7. Αποµείωση επένδυσης σε θυγατρική εταιρεία ( ΛΠ 28) Η επιχείρηση "Α" αγόρασε την 02.01.2002 το 100% των µετοχών της "Β" έναντι 3.000. Η εύλογη αξία των περιουσιακών στοιχείων της "Β" µείον τις υποχρεώσεις της ανερχόταν σε 2.000. Η "Β" κατέχει ένα µόνο εργοστάσιο αποµένουσας ωφέλιµης ζωής 12 χρόνια. Προς το τέλος του 2007 παρατηρείται σηµαντική πτώση των πωλήσεων της "Β" λόγω αιφνίδιας µεταβολής της τεχνολογίας. Η "Α" εκτιµά ότι η επένδυση στην "Β" έχει αποµειωθεί. Η τιµή πώλησης της "Β" δεν είναι εύκολα προσδιορίσιµη. Η "Α" προσδιορίζει τις καθαρές µελλοντικές ταµιακές εισροές από την "Β" που έχουν ως εξής: 2008 2009 2010 2011 2012 2013 125 119 113 100 97 82 Το προεξοφλητικό επιτόκιο ορίστηκε σε 4%. Η Λογιστική αξία των περιουσιακών στοιχείων της "Β" (εκτός της υπεραξίας) ανέρχεται µετά και τις αποσβέσεις της χρήσεως 2007 (κατά την 31.12.2007) σε 800. Να γίνουν οι εγγραφές αποµείωσης της επένδυσης στην "Β". Οι φορολογικές συνέπειες να µη ληφθούν υπόψη. 18
7α. Αποµείωση επένδυσης σε θυγατρική εταιρεία ( ΛΠ 28) Παρούσα αξία επένδυσης την 31.12.2007 βάσει µελλοντικών ροών (ανακτήσιµο ποσό) 125 119 113 100 97 82 + + + + + 1,04 1, 0810 1, 125 1, 170 1, 217 1, 265 (ανακτήσιµη αξία 560) = 120+110+100+85+80+65 = 560 Υπεραξία Περιουσιακό στοιχείο Αξία κτήσεως 1000 x Αποσβέσεις 2002-2007 x Ø (δεν αποσβένεται η υπεραξία) 1000 800 Αποµείωση (ή συνολική υπεραξία) 1000 240 Αξία µετά την αποµείωση Ø 560 31.12.2007 Αποτελέσµατα χρήσεως 1240* Ζηµιά αποµείωσης Υπεραξία 1000 * 1.800-560 = 1240 Περιουσιακό στοιχείο 240 19
8. Επενδύσεις σε ακίνητα ( ΛΠ 40) Η Ανώνυµη Τεχνική εταιρεία "ΤΕΧΝΟΟΙΚΟ ΟΜΗ" κατασκεύασε κατά τη διάρκεια µιας τριετίας ένα συγκρότηµα καταστηµάτων και γραφείων προκειµένου να τα εκµισθώνει σε τρίτους. Το ακίνητο τελείωσε τον εκέµβριο 2001. Το συγκρότηµα αναγέρθηκε σε ιδιόκτητο οικόπεδο του οποίου η αξία αγοράς ανήλθε σε 18.000 και καταβλήθηκε ακόµη για φόρους 1.800. Το κόστος του κτιρίου, ανήλθε κατά έτος: 1999 30.000 2000 35.000 2001 50.000 115.000 Κατά την 31.12.2001 η εύλογη αξία του ακινήτου αυτού (οικόπεδο και κτίριο) προσδιορίστηκε τόσο από την εταιρεία όσο και από ειδικούς πραγµατογνώµονες στο ποσό των 140.000. Ποιες οι εγγραφές της 31.12.2001 προκειµένου το εν λόγω ακίνητο να εµφανιστεί στον Ισολογισµό της ανωτέρω ηµεροµηνίας ως επένδυση σε ακίνητα παρακολουθούµενη στην εύλογή της αξία. 20
8α. Επενδύσεις σε ακίνητα ( ΛΠ 40) Κτίρια 115.000 Κτίρια υπό κατασκευή 115.000 ολοκλήρωση κατασκευής κτιρίου Επενδύσεις σε Ακίνητα 140.000 Οικόπεδα 19.800 (Αγορά 18.000+Φόροι 1.800) Κτίρια 115.000 Αποτελέσµατα χρήσεως 5.200 Μεταφορά κατασκευασθέντος στις Επενδύσεις εν διενεργούνται αποσβέσεις στις Επενδύσεις σε ακίνητα. Παρακολουθούνται στην πραγµατική αξία τους και οι διαφορές καταχωρούνται στα αποτελέσµατα (χωρίς να γίνονται αναπροσαρµογές στην αξία κτήσεως). 21
9. Επενδύσεις σε ακίνητα Μεταφορά ακινήτων από την κατηγορία «Ιδιοχρησι- µοποιούµενα» σε «Επενδύσεις σε ακίνητα» Η επιχείρηση «ΚΑΠΑ» ΑΕ εστέγαζε τις ιοικητικές της Υπηρεσίες µέχρι 31.12.2004 στο ιδιόκτητο ακίνητο «Χ» που, από λογιστικής απόψεως, το παρακολουθούσε µε τη µέθοδο του ιστορικού κόστους. Λόγω µετεγκαταστάσεως των ανωτέρω υπηρεσιών από 01.01.2005, η εταιρεία ενοικίασε το ακίνητο την ηµεροµηνία αυτή και το χαρακτήρισε ως επενδύσεις σε ακίνητα, ακολουθώντας για τη λογιστική του παρακολούθηση τη µέθοδο της εύλογης αξίας. Την 31.12.2004 το εν λόγω ακίνητο είχε στα βιβλία της εταιρείας ως εξής: Αξία κτήσεως Αποσβέσεις Αναποσβ. Υπολ. Οικόπεδο 80.000 80.000 Κτίρια 360.000 72.000 288.000 440.000 72.000 368.000 Την 01.01.2005 η εύλογη αξία του ακινήτου εκτιµήθηκε σε 500.000 (οικόπεδο 150.000, κτίρια 350.000) ενώ την 31.12.2005 σε 480.000 (οικόπεδο 150.000, κτίρια 268.000). Τελικώς την 30.6.2006, η εταιρεία, κρίνουσα συµφέρουσα την πρόταση των ενοικιαστών, πώλησε το ακίνητο έναντι 520.000. Ζητούνται οι εγγραφές, σχετικά µε το ακίνητο αυτό, που διενήργησε η «ΚΑΠΑ» από 01.01.2005 µέχρι και την πώλησή του. 22
9α. Επενδύσεις σε ακίνητα (.Λ.Π. 40) Μεταφορά ακινήτων από την κατηγορία «Ιδιοχρησι- µοποιούµενα» σε «Επενδύσεις σε ακίνητα» Εγγραφή 01.01.2005 Επενδύσεις σε ακίνητα Ακίνητο «Χ» 500.000 Οικόπεδο 150.000 Κτίρια 350.000 Κτίρια Αποσβεσθέντα κτίρια / ακίν. «Χ» 72.000 Οικόπεδα / «Χ» 80.000 Κτίρια / «Χ» 360.000 Ίδια κεφάλαια ιαφορές αναπροσαρµογής / «Χ» 132.000 Εγγραφή 31.12.2005 Αποτελέσµατα χρήσεως 20.000 Επενδύσεις σε ακίνητα 20.000 Κτίρια / «Χ» Εγγραφή 30.06.2006 Χρηµ. ιαθέσιµα 520.000 Επενδύσεις σε ακίνητα 480.000 Οικόπεδο / «Χ» 150.000 Κτίρια 330.000 Αποτελ. χρήσεως 40.000 Η εταιρεία εφόσον το επιθυµεί µπορεί να µεταφέρει τη διαφορά αναπροσαρµογής 132.000 στο λογ/σµό Αποτελέσµατα εις νέο. Η εγγραφή είναι: Ίδια κεφάλαια ιαφορές αναπροσ/γής / Ακίνητο «Χ» 132.000 Ίδια κεφάλαια 132.000 Υπόλοιπο κερδών εις νέο Σηµείωση: εν έχουν ληφθεί υπόψη οι φορολογικές συνέπειες, στην περίπτωση κατά την οποία η φορολογική νοµοθεσία δεν αποδέχεται τη µέθοδο της εύλογης αξίας. 23
10. Μισθώσεις (στα βιβλία του µισθωτή) ( ΛΠ 17) (Απόκτηση ενσώµατου παγίου µε Χρηµατοδοτική Μίσθωση) Η εταιρεία "Α" την 2.1.2001 µίσθωσε από την εταιρεία "Β" πάγιο αξίας 100.000 µε τριετή χρηµατοδοτική µίσθωση. Η ωφέλιµη ζωή του παγίου είναι 4 χρόνια και η υπολειµµατική του αξία ø. Τα µισθώµατα που θα καταβάλλει η "Α" στην "Β" είναι ετήσια, ληξιπρόθεσµα και καταβάλλονται την 31.12. εκάστου έτους και έχουν ως εξής: Κεφάλαιο Τόκοι Σύνολο 2001 31.100 7.000 38.100 2002 33.300 4.800 38.100 2003 35.600 2.500 38.100 100.000 14.300 114.300 Με τη λήξη της σύµβασης ο εξοπλισµός παραµένει στο µισθωτή. Η παρούσα αξία των ανωτέρω µελλοντικών µισθωµάτων κατά την 02.01.2001 είναι ίση µε την εύλογη αξία του µισθωµένου παγίου. Να γίνουν οι εγγραφές αρχικής καταχώρησης του εξοπλισµού κατά την 02.01.2001 και µεταγενέστερης αποτιµήσεώς του από τον µισθωτή. 24
