ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ, ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΚΑΙ ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ

ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ Βρυξέλλες, 6.9.2017 COM(2017) 471 final ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ, ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΚΑΙ ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ Πέμπτη έκθεση προόδου για το πλαίσιο εταιρικής σχέσης με τρίτες χώρες βάσει του Ευρωπαϊκού Θεματολογίου για τη Μετανάστευση EL EL

1. Εισαγωγή Η παρούσα πέμπτη έκθεση προόδου παρέχει επικαιροποιημένες πληροφορίες σχετικά με την εφαρμογή του πλαισίου εταιρικής σχέσης, καθώς και σχετικά με τις δράσεις που αναλήφθηκαν για την αξιοποίηση των διδαγμάτων που είχαν προσδιοριστεί στην τέταρτη έκθεση προόδου 1. Κατά τη διάρκεια της θερινής περιόδου διαπιστώθηκε μείωση του αριθμού των διελεύσεων παράτυπων μεταναστών μέσω της διαδρομής της Κεντρικής Μεσογείου. Κατά τους μήνες Ιούλιο και Αύγουστο καταγράφηκαν 15 373 αφίξεις στην Ιταλία, έναντι 44 846 αφίξεων που είχαν καταγραφεί κατά τους ίδιους μήνες το 2016. Συνολικά, εντός του 2017 έχουν αφιχθεί μέχρι στιγμής (έως τις 4 Σεπτεμβρίου) 99 846 μετανάστες, ενώ κατά την ίδια περίοδο του 2016 είχαν αφιχθεί 115 068 μετανάστες. Σύμφωνα με τον Διεθνή Οργανισμό Μετανάστευσης, το 2017 έχουν χάσει τη ζωή τους στη θάλασσα μέχρι στιγμής 2 410 άνθρωποι στην προσπάθειά τους να φθάσουν στις ευρωπαϊκές ακτές, αλλά τον Αύγουστο καταγράφηκαν συνολικά μόνο 19 θάνατοι. Οι τάσεις αυτές αντικατοπτρίζουν τις ενισχυμένες προσπάθειες που καταβάλλουν από κοινού η Ιταλία και η Ευρωπαϊκή Ένωση, σύμφωνα με το σχέδιο δράσης σχετικά με μέτρα για τη στήριξη της Ιταλίας 2, με στόχο την επιτάχυνση της συνεργασίας με τις χώρες καταγωγής και διέλευσης κατά μήκος της διαδρομής, και ειδικότερα με τη Λιβύη, καθώς και την εξασφάλιση άρτιας συνεργασίας με τις λιβυκές αρχές. Οι πρωτοβουλίες που έχουν δρομολογηθεί για την ενίσχυση των ικανοτήτων της λιβυκής ακτοφυλακής όσον αφορά τη θαλάσσια επιτήρηση και την καταπολέμηση της λαθραίας διακίνησης αρχίζουν να αποδίδουν καρπούς. Στη συνεχιζόμενη συνεργασία με τη Λιβύη προστέθηκαν επίσης νέα στοιχεία, δεδομένου ότι τον Ιούλιο του 2017 εγκρίθηκε νέο πολυετές σχέδιο για την ενίσχυση της επιτήρησης των συνόρων στη Λιβύη, συνολικού ύψους 46,3 εκατ. EUR 3, με χρηματοδότηση από το Καταπιστευματικό Ταμείο της ΕΕ για την Αφρική. Μετά την έκδοση της τέταρτης έκθεσης προόδου, οι αφίξεις κατά μήκος της διαδρομής της Δυτικής Μεσογείου παρουσίασαν ανοδική τάση, με τον συνολικό αριθμό των αφίξεων στην Ισπανία έως τις 16 Αυγούστου 2017 να ανέρχεται σε 13 826, μέγεθος που αντιστοιχεί σε αύξηση της τάξης του 115 % σε σύγκριση με την ίδια περίοδο του 2016 (6 409 αφίξεις), αναδεικνύοντας εκ νέου τη σημασία της συνεχούς επαγρύπνησης για την πιθανή εμφάνιση εναλλακτικών διαδρομών. Σημαντική πρόοδος έχει σημειωθεί επίσης όσον αφορά τη σύναψη εταιρικών σχέσεων για τη μετανάστευση με περισσότερες χώρες της Δυτικής Αφρικής, στο πλαίσιο της προσπάθειας μείωσης της πίεσης στη διαδρομή της Κεντρικής Μεσογείου. Στο σχέδιο δράσης σχετικά με μέτρα για τη στήριξη της Ιταλίας η Επιτροπή συμπεριέλαβε την ανάληψη δεσμεύσεων για την επανεγκατάσταση ατόμων που χρήζουν προστασίας στις χώρες κατά μήκος της διαδρομής, στο πλαίσιο μιας ευρύτερης διαδικασίας επανεγκατάστασης που δρομολογήθηκε από την Επιτροπή για το 2018. Ο ρυθμός εφαρμογής των προγραμμάτων που εγκρίθηκαν στο πλαίσιο του Καταπιστευματικού Ταμείου της ΕΕ για την Αφρική έχει επιταχυνθεί περαιτέρω, καθώς υπογράφηκαν 169 συμβάσεις συνολικού ποσού άνω των 1,2 δισ. EUR και στις τρεις 1 2 3 Τέταρτη έκθεση προόδου για το πλαίσιο εταιρικής σχέσης με τρίτες χώρες βάσει του Ευρωπαϊκού Θεματολογίου για τη Μετανάστευση, COM(2017) 350 final της 13.6.2017. Σχέδιο δράσης σχετικά με μέτρα για τη στήριξη της Ιταλίας, τη μείωση της πίεσης κατά μήκος της διαδρομής της Κεντρικής Μεσογείου και την αύξηση της αλληλεγγύης, SEC(2017) 339 της 4.7.2017. Εκ των οποίων 42,2 εκατ. EUR χορηγούνται από το Καταπιστευματικό Ταμείο της ΕΕ για την Αφρική, 2,2 εκατ. EUR από την Ιταλία και 1,8 εκατ. EUR από το Ταμείο Εσωτερικής Ασφάλειας. 2

περιοχές 4, σύμφωνα με στοιχεία της 4ης Σεπτεμβρίου, ενώ η πρόοδος αυτή θα πρέπει να συνοδευτεί από την έγκαιρη υλοποίηση των έργων επιτόπου. Παρά τα ανωτέρω, εξακολουθούν να υφίστανται αρκετές από τις αδυναμίες που είχαν εντοπιστεί στις προηγούμενες εκθέσεις. Ειδικότερα, η επίσημη συνεργασία στον τομέα της επανεισδοχής και της επιστροφής με ορισμένες χώρες προτεραιότητας παρέμεινε σε στασιμότητα. Η κατάσταση αυτή είναι ενδεικτική της ανάγκης προσδιορισμού και χρήσης κατάλληλων κινήτρων που μπορούν να αξιοποιηθούν κατά τις διαπραγματεύσεις για τις συμφωνίες επανεισδοχής, μεταξύ άλλων μέσω της πολιτικής θεωρήσεων 5, ή της ανάγκης διερεύνησης, εάν απαιτείται, εναλλακτικών πρακτικών ρυθμίσεων, χωριστών από τις υπό διαπραγμάτευση συμφωνίες, οι οποίες θα αποφέρουν ισοδύναμα αποτελέσματα από την άποψη της συνεργασίας για τις πραγματικές επιστροφές. Το ποσοστό επιστροφής από τα κράτη μέλη παραμένει χαμηλό, γεγονός που αντικατοπτρίζει επίσης την ανάγκη ενίσχυσης του εσωτερικού συντονισμού. Οι διπλωματικές επαφές και οι πολυμερείς συζητήσεις μεταξύ της ΕΕ, των κρατών μελών και των χωρών καταγωγής ή διέλευσης εντάθηκαν κατά τους προηγούμενους μήνες, μεταξύ άλλων με τη δεύτερη συνεδρίαση της ομάδας επαφής για τη διαδρομή της Κεντρικής Μεσογείου 6 και τη συνάντηση που πραγματοποιήθηκε στο Παρίσι στις 28 Αυγούστου 7, γεγονός που αντανακλά την ανάγκη καταβολής εντατικών προσπαθειών για την αξιοποίηση της προόδου που έχει σημειωθεί μέχρι στιγμής στο πλαίσιο της προσέγγισης εταιρικής σχέσης και για την επίτευξη βιώσιμων αποτελεσμάτων όσον αφορά τη διαχείριση της μετανάστευσης κατά μήκος της διαδρομής της Κεντρικής Μεσογείου. 2. Πρόοδος και αποτελέσματα 2.1. Χώρες προτεραιότητας Νίγηρας Η συνεργασία με τον Νίγηρα εξακολουθεί να είναι ικανοποιητική και εποικοδομητική, συμπεριλαμβανομένης της ενίσχυσης των συνοριακών ελέγχων. Με την υποστήριξη των εμπειρογνωμόνων της ΕΕ, οι αρχές έχουν καταρτίσει ήδη το σχέδιο δράσης της εθνικής στρατηγικής για τη μετανάστευση, ενώ και τα δύο έγγραφα σύντομα θα εγκριθούν και επισήμως. Στις 21 Ιουνίου ο υπουργός Οικονομικών του Νίγηρα, ο επικεφαλής της αντιπροσωπείας της ΕΕ και ο Ιταλός πρέσβης υπέγραψαν στη Νιαμέι τη χορήγηση συμπληρωματικής χρηματοδότησης ύψους 50 εκατ. EUR στο πλαίσιο του προγράμματος δημοσιονομικής στήριξης από το Καταπιστευματικό Ταμείο της ΕΕ για την Αφρική. Η εν λόγω πρόσθετη συνεισφορά αποσκοπεί στην ενίσχυση των ικανοτήτων του κράτους στους τομείς της ασφάλειας και της καταπολέμησης της λαθραίας διακίνησης, ενώ περιλαμβάνει επίσης την αντιμετώπιση της εμπορίας ανθρώπων. Η πρώτη πληρωμή, ύψους 10 εκατ. EUR, 4 5 6 7 Περιοχή Σαχέλ και Λίμνης Τσαντ, Κέρας της Αφρικής, Βόρεια Αφρική. Κανένα προαπαιτούμενο δεν μπορεί να συνδεθεί με την ανθρωπιστική βοήθεια που παρέχεται βάσει αναγκών, σύμφωνα με τις ανθρωπιστικές αρχές. Οι συνεδριάσεις των υπουργών Εσωτερικών της ομάδας επαφής πραγματοποιήθηκαν στη Ρώμη στις 19-20 Μαρτίου και στην Τύνιδα στις 24 Ιουλίου 2017. Στη συνεδρίαση της Τύνιδας συμμετείχαν οι υπουργοί Εσωτερικών της Αλγερίας, της Αυστρίας, της Γαλλίας, της Γερμανίας, της Ελβετίας, της Ιταλίας, της Λιβύης, του Μάλι, της Μάλτας, του Νίγηρα, της Σλοβενίας, του Τσαντ και της Τυνησίας, ο Επίτροπος κ. Αβραμόπουλος και ο υπουργός Εσωτερικών της Εσθονίας, της χώρας που ασκεί την Προεδρία του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης. http://www.elysee.fr/declarations/article/declaration-conjointe-relever-le-defi-de-la-migration-et-de-l-asile/ 3

