Σν πεξηβάιινλ είλαη ην θνηλό καο ζπίηη. Όπνηνο δελ ην πξνζέρεη πξηνλίδεη ην θιαδί πνπ θαζόκαζηε όινη καδί.

Σν πεξηβάιινλ είλαη ην θνηλό καο ζπίηη. Όπνηνο δελ ην πξνζέρεη πξηνλίδεη ην θιαδί πνπ θαζόκαζηε όινη καδί. 2

Πεξίιεςε Αληηθείκελν ηεο παξνχζαο πηπρηαθήο εξγαζίαο είλαη ε πεξηβαιινληηθή κειέηε Φσηνβνιηαηθνχ πάξθνπ Δγθαηεζηεκέλεο Ηζρχνο 1.568 MWp ζην Ν. Ζκαζίαο. Αλαιχεηαη ην είδνο ησλ εγθαηαζηάζεσλ ην νπνίν απνηειείηαη απφ έηνηκνπο Φσηνβνιηαηθνχο ζπιιέθηεο ηνπνζεηεκέλνπο ζην έδαθνο θαη νη πεξηβαιινληηθέο (αιιά θαη νηθνλνκηθέο) επηπηψζεηο πνπ ζα έρεη απηφ ζηελ πεξηνρή. ην Κεθάιαην 1 παξνπζηάδεηαη ζε πνηα θαηεγνξία θαηαηάζζεηαη ην έξγν θαη ε ηζρχνπζα Ννκνζεζία φπσο απηή νξίδεηαη απφ ηελ Διιεληθή θαη ηελ Γηεζλή Ννκνζεζία. ην Κεθάιαην 2 γίλεηαη κηα εθηεηακέλε πεξηγξαθή ηνπ έξγνπ σο πξνο ηε γεσγξαθηθή ζέζε θαη ηελ πιεζπζκηαθή θαηάζηαζε ησλ Γεκνηηθψλ Γηακεξηζκάησλ, ηα πξφηππα κειέηεο θαη ζρεδίαζεο πνπ βαζηζηήθακε αιιά θαη ε ρξεζηκνπνηνχκελε ηερλνινγία. Δπίζεο ππνινγίζακε ηελ πλνιηθή Δγθαηεζηεκέλε Ηζρχο θαη ηελ Δλεξγεηαθή Απφδνζε πνπ ζα έρεη απηή. ην Κεθάιαην 2 αθφκα πεξηγξάθεηαη ν εμνπιηζκφο ηεο εγθαηάζηαζεο θαη ε εθηίκεζε ηνπ ηξφπνπ ζχλδεζεο κε ηελ ΓΔΖ. ην Κεθάιαην 3 αλαιχνληαη ν ζηφρνο, ε ζεκαζία, ε αλαγθαηφηεηα θαη ηα νηθνλνκηθά ζηνηρεία ηνπ έξγνπ αιιά θαη ε ζπζρέηηζε ηνπ κε άιια έξγα. Δπίζεο γίλεηαη αλαθνξά θαη ζηελ Ηζηνξηθή εμέιημε ησλ Φσηνβνιηαηθψλ ζπζηεκάησλ. ην Κεθάιαην 4 ζρεηηθά κε ηελ πεξηγξαθή ελαιιαθηηθψλ ιχζεσλ ηεθκεξηψλεηαη ε άπνςε γηαηί δελ ρξεηάζηεθαλ πεξαηηέξσ ελαιιαθηηθέο ιχζεηο. ην Κεθάιαην 5 αλαιχεηαη ζρνιαζηηθά ε θαηάζηαζε ηνπ πεξηβάιινληνο ηεο πεξηνρήο κειέηεο, κε ρξήζε δηαγξακκάησλ. Σα κνξθνινγηθά θαη ηππνινγηθά ραξαθηεξηζηηθά φπσο επίζεο ηα εδαθνινγηθά γεσινγηθά θαη ηεθηνληθά ραξαθηεξηζηηθά απεηθνλίδνληαη ζε δηάθνξεο Φσηνγξαθίεο. Αθφκα αλαιχεηαη ην 3

Φπζηθφ θαη Αλζξσπνγελέο πεξηβάιινλ ηεο πεξηνρήο. Σν Κεθάιαην 6 πεξηέρεη κηα αξρηθή εθηίκεζε θαη αμηνιφγεζε ησλ επηπηψζεσλ πνπ ζα κπνξνχζαλ λα πξνθχςνπλ σο πξνο ηα κε βηνηηθά ραξαθηεξηζηηθά ηεο πεξηνρήο αιιά θαη ζην θπζηθφ θαη αλζξσπνγελέο πεξηβάιινλ. ην Κεθάιαην 7 πξνηείλνληαη θαη αλαιχνληαη νη ιχζεηο πνπ κπνξνχλ λα εθαξκνζηνχλ κε ζθνπφ ηελ κηθξφηεξε δπλαηή πεξηβαιινληηθή επίπησζε. ην Κεθάιαην 8 αλαθέξνληαη νη ιφγνη γηα ηνπο νπνίνπο δελ αλακέλεηαη λα πξνθχςνπλ δπζθνιίεο θαηά ηελ εθπφλεζε ηεο ΜΠΔ. ην Κεθάιαην 9 αλαθέξνληαη νη απαηηνχκελεο βαζηθέο κειέηεο. Σέινο ζηα Κεθάιαηα 10 θαη 11 πεξηέρνληαη νη ηνπνγξαθηθνί ράξηεο θαη γίλεηαη ε Φσηνγξαθηθή ηεθκεξίσζε ηεο πεξηνρήο ηνπ έξγνπ. 4

ΠΔΡΗΔΥΟΜΔΝΑ 1. ΟΝΟΜΑΗΑ ΚΑΗ ΚΑΣΑΣΑΞΖ ΔΡΓΟΤ. 7 2. ΠΔΡΗΓΡΑΦΖ ΔΡΓΟΤ 9 2.1 Γεσγξαθηθή ζέζε έξγνπ 9 2.2 Πεξηγξαθή έξγνπ.15 2.2.1 Πξφηππα κειέηεο ζρεδίαζεο..15 2.2.2 Υξεζηκνπνηνχκελε ηερλνινγία...15 2.2.3 πλνιηθή εγθαηεζηεκέλε ηζρχο Δλεξγεηαθή απφδνζε...16 2.2.4 Πεξηγξαθή εγθαηαζηάζεσλ θαη εμνπιηζκνχ...16 2.2.5 Πξνθαηαξηηθή εθηίκεζε ηνπ ηξφπνπ ζχλδεζεο κε ην δίθηπν 23 3. ΣΟΥΟ, ΖΜΑΗΑ, ΑΝΑΓΚΑΗΟΣΖΣΑ ΚΑΗ ΟΗΚΟΝΟΜΗΚΑ ΣΟΗΥΔΗΑ ΣΟΤ ΔΡΓΟΤ ΤΥΔΣΗΖ ΣΟΤ ΜΔ ΑΛΛΑ ΔΡΓΑ..24 3.1 ηφρνο, ζεκαζία θαη αλαγθαηφηεηα ηνπ έξγνπ 24 3.2 Ηζηνξηθή εμέιημε ηνπ έξγνπ....25 3.3 Οηθνλνκηθά ζηνηρεία ηνπ έξγνπ...28 3.4 πζρέηηζε ηνπ έξγνπ κε άιια έξγα ε δξαζηεξηφηεηεο...30 4. ΠΔΡΗΓΡΑΦΖ ΔΝΑΛΛΑΚΣΗΚΧΝ ΛΤΔΧΝ...31 5. ΚΑΣΑΣΑΖ ΠΔΡΗΒΑΛΛΟΝΣΟ.....32 5.Α Πεξηνρή κειέηεο....32 5.Β Με βηνηηθά ραξαθηεξηζηηθά 32 5.Β.1 Κιηκαηνινγηθά θαη βηνθιηκαηηθά ραξαθηεξηζηηθά...32 5

5.Β.2 Μνξθνινγηθά θαη ηππνινγηθά ραξαθηεξηζηηθά...41 5.Β.3 Δδαθνινγηθά, γεσινγηθά θαη ηεθηνληθά ραξαθηεξηζηηθά...42 5.Γ Φπζηθό πεξηβάιινλ. 47 5.Γ.1 Γεληθά ζηνηρεία 48 5.Γ.2 Δηδηθέο θπζηθέο πεξηνρέο..48 5.Γ.3 Άιιεο θπζηθέο πεξηνρέο 54 5.Γ.4 Πεξηγξαθή ηνπ θπζηθνχ πεξηβάιινληνο ηεο πεξηνρήο κειέηεο 54 5.Γ Αλζξσπνγελέο πεξηβάιινλ. 54 5.Γ.1 Υσξνηαμηθφο ζρεδηαζκφο Υξήζεηο γεο.54 5.Γ.2 Γνκεκέλν πεξηβάιινλ..55 5.Γ.3 Οηθνλνκία πεξηνρεο (Ννκνπ)..55 5.Γ.4 Ηζηνξηθφ θαη πνιηηηζηηθφ πεξηβάιινλ...76 5.Γ.5 Πηέζεηο ζην πεξηβάιινλ απφ άιιεο αλζξσπνγελείο δξαζηεξηφηεηεο...79 5.Γ.6 Αηκνζθαηξηθφ πεξηβάιινλ...80 5.Γ.7 Αθνπζηηθφ πεξηβάιινλ, δνλήζεηο, αθηηλνβνιίεο..80 5.Γ.8 Δπηθαλεηαθά θαη ππφγεηα λεξά.80 5.Δ Σάζεηο εμέιημεο ηνπ πεξηβάιινληνο Μεδεληθή ιύζε 84 6. ΚΑΣ ΑΡΥΖΝ ΔΚΣΗΜΖΖ ΚΑΗ ΑΞΗΟΛΟΓΖΖ ΣΧΝ ΠΔΡΗΒΑΛΛΟΝΣΗΚΧΝ ΔΠΗΠΣΧΔΧΝ..85 6.1 Με βηνηηθά ραξαθηεξηζηηθά..85 6.1.1 Κιηκαηνινγηθά θαη βηνθιηκαηηθά ραξαθηεξηζηηθά...85 6.1.2 Μνξθνινγηθά θαη ηππνινγηθά ραξαθηεξηζηηθά....85 6.1.3 Δδαθνινγηθά, γεσινγηθά θαη ηεθηνληθά ραξαθηεξηζηηθά.86 6.2 Φπζηθό πεξηβάιινλ...87 6

6.3 Αλζξσπνγελέο πεξηβάιινλ......88 6.3.1 Υξήζεηο γεο...88 6.3.2 Γνκεκέλν πεξηβάιινλ 88 6.3.3 Ηζηνξηθφ θαη πνιηηηζηηθφ πεξηβάιινλ. 89 6.3.4 Κνηλσληθφ νηθνλνκηθφ πεξηβάιινλ Σερληθέο ππνδνκέο...90 6.3.5 Αηκνζθαηξηθφ πεξηβάιινλ..93 6.3.6 Αθνπζηηθφ πεξηβάιινλ, δνλήζεηο, αθηηλνβνιίεο 94 6.3.7 Δπηθαλεηαθά θαη ππφγεηα λεξά 95 7. ΚΑΣΔΤΘΤΝΔΗ ΓΗΑ ΣΖΝ ΑΝΣΗΜΔΣΧΠΗΖ ΣΧΝ ΠΔΡΗΒΑΛΛΟΝΣΗΚΧΝ..97 8. ΔΚΣΗΜΖΖ ΣΧΝ ΓΤΚΟΛΗΧΝ ΠΟΤ ΑΝΑΜΔΝΔΣΑΗ ΝΑ ΠΡΟΚΤΦΟΤΝ ΚΑΣΑ ΣΖΝ ΔΚΠΟΝΖΖ ΣΖ ΜΠΔ...104 9. ΥΑΡΣΔ ΥΔΓΗΑ...... 105 10. ΠΖΓΔ...106 7

1. ΟΝΟΜΑΗΑ ΚΑΗ ΚΑΣΑΣΑΞΖ ΔΡΓΟΤ ΔΗΓΟ ΔΡΓΟΤ : <<Φσηνβνιηαηθν πάξθν >> ΟΝΟΜΑΗΑ : Φσηνβνιηαηθά Α.Δ ΗΓΗΟΚΣΖΗΑ : ΦΑΝΑΡΑ Α. ΣΗΡΗΓΟΤ Α. ΓΗΔΤΘΤΝΖ : ΒΗΠΔ ΖΜΑΘΗΑ ΣΖΛ ΦΑΞ : xxxxxxxxxxxxxx ΘΔΖ ΔΡΓΟΤ : ΒΗΠΔ Ν. ΖΜΑΘΗΑ ΔΓΚΑΣΔΣΖΜΔΝΖ ΗΥΤ : 1,568 MWp ΜΔΖ ΔΣΖΗΑ ΔΝΔΡΓΔΗΑΚΖ ΑΠΟΓΟΖ : 1.243 ΚWh/ KWp ΚΑΣΑΝΑΛΧΖ ΠΔΣΡΔΛΑΗΟΤ : 0 ηνλνη πεηξειαίνπ / έηνο ΜΔΛΔΣΖΣΔ : Φαλάξαο Α. Σζηξηδνύ Α. 8

2. ΠΔΡΗΓΡΑΦΖ ΔΡΓΟΤ 2.1 Γεσγξαθηθή ζέζε έξγνπ Ζ κνλάδα παξάγσγεο ειεθηξηθήο ελέξγεηαο απφ θσηνβνιηαηθά ζπζηήκαηα ζα εγθαηαζηαζεί ζε αγξνηεκάρην πνπ βξίζθεηαη ζην Ννκφ Ζκαζίαο, φπσο θαίλεηαη ζηνλ αθφινπζν ράξηε πξνζαλαηνιηζκνχ. 9