10α. Μισθώσεις (στα βιβλία του µισθωτή) ( ΛΠ 17) (Απόκτηση ενσώµατου παγίου µε Χρηµατοδοτική Μίσθωση) Αρχική καταχώρηση Πάγια µισθωµένα 100.000 Υποχρέωση 100.000 Εκµισθωτής Β 31.12.2001 µεταγενέστερη αποτίµηση Αποτελέσµατα χρήσεως 25.000 Αποσβέσεις (100.000 : 4) Αποσβεσθέντα µισθωµένα πάγια 25.000 Εκµισθωτής Β 31.100 + Τόκοι 7.000 38.100 31.12.2001 Υποχρέωση 31.100 Εκµισθωτής Β Αποτελέσµατα χρήσεως Τόκοι 7.000 ιαθέσιµα 38.100 31.12.2002 Υποχρέωση 33.300 Εκµισθωτής Β Αποτελέσµατα χρήσεως Τόκοι 4.800 ιαθέσιµα 38.100 31.12.2003 Υποχρέωση 35.600 Εκµισθωτής Β Αποτελέσµατα χρήσεως Τόκοι 2.500 ιαθέσιµα 38.100 Κατά την 31.12.2002, 31.12.2003 και 31.12.2004 διενεργείται και η εγγραφή: Αποτελέσµατα χρήσεως 25.000 Αποσβέσεις Αποσβεσθέντα µισθωµένα πάγια 25.000 25
11. Μισθώσεις ( στα βιβλία του µισθωτή) ΛΠ 17 (Απόκτηση ενσώµατου παγίου στοιχείου σε περίπτωση που συντρέχουν φορολογικές συνέπειες) Η εταιρεία Α συνήψε χρηµατοδοτική µίσθωση για την απόκτηση αυτοκινήτου ιδιωτικής χρήσης. Οι όροι της µίσθωσης έχουν ως εξής: (α) Η ηµεροµηνία έναρξης της µίσθωσης είναι η 02.01.200Χ. (β) ιάρκεια της µίσθωσης τρία (3) έτη (λήξη 31.12.200Χ + 2). (γ) Τα µισθώµατα είναι ετήσια, ληξιπρόθεσµα, καταβλητέα την 31.12 εκάστου έτους, ανέρχονται στο ποσό των 10.000 έκαστο πλέον Φ.Π.Α. 19%, ο οποίος δε συµψηφίζεται µε τον Φ.Π.Α. εκροών, σύµφωνα µε τις σχετικές φορολογικές διατάξεις. (δ) Το επιτόκιο της µίσθωσης συµφωνήθηκε σε 5% ετησίως. Να γίνουν εκ µέρους της εταιρείας Α όλες οι σχετικές λογιστικές εγγραφές από την αρχική αναγνώριση (καταχώριση) της µίσθωσης και µέχρι την ολοσχερή απόσβεση του παγίου λαµβανοµένων υπόψη και των φορολογικών συνεπειών, µε δεδοµένα ότι: Η ωφέλιµη ζωή του αυτοκινήτου εκτιµήθηκε σε (5) πέντε χρόνια και η υπολειµµατική του αξία σε (0) µηδέν. Τα µισθώµατα που θα καταβάλλει η Α (συµπεριλαµβανοµένου και του Φ.Π.Α.) εκπίπτουν για σκοπούς φορολογίας εισοδήµατος κατά 60%, θεωρούµενα ως έξοδα στην περίοδο στην οποία καταβάλλονται Ο συντελεστής φόρου εισοδήµατος ανέρχεται σε 30%. 26
11α. Μισθώσεις ( στα βιβλία του µισθωτή) ΛΠ 17 (Απόκτηση ενσώµατου παγίου στοιχείου σε περίπτωση που συντρέχουν φορολογικές συνέπειες) Παρούσα αξία µισθωµάτων 11.900 1,05 + 11.900 1,1025 + 11.900 1,157625 = 32.407 02.01.200Χ Μεταφορικά µέσα 32.407 Υποχρεώσεις 32.407 31.12.200Χ Αποσβέσεις 6.481 Μεταφορικά µέσα 6.481 31.12.200Χ Τόκοι 1.620 Υποχρεώσεις 10.280 ιαθέσιµα 11.900 32.407 x 5% = 1.620 31.12.200X Φ.Ε.Ε. 684 Α.Φ.Υ. 684 32.407-6.481-32.407+10.280 = 3.799 x 60% x 30% (1) 31.12.200X+1 Αποσβέσεις 6.481 Μεταφορικά µέσα 6.481 31.12.200Χ+1 Τόκοι 1.106 Υποχρεώσεις 10.794 ιαθέσιµα 11.900 (32.407-10.280) x 5% 27
31.12.200X+1 Φ.Ε.Ε. 776 Α.Φ.Υ 776 32.407 6.481 6.481 32.407 + 10.280 + 10.794 = 8.112 Χ 60% Χ 30% = 1.460 684 = 776 1 31.12.200Χ + 2 Αποσβέσεις 6.481 Μεταφορικά µέσα 6.481 31.12.200Χ + 2 Τόκοι 567 Υποχρεώσεις 11.333 ιαθέσιµα 11.900 (32.407 10.280 10.794) Χ 5% 31.12.200Χ + 2 Φ.Ε.Ε 874 (1) Α.Φ.Υ 874 (1) 31.12.200Χ + 3 Αποσβέσεις 6.482 Μεταφορικά µέσα 6.482 31.12.200Χ + 3 Α.Φ.Υ. 1.167 Φ.Ε.Ε 1.167 31.12.200Χ + 4 Αποσβέσεις 6.482 Μεταφορικά µέσα 6.482 31.12.200Χ + 4 Α.Φ.Υ 1.167 Φ.Ε.Ε 1.167 Σηµείωση (1) Λογ.αξ Φορ.Βάση Προσ. ιαφορές 32407 32407 Αποσβέσεις - 6481-10280 31.12.200Χ 25926 22127 3799 Χ 60% Χ 30% = 684 Αποσβέσεις 6481 10794 31.12.200Χ+1 19445 11333 8112 Χ 60 % Χ 30% = 1460 (684 + 776) Αποσβέσεις 6481 11333 31.12.200Χ +2 12964 12964 Χ 60% Χ 30% = 2334 (1460 + 874) Αποσβέσεις 6482 * * Η απόσβεση δεν αναγνωρίζεται 31.12.200Χ + 3 6482 φορολογικώς και συνεπώς ο φόρος Αποσβέσεις 6482 * εισοδήµατος που αναλογεί θα καλυφθεί από 31.12.200Χ + 4 την σχηµατισµένη αναβαλλόµενη φορολογική υποχρέωση (2334) και είναι για κάθε µία από τις δύο τελευταίες χρήσεις : 6482 Χ 60% Χ 30% = 1167 28
12. Κρατικές επιχορηγήσεις ( ΛΠ 20) (Απόκτηση ενσώµατου Παγίου µε κρατική επιχορήγηση) Η Α.Β.Ε. "ΒΗΤΑ" ανέγειρε εντός µιας τριετίας, 1998-2000, ένα βιοµηχανοστάσιο σε µια προβληµατική, από πλευράς αναπτύξεως, περιοχή. Το εργοστάσιο άρχισε να λειτουργεί τις πρώτες ηµέρες του 2001 και το κόστος του διαµορφώθηκε σε 150.000. Την 10.01.2001 η εταιρεία έτυχε για το ανωτέρω βιοµηχανοστάσιο κρατικής επιχορηγήσεως από 60.000 (150.000 x 40%). Η ωφέλιµη ζωή του βιοµηχανοστάσιου εκτιµήθηκε σε 30 έτη, χωρίς αξιοσηµείωτη υπολειµµατική αξία. Ποιες εγγραφές πρέπει να διενεργηθούν κατά την ηµεροµηνία λήψεως της επιχορηγήσεως (10.01.2001) και κατά την 31.12.2001, σε σχέση µε το εν λόγω βιοµηχανοστάσιο, σύµφωνα µε τους τρόπους (µεθόδους) λογιστικής αντιµετωπίσεως των κρατικών επιχορηγήσεων από το ΛΠ αρ. 20 "Λογιστική των Κρατικών Επιχορηγήσεων ". Ως µέθοδος απόσβεσης του βιοµηχανοστασίου επελέγη η σταθερή µέθοδος. Επίσης ποιοι οι λογιστικοί χειρισµοί, αν υποτεθεί ότι η επιχείρηση τον τρίτο χρόνο επέστρεψε την επιχορήγηση, διότι δεν είχε συµµορφωθεί πλήρως µε τους όρους που είχαν τεθεί για την λήψη της επιχορηγήσεως αυτής. 29
12α. Κρατικές επιχορηγήσεις ( ΛΠ 20) (απόκτηση ενσώµατου Παγίου µε κρατική επιχορήγηση) 1 ος τρόπος ιαθέσιµα 60.000 Έσοδα εποµένων χρήσεων 60.000 Λήψη επιχορηγήσεως 31.12.01 Αποτελέσµατα χρήσεως 5.000 Αποσβέσεις (150.000 : 30) Αποσβεσθέντα κτίρια 5.000 Έσοδα εποµένων χρήσεων 2.000 Επιχορήγηση Αποτελέσµατα χρήσεως 2.000 2 ος τρόπος ιαθέσιµα 60.000 Κτίρια 60.000 31.12.01 Αποτελέσµατα χρήσεως 3.000 Αποσβέσεις Αποσβεσθέντα κτίρια 3.000 (150.000-60.000):30 Επιστροφή επιχορήγησης 1 ος τρόπος Στον 3ο χρόνο το αναπόσβεστο πάγιο 150.000-10.000 (2 5.000) = 140.000 και τα έσοδα επόµενης χρήσεως 60.000 4.000 (2 2.000) = 56.000 οπότε Έσοδα επόµενων χρήσεων 56.000 Αποτελέσµατα χρήσεως 4.000 ιαθέσιµα 60.000 2 ος τρόπος Κτίρια 60.000 ιαθέσιµα 60.000 Επιστροφή επιχορήγησης Αποτελέσµατα χρήσεως 4.000 * Αποσβεσθέντα Πάγια 4.000 * Μη διενεργηθείσες αποσβέσεις στις προηγούµενες δύο χρήσεις, λόγω εµφανίσεως της επιχορηγήσεως αφαιρετικά από τα κτίρια. 30
13. Κρατικές επιχορηγήσεις ( ΛΠ 20) Στην επιχείρηση "Α" στο τέλος της χρήσεως 2002 παραχωρήθηκε από το ηµόσιο έκταση 500 στρεµµάτων τρέχουσας αξίας 1.000.000, µε την υποχρέωση να κατασκευάσει κτιριακές εγκαταστάσεις για αθλητική χρήση, κόστους τουλάχιστον 1.000.000 εντός τριών ετών και να απασχολεί σε ετήσια βάση, τουλάχιστον 20 άτοµα προσωπικό, από την ευρύτερη περιοχή των εγκαταστάσεων. Η "Α" στις επόµενες τρείς χρήσεις πραγµατοποίησε εγκαταστάσεις ως εξής: 2003 Κόστος εγκαταστάσεων 200.000 2004 Κόστος εγκαταστάσεων 600.000 2005 Κόστος εγκαταστάσεων 250.000 Σύνολο 1.050.000 Το σύνολο αυτών των εγκαταστάσεων τέθηκε σε λειτουργία την 02.01.2006 και αποσβένεται µε συντελεστή 2% ετησίως. Ποια η λογιστική αντιµετώπιση έως την 31.12.2006; 31
