ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ ΚΑΙ ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ

ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ Βρυξέλλες, 28.6.2013 COM(2013) 475 final ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ ΚΑΙ ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ Πρώτη έκθεση προόδου σχετικά με την εφαρμογή του εγγράφου εργασίας των υπηρεσιών της Επιτροπής «Pollutant emission reduction from maritime transport and the sustainable waterborne transport toolbox» (Μείωση των εκπομπών ρύπων από τις θαλάσσιες μεταφορές και εργαλειοθήκη για βιώσιμες πλωτές μεταφορές) (Κείμενο που παρουσιάζει ενδιαφέρον για τον ΕΟΧ) EL EL

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ ΚΑΙ ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ Πρώτη έκθεση προόδου σχετικά με την εφαρμογή του εγγράφου εργασίας των υπηρεσιών της Επιτροπής «Pollutant emission reduction from maritime transport and the sustainable waterborne transport toolbox» (Μείωση των εκπομπών ρύπων από τις θαλάσσιες μεταφορές και εργαλειοθήκη για βιώσιμες πλωτές μεταφορές) (Κείμενο που παρουσιάζει ενδιαφέρον για τον ΕΟΧ) ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ 1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ... 4 1.1. Σκοπός της πρώτης έκθεσης προόδου και περίοδος που καλύπτει η έκθεση... 4 1.2. Σύνοψη και δομή της πρώτης έκθεσης προόδου... 4 2. ΒΡΑΧΥΠΡΟΘΕΣΜΑ ΜΕΤΡΑ ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗΣ ΚΑΙ ΕΠΟΜΕΝΑ ΒΗΜΑΤΑ... 5 2.1. Ενωσιακά χρηματοδοτικά μέσα για τις μεταφορές... 5 2.2. Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΤΕπ)... 7 2.3. Εθνική χρηματοδότηση... 9 2.3.1. Μέτρα κρατικής ενίσχυσης καλυπτόμενα από τις κατευθυντήριες γραμμές σχετικά με τις κρατικές ενισχύσεις για την προστασία του περιβάλλοντος... 9 2.3.2. Άλλα εθνικά και περιφερειακά καθεστώτα για τη στήριξη της βιώσιμης ναυτιλίας... 9 2.4. Διάλογος και τεχνική συνεργασία σε διεθνές επίπεδο... 10 3. ΜΕΣΟΠΡΟΘΕΣΜΑ ΚΑΙ ΠΙΟ ΜΑΚΡΟΠΡΟΘΕΣΜΑ ΜΕΤΡΑ ΥΠΑΡΧΟΥΣΑ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΚΑΙ ΕΠΟΜΕΝΑ ΒΗΜΑΤΑ... 10 3.1. Συνεργασία με τους εμπλεκομένους και τα κράτη μέλη... 10 3.1.1. Κατευθύνσεις για την εφαρμογή της οδηγίας 2012/33/ΕΕ... 11 3.2. Ρυθμιστικά μέτρα... 12 3.2.1. Προϋποθέσεις-πλαίσιο για τη χρήση ναυτιλιακού ΥΦΑ ως καυσίμου πλοίων... 12 3.2.1.1. Εργασίες που εκτελεί ο ΔΝΟ... 12 3.2.1.2. Εργασίες που εκτελεί ο ISO... 12 3.2.1.3. Εργασίες που εκτελούνται σε επίπεδο ΕΕ... 12 3.2.2. Τεχνικές επεξεργασίας καυσαερίων... 14 3.2.2.1. Έγκριση συστημάτων καθαρισμού καυσαερίων επί των πλοίων... 14 3.2.2.2. Απαιτήσεις για τα απόβλητα από πλυντρίδες... 15 3.3. Ανάπτυξη υποδομών... 16 3.4. Έρευνα, τεχνολογική ανάπτυξη και καινοτομία... 17 4. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ... 19 EL 2 EL

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 1:... 21 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 2:... 25 EL 3 EL

1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ Τον Σεπτέμβριο του 2011, η Επιτροπή παρουσίασε το έγγραφο εργασίας των υπηρεσιών της Επιτροπής με τίτλο «Pollutant emission reduction from maritime transport and the sustainable waterborne transport toolbox» 1 (Μείωση των εκπομπών ρύπων από τις θαλάσσιες μεταφορές και εργαλειοθήκη για βιώσιμες πλωτές μεταφορές)». Το έγγραφο αυτό (εφεξής η «εργαλειοθήκη») συνοδεύτηκε από την πρόταση τροποποίησης της οδηγίας 1999/32/ΕΚ της 26 ης Απριλίου 1999 για την ενσωμάτωση των προτύπων του Διεθνούς Ναυτιλιακού Οργανισμού (ΔΝΟ) του 2008 σχετικά με τη μέγιστη επιτρεπόμενη περιεκτικότητα των καυσίμων σε θείο στον ναυτιλιακό κλάδο. Με την εργαλειοθήκη προτάθηκαν ορισμένα βραχυπρόθεσμα συνοδευτικά μέτρα, στο πλαίσιο των υφιστάμενων χρηματοοικονομικών προοπτικών, για τη μείωση του κόστους για τη συμμόρφωση με τα νέα πρότυπα περί χαμηλής περιεκτικότητας σε θείο. Στο πλαίσιο ευρύτερης προοπτικής και με πιο ολοκληρωμένο τρόπο προτάθηκε επίσης σύνολο μεσοπρόθεσμων και μακροπρόθεσμων συνοδευτικών μέτρων για την αντιμετώπιση των περιβαλλοντικών προκλήσεων που αντιμετωπίζει ο ναυτιλιακός τομέας της ΕΕ. 1.1. Σκοπός της πρώτης έκθεσης προόδου και περίοδος που καλύπτει η έκθεση Στις 21 Νοεμβρίου 2012, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο ενέκριναν την οδηγία 2012/33/ΕΕ για την τροποποίηση της οδηγίας 1999/32/ΕΚ σχετικά με την περιεκτικότητα των καυσίμων πλοίων σε θείο 2. Με την τροποποιημένη οδηγία προωθείται η χρήση μεθόδων συμμόρφωσης βασιζόμενων στην τεχνολογία αντί στα καύσιμα, π.χ. χρήση συστημάτων καθαρισμού καυσαερίων επί των πλοίων, χρήση εναλλακτικών καυσίμων όπως το υγροποιημένο φυσικό αέριο (ΥΦΑ) ή παροχή ηλεκτρικής ενέργειας από την ξηρά. Σύμφωνα με το άρθρο 1 παράγραφος 10 στοιχείο γ) σημείο 2 της οδηγίας 2012/33/ΕΕ η Επιτροπή οφείλει να καταρτίσει, σε συνεργασία με τα κράτη μέλη και τους εμπλεκομένους, «κατάλληλα μέτρα, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που προσδιορίζονται στο έγγραφο εργασίας της Επιτροπής, του Σεπτεμβρίου 2011, για την προώθηση της συμμόρφωσης προς τα περιβαλλοντικά πρότυπα που περιλαμβάνονται στην παρούσα οδηγία και για την ελαχιστοποίηση των ενδεχόμενων επιπτώσεων». Στην παρούσα πρώτη έκθεση, που καλύπτει την περίοδο από τον Σεπτέμβριο 2011 έως τον Ιανουάριο 2013, παρουσιάζεται η υφιστάμενη κατάσταση σχετικά με την υλοποίηση των μέτρων που ορίζονται στην εργαλειοθήκη και περιλαμβάνονται προτάσεις για στενότερη συνεργασία μεταξύ της Επιτροπής, των κρατών μελών και των εμπλεκομένων από το σχετικό κλάδο για τη διαχείριση της υλοποίησης των μέτρων, και προβλέπεται ο τρόπος για την εκπόνηση πρόσθετων μέτρων, κατά περίπτωση. 1.2. Σύνοψη και δομή της πρώτης έκθεσης προόδου Η υλοποίηση τεχνικών που εξασφαλίζουν τη συμμόρφωση με την οδηγία απαιτεί επενδύσεις κεφαλαίου από τον ιδιωτικό τομέα, με στήριξη από το δημόσιο τομέα κατά περίπτωση. Στο κεφάλαιο 2 περιγράφεται συνοπτικά η πρόοδος που έχει σημειωθεί μέχρι σήμερα όσον αφορά τα βραχυπρόθεσμα συνοδευτικά μέτρα, που σκοπό είχαν να διασφαλίσουν ότι τα υφιστάμενα ενωσιακά χρηματοδοτικά μέσα, καθώς εθνικά χρηματοδοτικά καθεστώτα, θα εξακολουθούσαν να παρέχουν εξειδικευμένη στήριξη σε ναυτιλιακά έργα επικεντρωμένα στην προώθηση λύσεων οι οποίες συμμορφώνονται με το νέο πρότυπο περί χαμηλής περιεκτικότητας σε θείο. Σκιαγραφούνται τα σχετικά επιτεύγματα, καθώς και οι προκλήσεις που παρεμποδίζουν την υλοποίηση, και προτείνονται δράσεις για την αντιμετώπισή τους. 1 2 SEC (2011)1052 final. ΕΕ L 327 της 27.11.2012, σ. 1. EL 4 EL