Ο Ννκόο Ζκαζίαο βξίζθεηαη ζηε Μαθεδνλία θαη αλήθεη ζηελ πεξηθέξεηα Κεληξηθήο Μαθεδνλίαο. Πξσηεχνπζα θαη κεγαιχηεξε πφιε ηνπ λνκνχ είλαη ε Βέξνηα. πλνξεχεη ζηα βφξεηα κε ην λνκφ Πέιιαο, ζηα αλαηνιηθά κε ην λνκφ Θεζζαινλίθεο, ζηα λφηηα κε ην λνκφ Πηεξίαο θαη ζηα δπηηθά κε ην λνκφ Κνδάλεο. Ζ έθηαζε ηνπ είλαη 1.701 km² Θέζε: 40/51 θαη ν πιεζπζκφο ηνπ 143.618 θάηνηθνη ηελ απνγξαθή ηνπ 2001. Ζ Ππθλφηεηα πιεζπζκνχ εηλαη 84,4 θάηνηθνη/km² Θέζε: 8/51. Πεξηιακβάλεη ηνπο παξαθαησ Γεκνπο (ζε αγθχιεο ν πιεζπζκφο ζχκθσλα κε ηελ απνγξαθή ηνπ 2001): - Γεκνο Αιεμαλξεηαο - Γεκνο Βεξνηαο - Γεκνο Νανπζαο Ο Γεκνο Αιεμάλδξεηαο είλαη ν δεπηεξνο κεγαιχηεξνο Γεκνο ηεο Ζκαζίαο κε πιεζπζκφ 43647 θαηνίθσλ θαη παξνπζηάδεη κεγάιε αλάπηπμε. Βξηζθεηαη ζην θέληξν ηνπ κεγάινπ θάκπνπ ηεο θεληξηθήο Μαθεδνλίαο.Ζ πφιε αλαπηχζζεηαη ηαρχηαηα, έρνληαο ξφιν πφιεο-δνξπθφξνπ αλαθνξηθά κε ηε Θεζζαινλίθε, απφ ηελ νπνία απέρεη 50 ρηι. ή 30 ιεπηά κε ην ηξαίλν. Ζ Αιεμάλδξεηα είλαη ε έδξα ηνπ νκψλπκνπ Γήκνπ Αιεμάλδξεηαο. Ο Γήκνο Βεξνηαο έρεη πιεζπζκφ 65.530 θαηνηθνπο. Ζ Βέξνηα είλαη πφιε ηεο Κεληξηθήο Μαθεδνλίαο θαη πξσηεχνπζα ηνπ Ννκνπ Ζκαζηαο. Δίλαη θηηζκέλε ζηνπο πξφπνδεο ηνπ Βεξκίνπ. Ο λένο Καιιηθξαηηθφο Γήκνο έρεη πιεζπζκφ 65.530 θαηνηθνπο. 10

Ο Γήκνο Ζξσηθήο Πόιεσο Νάνπζαο είλαη δήκνο ηνπ Ννκνπ Ζκαζηαο πνπ ζπζηάζεθε κε ην Πξφγξακκα Καιιηθξάηεο. Πξνέθπςε απφ ηε ζπλέλσζε ησλ πξνυπαξρφλησλ δήκσλ Νάνπζαο, Αλζεκίσλ θαη Δηξελνχπνιεο. Ζ έθηαζε ηνπ λένπ Γήκνπ είλαη 424.91 η.ρικ θαη ν πιεζπζκφο ηνπ 34.441 θάηνηθνη ζχκθσλα κε ηελ απνγξαθή ηνπ 2001. Έδξα ηνπ δήκνπ είλαη ε Νάνπζα. Ο Ννκφο Ζκαζίαο απνηειεί ηκήκα ηεο επθνξφηαηεο πεδηάδαο ηεο Κεληξηθήο Μαθεδνλίαο πνπ ζρεκαηίζηεθε θπξίσο απφ ηηο πξνζρψζεηο ησλ πφηακσλ, θαζψο θαη απφ ηελ απνμήξαλζε ηεο Λίκλεο ησλ Γηαλληηζψλ. Σν αγξνηεκάρην φπνπ ζα εγθαηαζηαζεί ε κνλάδα έρεη ζπλνιηθφ εκβαδφλ 3600m² Πξφθεηηαη νπζηαζηηθά γηα αγξνηεκάρην ηδξσηηθήο δηαλνκήο, ζηε γχξσ πεξηνρή ηνπ νπνίνπ εληνπίδνληαη γεσξγηθέο θαιιηέξγεηεο (θπξίσο ξνδάθηλνπ, θαιακπνθηνχ, θαπλψλ, βηνκεραληθήο ληνκάηαο θαη βάκβαθνο). Ζ επξχηεξε πεξηνρή φπνπ ζα θαηαζθεπαζηεί ην έξγν είλαη κηα ηππηθή αγξνηηθή πεξηνρή, ε νπνία δελ ζα παξνπζηάδεη θαλέλα ηδηαίηεξν θπζηθφ ε πνιηηηζηηθφ ραξαθηεξηζηηθφ, θαζψο θαη ρψξνπο αξραηνινγηθνχ ελδηαθέξνληνο. Γηνηθεηηθά, φπσο πξναλαθέξζεθε, ην ππφ εμέηαζε έξγν ρσξνζεηείηαη ζην Ννκφ Ζκαζίαο, ην νπνίν εληνπίδεηαη ζην θχιιν ράξηε ΓΤ θιίκαθαο 1:50.000 (βι. αθφινπζν απφζπαζκα ράξηε). 11

Απόζπαζκα ράξηε ΓΤ θιίκαθαο 1:50000 επξύηεξεο πεξηνρήο έξγνπ 12

Απόζπαζκα ράξηε αγξνηηθήο δηαλνκήο θιίκαθαο 1:5000 επξύηεξεο πεξηνρήο έξγνπ 13

Όπσο πξνθχπηεη απφ δηεμνδηθή έξεπλα πνπ δηεμήρζε ζηα ραξηνγξαθηθά ππφβαζξα ησλ Γ/ζεσλ Πνιενδνκίαο & Γεσξγίαο ηεο Ν.Α. Ζκαζίαο, ην νηθφπεδν φπνπ πξφθεηηαη λα νξνζεηεζεί ην θ/β πάξθν είλαη: - εθηόο ησλ εγθεθξηκέλσλ νξίσλ ηνπ ζρεδίνπ ηνπ νηθηζκνύ, - εθηόο δώλεο πςειήο γεσξγηθήο παξαγσγηθόηεηαο. Δπηπιέσλ θαηά ηε ρσξνζέηεζε ηνπ έξγνπ ειήθζεζαλ ππφςε θαη ηεξνχληαη νη φξνη θαη νη πξνυπνζέζεηο ρσξνζέηεζεο, φπσο παξνπζηάδνληαη ζην Δηδηθφ Υσξνηαμηθφ Πιαίζην ρεδηαζκνχ & Αεηθφξνπ Αλάπηπμεο γηα ηηο Αλαλεψζηκεο Πεγέο Δλέξγεηαο πνπ εθπνλήζεθε απφ ην ΤΠΔΥΩΓΔ θαη ην ρέδην ηεο Κνηλήο Τπνπξγηθήο Απφθαζεο πνπ ην ζπλνδεχεη (αλακέλεηαη λα ππνγξαθεί ην επφκελν ρξνληθφ δηάζηεκα). Δηδηθφηεξα, ζην Κεθάιαην Γ Καλφλεο Υσξνζέηεζεο ινηπψλ Δγθαηαζηάζεσλ παξαγσγήο Δλέξγεηαο απφ ΑΠΔ θαη ζην άξζξν 17 Κξηηήξηα ρσξνζέηεζεο εγθαηαζηάζεσλ εθκεηάιιεπζεο ηεο ειηαθήο ελέξγεηαο, νξίδνληαη ζαθψο νη πεξηνρέο πξνηεξαηφηεηαο (παξ. 1) θαη νη δψλεο απνθιεηζκνχ (παξ. 2), ελψ νξίδεηαη φηη νη απνζηάζεηο απφ ηηο δψλεο απνθιεηζκνχ ρσξνζέηεζεο θαη νη εηδηθφηεξνη φξνη ηεο ρσξνζέηεζεο θαζνξίδνληαη θαηά πεξίπησζε, ζην πιαίζην ηεο πεξηβαιινληηθήο αδεηνδφηεζεο ηνπ έξγνπ (παξ. 3). Λακβάλνληαο ινηπφλ ππφςε, αθφκε θαη ηα ζηνηρεία πνπ αλαθέξνληαη ζην Δηδηθφ Υσξνηαμηθφ γηα ηηο ΑΠΔ θαη ην ζρέδην ΚΤΑ πνπ ην ζπλνδεχεη, ην παξφλ έξγν θαιχπηεη ην ζχλνιν ησλ φξσλ θαη πξνυπνζέζεσλ πνπ απαηηνχληαη (ε ζεζκνζεηεκέλα ζα απαηηνχληαη ζχληνκα, κε ηελ ππνγξαθή ηεο ζρεηηθήο ΚΤΑ). 14

2.2 Πεξηγξαθή έξγνπ 2.2.1 Πξφηππα κειέηεο ζρεδίαζεο Ζ παξνχζα ηερληθή αλάιπζε βαζίδεηαη ζην Πξφηππν: IEC 60364-7 712 Electrical installations of buildings Requirements for special installations or Locations Solar photovoltaic (PV) power supply systems. ε φηη αθνξά ηελ ειεθηξνινγηθή εγθαηάζηαζε εθαξκφζηεθε ην Πξφηππν ΔΛΟΣ HD 384. Δθαξκφζηεθαλ επίζεο νδεγίεο θαη software ησλ θαηαζθεπαζηψλ ηνπ εμνπιηζκνχ. 2.2.2 Υξεζηκνπνηνχκελε ηερλνινγία Ζ αηηνχκελε δξαζηεξηφηεηα παξαγσγήο ειεθηξηθήο ελέξγεηαο απφ ΑΠΔ βαζίδεηαη απνθιεηζηηθά ζην θσηνβνιηαηθφ θαηλφκελν (Φσηνβνιηαηθή ελέξγεηα). Γελ απαηηείηαη θαλελφο είδνπο θαχζηκν γηα ηε ιεηηνπξγία ηεο κνλάδαο. Ζ πξψηε πιε γηα ηελ παξαγσγή ειεθηξηθήο ελέξγεηαο είλαη ε ειηαθή αθηηλνβνιία. Σα Φ/Β ζηνηρεία πνπ ζα ρξεζηκνπνηεζνχλ ζα είλαη ηερλνινγίαο κνλνθξπζηαιιηθνχ ππξηηίνπ (c Si) θαη ζα κεηαηξέπνπλ ηελ ειηαθή αθηηλνβνιία ζε ειεθηξηθή. Ζ DC ηζρχο πνπ ζα παξέρνπλ ζηελ έμνδν ηνπο ζα κεηαηξέπεηαη ζε AC απφ ηνπο ζπλεξγαδφκελνπο inverters θαη Μ/ ηζρχνο θαη ζα ηξνθνδνηεί ην Γίθηπν ζε ηάζε 20KV/50Hz/3Ph/TT. 15

2.2.3 πλνιηθή εγθαηεζηεκέλε ηζρχο Δλεξγεηαθή απφδνζε ΤΝΟΛΗΚΖ ΔΓΚΑΣΔΣΖΜΔΝΖ ΗΥΤ : 1,568 MWp ΜΔΖ ΔΣΖΗΑ ΔΝΔΡΓΔΗΑΚΖ ΑΠΟΓΟΖ : 1.243 KWh / KWp ΤΝΟΛΟ ΜΔΖ ΔΣΖΗΑ ΔΝΔΡΓΔΗΑΚΖ ΑΠΟΓΟΖ (1,568 ΜWh):1.949.024 KWh 2.2.4 Πεξηγξαθή εγθαηαζηάζεσλ θαη εμνπιηζκνχ Πεξηγξαθή εμνπιηζκνύ Α. ΦΩΣΟΒΟΛΣΑΗΚΑ ΣΟΗΥΔΗΑ Το βαζικό σλικό είναι μονοκρσζηαλλικό και ηο πάτος ηοσ σλικού είναι ζτεηικά μεγάλο. Τα μονοκρσζηαλλικά θφηοβοληαχκά ζηοιτεία έτοσν ηο πλεονέκηεμα ηες καλύηερες ζτέζες απόδοζες/επιθάνειας, ε απόδοζε ηοσς κσμαίνεηαι από 11% με 19%, ενώ ταρακηερίδονηαι από συελό κόζηος καηαζκεσής και έτοσν ζκούρο τρώμα. Θα ρξεζηκνπνηεζνχλ 8.960 ηεκάρηα Φ/Β ζηνηρεία, νλνκαζηηθήο ηζρχνο 175 Wp έθαζην, ηερλνινγίαο κνλνθξπζηαιιηθνχ ππξηηίνπ, κε ηα παξαθάησ ηερληθά ραξαθηεξηζηηθά. 16

Μέγηζηε ηζρχο ζε STC * 175Wp Αλνρέο ηζρχνο +/- 5% Σάζε MPP 35,4 V Ρεχκα MPP 4,95 A Σάζε αλνηθηνχ θπθιψκαηνο 44,4 V Ρεχκα βξαρπθπθιψκαηνο 5,55 Α Μέγηζηε ηάζε γηα ελ ζεηξά ζχλδεζε 1000 V πληειεζηήο ζεξκνθξαζίαο - 0,144 V/ C Κιάζε πξνζηαζίαο Class II Πξφηππα θαηαζθεπήο IEC 61215 Αξηζκφο θπςέισλ - δηαζηάζεηο 72 125 x 125 ρηι. Γηαζηάζεηο 1575 x 826 x 46 ρηι. Βάξνο 17 Kg *STC: Standard Test Conditions: 1000 W/m², 25 C, AM 1,5 Σα Φ/Β ζηνηρεία ζα δηαηαρηνχλ ζε είθνζη ηξεηο ζεηξέο νη νπνίεο ζα απέρνπλ κεηαμχ ηνπο 6,6 m γηα ηελ απνθπγή θαηλνκέλσλ ζθίαζεο θαη ζα νκαδνπνηεζνχλ ζε 560 νκάδεο (Strings) ησλ 16 ζηνηρείσλ ζπλδεκέλσλ ελ ζεηξά, νλνκαζηηθήο ηζρχνο 2,8 KWp έθαζηε. Γηα ηελ ηνπνζέηεζε ηνπο πξνβιέπνληαη 280 ηππνπνηεκέλεο κεηαιιηθέο βάζεηο, νη νπνίεο ζα εδξάδνληαη ζε πέικαηα νπιηζκέλνπ ζθπξνδέκαηνο θαη ζα ζηεγάδνπλ 32 ζηνηρεία ε θάζε κία. Ο πξνζαλαηνιηζκφο ησλ Φ/Β ζηνηρείσλ ζα είλαη ν βέιηηζηνο γηα ην ζπγθεθξηκέλν γεσγξαθηθφ ζεκείν (Νφηηνο), ην ίδην θαη ε θιίζε ηνπο σο πξνο ην νξηδφληην επίπεδν (30 ). 17