13 α. Κρατικές Επιχορηγήσεις ( ΛΠ 20) 31.12.2002 Οικόπεδα 1.000.000 Έσοδα επόµενων χρήσεων 1.000.000 Επιχορήγηση ωρεάν παραχώρηση οικοπέδου 31.12.2003 Κτίρια υπό κατασκευή 200.000 ιαθέσιµα (ή Υποχρεώσεις) 200.000 31.12.2004 Κτίρια υπό κατασκευή 600.000 ιαθέσιµα (ή Υποχρεώσεις) 600.000 31.12.2005 Κτίρια υπό κατασκευή 250.000 ιαθέσιµα (ή Υποχρεώσεις) 250.000 02.01.2006 Κτίρια 1.050.000 Κτίρια υπό κατασκευή 1.050.000 31.12.2006 Αποτελέσµατα χρήσεως 21.000 Αποσβέσεις 1.050.000 2% Αποσβεσθέντα κτίρια 21.000 Έσοδα εποµένων χρήσεων 20.000 Επιχορήγηση Αποτελέσµατα χρήσεως 20.000 1.000.000 : 50 = 20.000 Μεταφορά επιχορήγησης στα Αποτελέσµατα 32
14. απάνες για άυλα περιουσιακά στοιχεία (.Λ.Π. 38) Η επιχείρηση "Α" εργάζεται από το 1999 για τη δηµιουργία ενός νέου τύπου µηχανής. Από 1.10.2000 είναι σε θέση να αποδείξει ότι η έρευνα της είχε επιτυχή αποτελέσµατα, τα οποία µπορεί να αξιοποιήσει για την εν σειρά παραγωγή νέων προϊόντων, τα οποία και µπορεί να χρηµατοδοτήσει και να τα πωλήσει. Τα έξοδα που πραγµατοποίησε η εταιρεία µέχρι να αρχίσει από 1.1.2002 η παραγωγή των νέων µηχανών έχουν ως εξής: 1999 δαπάνες συνολικού ποσού 2.000 2000 δαπάνες συνολικού ποσού 24.000 (από 1/10-31/12 δρχ. 7.000) 2001 δαπάνες συνολικού ποσού 40.000 Την 31.10.2001 η εταιρεία κατέβαλε συνολικά 3.000 για την αντιµετώπιση δικαστικού αγώνα για αµφισβήτηση της πρωτοτυπίας του προϊόντος της που έληξε επιτυχώς γι αυτή. Ποια η λογιστική αντιµετώπιση των ανωτέρω δαπανών; 33
14α. απάνες για άυλα περιουσιακά στοιχεία ( ΛΠ 38) Λύση: 1999 Αποτελέσµατα χρήσεως 2.000 ( απάνες έρευνας) Ταµείο 2.000 2000 Αποτελέσµατα χρήσεως 17.000 ( απάνες έρευνας) Ταµείο 17.000 2000 Άυλα περιουσιακά στοιχεία 7.000 ( απάνες ανάπτυξης µηχανής «Μ» ) Ταµείο 7.000 ιευκρινίζεται ότι όλες οι δαπάνες έρευνας καταχωρούνται στα αποτελέσµατα, ενώ οι δαπάνες ανάπτυξης καταχωρούνται ως «Άυλα περιουσιακά στοιχεία» από την ηµεροµηνία κατά την οποία η επιχείρηση µπορεί να αποδείξει ότι πληρούνται όλα τα κριτήρια αναγνώρισης. Καµία δαπάνη ανάπτυξης που έχει ήδη καταχωρηθεί στα αποτελέσµατα χρήσεως δεν µπορεί να επαναφερθεί. Οι ανωτέρω δαπάνες ανάπτυξης καταχωρούνται ως «Άυλα περιουσιακά στοιχεία» για ολόκληρη τη χρήση, ανεξάρτητα από το χρονικό σηµείο της απόφασης, αλλά καµία δαπάνη ανάπτυξης από προηγούµενη χρήση δεν µπορεί να επαναφερθεί. 2001 Άυλα περιουσιακά στοιχεία 40.000 ( απάνες ανάπτυξης µηχανής «Μ» ) Ταµείο 40.000 31.10.2001 Αποτελέσµατα χρήσεως 3.000 ( ικαστικά έξοδα) Ταµείο 3.000 34
ιευκρινίζεται ότι τα δικαστικά έξοδα δεν προσαυξάνουν τα αναµενόµενα µελλοντικά οφέλη από το άυλο περιουσιακό στοιχείο και δεν καταχωρούνται σε προσαύξησή του. Σηµειώνεται δε, ότι αν η έκβαση της δίκης δεν ήταν επιτυχής, το άυλο περιουσιακό στοιχείο µε αξία (7.000 + 40.000 = ) 47.000 θα έπρεπε να αποµειωθεί. 35
15. Αποθέµατα (Αποτίµηση) ( ΛΠ 2) Στην απογραφή της 31.12.2001 απογράφησαν µεταξύ των άλλων και 5.000 µονάδες του είδους "Α". Από τα βιβλία προκύπτει ότι το κόστος της ανωτέρω ποσότητας ανέρχεται: Κόστος αγοράς 75.000 Ναύλα & Ασφάλιστρα 6.000 ασµοί 10.000 Λοιπά ειδικά έξοδα αγορών 4.000 95.000 Να γίνουν οι εγγραφές αποτιµήσεως αν κατά την 31.12.2001 η ρευστοποιήσιµη αξία ήταν: α) 22 ανά µονάδα β) 18 ανά µονάδα αν, στη δεύτερη περίπτωση, την επόµενη χρήση πωληθούν 4.000 µονάδες και η ρευστοποιήσιµη αξία για τις αποµένουσες είναι 20 για την κάθε µία µονάδα, πώς θα αποτιµηθούν οι εναποµένουσες 1.000 µονάδες. Θα γίνει κάποια εγγραφή; Εάν ναι ποια είναι αυτή; 36
15α. Αποθέµατα ( ΛΠ 2) Αν η ρευστοποιήσιµη αξία είναι 22 η αποτίµηση παραµένει 95.000 (5.000 19). Αν η ρευστοποιήσιµη αξία είναι 18 η αποτίµηση 90.000 (5.000 18) οπότε: Αποτελέσµατα χρήσεως 5.000 Ζηµία αποτίµησης Αποθέµατα 5.000 (Λογ/µος αντίθετος) Αν πωληθούν 4.000 µονάδες και στο τέλος της επόµενης χρήσεως η ρευστοποιήσιµη αξία είναι 20 1.000 = 20.000 τότε έχει εκλείψει ο λόγος της υποτίµησης και θα γίνει η εγγραφή: Αποθέµατα 1.000 (αντίθετος λογ/σµός) Κόστος πωληθέντων 1.000 αναστροφή υποτιµήσεως ( Παρ. 34.Λ.Π. 2) 37
16. Χρηµατικοπιστωτικά Μέσα ( ΛΠ 32,39) Κατηγορίες χρηµατ/κών περιουσιακών στοιχείων Η τράπεζα ΒΗΤΑ αγόρασε κατά την ηµεροµηνία έκδοσής τους, την 02.01.2004, 2.000 οµολογίες του ηµοσίου στην ονοµαστική τους αξία των 1.000 η κάθε µία (Σύνολο 2.000 Χ 1.000 = 2.000.000 ). Η διάρκεια των οµολογιών είναι τετραετής και οι τόκοι καταβάλλονται στην 31 εκεµβρίου κάθε έτους. Ζητείται: Σε ποιες κατηγορίες χρηµατοοικονοµικών περιουσιακών στοιχείων θα µπορούσε η ιοίκηση της ΒΗΤΑ να εντάξει τα ανωτέρω χρηµατοπιστωτικά µέσα και ποιες, σε κάθε περίπτωση, οι εγγραφές αποτιµήσεώς τους κατά την 31.12.2004. λαµβανοµένου υπ όψη ότι: (α) Η ΒΗΤΑ εξακολουθεί να κατέχει την 31.12.2004 το σύνολο των ανωτέρω οµολογιών (β) Η χρηµατιστηριακή τιµή της κάθε οµολογίας ανερχόταν την 31.12.2004 στο ποσό των 995, και (γ) Οι αναλογούντες στη χρήση 2004 τόκοι εισπράχθηκαν από την ΒΗΤΑ την 31.12.2004. 38
16α. Χρηµατικοπιστωτικά Μέσα ( ΛΠ 32,39) Κατηγορία χρηµατ/κών περιουσιακών στοιχείων Οι κατηγορίες των χρηµατοοικονοµικών περιουσιακών στοιχείων που θα µπορούσε, ανάλογα µε τις προθέσεις της, η ιοίκηση της ΒΗΤΑ να εντάξει τις οµολογίες είναι : - ιακρατούµενες µέχρι τη λήξη επενδύσεις - Χρηµ/κά περιουσιακά στοιχεία που αποτιµώνται στην εύλογη αξία µε µεταβολές καταχωρούµενες στα αποτελέσµατα - ιαθέσιµα για πώληση χρηµ/κά περιουσιακά στοιχεία Εγγραφές αποτίµησης 31.12.2004 (α) Στην περίπτωση που οι οµολογίες έχουν ενταχθεί στην πρώτη από τις ανωτέρω περιπτώσεις, θα αποτιµηθούν στο αναπόσβεστο κόστος τους ήτοι στο ποσό των 2.000.000 και εποµένως δεν θα γίνει καµία εγγραφή. (β) Στην δεύτερη των ανωτέρω περιπτώσεων θα γίνει η εγγραφή: Αποτ. Χρήσεως 10.000 Ζηµίες αποτιµήσεως χρηµ/κών µέσων Χρηµ/κά περιουσιακά στοιχεία Αποτιµώµενα στην εύλογη αξία µε µεταβολές καταχωρούµενες στα απ/τα χρ. 10.000 2.000.000 (2.000 Χ 995) (γ) Στην τρίτη περίπτωση Ιδια κεφάλαια 10.000 ιαφορά αποτίµησης στην εύλογη αξία ιαθέσιµα προς πώληση χρ/κά περ. στοιχεία 10.000 39
