ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ Βρυξέλλες, 14 Νοεμβρίου 2008 (19.11) (OR. en) 15520/08 PROCIV 169 COCON 33 COSDP 1016 DEVGEN 217 ENV 799 FORETS 64 ONU 97 RECH 346 RELEX 887 SAN 256 TELECOM 188 ΣΗΜΕΙΩΜΑ ΣΗΜΕΙΟΥ I/A της : Γενικής Γραμματείας του Συμβουλίου προς : την Επιτροπή των Μόνιμων Αντιπροσώπων/ το Συμβούλιο αριθ. προηγ. εγγρ. : 13742/2/08 REV 2 PROCIV 136 COCON 25 COSDP 844 DEVGEN 167 ENV 631 FORETS 48 ONU 79 RECH 296 RELEX 711 SAN 208 TELECOM 147 Θέμα : Συμπεράσματα του Συμβουλίου για την ευρωπαϊκή κατάρτιση στη διαχείριση καταστροφών - Έγκριση Σύμφωνα με τα συμπεράσματα του Συμβουλίου, της 16ης Ιουνίου 2008, για την ενίσχυση της ικανότητας της Ευρωπαϊκής Ένωσης να αντιμετωπίζει καταστροφές - προς μια ολοκληρωμένη προσέγγιση για τη διαχείριση καταστροφών, 1 ιδίως δε σύμφωνα με την παράγραφο 15 των συμπερασμάτων, η Επιτροπή υπέβαλε στο εργαστήριο που οργανώθηκε από την Προεδρία στο Aix-en-Provence στις 29-31 Ιουλίου 2008, τις γενικές γραμμές ρύθμισης για τη συγκέντρωση των υφισταμένων εθνικών δραστηριοτήτων κατάρτισης στον τομέα της διαχείρισης καταστροφών, αφενός, και για τη διαφοροποίηση και την ενίσχυση της υφιστάμενης κατάρτισης στο επίπεδο της ΕΕ, αφετέρου. 1 10128/08. 15520/08 ΣΜ/νμ 1 DGH4 EL
Υπό το πρίσμα των ανωτέρω, η Ομάδα Πολιτικής Προστασίας εξέτασε σχέδιο συμπερασμάτων κατά τη διάρκεια πολλών συνεδριάσεων. Στις 11 Νοεμβρίου 2008, η Ομάδα κατέληξε σε συναίνεση όσον αφορά το σχέδιο κειμένου. 2 Ως εκ τούτου, η Επιτροπή των Μόνιμων Αντιπροσώπων καλείται να ζητήσει από το Συμβούλιο να εγκρίνει τα συμπεράσματα που παρατίθενται στο Παράρτημα του παρόντος σημειώματος και να καταχωρήσει τα συμπεράσματα αυτά στα πρακτικά του. 2 Η δανική αντιπροσωπεία διατύπωσε επιφύλαξη κοινοβουλευτικής εξέτασης. 15520/08 ΣΜ/νμ 2 DGH4 EL
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Συμπεράσματα του Συμβουλίου για την ευρωπαϊκή κατάρτιση στη διαχείριση καταστροφών 1. Έχοντας υπόψη την απόφαση του Συμβουλίου της 8ης Νοεμβρίου 2007 περί κοινοτικού μηχανισμού πολιτικής προστασίας (αναδιατύπωση του Μηχανισμού) 1, και ιδίως το άρθρο 5, με το οποίο ανατίθεται στην Επιτροπή η εκπόνηση προγράμματος εκπαίδευσης για τον καλύτερο συντονισμό των επεμβάσεων παροχής βοήθειας στον τομέα της πολιτικής προστασίας, περιλαμβανομένων κοινών μαθημάτων και ασκήσεων και ενός μόνιμου μηχανισμού ανταλλαγής εμπειρογνωμόνων, και το άρθρο 12 με το οποίο ανατίθεται στην Επιτροπή η θέσπιση των κανόνων εφαρμογής του προγράμματος, 2. Έχοντας υπόψη την απόφαση του Συμβουλίου της 5ης Μαρτίου 2007 για τη θέσπιση χρηματοδοτικού μέσου πολιτικής προστασίας 2, και ιδίως το άρθρο 4, παράγραφος 1β), στο οποίο αναφέρεται ότι δύναται να παρέχεται χρηματοδοτική στήριξη της Κοινότητας για την εκπαίδευση, τις ασκήσεις, τα εργαστήρια, την ανταλλαγή προσωπικού και εμπειρογνωμόνων και τη δημιουργία δικτύων για την ενίσχυση της πρόληψης, της ετοιμότητας και της αποτελεσματικής αντίδρασης, 3. Έχοντας υπόψη το άρθρο 9 της ως άνω οδηγίας, στο οποίο αναφέρεται ότι η Επιτροπή εξασφαλίζει ότι, για επεμβάσεις σε τρίτες χώρες, οι δράσεις που χρηματοδοτούνται από την Κοινότητα είναι