Β. ΤΣΖΜΑ ΓΗΑΝΟΜΖ DC Οη παξαπάλσ 560 νκάδεο (strings) ησλ θσηνβνιηαηθψλ ζηνηρείσλ, νκαδνπνηεκέλεο αλά 8, ζα ηξνθνδνηήζνπλ 70 ηεκάρηα πηλάθσλ επηηήξεζεο (String monitoring), ε έμνδνο ησλ νπνίσλ ζα ηξνθνδνηεί ηνπο ππνπίλαθεο δηαλνκήο DC. Οη πίλαθεο επηηήξεζεο ζα παξέρνπλ ηηο απαξαίηεηεο πιεξνθνξίεο ζην ειεθηξνληθφ ζχζηεκα επηηήξεζεο θαη κέζσ απηνχ, εμ απνζηάζεσο, ζηνλ ρξήζηε. Σαπηφρξνλα, ζα παξέρνπλ ζε θάζε κηα νκάδα πξνζηαζία απφ ππεξηάζεηο. Οη έμνδνη ησλ πηλάθσλ επηηήξεζεο, νκαδνπνηεκέλεο, ζα ηξνθνδνηήζνπλ 14 ηεκάρηα ιηπνπηλάθσλ δηαλνκήο DC. Οη ππνπίλαθεο δηαλνκήο ζα ηξνθνδνηήζνπλ ηνπο 14 inverters. Γ. INVERTERS Ζ κεηαηξνπή ηνπ ζπλερνχο ξεχκαηνο (DC) πνπ παξάγνπλ ηα θσηνβνιηατθά Panel ζε ελαιιαζζφκελν (AC), θαηάιιειν γηα ηελ ηξνθνδφηεζε ηεο Μέζεο Σάζεο ηνπ Γηθηχνπ, ζα πξαγκαηνπνηείηαη απφ ζπλδπαζκφ κνλνθαζηθψλ inverter ζηνηρεηνζεηξάο (string inverter). Θα ρξεζηκνπνηεζνχλ 14 ηεκάρηα inverters νλνκαζηηθήο ηζρχνο 112 ΚW DC 100 KW AC έθαζηνο, εμσηεξηθήο ηνπνζέηεζεο, ελδεηθηηθνχ ηχπνπ SC 100 ηνπ νίθνπ SMA Γεξκαλίαο, κε ηα παξαθάησ ηερληθά ραξαθηεξηζηηθά : 18

Δχξνο ηάζεο MPP 450 820 V DC Μεγίζηε ηάζε DC 900 V DC Ολνκαζηηθή ηζρχο DC 112 KW Μέγηζην ξεχκα εηζφδνπ 235 A Σάζε Ρεχκα Δμφδνπ (δηθηχνπ ΓΔΖ) 230V/400V AC 145 A πρλφηεηα εμφδνπ (δηθηχνπ ΓΔΖ) 50 Hz Ολνκαζηηθή ηζρχο AC 100 KW Οιηθή αξκνληθή παξακφξθσζε ξεχκαηνο 3 % πληειεζηήο ηζρχνο cos θ 0,99 Πξνζηαζία απφ λεζηδνπνίεζε Καηά DIN VDE 0126-1-1 Μέγηζηε απφδνζε 94,9% Απφδνζε ζχκθσλα κε Δπξσπ. Πξφηππα 95,7% Δχξνο ζεξκνθξαζηψλ ιεηηνπξγίαο -20 C έσο +50 C Γείθηεο πξνζηαζίαο IP 44 Δπηηήξεζε δηαξξνήο πξνο γε Ναη Πξνζηαζία απφ ππεξηάζεηο DC Varistors θαη Spark gaps Πξνζηαζία απφ αλαζηξνθή πφισζε Γίνδνη Γηαζηάζεηο Βάξνο ( Π x Τ x B ) 1,660 x 1.750 x 1.060 ρηι. 0,925 tn Έρεη ιεθζεί κέξηκλα έηζη ψζηε, γηα θάζε κηα απφ ηηο νκάδεο (Strings) ησλ Φ/Β ζηνηρείσλ λα κελ ππάξρεη ππέξβαζε ησλ αζθαιψλ νξίσλ ιεηηνπξγίαο ησλ αληίζηνηρσλ inverters. ε φηη αθνξά ηνλ ζπκπιεξσκαηηθφ εμνπιηζκφ ησλ Inverters, ζα είλαη εθνδηαζκέλνη κε: χζηεκα ζπλερνχο θαηαγξαθήο ησλ παξακέηξσλ ηεο παξαγσγηθήο δηαδηθαζίαο ( Data loggers). Μεραληζκφ απφδεπμεο ηνπ θπθιψκαηνο εηζφδνπ (DC) ζχκθσλα κε ην λέν πξφηππν IEC 60364-7-712. Οη inverter ηθαλνπνηνχλ φιεο ηηο απαηηήζεηο αζθαιείαο ζχκθσλα κε ηνλ «Οδεγφ χλδεζεο Φσηνβνιηατθψλ ηαζκψλ ζην Γίθηπν Μέζεο Σάζεο» ηεο ΓΔΖ. 19

Γ. ΓΔΝΗΚΟ ΠΗΝΑΚΑ ΥΑΜΖΛΖ ΣΑΖ Σν θαιψδην εμφδνπ θάζε inverter ζα νδεγεζεί ζηνλ Γεληθφ Πίλαθα Υακειήο Σάζεο. Ο Γεληθφο Πίλαθαο Υακειήο Σάζεο ζα είλαη ζηεγαζκέλνο ζε θηηζηφ νηθίζθν θαη ζα απνηειείηαη απφ : Γεθαηέζζεξηο (14) Απηφκαηνπο Γηαθφπηεο Ηζρχνο, ηχπνπ MCCB, νλνκαζηηθήο έληαζεο 160 Α, 4P, ηζρχνο δηαθφπηεο 50 ΚΑ, κε ξπζκηδφκελα ζεξκηθά θαη καγλεηηθά ζηνηρεία. Έλαλ (1) Γεληθφ Απηφκαην Γηαθφπηε ηζρχνο, ηχπνπ ACB, νλνκαζηηθήο έληαζεο 2.500 Α, 4P, ηζρχνο δηαθνπήο 50 ΚΑ, κε ξπζκηδφκελα ζεξκηθά θαη καγλεηηθά ζηνηρεία. πκβαηηθά φξγαλα κέηξεζεο φισλ ησλ ειεθηξηθψλ κεγεζψλ. Ζ έμνδνο ηνπ παξαπάλσ γεληθνχ δηαθφπηε ρακειήο ηάζεο ζα ηξνθνδνηήζεη ηνλ Μ/ ηζρχνο. Δ. ΜΔΣΑΥΖΜΑΣΗΣΖ ΗΥΤΟ Δληφο ηνπ ηδίνπ κε παξαπάλσ νηθηζκνχ, ζα εγθαηαζηαζεί έλαο ηξηθαζηθφο Μ/ ηζρχνο αλχςσζεο ηάζεο, ηερλνινγίαο cast resin, νλνκαζηηθήο ηζρχνο 1600 KVA, εηδηθήο θαηαζθεπήο, ρακειψλ απσιεηψλ, κε ηάζε πξσηεχνληνο 400 V/50 HZ, ηάζε δεπηεξεχνληνο 20KV/50 Hz, ηάζεο βξαρπθχθισζεο 4%. 20

Ζ έμνδνο (Γεπηεξεχνλ) ηνπ παξαπάλσ Μ/ ζα ζπλδεζεί κε ηνλ Πίλαθα Μέζεο Σάζεο ν νπνίνο ζα είλαη ζηεγαζκέλνο ζηνλ ίδην νηθίζθν. Σ. ΠΗΝΑΚΑ ΜΔΖ ΣΑΖ Ο Πίλαθαο Μέζεο Σάζεο ζα απνηειείηαη απφ : Μηα θπςέιε κέηξεζεο ηάζεο. Μηα θπςέιε κε απηφκαην δηαθφπηε SF6 24 KV/630 A / 50 Hz, 1 απνδεχθηε, 3 κεηαζρεκαηηζηέο έληαζεο θαη 1 Ζ/Ν δεπηεξνγελνχο πξνζηαζίαο. Μηα θπςέιε ζχλδεζεο κε ην Γίθηπν φπνπ ζα ζηεγάδνληαη θαη 3 αιεμηθέξαπλα γξακκήο. Ε. ΤΣΖΜΑ ΔΠΗΣΖΡΖΖ ΚΑΗ ΚΑΣΑΓΡΑΦΖ ΓΔΓΟΜΔΝΩΝ Πξνβιέπεηαη ε εγθαηάζηαζε δηθηχνπ RS 485 γηα ην ειεθηξνληθφ ζχζηεκα θαηαγξαθήο δεδνκέλσλ παξαγσγήο κέζσ data loggers θαη ζπζηήκαηνο θαηαγξαθήο θιηκαηνινγηθψλ δεδνκέλσλ. Οη δπν παξαπάλσ νκάδεο δεδνκέλσλ ζα απνζηέιινληαη κέζσ GSM modem ζην θεληξηθφ web portal ηεο εηαηξίαο θαηαζθεπήο ησλ inverters γηα επεμεξγαζία θαη αξρεηνζέηεζε. Σν ζχζηεκα απηφ 21

ζα ελεκεξψλεη θαη ζα εηδνπνηεί ηνλ ρξήζηε ζηε πεξίπησζε δπζιεηηνπξγίαο ηνπ ζπζηήκαηνο. Πεξηγξαθή εγθαηαζηάζεσλ Α. ΠΔΡΗΦΡΑΞΖ ε φιεο ηηο πιεπξέο ηνπ γεπέδνπ ζα θαηαζθεπαζζεί πεξίθξαμε, χςνπο 2,00 κ. κε ηελ αλάινγε ζεκειίσζε. Δπί ηεο πεξίθξαμεο ζα ηνπνζεηεζνχλ γαιβαληζκέλνη πάζζαινη χςνπο 0,5 κ. Πάλσ ζηνπο παζζάινπο, ζα ηνπνζεηεζεί κηα ζεηξά αγθαζσηνχ ζχξκαηνο. ηελ βφξεηα πιεπξά ηνπ νηθνπέδνπ ζα ηνπνζεηεζεί δίθπιιε ζπξφκελε πφξηα κήθνπο 5,0 κ. Β. ΟΗΚΗΜΟ ΔΓΚΑΣΑΣΑΖ Τ/ ΚΑΗ ΖΛΔΚΣΡΟΝΗΚΟΤ ΔΞΟΠΛΗΜΟΤ Γηα ηε ζηέγαζε ηνπ Τ/ θαζψο θαη ησλ απαξαίηεησλ βνεζεηηθψλ ζπζηεκάησλ επηηήξεζεο θαη επηθνηλσλίαο ηνπ ζηαζκνχ. Πξνβιέπεηαη ε θαηαζθεπή κηθξνχ νηθηζκνχ. Ζ ρξήζε ηνπ νηθηζκνχ σο ρψξνπ εγθαηάζηαζεο ειεθηξνινγηθνχ ειεθηξνληθνχ εμνπιηζκνχ θαη ρψξνπ απνζήθεπζεο, δελ απαηηεί εγθαηαζηάζεηο χδξεπζεο θαη απνρέηεπζεο. Ο νηθηζκφο ζα έρεη δηαζηάζεηο ( Τ x M x Π ) 2,9 κ. x 7 κ. x 4 κ. πεξίπνπ. Θα εδξάδεηαη ζε θαηάιιειε βάζε απφ κπεηφλ χςνπο 40 εθ. 22

Γ. ΔΩΣΔΡΗΚΖ ΟΓΟΠΟΗΗΑ Πεξηκεηξηθά θαη εληφο ηνπ γεπέδνπ πξνβιέπεηαη λα θαηαζθεπαζηεί εζσηεξηθφο δξφκνο πιάηνπο πεξίπνπ 8 κ. θαη κήθνπο πεξίπνπ 910 κ., γηα ηελ εμππεξέηεζε ηεο θίλεζεο θαη ζηάζεο ησλ ηξνρνθφξσλ εληφο ηνπ πεξηθξαγκέλνπ ρψξνπ. 2.2.5 Πξνθαηαξθηηθή εθηίκεζε ηνπ ηξφπνπ ζχλδεζεο κε ην δίθηπν Δθηηκάηαη φηη ν ζηαζκφο ζα ζπλδεζεί απεπζείαο ζην δίθηπν Μέζεο Σάζεο ηεο ΓΔΖ (20 KV), θαζψο ην πιεζηέζηεξν ζεκείν ηνπ βξίζθεηαη ζε απφζηαζε 200 κ. πεξίπνπ απφ ηνλ ρψξν εγθαηάζηαζεο. Ο αθξηβήο ηξφπνο ζχλδεζεο κε ην δίθηπν ζα θαζνξηζηεί θαηά ην ζηάδην ππνβνιήο θαη ειέγρνπ ηνπ θαθέινπ πνπ πξφθεηηαη λα ππνβιεζεί γηα ηελ έθδνζε άδεηαο εγθαηάζηαζεο ηεο κνλάδαο. 23

3. ΣΟΥΟ, ΖΜΑΗΑ, ΑΝΑΓΚΑΗΟΣΖΣΑ ΚΑΗ ΟΗΚΟΝΟΜΗΚΑ ΣΟΗΥΔΗΑ ΣΟΤ ΔΡΓΟΤ ΤΥΔΣΗΖ ΣΟΤ ΜΔ ΑΛΛΑ ΔΡΓΑ 3.1 ηόρνο, ζεκαζία θαη αλαγθαηόηεηα ηνπ έξγνπ Ο ζηφρνο ηνπ έξγνπ είλαη θαζαξά επελδπηηθφο. Καηαζθεπάδεηαη έλα ζχζηεκα ζπζζψξεπζεο ηεο ειηαθήο αθηηλνβνιίαο θαη κεηαηξνπήο ηεο ζε ειεθηξηθή ελέξγεηα, κε ζθνπφ ηελ πψιεζε ηεο ζηε ΓΔΖ (θέξδνο επελδπηή). Δπίζεο, απψηεξνο ζθνπφο είλαη ε πψιεζε ηεο ηερλνινγίαο θαη ζε άιινπο επελδπηέο γηα ηελ παξαγσγή ξεχκαηνο (επέθηαζε επελδχζεσλ). χκθσλα κε ηελ πξάμε Τ 5/27-2-2003 (ΦΔΚ 58Β/5-3-2003), ηα θσηνβνιηαηθά ζπζηήκαηα ζε ζχλδεζε κε ην ειεθηξηθφ δίθηπν απνθέξνπλ φθεινο (θξαηηθφ φθεινο) θαη κείσζε ησλ εθπνκπψλ ησλ αεξίσλ ηνπ θαηλνκέλνπ ηνπ ζεξκνθεπίνπ (πεξηβαιινληηθφ φθεινο). Σα θσηνβνιηαηθά ζπζηήκαηα κπνξνχλ λα ζπκβάινπλ ζεκαληηθά ζηε ιεγφκελε <<Γηάζπαξηε Παξαγσγή Δλέξγεηαο>> (Distributed Power Generation), ε νπνία απνηειεί ην λέν κνληέιν αλάπηπμεο ζχγρξνλσλ ελεξγεηαθψλ ζπζηεκάησλ παξαγσγήο, κεηαθνξάο θαη δηαλνκήο ειεθηξηθήο ελέξγεηαο. Ζ δηαθνξνπνίεζε ζηελ παξαγσγή ελέξγεηαο πνπ πξνζθέξεηαη απφ ηα θσηνβνιηαηθά ζπζηήκαηα, ζε ζπλδπαζκφ κε ηελ θαηά κεγάιν πνζνζηφ απεμάξηεζε απφ ην πεηξέιαην θαη ηελ απνθπγή πεξαηηέξσ ξχπαλζεο ηνπ πεξηβάιινληνο, κπνξνχλ λα δεκηνπξγήζνπλ ζπλζήθεο νηθνλνκηθήο αλάπηπμεο ζε έλα λέν ελεξγεηαθφ ηνπίν πνπ απηή ηε ζηηγκή δηακνξθψλεηαη ζηηο αλαπηπγκέλεο ρψξεο. 24

