο σμαντικών θεμά σχέσ ενεργειακή κανάλωσ ενεργειακή εκπαίδευσ. Είι έ σαφές, εξειδικευμένο σχευμένο τ οδγίες. Οι εκπαιδευτικοί παρατήρσαν ότι θα μπορούσαν εύκολα επιλέξουν πα κομμάτιαοδγιώνχρσιμοπήσουν. Αξιολόγσαν υλικό πολύ θετικά αν θεώρσαν ότι θα ήν καλό περιέχει περισσότερα σία έμπνευσς σχετικά επίλυσ προβλμά λήψ αποφάων, καθώς κριτική δμιουργική σκέψ εκπαιδευτικούς σκοπούς. Πρακτικές εμπειρίες εφαρμογή υ EYEManager 15
ν Οδγό EYEManager Πρακτικές εμπειρίες εφαρμογή υ EYEManager Έμπνευσ Ο Οδγός βοθά υς μαθτές συνειδπήσουν πώς μπορεί εξκονομθεί ενέργεια απλές θόδους. Παρέχει μια καλή γενική εποπτεία προσφέρει πολλά νέα σιχεία μπορούν συζθούν κατά διάρκεια μαθμά. Επίσς, ο Οδγός είι κατάλλλος τόσο υς μαθτές όσο υς εκπαιδευτικούς δεν έχουν εργαστεί ενεργειακά θέμα σ παρελθόν. Όλ εκπαιδευτικοί δοκίμασαν μοντέλο EYEManager είπαν ότι ο Οδγός EYEManager υς βοήθ εμπνευσύν διδασκαλίασχετικά ορθολογική χρήσ θα συνισύσαν ανεπιφύλακ υλικό άλλους εκπαιδευτικούς, συνδυασμό πάν άλλα εκπαιδευτικά υλικά. Προτάις προς υς εκπαιδευτικούς Είι πολύ σμαντικό εκπαιδευτικοί σιγουρευύν ότι μαθτές έχουν κανοήι τεχνικές λεπμέρειες αλλά σύνδεσ ανάσα σ χρήσ, κονομία κλιματικές επιπτώις. Γιατί μαθτές λεύν ενεργειακό ζήμα; Το μοντέλο EYEManager δεν αποσκοπεί σ τρέψει υς μαθτές ειδήμονες επί ενεργειακών θεμά αλλά σ υς ενθαρρύνει ώστε θέλουν κάνουν διαφορά! 16 Φωγραφία: Carmen Castells, Energy Agency of Ribera
Τι θεωρούν εκπαιδευτικοί ως επιτυχμέν διδασκαλία; Οι εκπαιδευτικοί σ εννιά συμτέχους σ έργο χώρες ρωτήθκαν πιο επιτυχμένες εκπαιδευτικές υς θόδους. Παράγοντες επρεάζουν εκπαιδευτικά αποτελέσμα Σύμφω υς ίδιους υς εκπαιδευτικούς, πιο σμαντικό συστικό επιτυχία είι διάθεσ υ εκπαιδευτικού γνώσ υ αντικειμένου. Ές ενθουσιασμένος δρασριότες εκπαιδευτικός γνωρίζει αντικείνο είι απαραί εμψυχώνει υς μαθτές, διεγείρει ενδιαφέρον υς υς δίνει κίντρα. Είι σμαντικός ο καλός σχεδιασμός πριν μάθμα, αλλά ακόμα πιο σμαντική είι συνεχής απροσαρμογή υ διδακτικού σχεδίου κατά διάρκεια υ μαθήμας, ανάλογα τι συμβαίνει σ τάξ. Άλλ παράγοντες όπως πγές υ υλικού ή υποστήριξ σχολείο / ή υς πολιτικούς δεν αξιολογούνι ως τόσο σμαντικοί όσο ικανό προσόν υ δασκάλου. Σχετικά διαφορετικές εκπαιδευτικές θόδους Οι εκπαιδευτικοί προτιμούν ξεκάθαρα ομαδική εργασία σαν μια αποτελεσματική μέθοδο, όπως έδειξαν ομόφωνες απαντήις σ 9 χώρες. Μέθοδ όπως πειράμα, συντήις ενεργειακούς εμπειρογνώμονες, εκπαιδευτικές εκδρομές, κλπ. φέρνουν υς μαθτές πιο κοντά σ πραγματικό είι προτιμότερες. Παιχνίδια ρόλων, όπως σ μοντέλο υ EYEManager: «γίνετε ές ειδικός θέμα διεξάγετε μία ενεργειακή επιθεώρσ» προτιμούνι ως ές ελλακτικός τρόπος διδασκαλίας. Παρόλα αυτά, υπήρξε γάλ κλισ σ ψεις εκπαιδευτικών σχετικά σμασία παιχνιδιών ρόλων. Σε ρικές χώρες εκτιμήθκε πολύ αυτή μέθοδος, άλλες όχι. Οι συγωνισμοί, αμικό διάβασμα χρήσ υ διαδικτύου κυρίως λέ βιβλία δεν θεωρούνι υς εκπαιδευτικούς ασχολήθκαν έργο EYEManager ιδιαίτερα αποδοτικοί ούτε προτεινόν τρόπ εκμάθσς. Πρακτικές εμπειρίες εφαρμογή υ EYEManager 17
Μάθσ σ πράξ Το Πρωτάθλμα EYEManager βαίνειθεωρτικόπεδίοσδράσ. Οι πρακτικές ασκήις, όπως παράδειγμα διεξαγωγή ενεργειακών επιθεωρήων, δίνουν πραγματικό νόμα σ πώς χρσιμοπείι ενέργεια σ κτίρια πώς μπορεί εξκονομθεί ενέργεια. Το έργο βοήθ τόσο υς μαθτές όσο υς εκπαιδευτικούς αποκτήσουν καλύτερ οπτική ως προς πώς μπορού πρέπει αλλάξου καθρινές μας συνήθειες έχου έ καλύτερο περιβάλλον παγκόσμιο επίπεδο. Οι μαθτές πλέον συνειδτά εφαρμόζουν πρακτικές εξκονόμσς οποίες δεν ήν πλήρως ενήρ πριν έχουν πλέον κανοήι πόσο σδαίες είι ακόμα μικρές πράξεις έ καλύτερο περιβάλλον. 18 Τα καλύτερα σία υ Πρωθλήμας EYEManager, σύμφω υς καθγτές Διεθνείς επαφές Ο ενθουσιασμός μαθτών σχετικά διεθνείς επαφές διεθνή συνεργασία ήν πολύ γάλος. Οι μαθτές απέκσαν όχι μόνο γνώις αλλά πολλούς νέους φίλους όλ Ευρώπ, γεγονός υς έκανε αισθάνονι ότι αποτελούν μέρος ενός ευρύτερου συνόλου. Πρακτικές εμπειρίες εφαρμογή υ EYEManager