Έχουν ήδη ξεκινήσει εργασίες για την εκπόνηση μεσοπρόθεσμων και μακροπρόθεσμων συνοδευτικών μέτρων, με σύνολο δράσεων επικεντρωμένων στον εντοπισμό και στην αντιμετώπιση των ρυθμιστικών ελλείψεων που παρεμποδίζουν την ασφαλή υλοποίηση καθαρών ναυτιλιακών τεχνολογιών και τη χρήση εναλλακτικών καυσίμων, ιδίως δε του ναυτιλιακού ΥΦΑ, καθώς και για την κατάρτιση των απαραίτητων προτύπων και την ανάπτυξη οικολογικών υποδομών. Στο κεφάλαιο 3 συνοψίζεται εν τάχει η παρούσα κατάσταση σε σχέση με την εν λόγω διαδικασία και παρουσιάζεται συνοπτικά η πορεία που πρέπει να ακολουθήσουν η Επιτροπή, τα κράτη μέλη και οι εμπλεκόμενοι από το σχετικό κλάδο προκειμένου να προωθήσουν από κοινού την υλοποίηση της εργαλειοθήκης. Στο πλαίσιο αυτό, η Επιτροπή προτείνει τη δημιουργία εξειδικευμένης ομάδας εμπειρογνωμόνων, του Ευρωπαϊκού Φόρουμ Βιώσιμης Ναυτιλίας (ΕΦΒΝ, European Sustainable Shipping Forum/ESSF). Στο κεφάλαιο 4 παρουσιάζεται το σχετικό συμπέρασμα και συνοψίζονται τα επόμενα βήματα. Στο παράρτημα 1 της παρούσας έκθεσης παρουσιάζεται χάρτης πορείας με σκοπό την προώθηση της υλοποίησης της εργαλειοθήκης για βιώσιμες πλωτές μεταφορές, ενώ στο παράρτημα 2 απαριθμούνται οι θαλάσσιες αρτηρίες (MoS) και τα λιμενικά έργα που συγχρηματοδοτούνται από το πρόγραμμα ΔΕΔ-Μ και στηρίζουν την πολιτική προτεραιότητα για χαμηλή περιεκτικότητα σε θείο. 2. ΒΡΑΧΥΠΡΟΘΕΣΜΑ ΜΕΤΡΑ ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗΣ ΚΑΙ ΕΠΟΜΕΝΑ ΒΗΜΑΤΑ 2.1. Ενωσιακά χρηματοδοτικά μέσα για τις μεταφορές Καθ όλη τη διάρκεια των ετών 2011 και 2012, χορηγήθηκε από το πρόγραμμα «Διευρωπαϊκό Δίκτυο Μεταφορών» (ΔΕΔ-Μ) και το δεύτερο πρόγραμμα Marco Polo ειδική χρηματοδοτική στήριξη σε ναυτιλιακά έργα τα οποία επικεντρώνονται στην προώθηση λύσεων για τη συμμόρφωση με το νέο πρότυπο περί χαμηλής περιεκτικότητας σε θείο και τα οποία θα διευκόλυναν τη χρήση συστημάτων καθαρισμού καυσαερίων επί των πλοίων και εναλλακτικών καυσίμων, όπως ΥΦΑ και την παροχή ηλεκτρικής ενέργειας από την ξηρά. α) Πρόγραμμα ΔΕΔ-Μ Από το πρόγραμμα ΔΕΔ-Μ έχουν συγχρηματοδοτηθεί αρκετά έργα τα οποία έχουν συμβάλει στην εκπλήρωση του στόχου της αυξημένης στήριξης της χρήσης καυσίμων με χαμηλή περιεκτικότητα σε θείο, έργα στα οποία συγκαταλέγονται μελέτες σκοπιμότητας, μελέτες σχεδιασμού, πιλοτικές δράσεις και εργασίες για τη διευκόλυνση της ανάπτυξης οικολογικών υποδομών, π.χ. για ναυτιλιακό ΥΦΑ, χερσαίες υποδομές ανεφοδιασμού με καύσιμα, παροχή ηλεκτρικής ενέργειας από την ξηρά και τεχνικές επεξεργασίας καυσαερίων (πλυντρίδες). Η συνολική αξία αυτών των, συγχρηματοδοτούμενων από το πρόγραμμα ΔΕΔ-Μ, θαλάσσιων αρτηριών (MoS) και λιμενικών έργων ανέρχεται σε 123,3 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων τα 56,9 εκατ. ευρώ προέρχονται από την ΕΕ. Η ανάπτυξη υποδομών ανεφοδιασμού ΥΦΑ υλοποιούνται όχι μόνο εντός του χώρου που καλύπτει η περιοχή ελέγχου εκπομπών θείου (ΠΕΕΘ), αλλά και στη Μεσόγειο και στον Ατλαντικό Ωκεανό. Η ανάπτυξη των υποδομών αυτών υλοποιείται κυρίως σε προαιρετική βάση, με πρωτοβουλία των νότιων κρατών μελών της ΕΕ, και μπορεί να συμβάλει στην ανάπτυξη υποδομών ανεφοδιασμού με ΥΦΑ σε ολόκληρη την ΕΕ. Η στήριξη για τη δημιουργία οικολογικότερου ναυτιλιακού κλάδου και την ανάπτυξη συναφών λιμενικών υποδομών, συμπεριλαμβανομένων φορτηγίδων ανεφοδιασμού ναυτιλιακού ΥΦΑ, θα εξακολουθήσει να αποτελεί προτεραιότητα κατά τις επόμενες ετήσιες EL 5 EL

και πολυετείς προσκλήσεις υποβολής προτάσεων του προγράμματος ΔΕΔ-Μ. Χρειάζεται επίσης να επικεντρωθεί η προσοχή σε άλλα μέτρα, όπως επικύρωση και δοκιμή καινοτόμων καθαρών τεχνολογιών, στήριξη εναλλακτικών καυσίμων, συμπεριλαμβανομένου του ΥΦΑ, καθώς και στη δυνατότητα υλοποίησης ειδικών προσαρμογών στα πλοία προκειμένου αυτά να πληρούν τα περιβαλλοντικά πρότυπα. Επίσης, είναι σημαντική η εξέταση λήψης νέων μέτρων σε συνδυασμό με αναβάθμιση των υφιστάμενων και προγραμματισμένων συνδέσεων θαλάσσιων αρτηριών (MoS). Θα τηρούνται οι κατά περίπτωση εφαρμοστέοι κανόνες περί κρατικών ενισχύσεων για τα έργα ΔΕΔ-Μ. β) Πρόγραμμα Marco Polo II Το 2011, με το πρόγραμμα Marco Polo 3 καθιερώθηκε ειδική πολιτική πρωτοβουλία για τη στήριξη έργων θαλάσσιων μεταφορών μικρών αποστάσεων (Short Sea Shipping, SSS) με τα οποία εφαρμόζονται καινοτόμες τεχνικές μείωσης των εκπομπών και αποδοτικές επιχειρησιακές πρακτικές. Ωστόσο, παρά την πρόσκληση για την υποβολή προτάσεων το 2011, υπήρξε περιορισμένη ανταπόκριση από τον κλάδο, κυρίως εξαιτίας του αρνητικού χρηματοοικονομικού κλίματος. Αυτό σημαίνει ότι δεν επιλέχθηκε κανένα έργο SSS που να καλύπτει τη συγκεκριμένη προτεραιότητα. Επιπλέον, ορισμένα ζητήματα σχετικά με την ανταγωνιστικότητα και τη φιλικότητα προς το περιβάλλον των έργων SSS συμπεριλαμβανομένων πιθανών στρεβλώσεων στην εφοδιαστική αλυσίδα ή σημαντικής επανάκαμψης από τις θαλάσσιες στις χερσαίες μεταφορές λόγω της εφαρμογής, από το 2015, αυστηρότερων προτύπων για την περιεκτικότητα σε θείο στην ευρωπαϊκή Περιοχή Ελέγχου Εκπομπών οξειδίων του Θείου (ΠΕΕΘ) εξετάζονται στο πλαίσιο συνοδευτικού μέτρου με τίτλο «Συμβολή στο ευρωπαϊκό πρόγραμμα για τη στήριξη των θαλάσσιων μεταφορών μικρών αποστάσεων». Προς το παρόν, το μέτρο αυτό υλοποιείται από το Ευρωπαϊκό Δίκτυο Θαλάσσιων Μεταφορών Μικρών Αποστάσεων (ESN), που αποτελείται από κέντρα προώθησης των θαλάσσιων μεταφορών μικρών αποστάσεων (SPC) 4. Ως πρώτο βήμα, από το ESN πρόκειται να καταρτιστεί, έως το τέλος του 2013, μεθοδολογία συλλογής δεδομένων και εκτίμησης των σχετικών πιθανών επιπτώσεων στον τομέα των θαλάσσιων μεταφορών μικρών αποστάσεων, στον χώρο που καλύπτει η ΠΕΕΘ. Στην πρόκληση στο πλαίσιο του προγράμματος Marco Polo για το 2012 (με προϋπολογισμό 64,6 εκατ. ευρώ) διατηρήθηκαν οι προτεραιότητες του προγράμματος για καθαρές και φιλικές προς το περιβάλλον θαλάσσιες μεταφορές μικρών αποστάσεων (SSS). Από τις αρχικές ενδείξεις προκύπτει ότι η πρόσκληση του 2012 προσέλκυσε σημαντικά μεγαλύτερο αριθμό έργων SSS σε σύγκριση με την πρόσκληση του 2011, ενώ τα αποτελέσματα των αξιολογήσεων των έργων θα είναι διαθέσιμα κατά το πρώτο εξάμηνο του 2013. Προκειμένου να διασφαλιστεί η συνέχεια όλων αυτών των πρωτοβουλιών κατά το πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο 2014-2020, θα είναι σημαντικό να διασφαλιστεί η συνέχιση των δραστηριοτήτων που στηρίζουν μέτρα τα οποία συμβάλλουν στην καθαρή ναυτιλία, με την εξακολούθηση του προγράμματος Marco Polo στο πλαίσιο του αναθεωρημένου 3 4 C (2011) 7317, της 19.10.2011. Σύμφωνα με το άρθρο 12 του κανονισμού Marco Polo αριθ. 1692/2006 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 24ης Οκτωβρίου 2006, σχετικά με τη θέσπιση του δευτέρου προγράμματος «Marco Polo» για τη χορήγηση κοινοτικής χρηματοδοτικής συνδρομής με σκοπό τη βελτίωση των περιβαλλοντικών επιδόσεων του συστήματος εμπορευματικών μεταφορών («Marco Polo II»), ΕΕ L 328 της 24.11.2006, σ. 1, το πρόγραμμα εργασίας του 2011 κάλυψε τέσσερα πρόσθετα συνοδευτικά μέτρα. Το μέτρο «Συμβολή στο ευρωπαϊκό πρόγραμμα για τη στήριξη των θαλάσσιων μεταφορών μικρών αποστάσεων (SSS)» υλοποιείται μέσω επιχορήγησης κατά την έννοια του άρθρου 168 παράγραφος 1 στοιχείο στ) των εκτελεστικών κανόνων του δημοσιονομικού κανονισμού που εφαρμόζεται στον γενικό προϋπολογισμό της ΕΕ. Ο εκτιμώμενος προϋπολογισμός ανέρχεται σε 350.000 ευρώ. EL 6 EL