17. Χρηµατικοπιστωτικά Μέσα ( ΛΠ 32,39) άνεια και απαιτήσεις Η τράπεζα «Λ» (ή η Α.Β.Ε. «Κ») δάνεισε την 02.01.2000 (στον πελάτη «Π» 1.000.000 προς 6%. Το κεφάλαιο και οι τόκοι θα καταβληθούν εφ άπαξ κατά την λήξη του δανείου την 31.12.2002. Ζητούνται οι λογιστικές εγγραφές στα βιβλία της Τράπεζας ( ή της ΑΒΕ «Κ») από την χορήγηση µέχρι και την εξόφληση του δανείου. 40
17α. Χρηµατικοπιστωτικά Μέσα ( ΛΠ 32,39) άνεια και απαιτήσεις Κατά τη χορήγηση, 02.01.2000 άνεια (ή χορηγήσεις) 1.000.000 Χρηµατ. ιαθέσιµα 1.000.000 Κατά την 31.12.2000 άνεια (ή χορηγήσεις) 60.000 Α/χρ Έσοδα τόκων 60.000 1.000.000 x 6% Κατά την 31.12.2001 άνεια 63600 Α/χρ. Έσοδα τόκων 63600 Κατά την 31.12.2002 άνεια 67.416 Α/χρ. Έσοδα τόκων 67.416 και εφόσον εξοφληθεί ακριβώς την 31.12.2002 Χρηµατικά ιαθέσιµα 1.191.016 άνεια (χορηγήσεις) 1.191.016 41
18. Χρηµατικοπιστωτικά Μέσα ( ΛΠ 32,39) άνεια και απαιτήσεις Η Τράπεζα «Τ» χορήγησε, την 02.01.2003 τριετούς διάρκειας τοκοχρεωλογικό δάνειο 1.000.000 µε επιτόκιο 6%.Το τοκοχρεωλύσιο καταβάλλεται από την πιστούχο στο τέλος κάθε ετήσιας περιόδου. Ζητούνται οι λογιστικές εγγραφές της Τράπεζας από την χορήγηση µέχρι την εξόφληση, µε δεδοµένο ότι ο οφειλέτης ανταποκρινόταν πάντοτε στις υποχρεώσεις του. Ο πίνακας εξοφλήσεως του δανείου έχει ως εξής: Τόκοι Χρεωλύσιο Τοκοχρεωλύσιο Υπόλ. ανείων 31.12.2003 60.000 314.000 374.000 686.000 31.12.2004 41160 332840 374000 353.160 31.12.2005 21190 353160 374350 122350 1000000 1122350 42
18α. Χρηµατοπιστωτικά Μέσα ( ΛΠ 32,39) άνεια και απαιτήσεις Εγγραφή χορήγησης (02.01.2003) άνεια (χορηγήσεις) 1.000.000 Χρηµατικά ιαθέσιµα 1.000.000 31.12.2003 Χρηµατικά ιαθέσιµα 374.000 άνεια 314000 Α/Χ Τόκοι Πιστωτικοί 60.000 31.12.2004 Χρηµατικά ιαθέσιµα 374.000 άνεια 332.840 Α/Χ Τόκοι Πιστωτικοί 41.160 31.12.2005 Χρηµατικά ιαθέσιµα 374350 άνεια 353160 Α/Χ Τόκοι Πιστωτικοί 21.190 43
19. Χρηµατοπιστωτικά Μέσα ( ΛΠ 32,39) ιακρατούµενες µέχρι τη λήξη τους επενδύσεις. Η Τράπεζα "Χ" αγόρασε από την Τράπεζα της Ελλάδος (πρωτογενής αγορά) κρατικά αξιόγραφα διετούς διάρκειας, ονοµαστικής αξίας 10.000.000. Η αγορά έγινε την ηµεροµηνία έκδοσης των Οµολόγων, την 01.01.2002 µε προεξοφλητικό επιτόκιο 6%. Τιµή αγοράς 8.899.964 Παρούσα αξία 01.01.2002: 10.000.000 (1+0.06) 2 Λογιστική αντιµετώπιση µέχρι και την είσπραξη των κρατικών οµολόγων. 44
19α. ιακρατούµενες µέχρι τη λήξη επενδύσεις ( ΛΠ 32, 39). Κατεχόµενες µέχρι λήξη επενδύσεις Κρατικά Οµόλογα 8.899.964 ιαθέσιµα (Τραπ. Ελλάδος) 8.899.964 Τέλη α έτους Κατεχόµενες µέχρι τη λήξη επενδύσεις Κρατικά Οµόλογα 533.998 Αποτελέσµατα χρήσεως (τόκοι) 533.998 8.899.964 x 6% Τέλη β έτους Κατεχόµενες µέχρι τη λήξη επενδύσεις Κρατικά Οµόλογα 566.038 Αποτελέσµατα χρήσεως 566.038 (8.899.964+533.998) x 6% Εξόφληση ιαθέσιµα 10.000.000 Κατεχόµενες µέχρι τη λήξη επενδύσεις Κρατικά Οµόλογα 10.000.000 45
20. Χρηµατοπιστωτικά Μέσα ( ΛΠ 32, 39). ιακρατούµενες µέχρι τη λήξη τους επενδύσεις Μέθοδος αποτελεσµατικού επιτοκίου Η Τράπεζα "Τ" αγόρασε την 02.01.2003 επένδυση ονοµαστικής αξίας 11.000. Η επένδυση είναι τριετής (λήγει την 31.12.2005), ηµεροµηνία κατά την οποία και επιστρέφεται η ονοµαστική αξία. Οι τόκοι που πληρώνει η επένδυση ετησίως ανέρχονται σε 0,5% επί της ονοµαστικής αξίας και καταβάλλονται την 31.12 εκάστου έτους. Η αγορά της επένδυσης έγινε µετρητοίς έναντι 10.000 και καταβλήθηκαν επιπλέον και 100, έξοδα αγοράς. Η Τράπεζα υπολόγισε το αποτελεσµατικό επιτόκιο (effective interest rate) σε 3,413% ετησίως και κατέταξε την επένδυση στις κρατούµενες ως την λήξη επενδύσεις. Να γίνουν οι εγγραφές αρχικής καταχώρησης και µεταγενέστερης αποτίµησης αυτής στη λήξη κάθε χρήσης (31.12.) καθ όλη τη διάρκειά της, καθώς και της είσπραξής της. Σηµείωση Αποτελεσµατικό επιτόκιο (effective interest rate) είναι ένα σταθερό επιτόκιο που δίδει την ονοµαστική αξία της επενδύσεως στη λήξη, ανεξαρτήτως ταµιακών ροών. ή είναι το επιτόκιο της επένδυσης που εφαρµοζόµενο στο εκάστοτε αναπόσβεστο κόστος δίδει την ονοµαστική αξία της επένδυσης στη λήξη. 46
20α. Χρηµατοπιστωτικά Μέσα ( ΛΠ 32, 39). ιακρατούµενες µέχρι τη λήξη επενδύσεις Μέθοδος αποτελεσµατικού επιτοκίου ( ΛΠ 32, 39). Πίνακας Επένδυσης Αρχική (α) (β) (α-β) Αναπόσβεστο Επένδυση Τόκοι (Έσοδα) Ταµ. Ροές ιαφορά Κόστος 02.01.2003 10.100 3,413% 31.12.2003 10.390 345 55 290 10.390 31.12.2004 10.690 355 55 300 10.690 31.12.2005 11.000 365 55 310 11.000 1.065 165 900 Εγγραφές 02.01.2003 Κρατούµενες ως τη λήξη επενδύσεις 10.100 ιαθέσιµα 10.100 31.12.2003 ιαθέσιµα 55 Κρατούµενες ως τη λήξη επενδύσεις 290 Πιστωτικοί τόκοι-έσοδα 345 31.12.2004 ιαθέσιµα 55 Κρατούµενες ως τη λήξη επενδύσεις 300 Πιστωτικοί τόκοι-έσοδα 355 31.12.2005 ιαθέσιµα 55 Κρατούµενες ως τη λήξη επενδύσεις 310 Πιστωτικοί τόκοι-έσοδα 365 31.12.2005 ιαθέσιµα 11.000 Κρατούµενες ως τη λήξη επενδύσεις 11.000 47
21. Χρηµατοπιστωτικά Μέσα ιακρατούµενες µέχρι τη λήξη τους επενδύσεις Μέθοδος αποτελεσµατικού επιτοκίου (effective interest rate) ( ΛΠ 39). Η Τράπεζα "Τ" την 02.01.2002 αγόρασε επένδυση ονοµαστικής αξίας 10.000 καταβάλλοντας έξοδα αγοράς 100. Η επένδυση είναι τριετής και αποδίδει σε ταµιακή βάση τόκους ως εξής: 31.12.2002 300 31.12.2003 350 31.12.2004 400 Το κεφάλαιο της επένδυσης (10.000) επιστρέφεται την 31.12.2004. Η Τράπεζα κατέταξε την επένδυση στην κατηγορία των "Κρατούµενων µέχρι τη λήξη επενδύσεων". Το πραγµατικό επιτόκιο της επένδυσης υπολογίσθηκε σε 3,136%. Να γίνουν οι εγγραφές αρχικής καταχώρησης και µεταγενέστερης αποτίµησης. 48
21α. Χρηµατοπιστωτικά Μέσα ( ΛΠ 32, 39). ιακρατούµενες µέχρι τη λήξη τους επενδύσεις Μέθοδος αποτελεσµατικού επιτοκίου ( ΛΠ 39). Ο πίνακας της επένδυσης έχει ως εξής: Αξία κτήσεως Απόδοση (3,136%) Ροές τόκων Αναποσβ.κόστ. 2.1.2002 10.100 3,136% ιαφορά 31.12.2002 10.117 (1) 317 300 17 10.117 31.12.2003 10.084 (2) 317 350 (33) 10.084 * 31.12.2004 10.000 316 400 (84) 10.000 Εγγραφές 2.1.2002 Κρατούµενες µέχρι τη λήξη 10.100 επενδύσεις ιαθέσιµα 10.100 31.12.2002 ιαθέσιµα 300 Κρατουµ. µέχρι λ/ επενδ. 17 Αποτελέσµατα χρήσεως Τόκοι έσοδα 317 * 10.117 350 +317 (1)=10.100+17=10.117 (2)=10.117-33=10.084 31.12.2003 ιαθέσιµα 350 Αποτελέσµατα χρήσεως Τόκοι έσοδα 317 Κρατούµενες µέχρι τη λήξη επενδύσεις 33 31.12.2004 ιαθέσιµα 10.400 Αποτελέσµατα χρήσεως Τόκοι έσοδα 316 Κρατούµενες µέχρι τη λήξη επενδύσεις 10.084 49