Πρακτικές εμπειρίες εφαρμογή υ EYEManager Τα σχολεία μας χρειάζονι! Το έργο EYEManager έμαθε συς ειδικούς θέμα πολλά νέα πράγμα σχετικά ανάγκ ενεργειακή εκπαίδευσ σ σχολεία. Τώρα έχου περισσότερ εμπειρία σ θέμα διδασκαλίας γνωρίζου περισσότερα πραγματική κατάσσ σ σχολεία, γεγονός κάνει ευκολότερο μας βοθήσου σχολεία θέμα ενεργειακής εκπαίδευσς. Καλύτερ κανόσ διαφορετικών συσμά Οι ενεργειακοί εμπειρογνώμονες θεωρούν ότι έργο βοήθ υς μαθτές, υς εκπαιδευτικούς αυύς υς ίδιους σ κανοήσουν διαφορές ανάσα σ κρά, παράδειγμα όσον αφορά σ κασκευή κτιρίων, χρήσ ν τρόπο ζωής. Οι μαθτές πλέον συνειδπούν ότι υπάρχουν διαφορές σ ενεργειακές πγές, πράγμα οποίο έχει επίπτωσ σν τρόπο χρήσς. Τέλος, μαθτές κατάφεραν βρουν λύις σ πώς μπορεί γίνει εξκονόμσ παρά διαφορετικότες! Ενθουσιασμός Οι ειδικοί δήλωσαν ότι είι ενδιαφέρον παραρεί κανείς ν ενθουσιασμό μαθτών εξκονόμσ αειφόρο ανάπτυξ ότι είι ενήρ ενεργειακά προβλήμα αντιτωπίζει κνωνία μας καθώς θετικές αλλαγές αυί μπορούν φέρουν. Ήν σμαντική εμπειρία γι αυύς βρεθούν σν ίδιο χώρο εκπαιδευτικούς μαθτές όλ Ευρώπ συζτήσουν έ τόσο σμαντικό θέμα ν πλανή ν κόσμο ως σύνολο αποδοτική χρήσ. 19 Η εμπειρία ειδικών θέμα
Κάπες επιλεγμένες σκέψεις σχετικά επιτυχή εκπαίδευσ Πρακτικές εμπειρίες εφαρμογή υ EYEManager «Μία απαραί προϋπόθεσ είι κάπος ικανός μάθει κάτι, είι έχει εμπισσύν σ ικανότές υ. Μέσα σκέψεις πεπθήις μαθτών γίνει ξεκάθαρο τόσο συς εαυύς υς όσο σν εκπαιδευτικό ότι αυτός λαμβάνει σοβαρά υπόψ υ ιδέες μαθτών χτίζει επάνω αυτές μάθσ». Του Torsten Madsén «Σαν εκπαιδευτικός, εμπλέκεσαι σ σχέις έχεις μια εκπαιδευτική υπευθυνό σ οποία οφείλεις ανποκριθείς αντιτωπίις ν καθέ μαθτή. Η επιτυχής εκπαίδευσ βασίζει σ αμβαία εμπισσύν ανάσα σν εκπαιδευτικό ν μαθτή». Του Jonas Aspelin «Η τέχν εκπαίδευσς είι τέχν υ βοθάς σ ακάλυψ». Του Mark Van Doren «Μν εκπαιδεύις έ παιδί μαθαίνειβίαήβιασύν, αλλά κατεύθυνέ ώστε κάνει ό,τι διασκεδάζει μυαλό υ, έτσι θα μπορέις καλύτερα ακαλύψεις ακρίβεια ειδική ιδιοφυία υ καθενός». Του Πλάτω «Πες μου θα ξεχάσω, δείξε μου θα θυμάμαι, βάλε μέσα σ πράγμα θα καλάβω». Κινέζικ παρμία 20
Ές καλός εκπαιδευτικός... έχει καλή γνώσ υ αντικειμένου, έχει καλή επικνωνία υς μαθτές, κάνει καλό σχεδιασμό υ μαθήμας, είι καλά ενρωμένος νέες τεχνολογίες, βρίσκει μια κνή γλώσσα δίνει ξεκάθαρες εξγήις, έχει αρκετό, μοντέρνο, αβαθμισμένο καλά οργανωμένο υλικό, είι λογικός, μοντέρνος, ενρωμένος καλά οργανωμένος, παρέχει συνεχή ατροφοδόσ, προσαρμόζει εκπαιδευτικές θόδους τεχνικές ανάλογα λικία γνώσ μαθτών. Πρακτικές εμπειρίες εφαρμογή υ EYEManager 21
Συμπεράσμα 22 Για εκπαιδευτικούς σχεδιαστές Το μοντέλο EYEManager χαρακρίσκε υς μαθτές υς εκπαιδευτικούς εφάρμοσαν ως έ επιτυχμένο γενικές γραμμές μοντέλο δευτεροβάθμια ενεργειακή εκπαίδευσ. Η ιδέα ενός μοντέλου ως θόδου ενεργού διδασκαλίας μάθσς είι αποτελεσματική. Οι εκπαιδευτικοί εργάζονι σύμφω πλά διδασκαλίας ενσωματώνουν πολλά σχολικά αντικεί τεχνολογία αυτό συντελεί σ ενχθεί θέμα έ ευρύτερο πλαίσιο, οποίο είι απαραί κανόσ σμασίας αειφόρου κνωνίας. ΟΟδγόςEYEManager δεν αποτελεί μόνο έ καλό βασικό θεωρτικό υλικό αλλά έ καλό βοήθμα πρακτική εργασία μαθτών ενεργειακές επιθεωρήις σχεδιασμό μέτρων εξκονόμσς κτίρια αλλαγή ενεργειακής συμπεριφοράς. Το λογισμικό δίνει μια καλή ένδειξ υ πώς γίνονι τρήις πα είι αποτελέσμα. Ο διαγωνισμός παρέχει έ επιπλέον κίντρο μάθσ. Εν κακλείδι: μοντέλο συνδυάζει θεωρία πράξ σ πλαίσιο μιας επιτυχμένς θοδολογίας. Υπάρχουν επίσς άλλα εκπαιδευτικά υλικά κατάλλλα δευτεροβάθμια εκπαίδευσ πολλές χώρες. Τα σχολεία θα πρέπει χρσιμοπήσουν αυτές δυτότες καθώς οτιδήποτε μπορεί βρεθεί διαδίκτυο, ν τύπο, εκπαιδευτικά βιβλία, ειρείες, ή άλλες επαφές υπάρχουν μαζί υλικά παρήχθσαν έργο EYEManager. Δμιουργήστε δικό σας βέλτισ ίγμα διαθέσιμα εκπαιδευτικά υλικά. Δεν είι αγκαίο εκπαιδευτικοί ακολουθήσουν κατά γράμμα υλικά μοντέλο υ EYEManager, αλλά ευκίο είι εμπνευσύν αυτό εξελίξουν ενεργειακή εκπαίδευσ έ επόνο στάδιο. Μάθσ μέσω Δράσς!