προγράμματος «Διευρωπαϊκά Δίκτυα Μεταφορών» (ΔΕΔ-Μ) 5 και της διευκόλυνσης «Συνδέοντας την Ευρώπη» (CEF) 6. Προς το παρόν, οι προτάσεις της Επιτροπής για το ΔΕΔ- Μ και την CEF συζητούνται μεταξύ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, στο πλαίσιο της νομοθετικής διαδικασίας. Επόμενα βήματα Δράση 1. Αίτηση για χρηματοδότηση δυνάμει των πολυετών και ετήσιων προσκλήσεων για προτάσεις στο πλαίσιο του προγράμματος ΔΕΔ-Μ για το 2012. 2. Αξιοποίηση των ευκαιριών που παρέχονται με την πρόσκληση στο πλαίσιο του προγράμματος Marco Polo για το 2013. 3. Ανάλυση πιθανών τρόπων προσαρμογής των κριτηρίων του προγράμματος Marco Polo II προκειμένου να αντικατοπτρίζουν καλύτερα τις συνθήκες της αγοράς και να καταστεί εφικτή η χρηματοδότηση έργων οικολογικής ναυτιλίας. 4. Μέριμνα για βελτιωμένη αξιοποίηση των χρηματοδοτικών μέσων της ΕΕ για τις μεταφορές και συντονισμός με άλλα μέσα της ΕΕ, δηλ. των διαρθρωτικών ταμείων, δανείων της ΕΤΕπ κ.λπ. 5. Μέριμνα για συνέχιση του έργου του ESN που αφορά ενδεχόμενες συνέπειες (δηλ. επανάκαμψης άλλων μέσων μεταφοράς) στον τομέα των θαλάσσιων μεταφορών μικρών αποστάσεων στο χώρο της ΠΕΕΘ. Αρμόδιοι φορείς ΚΜ/Κλάδος Χρονοδιά γραμμα Ολοκληρώθηκε στις 28/02/2013 Κλάδος 1 ο εξάμηνο 2013 Ευρ. Επ./ΚΜ Αρχές του 2013 Ευρ. Επ. /ΚΜ/Κλάδος Ευρ. Επ./ ESN/SPC Αρχές του 2013 Ευρ. Επ. - Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ΚΜ- κράτη μέλη, ESN Ευρωπαϊκό Δίκτυο Θαλάσσιων Μεταφορών Μικρών Αποστάσεων, SPC Κέντρο προώθησης των θαλάσσιων μεταφορών μικρών αποστάσεων 2.2. Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΤΕπ) Η ΕΤΕπ εξακολουθεί να χρηματοδοτεί έργα θαλάσσιων μεταφορών εστιάζοντας στη στήριξη, σύμφωνα με τη νομοθεσία της ΕΕ, της ανάπτυξης καθαρών τεχνολογιών για πλοία και την αυξημένη απόδοση των καυσίμων. Για παράδειγμα, δάνεια της ΕΤΕπ θα μπορούσαν να καλύψουν έως και το ήμισυ του κόστους για νέα πλοία (ιδίως όταν αυτά χρησιμοποιούν νέες τεχνολογίες) ή έργα βελτιστοποίησης ολόκληρου του στόλου, όπως εγκαταστάσεις επεξεργασίας καυσαερίων (πλυντρίδες) και προσαρμογή των μηχανών ώστε να χρησιμοποιούν ΥΦΑ, υπό την προϋπόθεση ότι το ελάχιστο ύψος του δανείου είναι 50 εκατ. ευρώ. Προς το παρόν, ωστόσο, είναι λίγες οι αιτήσεις για χρηματοδότηση που έχουν υποβληθεί στην ΕΤΕπ. 5 6 Πρόταση κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχετικά με τις κατευθυντήριες γραμμές της Ένωσης για την ανάπτυξη του διευρωπαϊκού δικτύου μεταφορών, COM(2011)0650 final. Πρόταση κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για τη σύσταση της Διευκόλυνσης «Συνδέοντας την Ευρώπη», COM(2011)0665 final. EL 7 EL

Μια επιλογή για την αντιμετώπιση της μειωμένης ανταπόκρισης από τον ναυτιλιακό κλάδο θα ήταν η αύξηση της ενημέρωσης σχετικά με τους όρους δανειοδότησης της ναυτιλίας από την ΕΤΕπ. Επιπλέον, θα μπορούσαν να προκύψουν ευκαιρίες από διατομεακές (πολυμερείς) συνεργασίες 7 στο πλαίσιο των οποίων θα συστρατεύονται οι εταίροι για την εκπόνηση έργων θαλάσσιων μεταφορών, την εξασφάλιση χρηματοδότησης για αυτά και την υλοποίησή τους, εφόσον πρόκειται για έργα που στοχεύουν, μεταξύ άλλων, στη δοκιμή, επικύρωση και ανάπτυξη καθαρών τεχνολογιών για πλοία. Η υλοποίηση αρκετών έργων αναβάθμισης για την επίτευξη κρίσιμης μάζας απαιτούμενων επενδύσεων (δηλ. άνω των 50 εκατ. ευρώ) ίσως είναι άλλη μια επιλογή την οποία θα μπορούσε να διερευνήσει ο κλάδος. Επιπροσθέτως, θα πρέπει να διερευνηθεί η αξιοποίηση άλλων καινοτόμων χρηματοδοτικών μέσων που εφαρμόζει η ΕΤΕπ, όπως οι εγγυήσεις δανείων για έργα ΔΕΔ-Μ (Loan Guarantee for TEN- T/LGTT) ή η πιλοτική φάση της πρωτοβουλίας για τα ομόλογα έργου στο πλαίσιο της στρατηγικής «Ευρώπη 2020» 8 με σκοπό τη χρηματοδότηση μεγάλων ευρωπαϊκών έργων θαλάσσιων υποδομών ή ο μηχανισμός χρηματοδότησης με επιμερισμό των κινδύνων για τη χρηματοδότηση πιλοτικών δραστηριοτήτων και δραστηριοτήτων επίδειξης. Θα πρέπει επίσης να ληφθεί υπόψη η πρόσφατη Πράσινη Βίβλος για τη μακροπρόθεσμη χρηματοδότηση της ευρωπαϊκής οικονομίας 9. Επόμενα βήματα Δράση 6. Αυξημένη ενημέρωση σχετικά με το πλαίσιο των όρων δανειοδότησης της ναυτιλίας από την ΕΤΕπ. 7. Διερεύνηση ευκαιριών για πιθανές διατομεακές συνεργασίες που θα μπορούσαν να εξασφαλίσουν χρηματοδότηση από την ΕΤΕπ για ναυτιλιακά έργα. 8. Διερεύνηση της δυνατότητας αξιοποίησης των εγγυήσεων LGTT ή της πιλοτικής φάσης της πρωτοβουλίας για τα ομόλογα έργου στο πλαίσιο της στρατηγικής «Ευρώπη 2020» με σκοπό τη χρηματοδότηση έργων υποδομών θαλάσσιων μεταφορών με μεγάλες περιόδους απόσβεσης. 9. Διερεύνηση της δυνατότητας χρηματοδοτικού συνδυασμού έργων αναβάθμισης με σκοπό την υποβολή αιτήματος για γενικά δάνεια από την ΕΤΕπ. Αρμόδιοι φορείς ΕΤΕπ/ΕΕ/Κλ άδος ΕΤΕπ Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, ΕΦΒΝ Ευρωπαϊκό Φόρουμ Βιώσιμης Ναυτιλίας Χρονοδιά γραμμα 2013-2014 ΕΕ/ΕΦΒΝ 2013-2014 ΕΕ/ΚΜ/Κλάδ ος/ ΕΦΒΝ 2013-2014 ΕΦΒΝ 2013-2014 7 8 9 Λόγου χάρη, συνασπισμοί οργανισμών από δύο ή περισσότερους τομείς, όπως επιχειρήσεις, δημόσιοι ή διακρατικοί οργανισμοί που δραστηριοποιούνται στο ναυτιλιακό κλάδο. Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 670/2012 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 11ης Ιουλίου 2012, τροποποιητικός της απόφασης αριθ. 1639/2006/ΕΚ σχετικά με τη θέσπιση προγράμματος-πλαισίου για την ανταγωνιστικότητα και την καινοτομία (2007-2013) και του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 680/2007 για καθορισμό των γενικών κανόνων για τη χορήγηση κοινοτικής οικονομικής συνδρομής στον τομέα των διευρωπαϊκών δικτύων μεταφορών και ενέργειας COM(2013) 150 final. EL 8 EL

