ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ Βρυξέλλες, 25 Oκτωβρίου 2012 (26.10) (OR. en) 15390/12 Διοργανικός φάκελος: 2012/0298 (APP) FISC 144 ECOFIN 871 ΠΡΟΤΑΣΗ Της : Ευρωπαϊκής Επιτροπής Με ημερομηνία: 25 Οκτωβρίου 2012 Αριθ. εγγρ. Επιτρ.: COM(2012) 631 final/2 Θέμα: Πρόταση ΑΠΟΦΑΣΗΣ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ για τη βελτίωση της συνεργασίας στον τομέα της φορολόγησης των χρηματοπιστωτικών συναλλαγών Επισυνάπτεται για τις αντιπροσωπίες η πρόταση της Επιτροπής, η οποία διαβιβάσθηκε με επιστολή του κ. Jordi AYET PUIGARNAU, Διευθυντή, στον κ. Uwe CORSEPIUS, Γενικό Γραμματέα του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης. συνημμ.: αγγλική γλώσσα - έγγραφο Επιτροπής COM(2012) 631 final/2 λοιπές γλώσσες - έγγραφο Επιτροπής COM(2012) 631 final 15390/12 γπ DG G I EL
ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ Βρυξέλλες, 25.10.2012 COM(2012) 631 final 2012/0298 (APP) Πρόταση ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ για τη βελτίωση της συνεργασίας στον τομέα της φορολόγησης των χρηματοπιστωτικών συναλλαγών EL EL
ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ 1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ Στις 28 Σεπτεμβρίου 2011 η Επιτροπή ενέκρινε πρόταση 1 οδηγίας του Συμβουλίου για ένα κοινό σύστημα φορολόγησης των χρηματοπιστωτικών συναλλαγών (ΦΧΣ») και για την τροποποίηση της οδηγίας 2008/7/ΕΚ 2. Η νομική βάση για την πρόταση οδηγίας του Συμβουλίου ήταν το άρθρο 113 της ΣΛΕΕ, καθώς η Επιτροπή έχει προτείνει οδηγίες για την εναρμόνιση της νομοθεσίας που αφορά την φορολόγηση των χρηματοπιστωτικών συναλλαγών στο βαθμό που είναι αναγκαία για να διασφαλιστεί η σωστή λειτουργία της εσωτερικής αγοράς σχετικά με τις συναλλαγές που αφορά χρηματοπιστωτικούς τίτλους και για την αποφυγή της στρέβλωσης του ανταγωνισμού. Η νομική βάση προβλέπει ομοφωνία στο Συμβούλιο σύμφωνα με ειδική νομοθετική διαδικασία, αφού πρώτα ζητηθεί η γνώμη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και της Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής. Η πρόταση αποσκοπεί στα εξής: εναρμόνιση των νομοθεσιών σχετικά την έμμεση φορολόγηση των χρηματοπιστωτικών συναλλαγών η οποία είναι αναγκαία για τη διασφάλιση της σωστής λειτουργίας της εσωτερικής αγοράς όσον αφορά τις συναλλαγές με χρηματοπιστωτικούς τίτλους και για την αποφυγή της στρέβλωσης του ανταγωνισμού μεταξύ των χρηματοπιστωτικών τίτλων, των φορέων και των αγορών σ ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση και ταυτόχρονα, διασφάλιση ότι τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα θα συνεισφέρουν σημαντικά για την κάλυψη του κόστους της πρόσφατης κρίσης και για τη δημιουργία ίσων όρων ανταγωνισμού με άλλους τομείς από την άποψη της φορολόγησης 3, και δημιουργία των κατάλληλων αντικινήτρων για συναλλαγές οι οποίες δεν βελτιώνουν την αποτελεσματικότητα των χρηματοπιστωτικών αγορών, συμπληρώνοντας με τον τρόπο αυτό τα κανονιστικά μέτρα που στοχεύουν στην αποφυγή μελλοντικών κρίσεων. Επειδή πριν από την έναρξη της χρηματοπιστωτικής και οικονομικής κρίσης ορισμένα κράτη μέλη επέβαλαν φόρους μόνο σε ορισμένες χρηματοπιστωτικές συναλλαγές, διάφορα άλλα αποφάσισαν ή έκαναν γνωστή την πρόθεσή τους να καθιερώσουν τέτοιο φόρο, να διευρύνουν το πεδίο εφαρμογής του υφισταμένου ΦΧΣ ή/και να αυξήσουν τους φορολογικούς συντελεστές, ώστε να διασφαλιστεί ότι τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα θα συνεισφέρουν σημαντικά για την κάλυψη του κόστους της πρόσφατης κρίσης και για την εξυγίανση των δημόσιων προϋπολογισμών. 1 2 3 COM (2011) 594. Οδηγία 2008/7/ΕΚ του Συμβουλίου της 12ης Φεβρουαρίου 2008 περί των έμμεσων φόρων των επιβαλλόμενων επί των συγκεντρώσεων κεφαλαίων Τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα επωφελήθηκαν πολύ, έμμεσα ή άμεσα, από τα μέτρα διάσωσης και εγγύησης που (προ)χρηματοδοτήθηκαν από τους φορολογούμενους κατά το διάστημα 2008-2012. Οι ενέργειες αυτές, σε συνδυασμό με την περιορισμένη οικονομική δραστηριότητα που προκάλεσε η εξάπλωση της αβεβαιότητας σχετικά με τη σταθερότητα του οικονομικού και του χρηματοπιστωτικού συστήματος επιδείνωσε τις δημόσιες οικονομικές ισορροπίες σε ολόκληρη την Ευρώπη. Οι περισσότερες χρηματοπιστωτικές και ασφαλιστικές υπηρεσίες εξαιρούνται από τον ΦΠΑ. EL 2 EL