Τα υλικά υ EYEManager Σ ισλίδα υ έργου (www.eyemanager.eu) είι διαθέσιμα ακόλουθα εργαλεία: Μεθοδολογία ενεργειακής εκπαίδευσς σ δευτεροβάθμια εκπαίδευσ Διδακτικά προγράμμα μαθτές Οδγός EYEManager Εγχειρίδιο υ Λογισμικού EYEManager Εγχειρίδιο Κανόνων υ Πρωθλήμας EYEManager Εκθέις δράων «Μεφοράς Τεχνογνωσίας» ξύ ομοτίμων Αφορές Εκθέις αξιολόγσς πιλοτικής δρασριός 23
Μαζί έ ενεργειακά σοφό Φωγραφία: Managenergy μέλλον! 45
44 Πράσι σχολεία εν δράσ ase.org/topics/education Το Πρόγραμμα Πράσινων Σχολείων Συμμαχίας εμπλέκει δμιουργήσουν δρασριότες εξκονόμσς σ εφαρμόζονς πρακτικές ρεαλιστικές δράις. υς μαθτές σ σχολεία υς, 50/50 Ευρωπαικό Δίκτυο Εκπαιδευτικών Κέντρων - Euronet 50/50 www.euronet50-50.eu Η βάσ αρχής 50/50 είι ότι 50% συνολικής εξκονόμσς ( εν τέλει χρμά) θα επιτύχουν μαθτές εφαρμογή ενεργειακής αποδοτικός μένει σ σχολείο, ενώ υπόλπο 50% θα καθαρό κέρδος συς λογαριασμούς συνήθως πλρώνουν δμοτικές αρχές (πική ή περιφερειακή αυδιοίκσ). Το αποτέλεσμα όλ κερδίζουν. μέτρων είι έ είι ότι Άλλες χρήσις ισλίδες www.askaboutireland.ie/reading-room/environment-geography/change www.create.org.uk/schools/teachers_resources.asp www.cwndesign.co.uk/funergy/index.asp www.eere.energy.gov/kids www.eia.doe.gov/kids/index.cfm www.energyquest.ca.gov www.epa.gov/climatechange/kids/index.html www.est.org.uk www.getwise.org/ www.managenergy.net www.schoolway.net Ελλνικές www.enpep.gr ισλίδες (Θεματικό Δίκτυο: Η εκπαιδευτικού Ενέργεια σ www.energolab.gr www.cres.gr/kape/education.htm www.wwf.gr/footprint/ www.crete-region.gr/greek/energy/feedu/reac0.html kpe-kastor.kas.sch.gr/energy1/ Περιβάλλον περιεχομένου υ Παιδιού) Αφορές
43 Το Κιό σ σπίτι (KITH) www.kyotoinhome.info Οι κογένειες μπορούν βοθήσουν Ε.Ε. ικανοπήι υς στόχους ίωσς εκπομπών αερίων υ θερμοκπίου χαλιγωγώνς κιακή ενεργειακή κανάλωσ. Το έργο σχεύει σ ενρώι εκπαιδεύι υς καθγτές μαθτές κογένειές υς αγό μέτρων εξκονόμσς ΑΠΕ σ σπίτι. Το εγχειρίδιο υ KITH σχολεία περιέχει πλροφορίες ενεργειακή αποδοτικό σ σπίτι κατάλλλες κιακή χρήσ τεχνολογίες ΑΠΕ. Πρότυπο Ενεργειακής Αποδοτικός σ Σχολεία (P.E.E.S.) www.peesproject.eu Σε μία μοδική άσκσ, μαθτές εκπαιδευτικοί εμπλέκονι σ P.E.E.S. ενθαρρύνονι συνεργασύν τεχνικούς συμτέχον ενεργειακά κέντρα ώστε δμιουργήσουν έ κνό πρότυπο επιθεώρσς ενεργειακής κανάλωσς σ σχολικά κτίρια. Η Αρχή Αειφόρου Ενέργειας Ιρλανδίας (SEAI) www.seai.ie/schools/ Secondary_Schools Η SEAI έχει καστρώι έ πενετές σχέδιο στραγικής αποσλή μορφώι Ιρλανδία μια κνωνία βασίζει δομές, τεχνολογίες πρακτικές αειφόρου έ όραμα γίνει Ιρλανδία ές αγνωρισμένοςπαγκόσμιοςγέιφόροενέργεια. ΗισλίδαSEI υς καθγτές μαθτές Β/θμιας εκπαίδευσς σχεύει σ υς βοθήι φέρουν ενεργειακό ζήμα σ τάξ. U4Energy www.u4energu.eu/web/guest/upcoming-competition Σχολεία όλ Ευρώπ προσκαλούνι συμτέχουν αυτόν ν ενδιαφέρον διαγωνισμό επιδείξουν επιτεύγματά υς εξκονόμσ, μια προσπάθεια κατευθυνθού προς έ πιο αειφόρο μέλλον. Νέ ενεργειακοί άνθρωπ (YEP!) www.youngenergypeople.com Εκπαιδευτικό πρόγραμμα σχεδιασμένοδιδάξειυςμαθτέςβ/θμιας εκπαίδευσς (14-18 χρονών) πρακτικές δεξιότες ενεργειακής διαχείρσς εφαρμογή υς σχολεία εργασιακούς χώρους. Αφορές
FEEDU www.feedu.org Αυτό έργο υλοπήθκε 13 πικά ενεργειακά συμβουλευτικά κέντρα εννέα ευρωπαικές χώρες. Απευθυνόνο κυρίως σ Δμοτικά σχολεία, έργο επιχείρ αφυπνίι συνειδήις μαθτών γονιών υς σχετικά κιντικό, ανεώσις πγές ορθολογική χρήσ γενικότερα. ΚΛΕΙΣΕ ΤΟ ΔΙΑΚΟΠΤΗ (FLICK THE SWITCH) www.flicktheswitch.eu Χρσιμοπώνςέεύκολοσθύμσσλόγκαν, αυτό έργο ενθαρρύνει υς μαθτές κλείνουν διακόπ ήσβήνουνόλαφώλεκτρονικές συσκευές σ σχολείο σπίτι όν φεύγουν έ δωμάτιο. Πλατφόρμα παιχνιδιού: Ενεργειακά Αποδοτικές Εικονικές Πόλεις - ENERCITIES www.enercities.eu Το έργο προσφέρει μία διασκεδαστική ενδιαφέρουσα εκπαιδευτική πλατφόρμα υς νέους βασισμέν σ παιχνίδι ώστε αυί καλάβουν πραγματικές επιπλοκές ενεργειακής διαχείρισς αλλάξουν συμπεριφορά στάσ υς σ μέλλον. Ο στόχος είι δμιουργήσουν επεκτείνουν εικονικές πόλεις έχονς αντιτωπίσουν μόλυνσ ελλείμμα, προσπαθώνς παράλλλα επεκτείνουν χρήσ ΑΠΕ. Ενσωμάτωσ Ενεργούς Μάθσς Ενεργειακής Παρακολούθσς σ Σχολικό Πρόγραμμα - ACTIVE LEARNING www.consortium4al.eu Το έργο αυτό είχε ως στόχο αλλαγή συμπεριφοράς σχετικά χρήσ σ λλοντικές γενιές καθώς επίτευξ βραχυπρόθεσμς μακροπρόθεσμς εξκονόμσς σχολικά κτίρια καικίες. Το έργο απευθυνόν συς δασκάλους μαθτές Α/θμιας εκπαίδευσς. Ευφυής χρήσ Ενέργειας σ Σχολείο (IUSE) www.iuses.eu Το IUSE δείχνει συς μαθτές δευτεροβάθμιας εκπαίδευσς βασικές αρχές ενεργειακής αποδοτικός παρέχει έν εκτενή οδγό πώς εξκονοίι ενέργεια σ καθρινό. Το IUSES απτύσι έ εκπαιδευτικό πακέ επικεντρώνει σ συμπεριφορά περιλαμβάνει: εγχειρίδια, κινού σχέδια πολυμέσα μία εργαλειοθήκ πειράμα. Το πακέ θα διατίθει δωρεάν κατέβασμα ισλίδα υ έργου. 42 Αφορές