2.3. Εθνική χρηματοδότηση 2.3.1. Μέτρα κρατικής ενίσχυσης καλυπτόμενα από τις κατευθυντήριες γραμμές σχετικά με τις κρατικές ενισχύσεις για την προστασία του περιβάλλοντος Αποσαφηνίστηκαν περαιτέρω οι όροι εφαρμογής των διατάξεων περί κρατικών ενισχύσεων για τη στήριξη της έγκαιρης προσαρμογής στο νέο περιβαλλοντικό πρότυπο, που προβλέπονται στις ενότητες 3.1.1. και 3.1.2. των κοινοτικών κατευθυντήριων γραμμών σχετικά με τις κρατικές ενισχύσεις για την προστασία του περιβάλλοντος 10. Κατόπιν τούτου, τα κράτη μέλη που επιθυμούν να παράσχουν στήριξη σε φορείς οι οποίοι επηρεάζονται από το πρότυπο περί χαμηλής περιεκτικότητας σε θείο το οποίο θεσπίζεται δυνάμει της οδηγίας 2012/33/ΕΕ μπορούν να χορηγούν κρατικές ενισχύσεις για: Την απόκτηση νέων πλοίων που συμμορφώνονται με τα νέα όρια για την περιεκτικότητα σε θείο, υπό την προϋπόθεση ότι η εν λόγω αγορά πραγματοποιείται το αργότερο ένα έτος πριν από την ημερομηνία έναρξης ισχύος του νέου προτύπου, δηλ. μέχρι την 31η Δεκεμβρίου 2013. Η μέγιστη ένταση της ενίσχυσης είναι 10%, 15% και 20% για μεγάλες, μεσαίες και μικρές επιχειρήσεις, αντίστοιχα. Τη μετασκευή υπαρχόντων πλοίων προκειμένου να συμμορφωθούν με τα νέα όρια για την περιεκτικότητα σε θείο (π.χ. εγκατάσταση πλυντρίδων) πριν από την ημερομηνία έναρξης ισχύος του νέου προτύπου, δηλ. μέχρι την 31η Δεκεμβρίου 2014. Η μέγιστη ένταση της ενίσχυσης είναι 50%, 60% και 70% για μεγάλες, μεσαίες και μικρές επιχειρήσεις, αντίστοιχα. Λόγω των υφιστάμενων δημοσιονομικών ελλειμμάτων και των μέτρων λιτότητας που έχουν θεσπίσει τα περισσότερα κράτη μέλη, η εφαρμογή της δυνατότητας αυτής έχει περιοριστεί. Προς το παρόν, η Φινλανδία είναι το μοναδικό κράτος μέλος που έχει χορηγήσει τέτοια στήριξη για την έγκαιρη προσαρμογή στην πρόσφατα εγκριθείσα οδηγία για το θείο. Η Επιτροπή ενέκρινε το φινλανδικό καθεστώς ενίσχυσης την 7 η Δεκεμβρίου 2011 11 και ενέκρινε ορισμένες τροποποιήσεις του αρχικού καθεστώτος την 23 η Ιανουαρίου 2013 12. Επιπρόσθετα, οι φινλανδικές αρχές χορήγησαν επιμέρους ενίσχυση βάσει του καθεστώτος αυτού προς όφελος οχηματαγωγού σκάφους που κινείται με ΥΦΑ και εκτελεί δρομολόγια μεταξύ Τούρκου και Στοκχόλμης 13. 2.3.2. Άλλα εθνικά και περιφερειακά καθεστώτα για τη στήριξη της βιώσιμης ναυτιλίας Επιπλέον των μέτρων στήριξης για την έγκαιρη προσαρμογή στο νέο περιβαλλοντικό πρότυπο είναι απαραίτητο να εξεταστεί η περίπτωση ειδικής εμπλοκής του δημοσίου σε εθνικό ή/και περιφερειακό επίπεδο, προκειμένου να καταστεί εφικτή η βιώσιμη ναυτιλία σύμφωνα με τους κανόνες περί κρατικών ενισχύσεων. Η εμπλοκή αυτή θα μπορούσε να έχει τη μορφή κινήτρων για οικολογικά πλοία που επισκέπτονται εθνικούς λιμένες, π.χ. πράσινα λιμενικά τέλη και πράσινες λιμενικές χρεώσεις, φοροαπαλλαγές ή άλλα εθνικά καθεστώτα που θα μπορούσαν να ανταμείβουν όσους επενδύουν έγκαιρα σε τεχνολογίες οικολογικών πλοίων και όσους προωθούν τη βιώσιμη ναυτιλία. 10 11 12 13 ΕΕ C 82 της 1.4.2008, σ. 1. SA 32118 Φινλανδία Καθεστώς σχετικά με γενικές κατευθυντήριες γραμμές για την επενδυτική ενίσχυση για πλοία με σκοπό τη βελτίωση της προστασίας του περιβάλλοντος ΕΕ C 22 της 27.1.2012, σ. 4. SA.35686 (2012/N) Φινλανδία «Τροποποιήσεις του καθεστώτος σχετικά με γενικές κατευθυντήριες γραμμές για την επενδυτική ενίσχυση για πλοία με σκοπό τη βελτίωση της προστασίας του περιβάλλοντος») εκδόθηκε την 23 η Ιανουαρίου 2013. SA.33382 Φινλανδία Κρατική ενίσχυση σχετική με την προστασία του περιβάλλοντος για την εταιρεία Viking Line Ltd. εγκρίθηκε την 25.04.2012 ΕΕ C 160 της 6.6.2012, σ. 9. EL 9 EL

Επόμενα βήματα Δράση 10. Εξέταση της δυνατότητας εφαρμογής εθνικών καθεστώτων χρηματοδότησης για τη στήριξη της έγκαιρης συμμόρφωσης των εθνικών ναυτιλιακών φορέων με το πρότυπο περί χαμηλής περιεκτικότητας σε θείο. 11. Προσδιορισμός πιθανών κινήτρων που θα ισχύουν σε τοπικό, εθνικό και περιφερειακό επίπεδο, δηλ. πράσινα λιμενικά τέλη και χρεώσεις για οικολογικά πλοία (σύμφωνα με τους κανόνες περί κρατικών ενισχύσεων). Αρμόδιοι φορείς Χρονοδιά γραμμα ΚΜ 2013-2014 ΚΜ/Κλάδος 2013-2014 2.4. Διάλογος και τεχνική συνεργασία σε διεθνές επίπεδο Η Επιτροπή συμπεριέλαβε την εργαλειοθήκη στην ημερήσια διάταξη των διμερών και πολυμερών συναντήσεων διαλόγου για τις θαλάσσιες μεταφορές με βασικούς εταίρους στους οποίους συγκαταλέγονται οι ΗΠΑ, η Κίνα, η Ιαπωνία, η Νορβηγία και η Βραζιλία. Σκοπός αυτών των ανταλλαγών απόψεων είναι να διασφαλιστεί η πληροφόρηση των κυριότερων εταίρων σχετικά με τις προτάσεις της ΕΕ, η ενημέρωση για τις προσπάθειές τους στον εν λόγω τομέα, ο εντοπισμός ευκαιριών για κοινή δράση, καθώς και η παγκόσμια συμβατότητα των τεχνικών και επιχειρησιακών μέτρων. Ο συντονισμός με τις πρωτοβουλίες του ΔΝΟ, του Διεθνούς Οργανισμού Τυποποίησης (ISO) και άλλων σχετικών οργανισμών θα είναι ουσιώδης προκειμένου να διασφαλιστεί η διαλειτουργικότητα σε παγκόσμιο επίπεδο των πιθανών τεχνικών και επιχειρησιακών προτύπων που ενδέχεται να εγκριθούν στην ΕΕ ή διεθνώς. Επόμενα βήματα Δράση 12. Συνέχιση του διεθνούς διαλόγου για τη ναυτιλία με τους κυριότερους διεθνείς εταίρους και συντονισμός με τους ΔΝΟ/ISO για ζητήματα βιωσιμότητας της ναυτιλίας. Αρμόδιοι φορείς Ευρ. Επ. επικουρούμεν η από τον EMSA Χρονοδιά γραμμα Διαρκής 3. ΜΕΣΟΠΡΟΘΕΣΜΑ ΚΑΙ ΠΙΟ ΜΑΚΡΟΠΡΟΘΕΣΜΑ ΜΕΤΡΑ ΥΠΑΡΧΟΥΣΑ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΚΑΙ ΕΠΟΜΕΝΑ ΒΗΜΑΤΑ Με την εργαλειοθήκη προτάθηκαν οι εξής κατηγορίες μεσοπρόθεσμων και πιο μακροπρόθεσμων συνοδευτικών μέτρων: ρυθμιστικά μέτρα της ΕΕ, καθαρές τεχνολογίες πλοίων και εναλλακτικά καύσιμα, οικολογικές υποδομές, πιθανές χρηματοδοτικές ευκαιρίες, δραστηριότητες έρευνας και ανάπτυξης, καινοτομία και διεθνής συνεργασία. 3.1. Συνεργασία με τους εμπλεκομένους και τα κράτη μέλη Δεδομένου του μεγάλου αριθμού πιθανών προσεγγίσεων και λύσεων και λόγω της ανάγκης που εκφράζουν πολλοί εμπλεκόμενοι στο σχετικό κλάδο και πολλά κράτη μέλη για καλύτερα διαρθρωμένη ανταλλαγή πληροφοριών και συντονισμό των προσπαθειών για την προώθηση της υλοποίησης της εργαλειοθήκης, η Επιτροπή θα προβεί στη δημιουργία μιας EL 10 EL

εξειδικευμένης ομάδας εμπειρογνωμόνων του Ευρωπαϊκού Φόρουμ Βιώσιμης Ναυτιλίας (ΕΦΒΝ, European Sustainable Shipping Forum/ESSF). Στο πλαίσιο του ΕΦΒΝ θα συνεργάζονται εκπρόσωποι των κρατών μελών καθώς και ιδιωτικοί και δημόσιοι οργανισμοί με σκοπό τη διεξαγωγή διαρθρωμένου διαλόγου, την ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών και τεχνικών γνώσεων, τη συνεργασία και το συντονισμό μεταξύ των σχετικών εμπλεκομένων του ναυτιλιακού κλάδου από το δημόσιο και τον ιδιωτικό τομέα και των σχετικών υπηρεσιών της Επιτροπής σε από κοινού προσδιοριζόμενους τομείς. Το ΕΦΒΝ θα δώσει την ευκαιρία να συζητηθούν πρακτικά ζητήματα που ενδέχεται να ανακύψουν κατά τη διαδικασία υλοποίησης, ιδίως δε κατά τη μεταβατική φάση πριν από την έναρξη ισχύος των νέων προτύπων. Το ΕΦΒΝ θα αποτελέσει επίσης πλατφόρμα για τη συζήτηση βραχυπρόθεσμων μέτρων, όπως αυτά περιγράφονται στο κεφάλαιο 2 ανωτέρω. Επιπλέον, από το ΕΦΒΝ θα ληφθούν δεόντως υπόψη οι περιφερειακές ιδιαιτερότητες, κατά περίπτωση. Το ΕΦΒΝ προβλέπεται να λειτουργήσει με την εξής διάρθρωση: ολομέλεια, γραμματεία και μη μόνιμες τεχνικές ομάδες εργασίας που θα προωθούν το έργο του ΕΦΒΝ σε συγκεκριμένα ζητήματα. Η Επιτροπή θα έχει την προεδρία του ΕΦΒΝ, το οποίο θα εγκρίνει τον εσωτερικό κανονισμό λειτουργίας του με βάση πρόταση της Επιτροπής. Προβλέπεται ότι το ΕΦΒΝ θα ιδρυθεί δυνάμει σχετικής απόφασης της Επιτροπής. 3.1.1. Κατευθύνσεις για την εφαρμογή της οδηγίας 2012/33/ΕΕ Η οδηγία 2012/33/ΕΕ δημοσιεύτηκε στην Επίσημη Εφημερίδα της ΕΕ στις 27 Νοεμβρίου 2012. Τα κράτη μέλη οφείλουν να ενσωματώσουν την εν λόγω οδηγία στο εθνικό τους δίκαιο έως τις 18 Ιουλίου 2014. Στην οδηγία προβλέπονται αρκετές εκτελεστικές και κατ εξουσιοδότηση πράξεις, που σκοπό έχουν, μεταξύ άλλων, να βοηθήσουν τα κράτη μέλη στην παρακολούθηση, υλοποίηση και επιβολή της οδηγίας. Στην οδηγία προβλέπεται επίσης ότι επιτροπή και ομάδα εμπειρογνωμόνων από τα κράτη μέλη θα επικουρούν την Επιτροπή κατά την κατάρτιση των εν λόγω πράξεων. Προκειμένου να καταστεί εφικτή η εν λόγω διαδικασία, προβλέπεται η δημιουργία ομάδας εμπειρογνωμόνων στο πλαίσιο του ΕΦΒΝ που θα συζητήσει την υλοποίηση της οδηγίας 2012/33/ΕΕ. Επόμενα βήματα EL 11 EL