εκταμιεύθηκε στις αρχές Ιουλίου. Προκειμένου να υποστηριχθεί η ανθεκτικότητα των τοπικών κοινοτήτων που αντλούσαν κατά το παρελθόν οφέλη από τις δραστηριότητες εμπορίας ανθρώπων στην περιοχή, είναι απολύτως αναγκαία η πλήρης και χωρίς καθυστέρηση υλοποίηση έργων για τη στήριξη του βιοπορισμού και την ανάπτυξη εναλλακτικών λύσεων αντί της εμπορίας ανθρώπων. Ο Νίγηρας συνέχισε να καταβάλλει σημαντικές προσπάθειες για την πρόληψη της παράτυπης μετανάστευσης και την καταπολέμηση των διακινητών. Εντός του 2017 έχουν πραγματοποιηθεί μέχρι στιγμής πολλές επιχειρήσεις οι οποίες είχαν ως αποτέλεσμα τη σύλληψη 101 ατόμων και την παραπομπή τους στη δικαιοσύνη, τη σύλληψη 79 ατόμων για εγκλήματα σχετικά με τη λαθραία διακίνηση, καθώς και την κατάσχεση 74 οχημάτων και μοτοσικλετών. Ο αριθμός των υποβοηθούμενων εκούσιων επιστροφών εξακολούθησε να καταγράφει ανοδική πορεία έως την 1η Σεπτεμβρίου 2017, περίπου 4 000 μετανάστες είχαν επιστρέψει στις χώρες καταγωγής τους με στήριξη παρεχόμενη μέσω της κοινής πρωτοβουλίας του Καταπιστευματικού Ταμείου της ΕΕ για την Αφρική και του Διεθνούς Οργανισμού Μετανάστευσης για την προστασία και την επανένταξη των μεταναστών. Στο πλαίσιο του μηχανισμού συμβολής στη σταθερότητα και την ειρήνη ξεκινά επίσης ένα έργο για τη βελτίωση των βασικών υπηρεσιών και της ανθεκτικότητας στις περιφερειακές περιοχές κατά μήκος των μεταναστευτικών διαδρομών στο βορειοανατολικό τμήμα του Νίγηρα. Η αναδρομολόγηση των μεταναστευτικών ροών απαιτεί συνεχή παρακολούθηση. Πράγματι, οι αυξημένοι συνοριακοί έλεγχοι, μεταξύ άλλων και από την Αλγερία, θα μπορούσαν να παρακαμφθούν με την ανάπτυξη νέων διαδρομών. Δυναμική ανταλλαγή πληροφοριών σχετικά με τις εξελισσόμενες διαδρομές πραγματοποιείται στην πλατφόρμα που δημιούργησαν για τον σκοπό αυτό οι αρχές του Νίγηρα 8. Ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Συνοριοφυλακής και Ακτοφυλακής έχει στείλει στη Νιαμέι αξιωματικό σύνδεσμο για την υποστήριξη του έργου αυτού. Η περιφερειοποίηση των δραστηριοτήτων της Κοινής Πολιτικής Ασφάλειας και Άμυνας στην περιοχή του Σαχέλ έχει επιταχυνθεί, ενώ η σταδιακή τοποθέτηση εμπειρογνωμόνων σε θέματα εσωτερικής ασφάλειας και άμυνας στις χώρες της G5 του Σαχέλ θα συμβάλει στην ενίσχυση της μελλοντικής συνεργασίας με τις αρχές, και στον τομέα της διαχείρισης των συνόρων. Η θέση σε πλήρη επιχειρησιακή λειτουργία του παραρτήματος στο Αγκαντέζ επέτρεψε στην EUCAP Sahel Niger να επεκτείνει τις δραστηριότητές της στο βόρειο τμήμα του Νίγηρα, να αυξήσει τον αριθμό των επιτόπιων επισκέψεων στις διάφορες περιοχές για την υλοποίηση έργων, να παράσχει κατάρτιση, να εντοπίσει περαιτέρω ανάγκες των αρχών επιβολής του νόμου και να συμβάλει στη χαρτογράφηση των παράτυπων μεταναστευτικών ροών. Κατά τη διάρκεια διερευνητικής αποστολής που πραγματοποιήθηκε τον Ιούλιο στο Madama, το οποίο αποτελεί σημαντικό κόμβο για τη λαθραία διακίνηση μεταναστών, καθώς και για την εμπορία ανθρώπων, οι εκπρόσωποι της EUCAP Sahel Niger συνοδεύονταν από εμπειρογνώμονα της Αποστολής Συνοριακής Συνδρομής της ΕΕ στη Λιβύη (EUBAM). Όταν το επιτρέψουν οι συνθήκες ασφάλειας, ενδέχεται να πραγματοποιηθούν περαιτέρω 8 Με τη συμμετοχή της αντιπροσωπείας της ΕΕ, του Ευρωπαίου αξιωματικού συνδέσμου μετανάστευσης και του αξιωματικού συνδέσμου από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Συνοριοφυλακής και Ακτοφυλακής που τοποθετήθηκε στη Νιαμέι την 1η Αυγούστου, της αποστολής ΚΠΑΑ της Ευρωπαϊκής Ένωσης στον Νίγηρα (EUCAP Sahel Niger), των ενδιαφερόμενων κρατών μελών της ΕΕ και του Διεθνούς Οργανισμού Μετανάστευσης. 4

επισκέψεις, με αυξημένες και στοχοθετημένες δραστηριότητες παροχής συμβουλών και κατάρτισης (π.χ. σχετικά με την πλαστογράφηση εγγράφων ή τη διακίνηση ναρκωτικών). Βάσει των ανωτέρω, η Ύπατη Εκπρόσωπος/Αντιπρόεδρος της Επιτροπής οριστικοποιεί επί του παρόντος πρόταση για την περαιτέρω ενίσχυση της EUCAP Sahel Niger, ενώ μια ειδική αποστολή θα επισκεφθεί τη χώρα προκειμένου να τεθούν σε εφαρμογή οι συμφωνίες που επιτεύχθηκαν στη συνάντηση του Παρισιού της 28ης Αυγούστου. Νιγηρία Η Νιγηρία εξακολουθεί να αποτελεί τη βασική χώρα προέλευσης παράτυπων αφίξεων στην Ευρώπη (έως τις 4 Σεπτεμβρίου 2017 είχαν καταγραφεί 16 671 παράτυπες είσοδοι) και έναν από τους κύριους προορισμούς για τις επιχειρήσεις επιστροφής που διοργανώνονται από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Συνοριοφυλακής και Ακτοφυλακής, καθώς από τον Ιούνιο έχουν λάβει ήδη χώρα τρεις επιχειρήσεις. Δύο Νιγηριανοί αξιωματικοί σύνδεσμοι τοποθετήθηκαν από την κυβέρνηση στην Ιταλία, με χρηματοδότηση από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Συνοριοφυλακής και Ακτοφυλακής, για να διευκολυνθεί η ταυτοποίηση παράτυπων μεταναστών και να αυξηθεί ο αριθμός των επιστροφών. Δυστυχώς, ο καθορισμός της ημερομηνίας για τον δεύτερο γύρο διαπραγματεύσεων σχετικά με τη συμφωνία επανεισδοχής μεταξύ της ΕΕ και της Νιγηρίας παρουσιάζει δυσκολίες. Είναι σημαντικό οι διαπραγματεύσεις για τη σύναψη της πιθανής συμφωνίας, μεταξύ άλλων όσον αφορά συνοδευτικά μέτρα για τη διευκόλυνση των εκούσιων επιστροφών και της κοινωνικοοικονομικής ένταξης των μεταναστών στις κοινότητες καταγωγής τους, να ξεκινήσουν εκ νέου το συντομότερο δυνατόν, με σκοπό την επίτευξη συμφωνίας ενόψει του επόμενου πολιτικού διαλόγου υψηλού επιπέδου. Η Νιγηρία συνεχίζει να συνεργάζεται στενά με τον Διεθνή Οργανισμό Μετανάστευσης για τη διευκόλυνση της υποβοηθούμενης εκούσιας επιστροφής των δικών της υπηκόων από τον Νίγηρα και τη Λιβύη, δεδομένου ότι, εντός του 2017, περισσότεροι από 2 770 Νιγηριανοί υπήκοοι έχουν λάβει βοήθεια μέχρι στιγμής για να επιστρέψουν στην πατρίδα τους, με στήριξη τόσο από την κοινή πρωτοβουλία του Καταπιστευματικού Ταμείου της ΕΕ για την Αφρική και του Διεθνούς Οργανισμού Μετανάστευσης για την προστασία και την επανένταξη των μεταναστών όσο και από άλλους χορηγούς βοήθειας. Η Νιγηρία εξακολουθεί να αποτελεί την κύρια τρίτη χώρα καταγωγής θυμάτων εμπορίας ανθρώπων, ως επί το πλείστον γυναικών και κοριτσιών που αποτελούν αντικείμενο εμπορίας με σκοπό τη σεξουαλική εκμετάλλευση στην ΕΕ 9. Μέσω του Ευρωπαϊκού Ταμείου Ανάπτυξης και του Καταπιστευματικού Ταμείου της ΕΕ για την Αφρική έχουν διατεθεί 10 εκατ. EUR για την υλοποίηση έργου που αποσκοπεί στην αντιμετώπιση της εμπορίας ανθρώπων και της λαθραίας διακίνησης μεταναστών. Στο συγκεκριμένο έργο, το οποίο θα ξεκινήσει τον Οκτώβριο, θα συμμετάσχουν η νιγηριανή υπηρεσία μετανάστευσης και ο εθνικός οργανισμός για την απαγόρευση της εμπορίας ανθρώπων 10. Οι εργασίες αυτές θα 9 10 Τον Ιούνιο του 2017, η Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Υποστήριξης για το Άσυλο (EASO) δημοσίευσε έκθεση πληροφοριών για τις χώρες καταγωγής (Country of Origin Information report) σχετικά με τη Νιγηρία (https://coi.easo.europa.eu/administration/easo/plib/easo_country_focus_nigeria_june2017.pdf) και διοργάνωσε στη Ρώμη συνάντηση πρακτικής συνεργασίας για τη Νιγηρία, με στόχο τη βαθύτερη κατανόηση του όγκου υποθέσεων της Νιγηρίας. Ο νεοδιορισθείς γενικός διευθυντής του εθνικού οργανισμού για την απαγόρευση της εμπορίας ανθρώπων ζήτησε επίσης να ενισχυθεί η συνεργασία με τις χώρες προορισμού της ΕΕ για τους Νιγηριανούς υπηκόους που είναι θύματα εμπορίας ανθρώπων και να επιταχυνθεί η δίωξη των δραστών, μεταξύ άλλων μέσω της 5