Αφορές Επιπλέον ιδέες διδασκαλίας Υπάρχει πλθώρα βιβλιογραφίας, αφορών, ισλίδων, εκπαιδευτικών βιβλίων, παιχνιδιών άλλων εκπαιδευτικών υλικών μπορούν λειυργήσουν ως πγή έμπνευσς υς εκπαιδευτικούς υς υπεύθυνους σχεδιασμού εκπαιδευτικών προγραμμά σ εργασία υς πάνω σ ενεργειακή εκπαίδευσ. Ακολουθούν κάπες ενδεικτικές αφορές. Χρήσις αφορές σ Αγγλικά Ευρωπαί Επιθεωρτές Άνθρακα (CARBON DETECTIVES) www.carbondetectives.org.uk Οι δράις υ έργου αφορούν σ ανάπτυξ χρήσ ενός πρωποριακού διαδυκτιακού εργαλείου περιλαμβάνει τόσο εκπαιδευτικά υλικά όσο έν υπολογιστή CO 2 ειδικά σχεδιασμέ ανάγκες σχολείων. energyxchange www.energyxchange.eu Είι μέρος δράσς Ενεργοποίσ Ενεργειακής Αφύπνισς υποσρίζει πρόγραμμα Ε.Ε. Ευφυής Ενέργεια Ευρώπ. Το energyxchange σχυολογεί έ γάλο εύρος ενρωτικά υλικά χρσιμοπήθκαν επιτυχμένες καμπάνιες εξκονόμσς CO 2. Ενέργεια, Εκπαίδευσ, Διακυβέρνσ Σχολεία (EGS) www.egs-project.eu Δμιουργία ενός δικτύου Ευρωπαϊκών σχολείων εμπλοκή πικών κνοτή προγράμμα ενεργειακής αποδοτικός. Οκορμόςυ προγράμμας αφορά εμπλοκή πικών παραγόν συμχικές εκπαιδευτικές νοτός διαδικασίες 4 επίπεδα: εκπαιδευτικά προγράμμα, κατάρτισ εκπαιδευτικών, εμπλοκή υ πικού παραγωγικού μέα διακυβέρνσ. 41
40 Αξιολόγσ αποτελεσμά Είι σμαντικό μν αξιολογείι γνώσ μαθτών μόνο «κλειστές ερωτήις» υ τύ Πός τεραβατώρες (TWh) παράγονι αιολικά πάρκα σ Ευρώπ; Αντιθέτως, αξιολόγσ θα πρέπει αντικαπτρίζει μέθοδο διδασκαλίας. Ές τρόπος γίνει αυτό είι δοθεί συς μαθτές μία ερώσ οποία θα αξιολογθεί ικανότά υς απτύξουν επιχειρμαλογία μία συγκεκριμέν επιλογή. Είι προτιμότερο μν τεθεί μία ερώσ προφανή απάνσ. Έ παράδειγμα τέιας ερώσς: Είστε υπεύθυνος σχεδιασμό υ συστήμας θέρμανσς ενός συγκεκριμένου κτιρίου. Αυτό κτίριο χρσιμοπείι κυρίως καλοκαίρι αλλά περισσιακά χειμώ. Πώς θα σχεδιάζατε ν πιο ενεργειακά αποδοτικό τρόπο; Ο μαθτής θα βασισμένος/ πρέπει ενθαρρυνθεί επιχειρμαλογήι σ γεγονό αντικαπτρίζουν περιεχόνο θέσ υ/ υ μαθήμας. Μια άλλ πιθανή προσέγγισ είι δώτε συς μαθτές έν αριθμό παρόμων απαντήων υς ζτήτε διαλέξουν καλύτερ ελλακτική. Θα πρέπει υς ζθεί τεκμριώσουν επιλογή υς βασιζόναυτάέμαθανκατάδιάρκειαυμαθήμας, χρσιμοπώνς σιχείαπρογούνεςσυζτήιςωςεπιχειρήμα. Εάν μαθτές δεν είι εξκειωμέν τέιου τύ ερωτήις αιτιολόγσς θα πρέπει υς δοθεί ευρία εξασκθούν πριν τελική εξέσ. Αυτό μπορεί γίνει κνού ως μέρος υ μαθήμας, απαντώνς κάπες ερωτήις όλ μαζί. Έτσι, όλ θα ξέρουν τι θα υς ζθεί. Αξιολόγσ
Μεφορά Φωγραφία: Πάνος Πατσής, Εκπαιδευτήρια Δούκα τεχνογνωσίας (Peer to Peer) ξύ καθγτών! 39
Προτάις διδασκαλίας Σμαντικό! Μν αφήνετε υς μαθτές μόνους υς! Το δίλμμα είι ότι μαθτές κάνουν αυτό μάθουν πράγμα, ενώ ίδια ώρα περιορίζονι γνώις υς. Επομένως, δεν μπορούν ούτε θέσουν «σωστές» ερωτήις ούτε παράγουν μία ουσιαστική παραγωγική ανάδρασ. Αυτό δίλμμα δείχνει ανάγκ στραγικές καθοδήγσς πλευράς καθγτών μπορούν λειυργήσουν σαν οδγός ουσιαστικές συζτήις ξύ ομότιμων (συμμαθτών). Δώστε ιδιαίτερ προσοχή συς αριθμούς συμτεχόν. Η εκμάθσ φορά τεχνογνωσίας ξύ ομοτίμων έχει νόμα μόνο εάν συμτέχουν όλ! Χωρίστε αρμοδιότες ξύ ομάδων. Αφήστε ομάδες εμβαθύνουν γνώις υς έ συγκεκριμένο πεδίο π.χ. θέρμανσ, μόνωσ, φωτισμός παθτικός θερμικός σχεδιασμός. Αθέστε υς ως δική υς αρμοδιό φορά γνώών υς σ άλλες ομάδες. Ηίδιαστραγικήμπορεί χρσιμοπθεί τόσο ξύ εκπαιδευτικών όσο ξύ μαθτών. Η εκμάθσ φορά τεχνογνωσίας ξύ ομοτίμων σ σχολεία μπορεί βοθήι κάς κεφαλοπήσουν επαγγελματική εμπειρία απέκσαν εκτός σχολείου. Σιγουρευτείτε ότι ομάδες έχουν καλάβει τι πρέπει κάνουν. Είι σμαντικό δμιουργούνι μικρέςομάδεςέχουνσυμπλρωματικές δεξιότες εμπειρίες. Είι επίσς σμαντικό γνωσπούνι πλεονεκτήμα αυύ υ τύ εκπαιδευτική διαδικασία. Προτεινόνο υλικό ΟΟδγόςEYEManager Το Λογισμικό EYEManager 38 Μεφορά τεχνογνωσίας
Μεφορά τεχνογνωσίας ξύ ομοτίμων ές επιτυχμένος τρόπος εκμάθσς Ως εκπαιδευτικός θα γνωρίζετε πολύ καλά ότι όν πρέπει διδάξετε είσαστε υποχρεωμέν ξέρετε καλά αντικείνό σας. Όν διατυπώνετε μια άποψ ή απαντάτε μια ερώσ πρέπει έχετε δομμένο τρόπο σκέψς. Για βελτιώτε δοτικό θα πρέπει λάβετε υπόψ σας ιδέες μαθτών, εμπλέκετε νωρίς υς μαθτές σ σχετικά θέμα προωθείτε σκέψ γύρω αυτά θέμα προκειμένου μαθαίνουν. Η βασική αρχή είι ότι μαθτευόνπρέπεισυμτέχουνενεργάσ δόμσ γνώών υς αυτό είδος περιεχομένου. Η επικνωνία είι βάσ κάθε είδους μάθσ. Οι προφορικές διαδράις θεωρούνι ως πιο αποτελεσματική μορφή ομότιμς διάδρασς δόμσ γνώσς. Αντίσιχα, προφορική διάδρασ ξύ ομοτίμων μπορεί είι σμαντική σ βοθθούν μαθτευόν ενπίσουν γνωστικά υς κενά, διαπραγματευύν έννες τροποπήσουν οπτικές υς γωνίες. Είι σμαντικό μν αφεθούν μαθτές δουλεύουν εξολοκλήρου μόν υς τί μπορεί αποδειχτεί πολύ δύσκολο γι αυύς θέυν σωστές ερωτήις. 37 Μεφορά τεχνογνωσίας