συντονισμένες και έχουν συνοχή με τις δράσεις διεθνών οργανισμών και φορέων, ιδίως δε εκείνων που ανήκουν στο σύστημα των Ηνωμένων Εθνών, 4. Υπενθυμίζοντας την κοινή δήλωση του Συμβουλίου και των αντιπροσώπων των κυβερνήσεων των κρατών μελών συνελθόντων στο πλαίσιο του Συμβουλίου, του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής της 19ης Δεκεμβρίου 2007 ως προς την ευρωπαϊκή κοινή αντίληψη για την ανθρωπιστική βοήθεια 3 και ιδίως τις παραγράφους 57 έως 60, όπου η παράγραφος 58 ορίζει τις αρχές στις οποίες βασίζεται η χρήση των ευρωπαϊκών πόρων πολιτικής προστασίας σε επιχειρήσεις ανθρωπιστικής βοήθειας: «Όταν οργανώνεται σε ανθρωπιστική κρίση, η χρήση των πόρων πολιτικής προστασίας οφείλει να έχει ως γνώμονα τις ανάγκες και να συμπληρώνει την ανθρωπιστική βοήθεια και να συμβαδίζει με αυτήν», 1 2 3 ΕΕ L 314, 1.12.2007, σ. 9. ΕΕ L 71, 10.3.2007, σ. 9. ΕΕ C 25 της 30.1.2008, σ. 1. 15520/08 ΣΜ/νμ 3
5. Υπενθυμίζοντας την ανταλλαγή επιστολών της 28ης Οκτωβρίου 2004 μεταξύ της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και του Γραφείου Συντονισμού Ανθρωπιστικών Υποθέσεων των Ηνωμένων Εθνών (ΓΣΑΥ των ΗΕ), 6. Υπενθυμίζοντας το ψήφισμα του Συμβουλίου της 28ης Ιανουαρίου 2002 για την ενίσχυση της συνεργασίας για την κατάρτιση στον τομέα της πολιτικής προστασίας 4 και για τη διαμόρφωση ενός δικτύου σχολών και κέντρων κατάρτισης, 7. Υπενθυμίζοντας την ανακοίνωση της Επιτροπής της 5ης Μαρτίου 2008 για την ενίσχυση της ικανότητας της Ένωσης στην αντιμετώπιση καταστροφών 5, στην οποία εξαγγέλλεται ότι η Επιτροπή θα υποβάλει προτάσεις για τη δημιουργία ενός ευρωπαϊκού δικτύου κατάρτισης για την αντιμετώπιση καταστροφών, και τα συμπεράσματα του Συμβουλίου της 16ης Ιουνίου 2008 για την ενίσχυση της ικανότητας της Ένωσης στην αντιμετώπιση καταστροφών - προς μια ολοκληρωμένη προσέγγιση για τη διαχείριση καταστροφών 6, όπου ζητείται από το δίκτυο αυτό να καλύπτει όλες τις φάσεις της διαχείρισης των καταστροφών και προτρέπεται η Επιτροπή να αξιολογήσει ευρύ φάσμα επιλογών για τη σύσταση και τον συντονισμό ενός βιώσιμου ευρωπαϊκού δικτύου κατάρτισης στη διαχείριση καταστροφών που θα καλύπτει όλες τις φάσεις διαχείρισης καταστροφών, 8. Εκτιμώντας ότι είναι σκόπιμο, για να συνεχισθεί η βελτίωση του συντονισμού μεταξύ των υπηρεσιών του ΟΗΕ, των υπευθύνων για τον συντονισμό της διεθνούς αντίδρασης σε ανθρωπιστικές κρίσεις στους τόπους των καταστροφών, και του προσωπικού και των πόρων της ΕΕ για την παροχή επείγουσας βοήθειας, να καταβληθεί προσπάθεια ώστε να καταστούν συμπληρωματικές η κατάρτιση και οι ασκήσεις του προσωπικού παροχής επείγουσας βοήθειας, 9. Τονίζοντας τα εξαιρετικά αποτελέσματα της κατάρτισης που έχει ήδη διεξαχθεί στο πλαίσιο του κοινοτικού μηχανισμού πολιτικής προστασίας και Ζητώντας η κατάρτιση αυτή να διαφοροποιηθεί και να ενισχυθεί, 4 5 6 ΕΕ C 43 της 16.2.2002, σ.1. 7562/08 COM(2008) 130. 10128/08. 15520/08 ΣΜ/νμ 4