Στο πλαίσιο αυτό η αποτελεσματική λειτουργία της εσωτερικής αγοράς (όσον αφορά τις χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες κυρίως) απαιτούσε μέτρα για την αποφυγή της στρέβλωσης του ανταγωνισμού μεταξύ των κρατών μελών και μεταξύ των προϊόντων και των φορέων. Αυτές οι θετικές επιπτώσεις καθώς και οι σκέψεις για ουδετερότητα των φόρων απαιτούσαν ευρεία εναρμόνιση, ώστε να καλυφθούν επίσης προϊόντα, όπως είναι τα παράγωγα, οι φορείς και οι αγορές που μετατοπίζονται με ευκολία. Για το λόγο αυτό, το 2011 η Επιτροπή υπέβαλε την προαναφερόμενη πρόταση οδηγίας για ένα κοινό σύστημα ΦΧΣ. Η πρόταση αυτή καθορίζει τα βασικά χαρακτηριστικά ενός ΦΧΣ για ολόκληρη την ΕΕ το οποίο θα βασίζεται σε μια ευρεία βάση, και αποσκοπεί στην επίτευξη των προαναφερόμενων στόχων. Συντάχθηκε μάλιστα κατά τέτοιο τρόπο, ώστε να ελαχιστοποιηθεί ο κίνδυνος μετατόπισης. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο διατύπωσε την θετική του γνώμη στις 23 Μαΐου 2012 4 και η Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή στις 29 Μαρτίου 2012 5. Εξάλλου, και η Επιτροπή των Περιφερειών εξέδωσε ευνοϊκή γνώμη στις 15 Φεβρουαρίου 2012 6. Η πρόταση και οι παραλλαγές της συζητήθηκαν εκτεταμένα στο πλαίσιο των συσκέψεων του Συμβουλίου κατά τη διάρκεια της Πολωνικής Προεδρίας 7 και συνεχίστηκαν με γρηγορότερο ρυθμό κατά τη διάρκεια της Δανικής Προεδρίας, αλλά δεν κατάφεραν να τύχουν της απαιτούμενης ομόφωνης στήριξης, λόγω των βασικών και αγεφύρωτων διαφορών μεταξύ των κρατών μελών. Κατά τη διάρκεια των συνεδριάσεων του Συμβουλίου της 22 ας Ιουνίου και της 10 ης Ιουλίου 2012 τα κράτη μέλη επιβεβαιώθηκε ότι υπήρχαν ουσιαστικές διαφορές απόψεων όσον αφορά την αναγκαιότητα δημιουργίας ενός κοινού συστήματος ΦΧΣ σε επίπεδο ΕΕ και ότι η αρχή του ενιαίου φόρου στις χρηματοπιστωτικές συναλλαγές δεν θα μπορούσε να αποτελέσει αντικείμενο ομόφωνης απόφασης στο πλαίσιο του Συμβουλίου στο ορατό μέλλον. Από τα προαναφερόμενα προκύπτει ότι οι στόχοι ενός κοινού συστήματος ΦΧΣ, όπως εξετάστηκαν στο πλαίσιο του Συμβουλίου με βάση την αρχική πρόταση της Επιτροπής, δεν μπορούν να επιτευχθούν εντός εύλογης προθεσμίας από την Ένωση στο σύνολό της. Υπ αυτές τις συνθήκες έντεκα κράτη μέλη (το Βέλγιο, η Γερμανία, η Εσθονία, η Ελλάδα, η Ισπανία, η Γαλλία, η Ιταλία, η Αυστρία, η Πορτογαλία, η Σλοβενία και η Σλοβακία) υπέβαλαν επίσημα αιτήματα στην Επιτροπή με επιστολές που παρελήφθησαν μεταξύ της 28ης Σεπτεμβρίου και της 23ης Οκτωβρίου 2012 αναφέροντας ότι επιθυμούσαν βελτίωση της μεταξύ τους συνεργασίας, με στόχο τη δημιουργία ενός κοινού συστήματος ΦΧΣ, και ότι η Επιτροπή έπρεπε να υποβάλει στο Συμβούλιο πρόταση προς το σκοπό αυτό. Διευκρίνισαν μάλιστα ότι το εύρος και οι στόχοι θα έπρεπε να βασίζονται στην πρόταση της Επιτροπής του Σεπτεμβρίου του 2011 για οδηγία του Συμβουλίου σχετικά με ένα κοινό σύστημα φορολόγησης των χρηματοπιστωτικών συναλλαγών. Επισημάνθηκε επίσης και η ανάγκη αποφυγής των δυνατοτήτων καταστρατήγησης, των στρεβλώσεων και των μεταφορών προς άλλες έννομες τάξεις. 4 5 6 7 P7_TA(2012)0217. ECO/321 CESE 818/2012 (ΕΕ C 181 της 21.06.2012, σ. 55). CDR 332/2011 (ΕΕ C 113 της 18.04.2012, σ. 7). Ο ΦΧΣ ήταν το πρώτο θέμα της ημερήσιας διάταξης του Συμβουλίου Οικονομικών και Χρηματοπιστωτικών Υποθέσεων της 8 ης Νοεμβρίου 2011 και εν συνεχεία κατά τις τρις επόμενες συνεδριάσεις του Μαρτίου, του Ιουνίου και του Ιουλίου του 2012. Από το Δεκέμβριο του 2011 μέχρι το Ιούνιο του 2012 έγιναν εφτά συνεδριάσεις της ομάδας εργασίας του Συμβουλίου για θέματα φορολογίας έμμεσης φορολογίας. EL 3 EL
Η παρούσα πρόταση απόφασης του Συμβουλίου με την οποία επιτρέπεται η ενισχυμένη συνεργασία στον τομέα των ΦΧΣ αποτελεί την απάντηση της Επιτροπής σε αυτά τα αιτήματα για την ενίσχυση της συνεργασίας. 2. Η ΝΟΜΙΚΗ ΒΑΣΗ ΤΗΣ ΕΝΙΣΧΥΜΕΝΗΣ ΣΥΝ ΕΡΓΑΣΙΑΣ Η ενισχυμένη συνεργασία διέπεται από το άρθρο 20 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΣΕΕ) και από τα άρθρα 326 έως 334 της Συνθήκης για τη Λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ). Η παρούσα πρόταση της Επιτροπής για απόφαση του Συμβουλίου με την οποία επιτρέπεται η ενισχυμένη συνεργασία στον τομέα των ΦΧΣ βασίζεται στο άρθρο 329 παράγραφος 1 της ΣΛΕΕ. 3. ΤΑ ΜΕΤΡΑ ΠΟΥ ΠΡΟΒΛΕΠΟΝΤΑΙ ΜΕ ΣΤΟΧΟ ΤΗΝ ΕΠΙΤΕΥΞΗ ΕΝΙΣΧΥΜΕΝΗΣ ΣΥΝ ΕΡΓΑΣΙΑΣ Η παρούσα πρόταση απόφασης του Συμβουλίου αφορά την έγκριση της ενισχυμένης συνεργασίας στον τομέα του ΦΧΣ. Μια πρόταση για ειδικά μέτρα υλοποίησης αυτής της ενισχυμένης συνεργασίας-δηλαδή στην ουσία για μια οδηγία σχετικά με ένα κοινό σύστημα ΦΧΣ θα υποβληθεί σε εύθετο χρόνο. Η παρούσα πρόταση θα βασιστεί κατά μεγάλο μέρος στην αρχική πρόταση της Επιτροπή όσον αφορά το εύρος και τους στόχους. 4. ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΤΩΝ ΝΟΜΙΚΩΝ ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΕΩΝ ΓΙΑ ΕΝΙΣΧΥΜΕΝΗ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ 4.1. Τομέας που αναφέρεται στη Συνθήκη Το άρθρο 329 παράγραφος 1 της ΣΛΕΕ ορίζει ότι ενισχυμένη συνεργασία μπορεί να καθιερωθεί «σε κάποιον από τους τομείς που αναφέρουν οι Συνθήκες». Ο όρος αυτός πληρούται. Πρώτον, ένα κοινό σύστημα ΦΧΣ όπως προκύπτει από την πρόταση της Επιτροπής και από τις συζητήσεις που έγιναν στο πλαίσιο του Συμβουλίου, προβλέπεται από τις συνθήκες ως ένας τρόπος έμμεσης εναρμόνισης της φορολογίας κατά την έννοια του άρθρου 113 της ΣΛΕΕ. Σύμφωνα με αυτή τη διάταξη το Συμβούλιο μπορεί να θεσπίσει διατάξεις τις οποίες, όπως το κοινό σύστημα που προτάθηκε και συζητήθηκε, είναι απαραίτητες για τη διασφάλιση της λειτουργίας της εσωτερικής αγοράς και για την αποφυγή της στρέβλωσης του ανταγωνισμού. Δεύτερον, ένα κοινό σύστημα ΦΧΣ, όπως το εν λόγω σύστημα, είναι αρκετά ευρύ για να θεωρηθεί ότι αντιστοιχεί σε έναν «τομέα» που καλύπτεται από τις συνθήκες και στον οποίο μπορεί να καθιερωθεί ενισχυμένη συνεργασία. Το ουσιαστικό πλαίσιο θα εναρμονίζει τη δομή του φόρου και θα καθορίζει τους ελάχιστους συντελεστές. Θα κατανέμει επίσης τα δικαιώματα φορολόγησης μεταξύ των κρατών μελών με στόχο την αποφυγή της διπλής φορολόγησης ή της διπλής μη φορολόγησης, την εναρμόνιση των όρων φορολόγησης και τον προσδιορισμό των φορολογούμενων. Τέλος θα περιλαμβάνει διάφορα στοιχεία με στόχο τη διασφάλιση ότι θα εισπράττεται όντως ο φόρος σε όλα τα κράτη μέλη. EL 4 EL
Το άρθρο 20 παράγραφος 1 της ΣΕΕ ορίζει ότι ενισχυμένη συνεργασία μπορεί να καθιερωθεί μόνο «στο πλαίσιο των μη αποκλειστικών αρμοδιοτήτων της Ένωσης». Η αρμοδιότητα που χορηγείται με το άρθρο 113 της ΣΣΛΕ αφορά την οδηγία και την καλή λειτουργία της εσωτερικής αγοράς, η οποία αποτελεί μια κοινή αρμοδιότητα, δηλαδή μη αποκλειστική αρμοδιότητα (άρθρο 3 και άρθρο 4 παράγραφος 2 της ΣΛΕΕ). 4.2. Απόφαση εξουσιοδότησης ως έσχατη λύση και συμμετοχή τουλάχιστον εννέα κρατών μελών Το άρθρο 20 παράγραφος 2 της ΣΕΕ ορίζει ότι η απόφαση με την οποία εγκρίνεται η ενισχυμένη συνεργασία εκδίδεται από το Συμβούλιο ως έσχατη λύση, εφόσον αυτό διαπιστώσει ότι οι επιδιωκόμενοι στόχοι της συνεργασίας αυτής δεν μπορούν να επιτευχθούν μέσα σε εύλογο χρονικό διάστημα από την Ένωση στο σύνολό της και υπό τον όρο ότι θα συμμετέχουν σε αυτήν τουλάχιστον εννέα κράτη μέλη. Ήδη κατά τη διάρκεια της πρώτης συνεδρίασης του Συμβουλίου Οικονομικών και Χρηματοπιστωτικών υποθέσεων της 8 ης Νοεμβρίου 2011 ορισμένα κράτη μέλη δήλωσαν ότι ήταν αντίθετα προς την ιδέα οποιουδήποτε κοινού συστήματος φορολόγησης των χρηματοπιστωτικών συναλλαγών σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης, εκτός εάν ένας παρόμοιος ΦΣΧ καθιερώνονταν σε παγκόσμιο επίπεδο. Στο στάδιο αυτό ένα κράτος μέλος πρότεινε να γίνει ψηφοφορία επί της πρότασης, προκειμένου να αποφευχθεί οποιαδήποτε μελλοντική συζήτηση σχετικά με έναν εναρμονισμένο ΦΧΣ σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Κατά τη διάρκεια των επτά συνεδριάσεων της ομάδας «οικονομικές εισφορές έμμεση φορολογία ΦΧΣ» του Συμβουλίου, πρώτα υπό την Πολωνική Προεδρία και εν συνεχεία υπό την Δανική Προεδρία, επ ευκαιρία των οποίων υποβλήθηκαν, εξετάστηκαν και συζητήθηκαν διάφορες προτάσεις για ένα ΦΧΣ που βασίζονταν στην πρόταση της Επιτροπής, επιβεβαιώθηκε ότι δεν ήταν δυνατό να επιτευχθεί ομοφωνία μεταξύ των κρατών μελών υπέρ ενός κοινού συστήματος ΦΧΣ είτε επ αυτού που πρότεινε η Επιτροπή είτε επί οποιασδήποτε άλλης παραλλαγής του. Κατά τη διάρκεια της συνεδρίασης του Συμβουλίου της 22 ας Ιουνίου 2012, τα κράτη μέλη που είχαν εκφράσει την αντίθεσή τους προς ένα κοινό σύστημα ΦΧΣ σε προηγούμενα στάδια δήλωσαν ότι εμμένουν στη θέση τους. Υπ αυτές τις συνθήκες διάφορα άλλα κράτη μέλη εξέφρασαν την πρόθεσή τους να ζητήσουν την άδεια να καθιερώσουν ενισχυμένη συνεργασία μεταξύ τους σύμφωνα με το άρθρο 20 της ΣΕΕ και το άρθρο 329 της ΣΛΕΕ. Ορισμένα από τα κράτη που ήταν εναντίον ενός κοινού συστήματος ΦΧΣ (οποιασδήποτε μορφής) ανέφεραν ότι δεν θα έφερναν αντίρρηση για την καθιέρωση μιας διαδικασίας ενισχυμένης συνεργασίας επ αυτού του θέματος, υπό τον όρο ότι θα επληρούντο όλοι οι απαραίτητοι όροι. Λαμβάνοντας υπόψη τις εκφρασθείσες απόψεις η (Δανική) Προεδρία κατέληξε στο συμπέρασμα κατά τη διάρκεια της ίδιας συνεδρίασης ότι δεν υπήρχε ομοφωνία για ένα ΦΧΣ όπως προτάθηκε από την Επιτροπή. Η Προεδρία επεσήμανε επίσης ότι ένας σημαντικός αριθμός αντιπροσωπειών υποστήριξε την πρόταση για ενισχυμένη συνεργασία. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο εξάλλου στη διάρκεια της συνεδρίασής του της 28 ης Ιουνίου 2012 ανέφερε ότι: «Όπως επισημάνθηκε κατά τη διάρκεια του Συμβουλίου της 22ας Ιουνίου 2012, η πρόταση για ένα φόρο επί των χρηματοπιστωτικών συναλλαγών δεν θα εγκριθεί από το Συμβούλιο εντός εύλογης προθεσμίας. Για το λόγο αυτό διάφορα κράτη μέλη θα υποβάλουν αίτημα για ενισχυμένη συνεργασία στον τομέα αυτό με στόχο την έγκρισή της μέχρι το Δεκέμβριου του 2012». EL 5 EL