Δράση Αρμόδιοι φορείς Χρονοδιά γραμμα 13. Δημιουργία του Ευρωπαϊκού Φόρουμ Βιώσιμης Ναυτιλίας (ΕΦΒΝ). 14. Οργάνωση της πρώτης συνεδρίασης της ολομέλειας του ΕΦΒΝ και έναρξη των εργασιών των τεχνικών ομάδων εργασίας του ΕΦΒΝ. 15. Συζήτηση της εφαρμογής της οδηγίας 2012/33/ΕΕ. ΕΕ μαζί με όλους τους σχετικούς εμπλεκομένους Ευρ. Επ./ΕΦΒΝ Ευρ. Επ. /ΚΜ/ΕΦΒΝ/Κλάδος 1 ο εξάμηνο του 2013 2 ο εξάμηνο του 2013 2 ο εξάμηνο του 2013 2015 3.2. Ρυθμιστικά μέτρα 3.2.1. Προϋποθέσεις-πλαίσιο για τη χρήση ναυτιλιακού ΥΦΑ ως καυσίμου πλοίων Η αξιοποίηση των δυνατοτήτων που προσφέρει το ΥΦΑ ως καύσιμο πλοίων απαιτεί να καταβληθούν όλες οι δυνατές προσπάθειες προκειμένου να διασφαλιστεί η εφαρμογή όλων των απαραίτητων κανόνων ασφαλείας, και μάλιστα εγκαίρως ώστε να αρθούν οι νομικές αβεβαιότητες. Προκειμένου να ικανοποιηθεί αυτή η προϋπόθεση, βρίσκονται σε εξέλιξη εργασίες τόσο σε διεθνές επίπεδο, στον ΔΝΟ και στον ISO, όσο και σε επίπεδο ΕΕ. 3.2.1.1. Εργασίες που εκτελεί ο ΔΝΟ Προς το παρόν, η υποεπιτροπή του ΔΝΟ για τα χύδην αέρια και τα υγραέρια (Bulk Liquids and Gases - BLG) εργάζεται για την κατάρτιση του Κώδικα για το Αέριο ως Καύσιμο (International Gas as Fuel Code/IGF), ο οποίος θα αντικαταστήσει τις προσωρινές κατευθυντήριες γραμμές του ΔΝΟ για το αέριο ως καύσιμο πλοίων (MSC. 285(86)). Υπάρχουν σημαντικά τεχνικά ερωτήματα που τελούν ακόμη υπό εξέταση, όπως η χωροθέτηση της δεξαμενής ΥΦΑ, οι διασφαλίσεις έναντι ζημιών από συγκρούσεις και προσαράξεις, η χρήση φορητών δεξαμενών ή οι κανόνες για τις εργασίες ανεφοδιασμού. Τα εν λόγω τεχνικά ερωτήματα είναι ζωτικής σπουδαιότητας, και διόλου ασήμαντα στην περίπτωση των επιβατηγών πλοίων. Θα πρέπει να εξεταστούν επίσης πτυχές που αφορούν την κατάρτιση των ναυτικών. Ο κώδικας IGF αναμένεται να οριστικοποιηθεί το 2014. 3.2.1.2. Εργασίες που εκτελεί ο ISO Στο πλαίσιο του ISO, η σχετική τεχνική επιτροπή (ISO TC 67 ομάδα εργασίας 10) εργάζεται προς το παρόν για την εκπόνηση κατευθυντήριων γραμμών για συστήματα και εγκαταστάσεις προμήθειας ΥΦΑ ως καυσίμου για πλοία, συμπεριλαμβανομένων των απαιτήσεων σχετικά με την ασφάλεια, τα εξαρτήματα και συστήματα, και την κατάρτιση. Το αρχικό σχέδιο των κατευθυντήριων γραμμών θα οριστικοποιηθεί το 2013. Οι εν λόγω κατευθυντήριες γραμμές θα συμπληρώσουν τον κύριο όγκο των εργασιών του ISO σχετικά με το ναυτιλιακό ΥΦΑ. 3.2.1.3. Εργασίες που εκτελούνται σε επίπεδο ΕΕ α) Υποχρεωτικά τεχνικά πρότυπα για την εγκατάσταση υποδομών εναλλακτικών καυσίμων Στις 24 Ιανουαρίου 2013, η Επιτροπή παρουσίασε τη δέσμη μέτρων για την καθαρή ενέργειας για τις μεταφορές, συμπεριλαμβανομένης πρότασης οδηγίας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για την ανάπτυξη υποδομών εναλλακτικών καυσίμων 14. Με την 14 COM(2013)018 final. EL 12 EL

προτεινόμενη οδηγία απαιτείται από τα κράτη μέλη να μεριμνήσουν ώστε να υπάρχουν, έως τις 31 Δεκεμβρίου 2020, σημεία για τον ανεφοδιασμό των πλωτών σκαφών με ΥΦΑ σε όλους τους θαλάσσιους λιμένες του βασικού δικτύου ΔΕΔ-Μ (άρθρο 6 παράγραφος 2). Επίσης, σύμφωνα με την προτεινόμενη οδηγία, όλα τα σημεία ανεφοδιασμού πρέπει να πληρούν ορισμένες τεχνικές προδιαγραφές έως τις 31 Δεκεμβρίου 2015 (άρθρο 6 παράγραφος 4). Τα σημεία ανεφοδιασμού των πλωτών σκαφών με ΥΦΑ θα πρέπει να πληρούν τα ευρωπαϊκά πρότυπα τα οποία πρόκειται να συνταχθούν βάσει του διεθνούς προτύπου ISO/TC67/WG10 του Διεθνούς Οργανισμού Τυποποίησης. β) Διαδικασίες και κανόνες για τη διανομή και τον ανεφοδιασμό ναυτιλιακού ΥΦΑ Η έλλειψη σε επίπεδο ΕΕ κοινών διαδικασιών και εναρμονισμένων κανόνων για τη διανομή και τον ανεφοδιασμό πλοίων με ΥΦΑ αντιμετωπίζεται επί του παρόντος από την Επιτροπή σε συνεργασία με τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Ασφάλειας της Ναυσιπλοΐας (EMSA). Το έργο αυτό υποστηρίχθηκε με συνεδριάσεις ad-hoc ομάδας εμπειρογνωμόνων για το ΥΦΑ τον Απρίλιο, τον Ιούνιο και τον Δεκέμβριο του 2012, οι οποίες οργανώθηκαν από την Επιτροπή και τον EMSA. Η ομάδα εμπειρογνωμόνων επικεντρώθηκε κυρίως στην καταγραφή των υφιστάμενων κανόνων και προτύπων για το ΥΦΑ και στον εντοπισμό πιθανών φραγμών που θα παρεμπόδιζαν την ευρεία χρήση του ΥΦΑ ως καυσίμου πλοίων στην ΕΕ. Επιπλέον, η Επιτροπή, επικουρούμενη από τον EMSA, παρακολουθεί τις συνεχιζόμενες ρυθμιστικές εξελίξεις σε διεθνές επίπεδο και συντονίζει το έργο της με τις εξελίξεις αυτές, εξετάζοντας τη χρήση του ανεφοδιασμού με ναυτιλιακό ΥΦΑ στο πλαίσιο του ΔΝΟ, του ISO, της Διεθνούς Ένωσης Λιμένων (International Association of Ports and Harbors - IAPH), και της εταιρείας διεθνών φορέων εκμετάλλευσης υγραεριοφόρων δεξαμενοπλοίων και σταθμών μεταφόρτωσης (SIGTTO). Εκτός αυτού, ο EMSA έχει αναθέσει σε εξωτερικούς εμπειρογνώμονες την ανάλυση των ελλείψεων που χαρακτηρίζουν τα πρότυπα και τους κανόνες ανεφοδιασμού αεριοκίνητων πλοίων. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα συνεχίσει τις συζητήσεις και τις εργασίες που απαιτούνται για την έγκριση προϋποθέσεων-πλαισίου για τον ανεφοδιασμό με ΥΦΑ, εφαρμοστέων σε ολόκληρη την ΕΕ και συμβατών σε διεθνές επίπεδο. Στο έγγραφο εργασίας των υπηρεσιών της Επιτροπής «Δράσεις για ολοκληρωμένο ενωσιακό πλαίσιο για τη χρήση ΥΦΑ στη ναυτιλία», που συνοδεύει την ανακοίνωση «Καθαρή ενέργεια για τις μεταφορές: Μια ευρωπαϊκή στρατηγική εναλλακτικών καυσίμων» 15, περιγράφονται τα αποτελέσματα που έχουν επιτευχθεί έως σήμερα και τα περαιτέρω βήματα που πρέπει να γίνουν έως το τέλος του 2014 για την εκπόνηση ολοκληρωμένου συνόλου κανόνων, προτύπων και κατευθυντήριων γραμμών. γ) Υποστηρικτικές δράσεις Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο πρότεινε επίσης προπαρασκευαστική δράση (προϋπολογισμού 1 εκατ. ευρώ) που θα στηρίξει την υιοθέτηση επαρκών προϋποθέσεων-πλαισίου για τη χρήση ΥΦΑ στη ναυτιλία, π.χ. μέσω εξειδικευμένων μελετών. Το πεδίο εφαρμογής της δράσης αυτής δεν έχει οριστικοποιηθεί ακόμη και, προς τούτο, θα ληφθεί υπόψη το αποτέλεσμα της ανάλυσης των ελλείψεων που θα διενεργηθεί το 2012 από την Επιτροπή, τον EMSA και τους σχετικούς εμπλεκομένους. Επιπλέον, μετά τις συζητήσεις που θα διεξαχθούν στο ΕΦΒΝ, 15 COM(2013) 17 final της 24.01.2013. EL 13 EL