Προτάις διδασκαλίας Προσπαθήστε εργαστείτε μικρές ανγωνιζόνες ομάδες οποίων αποσλή θα είι εξκονόμσ έ συγκεκριμένο κτίριο. Ενθαρρύνετε υς μαθτές χρσιμοπήσουν διαδίκτυο ή επισκεφθούν πικές ειρείες σύγκρισ τιμών. Αξιολόγσ. Πα ομάδα εξκονόμ περισσότερ ενέργεια χαμλότερο κόσς; Αφήστε υς μαθτές παρουσιάσουν υπερασπίσουν προτάις υς απέντι σ υπόλπες ομάδες αφήστε υς ανγωνιστές προβάλουν ενστάις κατά άλλων προτάων. Μία επιτροπή αποφασίζει πος είι ο νικτής. Απαραί είι μια γραπτή έκθεσ περιέχει όλα αριθμτικά δεδομέ ώστε αξιολογθεί προσπάθεια ομάδων. Πρακτικές συμβουλές Συμβουλευθείτε ν Οδγό EYEManager, κεφάλαιο 5, βήμα 4. Χρσιμοπήστε Λογισμικό EYEManager. Κάντε είς ίδι μια έρευ εάν κολλήσουν κά μαθτές. Ως συνήθως, θα πρέπει υς διδάξετε πώς ψαρεύουν όχι υς δώτε έιμο ψάρι. Ο σκοπός υ διαγωνισμού είι ενθουσιασύν μαθτές. Όν γίνει κριτική σ υπόλπες ομάδες, μαθτέςθαπρέπειαλύσουνσχέδια άλλων ομάδων αυτό υς δίνει μία επιπλέον ευρία μάθουν περισσότερα υς αντιπάλους υς = φορά τεχνογνωσίας (peer to peer). Η επιτροπή μπορεί απαρτίζει υς εμπλεκόνους καθγτές. Αυτό μπορεί είι μια ευρία υς καθγτές μάθουν νούρ πράγμα. 36Μέτρα εξκονόμσς
Μέτρα εξκονόμσς Εισαγωγή Αυτό μέρος απαντά σ ερώσ «πώς μπορού βελτιώσου ενεργειακή αποδοτικό ενός κτιρίου»; Πες λύις είι διαθέσις πο είι κόσς όφελος κάθε μία; Αυτή είι μια χρονοβόρα διαδικασία ό μαθτές θα πρέπει ακαλύψουν πώς θα βρουν πλροφορίες. Τα προτεινό μέτρα θα πρέπει λύνουν τεχνικά προβλήμα εξίσου καλάή καλύτερα παρούσα κατάσσ. Διδακτικοί στόχ Η επανάλψ βαθύτερ κανόσ ενεργειακών θεμά. Βλ. κεφάλαιο «Ενεργειακές Γνώις». Το κανοήσουν μαθτές πες επεμβάις δίνουν γαλύτερ εξκονόμσ χρμά. Ο προσδιορισμός «ώριμων φρού»: ευκολότερες βελτιώις δίνουν γαλύτερ εξκονόμσ. 35Μέτρα εξκονόμσς
Έ απλό πρωτόκολλο Το πρωτόκολλο ν υπολογισμό χρήσς μπορεί γίνει πολλούς διαφορετικούς τρός προϋπόθεσ ότι συμπεριλαμβάνονι ισχύς (βατ ανά εξοπλισμό) ο χρόνος χρήσς. Τα υπόλπα είι απλά μαθματικά. Ενεργειακή επιθεώρσ 34
Προτάις διδασκαλίας Κάτι απλό σμαντικό πρέπει γίνει είι αρχίτε ρωτώνς τί ς ακριβώς λόγους διάφορα μέρ υ κτιρίου φαίνονι έτσι όπως δείχνουν, π.χ. παράθυρα ο τεχντός φωτισμός εκτελούν ίδια λειυργία; Αυτό είι σμαντικό κατά αξιολόγσ διάφορων μέτρων σ συνέχεια. Φτιάξτε λίστες ελέγχου, λίστες διάφορα είδ υ ενεργοβόρου εξοπλισμού σ σχολείο ή/ σ σπίτια. Κάνετε αξιολόγσ συλλογικά. Δώστε συς μαθτές ευρία ενρώσουν ο ές ν άλλο σχετικά αποτελέσματά υς συμπλρώσουν φόρς υς. Πρακτικές συμβουλές Πρού προχωρήτε περαιτέρω μέτρα σιγουρευτείτε ότι όλ μαθτές διαθέυν ίδια βασικά σιχεία προς επεξεργασία, π.χ. επιφάνειες ανγμά, αριθμός θυρών, πάχος ιχοπίας. Προγραμματίστε ν χρόνο, ανάλογα μέγεθος προβλεπόνς εργασίας. Κάντε μία καλή χρονική πρόβλεψ κατ αρχήν είστε προειμασμέν περιορισμό ή επέκσ υ χρονοδιαγράμμας εάν είι απαραί. Είι ζωτικής σμασίας ο ενθουσιασμός. Προσπαθήστε εμπλέξετε όλους σ διαδικασία, μαθτές καθγτές. Είι αγκαία ύπαρξ κάπας μορφής πρωκόλλου είτε κάπο έχει ειμαστεί πριν ή μπορείτε δώτε συς μαθτές δυτό ειμάσουν εκείν έ. Φωγραφία: Magdalena Brud, PAE Ενεργειακή επιθεώρσ 33
Ενεργειακή Επιθεώρσ Εισαγωγή Προκειμένου είστε θέσ γνωρίζετε τι μέτρα θα πρέπει λφθούν βελτίωσ ενεργειακής αποδοτικός ενός κτιρίου πρέπει συλλέξετε ορισμέ βασικά δεδομέ, αυτός είι ο στόχος ενεργειακής επιθεώρσς. Οι μαθτές υποτίθει ότι πρέπει διεξάγουν ενεργειακή επιθεώρσ μόν υς, υπό καθοδήγσ υ καθγτή υς. Προτείνει ο καρισμός εργασίας. Κατά σύνοψ καγραφής παρέχει μία καλή ευρία χρήσ στραγικής φοράς τεχνογνωσίας (peer to peer). Διδακτικοί στόχ Η κανόσ υ πώς έ συγκεκριμένο κτίριο αποτελείι διάφορα υποσυστήμα υ τί υφίσνι αυτά. Η συγκέντρωσ δεδομένων σιχείων σχετικά τρέχουσα κατάσσ προκειμένου ποσοτικοπθούν δυτές βελτιώις. Αυτό γίνει σ μέρος τρήων. Ενεργειακή επιθεώρσ 32
Δύο μαθτές Φωγραφία: Malin Edenskär, Tulläng school δύο υπολογιστές συν Λογισμικό EYEManager. 31
Ενεργειακές γνώις 30 Η Φυσική όλ πρέπει γνωρίζουν! Οι νόμ θερμοδυμικής Αυί νόμ φύσς αποτελούν διέν σύμπαν. Εφόσον αποτελού Συνοπτικά, νόμ δλώνουν ότι: 1. Η 2. Η ενέργεια εντροπία δεν μπορεί αυξάνει θελιώδεις αρχές μέρος υ σύμπανς θεωρίες ισχύουν ούτε δμιουργθεί ούτε καστραφεί. χρόνο (Εντροπία ~ αξία ). εμάς. Ο πρώς νόμος δλώνει ότι συνολική ποσό υφίσι σ σύμπαν είι σθερή. Δεν μπορού δμιουργήσου ενέργεια συς σθμούς λεκτροπαραγωγής, αφού είι ήδ εκεί, μπορού όμως κατευθύνου ελέγξου εκάστε ανάγκες μας. Ο δεύτερος νόμος είι ελαφρώς καθλιπτικός, αλλά ιριάζει πολύ εμπειρία καθρινό. Ο νόμος δλώνει ότι τάξ είι δύσκολο επιβλθεί σχέσ αξία. Δυστυχώς ο δεύτερος ενρώνει επίσς ότι πλσιάζει τέλος υ σύμπανς, αν όχι σύνμα! καλά πολύ πιο νόμος μας πολύ Αυί θελιώδεις νόμ σύμπαν διατυπώθκαν ενόσω γίνονν προσπάθειες βελτίωσ δοσς θερμικών μχανών. Μία συνέπειες υ δεύτερου νόμου είι ότι θερμό ρέει πάντε έ θερμότερο αντικείνο προς έ ψυχρότερο ποτέ αντιστρόφως. Προκειμένου γίνει εξαγωγή θερμός έ πιο ψυχρό αντικείνο πρέπει καλωθεί μία ποσό συλλογή θερμός αυτής. Αυτός είι ο λόγος ν οποίο αντλίες θερμός αποτελούν μία καλή ιδέα. Η αποθκευμένσ έδαφος θερμό ν ήλιο μπορεί συλλεχθεί συγκεντρωθεί μία αντλία θερμός. Αυτό είι έξυπνο διότι κάθε kw λεκτρικής καλώνει, αντλία μπορεί συλλέξει 4kW θερμός. Για μπορέι κανείς κανοήι πλήρως ν τρόπο ν οποίο λειυργεί μία αντλία θερμός ή έ ψυγείο θα πρέπει πρώ έχει κανοήι υς παραπάνω θερμοδυμικούς νόμους!