Κατά τη συνεδρίαση του Συμβουλίου της 10 ης Ιουλίου 2012 η (τότε Κυπριακή) Προεδρία αναφέρθηκε στις συζητήσεις που είχαν γίνει κατά τη διάρκεια της συνεδρίασης του Συμβουλίου της 22ας Ιουνίου 2012 και στα προαναφερόμενα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου. Επεσήμανε επίσης την έλλειψη ομόφωνης υποστήριξης για την πρόταση ΦΧΣ που συζητήθηκε κατά τη διάρκεια της Δανικής Προεδρίας. Κατέληξε δε στο συμπέρασμα ότι εξακολουθούν να υπάρχουν ουσιαστικές διαφορές απόψεων όσον αφορά την ανάγκη καθιέρωσης ενός κοινού συστήματος ΦΧΣ σε επίπεδο ΕΕ και ότι η αρχή του εναρμονισμένου φόρου επί των χρηματοπιστωτικών συναλλαγών δεν θα τύχει ομόφωνης υποστήριξης στο πλαίσιο του Συμβουλίου κατά το άμεσο μέλλον. Επεσήμανε τέλος ότι ένας σημαντικός αριθμός κρατών μελών υποστήριξε την ιδέα της ενισχυμένης συνεργασίας, η οποία θα μπορούσε να δώσει τη δυνατότητα σε ένα περιορισμένο αριθμό κρατών μελών να συνεργαστούν πρώτα μεταξύ τους. Από τα προαναφερόμενα προκύπτει ότι οι στόχοι ενός κοινού συστήματος ΦΧΣ, όπως προτάθηκε από την Επιτροπή και συζητήθηκε στο Συμβούλιο, δεν μπορούν να επιτευχθούν εντός ευλόγου χρονικού διαστήματος από την Ένωση στο σύνολό της. Κατά συνέπεια η τελευταία λύση για την επίτευξη προόδου σ αυτό το θέμα εντός του πλαισίου της Συνθήκης θα μπορούσε να είναι μια διαδικασία ενισχυμένης συνεργασίας σύμφωνα με το άρθρο 20 της ΣΕΕ και το άρθρο 329 της ΣΛΕΕ. Υπ αυτές τις συνθήκες έντεκα κράτη μέλη (το Βέλγιο, η Γερμανία, η Εσθονία, η Ελλάδα, η Ισπανία, η Γαλλία, η Ιταλία, η Αυστρία, η Πορτογαλία, η Σλοβενία και η Σλοβακία) υπέβαλαν επίσημα αιτήματα προς την Επιτροπή αναφέροντας ότι επιθυμούν την καθιέρωση ενισχυμένης συνεργασίας μεταξύ τους με στόχο την καθιέρωση ενός κοινού συστήματος ΦΧΣ και ότι η Επιτροπή έπρεπε να υποβάλει σχετική πρόταση στο Συμβούλιο προς το σκοπό αυτό. 4.3. Προαγωγή των στόχων της Ένωσης, προστασία των συμφερόντων της και ενίσχυση της διαδικασίας ολοκλήρωσής της Η δημιουργία εσωτερικής αγοράς είναι ένας από τους βασικούς στόχους της Ένωσης, όπως ορίζεται στο άρθρο 3 παράγραφος 3 της ΣΕΕ. Ο στόχος αυτός θα μπορούσε να διευρυνθεί μέσω ενός κοινού συστήματος ΦΧΣ, λόγω του ότι οι χρηματαγορές χαρακτηρίζονται τώρα από μια σημαντική διεθνή διάσταση και οι σημαντικές διαφορές όσον αφορά τη φορολόγηση στον τομέα αυτό θα μπορούσαν να προκαλέσουν σημαντικές στρεβλώσεις του ανταγωνισμού και να παρεμποδίσουν τη δημιουργία μιας πραγματικής εσωτερικής αγοράς για τα καλυπτόμενα προϊόντα. Η εναρμόνιση των νομοθεσιών που αφορούν τις διάφορες μορφές έμμεσης φορολόγησης σύμφωνα με το άρθρο 113 της ΣΛΕΕ έχει ως στόχο «την δημιουργία και λειτουργία της εσωτερικής αγοράς» και «την αποφυγή της στρέβλωσης του ανταγωνισμού». Η συνύπαρξη διάφορων εθνικών μορφών ΦΧΣ που επιβάλλονται προς το παρόν ή ενδέχεται να επιβληθούν στο άμεσο μέλλον σε έναν αριθμό κρατών μελών συνεπάγεται τον κατακερματισμό της αγοράς. Το γεγονός αυτό με τη σειρά του προκαλεί στρεβλώσεις στον ανταγωνισμό υπό τη μορφή επιλογής ευνοϊκότερου φορολογικού καθεστώτος, εκτροπές εμπορίου, τόσο μεταξύ των προϊόντων όσο και των γεωγραφικών περιοχών, παροχή κινήτρων στις επιχειρήσεις για την αποφυγή της φορολόγησης μέσω ενεργειών με λίγη οικονομική αξία καθώς και πρόσθετο κόστος με το οποίο επιβαρύνονται εξ αιτίας των προβλημάτων που ενυπάρχουν σ αυτές τις καταστάσεις. Αυτή η κατάσταση επικρατεί προς το παρόν και θα επιδεινωθεί ακόμη περισσότερο, εάν δεν γίνουν προσπάθειες εναρμόνισης. Δεν εξυπηρετεί EL 6 EL
εξάλλου τον στόχο της Ένωσης για τη δημιουργία εσωτερικής αγοράς με εύρυθμη λειτουργία, πέραν των αρνητικών επιπτώσεων όσον αφορά τα φορολογικά έσοδα. Θα έχει ιδιαίτερη σημασία για τον χρηματοπιστωτικό τομέα όπου οι φορολογικές βάσεις είναι από τη φύση τους πολύ ευκίνητες και οι επιλογές εξαρτώνται συχνά από το ύψος του κόστους των συναλλαγών (το οποίο περιλαμβάνει τους φόρους) και όπου ο κίνδυνος μετατόπισης εξ αιτίας του κόστους είναι πολύ μεγάλος. Η αρχική πρόταση της Επιτροπής που βασιζόταν στο άρθρο 113 της ΣΛΕΕ είχε ως στόχο την αντιμετώπιση των προαναφερόμενων θεμάτων. Ο στόχος της δημιουργίας μιας πραγματικής εσωτερικής αγοράς και της βελτίωσης της λειτουργίας της, ως εκ της φύσεώς του, αφορά και την ζητηθείσα ενισχυμένη συνεργασία, δηλαδή τη συνεργασία μεταξύ ενός μικρότερου αριθμού κρατών μελών. Στο ξεκίνημα της ενισχυμένης συνεργασίας άμεσα οφέλη για την εσωτερική αγορά θα προκύψουν κατ ανάγκη εντός των γεωγραφικών ορίων αυτής της συνεργασίας, δεδομένου ότι δεν συμμετέχουν όλα τα κράτη μέλη. Εν τούτοις, δεδομένου ότι η συνεργασία αυτή πρέπει «να παραμένει διαρκώς ανοικτή σε όλα τα κράτη μέλη» (άρθρο 20 παράγραφος 1 δεύτερο εδάφιο της ΣΛΕΕ, δεύτερη πρόταση), η γεωγραφική της επίπτωση θα αυξάνεται αναλόγως κάθε φορά που θα προσχωρεί ένα άλλο κράτος μέλος. Επιπλέον, τα πλεονεκτήματα της εσωτερικής αγοράς, όσον αφορά τη μείωση του κόστους λόγω της πολυπλοκότητας θα γίνουν αισθητά και στους θεσμούς των κρατών μελών που δεν θα συμμετάσχουν αρχικά. Οι χρηματοπιστωτικές τους συναλλαγές που θα καλύπτονται από την ενισχυμένη συνεργασία θα αποτελούν αντικείμενο ενός ενιαίου κοινού συστήματος και όχι μιας πληθώρας διαφορετικών εθνικών κανόνων. Καταλήγοντας θα μπορούσαμε να πούμε ότι η ζητηθείσα ενισχυμένη συνεργασία θα μπορούσε να διευρύνει τους στόχους της Ένωσης, να προστατεύσει τα συμφέροντά της και να ενισχύσει τη διαδικασία ενοποίησης. 