10. Εκτιμώντας ότι το δίκτυο θα πρέπει να περιλαμβάνει σχολές και ιδρύματα που έχουν ως αντικείμενο μελέτης την πολιτική προστασία και τη διαχείριση καταστροφών και να συνδέεται, όπου κρίνεται αναγκαίο, με πανεπιστήμια και κέντρα εκπαίδευσης ως προς την ανθρωπιστική βοήθεια, προάγοντας την περαιτέρω σύγκλιση και συμπληρωματικότητα των επιχειρησιακών πρακτικών, την αμοιβαία γνώση και διαλειτουργικότητα των ομάδων και μονάδων πολιτικής προστασίας 7, και προβάλλοντας τις συνέργιες μεταξύ των φορέων πολιτικής προστασίας και ανθρωπιστικής βοήθειας, 11. Τονίζοντας ότι είναι σημαντικό οι περαιτέρω δραστηριότητες στον τομέα της πολιτικής προστασίας να βασίζονται στον υφιστάμενο κοινοτικό μηχανισμό πολιτικής προστασίας και στο χρηματοδοτικό μέσο, 12. Εκτιμώντας ότι το δίκτυο σχολών και κέντρων κατάρτισης μπορεί να ενσωματώνει και την ιδεατή Ευρωπαϊκή Ακαδημία Πολιτικής Προστασίας, 13. Εκτιμώντας ότι απαιτείται μια μόνιμη δομή για την ενίσχυση και διαφοροποίηση του κοινοτικού προγράμματος κατάρτισης στη διαχείριση των καταστροφών αφενός, και για την προώθηση του δικτύου κατάρτισης στη διαχείριση των καταστροφών, αφετέρου, 14. Υπενθυμίζοντας την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 11ης Μαρτίου 2008, με τίτλο «Ευρωπαϊκοί οργανισμοί - Πορεία προς το μέλλον» 8 με την οποία η Επιτροπή ανακοινώνει ότι δεν θα προτείνει νέους κανονιστικούς οργανισμούς μέχρις ότου ολοκληρωθεί η αξιολόγηση των υφισταμένων οργανισμών. Το Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης 15. Ζητεί τη θέσπιση ευρωπαϊκών ρυθμίσεων για την κατάρτιση στη διαχείριση καταστροφών με στόχο : α) να βελτιωθεί η αμοιβαία γνώση των συστημάτων και δομών πολιτικής προστασίας των κρατών μελών και η διασυνοριακή συνεργασία εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης, 7 8 Τα επιμέρους χαρακτηριστικά των ευρωπαϊκών μονάδων πολιτικής προστασίας προσδιορίζονται στην απόφαση της Επιτροπής 2008/73/ΕΚ, της 20ης Δεκεμβρίου 2007 της Ευρατόμ για την τροποποίηση της απόφασης 2004/277/ΕΚ, Ευρατόμ, όσον αφορά τους κανόνες εφαρμογής της απόφασης 2007/779/ΕΚ, Ευρατόμ του Συμβουλίου περί κοινοτικού μηχανισμού πολιτικής προστασίας (ΕΕ L 20, 24.1.2008, σ. 23). 7972/08 15520/08 ΣΜ/νμ 5
β) να βελτιωθεί η γνώση των υφιστάμενων μέσων, μηχανισμών και κατευθυντήριων γραμμών, στο ενωσιακό και στο διεθνές επίπεδο, στον τομέα της συνεργασίας για τη διαχείριση των καταστροφών, γ) να ενθαρρυνθεί η συνεργασία μεταξύ του ευρωπαϊκού δικτύου κατάρτισης και άλλων δομών κατάρτισης, δ) να προαχθεί, μέσω ασκήσεων και κατάρτισης, η δέουσα συνεργασία με τους φορείς ανθρωπιστικής βοήθειας, ε) να αναπτυχθεί και να διατηρηθεί στην Ευρώπη μια νοοτροπία διαχείρισης των καταστροφών προκειμένου να προωθηθεί η διαθεσιμότητα καταλλήλως εκπαιδευμένου ανθρώπινου δυναμικού στην Ευρωπαϊκή Ένωση, στ) να καταστεί αποτελεσματικότερη η βοήθεια για τη διαχείριση καταστροφών που παρέχεται μέσω του Κοινοτικού Μηχανισμού Πολιτικής Προστασίας και των αρμοδίων μέσων της Ευρωπαϊκής Ένωσης στα κράτη μέλη και σε πληγείσες τρίτες χώρες. ζ) να προωθηθεί η διαλειτουργικότητα των ομάδων και των μονάδων πολιτικής προστασίας, η) να προαχθεί η ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών. 16. Ζητεί την ανάπτυξη δύο αξόνων δραστηριοτήτων : 1. να προωθηθεί η συνοχή μεταξύ των εθνικών προγραμμάτων κατάρτισης για τη στήριξη της διαχείρισης καταστροφών, και