Ενεργειακές γνώις Το γνωρίζατε; Ενέργεια Η ενέργεια αποτελεί μία παράξεν συρπαστική έννα, πολύ αφρμέν πολύ πραγματική υτόχρο. Η ενέργεια δεν είι ορατή, μόνο μπορεί κανείς παραρήι ενώ αλλάζει μορφή. Γνωρίζου ότι υφίσι επειδή μπορού πάν ποσοτικοπήσου τρήσου. Η Εμιλί Ντι Σατλέ ήν πρώ διαπίστω ότι έ κινούνο αντικείνο χαρακρίζει μία ιδιό είι ανάλογ προς τετράγωνο χύτάς υ, οποία πλέον είι γνωστή ως κιντική ενέργεια. Ο Αλβέρς Αϊνστάιν συσχέτι αργότερα ενέργεια ύλ μέσω διάσμς εξίσωσς E=mc 2. Η ενέργεια διακρίνει διάφορα είδ (εσωτερική-, κιντική-, δυμική-, λεκτρική-, κυματική ενέργεια, κλπ.) προκειμένου είι πιο εύκολο σχματίσου εικό, αλλά δεν παύει παραμένει μία αφρμέν, μυσριώδς συρπαστική ιδιό υ σύμπανς, πράγμα γίνει εννότερο όσο πιο πολλά μαθαίνει κανείς γι αυτήν. Θερμό Η θερμό είι απλά κιντική ενέργεια μικροσκοπική κλίμακα. Ηκίνσ μορίων μπορεί τρθεί βοήθεια ενός θερμομέτρου ανθρώπινο σώμα διαθέτει ειδικούς υποδοχείς θερμό μέσω αυτών γίνει αισθτή ν άνθρωπο. Εάν χτυπήτε νύχι σας έ σφυρί, τότε κιντική ενέργεια υ κινούνου σφυριού θα φερθεί σ άμα συνθέυν νύχι. Αυτό αντιλαμβανόμαστε ως θερμό είι ενεργοπμέ άμα. Ο εγκέφαλος μας μάς δυσκολεύει λίγο καθώς μπορού επίσς αισθανθού κρύο. Από φυσικής άποψς υφίσι μόνο έννα θερμός, είτε περισσότερς είτε λιγότερς. Επομένως, σωστό είι μν λέ ότι κρυώνου, αλλά ότι απλά ζεσινόμαστε λιγότερο! ΙΣΧΥΣ ΧΡΟΝΟΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑ 40 W 25 ώρες 1000 Wh = 1kWh 29
Ενεργειακές γνώις Διδακτικοί στόχ Η κανόσ διαφοράς ξύ ορυκτών καυσίμων καυσίμων προέρχονι ΑΠΕ. Η κανόσ υ τί ορυκτά καύσιμα αποτελούν πρόβλμα. Η κανόσ προβλμά σχετίζονι ανεώσις πγές. Η ενμέρωσ σχετικά είδ διαθέσιμων σ μέρες μας ΑΠΕ. Προτάις διδασκαλίας Οι εκπαιδευτικές επισκέψεις σθμούς λεκτροπαραγωγής χρσιμοπούν ΑΠΕ αποτελούν έ καλό τρόπο βελτίωσ υ βαθμού κανόσς πρόκλσ ενθουσιασμού. Πγαίνονς εκπαιδευτικές επισκέψεις σιγουρευτείτε ότι συνοδοί είι σωστά προειμασμέν γνωρίζουν τι αμένει αυύς. Οι μαθτές πρέπει έχουν ειμάι εκ προτέρων ερωτήις υς μ διστάζουν θέυν αυθόρμτες ερωτήις κατά διάρκεια επίσκεψς. Πώς λειυργεί; Αλύστε παράδειγμα πώς λειυργεί έ λιακό πλαίσιο, αφερθείτε σ αρχές φυσικής. Το φωλεκτρικό φαινόνο ερμνεύθκε ν Αλβέρ Αϊνστάιν ο οποίος τιμήθκε γι αυτό βραβείο Νόμπελ. Η ακάλυψ αυτή υπήρξε σμαντική Κβαντική θεωρία. Οι φυσικές αρχές αιολικής παρουσιάζουν επίσς ιδιαίτερο ενδιαφέρον, πολλές παραμέτρους όπως είι χύ υ ανέμου, μέσ χύ υ ανέμου, ορμή, κλπ. Μπορούν συμπεριλφθούν σχετικοί υπολογισμοί σ φυσική μαθματικά. Ζτείστε υς μαθτές χρσιμοπούν μόνο ανεώσις πγές ως πγή σ χώρα σας. 28
Ανεώσις πγές Εισαγωγή Οι ανεώσις πγές έχουν σμαντικό πλεονέκμα ότι δεν παράγουν σχεδόν καθόλου βλ. Εκλλευόν ενέργεια φθάνει εμάς ν ήλιο καθρινή βάσ μπορού εξασφαλίσου απαιύν ενέργεια τεχνολογίες μας χωρίς ιονεκτήμα μ-ανεώσιμων πγών. Τι είι ανεώσιμο; Όλες ανεώσις πγές προέρχονι ν ήλιο, εξαίρεσ ενέργεια παλίρρες οποία οφείλει σ βαρυτική έλξ λήνς! Ηενέργεια εμπεριέχει σ πετρέλαιο ν άνθρακα προήλθε αρχικά αυτή ν ήλιο πριν περί 400 εκαμμύρια χρόνια, αλλά σ περίπτωσ αυτή πρόβλμα είι ο φορέας. Ηπροσθήκ άνθρακα σ ατμόσφαιρα οδγεί προβλήμα, επομένως, εκτός περίπτωσς αυτός απομακρύνει (δέσυσ αποθήκευσ άνθρακα, CCS), δεν θα πρέπει χρσιμοπείι παραγωγή. Το πλεονέκμα ανεώσιμς είι προφανές, αλλά βεβαίως υπάρχουν προβλήμα. Λαμβάνου λιγότερ ενέργεια ν ήλιο όν χρειαζόμαστε περισσότερο, δλ. χειμώ. Ο άνεμος δεν είι αξιόπισς αφού δεν μπορού ν ελέγξου. Έτσι, χρειάζει μια τεχνολογική πρόοδος, παρότι ενέργεια ν άνεμο ν ήλιο βρίσκει φάσ αγέννσς ολόκλρο ν κόσμο. Ενεργειακές γνώις
26 Μν Φωγραφία: Managenergy αφήνετε συσκευή ΦΑΣΗ ΑΝΑΜΟΝΗΣ ΑΠΕΝΕΡΓΟΠΟΙΕΙΣΤΕ!
Μία άσκσ χρήσ ισχύ Η εργασία μαθτών: Πρέπει, ομάδες τριών μαθτών, κάνετε μία συγκριτική λέ κανάλωσς εξκονόμσς. Ο στόχος είι κανοήτε πώς αλλαγές σ συμπεριφορά ενός μόνο ανθρώ θα μπορούσαν έχουν επιπτώις ολόκλρ κνωνία. Η εργασία σας συνίσι σ διερευνήτε κανάλωσ λεκτρικών συσκευών καθορίτε τι είι αυτό χρειάζει εξεσθεί πιο προκτικά καθώς συζτήτε ανόνο αποτέλεσμα. Σ συνέχεια πρέπει πραγμαπήτε έρευ υς υπολογισμούς χρσιμοπώνς έ βαττότρο. Θα πρέπει εξάγετε συμπεράσμα σχετικά πώς μπορείτε γίνετε ενεργειακά αποδοτικοί καθώς πα ακριβώς εξκονόμσ μπορεί επιτευχθεί. Τέλος πρέπει περιγράψετε εργασία σας κατά έ δομμένο τρόπο. Ενεργειακές γνώις 25
Ενεργειακές γνώις 24 Αλύστε υς λόγους κρύβονι πίσω συμπεριφορά μας μία άσκσ αποτίμσς Ζτείστε υς μαθτές ποθεθούν φυσικά ξύ δύο διαφορετικών ακραίων ψεων. Το έ άκρο θα αντιπροσωπεύει άποψ υ συμφωνώ απολύτως αντίθε άκρο άποψ υ δεν συμφωνώ καθόλου. Μερικά παραδείγμα δλώων θα μπορούσαν λάβουν υπόψ είι εξής: Δεν έχει σμασία τι κάνω εγώ, υπάρχουντόσπολλοίάνθρωπσνκόσμοδεν ενδιαφέρονι πρόβλμα. Θα υποφέρω χωρίς λόγο. Εάν αλλάξω συμπεριφορά μου, θα κάνουν ίδιο κεί μου. Πιστεύω ότι φαινόνο υ θερμοκπίου είι επισμονικά τεκμριωμένο. Εφόσον ο Πρόεδρος (ήκάποάλλοσμαντικόπρόσωπο) οδγεί έ μ κονομικό αυκίν, μπορώ κι εγώ κάνω ίδιο. Αυτός/αυτή οφείλει δείξει δρόμο. Ο καθγτής μπορεί επίσς προσθέι μία διάσσ προτείνει δύο παράλλλες δλώις. Μία δισδιάσ δήλωσ θα μπορού είι: Πιστεύω ότι κυβέρνσ πρέπει θεσμοθετήι κανονισμούς σχετικά εκπομπές διοξειδίου υ άνθρακα αυκίν, π.χ. υποχρεωτικό όριο εκπομπών 120g/km νούρ αυκίν. Πιστεύω ότι είι θέμα αγοράς φασ περί υ τι αυκίν πρέπει κασκευάζονι πώς. Σ συνέχεια αφήστε υς επιχειρμαλογήσουν σχετικά ψεις υς. Γιατίσκέφνιέτσιόπωςσκέφνι; Προσπαθήστε αλλάξετε γνώμ επιχειρμαλογώνς κάπον άλλο διαφορετική άποψ δική σας. Γιατί σκέφτει διαφορετικά; Ζτείστε υς μαθτές συλλογισύν πώς κατέλξαν σ δικά υς συμπεράσμα. Είι σμαντικό είστε πολύ ανεκτικός σ διαφορετικές ψεις. Τίπο δεν μπορεί είι λυ λάθος ή σωστό όλες ψεις είι θεμιτές. Οστόχος είι σκέφτει κάπος επιχειρήματά υ καθώς προσπάθεια δείτε πράγμα μέσα οπτική υ άλλου.