4.4. Συμμόρφωση με τις Συνθήκες και το δίκαιο της Ένωσης Σύμφωνα με το άρθρο 326 παράγραφος 1 της ΣΛΕΕ, η ενισχυμένη συνεργασία πρέπει να είναι συμβατή με τις Συνθήκες και το δίκαιο της Ένωσης. Κατά συνέπεια, καθιερώνοντας ένα κοινό και εναρμονισμένο σύστημα ΦΧΣ, η ενισχυμένη συνεργασία πρέπει να τηρεί το υφιστάμενο κεκτημένο στον τομέα αυτό. Προς το παρόν υπάρχει μόνο μια νομοθετική πράξη της Ένωσης που αφορά την φορολόγηση των χρηματοπιστωτικών συναλλαγών και ειδικά η οδηγία 2008/7/ΕΚ του Συμβουλίου 8. Ειδικότερα το άρθρο 5 παράγραφος 2 της οδηγίας αυτής αποκλείει οποιαδήποτε μορφή έμμεσης φορολόγησης κατά την έκδοση ορισμένων χρηματοπιστωτικών τίτλων (συναλλαγές στην πρωτογενή αγορά όσον αφορά αυτούς τους τίτλους). Εξάλλου, με την επιφύλαξη αυτού του αποκλεισμού, το άρθρο 6 παράγραφος 1 στοιχείο α της εν λόγω οδηγία παρέχει στα κράτη μέλη τη δυνατότητα να φορολογούν τη μεταβίβαση των τίτλων (συναλλαγές στη δευτερογενή αγορά). Αυτό σημαίνει ότι, ενώ μπορεί να επιβάλλεται φόρος στις μεταβιβάσεις τίτλων, κανένας φόρος δεν μπορεί να επιβάλλεται στην έκδοση και στην αγορά από τον 8 Οδηγία 2008/7/EOK του Συμβουλίου περί των έμμεσων φόρων των επιβαλλομένων επί των συγκεντρώσεων κεφαλαίων (ΕΕ L 46, 21.02.2008, σ. 11). EL 7 EL
πρώτο κάτοχο χρηματοπιστωτικών τίτλων που καλύπτονται από το άρθρο 5 παράγραφος 2 της οδηγίας 2008/7/ΕΚ 9. Οποιαδήποτε πιθανή οδηγία του Συμβουλίου για την εφαρμογή της ενισχυμένης συνεργασίας στον τομέα του ΦΧΣ θα πρέπει να τηρεί τις διατάξεις της οδηγίας 2008/7/ΕΚ του Συμβουλίου, ώστε να αποφευχθεί οποιαδήποτε πιθανή σύγκρουση μεταξύ των δύο οδηγιών. 4.5. Μη υπονόμευση της εσωτερικής αγοράς ούτε της οικονομικής, κοινωνικής και εδαφικής συνοχής, κανένας φραγμός ή εισαγωγή διακρίσεων στο εμπόριο, καμία στρέβλωση του ανταγωνισμού 4.5.1. Η ενισχυμένη συνεργασία δεν θίγει την εσωτερική αγορά ούτε την οικονομική, κοινωνική και εδαφική συνοχή Το άρθρο 326 παράγραφος 2 της ΣΛΕΕ ορίζει ότι η ενισχυμένη συνεργασία δεν θίγει την εσωτερική αγορά ούτε την οικονομική, κοινωνική και εδαφική συνοχή. Η ενισχυμένη συνεργασία στο παρόν πλαίσιο δεν θα προσέκρουε στην απαίτηση ότι η συνεργασία αυτή δεν θα πρέπει να θίγει την εσωτερική αγορά. Η εναρμόνιση του ΦΧΣ στην επικράτεια της ομάδας κρατών μελών (πεδίο εφαρμογής ΦΧΣ) θα μπορούσε να συμβάλει στη βελτίωση της λειτουργίας της εσωτερικής αγοράς, παρόλο ότι τα οφέλη αυτά δεν θα γίνουν πλήρως και άμεσα αισθητά και στα 27 κράτη μέλη 10. Πρώτα απ όλα θα μειωθούν ή/και θα αποφευχθούν οι κίνδυνοι κατακερματισμού της εσωτερικής αγοράς και στρέβλωσης του ανταγωνισμού εντός του πεδίου εφαρμογής ΦΧΣ που καλύπτεται από την ενισχυμένη συνεργασία. Η εν λόγω συνεργασία θα βελτιώσει μάλλον παρά θα υποσκάψει τη λειτουργία της εσωτερικής αγοράς στο επίπεδο των 27 κρατών μελών. Επιπλέον, οι οικονομικοί φορείς ακόμη και εκτός των χωρών στους οποίους θα ισχύει ο ΦΧΣ θα επωφελούνται από την απλοποίηση του εναρμονισμένου καθεστώτος που θα εφαρμόζεται από όλα τα συμμετέχοντα κράτη μέλη, όφελος το οποίο δεν θα υπήρχε στην περίπτωση διαφορετικών και μη εναρμονισμένων ΦΧΣ. Για παρόμοιους λόγους η οικονομική κοινωνική και εδαφική συνοχή δεν θα επηρεαζόταν αρνητικά από την επιδιωκόμενη ενισχυμένη συνεργασία. Δεν υπάρχουν ενδείξεις ότι η ενισχυμένη συνεργασία με στόχο την έγκριση εναρμονισμένων διατάξεων σχετικά με τον ΦΧΣ θα προκαλούσε σημαντικές διαφορές στην οικονομική ή κοινωνική ανάπτυξη μεταξύ των συμμετεχόντων και των μη συμμετεχόντων κρατών μελών. Ούτε θα επηρέαζε, ειδικότερα, αρνητικά την οικονομική ή κοινωνική ανάπτυξη των φτωχότερων ή των γεωγραφικά πιο απομακρυσμένων περιοχών της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Θα πρέπει επίσης να επισημανθεί ότι τα κράτη μέλη που ζητούν ενισχυμένη συνεργασία παρουσιάζουν μεγάλες διαφορές μεταξύ τους. 9 Βλέπε απόφαση του Δικαστηρίου της 1 ης Οκτωβρίου 2009, υπόθεση C-569/07, σημεία 32-35, που παραπέμπουν στην υπόθεση C-415/02 (ΕΕ C 282 της 21.11.2009, σ. 6). 10 Βλέπε τμήμα 4.3 ανωτέρω. 11 ΕΕ C, σ EL 8 EL