Σέινο, φια ηα πιηθά θαηαζθεπήο ηνπο (ππξίηην, γπαιί, αινπκίλην) είλαη αλαθπθιψζηκα επνκέλσο δελ ππάξρεη πεξηβαιινληηθή επηβάξπλζε ζην ηέινο ηνπ θχθινπ δσήο ηνπο. Ο αλαπηπμηαθφο λφκνο πξνσζεί ηέηνηνπ είδνπο επελδχζεηο (Α.Π.Δ.), νη νπνίεο είλαη ζπκβαηέο κε ηελ αεηθφξα ηνπ πεξηβάιινληνο. 3.2 Ηζηνξηθή εμέιημε ηνπ έξγνπ χκθσλα κε ηελ πξάμε Τ 5/27-2-2003 (ΦΔΚ 58Β/5-3-2003), παξ. 4, ηα θσηνβνιηαηθά ζπζηήκαηα ζεσξνχληαη ηδαληθά ζπζηήκαηα ελεξγεηαθήο κεηαηξνπήο, θαζψο ρξεζηκνπνηνχλ ηελ πιένλ δηαζέζηκε πεγή ελέξγεηαο ζηνλ πιαλήηε (ήιην), θαηαζθεπάδνληαη απφ ην δεχηεξν πην δηαδεδνκέλν ζηνηρείν ζην θινηφ ηεο γεο (ππξίηην), δελ έρνπλ θηλνχκελα κέξε θαη παξάγνπλ ειεθηξηζκφ, πνπ είλαη ε πην ρξήζηκε κνξθή ελέξγεηαο. Δπηπιένλ, δελ απαηηνχλ ηδηαίηεξε ζπληήξεζε, είλαη αθίλδπλα, αζφξπβα, κε κεγάιε δηάξθεηα δσήο (20 30 έηε). Μεηά ηελ απειεπζέξσζε ηεο αγνξάο ειεθηξηθήο ελέξγεηαο (Ν. 2773/99), φπνπ επηηξέπεηαη ζε ηδηψηεο ε παξαγσγή ξεχκαηνο απφ αλαλεψζηκεο πεγέο ελέξγεηαο πξνο πψιεζε ζηε ΓΔΖ (Ν. 3468/2006) θαη παξαθνινπζψληαο ηφζν ηελ εγγπεκέλε απφδνζε ησλ θσηνβνιηαηθψλ ζπζηεκάησλ, φζν θαη ηελ ηάζε ηεο αγνξάο αιιά θαη ηα θίλεηξα ηεο πνιηηείαο γηα ηε ρξήζε αλαλεψζηκσλ πεγψλ ελέξγεηαο, πνιινί είλαη πιένλ νη επελδπηέο πνπ ελδηαθέξνληαη γηα ηελ πξαγκαηνπνίεζε ελφο ζπλδπαζκέλνπ ζπζηήκαηνο έηνηκσλ θσηνβνιηαηθψλ ζπιιεθηψλ θαη κεηαηξνπέσλ ζην έδαθνο γηα ηελ παξαγσγή ειεθηξηθήο ελέξγεηαο. 25

Όηαλ ηα θσηνβνιηαηθά εθηεζνχλ ζηελ ειηαθή αθηηλνβνιία κεηαηξέπνπλ έλα 5 19 % ηεο ειηαθήο ελέξγεηαο ζε ειεθηξηθή (κε ηε ζεκεξηλή ηερλνινγία, ε νπνία ζπλερψο βειηηψλεηαη).σν πφζν αθξηβψο είλαη απηφ ην πνζνζηφ εμαξηάηαη απφ ηελ ηερλνινγία πνπ ρξεζηκνπνηνχκε. Ζ επηινγή ηνπ είδνπο ησλ θσηνβνιηαηθψλ είλαη ζπλάξηεζε ησλ αλαγθψλ, ηνπ δηαζέζηκνπ ρψξνπ ε αθφκα θαη ηεο νηθνλνκηθήο επρέξεηαο ηνπ ρξήζηε. Μηα θσηνβνιηαηθή εγθαηάζηαζε κπνξεί λα απνηειεί έλα απηφλνκν ζχζηεκα πνπ λα θαιχπηεη ην ζχλνιν ησλ ελεξγεηαθψλ αλαγθψλ ελφο θηηξίνπ ε κηαο επαγγεικαηηθήο ρξήζεο. Γηα ηε ζπλερή εμππεξέηεζε ηνπ θαηαλαισηή, ε εγθαηάζηαζε ζα πξέπεη λα πεξηιακβάλεη θαη κηα κνλάδα απνζήθεπζεο (κπαηαξηέο) θαη δηαρείξηζεο ηεο ελέξγεηαο. Δλαιιαθηηθά, έλα ζχζηεκα παξαγσγήο ειεθηξηζκνχ κε θσηνβνιηαηθά κπνξεί λα ρξεζηκνπνηεζεί ζε ζπλδπαζκφ κε ην δίθηπν ηεο ΓΔΖ (δηαζπλδεκέλν ζχζηεκα), φπσο πξφθεηηαη λα ζπκβεί κε ην παξφλ έξγν. ηελ πεξίπησζε απηή, θαηαλαιψλεη θαλείο ξεχκα απφ ην δίθηπν φηαλ ην θσηνβνιηαηθφ ζχζηεκα δελ επαξθεί ( π.ρ. φηαλ έρεη ζπλλεθηά ε θαηά ηε δηάξθεηα ηεο λχρηαο) θαη δίλεη ελέξγεηα ζην δίθηπν φηαλ ε παξαγσγή ππεξθαιχπηεη ηηο αλάγθεο ηνπ π.ρ. ηηο ειηφινπζηεο εκέξεο ε φηαλ ιείπεη θαλείο. ε νξηζκέλεο πεξηπηψζεηο, ηα θσηνβνιηαηθά ρξεζηκνπνηνχληαη γηα παξνρή ειεθηξηθήο ελέξγεηαο εθεδξείαο (δειαδή σο ζπζηήκαηα αδηάιεηπηεο παξνρήο UPS).ηελ πεξίπησζε απηή, ην ζχζηεκα είλαη κελ δηαζπλδεκέλν κε ηε ΓΔΖ, αιιά δηαζέηεη θαη κπαηαξίεο (ζπλ φια ηα απαξαίηεηα ειεθηξνληθά) γηα λα αλαιακβάλεη ηελ θάιπςε ησλ αλαγθψλ ζε πεξίπησζε δηαθνπήο ηνπ ξεχκαηνο θαη 26

γηα φζν δηαξθεί απηή. Έλα ηππηθφ θσηνβνιηαηθφ ηζρχνο 1 θηινβάη (KW) παξάγεη θαηά κέζν φξν 1.200-1.500 θηινβαηψξεο ην ρξφλν (αλάινγα κε ηελ ειηνθάλεηα ηεο πεξηνρήο) θαη απνηξέπεη θαηά κέζν φξν θάζε ρξφλν ηελ έθιπζε 1.450 θηιψλ δηνμεηδίνπ ηνπ άλζξαθα, φζν δειαδή ζα απνξξνθνχζαλ δπν ζηξέκκαηα δάζνπο. Βάζεη ηνπ Ν. 3468/2006 (άξζξν 4,παξ. 1γ), γηα θσηνβνιηαηθέο εγθαηαζηάζεηο κε εγθαηεζηεκέλε ηζρχ απφ 150 έσο 2.000 KWp )1.568 KWp γηα ηελ παξνχζα πεξίπησζε) απαηηείηαη : α. πξηλ ηελ εγθαηάζηαζε ηεο κνλάδαο 1. Άδεηα παξαγσγήο πνπ εθδίδεηαη κε απφθαζε ηνπ Τπνπξγνχ Αλάπηπμεο θαηφπηλ εηζήγεζεο/γλσκνδφηεζεο ηεο P.A.E 2. Απφθαζε έγθξηζεο Πεξηβαιινληηθψλ Όξσλ γηα ηελ κνλάδα πνπ εθδίδεηαη απφ ηελ εθάζηνηε αξρή (είηε απφ ηελ ΓΗΠΔΥΩ ηεο Πεξηθέξεηαο κε απφθαζε ηνπ Γεληθνχ Γξακκαηέα απηήο, είηε απφ ην ηκήκα Πεξηβάιινληνο ηεο Ννκαξρηαθήο Απηνδηνίθεζεο κε απφθαζε ηνπ Ννκάξρε). 3. Άδεηα εγθαηάζηαζεο πνπ εθδίδεηαη κε απφθαζε ηνπ Γεληθνχ Γξακκαηέα ηεο Πεξηθέξεηαο. β. Μεηά ηελ εγθαηάζηαζε ηεο κνλάδαο 1. Άδεηα ιεηηνπξγίαο πνπ εθδίδεηαη κε απφθαζε ηνπ Γεληθνχ Γξακκαηέα ηεο Πεξηθέξεηαο 27

3.3 Οηθνλνκηθά ζηνηρεία ηνπ έξγνπ Σα ελδεηθηηθά νηθνλνκηθά ζηνηρεία πνπ παξαηίζεληαη ζηε ζπλέρεηα, βαζίδνληαη ζηελ αξρηθή ρξεκαηννηθνλνκηθή εθηίκεζε πνπ πξαγκαηνπνηήζεθε θαη δελ είλαη ην ηειηθφ ρξεκαηνδνηηθφ ζρήκα βάζεη ηνπ νπνίνπ ζα ππνβιεζεί ν θάθεινο γηα ηελ έληαμε ηνπ έξγνπ ζηνλ Αλαπηπμηαθφ Νφκν 3299/2004 φπσο ηζρχεη απφ ηηο αξρέο 2007 ε ζε νπνηνδήπνηε άιιν ρξεκαηνδνηηθφ κέζν (π.ρ. Πξφγξακκα Αληαγσληζηηθφηεηα ΔΠΑΝ, θιπ.). Σν χςνο ηεο επέλδπζεο εθηηκάηαη ζε 8.154.600 πεξίπνπ θαη κπνξεί λα ρξεκαηνδνηεζεί κέρξη θαη 55% απφ ηνλ Αλαπηπμηαθφ Νφκν (ε ζε δηαθνξεηηθφ πνζνζηφ αλ επηιεγεί άιιν ρξεκαηνδνηηθφ κέζν), ελψ ην ππφινηπν θεθάιαην ζα πξνθχςεη απφ ίδηνπο πφξνπο θαη κέζνκαθξνπξέζεζκν ηξαπεδηθφ δαλεηζκφ. Αλαιπηηθά ην θφζηνο επέλδπζεο έρεη σο εμήο : A. ΚΟΣΤΟΣ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΑΔΕΙΟΔΟΤΗΣΗΣ ΣΥΝΟΛΟ ΚΟΣΤΟΥΣ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΑΔΕΙΟΔΟΤΗΣΗΣ : 40.900,00 Β. ΚΟΣΤΟΣ Η/Μ ΕΞΟΠΛΙΣΜΟΥ Β.1 ΒΑΗΚΟ ΔΞΟΠΛΗΜΟ Α/ Α ΠΔΡΗΓΡΑΦΖ ΠΟΟΣΖΣΑ ΚΟΣΟ ΜΟΝΑΓΟ ΜΔΡΗΚΟ ΤΝΟΛΟ 8.960 ΣΔΜ 611,00 5.474.560,00 1. ΦΩΣΟΒΟΛΣΑΗΚΑ ΣΟΗΥΔΗΑ 2. ΒΑΔΗ ΣΖΡΗΞΖ Φ/Β 280 ΣΔΜ 1.355,00 379.400,00 3. ΠΗΝΑΚΔ ΔΠΗΣΖΡΖΖ 70 ΣΔΜ 1.386,00 97.020,00 4. ΤΠΟΠΗΝΑΚΔ 14 TEM 2.875,00 40.250,00 ΓΗΑΝΟΜΖ DC 5. INVERTERS 14 TEM 43.670,00 611.380,00 28