Ξεχάστε Ο αέρας Φωγραφία: Managenergy λεκτρικά θα κάνει στεγνωτήρια - δουλειά! 23
Ενεργειακές γνώις 22 Διδακτικοί στόχ Η κανόσ υ ότι συμπεριφορά μας είι σμαντική όσον αφορά σ ενέργεια καλώνου. Η προσπάθεια συνεχίζου συζήσ υ τι κανόσς υ χρσιμοπού χρειάζει γίνει ς λόγους, ενώ γνωρίζου περισσότερα, ενέργεια μ αποδοτικό τρόπο αλλάξει συμπεριφορά μας. Προτάις διδασκαλίας Ως έ πρώ βήμα, αφήστε υς μαθτές ενπίσουν πώς μπορούν εξκονομήσουν ενέργεια αλλάζονς απλώς συμπεριφορά υς. Ακολουθούν ορισμένες προτάις: σβήνετε φώ όν δεν είι απαραί, χρσιμοπείτε LED ή λαμπτήρες φθορισμού αντί συμβατικών λαμπτήρων, απενεργοπείτε ν λεκτρικό εξοπλισμό, μν ν αφήνετε σ φάσ αμονής, αποσυνδέετε παροχή ρεύμας ν φορτιστή υ κινύ σας λεφώνου όν δεν ν χρσιμοπείτε, βάζετε πλυντήριο ρούχων ή πιά μόνο όν αυτά είι γεμά, χρσιμοπείτε λεκτρικό στεγνωτήριο ρούχων μόνο όν αυτό είι απολύτως απαραί, βράζετε μόνο όσ ποσό νερού χρειάζεστε, σκεπάζετε κατσαρόλες, κάνετε νυς αντί μπάνιο, εκλλεύεστε φυσικό φωτισμό αντί υ δυτόν, απενεργοπείτε διακόπ υ ν Η/Υ πολύπριζου. σας ν συνδεδεμένο τεχνύ αυτόν ό όν εξοπλισμό αυτό είι μέσω υ Εφαρμόζονς συς μαθτές διαδικασία αυτή παραπάνω προτάις, δυτό υπολογίσουν μπορεί πραγμαπθεί υπό χρήσ πιθανή μορφή ενός βαττότρου δώστε εξκονόμσ. Η γραπτής έκθεσς.
Ορισμέν ψυχολογικοί λόγ υς οποίους δεν λαμβάνουν δράσ άνθρωπ ως προς κλιματική αλλαγή εξκονόμσ είι: Η αβεβαιό ως προς κλιματική αλλαγή. Δυσπιστία απέντι σ κυβερνήις ή επιστήμ. Κνωνική σύγκρισ, υ στυλ: εάν δεν λαμβάνουν δράσ πιο πλούσι σμαντικοί άνθρωπ, τί κάνω εγώ; Υποτίμσ κινδύνων, μ κανόσ υ βαθμού επείγονς αλλαγή τώρα αντί αργότερα. Αντιλαμβανόνος έλεγχος συμπεριφοράς, π.χ. είμαι τόσο ασήμανς, αυτό κάνω είι απλά μία σγό σν ωκεανό. Συνήθεια. Έ πολύ σμαντικό εμπόδιο, οποίο μπορεί αλλάξει μόνο πάροδο υ χρόνου. Πλήθος λετών έχουν δείξει ότι συσχέτισ ξύ κανόσς υ προβλήμας αλλαγής συμπεριφοράς είι πολύ ασθενής. Ακόμ πιο συνειδπμένες ομάδες ανθρώπων καφέρνουν εξκονομήσουν έ μικρό ποσοστό μόνο αλλάζονς συμπεριφορά υς μακροπρόθεσμο ορίζον. Αυτό αποτελεί έ ενδιαφέρον ζήμα συζήσ προβλματισμό. Είι ιδιαίτερα κρίσιμο εφόσον είι δυτή επίτευξ σμαντικής εξκονόμσς μέσω αλλαγών σ συμπεριφορά. Ές προτεινόνος τρόπος διδασκαλίας είι ανάλυσ καρχήν υ πες περιπτώις συμπεριφορά μπορεί αποτελεί σμαντική παράτρο, χρήσ μίας άσκσς αποτίμσς προκειμένου γίνει εμφανής ο τρόπος σκέφνι υπόλπα μέλ ομάδας. Ενεργειακές γνώις 21 Γιατί είι τόσο δύσκολο εξκονομθεί ενέργεια;
W= Συμπεριφορά εξκονόμσ Εισαγωγή Είι πολύ δύσκολο αλλάξουν συμπεριφορά συνήθειες ενός ανθρώ. Είι όλους μας πιο εύκολο συνεχίσου κάνου αυτά έχου μάθει συνθίι κάνου. Η συμπεριφορά μας έχει επίσς επιπτώις σν τρόπο ενεργού ως προς εξκονόμσ. Για αλλάξει συμπεριφορά ενός ανθρώ ως προς έ συγκεκριμένο ζήμα πρέπει προγθεί μία διαδικασία οποία ο ενδιαφερόνος θα αυξήι σχετικές γνώις υ. Εν προκειμένω, οάνθρωπος πρέπει γνωρίζει πα είι σωστή συμπεριφορά εξκονόμσ, αλλά διασφαλιστεί ότι έχει σωστή στάσ. Επιθυί αλλάξει συμπεριφορά υ/; Πώς νιώθει αυτό; Είι κάτι καλό, εύκολο ή δύσκολο, μήπως όχι τόσο σμαντικό; Οι στάις μας κατευθύνουν συμπεριφορά μας περισσότερο απ ότι πιστεύου. Θυμθείτε ότι αποτελεί πρόκλσ πειστεί κανείς διαρήι νέα καλή συμπεριφορά μν πισωγυρίι σ προγούν ανεπαρκή συμπεριφορά, οποία έχει συνθίι γάλο χρονικό διάσμα. Ενεργειακές γνώις 20
Μπορεί κρυώνετε σ σπίτι Ημόνωσβοθάει. Φωγραφία: Managenergy σας... 19
Ενεργειακές γνώις 18 Διδακτικοί στόχ Η εκμάθσ υ πες τεχνολογίες εσωτερικού κλίμας, όπως είι χρσιμοπούνι διατήρσ σθερού τεχνολογίες μόνωσ, ψύξ θέρμανσ. Η κανόσ αποδοτικό υ πώς επρεάζει επιλογή υλικών ενεργειακή κτιρίων. Η εκμάθσ υ πώς υλοπείι μία ενεργειακή ανάλυσ ενός κτιρίου. Προτάις διδασκαλίας Το πεδίο αυτό καλύπτει ικανοπτικά σ EYEManager. Κάνετε διάφορα είδ αλύων κεφάλαια 4 5 υ Οδγού συγκρίων. Κασκευάστε δικό σας σπίτι! Χρσιμοπείστε λογισμικό Google Sketchup, οποίο είι προσβάσιμο μέσω υ Google διατίθει χωρίς χρέωσ, κασκευάτεέενεργειακά αποδοτικό κτίριο. Αυτό προαπαιτεί ότι είς, ως καθγτής, θα πρέπει μάθετε βασικά συγκεκριμένο λογισμικό. Πάντως, είι σχετικά εύκολο σ χρήσ διατίθενι πολλά εγχειρίδια εκμάθσς χρήσς υ σ διαδίκτυο. Η εφαρμογή αυτή αποτελεί μία πολύ δμιουργική δρασριό μαθτές συνήθως μαθαίνουν γρήγορα όν πρόκειι χρσιμοπήσουν έ νούργιο λογισμικό. Κατά κασκευή ενός νέου κτιρίου είι σμαντικό εστιάι κανείς σ ενεργειακή αποδοτικό, αλλά αισθτική παίζει σμαντικό ρόλο. Η δρασριό αυτή θα απαιτήι περισσότερες 6 ώρες προτείνονι ως διάρκεια ολοκλήρωσή. Το θέμα συσχετίζει άσα κεφάλαιο περί συμπεριφοράς, οπότε μπορούν συνδυασύν. Προτεινόνο ανάγνωσμα: Το λιακό σπίτι, παθτική θέρμανσ ψύξ ν συγγραφέα Daniel D. Chiras. Το βιβλίο καλύπτει διάφορες πτυχές χρήσς υ ήλιου ως πρωγενούς πγής θερμός ως προς πώς μπορεί γίνει ο σχεδιασμός αποδοτικό άνεσ διαφορετικές κλιματικές συνθήκες.