λάβουν περαιτέρω υποστήριξη μέσω των αρμόδιων οργανισμών της ΕΕ σε διασυνοριακές υποθέσεις εμπορίας ανθρώπων, καθώς και λαθραίας διακίνησης μεταναστών, ειδικότερα με τη συμμετοχή της Ευρωπόλ και της Eurojust. Σενεγάλη Η Σενεγάλη εξακολουθεί να αποτελεί σημαντική χώρα καταγωγής παράτυπων μεταναστών έως τις 4 Σεπτεμβρίου 2017 είχαν φθάσει στην Ιταλία 5 526 Σενεγαλέζοι παράτυποι μετανάστες. Προκειμένου να διευκολυνθεί η ταυτοποίηση και η επιστροφή των παράτυπων μεταναστών, η Σενεγάλη επιβεβαίωσε την πρόθεσή της να αποστείλει ομάδα στην Ιταλία. Η ιταλική κυβέρνηση απηύθυνε πρόταση στην εθνική αστυνομία της Σενεγάλης, η οποία αναμένεται να παράσχει σύντομα θετική απάντηση. Υπογράφηκε νέα συμφωνία με την Ισπανία, η οποία βασίζεται στην υφιστάμενη συμφωνία και στη μακροχρόνια καλή συνεργασία που έχει καθιερωθεί, π.χ. όσον αφορά την επιτήρηση των ακτών και τη χρηματοδοτική στήριξη. Ωστόσο, η πρόοδος που έχει επιτευχθεί ως προς τις επιστροφές από την ΕΕ είναι περιορισμένη. Ο αριθμός των θετικών απαντήσεων σε αιτήσεις προξενικών ταξιδιωτικών εγγράφων παραμένει χαμηλός. Το μνημόνιο συμφωνίας μεταξύ του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Συνοριοφυλακής και Ακτοφυλακής και των σενεγαλέζικων αρχών, το οποίο συνήφθη στις 2 Ιουνίου στο Ντακάρ, αναμένεται να υπογραφεί σύντομα. Η δημιουργία μονάδας ανάλυσης κινδύνου της κοινότητας ανταλλαγής πληροφοριών Αφρικής-Frontex στη Σενεγάλη θα εξασφαλιστεί στο πλαίσιο του ειδικού για τον σκοπό αυτό έργου υπό την αιγίδα του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Συνοριοφυλακής και Ακτοφυλακής, το οποίο έχει ήδη υπογραφεί. Όσον αφορά τις υποβοηθούμενες εκούσιες επιστροφές, η Σενεγάλη έχει συμβάλει στον αυξανόμενο αριθμό επιστροφών προς τη Σενεγάλη, δεδομένου ότι, έως την 1η Σεπτεμβρίου 2017, είχαν καταγραφεί περισσότεροι από 1 764 επιστρέφοντες, εκ των οποίων τουλάχιστον 1 058 προέρχονταν από τον Νίγηρα και 671 από τη Λιβύη. Παράλληλα, τον Ιούνιο του 2017, οι σενεγαλέζικες αρχές εξάρθρωσαν δίκτυο λαθραίας διακίνησης μεταναστών. Η Σενεγάλη βρίσκεται επίσης στο στάδιο οριστικοποίησης της εθνικής μεταναστευτικής πολιτικής η οποία θα έχει ως αποτέλεσμα την έγκριση σχεδίων πολιτικής και στρατηγικών σχεδίων, με τη στήριξη ενός έργου για τη διακυβέρνηση της μετανάστευσης που χρηματοδοτείται από το Καταπιστευματικό Ταμείο της ΕΕ για την Αφρική με 9,5 εκατ. EUR. Εν γένει, από τα 161,8 εκατ. EUR που διατίθενται στη Σενεγάλη για την υλοποίηση έργων στο πλαίσιο του Καταπιστευματικού Ταμείου της ΕΕ για την Αφρική έχουν χορηγηθεί υπό τη μορφή συμβάσεων 104,3 εκατ. EUR (64 %). Σε αυτά συμπεριλαμβάνονται συγκεκριμένες δράσεις για την πρόληψη της παράτυπης μετανάστευσης, ιδιαίτερα στον τομέα της δημιουργίας θέσεων απασχόλησης. Μάλι Το Μάλι βρίσκεται μεταξύ των 10 σημαντικότερων χωρών καταγωγής παράτυπων μεταναστών στην ΕΕ και εξακολουθεί να αποτελεί μία από τις κύριες χώρες διέλευσης. Από την 1η Ιανουαρίου 2017 (και έως τις 4 Σεπτεμβρίου) έχουν καταγραφεί 5 990 παράτυπες είσοδοι στην ΕΕ από υπηκόους του Μάλι. Το ποσοστό επιστροφής παραμένει χαμηλό και η συνεργασία θα πρέπει να ενισχυθεί. Παρότι έχει σημειωθεί ορισμένου βαθμού θετική πρόοδος όσον αφορά την έκδοση προξενικών ταξιδιωτικών εγγράφων για ορισμένους από διεξαγωγής κοινών ερευνών και επιχειρήσεων, ενώ πραγματοποιήθηκαν επίσης προς τον σκοπό αυτό συναντήσεις με τις ιταλικές αρχές επιβολής του νόμου. 6