6. Τ/ 1 ΣΔΜ 85.400,00 85.220,00 7. ΤΣΖΜΑ ΔΠΗΣΖΡΖΖ SET 85.220,00 85.220,00 8. ΚΟΣΟ ΜΔΣΑΦΟΡΗΚΩΝ SET 40.880,00 40.880,00 & ΔΚΦΟΡΣΩΔΩΝ ΤΝΟΛΟ ΒΑΗΚΟΤ ΔΞΟΠΛΗΜΟΤ : 6.814.110,00 Β.2 ΖΛΔΚΣΡΟΛΟΓΗΚΖ ΔΓΚΑΣΑΣΑΖ Α/Α ΠΔΡΗΓΡΑΦΖ ΚΟΣΟ 1. ΖΛΔΚΣΡΟΛΟΓΗΚΟ ΤΛΗΚΟ (ΚΑΛΩΓΗΑ, ΠΑΡΔΛΚΟΜΔΝΑ 543.790,00 ΚΑΗ ΒΟΖΘΖΣΗΚΑ ΤΛΗΚΑ) 2. ΔΡΓΑΗΔ ΔΓΚΑΣΑΣΑΖ 228.300,00 ΤΝΟΛΟ ΖΛΔΚΣΡΟΛΟΓΗΚΖ ΔΓΚΑΣΑΣΑΖ : 772.090,00 ΤΝΟΛΟ ΚΟΣΟΤ Ζ/Μ ΔΞΟΠΛΗΜΟΤ : 7.586.200,00 Γ. ΚΟΣΟ ΔΡΓΧΝ ΤΠΟΓΟΜΖ Α/Α ΠΔΡΗΓΡΑΦΖ ΚΟΣΟ Γ.1 ΚΟΣΟ ΠΔΡΗΦΡΑΞΖ 58.100,00 Γ.2 ΚΟΣΟ ΚΑΣΑΚΔΤΖ ΟΗΚΗΜΟΤ 17.600,00 Γ.3 ΚΟΣΟ ΥΩΜΑΣΟΤΡΓΗΚΩΝ ΔΡΓΑΗΩΝ 144.600,00 Γ.4 ΚΟΣΟ ΚΤΡΟΓΔΣΖΔΩΝ 243.500,00 Γ.5 ΚΟΣΟ ΔΡΓΩΝ ΔΩΣΔΡΗΚΖ ΟΓΟΠΟΗΗΑ 63.700,00 ΤΝΟΛΟ ΚΟΣΟ ΔΡΓΧΝ ΤΠΟΓΟΜΖ : 527.500,00 ΤΝΟΛΗΚΟ ΠΡΟΤΠΟΛΟΓΗΜΟ ΔΡΓΟΤ : 8.154.600,00 Ζ δπλακηθφηεηα ηεο παξαγσγήο ππνινγίδεηαη ζε : 1568 KW x 1.243 kwh/kwp/εηνο=1.949.024 kwh/έηνο Ο ειάρηζηνο εηήζηνο θχθινο εξγαζηψλ εθηηκάηαη ζε : 1.949.024 kwh/έηνο x 0,40 /kwh=779.610 /έηνο Σν εηήζην ιεηηνπξγηθφ θφζηνο ηεο εγθαηάζηαζεο ππνινγίδεηαη ζε 2,5% ηνπ θχθινπ εξγαζηψλ εηεζίσο, αθνξά έμνδα ζπληήξεζεο, αζθάιηζηξα θινπήο, θσηηάο, θαηξηθψλ ζπλζεθψλ θαη ππνινγίδεηαη ζε : 779.610 /έηνο x 2,5% = 19.490 /έηνο. εκεηψλεηαη φηη δελ πθίζηαηαη αλάγθε γηα 29

πξνζσπηθφ θαη πξνιεπηηθή ζπληήξεζε. Σα ειάρηζηα θέξδε πξν απνζβέζεσλ θαη θφξσλ είλαη 760.120 /έηνο. 3.4 πζρέηηζε ηνπ έξγνπ κε άιια έξγα ε δξαζηεξηόηεηεο Σν έξγν θαηαζθεπάδεηαη γηα ηελ παξάγσγε ειεθηξηθήο ελέξγεηαο απφ θσηνβνιηαηθά ζπζηήκαηα (Α.Π.Δ.), κε ζθνπφ ηελ πψιεζε ηνπ κφλν ζηε ΓΔΖ. Γελ ζα ηξνθνδνηεί κε ξεχκα άιιε ηδησηηθή επηρείξεζε, δελ ζα γίλεηαη δειαδή ζηηνπαξαγσγή. 30

4. ΠΔΡΗΓΡΑΦΖ ΔΝΑΛΛΑΚΣΗΚΩΝ ΛΤΔΩΝ Πξηλ ηελ έλαξμε ησλ δηαδηθαζηψλ γηα ηε ιήςε ηεο άδεηαο παξαγσγήο ελέξγεηαο πξαγκαηνπνηήζεθε δηεμνδηθφο έιεγρνο πξνθεηκέλνπ λα δηαπηζησζεί ε θαηαιιειφηεηα ηνπ αγξνηεκαρίνπ γηα ηελ ρσξνζέηεζε ηνπ θσηνβνιηαηθνχ πάξθνπ. Γεδνκέλνπ ινηπφλ φηη ην αγξνηεκάρην θάιππηε ηηο απαηηήζεηο φζνλ αθνξά ηε κε ρσξνζέηεζε ηνπ εληφο : α. Εψλε Τςειήο Γεσξγηθήο Παξαγσγηθφηεηαο β. Αξραηνινγηθψλ Υψξσλ θαη Γηαηεξήζεσλ Μλεκείσλ ηεο Φχζεο γ. Εσλψλ Πξνζηαζίαο ηεο Φχζεο, φπσο νη πεξηνρέο Natura, Ramsar, CORINE, Δζληθνί Γξπκνί, Αηζζεηηθά Γάζε, Δζληθά Πάξθα, Σνπία Ηδηαίηεξνπ Φπζηθνχ Κάιινπο, Καηαθχγηα Άγξηαο Εσήο, Σφπνη Κνηλνηηθήο εκαζίαο (psci) θαη Εψλεο Πξνζηαζίαο Οξληζνπαλίδαο (SPA) θαη θαζψο δηαζθαιίζηεθε ε παξαρψξεζε ηνπ αγξνηεκαρίνπ απφ ηνλ ηδηνθηήηε ζηελ ελδηαθεξφκελε εηαηξία, δελ εμεηάζηεθαλ πεξαηηέξσ ελαιιαθηηθέο ιχζεηο γηα ηε ρσξνζέηεζε ηνπ έξγνπ, γηα ην νπνίν ζεσξείηαη φηη νη θιηκαηηθέο ζπλζήθεο ηεο πεξηνρήο επλννχλ ηελ εγθαηάζηαζε θσηνβνιηαηθψλ ζπζηεκάησλ (ην έξγν είλαη βηψζηκν ζεηηθφ νηθνλνκηθφ ηζνδχγην κεηά απφ νηθνλνκηθή αλάιπζε). 31

5. ΚΑΣΑΣΑΖ ΠΔΡΗΒΑΛΛΟΝΣΟ 5.Α Πεξηνρή κειέηεο Γεληθά, ην πεξηβάιινλ φπνπ ζα εγθαηαζηαζεί ε ππφ κειέηε κνλάδα δελ έρεη ζεκαληηθή ξππαληηθή θφξηηζε, θαζψο φιε ε πεξηνρή είλαη αγξνηηθή, ελψ ε βηνηερληθή θαη βηνκεραληθή δξαζηεξηφηεηα πνπ ζρεηίδεηαη θπξίσο κε ηελ κεηαπνίεζε ησλ αγξνηηθψλ πξντφλησλ, δελ ρσξνζεηείηαη ζηελ άκεζε πεξηνρή ηνπ έξγνπ. Σα θιηκαηνινγηθά ζηνηρεία ηεο πεξηνρήο (επξχηεξεο πεξηνρήο Ζκαζίαο) επλννχλ ηελ αλάπηπμε ζπζηεκάησλ παξαγσγήο ειεθηξηθήο ελέξγεηαο απφ θσηνβνιηαηθά, ιφγσ ηνπ πξνζαλαηνιηζκνχ (απψιεηεο γσληαθήο αληαλάθιαζεο ~2,8%), ηνπ πςνκέηξνπ (~30 m), ηεο ειηνθάλεηαο (απψιεηεο ~9%) θαη ηελ έιιεηςε αθξαίσλ θαηλνκέλσλ βξνρνπηψζεσλ, ρηνληνχ θιπ. 5.Β Με βηνηηθά ραξαθηεξηζηηθά 5.Β.1 Κιηκαηνινγηθά θαη βηνθιηκαηηθά ραξαθηεξηζηηθά Σν θιίκα ηνπ Ννκνχ Ζκαζίαο ραξαθηεξίδεηαη σο κεζνγεηαθφ επεηξσηηθνχ ραξαθηήξα, ιφγσ ηνπ κεγάινπ εχξνπο ηεο εηήζηαο δηαθχκαλζεο ηεο ζεξκνθξαζίαο. Ζ ζεξκή πεξίνδνο δηαξθεί απφ ηνλ Μάην έσο ηνλ Οθηψβξην θαη ε ςπρξή απφ ην Ννέκβξην έσο ηνλ Απξίιην. ηελ Ζκαζία ιεηηνπξγνχλ ε έρνπλ ιεηηνπξγήζεη θαηά θαηξνχο Μεηεσξνινγηθνί ζηαζκνί, ππφ ηελ επζχλε δηαθφξσλ θνξέσλ, νη νπνίνη φκσο ήηαλ ειιηπψο 32

εμνπιηζκέλνη (ζπλήζσο κφλν κε έλα βξνρφκεηξν) θαη επηπιέσλ ιεηηνχξγεζαλ γηα κηθξφ ρξνληθφ δηάζηεκα (ζπλήζσο κηθξφηεξν ηεο δεθαεηίαο). Έηζη, ηα φπνηα ζηνηρεία απηψλ δελ ζεσξνχληαη αμηφπηζηα θαη δελ ειήθζεζαλ ππφςε θαηά ηελ εθπφλεζε ηεο παξνχζαο κειέηεο. Απνιχησο αμηφπηζηνη ζεσξνχληαη νη Μεηεσξνινγηθνί ηαζκνί ηεο Δζληθήο Μεηεσξνινγηθήο Τπεξεζίαο πνπ ππάξρνπλ ζην Ννκφ (ηαζκφο Σξηθάισλ Ζκαζίαο) θαη ζηελ επξχηεξε πεξηνρή (ηαζκφο Μίθξαο, Έδεζζαο θαη Κνδάλεο). Απφ ηα ζηνηρεία ηνπ ηαζκνχ Σξηθάισλ Ζκαζίαο, πξνθχπηεη φηη ε κέζε εηήζηα ζεξκνθξαζία αλέξρεηαη ζε 15,0 C, ε κέγηζηε παξαηεξείηαη ηνλ Ηνχιην θαη αλέξρεηαη ζε 25,7 C θαη ε ειάρηζηε παξαηεξείηαη ηνλ Ηαλνπάξην θαη αλέξρεηαη ζε 4,6 C. Ζ δηαλνκή ησλ βξνρψλ παξνπζηάδεη επίζεο, έληνλε δηαθχκαλζε. Σν κέζν χςνο βξνρήο αλέξρεηαη ζε 520 mm πεξίπνπ αλά έηνο, Όζν πξνρσξνχκε πξνο ηελ νξεηλή πεξηνρή, ην χςνο βξνρήο απμάλεη ζε πεξίπνπ 600-650 mm. Μέγηζηεο βξνρνπηψζεηο παξαηεξνχληαη ζπλήζσο ην Ννέκβξην θαη Γεθέκβξην θαη ειάρηζηεο ηνλ Ηνχιην θαη ηνλ Αχγνπζην. Όζνλ αθνξά ηα θιηκαηνινγηθά ραξαθηεξηζηηθά, ελδηαθέξνλ παξνπζηάδεη ε κείσζε ησλ θαηαθξεκληζκάησλ θαηά ηελ ηειεπηαία δεθαεηία, κείσζε πνπ θηάλεη ζε πνζνζηφ ην 10% ησλ βξνρνπηψζεσλ ηεο πεξηφδνπ 1980 1989. Δλδεηθηηθά αλαθέξεηαη φηη ε εηήζηα βξνρφπησζε πνπ θαηαγξάθεηαη απφ ηνλ ηαζκφ Σξηθάισλ Ζκαζίαο είλαη 505,9 mm, ελψ ε αληίζηνηρε ηεο πξνεγνχκελεο δεθαεηίαο ήηαλ 551 mm. 33

Όζνλ αθνξά ζηνπο αλέκνπο, νη επηθξαηέζηεξεο δηεπζχλζεηο είλαη νη βνξεηνδπηηθέο θαζ φιε ηελ πεξίνδν απφ Οθηψβξην έσο θαη ηνλ Μάξηην, ελψ απφ ηνλ Απξίιην έσο θαη ηνλ επηέκβξην επηθξαηνχλ νη λνηηναλαηνιηθέο δηεπζχλζεηο. Ο Ννκφο Ζκαζίαο είλαη κηα πεξηνρή ζηελ νπνία δελ παξαηεξνχληαη αθξαία θιηκαηηθά θαηλφκελα, φπσο ξαγδαίεο βξνρνπηψζεηο ή παξαηεηακέλεο πεξίνδνη μεξαζίαο ε παγεηψλ. χκθσλα κε ηα δεδνκέλα ηεο Δζληθήο Μεηεσξνινγηθήο Τπεξεζίαο (ΔΜΤ) ηνπ ηαζκνχ Σξηθάισλ Ζκαζίαο, παξνπζηάδνληα ζηα παξαθάησ δηαγξάκκαηα ζηνηρεία γηα ηε ζεξκνθξαζία, ηελ ειηνθάλεηα, ηελ έληαζε θαη ηε δηεχζπλζε ησλ αλέκσλ, ηελ πγξαζία, ηε βξνρφπησζε θαη ηελ εμαηκίζνδηαπλνή. 34

α) Θεξκνθξαζία Θεξκνθξαζία Η Φ Μ Α Μ Η Η Α Ο Ν Γ Διάρηζηε κεληαία C 0,6 1,4 4,4 8,2 12,8 16,3 18 17,3 14,1 9,9 5,3 1,8 Μέζε κεληαία C 4,6 5,9 9,4 14,1 19,6 24,1 25,7 24,7 21,1 15,6 9,5 5,7 Μέγηζηε κεληαία C 9,1 10,8 14,5 19,4 25,1 29,5 31,1 30,9 27,8 21,6 14,3 10,1 35

β) Ζιηνθάλεηα Ζιηνθάλεηα Η Φ Μ Α Μ Η Η Α Ο Ν Γ Μέζε κεληαία ειηνθάλεηα (hr) 117,1 120,4 143,8 190,4 234,9 295,3 309,6 290,6 224,9 162,1 118,3 109,1 36

γ) Έληαζε θαη δηεχζπλζε αλέκσλ Άλεκνη Η Φ Μ Α Μ Η Η Α Ο Ν Γ Μέζε κεληαία δηεύζπλζε ΒΓ ΒΓ ΒΓ ΝΑ ΝΑ ΝΑ ΝΑ ΝΑ ΝΑ ΒΓ ΒΓ ΒΓ αλέκσλ Μέζε κεληαία έληαζε αλέκσλ (kt) 2,7 3,1 3,5 4,4 4,7 4,3 3,4 3,2 3,3 2,6 2,1 2,3 37

δ) Τγξαζία Τγξαζία Η Φ Μ Α Μ Η Η Α Ο Ν Γ Μέζε κεληαία πγξαζία 76,4 73,0 73,2 68,3 64,2 57,9 57,5 62,8 66,8 73,1 77,1 78,2 (%) 38