Ρυθμίστε σ σωστή Φωγραφία: Managenergy θερμοκρασία! 17
Ενεργειακή αποδοτικό σ κτίρια Εισαγωγή Ο λόγος ύπαρξς ενός κτιρίου κανονικά είι δμιουργία ενός πιο άνευ κλίμας εμάς υς ανθρώς. Οι άνθρωπ, φύσ υς, δεν έχουν καλή προσαρμογή σ κρύο βασίζονι κυρίως σ τεχνολογία επιβιώσουν σ περισσότερα μέρ υ κόσμου. Το πρώ κλιματικό μας κέλυφος είι ρούχα μας, δεύτερο είι κτίρια σ οποία ζού εργαζόμαστε. Η κύρια λειυργία ενός κτιρίου είι δμιουργία ενός κλεισύ περιβάλλονς μπορεί ελεγχθεί. Προκειμένου υπάρχει δυτό ελέγχου υ μικροκλίμας έχουν απτυχθεί διάφορες στραγικές θέρμανσ ψύξ κτιρίων. Ως συνήθως αυτό μπορεί γίνει ορθολογικά ή μ, ως συνήθως πιο ορθολογικό είι χρσιμοπεί κανείς λιγότερο δυτόν κάνει όσο δυτόν περισσότερα. Κάτι ενδιαφέρον, αλλά ίσως όχι περίεργο είι γεγονός ότι πιο ενεργειακά αποδοτικές λύις είι πιο χαμλού επιπέδου τεχνολογικής πλευράς. Οι γάλες θερμικές μάζες όπως σκυρόδεμα (τσιμέν), νερό πέτρες μπορούν χρσιμοπθούν αποθήκευσ θερμός κατά διάρκεια μέρας δοσή νύχ (βλ. λίδα 30, Νόμ θερμοδυμικής 2 ος Νόμος). Με χρήσ ιδιός υ κακού αγωγού θερμός έχει ο ακίνς αέρας μπορού ιώσου ανάγκες θέρμανσ ψύξ. Οι ενεργειακές απώλειες σ κτίρια αποτελούν έ γάλο περιβαλλοντικό πρόβλμα, αλλά υπάρχουν λύις. Έχει ήδ απτυχθεί τεχνολογία κασκευή κτιρίων μδενικής λογικά κόσ. Ενεργειακές γνώις 16
Πλένετε πάν γεμά Φωγραφία: Managenergy πλυντήριο! 15
Ενεργειακές γνώις Διδακτικοί στόχ Η ποσοτικοποίσ μ απαραί χρήσς σ σχολείο σπίτι. Η παρουσίασ καλών παραδειγμά σχετικά πώς ο ενεργειακά αποδοτικός εξοπλισμός είι εξίσου αποτελεσματικός λιγότερες συνέπειες. Η κανόσ ερμνείας διάφορων κολογικών ετικετών. Η παρουσίασ μέτρων έχει λάβει Ευρωπαϊκή Ένωσ περιορίι ζήσ. Προτάις διδασκαλίας Υπολογίστε διαφορά ξύ ρίων υψλής χαμλής κανάλωσς, π.χ. κακό ψυγείο καλό ψυγείο, σ σπίτι σας πιο ευρεία κλίμακα αθροίζονς κέρδ εξκονόμσ. Σκεφτείτε περιβαλλοντικές επιπτώις σ άλλ άκρ υ καλωδίου. Για παράδειγμα, πός μονάδες λεκτροπαραγωγής καύσιμο άνθρακα θα πάψουν λειυργούν εάν λφθεί δράσ; Σε πόσ ίωσ υ CO 2 θα αντισιχεί αυτό; Δώστε συς μαθτές ερωτήις σχετικά χρήσ περιλαμβάνουν υπολογισμούς αφήστε υς συζτήσουν αποτελέσμα ανά μικρές ομάδες (~ 5 μαθτών) ακεφαλαιώστε μαζί. Μετρήστε υς φορτιστές κιντών λεφώνων δείτε πόσα Watts χρσιμοπούν όν είι ν σ πρίζα αλλά δεν φορτίζουν. Υπολογίστε χρήσ αυτής κατάσσς ολόκλρ χώρα. Γι αυτό θα χρειαστείτε έ πολύτρο. 14
Προϊόν καλώνουν ενέργεια Εισαγωγή Υπάρχει γάλο περιθώριο βελτίωσ κανάλωσς καθρινή βάσ. Εάν γίνει μία προσπάθεια χρσιμοπού τεχνολογία έχονς ως αρχή καλύπυ όσο δυτόν περισσότερες ανάγκες όσο δυτόν λιγότερ ενέργεια, τότε μπορού ελαχισπήσου σμαντικά ενεργειακές μας ανάγκες. Καθόσον περισσότερες λεκτρονικές συσκευές δεν βελτισπούνι προς αυτή κατεύθυνσ, είι σμαντικό είμαστε καλά πλροφορμέν καλωτές. Για βοθθού προς κατεύθυνσ αυτή υπάρχουν ετικέτες μας επιβεβαιώνουν ότι ές οργανισμός έχει πισπήι προϊόν σύμφω μία λίσ κριρίων. Αλλά τι ακριβώς σμαίνουν αυτές; Αυτό αποτελεί μία καλή άσκσ προς διερεύνσ τόσο υς μαθτές όσο υς καθγτές. Είι γεγονός ότι κανάλωσ πολλών λεκτρικών συσκευών όπως είι λεοράις Η/Υσ φάσς αμονής (standby), υπερβαίνει σμαντικά ποσό παραγόνς ΑΠΕ πολλές χώρες. Αυτή είι μία σαφής περίπτωσ κακής χρήσς καθώς έ πρόβλμα προσπαθεί επί υ παρόνς αντιτωπίι Ε.Ε. Ενεργειακές γνώις 13