είναι δυνατόν να στηριχθούν τυχόν μελλοντικές δράσεις που θα αποβλέπουν στην περαιτέρω ανάπτυξη των προϋποθέσεων-πλαισίου για τη χρήση ΥΦΑ στη ναυτιλία. Επόμενα βήματα σχετικά με το ναυτιλιακό ΥΦΑ Δεδομένης της πολυπλοκότητας του ζητήματος αυτού, απαιτείται διεύρυνση του πεδίου εφαρμογής και της συμμετοχής, ώστε να συμπεριληφθούν και άλλοι εμπλεκόμενοι στην αλυσίδα εφοδιασμού ναυτιλιακού ΥΦΑ, καθώς και οι αρμόδιες αρχές των κρατών μελών. Προβλέπεται λοιπόν να δημιουργηθεί στο πλαίσιο του ΕΦΒΝ ομάδα εργασίας για το ναυτιλιακό ΥΦΑ. Η ομάδα εργασίας θα βασίσει το έργο της, μεταξύ άλλων στα αποτελέσματα των εργασιών της ad-hoc ομάδας εμπειρογνωμόνων για το ΥΦΑ, στις προτάσεις που θα προκύψουν από τη νομική ανάλυση των ελλείψεων που θα διενεργήσει ο EMSA και σε περαιτέρω μελέτες σκοπιμότητας υποστηριζόμενες από το πρόγραμμα ΔΕΔ-Μ, π.χ. το έργο Northern EU LNG (ΥΦΑ για τη βόρεια ΕΕ) κ.λπ. Η εν λόγω ομάδα εργασίας θα παράσχει συμβουλές στο ΕΦΒΝ σχετικά με τεχνικά και νομικά ζητήματα με σκοπό την εκπόνηση προϋποθέσεων-πλαισίου (προτύπων, κατευθυντήριων γραμμών ή/και κανονισμών) για τη διευκόλυνση της χρήσης ΥΦΑ ως ναυτιλιακού καυσίμου και είναι δυνατόν να εκτελέσει τις εξής δράσεις: EL 14 EL

3.2.2. Τεχνικές επεξεργασίας καυσαερίων Δράση 16. Εκπόνηση κοινών, εναρμονισμένων κατευθυντήριων γραμμών / προτύπων / κανόνων για τη χρήση του ναυτιλιακού ΥΦΑ ως καυσίμου πλοίων, που θα καλύπτουν πτυχές τεχνικές, επιχειρησιακές, ασφάλειας, προστασίας και κατάρτισης σχετικά με τα εξής: α) μεταφορά, αποθήκευση και διανομή, β) ανεφοδιασμό, γ) χρήση επί των πλοίων. 17. Ανάλυση ορισμένων δυνητικών φραγμών στην αγορά που θα παρεμπόδιζαν την ανάπτυξη του ΥΦΑ, δηλ. φραγμών οργανωτικών, επιχειρησιακών, κόστους, καθώς και της έλλειψης πληροφόρησης. 18. Διατήρηση δεσμών και διασφάλιση συντονισμού με τις συνεχιζόμενες εξελίξεις σε διεθνές επίπεδο για την αντιμετώπιση της χρήσης ναυτιλιακού ΥΦΑ, δηλ. στους οργανισμούς ΔΝΟ, ISO, IAPH, SIGTTO κ.λπ. 19. Καθοδήγηση και στήριξη για τη δημιουργία και την αξιολόγηση πραγματικών επιχειρηματικών σχεδίων (προσέγγιση βάσει της αλυσίδας προμήθειας ΥΦΑ). 20. Βελτιωμένη ενημέρωση του κοινού για τα οφέλη του ναυτιλιακού ΥΦΑ. Αρμόδιοι φορείς Ευρ. Επ. /EMSA/ΕΦΒ Ν Ευρ. Επ. /EMSA/ΕΦΒ Ν Ευρ. Επ. /EMSA/ΕΦΒ Ν Ευρ. Επ. /EMSA/ΕΦΒ Ν Ευρ. Επ. /EMSA/ΕΦΒ Ν Χρονοδιάγραμμα 3.2.2.1. Έγκριση συστημάτων καθαρισμού καυσαερίων επί των πλοίων Στην οδηγία 2011/75/ΕΕ της Επιτροπής, της 2ας Σεπτεμβρίου 2011 16, η οποία τροποποίησε την οδηγία 96/98/ΕΚ σχετικά με τον εξοπλισμό πλοίων 17, ενσωματώθηκαν εναρμονισμένες απαιτήσεις για την έγκριση συστήματος καθαρισμού καυσαερίων (τεχνικές επεξεργασίας καυσαερίων) επί πλοίων που φέρουν τη σημαία κράτους μέλους. Σύμφωνα με τις εν λόγω νέες διατάξεις, από τις 5 Οκτωβρίου 2012, τα συστήματα καθαρισμού καυσαερίων 16 17 ΕΕ L 239 της 15.9.2011, σ. 1. ΕΕ L 46 της 17.2.1997, σ. 25. EL 15 EL

(πλυντρίδες) που είναι εγκαταστημένα σε πλοία της ΕΕ πρέπει να πληρούν τα πρότυπα που ορίζονται στο παράρτημα Α.1 18 της εν λόγω οδηγίας. 3.2.2.2. Απαιτήσεις για τα απόβλητα από πλυντρίδες Ορισμένοι τύποι πλυντρίδων δημιουργούν απόβλητα που δεν επιτρέπεται να απορρίπτονται στη θάλασσα αλλά πρέπει να υπόκεινται σε κατάλληλη επεξεργασία. Αντίστοιχα, οι απαιτήσεις σχετικά με απόβλητα από πλυντρίδες θα αξιολογούνται από τις υπηρεσίες της Επιτροπής κατά τη διαρκή διαδικασία επανεξέτασης που προβλέπεται στην οδηγία 2000/59/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 27ης Νοεμβρίου 2000, σχετικά με τις λιμενικές εγκαταστάσεις παραλαβής αποβλήτων πλοίου και καταλοίπων φορτίου. Επόμενα βήματα για τις τεχνικές επεξεργασίας καυσαερίων Δεδομένων των τεχνικών, επιχειρησιακών και οικονομικών προβλημάτων που σχετίζονται με την εγκατάσταση, λειτουργία και συντήρηση των συστημάτων καθαρισμού καυσαερίων (πλυντρίδων), προβλέπεται η σύσταση ομάδας εργασίας στο πλαίσιο του ΕΦΒΝ με αντικείμενο τις τεχνικές επεξεργασίας καυσίμων. Η ομάδα εργασίας θα εξετάσει, μεταξύ άλλων, την καταλληλότητα των πλυντρίδων που θα εγκαθίστανται σε όλους τους τύπους μηχανών, καθώς και όλες τις κατηγορίες και όλα τα μεγέθη σκαφών, το αρχικό κόστος, τη διαθεσιμότητα, την ωριμότητα των προϊόντων, το χρόνο απόσβεσης, τη διάθεση αποβλήτων (ιλύος) και την κατάρτιση των πληρωμάτων. Η ομάδα εργασίας θα ενημερώσει το ΕΦΒΝ σχετικά με τα τεχνικά, οικονομικά και επιχειρησιακά ζητήματα που συνδέονται με τη χρήση τεχνικών επεξεργασίας καυσίμων στη ναυτιλία. 18 Παράρτημα Α.1 Εξοπλισμός με αναλυτικά πρότυπα δοκιμής που υπάρχουν ήδη στους διεθνείς κανονισμούς. EL 16 EL