τους υπηκόους του Μάλι που είχαν ήδη ταυτοποιηθεί για επιστροφή, είναι αναγκαία η ταχύτερη έκδοση των εν λόγω εγγράφων για τις εναπομένουσες υποθέσεις. Το Μάλι πρέπει να εκπληρώσει τη δέσμευσή του, την οποία ανέλαβε στα υψηλότερα πολιτικά επίπεδα, για τη διασφάλιση της αποτελεσματικής επιστροφής των παράτυπων μεταναστών που έχουν εντοπιστεί μέσω αποστολών ad hoc ή με άλλους τρόπους και, κυρίως, θα πρέπει να στραφεί προς μια πιο διαρθρωμένη συνεργασία για την ταυτοποίηση και την επιστροφή, βάσει βέλτιστων πρακτικών. Με τη στήριξη της κοινής πρωτοβουλίας του Καταπιστευματικού Ταμείου της ΕΕ για την Αφρική και του Διεθνούς Οργανισμού Μετανάστευσης για την προστασία και την επανένταξη των μεταναστών, οι αρχές του Μάλι συνέχισαν τις προσπάθειές τους για τη διευκόλυνση της εκούσιας επιστροφής των υπηκόων του Μάλι που έχουν εγκλωβιστεί στον Νίγηρα και τη Λιβύη, καθώς εντός του 2017 έχουν λάβει βοήθεια περισσότερα από 800 άτομα. Επιπλέον, η παροχή στήριξης για την εκούσια επιστροφή ευάλωτων μεταναστών που έχουν εγκλωβιστεί στο Μάλι είχε ως αποτέλεσμα την υποβοηθούμενη επιστροφή 19 ατόμων στις χώρες καταγωγής τους από τον Μάιο του 2017. Τον Ιούνιο πραγματοποιήθηκε εθνική διαδικασία διαβούλευσης σχετικά με τη μετανάστευση, με σκοπό την περαιτέρω ανάπτυξη της εθνικής στρατηγικής του Μάλι για τη μετανάστευση που εγκρίθηκε το 2015. Στο πλαίσιο της διαδικασίας αυτής, στην οποία συμμετείχε και η διασπορά, ενισχύθηκε επίσης η ευαισθητοποίηση σχετικά με τη νομοθεσία κατά της λαθραίας διακίνησης, καθώς παρασχέθηκε περαιτέρω στήριξη για την εφαρμογή της και προωθήθηκε ο διάλογος για τη μετανάστευση με την κοινωνία των πολιτών. Η πολιτική κατάσταση και η κατάσταση όσον αφορά την ασφάλεια στο βόρειο και το κεντρικό τμήμα του Μάλι έχουν επιδεινωθεί περαιτέρω από την τέταρτη έκθεση προόδου. Προκειμένου να παρασχεθεί συνδρομή στην κυβέρνηση ώστε να διενεργούνται αυστηρότεροι έλεγχοι στις περιοχές που βρίσκονται τα σύνορα με γειτονικές χώρες, όπως ο Νίγηρας και η Μπουρκίνα Φάσο, διεξάγονται επί του παρόντος συζητήσεις σχετικά με την πιθανότητα χρηματοδότησης από το Καταπιστευματικό Ταμείο της ΕΕ για την Αφρική ενός προγράμματος 11 για τη στήριξη της παροχής βασικών κοινωνικών υπηρεσιών στον πληθυσμό των περιοχών Mopti και Segou. Τον Αύγουστο του 2017, το Συμβούλιο εξέδωσε επίσης απόφαση 12, δυνάμει του άρθρου 28 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση, με την οποία εγκρίνεται νέα δράση σταθεροποίησης της ΕΕ ώστε να παρασχεθεί στήριξη στις αρχές του Μάλι προκειμένου να αντιμετωπιστεί η αυξανόμενη ανασφάλεια στις κεντρικές περιοχές του Mopti και του Segou και να αποκατασταθεί και να επεκταθεί η παρουσία της πολιτικής διοίκησης στις εν λόγω περιοχές. Η ΕΕ επεκτείνει επί του παρόντος την ισχυρή στήριξη που παρέχει, τόσο μέσω χρηματοδότησης (50 εκατ. EUR) όσο και μέσω των προσπαθειών περιφερειοποίησης της Κοινής Πολιτικής Ασφάλειας και Άμυνας, στη συγκρότηση της κοινής δύναμης της G5 του Σαχέλ, η οποία θα ενισχύσει τους ελέγχους των εσωτερικών συνόρων των χωρών της G5 του Σαχέλ και θα συμβάλει στην καταπολέμηση της τρομοκρατίας και του οργανωμένου διασυνοριακού εγκλήματος, καθώς και στην αντιμετώπιση της εμπορίας ανθρώπων. Η αποστολή ΚΠΑΑ της Ευρωπαϊκής Ένωσης στο Μάλι (EUCAP Sahel Mali) έχει εδραιώσει περαιτέρω τη στήριξη που παρέχεται στις αρχές επιβολής του νόμου του Μάλι και στα αντίστοιχα υπουργεία στους τομείς της ασφάλειας των συνόρων και της διαχείρισης των 11 12 Συμπληρωματικά προς το πρόγραμμα υποστήριξης για την ενίσχυση της ασφάλειας στις περιοχές του Mopti και του Gao και για τη διαχείριση των παραμεθόριων περιοχών. Απόφαση 2017/1425 του Συμβουλίου. 7

συνόρων. Για παράδειγμα, η εθνική πολιτική στον τομέα των συνόρων και το σχέδιο δράσης της επικυρώθηκαν πρόσφατα από τις αρχές, εξέλιξη που αναμένεται να οδηγήσει στην κατάρτιση εθνικής στρατηγικής για τα σύνορα. Η EUCAP Sahel Mali υποστηρίζει επίσης την αναδιοργάνωση της συνοριακής αστυνομίας και εργάζεται σε στενό συντονισμό με την αντιπροσωπεία της ΕΕ για την παροχή στρατηγικών συμβουλών σχετικά με την υλοποίηση έργων στο πλαίσιο του Καταπιστευματικού Ταμείου της ΕΕ για την Αφρική 13. Αιθιοπία Η συνεργασία στον τομέα της μετανάστευσης έχει αποφέρει μέχρι στιγμής ανάμεικτα αποτελέσματα. Από τη μία πλευρά, οι προσπάθειες της Αιθιοπίας για την καταπολέμηση των δικτύων διακινητών μεταναστών είχαν ως αποτέλεσμα τη μείωση, από τις αρχές του 2017, του αριθμού των παράτυπων αφίξεων υπηκόων (κυρίως Ερυθραίων και Σομαλών) χωρών από το Κέρας της Αφρικής στην ΕΕ, σε σύγκριση με την ίδια περίοδο του 2016 14. Η Αιθιοπία καταγράφει περαιτέρω πρόοδο όσον αφορά τις δεσμεύσεις που έχει αναλάβει έναντι του υψηλού αριθμού προσφύγων που φιλοξενεί μεταξύ άλλων μέσω της συνολικής επανεξέτασης της διακήρυξής της για τους πρόσφυγες ώστε να συμπεριλαμβάνει το δικαίωμα στην εργασία, την πρόσβαση στην εκπαίδευση, καθώς και την ελευθερία κυκλοφορίας και έχει λάβει συγκεκριμένα μέτρα για την παροχή βιώσιμων λύσεων και αυξημένων ευκαιριών στους πρόσφυγες πρόκειται για σημαντικό βήμα προόδου, δεδομένου ότι, χωρίς τις προοπτικές αυτές, οι πρόσφυγες διατρέχουν τον κίνδυνο να πέσουν θύματα των εγκληματικών δικτύων. Η συνολική πολιτική κατάσταση στην Αιθιοπία βελτιώθηκε επίσης με την άρση της κατάστασης έκτακτης ανάγκης στις 4 Αυγούστου 2017. Από την άλλη πλευρά, η συνεργασία στον τομέα των επιστροφών από την ΕΕ εξακολουθεί να μην είναι ικανοποιητική και το ποσοστό επιστροφής συγκαταλέγεται μεταξύ των χαμηλότερων ποσοστών στην περιοχή. Η επιχειρησιακή πρόοδος όσον αφορά τον περιορισμένο αριθμό πιλοτικών υποθέσεων που έχουν προσδιοριστεί εξακολουθεί να είναι πολύ αργή, ενώ η πολιτική δέσμευση που έχει αναληφθεί στο υψηλότερο επίπεδο δεν έχει μεταφραστεί ακόμη σε επιχειρησιακή συνεργασία. Βάσει των διδαγμάτων που αντλήθηκαν από τις εν λόγω πιλοτικές υποθέσεις, η ΕΕ πρότεινε την εφαρμογή περισσότερο διαρθρωμένης διαδικασίας για την επιστροφή υπηκόων της Αιθιοπίας από τα κράτη μέλη της ΕΕ. Οι συζητήσεις σε αυτή τη βάση θα συνεχιστούν με στόχο την επίτευξη θετικού αποτελέσματος. 2.2. Πρόοδος με άλλες χώρες Ασία Το Μπανγκλαντές είναι η σημαντικότερη μη αφρικανική χώρα καταγωγής παράτυπων μεταναστών που φθάνουν μέσω της διαδρομής της Κεντρικής Μεσογείου και το 2017 καταλαμβάνει συνολικά τη δεύτερη θέση μετά τη Νιγηρία (έως τις 4 Σεπτεμβρίου 2017, ο αριθμός των παράτυπων αφίξεων στην Ιταλία ανερχόταν σε 8 747, έναντι 8 131 αφίξεων που 13 14 Η EUCAP Sahel Mali βρίσκεται σε τακτική επικοινωνία με την εκπαιδευτική αποστολή της ΕΕ στο Μάλι, καθώς και με την EUCAP Sahel Niger και την EUBAM στη Λιβύη. Διευκόλυνση έρευνας και συγκέντρωσης στοιχείων (Research and Evidence Facility), «Migration between the Horn of Africa and Yemen: A Study of Puntland, Djibouti and Yemen» (Μετανάστευση μεταξύ του Κέρατος της Αφρικής και της Υεμένης: μελέτη της Puntland, του Τζιμπουτί και της Υεμένης), Λονδίνο και Ναϊρόμπι: Διευκόλυνση έρευνας και συγκέντρωσης στοιχείων του Καταπιστευματικού Ταμείου της ΕΕ για την Αφρική (θυρίδα για το Κέρας της Αφρικής). www.soas.ac.uk/hornresearch-ref 8