22..Λ.Π. 32, 39 Χρηµατοπιστωτικά µέσα. ( ΛΠ 32, 39) Μέθοδος αποτελεσµατικού επιτοκίου 1o Παράδειγµα (χορήγηση δανείου από Τράπεζα) Έστω η Τράπεζα χορηγεί την 2.1.2003 δάνειο 1.000.000 µε επιτόκιο 8%, εξοφλητέο την 31.12.2005 µε περίοδο χάριτος 1 έτους (κεφαλαιοποίηση τόκων). Οι τόκοι 80.000 (1.000.000 x 8%) είναι καταβλητέοι την 31.12.2004 και 31.12.2005. Το πραγµατικό επιτόκιο που προεξοφλεί ακριβώς το δάνειο είναι 5,197%. ( ίδεται µε την εντολή Εισαγωγή-Συναρτήσεις-Οικονοµικές- I.R.R. Οι ροές δίδονται µε αντίθετα πρόσηµα: [-(1.000.000+0+80.000+1.080.000)]. Πίνακας απόσβεσης δανείου άνειο Πραγµ. Αποτίµηση Ροές (πριν την επιτόκιο ιαφορά Αναπόσβ. Τόκων αποτίµηση) 5,197 % Κόστος 2.1.2003 1.000.000 31.12.2003 1.000.000 51.970-51.970 1.051.970 31.12.2004 1.051.970 54.671 80.000 (25.329) 1.026.641 31.12.2005 1.026.641 53.359 80.000 (26.641) Ø Είσπρ.(1.000.000+80.000) Λογιστικές εγγραφές α) Κατά τη χορήγηση (2.1.2003) Χ Χορηγήσεις 1.000.000 Π Ταµείο 1.000.000 50
β) Κατά την αποτίµηση 31.12.2003 Χ Χορηγήσεις 51.970 Π Έσοδα(τόκοι) 51.970 (Κεφαλαιοποίηση τόκων περιόδου χάριτος) γ) Κατά την αποτίµηση 31.12.2004 X Ταµείο 80.000 Π Χορηγήσεις 25.329 Έσοδα (τόκοι) 54.671 δ) Κατά την αποτίµηση 31.12.2005 (εξόφληση) Χ Ταµείο 1.080.000 Π Χορηγήσεις 1.026.641 Έσοδα (τόκοι) 53.359 51
23. Χρηµατοπιστωτικά µέσα. ( ΛΠ 32, 39) Μέθοδος αποτελεσµατικού επιτοκίου 2 ο Παράδειγµα (Λήψη δανείου από Τράπεζα) Εταιρία λαµβάνει, την 2.1.2003, δάνειο από Τράπεζα ποσού 1.000.000 µε σταθερό επιτόκιο 6% και εξοφλητέο την 31.12.2005. Οι τόκοι καταβάλλονται στο τέλος κάθε χρήσεως. Τα έξοδα του δανείου είναι 50.000 Το πραγµατικό επιτόκιο είναι 7,938%. Να γίνουν οι λογιστικές εγγραφές από την λήψη του δανείου µέχρι και την εξόφληση του την 31.12.2005, λαµβανοµένων υπόψη και των φορολογικών συνεπειών, δεδοµένου ότι τα έξοδα των 50.000 εκπίπτονται φορολογικώς κατά την ηµεροµηνία (χρήση) καταβολής τους. Σηµειώνεται ότι η ανωτέρω εταιρεία συντάσσει τις οικονοµικές της καταστάσεις την 31.12 κάθε έτους και ο συντελεστής φορολογίας εισοδήµατος ανέρχεται σε 25%. Πίνακας απόσβεσης δανείου άνειο (πριν την αποτ.) Πραγµ. Επιτ. 7,938% Ροές ιαφορές Αποτίµ. Αναπ. Κόστος 2.1.2003 950.000 31.12.2003 950.000 75411 60.000 15.411 965.411 31.122004 965.411 76.634 60.000 16.634 982.045 31.12.2005 982.045 77.955 60.000 17.955 Ø Εξόφληση 1.060.000 Λογιστικές εγγραφές α) Κατά τη λήψη του δανείου Χ Ταµείο (1.000.000-50.000) 950.000 Π άνεια Τραπεζών 950.000 52
β) Κατά την 31.12.2003 Χ Τόκοι Έξοδα 75.411 Π Ταµείο 60.000 άνεια Τραπεζών 15.411 Αναβαλλ. Φορολ. Υποχρ. 8.647,25* Φόρος εισοδήµατος (έξοδο) 8.647,25 *Λογ. Αξία 950.000+15.411- Φορολ. Βάση1.000.000 =34.589 ήτοι αναβαλλ. Φορολ. Υποχρ. την 31.12.2003 34.589Χ25%=8.647,25 γ) Κατά την 31.12.2004 Χ Τόκοι έξοδα 76.634 Π Ταµείο 60.000 άνεια Τραπεζών 16.634 Αναβαλλ. Φορολ. Υποχρ. 4.158,50 Φόρος Εισοδήµατος (έξοδο) 4.158,50 16.634Χ25% δ) Κατά την 31.12.2005 (εξόφληση) Χ Τόκοι έξοδα 77.955 άνεια Τραπεζών 982.045 Π Ταµείο 1.060.000 53
Αναβαλλ. Φορολ. Υποχρ. 4.488,75 Φόρος Εισοδήµατος (έξοδο) 4.488,75 17.955Χ25% Αναβαλ. Φορολ. Υποχρεώσεις 31.12.2004 4.158,50 31.12.2003 8.647,25 31.12.2005 4.488,75 8.647,25 8.647,25 54
24. Χρηµατοπιστωτικά µέσα. (.Λ.Π. 32, 39) Μέθοδος αποτελεσµατικού επιτοκίου 3 ον Παράδειγµα (αγορά οµολόγου) - (Κλιµακωτού επιτοκίου) Έστω αγορά οµολόγου 1250 την 1/1/2003, κατά την έκδοση, εξοφλητέου την 31.12.2007. Η απόδοση του οµολόγου κατ έτος έχει ως εξής: Ονοµ.αξία Ονοµ. Οµολόγου Επιτ. Τόκοι οµολόγου 1 ο έτος 1250 x 6% = 75 (31.12.2003) 2 ο έτος 1250 x 8% = 100 (31.12.2004) 3 ο έτος 1250 x 10% = 125 (31.12.2005) 4 ο έτος 1250 x 12% = 150 (31.12.2006) 5 ο έτος 1250 x 16% = 205 (31.12.2007) Αποτίµηση Ετήσιο Κεφάλαιο Αποτ.επιτ. 10% Τόκοι (ροές) ιαφορά Ετήσια αποτίµηση Αναπόσβεστο κόστος 31.12.2003 1250 125 75 50 1300 31.12.2004 1300 130 100 30 1330 31.12.2005 1330 133 125 8 1338 31.12.2006 1338 134 150 (16) 1322 31.12.2007 1322 133 205 (72) Ø (εξόφληση) 55
24α. Χρηµατοπιστωτικά µέσα ( ΛΠ 32, 39) Μέθοδος αποτελεσµατικού επιτοκίου Λογιστικές εγγραφές α) Κατά την αγορά (1/1/2003) Χ Οµόλογα 1250 Π Ταµείο 1250 β) Κατά την αποτίµηση 31.12.2003 Χ Οµόλογα 50 Ταµείο 75 Έσοδα 125 γ) Κατά την αποτίµηση 31.12.2004 Χ Οµόλογα 30 Ταµείο 30 Π Έσοδα 130 δ) Κατά την αποτίµηση 31.12.2005 Χ Οµόλογα 8 Ταµείο 125 Έσοδα 133 ε) Κατά την αποτίµηση 31.12.2006 Χ Ταµείο 150 Π Έσοδα 134 Οµόλογα 16 56
.Λ.Π. 32,39 Χρηµατοπιστωτικά µέσα (συνέχεια) στ. Κατά την 31.12.2007 (εξόφληση οµολόγου) Χ Ταµείο(1250+205) 1455 Π Οµόλογα 1322 Έσοδα 133 Με τις ανωτέρω εγγραφές: α) Κάθε χρόνο λογίζονται στα έσοδα. Οι τόκοι που αναλογούν στο πραγµατικό επιτόκιο και όχι οι τόκοι που πράγµατι εισπράττονται. β) Κάθε χρόνο αυξάνεται ή µειώνεται η αξία του οµολόγου προκειµένου να προσδιοριστεί η νέα αξία του (αναπόσβεστο κόστος). 57
25. Χρηµατοπιστωτικά Μέσα ( ΛΠ 32, 39) Χρηµατοοικονοµικά περιουσιακά στοιχεία αποτιµώµενα στην εύλογη αξία µε µεταβολές καταχωρούµενες στα αποτελέσµατα. Η επιχείρηση "ΛΑΜ Α" αγόρασε την 15.12.2002 10.000 µετοχές της "Ψ" στην τιµή των 2,5 τη µία. Η χρηµατιστηριακή τιµή της "Ψ" είχε κατά την 31.12.2002 2,7. Ποια η λογιστική αντιµετώπιση κατά την αγορά και κατά την αποτίµηση στο τέλος της χρήσεως 31.12.2002. Οµοίως, αν η χρηµατιστηριακή αξία την 31.12.2002 ήταν 2,4 κατά µετοχή. 58
25α. Χρηµατοπιστωτικά Μέσα ( ΛΠ 32, 39) Χρηµατοοικονοµικά περιουσιακά στοιχεία αποτιµώµενα στην εύλογη αξία µε µεταβολές καταχωρούµενες στα αποτελέσµατα. 15.12.2002: Κατεχόµενες για κερδοσκοπία επενδύσεις 25.000 (10.000 µετ. x 2,5) ιαθέσιµα 25.000 31.12.2002 Κατεχόµενες για κερδοσκοπία επενδύσεις 2.000 (α) (10.000 x 2,7=27.000-25.000) Αποτελ. χρήσεως 2.000 ή (β) Αποτελ. χρήσεως 1.000 Κατεχόµενες για κερδοσκοπία επενδύσεις 1.000 (10.000 x 2,4 = 24.000 25.000 = 1.000) 59