Δράση 21. Πρόταση υπαγωγής των αποβλήτων από συστήματα καθαρισμού καυσαερίων στην αναθεωρημένη οδηγία 2000/59/ΕΚ σχετικά με τις λιμενικές εγκαταστάσεις παραλαβής. 22. Εκτίμηση της ανάγκης για κατευθυντήριες γραμμές ή/και πρότυπα σχετικά με τις τεχνικές επεξεργασίας αποβλήτων που να καλύπτουν πτυχές τεχνικές, επιχειρησιακές και ασφάλειας, συμπεριλαμβανομένης της κατάρτισης των πληρωμάτων, καθώς και τις πτυχές που αφορούν τη θαλάσσια ρύπανση. 23. Εντοπισμός και ανάλυση δυνητικών φραγμών στην αγορά που θα παρεμπόδιζαν την υιοθέτηση τεχνικών επεξεργασίας καυσαερίων. 24. Μέριμνα συντονισμού με συνεχιζόμενες ρυθμιστικές πρωτοβουλίες σε διεθνές επίπεδο, δηλ. με το έργο του ΔΝΟ σχετικά με τα κριτήρια περί λυμάτων για τα συστήματα επεξεργασίας καυσαερίων. 25. Ανταλλαγή πληροφοριών σχετικά με συνεχιζόμενα και προγραμματισμένα έργα και δοκιμές που σχετίζονται με την εγκατάσταση τεχνικών επεξεργασίας καυσαερίων σε πλοία. Αρμόδιοι φορείς Ευρ. Επ. Ευρ. Επ. / EMSA/ ΕΦΒΝ Ευρ. Επ. / ΕΦΒΝ Ευρ. Επ. επικουρούμ ενη από τον EMSA Ευρ. Επ./ EMSA/ ESSF Χρονοδιάγραμμα 2ο τρίμηνο του 2013 3.2.3. Παροχή ηλεκτρικής ενέργειας από την ξηρά Βρίσκονται ήδη σε εξέλιξη προσπάθειες τυποποίησης με σκοπό την προώθηση της υιοθέτησης της τεχνολογίας αυτής, η οποία μπορεί να μειώσει κατά πολύ την τοπική ρύπανση στους λιμένες και θα μπορούσε να τροφοδοτείται στο μέλλον με καθαρή αιολική ενέργεια από την ξηρά. Σύμφωνα με την πρόταση οδηγίας για την ανάπτυξη υποδομών εναλλακτικών καυσίμων 19, θα απαιτείται από τα κράτη μέλη να διασφαλίσουν την εγκατάσταση στους λιμένες συστημάτων παροχής ηλεκτρικής ενέργειας από την ξηρά για τα πλωτά σκάφη, υπό την προϋπόθεση ότι η εγκατάσταση αυτή θα είναι οικονομικά συμφέρουσα και θα αποφέρει περιβαλλοντικά οφέλη. Σύμφωνα με την πρόταση οδηγίας θα απαιτείται επίσης η παροχή ηλεκτρικής ενέργειας από ξηράς να πληροί το σχετικό πρότυπο EN και τις τεχνικές προδιαγραφές του προσφάτως εγκριθέντος παγκόσμιου προτύπου IEC/ISO/IEEE 80005-1 από τις 31 Δεκεμβρίου 2015. Περαιτέρω κίνητρα προτείνονται στην πρόσφατη αναθεώρηση της οδηγίας 2003/96/ΕΚ του Συμβουλίου της 27ης Οκτωβρίου 2003 σχετικά με την αναδιάρθρωση του κοινοτικού πλαισίου φορολογίας των ενεργειακών προϊόντων και της ηλεκτρικής ενέργειας. Η πρόταση της Επιτροπής προβλέπει υποχρεωτική προσωρινή φοροαπαλλαγή για την παροχή ηλεκτρικής ενέργειας από την ξηρά ενόσω τα πλοία είναι αγκυροβολημένα σε λιμένα. Αφού εγκριθεί η 19 COM(2013) 18 final. EL 17 EL

οδηγία, το κίνητρο αυτό θα ισχύει για περίοδο 8 ετών. Ωστόσο, συνεχίζονται ακόμη οι συζητήσεις για την προώθηση της σχετικής νομοθεσίας. Επόμενα βήματα Δράση 26. Τα κράτη μέλη και ο κλάδος οφείλουν να αξιοποιήσουν στο μέγιστο βαθμό τα κίνητρα που παρέχονται για την παροχή ηλεκτρικής ενέργειας από την ξηρά. Αρμόδιοι φορείς Χρονοδιά γραμμα ΚΜ/Κλάδος 31/12/ 2020 3.3. Ανάπτυξη υποδομών Η πρόταση για νέο κανονισμό σχετικά με τα ΔΕΔ-Μ ορίζει απαιτήσεις για τις υποδομές που σκοπό έχουν να διευκολύνουν την παροχή ασφαλών, αποδοτικών, έξυπνων, ενεργειακά αποδοτικών και βιώσιμων υπηρεσιών μεταφορών. Δίνεται επαρκής προσοχή στην εγκατάσταση νέων τεχνολογιών και καινοτομιών, συμπεριλαμβανομένης ιδίως της εξασφάλισης εγκαταστάσεων ανεφοδιασμού με εναλλακτικά καύσιμα, που απαιτούνται για τη χρήση τεχνολογιών για οικολογικά πλοία. Η στήριξη στο πλαίσιο του προγράμματος ΔΕΔ- Μ θα διευκολύνει τη στροφή προς οικολογικότερες ναυτιλιακές πρακτικές στους κυριότερους κυκλοφοριακούς άξονες κατά μήκος των ακτών της ΕΕ και στις διασυνδέσεις τους με την ενδοχώρα. 3.4. Έρευνα, τεχνολογική ανάπτυξη και καινοτομία Το έβδομο πρόγραμμα-πλαίσιο (ΠΠ7) της ΕΕ για τις μεταφορές έχει στηρίξει αρκετά ερευνητικά έργα 20 που αποσκοπούν συγκεκριμένα στην ανάπτυξη καινοτόμων ιδεών στον τομέα της ναυτιλίας, συμπεριλαμβανομένων καθαρών τεχνολογιών για τα πλοία, εναλλακτικών καυσίμων και στρατηγικών λειτουργίας για τη διασφάλιση οικολογικότερων θαλάσσιων μεταφορών. Οι δράσεις αυτές λαμβάνουν υπόψη και τις προτεραιότητες του «Θεματολογίου θαλάσσιας στρατηγικής έρευνας» που ορίζονται στην τεχνολογική πλατφόρμα «WATERBORNE», συμβάλλοντας στη συνεργασία των σχετικών εμπλεκομένων στην έρευνα και ανάπτυξη η οποία σχετίζεται με τις θαλάσσιες μεταφορές 21. Προς το παρόν, η τεχνολογική πλατφόρμα «WATERBORNE» επικαιροποιεί το θεματολόγιο της στρατηγικής έρευνάς της προκειμένου να υποβάλλει απόψεις σχετικά με τις προτεραιότητες για το επόμενο πρόγραμμα εργασίας που θα υλοποιηθεί στο πλαίσιο του προγράμματος «Ορίζων 2020» το χρηματοδοτικό πρόγραμμα της ΕΕ για την έρευνα και την καινοτομία την περίοδο 2014-2020. Προκειμένου να διασφαλιστεί η επιτυχής αντιμετώπιση των σχετικών με το περιβάλλον και το κλίμα προκλήσεων που αντιμετωπίζει ο ναυτιλιακός κλάδος, απαιτούνται περαιτέρω επενδύσεις στην έρευνα και ανάπτυξη σε συνδυασμό με μια πιο συντονισμένη και συνεκτική προσέγγιση από μέρους της ναυτιλιακής κοινότητας της ΕΕ. Με τη Λευκή Βίβλο του 2011 «Χάρτης πορείας για Ενιαίο Ευρωπαϊκό Χώρο Μεταφορών Για ανταγωνιστικό και 20 21 Τα προγράμματα STREAMLINE (Στρατηγική έρευνα σχετικά με καινοτόμες ιδέες για την πρόωση των πλοίων), TEFLES (Τεχνολογίες και σενάρια για τον περιορισμό των εκπομπών από πλοία), DEECON (Καινοτόμο σύστημα μετεπεξεργασίας για τον έλεγχο των εκπομπών από ντιζελομηχανές πλοίων) και HELIOS (Υψηλής πίεσης ηλεκτρονικώς ελεγχόμενος ψεκασμός για δίχρονες ντιζελομηχανές πλοίων) είναι μερικά ενδεικτικά παραδείγματα τέτοιων ερευνητικών έργων που χρηματοδοτούνται από την ΕΕ, για τα οποία μπορεί κανείς να βρει περισσότερες πληροφορίες στον ιστότοπο της υπηρεσίας παροχής πληροφοριών στον τομέα της κοινοτικής έρευνας και ανάπτυξης (CORDIS) στη διεύθυνση http://cordis.europa.eu/projects/home_en.html http://www.waterborne-tp.org/ EL 18 EL

ενεργειακά αποδοτικό σύστημα μεταφορών» 22 έχουν τεθεί φιλόδοξοι στόχοι για τη μείωση των εκπομπών CO 2 από τη ναυτιλία. Οι επαφές με εμπλεκομένους καταδεικνύουν ότι ο κλάδος καταβάλλει προσπάθειες για την υλοποίηση καινοτόμων προσεγγίσεων με σκοπό τη δημιουργία πλοίων με μηδενικές εκπομπές 23. Γενικά, η αυξημένη ενεργειακή απόδοση των σκαφών οδηγεί σε μείωση της συνολικής κατανάλωσης καυσίμων και, ως εκ τούτου, σε άμεση μείωση των εκπομπών ρύπων και CO 2. Αυτές οι καινοτόμες προσεγγίσεις απαιτούν την ενσωμάτωση αρκετών νέων τεχνολογιών, πιο ενδελεχείς μελέτες και έργα επικύρωσης. Δυνατότητες έρευνας και ανάπτυξης με σκοπό την υλοποίηση της εργαλειοθήκης για τις βιώσιμες πλωτές μεταφορές παρέχονται με το πρόγραμμα «Ορίζων 2020», συγκεκριμένα υπό τoν στόχο «Έξυπνες, οικολογικές και ενοποιημένες μεταφορές» της προτεραιότητας «Κοινωνιακές προκλήσεις». Προκειμένου να διασφαλιστεί το βέλτιστο όφελος από το πρόγραμμα «Ορίζων 2020», προβλέπεται η σύσταση ομάδας εργασίας για την έρευνα, την καινοτομία και τις τεχνολογίες στο πλαίσιο του ΕΦΒΝ. Η ομάδα εργασίας θα εκπονήσει για το ΕΦΒΝ προσανατολισμούς, απαιτήσεις και αποφάσεις σχετικά με την έρευνα και ανάπτυξη, που θα στηρίζουν την εργαλειοθήκη διά του συγκεκριμένου προγράμματος «Ορίζων 2020». Θα ληφθούν υπόψη οι περιφερειακές ιδιαιτερότητες κατά περίπτωση. 22 23 COM(2011)0144 final. Η πρόσφατη έκθεση LeaderSHIP, που δημοσιεύτηκε στις 20 Φεβρουαρίου 2013, εξετάζει επίσης μια πιθανή προσέγγιση που περιλαμβάνει τη σύμπραξη δημόσιου και ιδιωτικού τομέα για την επίτευξη σκαφών με μηδενικές εκπομπές / μηδενικά τεχνικά ατυχήματα (http://ec.europa.eu/enterprise/sectors/maritime/shipbuilding/leadership2015/). EL 19 EL