καταγράφηκαν καθ όλη τη διάρκεια του 2016). Πρόκειται επίσης για μία από τις χώρες στις οποίες η επίτευξη προόδου στον τομέα της επιστροφής και της επανεισδοχής παρουσιάζει τις μεγαλύτερες δυσκολίες. Στην πραγματικότητα, το ποσοστό επιστροφής μειώθηκε κατά 14 εκατοστιαίες μονάδες μεταξύ του 2013 και του 2016, ενώ τα κράτη μέλη αναφέρουν διαρκώς την έλλειψη ανταπόκρισης από τις μπανγκλαντεσιανές αρχές στις αιτήσεις για ταυτοποίηση παράτυπων μεταναστών. Προκειμένου να αντιμετωπιστεί η αδυναμία αυτή, η ΕΕ και το Μπανγκλαντές συμφώνησαν προσωρινά στην εφαρμογή τυποποιημένων επιχειρησιακών διαδικασιών στο πλαίσιο συνάντησης που πραγματοποιήθηκε στη Ντάκα στο τέλος Αυγούστου. Την 1η Αυγούστου 2017 ξεκίνησε ένα νέο περιφερειακό έργο, ύψους 12 εκατ. EUR, σχετικά με τη «Βελτίωση της διαχείρισης της μετανάστευσης στις χώρες των δρόμων του μεταξιού». Σκοπός του έργου αυτού είναι η μεγιστοποίηση του αναπτυξιακού δυναμικού της μετανάστευσης και της κινητικότητας τόσο στην περιοχή όσο και προς τις σημαντικότερες χώρες υποδοχής εργατικού δυναμικού, καθώς και η δημιουργία ολοκληρωμένων περιφερειακών λύσεων για τη μετανάστευση και την κινητικότητα, με πλήρη διασφάλιση του σεβασμού των ανθρώπινων δικαιωμάτων και της προστασίας των μεταναστών. Η συνεργασία με το Πακιστάν στο πλαίσιο κοινής επιχείρησης επιστροφής που πραγματοποιήθηκε στις 20 Ιουλίου υπό τον συντονισμό του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Συνοριοφυλακής και Ακτοφυλακής ήταν ιδιαιτέρως ικανοποιητική. Κατά την επιχείρηση αυτή επέστρεψαν 45 Πακιστανοί πολίτες. Η επόμενη μεικτή επιτροπή επανεισδοχής, η σύγκληση της οποίας προβλέπεται επί του παρόντος για τον Σεπτέμβριο, θα αποτελέσει για το Πακιστάν σημαντική ευκαιρία προκειμένου να παρουσιάσει την περαιτέρω πρόοδο που έχει επιτευχθεί όσον αφορά την επανεισδοχή, συμπεριλαμβανομένης της εκπλήρωσης των δεσμεύσεων που αναλήφθηκαν στο πλαίσιο της προηγούμενης μεικτής επιτροπής επανεισδοχής, η οποία συγκλήθηκε τον Φεβρουάριο. Τον Ιούλιο, Πακιστανοί αξιωματούχοι πραγματοποίησαν επίσκεψη μελέτης στην Τιφλίδα προκειμένου να παρατηρήσουν τη λειτουργία της ηλεκτρονικής πλατφόρμας ΕΕ-Γεωργίας για τη διεκπεραίωση των αιτήσεων επανεισδοχής, με σκοπό την επίτευξη προόδου ως προς την υλοποίηση παρεμφερούς έργου στο Πακιστάν με χρηματοδότηση από την Επιτροπή. Όσον αφορά το Αφγανιστάν, στις 13 Ιουλίου διοργανώθηκε στις Βρυξέλλες εργαστήριο για τους Αφγανούς προξενικούς υπαλλήλους στα κράτη μέλη της ΕΕ, στο οποίο η συμμετοχή ήταν ιδιαιτέρως ικανοποιητική, και το οποίο είχε ως αποτέλεσμα τη χρήσιμη ανταλλαγή απόψεων σχετικά με την εφαρμογή της «Κοινής Πορείας» και των διμερών ρυθμίσεων των κρατών μελών. Η σύγκληση της τρίτης ομάδας εργασίας για την εφαρμογή της «Κοινής Πορείας» έχει προγραμματιστεί για τις αρχές Οκτωβρίου του 2017. Η αντιμετώπιση των βαθύτερων αιτιών της παράτυπης μετανάστευσης και της εκτόπισης πληθυσμού, καθώς και η εξασφάλιση της επιτυχούς επανένταξης των επιστρεφόντων εξακολουθεί να συνιστά κορυφαία προτεραιότητα του θεματολογίου της ΕΕ. Η επίτευξη του στόχου αυτού διασφαλίζεται τόσο μέσω της εφαρμογής του περιφερειακού προγράμματος της ΕΕ για το 2016, στο πλαίσιο του οποίου το Αφγανιστάν αποτελεί τον κύριο δικαιούχο, όσο και μέσω ενός παρόμοιου προγράμματος που βρίσκεται στο στάδιο της προετοιμασίας και θα τεθεί σε εφαρμογή στο τέλος του 2017. Η κατάσταση όσον αφορά την ασφάλεια στο Αφγανιστάν επιδεινώθηκε σε μεγάλο βαθμό μετά την επίθεση της 31ης Μαΐου στην Καμπούλ. Δυτική Αφρική 9

Έως τις 4 Σεπτεμβρίου 2017 είχαν καταγραφεί 8 904 παράτυπες αφίξεις στην Ιταλία από τη Γουινέα. Στο πλαίσιο συζητήσεων σχετικά με τη διαχείριση της μετανάστευσης η Γουινέα φάνηκε πρόθυμη να συνεργαστεί. Η Γουινέα και η ΕΕ έχουν ήδη συζητήσει και επιβεβαιώσει την εφαρμογή ορθών πρακτικών. Το επόμενο βήμα είναι η απτή εφαρμογή της συνεργασίας, σύμφωνα με τις εν λόγω βέλτιστες πρακτικές. Στις αρχές Ιουλίου μετέβη στη Γουινέα τεχνική αποστολή προκειμένου να προσδιοριστούν οι τομείς της οικονομίας και της απασχόλησης που πρέπει να λάβουν στήριξη στο πλαίσιο της αναπτυξιακής συνεργασίας. Επί του παρόντος βρίσκεται στο στάδιο των προπαρασκευαστικών εργασιών μια δράση στο πλαίσιο του Καταπιστευματικού Ταμείου της ΕΕ για την Αφρική, η οποία επικεντρώνεται στην κοινωνικοοικονομική ένταξη των νέων για την πρόληψη της παράτυπης μετανάστευσης και την περαιτέρω διευκόλυνση της επανένταξης των επιστρεφόντων μεταναστών. Κατά το τρέχον έτος, περισσότεροι από 1 185 υπήκοοι της Γουινέας έχουν λάβει βοήθεια για την εκούσια επιστροφή τους από τη Λιβύη και τον Νίγηρα. Έως τις 4 Σεπτεμβρίου 2017 είχαν φθάσει στην Ιταλία 8 280 παράτυποι μετανάστες από την Ακτή Ελεφαντοστού. Παρά τις διάφορες υπενθυμίσεις που απηύθυνε στις ιβοριανές αρχές η αντιπροσωπεία της ΕΕ στο Αμπιτζάν, δεν έχουν αποσταλεί ακόμη από την Ακτή Ελεφαντοστού παρατηρήσεις σχετικά με προτεινόμενη πρακτική ρύθμιση με την ΕΕ. Οι παράλληλες απόπειρες για τη βελτίωση της συνεργασίας μέσω αποστολής ταυτοποίησης ad hoc σε ορισμένα κράτη μέλη που προβλεπόταν για τον Ιούλιο/Αύγουστο απέβησαν εξίσου άκαρπες, δεδομένου ότι δεν πραγματοποιήθηκε εντέλει η συγκεκριμένη αποστολή. Η επίτευξη απτής προόδου είναι απαραίτητη, διότι η Ακτή Ελεφαντοστού παρουσιάζει ένα από τα χαμηλότερα ποσοστά επιστροφής, της τάξης του 5 %, και αυξανόμενο αριθμό παράτυπων αφίξεων στην ΕΕ. Το 2017, περισσότεροι από 490 Ιβοριανοί έχουν λάβει βοήθεια μέχρι στιγμής για να επιστρέψουν εκούσια στην πατρίδα τους από τη Λιβύη και τον Νίγηρα. Σύντομα αναμένεται να συναφθεί επίσης συμφωνία μεταξύ της Ιταλίας, της Γουινέας και της Ακτής Ελεφαντοστού για την τοποθέτηση αξιωματικών συνδέσμων. Στις αρχές Αυγούστου μετέβη στην Γκάμπια μια αποστολή υψηλού επιπέδου της ΕΕ, με τη συμμετοχή ορισμένων κρατών μελών, η οποία επικεντρώθηκε στις τεχνικές και χρηματοδοτικές ανάγκες της χώρας για τη διαχείριση της μετανάστευσης και είχε ως αποτέλεσμα την ανάληψη υποχρεώσεων ύψους άνω των 20 εκατ. EUR. Η πολιτική βούληση για συνεργασία με την ΕΕ στον τομέα της διαχείρισης της μετανάστευσης επιβεβαιώθηκε στο υψηλότερο επίπεδο και θα ακολουθήσουν συζητήσεις σχετικά με τις πρακτικές ρυθμίσεις. Σε συνεργασία με τον Διεθνή Οργανισμό Μετανάστευσης θα αναπτυχθεί εθνική μεταναστευτική πολιτική, η οποία προβλέπεται να έχει οριστικοποιηθεί έως το τέλος του 2017. Έως τις 4 Σεπτεμβρίου 2017 είχαν φθάσει στην Ιταλία 5 548 παράτυποι μετανάστες από την Γκάμπια. Κατά το τρέχον έτος, περισσότεροι από 1 345 υπήκοοι της Γκάμπιας έχουν λάβει μέχρι στιγμής βοήθεια για να επιστρέψουν εκούσια στην πατρίδα τους από τον Νίγηρα και τη Λιβύη, ενώ η ΕΕ επιβεβαίωσε ότι είναι έτοιμη να ανταποκριθεί στο αίτημα των αρχών της Γκάμπιας για την παροχή στήριξης με σκοπό τη βιώσιμη επανένταξη των επιστρεφόντων. Δύο αξιωματικοί σύνδεσμοι της Γκάμπιας έχουν τοποθετηθεί στην Ιταλία για τη διευκόλυνση της ταυτοποίησης των παράτυπων μεταναστών, ενώ οι σχετικές δαπάνες καλύπτονται από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Συνοριοφυλακής και Ακτοφυλακής. Μετά την τεχνική επίσκεψη υψηλού επιπέδου που έλαβε χώρα τον Μάιο στην Γκάνα, πραγματοποιήθηκε ανταλλαγή ορθών πρακτικών με τις αρχές της Γκάνας για την καλύτερη διαχείριση της μετανάστευσης. Επίσης, έχουν ξεκινήσει οι προπαρασκευαστικές εργασίες για τη μετάβαση αποστολής ταυτοποίησης βραχείας διάρκειας σε διάφορα κράτη μέλη. Επιπλέον, 10