26. Χρηµατοπιστωτικά Μέσα ( ΛΠ 32, 39) ιαθέσιµα προς πώληση χρηµατοπιστωτικά µέσα. Η εταιρεία "Α" αγόρασε την 30.06.2001, 1.000 µετοχές της "Ψ", έναντι 5 τη µία. Η αγορά αυτή αποτελεί το 8% των κεφαλαίων της "Ψ". Κατά την ηµεροµηνία κλεισίµατος του Ισολογισµού, 31.12.2001, η χρηµατιστηριακή αξία των µετοχών της "Ψ" ήταν 5,5 (ή 4,8). Ποια η λογιστική αντιµετώπιση της αγοράς και αποτίµησης των µετοχών της "Ψ" από την "Α", η οποία κατέταξε τις µετοχές αυτές στα " ιαθέσιµα προς πώληση περιουσιακά στοιχεία"; 60
26α. Χρηµατοπιστωτικά Μέσα ( ΛΠ 32, 39) ιαθέσιµα προς πώληση. 30.6.2001 ιαθέσιµα προς πώληση Χρηµατ/κά περ. στοιχεία 5.000 Χρηµατικά ιαθέσιµα 5.000 (µετ. 1000 x 5 έκαστη) α) 31.12.2001 ιαθ. Προς πώληση χρ/κά περ. στοιχεία 500 Ίδια κεφάλαια 500 ή β) 31.12.2001 Ίδια κεφάλαια 200 ιαθέσιµα προς πώληση χρ/κά στοιχεία 200 Στην περίπτωση (β) όταν η ανακτήσιµη αξία είναι µικρότερη της λογιστικής και η κατάσταση αυτή µονιµοποιείται, τότε η συσσωρευµένη ζηµία πρέπει να µεταφέρεται στα αποτελέσµατα χρήσεως. Το ποσό της ζηµίας που µεταφέρεται είναι η διαφορά µεταξύ του κόστους κτήσεως και της τρέχουσας πραγµατικής αξίας αν πρόκειται για συµµετοχικούς τίτλους. 61
27. Χρηµατοπιστωτικά Μέσα ( ΛΠ 32, 39) άνεια και απαιτήσεις Αποµείωση της αξίας τους. Η "Α" δανείζει την 1/1/2001 στην "Β" 1.000.000 για 3 έτη µε επιτόκιο 8% ανατοκιζόµενο ετησίως. Το δάνειο θα εξοφληθεί εφάπαξ την 01.01.2004 (τόκοι + κεφάλαιο). Προς το τέλος του 3 ου έτους διαπιστώνεται αδυναµία εξοφλήσεως του δανείου και συµφωνείται η αλλαγή των όρων του δανείου, που µετατρέπονται σε: Επιτόκιο 4% και παράταση εξοφλήσεως ενός έτους (01.01.2005). Ποια η λογιστική αντιµετώπιση από τη χορήγηση του δανείου (01.01.2001) µέχρι 31.12.2004. 62
27α. Χρηµατοπιστωτικά µέσα ( ΛΠ 32, 39) άνεια και απαιτήσεις αποµείωσης της αξίας της. 1 01.01.2001 άνεια εισπρ. ιαθέσιµα 1.000.000 2 31.12.2001» Α/Χ Τόκοι Πιστ. 80.000 3 31.12.2002» Α/Χ Τόκοι Πιστ. (1.080.000 x 8%) 86.400 4 31.12.2003 A/X Ζηµία υποτ. άνεια εισπρ. 163.434 * 5 31.12.2003 άνεια εισπρ. Α/Χ Τόκοι πιστ. (1.002.966 x 8%) 80.237 6 31.12.2004» Α/Χ Τόκοι (1.083.203 x 8%) 86.656 * ιακανονισµός Αρχ. Κεφάλαιο 1.000.000 i = 4% για 4 έτη. Τελική αξία 1.000.000 (1+0,04) 4 = 31.12.2004 = 1.169.859. 1.169.859 Παρούσα αξία: = 1.002.966 (ανακτήσιµο ποσό ) 2 1,08 Παρούσα αξία µελλοντικών ροών µε το αρχικό (πραγµατικό) επιτόκιο). Ζηµία διακ/σµού 1.166.400 1.002.966 = 163.434 άνειο άνειο 1.000.000 (1) 163.434 (4) 1.002.966 80.000 (2) (5) 80.237 86.400 (3) 1.002.966 υπολ 1.083.203 1.166.400 1.166.400 (6) 86.656 1.169.859 63
28. Χρηµατοπιστωτικά Μέσα ( ΛΠ 32, 39) άνεια και απαιτήσεις. Αποµείωση της αξίας τους. Η "Α" πώλησε στην "Β" εµπορεύµατα αξίας 800.000 την 01.09.2002 µε πίστωση 4 µηνών όπως συνηθίζεται για τέτοιου είδους εµπορεύµατα. Στο τέλος της προθεσµίας η "Β" λόγω δυσχέρειας ζήτησε παράταση 2 ετών, την οποία αποδέχθηκε η "Α". Το επιτόκιο για τέτοιου είδους πωλήσεις µε πίστωση είναι 8% (παρ. 11.Λ.Π. 18). Ποια η λογιστική αντιµετώπιση στα βιβλία της "Α"; 64
28α. Χρηµατοπιστωτικά Μέσα ( ΛΠ 32, 39) άνεια και απαιτήσεις. Αποµείωση της αξίας τους. 01.09.2002 Πελάτες 800.000 Πωλήσεις 800.000 31.12.2002 Υπολογισµός ζηµίας 800.000 Παρούσα αξία απαίτησης = 685.871. 2 (1+ 0,08) Άρα ζηµία = 800.000 685.871 = 114.129. 31.12.2002 Αποτελέσµατα χρήσεως 114.129 Πελάτες 114.129 (800.000 685.871) (Αντιθ. Λ/σµός) 31.12.2003 Πελάτες 54.870 (Αντιθ. Λ/σµός) 54.870 Αποτελέσµατα χρήσεως Έσοδα τόκου (800.000 114.129 = 685.871 x 8%) 31.12.2004 Πελάτες (Αντιθ. Λ/σµός) 59.259 Αποτελέσµατα χρήσεως Έσοδα τόκων 59.259 (800.000 114.129 + 54.870 = 740.741) x 8% 31.12.2004 ιαθέσιµα 800.000 Πελάτες 800.000 65
29. Χρηµατοπιστωτικά Μέσα ( ΛΠ 32, 39) Αποµείωση της αξίας διαθεσίµων προς πώληση χρηµατοοικονοµικών περιουσιακών στοιχείων. Η εταιρεία "Α" είχε αγοράσει το 1998 µετοχές της επιχείρησης "ΚΑΠΑ" που αντιπροσώπευαν το 6% του µετοχικού της κεφαλαίου έναντι 1.000.000 (Μετοχές 100.000 προς 10 η κάθε µία). Η "Α" ενέταξε τις µετοχές αυτές στην κατηγορία των διαθεσίµων προς πώληση περιουσιακών στοιχείων. Η εύλογη αξία των µετοχών της "ΚΑΠΑ" είχε κατά: Την 31.12.1998 8,5 η καθεµία Την 31.12.1999 7» Την 31.12.2000 4» Η "Α" κατά το κλείσιµο του Ισολογισµού της 31.12.2000 θεωρεί ότι η µείωση της αξίας των µετοχών της "ΚΑΠΑ" είναι αντικειµενικώς οριστική. Ποιες οι εγγραφές από την αγορά µέχρι 31.12.2000; 66
29α. Χρηµατοπιστωτικά Μέσα ( ΛΠ 32, 39) Αποµείωση αξίας διαθεσίµων προς πώληση χρηµατοοικονοµικών περιουσιακών στοιχείων Αγορά ιαθέσιµα προς πώληση 1.000.000 χρηµ/κά περ. στοιχεία Χρηµατικά ιαθέσιµα 1.000.000 (µετοχές 100.000 x 10) 31.12.98 Ίδια κεφάλαια 150.000 ιαθ. προς πώληση χρηµ/κά περ. στοιχεία 150.000 (Αντίθετος λ/σµός) (100.000 µετ. x 8,5 = 850.000-1.000.000=150.000) 31.12.99 Ίδια κεφάλαια 150.000 ιαθέσιµα προς πώληση χρηµ/κά περ. στοιχεία 150.000 (Αντίθ. Λ/σµός) (100.000 µετ. x 7=700.000-850.000=150.000) 31.12.2000 Ίδια κεφάλαια 300.000 ιαθ. προς πώλ. χρηµ/κά περ. στοιχεία 300.000 (Αντίθ. Λ/σµός) (100.000 x 4=400.000-700.000=300.000 31.12.2000 Αποτελ. χρήσεως 600.000 Ίδια κεφάλαια 600.000 (µεταφορά σωρευµένης υποτιµήσεως σε αποτελέσµατα) 67
30. Χρηµατοπιστωτικά Μέσα ( ΛΠ 32, 39) Μετάταξη χρηµατοοικονοµικών περιουσιακών στοιχείων από τη µια κατηγορία στην άλλη. Η Τράπεζα "Τ" αγοράζει την 01.01.2001 οµόλογα ονοµαστικής αξίας 10.000.000 τριετούς διάρκειας µε προεξοφλητικό επιτόκιο 6% και τα κατατάσσει στην κατηγορία των κατεχοµένων, µέχρι τη λήξη τους, επενδύσεων. Την 31.12.2002 η Τράπεζα µετατάσσει τα οµόλογα αυτά στην κατηγορία των διαθεσίµων προς πώληση χρηµατοοικονοµικών στοιχείων. Η χρηµατιστηριακή αξία την ηµεροµηνία αυτή ανερχόταν σε 9.500.000. Ζητείται η λογιστική αντιµετώπιση από την ηµεροµηνία αγοράς µέχρι και την 31.12.2002. 68
30α. Χρηµατοπιστωτικά Μέσα ( ΛΠ 32, 39) Μετάταξη χρηµατοοικονοµικών περιουσιακών στοιχείων από την µία κατηγορία στην άλλη. 02.01.2001 Κρατ. µέχρι τη λήξη 8.396.305 ιαθέσιµα 8.396.305 * (παρούσα αξία Οµολόγων µε 6%) 31.12.2001 Κρατ. µέχρι τη λήξη 503.778 Αποτελέσµατα χρήσεως 503.778 (8.396.305 x 6%) 31.12.2002 Κρατ. µέχρι τη λήξη 534.005 Αποτελέσµατα χρήσεως 534.005 (8.396.305+503.778=8.900.083 x 6%) 31.12.2002 ιαθ. προς πώληση 65.912 Ίδια κεφάλαια 65.912 9.500.000-(8.396.305+503.778+534.005)=65.912 Μεταφορά και αποτίµηση 10.000.000 (1+ 0,06) * 3 = 8.396.305 69