ε) Βξνρφπησζε Βξνρόπησζ ε Μέζε κεληαία βξνρόπησζε mm πλνιηθέο κέξεο βξνρήο d Η Φ Μ Α Μ Η Η Α Ο Ν Γ 44. 5 49. 0 56. 4 45. 0 42. 0 29. 7 8.2 9.1 9.5 8.6 8.6 5.1 3.9 3.5 3.6 7.5 9.9 9.2 14. 1 16. 2 16. 1 55. 7 68. 1 69. 1 39

ζη) Δμαηκηζνδηαπλνή Δμαη/πλν ε Μέζε κεληαία εμαη/πλν ε (mm) Η Φ Μ Α Μ Η Η Α Ο Ν Γ 12, 9 20, 9 57, 5 109, 6 152, 9 202, 0 212, 7 177, 8 130, 1 75, 5 31, 5 14, 7 40

5.B.2 Μνξθνινγηθά θαη ηππνινγηθά ραξαθηεξηζηηθά Ζ κνξθνινγία πνπ παξνπζηάδεη είλαη ήπηα ηειείσο, ελψ ην κεγαιχηεξν κέξνο ηεο έθηαζεο θαηαιακβάλνπλ νη αγξνηηθέο θαιιηέξγεηεο θαη κηθξέο θαηά ηφπνπο ρνξηνιηβαδηθέο ζακλψδεηο εθηάζεηο. Σν ππεξζαιάζζην κέζν πςφκεηξν ησλ νηθηζκψλ ηεο πεξηνρήο έηλαη κηθξφηεξν ησλ 30 m. Μνξθνινγηθόο ράξηεο επξύηεξεο πεξηνρήο έξγνπ O Νένο Υάξηεο εηζκηθήο Δπηθηλδπλφηεηαο ηεο Διιάδαο ηέζεθε ζε εθαξκνγή απφ 1-1-2004 θαη θαηαλέκεη ηνλ ειιαδηθφ ρψξν ζε (3) ηξεηο δψλεο, κε ηελ εληαία ηηκή ζεηζκηθήο επηηάρπλζεο g ζε θάζε Καπνδηζηξηαθφ Γήκν. Ζ πξψηε δψλε ζηελ νπνία αλήθεη ε πεξηνρή κειέηεο έρεη ηηκή ελεξγνχ εδαθηθήο επηηάρπλζεο ζρεδηαζκνχ 0,16 g (φπνπ g ε επηηάρπλζε ηεο βαξχηεηαο) θαη ραξαθηεξίδεηαη απφ κηθξή πηζαλφηεηα εθδήισζεο ζεηζκηθψλ γεγνλφησλ. 41

5.Β.3 Δδαθνινγηθά, γεσινγηθά θαη ηεθηνληθά ραξαθηεξηζηηθά Όπσο παξαηεξνχκε απφ ηνλ ράξηε εδαθηθψλ ελψζεσλ ηνπ Γεσπνληθνχ Παλεπηζηεκίνπ Αζελψλ, ε θχξηα ηππνινγηθή κνλάδα εδάθνπο πνπ απαληάηαη είλαη ε Calcaric Fluvisol (FLca) ηεο νκάδαο Fluvisols (FL), πνιχ πςειήο πνηφηεηαο, κε ρακειή επαηζζεζία εξεκνπνίεζεο θαη αεηθφξα εδαθνπνληθή ρξήζε ηε γεσξγία. 42

Απόζπαζκα ράξηε εδαθηθώλ ελώζεσλ επξύηεξεο πεξηνρήο έξγνπ χκθσλα κε ζηνηρεία ηνπ γεσινγηθνχ ράξηε Διιάδαο ηνπ ΗΓΜΔ, ζην έδαθνο ηεο πεξηνρήο απαληψληαη κεηαηεθηνληθά θαη βξαδπηεθηνληθά ηδήκαηα πνπ αλήθνπλ ζηελ θαηεγνξία << Οιφθαηλν (Αιινπβην) >> θαη εηδηθφηεξα : - χγρξνλεο απνζέζεηο θνηιάδσλ, πεδηάδσλ Σχξθε Φηιίππσλ (Tb) θαη Παιαηνί θαη λένη θψλνη θνξσκάησλ. 43

Απόζπαζκα γεσινγηθνύ ράξηε επξύηεξεο πεξηνρήο έξγνπ Πεγή: ΗΓΜΔ Απφ ηνλ ράξηε γεσηεθηνληθψλ δσλψλ ηνπ ΗΓΜΔ, πξνθχπηεη φηη ε επξχηεξε πεξηνρή κειέηεο αλήθεη ζηελ δψλε Αμηνχ (ΗΥ). Ο J Mercier (1966) αζρνιήζεθε επί καθξφλ κε ηελ γεσινγία ησλ ζρεκαηηζκψλ ηεο <<δψλεο>> απηήο θαη θαηέιεμε ζην ζπκπέξαζκα φηη ε <<Εψλε Αμηνχ>> απνηειείηαη απφ ηξεηο αλεμάξηεηνπο κεηαμχ ηνπο δψλεο: α) ηελ δψλε Αικσπίαο πξνο δπζκάο, β) ηελ δψλε Παηθνπ ζην θέληξν θαη γ) ηελ Παηνληθή δψλε αλαηνιηθά, ζηα αλαηνιηθά 44

πεξηζψξηα ηεο νπνίαο δηαθξίλεη ηελ πξν-παηνληθή ππνδψλε. Σν πεδηλφ ηκήκα ηνπ Ννκνχ Ζκαζίαο (φπνπ ρσξνζεηείηαη θαη ην ππφ κειέηε έξγν), θαιχπηεηαη απφ Μεηαιπηθά ηδήκαηα (Μεηφθαηλν Οιφθαηλν), ηα νπνία δηακνξθψλνπλ ηελ εθηεηακέλε εχθνξε πεδηάδα Ζκαζίαο Έδεζζαο. Ζ δψλε Αμηνχ ινηπφλ ζηε πεξηνρή ηνπ έξγνπ ζπγθξνηείηαη απφ ηελ αλεμάξηεηε Εώλε Αικσπίαο (Γπηηθό ηκήκα ηεο Εώλεο Αμηνύ ζύκθσλα κε ηνλ KOSSMAT). ηελ δψλε απηή δελ εκθαλίδεηαη πιήξσο ε ηξηαδηθφ-ηνπξαζηθή ζεηξά. Τπάξρνπλ κφλν ζπάληεο θαη ζπνξαδηθέο εκθαλίζεηο ηνπ ηνπξαζηθνχ θαη απηφ νθείιεηαη, πηζαλά, ζηελ έληνλε ηεθηνληθή ιεπηψλ πνπ ραξαθηεξίδεη ηελ δψλε απηή. Με βάζε γεσγξαθηθά θαη ηεθηνληθά, θπξίσο, θξηηήξηα ε δψλε δηαθξίλεηαη ζε δπν ελφηεηεο, ησλ δπηηθψλ ιεπηψλ θαη ησλ αλαηνιηθψλ ιεπηψλ. Ωζηφζν νη θπξίαξρνη ζρεκαηηζκνί φπσο πξναλαθέξζεθε είλαη ηα κεηαιπηθά ηδήκαηα πνπ θαηαιακβάλνπλ ην κεγαιχηεξν κέξνο ηνπ Ννκνχ Ζκαζίαο, θπξίσο ην πεδηλφ ηκήκα θαη πξφθεηηαη γηα ηηο παξαθάησ απνζέζεηο: α) Σεηαξηνγελείο απνζέζεηο πνπ δηακνξθψλνπλ ηελ πεδηάδα Βέξνηαο Έδεζζαο Γηαλληηζψλ θαη πνπ είλαη νη αθφινπζεο: Η)χγρξνλνη ζρεκαηηζκνί πνπ απνηεινχληαη απφ ιεπηνκεξή θαη αδξνκεξή πιηθά ΗΗ)Κψλνη θαη παιηέο αλαβαζκίδεο ΗΗΗ)Απνζέζεηο θξνθαινπαγψλ Οη ζρεκαηηζκνί απηνί απαληψληαη ζην ππφβαζξν ηεο πεξηνρήο ηνπ έξγνπ. 45

β) Νενγελείο απνζέζεηο πνπ απαληψληαη ζηα βαζχηεξα ζεκεία ησλ ραξαδξψλ ελψ ην κεγαιχηεξν κέξνο ηεο επηθάλεηαο ηεο θαιχπηεηαη απφ πιεπξηθά θνξήκαηα. Πξφθεηηαη γηα ελαιιαγέο καξγψλ, ςακκηηψλ, θξνθαινπαγψλ θαη αζβεζηνιηζηθψλ θνξεκάησλ. Ηδηαίηεξν ραξαθηεξηζηηθφ απνηειεί ε πεδηλή πεξηνρή πνπ ζπκπίπηεη κε ηελ πξψελ ιίκλε Γηαλληηζψλ φπνπ ππάξρεη πςειή ζηάζκε ηνπ πδξνθφξνπ νξίδνληα θαη ρακειφ πςφκεηξν. Οη απνζέζεηο ησλ θεξηψλ ηνπ Λνπδία θαη ηνπ Αιηάθκνλα είραλ ζην παξειζφλ ζαλ απνηέιεζκα ηελ απνθνπή κέξνπο ηνπ Θεξκατθνχ θαη ηνλ ζρεκαηηζκφ ηεο ιίκλεο ησλ Γηαλληηζψλ. Με ηα ζηξαγγηζηηθά έξγα πνπ έγηλαλ δηακνξθψζεθε ε ζεκεξηλή πεδηλή πεξηνρή πνπ παξνπζηάδεη απμεκέλε αιαηφκεηα θπξίσο ιφγν ηεο θαθήο ζηξάγγηζεο ηνπ εδάθνπο θαη ηεο θαθήο ζπληήξεζεο ησλ ζηξαγγηζηηθψλ θαλαιηψλ. Απόζπαζκα ράξηε γεσηεθηνληθώλ δσλώλ επξύηεξεο πεξηνρήο έξγνπ 46

5.Γ Φπζηθό πεξηβάιινλ 5.Γ.1 Γεληθά ζηνηρεία Ζ επξχηεξε πεξηνρή κειέηεο δελ εκθαλίδεη πινχζηα θαη πνηθηιφκνξθε θπζηθή βιάζηεζε, θαζψο ε εθηεηακέλε θαιιηέξγεηα ηεο γεο, έρεη νπζηαζηηθά αιινηψζεη ην θπζηθφ ηνπίν. ην θπζηθφ απηφ νηθνζχζηεκα φπνπ εληάζζεηαη ε επξχηεξε πεξηνρή ηνπ έξγνπ δηαθξίλνληαη ελφηεηεο βιάζηεζεο φπσο: - νη ζακλσλεο, - νη ιεηκψλεο κε θπξίαξρν είδνο ην Juncus acutus (βνχξιν) θαη νη θαιακηψλεο ζηνπο νπνίνπο επηθξαηνχλ ηα είδε Bolboschoenus maritimus, Phragmites austratis, Typha latifolia νη νπνίνη εκθαλίδνληαη ζηηο φρζεο φισλ ησλ ηάθξσλ ησλ θαλαιηψλ, ζηηο φρζεο ησλ πνηακψλ, πεξηθεξεηαθά ζε έιε ε ζε ζπγθεληξψζεηο λεξνχ. Δπηπιένλ ηζρπξή παξνπζία έρνπλ ε βιάζηεζε ησλ πδξφθπησλ θαη παξπδάηηα δελδξψδεο βιάζηεζε ζηηο φρζεο ηεο Πεξηθεξεηαθήο Σάθξνπ <<66>>. Απνηειείηαη θπξίσο απφ είδε ησλ γελψλ Salix (Ηηηέο), Populus (ιεπθεο), Alnus (θιεζξα) θαη Platanus (πιάηαλνο). ηνλ ππνξνθν ησλ δελδξσδψλ ζπζηάδσλ εκθαλίδνληαη ζθηαλζεηηθα ζακλψδε θαη πνψδε είδε φπσο rubus sp., Humulus lupulus, hedera helix, periploca graeca, menta sp.,aristolochia clematitis, θ.ι.π. Ζ παλίδα ηεο επξχηεξεο πεξηνρήο κειέηεο είλαη ε ραξαθηεξηζηηθή ησλ πεξηνρψλ ηεο Βφξεηαο Διιάδαο, ιακβαλφκελεο ππφςε βέβαηα ππφςε βέβαηα ηεο ζεκαληηθήο ππνβάζκηζεο ησλ θπζηθψλ νηθνζπζηεκάησλ ηα ηειεπηαία ρξφληα, ε νπνία κε ηελ ζεηξά ηεο νδήγεζε ζε αληίζηνηρε κείσζε ηεο πνζφηεηαο θαη ηεο πνηθηιφηεηαο ηεο παλίδαο. 47

Απφ ηηο θαηαγξαθέο ηεο παλίδαο ζε δηάθνξεο πεξηνρέο πνπ έρνπλ γίλεη ηα ηειεπηαία ρξφληα, πξνθχπηεη φηη ηα ζεκαληηθφηεξα είδε ζειαζηηθψλ είλαη: γηα ηα εληνκνθάγα: ν ζθαληδφρνηξνο, ν ηπθινπφληηθαο, ε θεπνκπγαιηδα, ε ρσξαθνκπγαιηδα, - γηα ηα ιαγφκνξθα: ν ιαγφο, - γηα ηα ηξσθηηθά: ν ιαγφγπξνο, ν λεξναξνπξαηνο, ν αξνπξαίνο, ν δαζνπφληηθαο, ν βξαρνπφληηθνο, ν ζηαρηνπφληηθνο θαη γηα ηα ζαξθνθάγα: ε αιεπνχ, ε λπθίηζα, ην θνπλάβη, ν αζβφο, ε βίδξα. Όζνλ αθνξά ηελ νξληζνπαλίδα ηεο πεξηνρήο δελ παξνπζηάδεη ηδηαίηεξν ελδηαθέξνλ πέξαλ ησλ πγξνηνπηθψλ πεξηνρψλ (ηάθξνη, θαλάιηα, θιπ) φπνπ βξίζθνπλ ηξνθή θαη ελδηαίηεκα δηάθνξεο νκάδεο πδξφβησλ πνπιηψλ, ρσξίο φκσο λα εκθαλίδνληαη είδε πνπ εκπίπηνπλ ζε εηδηθφ θαζεζηψο πξνζηαζίαο. 5.Γ.2 Δηδηθέο θπζηθέο πεξηνρέο χκθσλα κε ηνλ αθφινπζν ράξηε, ε πεξηνρή επέκβαζεο ή κέξνο απηήο δελ αλήθεη ζε ζεζκνζεηεκέλα ηνπία ηδηαίηεξνπ θπζηθνχ θάινπο (ΣΗΦΚ), νχηε ζε βηφηνπνπο NATURA ή CORINE. Δπίζεο, δελ ραξαθηεξίδεηαη ζαλ πξνζηαηεπηέα κε Π.Γ. ζχκθσλα κε ην άξζξν 21 ηνπ Ν. 1650/86 ή βάζεη άιιεο λνκνζεηηθήο ξχζκηζεο ή δηεζλνχο ζπλζήθεο. 48