περισσότερα από 250 άτομα έχουν λάβει μέχρι στιγμής βοήθεια για να επιστρέψουν από τον Νίγηρα και τη Λιβύη. Βόρεια Αφρική και Μέση Ανατολή Στις προτεραιότητες της εταιρικής σχέσης μεταξύ της ΕΕ και της Αιγύπτου για την περίοδο 2017-2020, οι οποίες εγκρίθηκαν στο Συμβούλιο Σύνδεσης ΕΕ-Αιγύπτου του Ιουλίου, αναγνωρίζεται η σημασία της διαχείρισης των μεταναστευτικών ροών προς το αμοιβαίο όφελος και των δύο μερών, στο πλαίσιο της Διάσκεψης Κορυφής της Βαλέτας και του αντίστοιχου σχεδίου δράσης. Η ΕΕ συμφωνεί να στηρίξει την Αίγυπτο στους τομείς της διακυβέρνησης της μετανάστευσης και της πρόληψης της παράτυπης μετανάστευσης, της εμπορίας ανθρώπων και της λαθραίας διακίνησης μεταναστών, καθώς και στον τομέα των δικαιωμάτων και της προστασίας των μεταναστών 15. Η ΕΕ και η Αίγυπτος έχουν συμφωνήσει να διερευνήσουν τις δυνατότητες συνεργασίας όσον αφορά την εκούσια επιστροφή μεταναστών και την αντιμετώπιση των βαθύτερων αιτιών της παράτυπης μετανάστευσης. Η διαδικασία για την έναρξη επίσημου διαλόγου σχετικά με τη μετανάστευση βρίσκεται στο τελικό της στάδιο. Μολονότι η Αίγυπτος έχει λάβει μέτρα για τον έλεγχο των συνόρων της και την αποτροπή αναχωρήσεων από το έδαφός της (από τις αρχές του 2017 έχουν εντοπιστεί μόνον τρεις αφίξεις από την Αίγυπτο), η ανάληψη περισσότερο διαρθρωμένης δέσμευσης θα μπορούσε να συμβάλει στην αντιμετώπιση της δυναμικής γύρω από τη διαδρομή της Αιγύπτου με πιο ολοκληρωμένο τρόπο και, κυρίως, στη διαχείριση των μεταναστών που έχουν εγκλωβιστεί στην περιοχή. Παρά τους ενισχυμένους ελέγχους στα σημεία εισόδου, συνεχίζεται η εισροή μεταναστών και αιτούντων άσυλο στην Αίγυπτο, αν και με μειωμένο ρυθμό. Η Αίγυπτος υποδέχεται αυξανόμενο όγκο περιπτώσεων με περισσότερους από 208 000 εγγεγραμμένους πρόσφυγες, μεταξύ των οποίων 120 000 Σύριοι και 86 000 πρόσφυγες αφρικανικής ή ιρακινής καταγωγής, οι οποίοι ζουν μαζί με μη καταμετρημένο και αυξανόμενο αριθμό άλλων μεταναστών. Στο Συμβούλιο Σύνδεσης ΕΕ-Τυνησίας, το οποίο πραγματοποιήθηκε τον Μάιο του 2017, επιβεβαιώθηκε η γενική δέσμευση περί συνεργασίας με την ΕΕ στον τομέα της μετανάστευσης, ωστόσο δεν έχει σημειωθεί κατά τους τελευταίους μήνες πρόοδος στις διαπραγματεύσεις για τη σύναψη συμφωνιών σχετικά με την απλούστευση της έκδοσης θεωρήσεων και την επανεισδοχή. Στο περιθώριο της δεύτερης συνεδρίασης της ομάδας επαφής στις 24 Ιουλίου, ο Τυνήσιος υπουργός Εσωτερικών συμφώνησε για τη διεξαγωγή νέου γύρου διαπραγματεύσεων. Επί του παρόντος ορίζονται οι ημερομηνίες του εν λόγω νέου γύρου διαπραγματεύσεων. Με την ευκαιρία αυτή, ο πρόεδρος της Τυνησίας εξέφρασε την προθυμία του να συνδράμει στην αντιμετώπιση της πρόκλησης που συνεπάγεται η κατάσταση στη Λιβύη. Η πρώτη σύμβαση του τυνησιακού προγράμματος που εγκρίθηκε τον Δεκέμβριο του 2016 από την επιχειρησιακή επιτροπή του Καταπιστευματικού Ταμείου της ΕΕ για την Αφρική έχει υπογραφεί. Η Τυνησία εκδήλωσε το ενδιαφέρον της για τη διοργάνωση ενημερωτικών συναντήσεων σχετικά με το πρόγραμμα Seahorse. Στις 4-5 Σεπτεμβρίου ο Επίτροπος κ. Hahn 15 Τον Μάιο του 2017 παρουσιάστηκε πρόγραμμα ύψους 60 εκατ. EUR στο πλαίσιο της θυρίδας για τη Βόρεια Αφρική του Καταπιστευματικού Ταμείου της ΕΕ για την Αφρική, με σκοπό την ενίσχυση της διαχείρισης της μετανάστευσης από την Αίγυπτο, την αντιμετώπιση των βαθύτερων αιτιών της παράτυπης μετανάστευσης και τη στήριξη των αιγυπτιακών κοινοτήτων υποδοχής μεταναστών. 11

επισκέφθηκε την Τυνησία για τη διεξαγωγή συζητήσεων σχετικά με την οικονομική ανάπτυξη και συνεργασία στην Τυνησία και τη Λιβύη. Δυστυχώς, δεν έχει ξεκινήσει ακόμη επίσημος διάλογος για τη μετανάστευση με την Αλγερία, αλλά η εντολή για τη διεξαγωγή του εν λόγω διαλόγου εγκρίθηκε τον Ιούνιο του 2017. Κατά τη διάρκεια της επίσκεψής του στο Αλγέρι στις 19-20 Ιουλίου 2017, ο Επίτροπος κ. Hahn περιέγραψε την ΕΕ και την Αλγερία ως εταίρους στην αντιμετώπιση της παράτυπης μετανάστευσης. Η χώρα, η οποία μπορεί να αποτελέσει όχι μόνο χώρα διέλευσης αλλά και χώρα καταγωγής, έχει λάβει μέτρα, όπως η ανάπτυξη 3 000 επιπλέον στρατιωτών στα σύνορά της με τον Νίγηρα και το Μάλι. Στο περιθώριο της δεύτερης συνεδρίασης της ομάδας επαφής στις 24 Ιουλίου, ο Αλγερινός υπουργός Εσωτερικών εξέφρασε το ενδιαφέρον του για την ανάπτυξη διαλόγου και πρακτικής συνεργασίας με την ΕΕ στους τομείς της μετανάστευσης, της ασφάλειας και της καταπολέμησης της τρομοκρατίας. Όσον αφορά την υλοποίηση συγκεκριμένου προγράμματος, ωστόσο, ο υπουργός Εξωτερικών δεν έχει εκδηλώσει ακόμη ενδιαφέρον για χρηματοδότηση από το Καταπιστευματικό Ταμείο της ΕΕ για την Αφρική στο παρόν στάδιο. Και τα δύο μέρη επισήμαναν ότι παραμένουν ανοικτά στη συνέχιση των συζητήσεων για την αναπροσαρμογή δυνητικών έργων. Κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού αυξήθηκαν οι ροές παράτυπης μετανάστευσης από το Μαρόκο προς την ΕΕ, κυρίως προς την Ισπανία. Επιπλέον, έως τις 4 Σεπτεμβρίου 2017, 4 786 μετανάστες από το Μαρόκο είχαν φθάσει στην Ιταλία. Στο πλαίσιο του Καταπιστευματικού Ταμείου της ΕΕ για την Αφρική, το Μαρόκο συμμετέχει στο πρώτο πρόγραμμα στο οποίο χρησιμοποιούνται από κοινού οι θυρίδες για τη Βόρεια Αφρική και για την περιοχή Σαχέλ και Λίμνης Τσαντ. Το πρόγραμμα αποσκοπεί στην ενίσχυση της συνεργασίας των χωρών του Νότου στον τομέα της μετανάστευσης μέσω της παροχής στήριξης για την εφαρμογή των μνημονίων συμφωνίας που έχουν συναφθεί μεταξύ του Μαρόκου και της Σενεγάλης και μεταξύ της Ακτής Ελεφαντοστού και του Μάλι. Δεν έχει σημειωθεί πρόοδος στις διαπραγματεύσεις με το Μαρόκο για τη σύναψη συμφωνιών σχετικά με την απλούστευση της έκδοσης θεωρήσεων και την επανεισδοχή. Στο πλαίσιο αυτό, η ΕΕ παραμένει σε ετοιμότητα για την παροχή περαιτέρω στήριξης στο Μαρόκο και την Αλγερία κατά την εκτέλεση του δύσκολου έργου της διαχείρισης των μεταναστευτικών ροών και είναι έτοιμη να συζητήσει περαιτέρω μέτρα συνεργασίας κατά τους προσεχείς μήνες. Επί του παρόντος βρίσκονται επίσης σε εξέλιξη εργασίες για την εξασφάλιση της συνέχειας που πρέπει να δοθεί στη διάσκεψη των Βρυξελλών για το μέλλον της Συρίας και της περιοχής, η οποία διοργανώθηκε τον Απρίλιο του 2017 και κατά την οποία η ΕΕ επιβεβαίωσε την παροχή στήριξης από πλευράς της προς την Ιορδανία και τον Λίβανο, για ανθρωπιστική προστασία, βιώσιμη οικονομική ανάπτυξη και τις εκπαιδευτικές και βιοποριστικές ανάγκες των προσφύγων και των κοινοτήτων υποδοχής τους. Μολονότι η Ιορδανία και ο Λίβανος υποδέχονται υψηλό αριθμό προσφύγων στο έδαφός τους (κυρίως Σύριους), δεν έχουν αποτελέσει μέχρι στιγμής χώρες καταγωγής παράτυπων μεταναστών προς την ΕΕ. Και στις δύο περιπτώσεις, η μετανάστευση και η κινητικότητα συγκαταλέγονται στις προτεραιότητες της εταιρικής σχέσης. Τα στοιχεία αυτά επιβεβαιώθηκαν εκ νέου στο πλαίσιο των Συμβουλίων Σύνδεσης με την Ιορδανία και τον Λίβανο που πραγματοποιήθηκαν τον Ιούλιο. 3. Διαδρομή της Κεντρικής Μεσογείου Έως τις 4 Σεπτεμβρίου 2017, οι αφίξεις μέσω της διαδρομής της Κεντρικής Μεσογείου ανέρχονταν σε 99 846, σημειώνοντας μείωση σε σχέση με την ίδια περίοδο το 2016. Έως το τέλος Αυγούστου, ο Διεθνής Οργανισμός Μετανάστευσης είχε καταγράψει την απώλεια 12