31. Παρουσίαση Χρηµατοπιστωτικών µέσων από τον εκδότη τους στον Ισολογισµό του. Μέθοδος υπολειµµατικής εκτίµησης συµµετοχικού στοιχείου Χρεωστικό οµόλογο µε ενσωµατωµένο δικαίωµα µετατροπής σε κοινές µετοχές ( ΛΠ 32). Μια επιχείρηση εκδίδει 2.000 µετατρέψιµες οµολογίες στην αρχή του έτους 1. Οι οµολογίες, τριετούς διάρκειας, εκδόθηκαν στο άρτιο µε ονοµαστική αξία 1.000 κατά οµολογία και συνολικό προϊόν 2.000.000. Τόκος πληρωτέος ετησίως στο τέλος του έτους µε ονοµαστικό επιτόκιο 6%. Κάθε οµολογία µετατρέψιµη, οποτεδήποτε µέχρι τη λήξη σε 250 κοινές µετοχές. Το ισχύον στην αγορά, για όµοιες οµολογίες χωρίς δικαίωµα µετατροπής, επιτόκιο είναι 9%. Να διενεργηθούν όλες οι σχετικές λογιστικές εγγραφές από την έκδοση του δανείου µέχρι και την µετατροπή του (ή εξόφλησή του) αφού ληφθούν υπόψη και οι φορολογικές συνέπειες µε δεδοµένα ότι: α) Με βάση τις φορολογικές διατάξεις, η φορολογική βάση του δανείου ισούται µε την ονοµαστική του αξία, ήτοι µε 2.000.000. β) Ο συντελεστής φόρου εισοδήµατος είναι 30%. Η ανωτέρω επιχείρηση συντάσσει Ισολογισµό την 31.12 κάθε έτους. 70
31α. Παρουσίαση χρηµατοπιστωτικών µέσων ( ΛΠ 32). 01.01.2001 31.12.2001 31.12.2002 31.12.2003 είσπραξη 1000 x 2000 = 2.000.000 (εκροή τόκοι) 120.000 (εκροή τόκοι) 120.000 (εκροή κεφ.) 2.120.000 ΥΠΟΧΡ. 1.848.122 ΚΑΘ. ΘΕΣΗ 151. 878 120.000 ( 1+ 0,09 παρούσα αξία 120.000 (1+ 0,09) + 2 2.120.000 ) (1+ 0,09) + 3 01.01.2001 ιαθέσιµα 2.000.000 Οµολ. άνειο 1.848.122 Ίδια Κεφάλαια (Αποθεµατικό) 151.878 01.01.2001 Ίδια κεφάλαια (Αποθεµατικό) 45.563,40 Αναβαλλ. Φορολ. Υποχρ. 45.563,40 Λογ. Αξία (υποχρ) 1.848.122 Φορολ. Βάση 2.000.000 = 151.878, 151.878Χ30% 31.12.2001 Αποτελ. χρήσεως (τόκοι) 166.331 (1.848.122 x 9 %) ιαθέσιµα (τόκοι) 120.000 Οµολ. άνειο 46.331 71
31.12.2001 Αναβαλ. Φορολ. Υποχρ 13.899,30 Φόρος Εισοδήµατος (έξοδο) 13.899,30 Λογ. Αξία 1.848.122+46.331-Φορολ. Βάση 2.000.000 = 105.547, 105.547 Χ 30%=31.669,10 άρα Αναβ. Φορολ. Υποχρ., 31.12.2001, 31.669,10 έναντι 45.563,40, ήτοι οι αναβαλ. φορολ. υποχρ. πρέπει να µειωθούν κατά 13.899,30. Η 46.331Χ25%=13.899,30 31.12.2002 Αποτ. Χρήσεως (τόκοι) 170.501 (1.848.122+46.331) x 9% 31.12.2002 ιαθέσιµα 120.000 Οµολ. άνειο 50.501 Αναβαλ. Φορολ. Υποχρ 15.150,30 50.501Χ30% Φόρος Εισοδήµατος (έξοδο) 15.150,30 31.12.2003 Αποτ. Χρήσεως (τόκοι) 175.046 31.12.2003 (1.848.122+46.331+50.501) x 9% ιαθέσιµα 120.000 Οµολ. άνειο 55.046 Αναβαλλ. Φορολ. Υποχρ 16.513,80 55.046Χ30% Φόρος Εισοδήµατος (έξοδο) 16.513,80 01.01.2004 Οµολ. άνειο 2.000.000 (1.848.122+46.331+50.501+55.046) ιαθέσιµα 2.000.000 72
Οµολ. άνειο 1.848.122 46.331 1.894.453 50.501 1.944.954 55.046 2.000.000 Αναβαλ. Φορολ. Υποχρεώσεις 31.12.2001 13.899,30 2.1.2001 45.563,40 31.12.2002 15.150,30 31.12.2003 16.513,80 45.563,40 45.563,40 73
32. Έσοδα ( ΛΠ 18) Η επιχείρηση "Α" την 02.01.2004 πώλησε στην επιχείρηση "Β" αγαθά έναντι τιµήµατος 100.000. Στο τίµηµα περιλαµβάνεται και Φ.Π.Α. µε συντελεστή 19% που αποδίδεται µέχρι το τέλος Φεβρουαρίου 2004. Η είσπραξη του τιµήµατος (απαίτηση της «Α») συµφωνήθηκε να γίνει σε δύο ισόποσες ετήσιες δόσεις, την 31.12.2004 και 31.12.2005. Πωλήσεις τέτοιου είδους γίνονται συνήθως τοις µετρητοίς και σε περίπτωση πίστωσης, όπως η συγκεκριµένη πώληση, επιβαρύνονται µε ετήσιο επιτόκιο 6%. Να γίνουν, εκ µέρους της «Α», οι λογιστικές εγγραφές από την αρχική καταχώρηση του εσόδου µέχρι και τη λήξη της πίστωσης. 74
32α. Έσοδα ( ΛΠ 18) Σύµφωνα µε το.λ.π. αρ. 18, το έσοδο πρέπει να αποτιµάται στην εύλογη αξία του εισπραχθέντος ή εισπρακτέου ανταλλάγµατος και σε περίπτωση που ο διακανονισµός του τιµήµατος συνιστά στην ουσία χορήγηση πίστωσης, η εύλογη αξία του ανταλλάγµατος προσδιορίζεται µε προεξόφληση όλων των µελλοντικών εισπράξεων. Με βάση τα ανωτέρω: Η εύλογη αξία του ανταλλάγµατος ισούται µε την παρούσα αξία του που είναι: 50.000 + (1+ 0,06) 50.000 (1+ 0,06) 2 = 47.170 + 44.500 = 91.670 Ο περιλαµβανόµενος στο τίµηµα των 100.000 Φ.Π.Α. ανέρχεται: 100.000-100.000 1,19 = 100.000 84.033 = 15.967 Συνεπώς, οι εγγραφές στα βιβλία της «Α» έχουν ως εξής: Αρχική καταχώρηση στις 02.01.2004 Απαιτήσεις 91.670 Πωλήσεις 75.703 * Ελλ. ηµόσιο / Φ.Π.Α. 15.967 100.000 (Τόκος 100.000 91.670 = 8.330) Φ.Π.Α. 15.967 Κατά την απόδοση του Φ.Π.Α. στο Ελλ. ηµόσιο την 28.02.2004 75
Ελλ. ηµόσιο 15.967 Φ.Π.Α. ιαθέσιµα 15.967 Κατά την είσπραξη της πρώτης δόσης την 31.12.04 ιαθέσιµα 50.000 Απαιτήσεις 44.500 Τόκοι 5.500 (91.670 x 0,06) Κατά την είσπραξη της δεύτερης δόσης την 31.12.05 ιαθέσιµα 50.000 Απαιτήσεις 47.170 Τόκοι 2.830 (91.670 44.500) x 0,06 76
33. Συµβάσεις κατασκευής έργων ( ΛΠ 11) Η τεχνική εταιρεία "Α" την 30.06.2001 ανέλαβε την κατασκευή ενός δρόµου για λογαριασµό του ηµοσίου, συνολικού συµβατικού εσόδου 20.000 και προϋπολογιζόµενου συµβατικού κόστους 16.000. Το έργο θα παραδοθεί στο ηµόσιο την 31.03.2003. Την 31.12.2001 το εκτελεσθέν συµβατικό κόστος σύµφωνα µε επιµέτρηση ανέρχεται σε 4.000. Στη χρήση 2002 κατόπιν αναθεώρησης της σύµβασης το συνολικό συµβατικό έσοδο ανήλθε σε 24.000 και το συνολικό συµβατικό κόστος εκτιµήθηκε σε 18.000. Το συνολικό εκτελεσθέν συµβατικό κόστος την 31.12.2002 σύµφωνα µε επιµέτρηση ανέρχεται σε 14.400. Με την παράδοση του έργου (31.03.3003) το τελικώς πραγµατοποιηθέν συµβατικό κόστος ανήλθε σε 18.100. Να προσδιορισθούν κατά χρήση τα ποσά των εσόδων, εξόδων και κέρδους που πρέπει να καταχωρήσει η "Α" στις οικονοµικές καταστάσεις της. 77
33α. Συµβάσεις κατασκευής έργων ( ΛΠ 11) 30.6.2001 31.12.2002 31.3.2003 Συµβατικό έσοδο 20.000 24.000 24.000 Κέρδος Συµβατικό έξοδο 16.000 18.000 18.100 5.900 Εκτελεσθέν έργο: Συµβατικό κόστος 4.000 14.400 18.100 Ποσοστό εκτελεσθέντος έργου 25% 80% 100% 31.12.2001 Έσοδα 5.000 (20.000 25%) Έξοδα 4.000 Κέρδος 1.000 31.12.2002 Έσοδα 19.200 (24.000 80%) Έξοδα 14.400 4.800 (µείον 1.000 προηγούµενης χρήσης) κέρδος 3.800 31.12.2003 Έσοδα 24.000 Έξοδα 18.100 5.900 (µείον 1.000+3.800) = 1.100 κέρδος 78