Απφ ην θχιιν ράξηε 19 (Βέξνηα) ησλ πξνζηαηεπφκελσλ πεξηνρψλ, φπσο απηέο θαηαγξάθεθαλ απφ ην Τπνπξγείν Γεσξγίαο (Ηνχιηνο 2000), ζηελ πεξηνρή Αξραγγέινπ δελ ππάξρεη θάπνην Καηαθχγην Άγξηαο Εσήο ή Γηαηεξεηέν Μλεκείν ηεο Φχζεο. 49

ηε ζπλέρεηα παξαηίζεληαη απνζπάζκαηα απφ ράξηεο ηνπ ΤΠΔΥΩΓΔ κε ηνπο πξνηεηλφκελνπο ηφπνπο θνηλνηηθήο ζεκαζίαο γηα ηα θπζηθά νηθνζπζηήκαηα θαζψο ηηο δψλεο πξνζηαζίαο ηεο νξληζνπαλίδαο. 50

Πεγή: ΤΠΔΥΩΓΔ 51

52

53

GR1210001 ΟΡΟ ΒΔΡΜΗΟ Πξνηεηλφκελνο Σφπνο εκαζίαο K81 Αξρνληηθφ-Γακηαλφο-Μεζηαλφ Καηαθχγην Άγξηαο Εσήο (Γηαλληηζψλ) K88 Σξηγθά (Γηαλληηζψλ) Καηαθχγην Άγξηαο Εσήο K101 αάθ (Κξχαο Βξχζεο) Καηαθχγην Άγξηαο Εσήο K591 Υαξίεζζαο Δηξελνππνιεο (Νάνπζαο) Καηαθχγην Άγξηαο Εσήο K592 Λνπηξφ Καηαθχγην Άγξηαο Εσήο K120 Κνπηζνρψξη Καηαθχγην Άγξηαο Εσήο K121 Άγ. Αζαλάζηνο (Αζθαζηάο) Καηαθχγην Άγξηαο Εσήο K12 Οη Πιάηαλνη ηεο Βέξνηαο Γηαηεξεηέν Μλεκείν ηεο Φχζεο 5.Γ.3 Άιιεο θπζηθέο πεξηνρέο Ζ πεξηνρή κειέηεο δελ παξνπζηάδεη άιιν ηδηαίηεξν θπζηθφ ραξαθηεξηζηηθφ. 5.Γ.4 Πεξηγξαθή ηνπ θπζηθνχ πεξηβάιινληνο ηεο πεξηνρήο κειέηεο Σν γήπεδν φπνπ ζα εγθαηαζηαζεί ην θσηνβνιηαηθφ ζχζηεκα θαιχπηεηαη ζήκεξα απφ αγξνηηθέο θαιιηέξγεηεο. ηελ παξνχζα θάζε είλαη νξγαλσκέλν (θαιιηέξγεηα θξηζαξηνχ), ρσξίο ζεκαληηθή απηνθπή βιάζηεζε πέξαλ απηήο πνπ αλαπηχζζεηαη παξαπιεχξσο ηεο θαιιηεξγνχκελεο γεο. 5.Γ Αλζξσπνγελέο πεξηβάιινλ 5.Γ.1 Υσξνηαμηθφο ζρεδηαζκφο Υξήζεηο γεο Σν γήπεδν βξίζθεηαη εθηφο ζρεδίνπ πφιεο θαη εθηφο ηεο Εψλεο Οηθηζηηθνχ Διέγρνπ. Ζ ιεηηνπξγία ηεο εγθαηάζηαζεο δελ αληηθξνχεηαη κε άιιεο ρξήζεηο πνπ πξνβιέπνληαη απφ ην Γεληθφ Πνιενδνκηθφ ρέδην ηεο πεξηνρήο. 54

5.Γ.2 Γνκεκέλν πεξηβάιινλ Σν αγξνηεκάρην φπνπ πξφθεηηαη λα ρσξνζεηεζεί ην πάξθν ραξαθηεξίδεηαη απφ ηελ αξαηή δφκεζε θαη ηελ χπαξμε πνιιψλ κε δνκεκέλσλ νηθνπέδσλ, αθφκα θαη εληφο ζρεδίνπ ηνπ νηθηζκνχ. 5.Γ.3 Οηθνλνκία πεξηνρήο Γεσξγία Ζ επξχηεξε πεξηνρή ηνπ Ννκνχ Ζκαζίαο απνηειεί έλαλ απφ ηνπο ζεκαληηθφηεξνπο ππξήλεο αγξνηηθήο παξαγσγήο ζηελ ρψξα καο, κε δεδνκέλε ηελ δηακφξθσζε ηνπ εδάθνπο ηνπ, ηελ καθξνρξφληα πείξα θαη εμεηδηθεπκέλε γλψζε ησλ θαηνίθσλ ηνπ θαη ηηο ηδαληθέο θιηκαηνινγηθέο ζπλζήθεο γηα ηελ αλάπηπμε κηαο ζεηξάο δπλακηθψλ θαιιηεξγεηψλ, φπσο ηα θξνχηα, ηα ακπέιηα θαη ηα ιαραληθά. ηα πιαίζηα απηά ινηπφλ ε πεξηνρή ραξαθηεξίδεηαη απφ ζρεηηθά πςειή αλάπηπμε ηνπ γεσξγηθνχ ηνκέα, ν νπνίνο απνηειεί ζε κεγάιν βαζκφ ηελ θχξηα πεγή εηζνδήκαηνο γηα ζεκαληηθφ ηκήκα ηνπ πιεζπζκνχ. Κπξηαξρνχλ νη δελδξψδεηο θαιιηέξγεηεο, κε θπξηφηεξε ηελ θαιιηέξγεηα επηηξαπέδησλ ξνδαθίλσλ θαη κήισλ, ε αζξνηζηηθή ζπκβνιή ησλ νπνίσλ ζηελ ζπλνιηθή παξαγσγή γεσξγηθψλ πξντφλησλ είλαη πνιχ κεγάιε. εκαληηθή σζηφζν είλαη ε ζπκβνιή θαη ηεο παξαγσγήο θεξαζηψλ, ηδηαίηεξα απφ ηηο νξεηλέο 55

θνηλφηεηεο, ηα νπνία ιφγσ ηνπ ζεκαληηθνχ πςνκέηξνπ θαη ησλ ηδηαίηεξσλ θιηκαηνινγηθψλ ζπλζεθψλ, ραξαθηεξίδνληαη απφ εμαηξεηηθή εκθάληζε θαη γεχζε, κε απνηέιεζκα ηελ ηζρπξή ζέζε ηνπο ζηηο εγρψξηεο θαη δηεζλείο αγνξέο. Άιισζηε ηα Σξαγαλά Κεξάζηα Ρνδνρσξίνπ, σο Πξντφλ Ολνκαζίαο Πξνειεχζεσο (Π.Ο.Π.), δεκηνπξγνχλ έλα αληαγσληζηηθφ πιενλέθηεκα γηα ηα πξντφληα ηεο πεξηνρήο, πνπ ζπλεπηθνπξνχκελα θαη απφ ην γεγνλφο φηη νη πεξηζζφηεξνη ζπλεηαηξηζκνί (Α.. Νάνπζαο, ΑΔΠΟΠ, Α.. Ρνδνρσξίνπ) είλαη πηζηνπνηεκέλνη κε ην πηζηνπνηεηηθφ AGROCERT ηνπ ΟΠΔΓΔΠ γηα δηάθνξα πξντφληα ηνπο (κήιν, θεξάζη, ξνδάθηλν) δεκηνπξγνχλ αθφκε κεγαιχηεξα πιενλεθηήκαηα. Σέινο, πξέπεη λα ζεκεησζεί φηη ε επξχηεξε πεξηνρή ηεο Νάνπζαο πεξηιακβάλεη ζρεδφλ ζην ζχλνιφ ηεο ηελ δψλε παξαγσγήο ηνπ Οίλνπ Ολνκαζίαο Πξνειεχζεσο Αλσηάηεο Πνηφηεηνο (Ο.Π.Α.Π.), ηνπ δεκνθηινχο μηλφκαπξνπ νίλνπ Νάνπζαο. Κηελνηξνθία Ζ θηελνηξνθία ζην Ννκφ, ζχκθσλα κε ζπγθεληξσηηθά ζηνηρεία ηνπ 2000 θαη Α εμακήλνπ 2001, παξνπζηάδεη ηελ παξαθάησ δπλακηθφηεηα: Βννηξνθία Βννεηδή: 32.299 θεθάιηα, απφ ηα νπνία ηα 18.762 είλαη εηζαγφκελνη κφζρνη γηα παξαγσγή θξέαηνο. Μνλάδεο εθηξνθήο: 786, απφ ηηο νπνίεο νη 292 είλαη απνθιεηζηηθά κνλάδεο πάρπλζεο. Ζ εηήζηα παξαγσγή θξέαηνο αλέξρεηαη ζε 7.692 ηφλνπο θαη ηνπ γάιαθηνο ζε 18.840 ηφλνπο. 56

Αηγνπξνβαηνηξνθία Εψα: πεξίπνπ 110.000, φια εληφπηα. Μνλάδεο εθηξνθήο: 1000. Ζ εηήζηα παξαγσγή θξέαηνο είλαη 1.100 ηφλνη, ελψ ηνπ γάιαθηνο 10.500 ηφλνη. Ζ παξαγσγή εξίνπ ήηαλ 98 ηφλνη. Δπίζεο 40 θηελνηξφθνη απφ ηελ πεξηνρή ηεο Θεζζαιίαο κεηαθηλνχλ ηα θνπάδηα ηνπο - πεξίπνπ 13.000 δψα - ζηελ Ζκαζία γηα ηελ θαινθαηξηλή πεξίνδν. Υνηξνηξνθία Εψα: 50.000, φια εληφπηα. Μνλάδεο εθηξνθήο: 35. Δηήζηα παξαγσγή θξέαηνο: 8.781 ηφλνη. Πηελνηξνθία Τπάξρνπλ 10 νξγαλσκέλεο κνλάδεο απγνπαξαγσγήο κε 41.600 φξληζεο, ελψ ε ζπλνιηθή παξαγσγή απγψλ είλαη 10.950.000 ηεκ.. ε 4 νξγαλσκέλεο ζπζηεκαηηθέο κνλάδεο θξεαηνπαξαγσγήο, δπλακηθφηεηαο 49.500 πηελψλ πνπ αλαλεψλνληαη 3 έσο 4 θνξέο ηνλ ρξφλν, παξάγνληαη εηήζηα πεξίπνπ 330 ηφλνη θξέαηνο, ελψ ε ζπλνιηθή παξαγσγή θξέαηνο ζην λνκφ αλήιζε ζε 502 ηφλνπο. 57

Μειηζζνθνκία ην Ννκφ ππάξρνπλ 11.430 κειηζζνζκήλε ζε 112 κειηζζνπαξαγσγνχο θαη ε εηήζηα παξαγσγή κειηνχ ήηαλ 300 ηφλνη ελψ παξήρζεζαλ 6 πεξίπνπ ηφλνη θεξηνχ. Κηελνηξνθηθέο δψλεο δελ παξαηεξνχληαη αιιά ππάξρεη κηα άλαξρε ρσξνζέηεζε ησλ θηελνηξνθηθψλ εθκεηαιιεχζεσλ ζε φιν ην λνκφ θαη πνιιψλ πνιχ θνληά ή θαη κέζα ζε νηθηζκνχο, πξνθαιψληαο κεγάια πξνβιήκαηα ξχπαλζεο. Πνιχ ιίγεο εθκεηαιιεχζεηο ηεξνχλ θάπνηεο ζηνηρεηψδεηο πξνδηαγξαθέο. Έηζη, παξά ην παξαηεξνχκελν κεγάιν κέγεζνο, νη θηελνηξνθηθέο εθκεηαιιεχζεηο, αλ ζπλερίζνπλ λα ιεηηνπξγνχλ κε ηνλ ίδην ηξφπν δελ έρνπλ κειινληηθά πεξηζψξηα αλάπηπμεο θαη ζα γίλνπλ πξνβιεκαηηθέο. Ήδε νη πνζνζηψζεηο πνπ επεβιήζεζαλ απνηεινχλ αλαζηαιηηθφ παξάγνληα. Αιηεία Ο Ννκφο έρεη πξνζπέιαζε ζηε ζάιαζζα κφλν ζε κηα ζηελή ισξίδα ηεο πεξηνρήο Κιεηδίνπ (φπνπ θαη ν ραξαθηεξηζκέλνο απφ ηελ ζπλζήθε ΡΑΜΑΡ βηφηνπνο ηνπ Γέιηα ηνπ Αιηάθκνλα) ε νπνία δελ πξνζθέξεηαη γηα αιηεία ή γηα δεκηνπξγία ζεξέηξσλ αλαςπρήο. Όκνηα θαη ηα πνηάκηα ηνπ Ννκνχ δελ πξνζθέξνληαη γηα ζπζηεκαηηθή αιηεία, εκπινπηίδνληαη φκσο θάζε ρξφλν κε γφλνπο ςαξηψλ γηα ηελ εξαζηηερληθή αιηεία. 58