2 410 ζωών στη θάλασσα για το τρέχον έτος. Από πλευράς αφίξεων, τον Ιούλιο και τον Αύγουστο διαπιστώθηκε σαφής πτωτική τάση. Η εξέλιξη αυτή αντικατοπτρίζει μια σειρά στοιχείων, στα οποία συγκαταλέγονται η ενίσχυση των ικανοτήτων διεξαγωγής συνοριακών ελέγχων από τις λιβυκές αρχές, η αυξημένη δραστηριότητα της λιβυκής ακτοφυλακής, η αρχική υλοποίηση των χρηματοδοτούμενων από την ΕΕ δράσεων σε συνεργασία με τον Διεθνή Οργανισμό Μετανάστευσης και την Ύπατη Αρμοστεία των Ηνωμένων Εθνών για τους Πρόσφυγες, καθώς και οι αλλαγές στην προσέγγιση που υιοθετούν οι διακινητές 16. Οι εργασίες έχουν εντατικοποιηθεί περαιτέρω μετά την έκδοση της κοινής ανακοίνωσης για τη διαδρομή της Κεντρικής Μεσογείου 17 τον Ιανουάριο του 2017 και της Διακήρυξης της Μάλτας τον Φεβρουάριο του ίδιου έτους 18. Στις αρχές Ιουλίου η Επιτροπή εξέδωσε σχέδιο δράσης για τη στήριξη της Ιταλίας, τη μείωση της πίεσης κατά μήκος της διαδρομής και την αύξηση της αλληλεγγύης 19. Το εν λόγω σχέδιο δράσης βασίζεται στην υφιστάμενη προσέγγιση για τη διαχείριση των μεταναστευτικών ροών, με ιδιαίτερη έμφαση στην έρευνα και τη διάσωση, στη συνεργασία με τις γειτονικές χώρες της Λιβύης και στην επιστροφή. Επιπλέον, περιλαμβάνει μέτρα για την αύξηση της αλληλεγγύης εντός της ΕΕ και την παροχή συνδρομής στην Ιταλία όσον αφορά την εφαρμογή της πρόσφατης μεταναστευτικής της μεταρρύθμισης, για την οποία η Επιτροπή έχει κινητοποιήσει πρόσθετο ποσό ύψους 35 εκατ. EUR. Η Προεδρία του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης και τα κράτη μέλη συμφώνησαν για τη δημιουργία εργαλείου υποβολής εκθέσεων με στόχο την παρακολούθηση της προόδου των δράσεων που προσδιορίζονται τόσο στο σχέδιο εφαρμογής της Διακήρυξης της Μάλτας όσο και στο σχέδιο δράσης για την Ιταλία. Στις 24 Ιουλίου, η ομάδα επαφής για τη Μεσόγειο διεξήγαγε την δεύτερη συνεδρίασή της στην Τύνιδα. Στη Διακήρυξη της Τύνιδας 20, οι χώρες δεσμεύτηκαν να συνεχίσουν και να εμβαθύνουν τη συνεργασία τους για την αντιμετώπιση των βαθύτερων αιτιών, της λαθραίας διακίνησης μεταναστών και των επιστροφών 21. Σε συνάντηση που πραγματοποιήθηκε στο Παρίσι στις 28 Αυγούστου, οι αρχηγοί κρατών ή κυβερνήσεων της Γερμανίας, της Γαλλίας, της Ιταλίας, της Ισπανίας, του Τσαντ, του Νίγηρα και της Λιβύης, από κοινού με την Ύπατη Εκπρόσωπο/Αντιπρόεδρο της Επιτροπής, συμφώνησαν στη λήψη σειράς μέτρων για την περαιτέρω ενίσχυση του έργου που έχει αναληφθεί 22. Η Λιβύη παραμένει μακράν το σημαντικότερο σημείο επιβίβασης και η σημαντικότερη χώρα διέλευσης και, ως εκ τούτου, αποτελεί βασικό εταίρο από κοινού με τις χώρες καταγωγής 16 17 18 19 20 21 22 Από την έρευνα που διεξάγεται με χρηματοδότηση της ΕΕ (Διευκόλυνση έρευνας και συγκέντρωσης στοιχείων: www.soas.ac.uk/hornresearch-ref) προκύπτει ότι αυξάνεται διαρκώς ο αριθμός των μεταναστών σομαλικής κυρίως ιθαγένειας που επιλέγουν να μεταναστεύσουν στην Ευρώπη μέσω της Υεμένης. Η διαδρομή αυτή είναι σχετικά νέα (αναφέρθηκε για πρώτη φορά το 2015) και η απήχησή της φαίνεται να αυξάνεται. Σύμφωνα με αναφορές, τη συγκεκριμένη διαδρομή ακολουθεί επίσης ένας μικρός αριθμός Αιθιόπων. Φαίνεται ότι βασικός παράγοντας για την εμφάνιση αυτής της νέας διαδρομής είναι η ενίσχυση των συνοριακών ελέγχων που διενεργούνται από την Αιθιοπία και το Σουδάν κατά μήκος πιο παραδοσιακών διαδρομών εμπορίας και λαθραίας διακίνησης. Κοινή ανακοίνωση προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο και το Συμβούλιο: «Μετανάστευση στη διαδρομή της Κεντρικής Μεσογείου Διαχείριση των ροών, διάσωση ανθρώπινων ζωών», JOIN (2017) 4 final της 25.1.2017. http://www.consilium.europa.eu/el/press/press-releases/2017/01/03-malta-declaration/ SEC(2017) 339 της 4.7.2017. http://europa.eu/rapid/press-release_statement-17-2125_fr.htm Στο περιθώριο της ομάδας επαφής, ο Επίτροπος κ. Αβραμόπουλος προέβη σε διμερείς συναντήσεις με τον πρόεδρο και τον υπουργό Εσωτερικών της Τυνησίας, με τους υπουργούς Εσωτερικών του Νίγηρα, της Αλγερίας και της Λιβύης, καθώς και με τον υπουργό Απόδημου Πληθυσμού του Μάλι. http://www.elysee.fr/declarations/article/declaration-conjointe-relever-le-defi-de-la-migration-et-de-l-asile/ 13