Επόμενα βήματα Δράση 27. Συμβολή στον καθορισμό του προγράμματος εργασίας για τις προσκλήσεις υποβολής προτάσεων στο πλαίσιο του προγράμματος «Ορίζων 2020». α) Προτάσεις για κατάλληλα θέματα και είδη δράσεων. β) Πληροφόρηση και καθοδήγηση των ενδιαφερόμενων οργανισμών για τη βέλτιστη αξιοποίηση της χρηματοδότησης στο πλαίσιο του προγράμματος «Ορίζων 2020» για την υλοποίηση της εργαλειοθήκης. 28. Συμβολή στην εκπόνηση του θεματολογίου στρατηγικής έρευνας και καινοτομίας για τον κλάδο των θαλάσσιων μεταφορών στο πλαίσιο του προγράμματος «Ορίζων 2020». α) Παρακολούθηση της προόδου και επικαιροποίηση των απαιτήσεων έρευνας και ανάπτυξης για την εργαλειοθήκη. β) Βοήθεια για την προσαρμογή των δράσεων έρευνας και ανάπτυξης της ΕΕ στην υλοποίηση πολιτικών. Αρμόδιοι φορείς Ευρ. Επ. /WTP/ΕΦΒΝ Ευρ. Επ. /WTP/ΕΦΒΝ Ευρ. Επ. /WTP/ΕΦΒΝ Χρονοδιάγραμμα Καθ όλο το 2013 και μετέπειτα Καθ όλο το 2013 και μετέπειτα 4. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ Η Επιτροπή θα εξακολουθήσει να συνεργάζεται στενά με τα κράτη μέλη και τους εμπλεκομένους για την υλοποίηση των μέτρων που προσδιορίζονται στο έγγραφο εργασίας των υπηρεσιών της Επιτροπής της 16ης Σεπτεμβρίου 2011, καθώς και για την εκπόνηση πρόσθετων μέτρων που θα προωθήσουν την περαιτέρω συμμόρφωση με το πρότυπο περί χαμηλής περιεκτικότητας σε θείο και θα προαγάγουν τη βιώσιμη και ανταγωνιστική ναυτιλία στην ΕΕ. Για το σκοπό αυτό, θα υλοποιηθεί το σύνολο δράσεων που προσδιορίστηκαν στα προηγούμενα κεφάλαια, όπως συνοψίζονται στο παράρτημα 1 της παρούσας έρευνας. Για την προώθηση και το συντονισμό της διαδικασίας αυτής, η Επιτροπή θα προβεί στη δημιουργία ενός ευρύτερου φόρουμ εμπλεκομένων, του Ευρωπαϊκού Φόρουμ Βιώσιμης Ναυτιλίας (ΕΦΒΝ). Το ΕΦΒΝ θα παράσχει μια πλατφόρμα για τη διεξαγωγή διαρθρωτικού διαλόγου, την ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών και τεχνικών γνώσεων, τη συνεργασία και το συντονισμό μεταξύ των σχετικών εμπλεκομένων του ναυτιλιακού κλάδου από το δημόσιο και τον ιδιωτικό τομέα και των σχετικών υπηρεσιών της Επιτροπής σε από κοινού προσδιοριζόμενους τομείς. Το ΕΦΒΝ θα συνεπικουρείται από τεχνικές ομάδες εργασίας των οποίων η προσοχή θα εστιαστεί αρχικά στις τεχνικές επεξεργασίας καυσαερίων και στη EL 20 EL

χρήση του ΥΦΑ ως ναυτιλιακού καυσίμου, στο συντονισμό των δραστηριοτήτων έρευνας και ανάπτυξης και της καινοτομίας (εργαζόμενες βάσει των ευρύτερων ερευνητικών και αναπτυξιακών προσανατολισμών που προβλέπονται στην τεχνολογική πλατφόρμα «WATERBORNE»), στα ζητήματα που αφορούν τη χρηματοδότηση και στην ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών για την εφαρμογή της οδηγίας 2012/33/ΕΕ. Η Επιτροπή θα υποβάλει έκθεση για την πρόοδο που σημειώνεται ως προς την υλοποίηση των εν λόγω μέτρων στα μέσα του 2015. EL 21 EL

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 1: Οδικός χάρτης για την προώθηση της υλοποίησης της εργαλειοθήκης για τις βιώσιμες πλωτές μεταφορές Δράση 1 Αίτηση για χρηματοδότηση δυνάμει των πολυετών και ετήσιων προσκλήσεων για προτάσεις στο πλαίσιο του ΔΕΔ-Μ για το 2012 Αρμόδιοι φορείς ΚΜ/Κλάδος Χρονοδιάγρ αμμα Ολοκληρώθηκε στις 28/02/2013 2 Αξιοποίηση των ευκαιριών που παρέχονται με την πρόσκληση στο πλαίσιο του προγράμματος Marco Polo για το 2013. 3 Ανάλυση πιθανών τρόπων προσαρμογής των κριτηρίων του προγράμματος Marco Polo II προκειμένου να αντικατοπτρίζουν καλύτερα τις συνθήκες της αγοράς και να καταστεί εφικτή η χρηματοδότηση έργων οικολογικής ναυτιλίας. Κλάδος 1 ο εξάμηνο 2013 Ευρ. Επ./ΚΜ Αρχές του 2013 4 Μέριμνα για βελτιωμένη αξιοποίηση των χρηματοδοτικών μέσων της ΕΕ για τις μεταφορές και συντονισμός με άλλα μέσα της ΕΕ, δηλ. των διαρθρωτικών ταμείων, δανείων της ΕΤΕπ κ.λπ. Ευρ. Επ./ΚΜ/Κλάδος Αρχές του 2013 5 Μέριμνα για συνέχιση του έργου του ESN που αφορά ενδεχόμενες συνέπειες (δηλ. επανάκαμψης άλλων μέσων μεταφοράς) στον τομέα των θαλάσσιων μεταφορών μικρών αποστάσεων στο χώρο της ΠΕΕΘ. 6 Αυξημένη ενημέρωση σχετικά με το πλαίσιο των όρων δανειοδότησης της ναυτιλίας από την ΕΤΕπ. Ευρ. Επ./ESN/SPC ΕΤΕπ/Ευρ. Επ. 7 Διερεύνηση ευκαιριών για πιθανές διατομεακές συνεργασίες που θα μπορούσαν να εξασφαλίσουν χρηματοδότηση από την ΕΤΕπ για ναυτιλιακά έργα. 8 Διερεύνηση της δυνατότητας αξιοποίησης των εγγυήσεων LGTT ή της πιλοτικής φάσης της πρωτοβουλίας για τα ομόλογα έργου στο πλαίσιο της στρατηγικής «Ευρώπη 2020» με σκοπό τη χρηματοδότηση έργων υποδομών θαλάσσιων μεταφορών με μεγάλες Ευρ. Επ./ΚΜ/Κλάδος/ ΕΦΒΝ Ευρ. Επ./ΚΜ/Κλάδος/ ΕΦΒΝ EL 22 EL

Δράση περιόδους απόσβεσης. Αρμόδιοι φορείς Χρονοδιάγρ αμμα 9 Διερεύνηση της δυνατότητας χρηματοδοτικού συνδυασμού έργων αναβάθμισης για την υποβολή αιτήματος για γενικά δάνεια από την ΕΤΕπ. 10 Εξέταση της δυνατότητας εφαρμογής εθνικών καθεστώτων χρηματοδότησης για τη στήριξη της έγκαιρης συμμόρφωσης των εθνικών ναυτιλιακών φορέων με το πρότυπο περί χαμηλής περιεκτικότητας σε θείο. 11 Προσδιορισμός πιθανών κινήτρων που θα ισχύουν σε τοπικό, εθνικό και περιφερειακό επίπεδο, δηλ. πράσινα λιμενικά τέλη και χρεώσεις για οικολογικά πλοία (σύμφωνα με τους κανόνες περί κρατικών ενισχύσεων). ΚΜ/Κλάδος/ΕΦΒΝ ΚΜ ΚΜ/Κλάδος 12 Συνέχιση του διεθνούς διαλόγου για τη ναυτιλία με τους κυριότερους διεθνείς εταίρους και συντονισμός με τους ΔΝΟ/ISO για ζητήματα βιωσιμότητας της ναυτιλίας. 13 Δημιουργία του Ευρωπαϊκού Φόρουμ Βιώσιμης Ναυτιλίας (ΕΦΒΝ). Ευρ. Επ. συνεπικουρούμενη από τον EMSA Ευρ. Επ. μαζί με τους σχετικούς εμπλεκομένους Επαναλαμβανόμενη 1 ο εξάμηνο του 2013 14 Οργάνωση της πρώτης συνεδρίασης της ολομέλειας του ΕΦΒΝ και έναρξη των εργασιών των τεχνικών ομάδων εργασίας του ΕΦΒΝ 15 Συζήτηση της εφαρμογής της οδηγίας 2012/33/ΕΕ 16 Εκπόνηση κοινών, εναρμονισμένων κατευθυντήριων γραμμών / προτύπων / κανόνων για τη χρήση του ναυτιλιακού ΥΦΑ ως καυσίμου πλοίων, που θα καλύπτουν πτυχές τεχνικές, επιχειρησιακές, ασφάλειας, προστασίας και κατάρτισης σχετικά με τα εξής: α) μεταφορά, αποθήκευση και διανομή, β) ανεφοδιασμός, γ) χρήση επί των πλοίων. 17 Ανάλυση ορισμένων δυνητικών φραγμών στην αγορά που θα παρεμπόδιζαν την Ευρ. Επ./ΕΦΒΝ 2 ο εξάμηνο του 2013 Ευρ. Επ./ΚΜ/ΕΦΒΝ/Κλ άδος Ευρ. Επ./EMSA /ΕΦΒΝ 2 ο εξάμηνο του 2013-2015 Ευρ. EL 23 EL