4.5.2. Η ενισχυμένη συνεργασία δεν πρέπει να συνιστά φραγμό ή διάκριση στις συναλλαγές μεταξύ των κρατών μελών ούτε να προκαλεί στρεβλώσεις του ανταγωνισμού μεταξύ τους Το άρθρο 326 παράγραφος 2 της ΣΛΕΕ ορίζει ότι η ενισχυμένη συνεργασία δεν πρέπει να συνιστά φραγμό ή διάκριση στις συναλλαγές μεταξύ των κρατών μελών ούτε να προκαλεί στρεβλώσεις του ανταγωνισμού μεταξύ τους. Η Επιτροπή θεωρεί ότι πληρούται αυτός ο όρος για τους εξής λόγους. Οι όροι οποιουδήποτε εναρμονισμένου καθεστώτος ΦΧΣ που θα εφαρμόζεται υπό συνθήκες ενισχυμένης συνεργασίας θα ισχύουν απαρεγκλίτως για όλα τα σχετικά χρηματοπιστωτικά ιδρύματα και τις σχετικές συναλλαγές σύμφωνα με αντικειμενικά κριτήρια και ειδικότερα τα γεωγραφικά συνδετικά στοιχεία στα οποία αναφέρονται. Εξάλλου, η συνύπαρξη του νομικού συστήματος των εναρμονισμένων ΦΧΣ, που θα εφαρμόζεται εντός των συμμετεχόντων κρατών μελών αφενός και των λοιπών νομικών συστημάτων των μη συμμετεχόντων κρατών μελών αφετέρου δεν μπορεί να θεωρηθεί ως εμπόδιο, διάκριση ή στρέβλωση του ανταγωνισμού. Εάν δεν υπήρχε η ενισχυμένη συνεργασία θα υπήρχε ένας ακόμη μεγαλύτερος αριθμός νομικών συστημάτων. Απ αυτή την άποψη η επιδιωκόμενη ενισχυμένη συνεργασία μειώνει τις πιθανότητες στρέβλωσης του ανταγωνισμού, και ειδικά όσον αφορά τις στρεβλώσεις που προκαλούνται μέσω της μη φορολόγησης ή της διπλής φορολόγησης. 4.6. Σεβασμός των δικαιωμάτων, των αρμοδιοτήτων και των υποχρεώσεων των μη συμμετεχόντων κρατών μελών Το άρθρο 327 της ΣΛΕΕ ορίζει ότι οι ενισχυμένες συνεργασίες σέβονται τις αρμοδιότητες, τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις των κρατών μελών που δεν συμμετέχουν σε αυτές. Η ενισχυμένη συνεργασία στον τομέα ενός κοινού συστήματος ΦΧΣ συμμορφώνεται επίσης με αυτή την διάταξη. Ειδικότερα, ένα τέτοιο σύστημα δεν θα μπορούσε κατά κανένα τρόπο να παρεμποδίσει τα μη συμμετέχοντα κράτη μέλη να διατηρήσουν ή να καθιερώσουν ένα ΦΧΣ με βάση μη εναρμονισμένους εθνικούς κανόνες, υπό τον όρο ότι θα συμμορφώνονται με το δίκαιο της Ένωσης που ισχύει ούτως ή άλλως. Εξάλλου, το κοινό σύστημα ΦΧΣ θα προσέδιδε δικαιώματα φορολόγησης στα συμμετέχοντα κράτη μέλη μόνο βάσει κατάλληλων συνδετικών στοιχείων. 5. Γενικά συμπεράσματα Με βάση τα προαναφερόμενα η Επιτροπή καταλήγει στο συμπέρασμα ότι πληρούνται όλοι οι νομικοί όροι που προβλέπουν οι Συνθήκες για την ενισχυμένη συνεργασία, υπό τον όρο ότι η πράξη εφαρμογής της παρούσας ενισχυμένης συνεργασίας θα συμμορφώνεται πλήρως προς τη σχετική διάταξη της οδηγίας 2008/7/ΕΚ του Συμβουλίου. Η Επιτροπή θεωρεί επίσης ότι είναι ώριμες οι συνθήκες για την έγκριση της ενισχυμένης συνεργασίας. EL 9 EL
Η πρόσφατη παγκόσμια οικονομική και χρηματοπιστωτική κρίση είχε σοβαρές επιπτώσεις στις οικονομίες και στα δημόσια οικονομικά της ΕΕ. Ο χρηματοπιστωτικός τομέας συνέβαλε σημαντικά στην πρόκληση της οικονομικής κρίσης, ενώ οι κυβερνήσεις, και οι ευρωπαίοι πολίτες γενικότερα, επιβαρύνθηκαν με το κόστος της. Ο χρηματοπιστωτικός τομέας χαρακτηρίστηκε από μεγάλη κερδοφορία κατά τη διάρκεια των δύο τελευταίων δεκαετιών, γεγονός που ενδέχεται να οφείλεται εν μέρει στο (φανερό ή κρυφό) δίκτυο ασφάλειας που παρείχαν οι κυβερνήσεις σε συνδυασμό με τον τραπεζικό έλεγχο και την απαλλαγή από τον ΦΠΑ. Υπ αυτές τις συνθήκες ορισμένα κράτη μέλη άρχισαν να εφαρμόζουν πρόσθετες μορφές φορολόγησης του χρηματοπιστωτικού τομέα, ενώ άλλα κράτη μέλη έχουν ήδη δημιουργήσει ειδικά καθεστώτα φορολόγησης των χρηματοπιστωτικών συναλλαγών. Η τρέχουσα κατάσταση έχει προκαλέσει τα ακόλουθα ανεπιθύμητα αποτελέσματα: - κατακερματισμό της φορολόγησης των χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών στην εσωτερική αγορά λαμβανομένου υπόψη του μεγάλου αριθμού μη συντονισμένων εθνικών κέντρων φορολόγησης-με συνέπεια τη δυνατότητα στρέβλωσης του ανταγωνισμού μεταξύ των χρηματοπιστωτικών τίτλων, των οικονομικών φορέων και των αγορών σε ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση και της διπλής φορολόγησης ή της διπλής μη φορολόγησης. - τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα δεν συμβάλλουν ανάλογα και σημαντικά στην κάλυψη του κόστους της πρόσφατης κρίσης και δεν διασφαλίζονται ισότιμοι όροι ανταγωνισμού με τους άλλους τομείς από την άποψη της φορολόγησης, - η φορολογική πολιτική δεν συμβάλλει στην παροχή αντικινήτρων για τις συναλλαγές οι οποίες δεν βελτιώνουν την αποτελεσματικότητα των χρηματοπιστωτικών αγορών ούτε βελτιώνουν τα ρυθμιστικά μέτρα για την αποφυγή μελλοντικών κρίσεων, αλλά θα μπορούσαν απλώς να εκτρέψουν τις προσόδους από τον μη χρηματοπιστωτικό τομέα της οικονομίας προς τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα και έτσι να προκαλέσουν αύξηση των επενδύσεων σε δραστηριότητες οι οποίες δεν αυξάνουν