να καταστεί δυνατή η βελτίωση των προγραμμάτων κατάρτισης που παρέχουν τα κράτη μέλη στο προσωπικό αντιμετώπισης των καταστάσεων έκτακτης ανάγκης, 2. να παρασχεθεί, σε κοινοτικό επίπεδο, ευρύ φάσμα ευκαιριών κατάρτισης στους εμπειρογνώμονες διαχείρισης καταστροφών και στο προσωπικό επέμβασης, κυρίως μέσω της διαφοροποίησης και της ενίσχυσης του υφιστάμενου εκπαιδευτικού προγράμματος του μηχανισμού. Αυτό μπορεί να τεθεί σε εφαρμογή μέσω συγκεκριμένων εκπαιδευτικών κέντρων που θα επιλέγει η Επιτροπή σύμφωνα με τις εφαρμοζόμενες δημοσιονομικές διαδικασίες, βάσει προτάσεων ή προσφορών που θα της υποβληθούν. 15520/08 ΣΜ/νμ 6
17. Εκτιμά ότι με την ενίσχυση της συνεργασίας μεταξύ των εκπαιδευτικών δομών, οι ευρωπαϊκές ρυθμίσεις για την κατάρτιση στη διαχείριση καταστροφών θα συμβάλουν επίσης στην κατάρτιση του βασικού προσωπικού που ασχολείται με τη διαχείριση καταστροφών, ιδίως στις υπηρεσίες πολιτικής προστασίας των κρατών μελών και, ανάλογα με την περίπτωση, προσώπων υπευθύνων του ανθρωπιστικού τομέα. Προς το σκοπό αυτόν, οι προσπάθειες θα εστιαστούν σε όλες τις πτυχές της διαχείρισης καταστροφών: πρόληψη (εντοπισμός των ελλείψεων, συνακόλουθη ενημέρωση, ανάλυση βέλτιστης πρακτικής, μέθοδοι ανάλυσης κινδύνου, μελέτες επιπτώσεων, εργαλεία μοντελοποίησης και ανάλυσης, έρευνα και ανάπτυξη, κλπ), ετοιμότητα (εντοπισμός των ελλείψεων, συνακόλουθη ενημέρωση, ανάλυση βέλτιστης πρακτικής, ασκήσεις και προσομοιώσεις ως προς την αντιμετώπιση των καταστροφών και τη διαχείριση κρίσεων, ενισχυμένη συνεργασία και συντονισμός της αντίδρασης, ανάπτυξη κοινών επιχειρησιακών κατευθυντηρίων γραμμών, κλπ), αντίδραση (εντοπισμός των ελλείψεων, συνακόλουθη ενημέρωση, ανάλυση βέλτιστης πρακτικής, κλπ), αποκατάσταση (στρατηγικές για τη σταδιακή λήξη των δραστηριοτήτων πολιτικής προστασίας). 18. Εκτιμά ότι, προς όφελος των αποτελεσματικών πρακτικών και της συνεργασίας, οι εν λόγω ευρωπαϊκές ρυθμίσεις για την κατάρτιση στη διαχείριση καταστροφών θα συμβάλουν και στην ανάπτυξη κοινών προγραμμάτων κατάρτισης και ασκήσεων με το ΓΣΑΥ των ΗΕ, 19. Ζητά το βασικό προσωπικό που συμμετέχει στη σύσταση των ευρωπαϊκών μονάδων πολιτικής προστασίας να εκπαιδεύεται σύμφωνα με κοινές επιχειρησιακές κατευθυντήριες γραμμές, ώστε να διευκολύνεται η διαλειτουργικότητά του και να παρέχεται ιδίως εκπαίδευση, δυνάμει των ευρωπαϊκών ρυθμίσεων για την κατάρτιση διαχείρισης καταστροφών, για τους επικεφαλής των ομάδων, των μονάδων πολιτικής προστασίας και τους υπαρχηγούς τους καθώς και για τους αξιωματικούς συνδέσμους, 15520/08 ΣΜ/νμ 7
Υπό το πρίσμα των ανωτέρω, το Συμβούλιο : 20. Καλεί την Επιτροπή : - να αναλάβει τις πρώτες ενέργειες για την προετοιμασία της θέσπισης των ευρωπαϊκών ρυθμίσεων για την κατάρτιση στη διαχείριση καταστροφών καθώς και τη σύσταση ομάδας «Πολιτική κατάρτισης», όπου θα εκπροσωπούνται τα κράτη μέλη, την προώθηση του δικτύου, την ενίσχυση και διαφοροποίηση του προγράμματος κατάρτισης στην πολιτική προστασία - να παράσχει την κατάλληλη διοικητική στήριξη, - να υποβάλει τις ενδεδειγμένες προτάσεις το ταχύτερο δυνατόν και το αργότερο έως τα τέλη του 2009. 15520/08 ΣΜ/νμ 8