για τη διαχείριση των ροών στη διαδρομή της Κεντρικής Μεσογείου. Η Λιβύη εξακολουθεί να αποτελεί κύρια χώρα διέλευσης των θυμάτων εμπορίας ανθρώπων, ως επί το πλείστον γυναικών και κοριτσιών νιγηριανής ιθαγένειας που αποτελούν αντικείμενο εμπορίας με σκοπό τη σεξουαλική εκμετάλλευση στην ΕΕ. Σύμφωνα με αναφορές του Διεθνούς Οργανισμού Μετανάστευσης, οι πρώτοι έξι μήνες του 2017 επιβεβαιώνουν την ανησυχητική τάση που είχε παρατηρηθεί κατά την περίοδο 2014-2016 όσον αφορά την απότομη εκτιμώμενη αύξηση, της τάξης του 600 %, των αφίξεων στην Ιταλία δυνητικών θυμάτων εμπορίας με σκοπό τη σεξουαλική εκμετάλλευση μέσω της διαδρομής της Κεντρικής Μεσογείου. Η ΕΕ συνεχίζει τις διπλωματικές της προσπάθειες για τη σταθεροποίηση της κατάστασης στη Λιβύη. Οι προσπάθειες αυτές υποστηρίζονται μέσω της παροχής ενωσιακής χρηματοδοτικής ενίσχυσης από τον μηχανισμό συμβολής στη σταθερότητα και την ειρήνη, γεγονός που καθιστά εφικτή τη διαμεσολάβηση μεταξύ των ηγετών για τη διευθέτηση των συγκρούσεων στην παραμεθόρια περιοχή Λιβύης-Νίγηρα και στο ανατολικό τμήμα της Λιβύης. Η ανοικοδόμηση της κρατικής παρουσίας μέσω της αποκατάστασης κύριων δημόσιων υποδομών και βασικών υπηρεσιών υπό την κοινή εποπτεία της κυβέρνησης εθνικής συμφωνίας και των αρχών στη Βεγγάζη, την Κίκλα, τη Σύρτη, τη Σέμπχα και το Ούμπαρι αποτελεί επίσης βασικό στοιχείο του έργου της ΕΕ για τη σταθεροποίηση της κατάστασης στη Λιβύη μέσω 22 έργων, η εν λόγω συνεργασία είχε ως αποτέλεσμα την αποκατάσταση σχολείων και νοσοκομείων, καθώς και τη διαχείριση της υδροδότησης, των λυμάτων και των αποβλήτων. Η ΕΕ εργάζεται επίσης σε στενό συντονισμό με τα Ηνωμένα Έθνη όσον αφορά την αξιολόγηση της ασφάλειας και την πιθανή ενίσχυση της επιτόπου παρουσίας. Η ΕΕ έχει εμβαθύνει περαιτέρω τις εργασίες της για την υποστήριξη των λιβυκών αρχών ως προς τη διαχείριση της μετανάστευσης, με ιδιαίτερη έμφαση στα νότια σύνορα της Λιβύης. Τον Ιούλιο του 2017, εγκρίθηκε στο πλαίσιο του Καταπιστευματικού Ταμείου της ΕΕ για την Αφρική έργο ύψους 46,3 εκατ. EUR 23, με συγχρηματοδότηση από την ΕΕ και την Ιταλία και στόχο την ενίσχυση των ικανοτήτων των λιβυκών αρχών στον τομέα της ολοκληρωμένης διαχείρισης των συνόρων και της μετανάστευσης. Το έργο περιλαμβάνει δραστηριότητες για την ενίσχυση των επιχειρησιακών ικανοτήτων της λιβυκής ακτοφυλακής και των επιχειρήσεων ελέγχου που διενεργεί, τη διεξαγωγή τεχνικών εκτιμήσεων για τη δημιουργία ολοκληρωμένου εθνικού κέντρου συντονισμού και συντονιστικού κέντρου διάσωσης στη θάλασσα στην Τρίπολη, καθώς και την ενδυνάμωση της επιχειρησιακής ικανότητας της λιβυκής συνοριοφυλακής κατά μήκος των νότιων συνόρων. Σε αυτό το πλαίσιο, η Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης και οι υπηρεσίες της Επιτροπής προετοιμάζουν, σε συνεργασία με την Ιταλία, πιθανή διερευνητική αποστολή στη νότια Λιβύη. Οι εργασίες αυτές στο εσωτερικό της Λιβύης προστίθενται στο υπό εξέλιξη έργο για την προστασία των μεταναστών και των προσφύγων, την κοινωνική συνοχή, καθώς και για την κοινωνική και οικονομική ανάπτυξη των κοινοτήτων υποδοχής, το οποίο υλοποιείται μέσω προγράμματος ύψους 90 εκατ. EUR που εγκρίθηκε τον Απρίλιο του 2017. Μετά την υπογραφή των συμβάσεων, οι διεθνείς οργανισμοί 24 που είναι δικαιούχοι του εν λόγω προγράμματος ξεκίνησαν ήδη την επιτόπια εφαρμογή του. Η Ύπατη Αρμοστεία των Ηνωμένων Εθνών για τους Πρόσφυγες έχει ξεκινήσει ήδη τη διανομή ειδών εκτός από 23 24 http://europa.eu/rapid/press-release_ip-17-2187_en.htm Οι εταίροι υλοποίησης του προγράμματος αυτού είναι ο Διεθνής Οργανισμός Μετανάστευσης, η Ύπατη Αρμοστεία των Ηνωμένων Εθνών για τους Πρόσφυγες, το Ταμείο των Ηνωμένων Εθνών για τα Παιδιά, το Πρόγραμμα των Ηνωμένων Εθνών για την Ανάπτυξη και η Γερμανική Υπηρεσία Ανάπτυξης (Deutsche Gesellschaft für Internationale Zusammenarbeit). 14

τρόφιμα, και τη διεξαγωγή παρακολούθησης της προστασίας στα κέντρα κράτησης που βρίσκονται στη Βεγγάζη. Ο Διεθνής Οργανισμός Μετανάστευσης διενήργησε διάφορες εκτιμήσεις για τον προσδιορισμό των αναγκών από πλευράς υλικής υποστήριξης των κέντρων κράτησης, των υπηρεσιών υποδοχής κατά τη διάρκεια των επιχειρήσεων διάσωσης στη θάλασσα, των ανθρωπιστικών αναγκών των μεταναστών και των εκτοπισθέντων στο εσωτερικό της χώρας, καθώς και των συνθηκών υγείας και των ιατρικών αναγκών των μεταναστών που τελούν υπό κράτηση. Στο μεταξύ, τόσο η Ύπατη Αρμοστεία των Ηνωμένων Εθνών για τους Πρόσφυγες όσο και ο Διεθνής Οργανισμός Μετανάστευσης συνεχίζουν να επεκτείνουν τις υπηρεσίες προστασίας και αρωγής στα σημεία αποβίβασης (π.χ. έκδοση εγγράφων, πρωτοβάθμια υγειονομική περίθαλψη και παρεμβάσεις με τη μορφή μετρητών). Το έργο αυτό είχε ως αποτέλεσμα τη σημαντική αύξηση του αριθμού των ατόμων που επιλέγουν να επιστρέψουν από τη Λιβύη στις χώρες καταγωγής τους. Έως την 1η Σεπτεμβρίου 2017, ο Διεθνής Οργανισμός Μετανάστευσης βοήθησε 7 084 μετανάστες να επιστρέψουν εκούσια στην πατρίδα τους, έναντι 2 775 ατόμων καθ όλη τη διάρκεια του 2016. Η Επιτροπή συνεχίζει να διερευνά τρόπους για την υποστήριξη της τάσης αυτής. 12 αντιπροσωπείες της ΕΕ σε χώρες της υποσαχάριας Αφρικής απέστειλαν στις αρμόδιες αρχές επιστολή στην οποία θέτουν το ζήτημα των ανθρωπιστικών επιστροφών στις χώρες καταγωγής μεταναστών που έχουν εγκλωβιστεί στη Λιβύη. Ο Διεθνής Οργανισμός Μετανάστευσης συνεργάζεται με τις αντιπροσωπείες της ΕΕ και τις εθνικές αρχές για τη διερεύνηση αναγκαίων μέτρων υποστήριξης, όπως η δημιουργία διαδικτυακής προξενικής υπηρεσίας, υπό την πιλοτική διαχείριση του Διεθνούς Οργανισμού Μετανάστευσης, με στόχο την προσέγγιση μεταναστών που βρίσκονται εκτός Τρίπολης 25. Συνεχίστηκε το πρόγραμμα SEAHORSE της Μεσογείου, το οποίο αποσκοπεί στη βελτίωση της αντίληψης της κατάστασης και της ικανότητας αντίδρασης των χωρών της Βόρειας Αφρικής στις παράτυπες μεταναστευτικές ροές και την παράνομη διακίνηση, ιδίως στις παράκτιες περιοχές και στα χωρικά τους ύδατα. Η προγραμματισμένη κατάρτιση της λιβυκής ακτοφυλακής βρίσκεται σε εξέλιξη: δύο Λίβυοι υπάλληλοι συμμετέχουν στην κοινή επιχείρηση Indalo. Ένας υπάλληλος της λιβυκής ακτοφυλακής αποσπάστηκε τον Ιούλιο στο εθνικό κέντρο συντονισμού της Ιταλίας. Επί του παρόντος οριστικοποιούνται οι απαραίτητες ρυθμίσεις για την υποστήριξη των κύκλων κατάρτισης της λιβυκής ακτοφυλακής μετά τη θερινή περίοδο, τόσο στη Μάλτα όσο και στην Ιταλία. Η επιχείρηση Sophia της EUNAVFOR MED συνέχισε τις δραστηριότητές της κατά της λαθραίας διακίνησης, καθώς και τη συμπληρωματική κατάρτιση και ανάπτυξη ικανοτήτων της λιβυκής ακτοφυλακής. Στο τέλος του Ιουλίου οι λιβυκές αρχές υπέβαλαν τα ονόματα των νέων υποψήφιων εκπαιδευομένων. Συνολικά διαβιβάστηκαν 92 ονόματα υποψηφίων, η κατάρτιση των οποίων προβλέπεται να ξεκινήσει στην Ιταλία στα μέσα Σεπτεμβρίου του 2017, μετά την ολοκλήρωση των υπό εξέλιξη διαδικασιών ελέγχου του προσωπικού. Στις 25 Ιουλίου 2017, το Συμβούλιο παρέτεινε την εντολή της επιχείρησης Sophia της EUNAVFOR MED έως τις 31 Δεκεμβρίου 2018 και την τροποποίησε ώστε να συμπεριλαμβάνει μηχανισμό 25 Προς το παρόν έχουν διεξαχθεί συζητήσεις με τις αρχές και τις αντιπροσωπείες της ΕΕ στην Γκάμπια, το Μάλι, τη Γουινέα-Κόνακρι, την Ακτή Ελεφαντοστού και τη Σενεγάλη. Επί του παρόντος προσδιορίζονται συγκεκριμένα μέτρα περαιτέρω στήριξης με την Γκάμπια (για τις υποβοηθούμενες εκούσιες επιστροφές από τον Νίγηρα και τη Λιβύη), με τη Γουινέα-Κόνακρι, τη Σενεγάλη και το Μάλι (υποβοηθούμενες εκούσιες επιστροφές από τον Νίγηρα), καθώς και με την Μπουρκίνα Φάσο (υποβοηθούμενες εκούσιες επιστροφές από τη Λιβύη). 15