την ευημερία. Η εφαρμογή ενός κοινού συστήματος φορολόγησης των χρηματοπιστωτικών συναλλαγών μεταξύ ενός επαρκούς αριθμού κρατών μελών θα μπορούσε να αποφέρει άμεσα απτά οφέλη και στους τρεις προαναφερόμενους τομείς όσον αφορά τις χρηματοπιστωτικές συναλλαγές που καλύπτονται από την ενισχυμένη συνεργασία. Σε σχέση με αυτά τα τρία σημεία θα μπορούσε να βελτιωθεί η θέση των συμμετεχόντων κρατών μελών ως προς τη μετατόπιση των κινδύνων, τα φορολογικά έσοδα, την αποτελεσματικότητα των χρηματοπιστωτικών αγορών και την αποφυγή της διπλής φορολόγησης ή της μη φορολόγησης. Θα μπορούσε εξάλλου να επηρεαστεί η νομοθεσία και η πολιτική άλλων κρατών μελών στον τομέα αυτό, ενώ οι επιχειρήσεις από τα άλλα κράτη μέλη θα μπορούσαν επίσης να επωφεληθούν από τη μείωση του κατακερματισμού της εσωτερικής αγοράς (βλ. παραπάνω). Με ένα καθεστώς ανάλογο με αυτό της αρχικής πρότασης της Επιτροπής θα μπορούσαν να αντιμετωπιστούν η φοροδιαφυγή, οι στρεβλώσεις και οι μεταφορές προς άλλες έννομες τάξεις. EL 10 EL
2012/0298 (APP) Πρόταση ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ για τη βελτίωση της συνεργασίας στον τομέα της φορολόγησης των χρηματοπιστωτικών συναλλαγών ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ, Έχοντας υπόψη τη Συνθήκη για τη Λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης και ιδίως το άρθρο 329, παράγραφος 1, Έχοντας υπόψη τα αιτήματα του Βελγίου, της Γερμανίας, της Εσθονίας, της Ελλάδας, της Ισπανίας, της Γαλλίας, της Ιταλίας, της Αυστρίας, της Πορτογαλίας, της Σλοβενίας και της Σλοβακίας, Έχοντας υπόψη την πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Έχοντας υπόψη τη συγκατάθεση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου 11, Εκτιμώντας τα ακόλουθα: 1) Σύμφωνα με το άρθρο 3 παράγραφος 3 της Συνθήκης για την Λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης η Ένωση πρέπει να εγκαθιδρύσει εσωτερική αγορά. 2) Σύμφωνα με το άρθρο 113 της Συνθήκης για την Λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ) το Συμβούλιο θεσπίζει διατάξεις για την εναρμόνιση των νομοθεσιών περί των φόρων κύκλου εργασιών, των ειδικών φόρων κατανάλωσης και των λοιπών έμμεσων φόρων στο βαθμό που η εναρμόνιση αυτή είναι αναγκαία για να εξασφαλιστεί η εγκαθίδρυση και η λειτουργία της εσωτερικής αγοράς και να αποφευχθούν οι στρεβλώσεις του ανταγωνισμού. 3) Το 2011 η Επιτροπή διαπίστωσε ότι διεξάγονταν συζητήσεις σε όλα τα επίπεδα σχετικά με την πρόσθετη φορολόγηση του χρηματοπιστωτικού τομέα. Οι συζητήσεις αυτές πηγάζουν από την επιθυμία να διασφαλιστεί ότι ο χρηματοπιστωτικός τομέας θα συνεισφέρει ανάλογα και ουσιαστικά στην κάλυψη του κόστους της κρίσης και ότι θα φορολογείται με δίκαιο τρόπο σε σχέση με άλλους τομείς στο μέλλον, να καταργηθούν τα κίνητρα για τις υπερβολικά ριψοκίνδυνες δραστηριότητες των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων, να συμπληρωθούν τα κανονιστικά μέτρα τα οποία στοχεύουν στην αποφυγή μελλοντικών κρίσεων και να προκύψουν πρόσθετα έσοδα για τους γενικούς προϋπολογισμούς ή για τους στόχους συγκεκριμένων πολιτικών. 4) Με αυτά τα δεδομένα ενέκρινε η Επιτροπή μία πρόταση οδηγίας του Συμβουλίου για ένα κοινό σύστημα φορολόγησης των χρηματοπιστωτικών συναλλαγών και για την 11 EL 11 EL
τροποποίηση της οδηγίας 2008/7/ΕΚ 12. Ο βασικός στόχος αυτής της πρότασης ήταν να διασφαλιστεί η σωστή λειτουργία της εσωτερικής αγοράς και η αποφυγή στρεβλώσεων του ανταγωνισμού. 5) Κατά τη συνεδρίαση του Συμβουλίου της 22ας Ιουνίου 2012 επιβεβαιώθηκε ότι δεν έτυχε ομόφωνης στήριξης το κοινό σύστημα φορολόγησης των χρηματοπιστωτικών συναλλαγών (ΦΧΣ)όπως προτάθηκε από την Επιτροπή. Στα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της 29 ης Ιουνίου 2012 εξάλλου αναφέρεται ότι η προταθείσα οδηγία δεν θα εγκριθεί από το Συμβούλιο εντός εύλογου χρονικού διαστήματος. Κατά τη συνεδρίαση του Συμβουλίου της 10 ης Ιουλίου 2012 επισημάνθηκαν οι υφιστάμενες και βασικές διαφορές απόψεων όσον αφορά την ανάγκη καθιέρωσης ενός κοινού συστήματος ΦΧΣ σε επίπεδο ΕΕ και επιβεβαιώθηκε ότι η αρχή της εναρμονισμένης φορολόγησης των χρηματοπιστωτικών συναλλαγών δεν θα τύχει ομόφωνης υποστήριξης στο πλαίσιο του Συμβουλίου στο άμεσο μέλλον. 6) Υπό αυτές τις συνθήκες έντεκα κράτη μέλη και συγκεκριμένα το Βέλγιο, η Γερμανία, η Εσθονία, η Ελλάδα, η Ισπανία, η Γαλλία, η Ιταλία, η Αυστρία, η Πορτογαλία, η Σλοβενία και η Σλοβακία υπέβαλαν αιτήματα στην Επιτροπή με επιστολές που παρελήφθησαν μεταξύ της 28 ης Σεπτεμβρίου και της 23ης Οκτωβρίου 2012 αναφέροντας ότι ήθελαν να εγκαθιδρύσουν ενισχυμένη συνεργασία μεταξύ τους στον τομέα του ΦΧΣ. Αυτά τα κράτη μέλη ζήτησαν να βασίζεται το εύρος και οι στόχοι της ενισχυμένης συνεργασίας στην πρόταση οδηγίας που υπέβαλε η Επιτροπή στις 28 Σεπτεμβρίου 2011. Αναφέρθηκαν επίσης ιδιαιτέρως και στην ανάγκη αποφυγής των πράξεων φοροδιαφυγής, των στρεβλώσεων και των μεταφορών προς άλλες έννομες τάξεις. 