χκθσλα κε ζηνηρεία ηνπ 2000-2001 ηα ζαιάζζηα αιηεχκαηα ππνινγίδνληαη ζε 150 ηφλνπο, ελψ απηά ησλ πνηακψλ ζε 12 ηφλνπο. Τδαηνθαιιηέξγεηεο Οκνίσο, ζχκθσλα κε ζηνηρεία 2000-2001 ζην λνκφ ππάξρνπλ: - Πεζηξνθνηξνθεία 5, κε παξαγσγή 12 ηφλνπο. - Κππξηλνηξνθεία 1, κε παξαγσγή 1,5 ηφλνπο. - Μπδνηξνθεία 45, κε παξαγσγή 5.000 ηφλνπο. Οξπθηόο πινύηνο Σα εδάθε ζην πεδηλφ ηκήκα ηνπ λνκνχ είλαη θπξίσο ηδεκαηνγελή (απνζέζεηο αξγηινακκψδσλ πιηθψλ κε θξνθάιεο θαη ιαηχπεο απφ πξνζρψζεηο) θαζψο θαη ελαιιαγέο αξγηινχρσλ ςακκηηψλ θαη καξγατθψλ ζηξψζεσλ. Σν νξεηλφ ηκήκα απνηειείηαη απφ θξπζηαιιηθνχο αζβεζηφιηζνπο, ηξαβεξηίλεο (πνπ κνξθψλνπλ ηηο αλαβαζκίδεο ηεο Βέξνηαο θαη Νάνπζαο), θιπζρνεηδείο ζρεκαηηζκνχο θαη πιαθψδεηο αζβεζηφιηζνπο θαζψο θαη εθαηζηεηαθά πεηξψκαηα (νθεηνιηζηθά θξνθαινπαγή, γάβξνη, δνιεξίηεο, ζεξπεληίλεο). Απφ κεραληθή άπνςε ηα πεδηλά ηδήκαηα είλαη ζρεηηθά ραιαξά, ελψ ηα νξεηλά παξνπζηάδνπλ ζπλήζσο κεγάιε ζθιεξφηεηα. Δδάθε παζνγελή δελ ππάξρνπλ. Τπάξρνπλ επίζεο ζρεκαηηζκνί κεηαιιηθψλ νξπθηψλ ζην Βέξκην θαη ηα Πηέξηα, 59

γηα ηα νπνία παιαηφηεξα ππήξρε εθκεηάιιεπζε. Σν ππέδαθνο ηεο Ζκαζίαο είλαη αξθεηά πινχζην ζε νξπθηέο πξψηεο χιεο, κε αηρκή ηα αμηφινγα ζε πνζφηεηα θαη πνηφηεηα θνηηάζκαηα καξκάξνπ (ιεπθά κάξκαξα Βέξνηαο - Καζηαληάο - Κνπκαξηάο). ηνλ ηνκέα απηφ δξαζηεξηνπνηνχληαη ζην Ννκφ 16 επηρεηξήζεηο. Σα ζρηζηήξηα ηνπ Ννκνχ επεμεξγάδνληαη κάξκαξα θαη απφ άιινπο Ννκνχο. Άιινο αμηφινγνο ηνκέαο είλαη ηα θνηηάζκαηα αδξαλψλ θαη βηνκεραληθψλ νξπθηψλ (4 ιαηνκεία) θαη ζπγθεθξηκέλα ηα ακκνράιηθα ηνπ Αιηάθκνλα, ηα νπνία είλαη άξηζηεο πνηφηεηαο, ζε επαξθείο πνζφηεηεο θαη γηα δηάθνξεο ρξήζεηο. Αθφκε, ππάξρνπλ ηθαλνπνηεηηθέο πνζφηεηεο αξγηινρσκάησλ (TERRA ROSSA) πνπ ρξεζηκνπνηνχληαη ζηελ παξαγσγή νηθνδνκηθψλ πιηθψλ (ιαηνκείν Κνπκαξηάο) θαη έλα ιαηνκείν εμφξπμεο ραιαδία. Σα κεηαιιεία ηνπ Ννκνχ είλαη κφλν εξεπλεηηθά θαη δελ ππάξρεη ζ' απηά άιιε δξαζηεξηφηεηα. Γαζηθόο πινύηνο Σα δάζε ζην Ννκφ θαιχπηνπλ έθηαζε 476.400 ζηξεκκάησλ κε πνζνζηφ δαζνθάιπςεο 28%, έλαληη ηνπ 19% πνπ είλαη ν κέζνο φξνο ζηε ρψξα. Όια ηα δάζε είλαη εθκεηαιιεχζηκα θαη ην είδνο ησλ δέληξσλ ηνπο είλαη νμηά, πεχθν θαη δξπο. 60

Ζ παξαγσγή δαζηθψλ πξντφλησλ εηεζίσο 35.000 θ.κ. ρξήζηκεο μπιείαο θαη 30.000 θ.κ. θαπζφμπισλ. Ηδηνθηεζηαθά, ηα δάζε αλήθνπλ θπξίσο ζε Γαζηθνχο πλεηαηξηζκνχο, ζε ηδηψηεο θαη ζηνπο Ο.Σ.Α. ην Ννκφ ππάξρνπλ πέληε θαηαθχγηα ζεξακάησλ, ζπλνιηθήο έθηαζεο 89.950 ζηξεκκάησλ. Ζ εθκεηάιιεπζε ησλ δαζψλ ζήκεξα είλαη ηθαλνπνηεηηθή θαη δελ ππάξρνπλ πεξηζζφηεξεο βηψζηκεο δπλαηφηεηεο. Μάιινλ ζα πξέπεη λα ππάξμεη πεξηζζφηεξν απζηεξή θαη ινγηθή εθκεηάιιεπζε ηεο μπιείαο. Σν πξφγξακκα αλαδάζσζεο ζπλερίδεηαη θάζε ρξφλν. Δπεηδή ηα δάζε ηνπ λνκνχ είλαη απφ ηα ιίγα ελαπνκείλαληα ζηε ρψξα πξνζηηά θαη ζαπκάζηα, ππάξρνπλ δπλαηφηεηεο γηα δηαθξηηηθέο παξεκβάζεηο ηνπξηζηηθήο ππνδνκήο. Ήδε πνιχ ζσζηά ηα Πηέξηα ραξαθηεξίζζεθαλ «Υψξνο Ηδηαηηέξνπ Φπζηθνχ Κάιινπο» θαη κεγάιν ηκήκα ηνπ Βεξκίνπ ζεζκνζεηήζεθε απφ ην πξφγξακκα ηεο Δπξσπατθήο Έλσζεο «ΦΤΖ 2000» σο πξνζηαηεπφκελε πεξηνρή. Βηνκεραλία Μεηαπνίεζε Δκπόξην Ζ βηνκεραληθή θαη εκπνξηθή δξαζηεξηφηεηα ζην Ννκφ είλαη ηδηαίηεξα έληνλε θαη απνηειεί κία απφ ηηο ζεκαληηθφηεξεο πεγέο εηζνδήκαηνο. Ζ δξαζηεξηφηεηα απηή ραξαθηεξίδεηαη απφ ηελ εμαγσγηθή ηεο θαηεχζπλζε θαη 61

γηα ην ιφγν απηφ ν Ννκφο απνηειεί έλα απφ ηα θπξηφηεξα εμαγσγηθά θέληξα ηεο ρψξαο, ηδηαίηεξα ζηνλ ηνκέα ησλ λσπψλ θξνχησλ θαη ησλ κεηαπνηεκέλσλ νπσξνθεπεπηηθψλ, αιιά θαη ηεο θισζηνυθαληνπξγίαο. ηελ πεξηνρή καο γίλεηαη επεμεξγαζία πξντφλησλ πνπ παξάγνληαη θαη ζε άιινπο Ννκνχο (π.ρ. βεξίθνθα, πνξηνθάιηα, ιεκφληα θ.ά.). Απνηέιεζκα απηήο ηεο εμαγσγηθήο θαηεχζπλζεο είλαη θαη ην ζεηηθφ ηζνδχγην ηνπ Ννκνχ ζηηο εηζαγσγέοεμαγσγέο, πνπ νθείιεηαη αθξηβψο ζηελ ηεξάζηηα δηαθίλεζε νπσξνθεπεπηηθψλ θαη κεηαπνηεκέλσλ πξντφλησλ. Οη επηρεηξήζεηο ηνπ Ννκνχ ζεσξνχληαη κηθξνκεζαίεο. Γηαθξίλνληαη ζε κνλάδεο ζπζθεπαζίαο γεσξγηθψλ πξντφλησλ, θηελνηξνθηθέο, κεηαπνηεηηθέο (θνλζεξβνπνηεία, εθθνθθηζηήξηα, νηλνπνηεία, θισζηνυθαληνπξγίεο, επεμεξγαζίαο καξκάξνπ θιπ). Τπάξρνπλ αθφκε θαη άιιεο κνλάδεο, φπσο ην εξγνζηάζην δάραξεο ηεο Δ.Β.Ε ζην Πιαηχ, ε βηνκεραλία δσνηξνθψλ ηεο ΔΛΒΗΕ, ην εξγνζηάζην γάιαθηνο ηεο ΝΔΣΛΔ, νη κνλάδεο απνζήθεπζεο θαη μήξαλζεο δεκεηξηαθψλ ηεο ΚΤΓΔΠ θαη άιια. Γεληθά ε βηνκεραλία θαη βηνηερλία έρεη ηθαλνπνηεηηθή παξνπζία θαη ζρεηίδεηαη άκεζα κε ηηο πξψηεο χιεο θαη ηελ παξάδνζε. Όκσο νη κνλάδεο είλαη αλεμέιεγθηα ρσξνζεηεκέλεο, ρσξίο πξνδηαγξαθέο θαη πνηφηεηα κεηαπνηεκέλνπ πξντφληνο θαη πνιιέο θνξέο πξνθαινχλ ηεξάζηηα ξχπαλζε ζηελ πεξηνρή εγθαηάζηαζήο ηνπο, ην νπνίν είλαη θαη ην κέγηζην πξφβιεκα ηνπ λνκνχ. 62

ηε Νάνπζα ππήξμε ζπγθέληξσζε παξαδνζηαθψλ βηνκεραληψλ επεμεξγαζίαο λεκάησλ. Ζ παξαδνζηαθή θιεηζηή ππνδνκή ηνπο, ν κε εθζπγρξνληζκφο ηνπο θαη ε κεηαλάζηεπζε θεθαιαίσλ νδήγεζε ηελ πφιε ζε καξαζκφ. Ήδε ε πεξηνρή ηεο Νάνπζαο έρεη εληαρζεί ζηηο θζίλνπζεο βηνκεραληθά πεξηνρέο. Ζ κεγάιε αλάπηπμε ηνπ πξσηνγελή ηνκέα θαη ε ζεκαληηθή παξνπζία ηνπ δεπηεξνγελή θαζφξηζαλ ην εκπφξην ηεο πεξηνρήο θαη εηδηθφηεξα ην εμαγσγηθφ. Ζ αγνξά πξνζδηνξίδεηαη ζηα αζηηθά θέληξα θαη αθνξά ην ζχλνιν ησλ αγαζψλ θαη εμππεξεηήζεσλ. Όζνλ αθνξά ην είδνο ησλ εκπνξηθψλ επηρεηξήζεσλ ππάξρνπλ θαηαζηήκαηα ιηαληθήο θαη ρνλδξηθήο πψιεζεο, επηρεηξήζεηο παξνρήο ππεξεζηψλ, εμαγσγηθέο εηαηξίεο-θπξίσο αγξνηηθψλ πξντφλησλ αιιά θαη κεγάιεο ζπλεηαηξηζηηθέο κνλάδεο πνπ δξαζηεξηνπνηνχληαη ζηνπο ηνκείο ηεο επεμεξγαζίαο αγξνηηθψλ πξντφλησλ, ηεο νηλνπνηίαο, ζθαγήο δψσλ θαη επεμεξγαζίαο θξέαηνο θ.ά. εκαληηθφ ηκήκα ησλ αγξνηηθψλ εηζνδεκάησλ ζην λνκφ βαζίδεηαη ζην εμαγσγηθφ εκπφξην ησλ νπσξνθεπεπηηθψλ λσπψλ θαη θαηεξγαζκέλσλ. Ζ επνρηαθή ηνπ ιεηηνπξγία, ε άλαξρε θαη αλεχζπλε νξγάλσζή ηνπ, ππήξμαλ απφ ηηο βαζηθέο αηηίεο πνπ επέηξεςαλ ηελ απψιεηα ησλ αγνξψλ ηνπ εμσηεξηθνχ. Σν κεγαιχηεξν πξφβιεκα ηνπ εμαγσγηθνχ εκπνξίνπ παξακέλεη ε έιιεηςε ηνπ νηθνλνκηθφηεξνπ θαη ζπληνκφηεξνπ δξφκνπ δηαθίλεζεο ησλ πξντφλησλ πξνο ηηο αγνξέο ηεο Δπξψπεο, κεηά ηελ ελ ηνηο πξάγκαζη θαηάξγεζε ησλ δξνκνινγίσλ 63

κέζσ Γηνπγθνζιαβίαο γηα ιφγνπο αζθάιεηαο. ήκεξα αθνινπζνχληαη παξαθάκςεηο κέζσ Βνπιγαξίαο ή Ζγνπκελίηζαο-Ηηαιίαο. Ζ αχμεζε ηνπ ζπλνιηθνχ κήθνπο δηαδξνκήο επηβαξχλεη ην θφζηνο κεηαθνξάο, δεκηνπξγεί πξνβιήκαηα πνηφηεηαο ζηα λσπά θαη ηα πξντφληα θαηαιήγνπλ ιηγφηεξν αληαγσληζηηθά ζηηο δηεζλείο αγνξέο. Άιια πξνβιήκαηα είλαη : -Ζ έιιεηςε ζχγρξνλνπ εκπνξεπκαηηθνχ ζηαζκνχ, πνπ ζεζπίζζεθε κελ αιιά δελ θηλήζεθαλ αθφκε νη δηαδηθαζίεο πινπνίεζήο ηνπ -Ζ κε ζεζκνζέηεζε Βηνκεραληθήο Εψλεο ζην Ννκφ, κε ηελ ππνδνκή ηεο θαη κε φηη απηφ ζπλεπάγεηαη ( άλαξρε ηνπνζέηεζε ησλ βηνκεραληψλ, έιιεηςε βαζηθήο ππνδνκήο γηα ηα απφβιεηα ησλ κνλάδσλ θιπ) -Ζ έιιεηςε ππεξεζηψλ παξνρήο ζπκβνπιψλ ζε ζέκαηα βηνκεραληθήο δηνίθεζεο, έξεπλαο αγνξάο, εμαγσγψλ θιπ. Τδάηηλνο πινύηνο Απφ ηελ Ζκαζία πεγάδνπλ ή δηέξρνληαη νη πνηακνί Αιηάθκνλαο, Λνπδίαο, Σξηπφηακνο θαη Αξάπηηζα, θαζψο επίζεο θαη ε Πεξηθεξεηαθή Σάθξνο «66», ε νπνία αξρηθά θαηαζθεπάζηεθε ζαλ απνζηξαγγηζηηθφ έξγν ηεο ιίκλεο Γηαλληηζψλ. 64