7) Η ενισχυμένη συνεργασία ελπίζεται ότι θα παράσχει το απαραίτητο θεσμικό πλαίσιο για τη δημιουργία ενός κοινού συστήματος ΦΧΣ στα συμμετέχοντα κράτη μέλη και θα διασφαλίσει ότι θα εναρμονίζονται τα βασικά στοιχεία του φόρου. Τονίζεται επίσης ότι με τον τρόπο αυτό θα αποφευχθούν στο μέτρο του δυνατού η παροχή κινήτρων για την επιλογή ευνοϊκότερου φορολογικού καθεστώτος και οι στρεβλώσεις της κατανομής ανάμεσα στις χρηματοπιστωτικές αγορές καθώς και οι δυνατότητες διπλής φορολόγησης ή μη φορολόγησης καθώς και οι πράξεις αποφυγής. 8) Πληρούνται συνεπώς οι προϋποθέσεις που ορίζονται στο άρθρο 20 της ΣΕΕ και στα άρθρα 326 και 329 της ΣΛΕΕ 9) Κατά τη συνεδρίαση του Συμβουλίου της 29 ης Ιουνίου 2012 διαπιστώθηκε και επιβεβαιώθηκε στις 10 Ιουλίου 2012 ότι ο στόχος της έγκρισης ενός κοινού συστήματος φορολόγησης των χρηματοπιστωτικών συναλλαγών δεν μπορεί να επιτευχθεί εντός εύλογου χρονικού διαστήματος από την Ένωση στο σύνολό της. Κατά συνέπεια, πληρούται ο όρος που προβλέπει το άρθρο 20 παράγραφος 2 της ΣΕΕ ότι η ενισχυμένη συνεργασία μπορεί να εγκριθεί μόνο ως έσχατη λύση 10) Το καθ ύλην πεδίο εφαρμογής εντός του οποίου θα μπορούσε να λάβει χώρα η ενισχυμένη συνεργασία, η δημιουργία ενός κοινού συστήματος ΦΧΣ εντός της Ένωσης, είναι ένα πεδίο που καλύπτεται από το άρθρο 113 της ΣΛΕΕ και κατά συνέπεια από τις Συνθήκες. 12 COM (2011) 594 τελικό της 28 ης Σεπτεμβρίου 2011 EL 12 EL
11) Η ενισχυμένη συνεργασία για τη δημιουργία ενός κοινού συστήματος ΦΧΣ έχει ως στόχο να διασφαλίσει τη σωστή λειτουργία της εσωτερικής αγοράς. Στο πλαίσιο αυτής της συνεργασίας αποφεύγεται η συνύπαρξη διαφορετικών εθνικών καθεστώτων και κατά συνέπεια ο περιττός και κατακερματισμός της αγοράς και τα επακόλουθα προβλήματα υπό τη μορφή στρεβλώσεων του ανταγωνισμού, εκτροπών του εμπορίου μεταξύ των προϊόντων, των φορέων και των γεωγραφικών περιοχών καθώς και κινήτρων για τις επιχειρήσεις να αποφεύγουν τις ενέργειες με μικρή οικονομική αξία. Τα θέματα αυτά έχουν ιδιαίτερη σημασία στον σχετικό τομέα, ο οποίος χαρακτηρίζεται από τις πολύ ευκίνητες φορολογικές βάσεις. Συνεπώς, διευκολύνει την πραγμάτωση των στόχων της Ένωσης, προστατεύει τα συμφέροντά της και ενισχύει τη διαδικασία ολοκλήρωσής της σύμφωνα με το άρθρο 20 παράγραφος 1 της ΣΕΕ. 12) Η δημιουργία ενιαίου εναρμονισμένου συστήματος ΦΧΣ δεν περιλαμβάνεται στον κατάλογο των αποκλειστικών αρμοδιοτήτων της Ένωσης που ορίζονται στο άρθρο 3 παράγραφος 1 της ΣΛΕΕ. Δεδομένου ότι εξυπηρετεί την λειτουργία της εσωτερικής αγοράς σύμφωνα με το άρθρο 113 της ΣΛΕΕ, εμπίπτει στις συντρέχουσες αρμοδιότητες της Ένωσης κατά την έννοια του άρθρου 4 της ΣΛΕΕ και κατά συνέπεια στις μη αποκλειστικές αρμοδιότητες της Ένωσης. 13) Η ενισχυμένη συνεργασία στο σχετικό τομέα θα είναι σύμφωνη με τις Συνθήκες και το δίκαιο της Ένωσης σύμφωνα με το άρθρο 326 παράγραφος 1 της ΣΛΕΕ. Σύμφωνα με το άρθρο 326 παράγραφος 2 της ΣΛΕΕ οι εν λόγω συνεργασία δεν θίγει την εσωτερική αγορά ούτε την οικονομική, κοινωνική και εδαφική συνοχή δεν συνιστούν διάκριση ή φραγμό στις συναλλαγές μεταξύ των κρατών μελών ούτε προκαλεί στρεβλώσεις του ανταγωνισμού μεταξύ τους. 14) Η ενισχυμένη συνεργασία στον εν λόγω τομέα σέβεται τις αρμοδιότητες, τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις των κρατών μελών που δεν συμμετέχουν σε αυτές σύμφωνα με το άρθρο 327 της ΣΛΕΕ. Ένα τέτοιο σύστημα δεν θα επηρέαζε τη δυνατότητα των μη συμμετεχόντων κρατών να διατηρήσουν ή να καθιερώσουν ΦΧΣ βάσει μη εναρμονισμένων εθνικών κανόνων. Το κοινό σύστημα ΦΧΣ θα έδιδε δικαιώματα φορολόγησης στα συμμετέχοντα κράτη μέλη μόνο βάσει κατάλληλων συνδετικών στοιχείων. 15) Με την επιφύλαξη των ενδεχόμενων προϋποθέσεων συμμετοχής που ορίζονται στην παρούσα απόφαση, η ενισχυμένη συνεργασία στον τομέα που αφορά είναι ανοικτή ανά πάσα στιγμή σε όλα τα κράτη μέλη που επιθυμούν να τηρήσουν τις πράξεις οι οποίες έχουν ήδη θεσπιστεί στο πλαίσιο αυτό σύμφωνα με το άρθρο 328 της ΣΛΕΕ, ΕΞΕΔΩΣΕ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΑ ΑΠΟΦΑΣΗ: Άρθρο 1 Το Βέλγιο, η Γερμανία, η Εσθονία, η Ελλάδα, η Ισπανία, η Γαλλία, η Ιταλία, η Αυστρία, η Πορτογαλία, η Σλοβενία και η Σλοβακία εξουσιοδοτούνται να καθιερώσουν ενισχυμένη συνεργασία μεταξύ τους στον τομέα της δημιουργίας ενιαίου συστήματος φορολόγησης των χρηματοπιστωτικών συναλλαγών εφαρμόζοντας τις σχετικές διατάξεις των συνθηκών. EL 13 EL
Άρθρο 2 Η παρούσα απόφαση αρχίζει να ισχύει την ημέρα της έκδοσής της. Βρυξέλλες, Για το Συμβούλιο Ο Πρόεδρος EL 14 EL