34. Προβλέψεις (.Λ.Π 37) Τρίτοι διεκδικούν, τον εκέµβριο του 2004, µε αγωγές τους κατά της Αν. Τεχν. Ετ. <<Α>> το ποσό των 1.000.000 για ζηµιές που τους προξένησαν τα συνεργεία της εταιρείας κατά την εκτέλεση εργασιών της. Οι αρµόδιες υπηρεσίες της εταιρείας <<Α>>, τεχνική, οικονοµική και νοµική διαπίστωσαν ότι, πράγµατι, οι ζηµιές που έγιναν στους ενάγοντες οφείλονται σε παραλείψεις και απροσεξίες των συνεργείων της, προσδιόρισαν, όµως, µε βάση τα πραγµατικά γεγονότα, τους, κατά το δυνατόν, ακριβείς υπολογισµούς και την πείρα του παρελθόντος από παρόµοια συµβάντα, ότι τελικώς η <<Α>> θα υποχρεωθεί να καταβάλει µετά τριετία, ήτοι τον εκέµβριο του 2007, όταν, όπως εκτιµάται, θα έχει περαιωθεί η δικαστική διαδικασία, το ποσό των 600.000. Ζητείται να γίνουν οι λογιστικές εγγραφές, στα βιβλία της εταιρείας, σχετικά µε το ανωτέρω γεγονός, από τον εκέµβριο 2004 µέχρι και την εκταµίευση, τον εκέµβριο του 2007, του ποσού των 610.000 που το ικαστήριο επιδίκασε εις βάρος της εταιρείας <<Α>>, λαµβανοµένων υπόψη και των φορολογικών συνεπειών, δεδοµένου ότι οι προβλέψεις αναγνωρίζονται φορολογικώς προς έκπτωση µόνο µε την καταβολή τους. Σηµειώνεται ότι: α) Η εταιρεία <<Α>> συντάσσει τις οικονοµικές της καταστάσεις στο τέλος κάθε έτους, ήτοι την 31.12.2004, 31.12.2005 κ.λ.π. β) Το προεξοφλητικό επιτόκιο ανέρχεται σε 8% ετησίως και γ) Ο συντελεστής φόρου εισοδήµατος ανέρχεται σε 30%. 79
34 α Προβλέψεις ΛΠ 37 Εγγραφές εκεµβρίου 2004 Αποτελ. Χρήσεως 476.300 (1) Προβλέψεις 476.300 (1) Παρούσα αξία πρόβλεψης 600.000:(1+0,08) 3 Αναβαλλ. Φορολ. Απαιτ. 142.890 (2) Φόρος Εισοδ. ( απάνη) 142.890 (2) Φορολ. Αξία Πρόβλεψης (-476.300)- Φορολ. Βάση πρόβλεψης Ο=(-476.300)χ30% Εγγραφές 31.12.2005 απάνες τόκων 38.104 (3) Προβλέψεις 38.104 (3) Προβλέψεις, 31.12.2004, 476.300Χ8% Αναβαλλ. Φορολ. Απαιτ. 11.431 (4) Φόρος Εισοδήµατος ( απάνη) 11.431 (4) Σύνολο πρόβλεψης 31.12.2005 µη αναγνωριζόµενη φορολογικώς 514.404, ήτοι συσσωρευµένη Αναβαλλ. Φορ. Απαίτηση 514.404 Χ30%=154.321, έναντι 31.12.2004 142.890, ήτοι ιαφορά 154.321-142.890=11431. Ή 38.104Χ30% Εγγραφές 31.12.2006 απάνες τόκων 41.152 (5) Προβλέψεις 41.152 (5) Πρόβλεψη 31.12.2005 514.404Χ8% Αναβαλλ. Φορολ. Απαιτ. 12.346 (6) Φόρος Εισοδ. (δαπάνη) 12.346 (6) Ισχύει κατ αναλογία η σηµείωση (4) 80
Εγγραφές εκεµβρίου 2007 απάνες τόκων 44.444 Προβλέψεις 44.444 555.556Χ8% Αναβ. Φορολ. Απαιτ. 13.333 Φόρος Εισοδ. ( απάνη) 13.333 44.444Χ30% Αποτ. Χρήσεως 10.000 Προβλέψεις 600.000 ιαθέσιµα 610.000 Φόρος Εισοδ. ( απάνη) 180.000 Αναβαλλ. Φορολ. Απαιτ. 180.000 Πρόβλεψη Αναβαλλ. Φορολ. Απαιτ. 31.12.2004 476.300 142.890 38.104 11.431 31.12.2005 514.4004 154.321 41.152 12.346 31.12.2006 555.556 166.667 44.444 13.333 600.000 180.000 600.000 180.000 600.000 600.000 180.000 180.000 81
35. Επενδύσεις σε συγγενείς Μέθοδος της Καθαρής Θέσεως Την 02.01.2005 η εταιρεία Α αγόρασε µετρητοίς το 25% των µετοχών της εταιρείας Β έναντι του ποσού των 170.000. Η λογιστική και η εύλογη αξία των περιουσιακών στοιχείων και υποχρεώσεων της Β κατά την αγορά είχε ως εξής: Λογιστική αξία Εύλογη αξία ιαφορές Ποσοστό Α 25% Οικόπεδα 200.000 240.000 40.000 10.000 Κτίρια 300.000 360.000 60.000 15.000 Απαιτήσεις 60.000 48.000 (12.000) (3.000) ιαθέσιµα 20.000 20.000 0 0 Υποχρεώσεις (88.000) (88.000) 0 0 Καθαρή θέση 492.000 580.000 88.000 22.000 Να γίνουν: Όλες οι λογιστικές εγγραφές για τις χρήσεις 2005 και 2006 που απαιτούνται για την εφαρµογή της µεθόδου της καθαρής θέσης, λαµβάνοντας υπόψη και τα εξής: Το καθαρό µετά από φόρους αποτέλεσµα για τις χρήσεις 2005 και 2006 της Β ήταν 30.000 κέρδος και (10.000) ζηµία αντίστοιχα. Στη χρήση 2006 κατεβλήθη από τη Β µέρισµα συνολικού ποσού 8.000. Τα κτίρια της Β έχουν εναποµένουσα, µετά την ηµεροµηνία αγοράς, ωφέλιµη ζωή, 15 χρόνια. Οι απαιτήσεις της Β εισπράχθηκαν στο σύνολό τους (48.000) εντός της χρήσης 2005. Η διαφορά των 12.000 οφείλετο σε επισφάλειες που δεν είχαν αναγνωρισθεί από τη Β. Η επίπτωση από τους φόρους εισοδήµατος να µη ληφθεί υπόψη. 82
35α. Επενδύσεις σε συγγενείς Μέθοδος της Καθαρής Θέσεως 02.01.2005 Συµµετοχές σε συγγενείς: Εύλογη αξία 145.000 Υπεραξία 25.000 ιαθέσιµα 170.000 31.12.2005 Συµµετοχή σε συγγενείς 2.000 Αποτελέσµατα από συγγενείς 2.000 15.000/15 = 1.000 (Απόσβεση διαφοράς παγίων) Κέρδος = (3.000) ( ιαφορά επισφαλών απαιτήσεων) (2.000) 31.12.2005 Συµµετοχή σε συγγενείς 7.500 Αποτελέσµατα από συγγενείς 7.500 30.000 x 25% 2006 ιαθέσιµα 2.000 Συµµετοχή σε συγγενείς 2.000 8.000 x 25% 31.12.2006 Αποτελέσµατα από συγγενείς 1.000 Συµµετοχή σε συγγενείς 1.000 15.000/15 = 1.000 Απόσβεση διαφοράς κτιρίων 31.12.2006 Αποτελέσµατα από συγγενείς 2.500 Συµµετοχή σε συγγενείς 2.500 (10.000) x 25% = 2.500 Ζηµία χρήσεως 2006 83
36. Ενοποιηµένες Οικονοµικές Καταστάσεις και Λογιστική Επενδύσεων σε θυγατρικές ( ΛΠ 27, ΠΧΠ 3) Η επιχείρηση "Μ" αγοράζει το 75% της εταιρείας "Θ". Κατά την ηµεροµηνία αγοράς και την ηµεροµηνία της ανταλλαγής: Η "Θ" έχει Λογιστική Καθαρή Θέση 200.000 Η "Θ" έχει Πραγµατική Καθαρή Θέση 300.000 ΕΡΩΤΗΜΑΤΑ 1. Ποιες οι λογιστικές εγγραφές πρέπει να διενεργηθούν στα βιβλία της Μητρικής «Μ» προκειµένου να κατανεµηθεί το κόστος αγοράς µεταξύ των λογαριασµών «Συµµετοχές, εύλογη αξία» και «Συµµετοχές, υπεραξία» αν η αγορά πραγµατοποιήθηκε: Α) έναντι ποσού 275.000-καταβαλλοµένου: (α) είτε αµέσως τοις µετρητοίς (β) είτε µετά από δύο έτη από την αγορά. Στην περίπτωση αυτή στο τέλος της διετίας θα καταβληθεί το ποσό των 309.000, στο οποίο περιλαµβάνονται και τόκοι µε επιτόκιο 6%, ήτοι 34.000. (γ) είτε µε την έκδοση µετοχών της αγοράστριας, η εύλογη (χρηµατιστηριακή) αξία ανέρχεται για καθεµία σε 5, ενώ η ονοµαστική αξία είναι για κάθε µια µετοχή 1,6. Β) έναντι ποσού 210.000 µετρητοίς. 2. Πώς αποτιµάται η αναλογία της Μειοψηφίας στη θυγατρική «Θ» για την εµφάνιση στον ενοποιηµένο ισολογισµό της Μητρικής «Μ». 84
36α. Ενοποιηµένες Οικονοµικές Καταστάσεις και Λογιστική Επενδύσεων σε Θυγατρικές ( ΛΠ 27, ΠΧΠ 3) 1) Κατανοµή κόστους αγοράς (α) Αγορά στο ποσό των 27.500 τοις µετρητοίς. Πραγµατική καθαρή θέση 300.000 Αναλογία µητρικής 300.000 x 75% = 225.000 Αγορά 275.000 Υπεραξία 50.000 Συµµετοχές σε θυγατρικές Εύλογη αξία 225.000 Υπεραξία 50.000 * ιαθέσιµα 275.000 * Σύµφωνα µε το ΠΧΠ αρ.3 54 & 55, η θετική υπεραξία δεν αποσβένεται. Ελέγχεται µόνο για αποµείωση σύµφωνα µε το ΛΠ αρ. 36. (β) Αγορά µε πίστωση Παρούσα αξία τιµήµατος 309.000 (1+ 0,06) 2 = 275.000 Συµµετοχές σε θυγατρικές 275.000 Εύλογη αξία 225.000 Υπεραξία 50.000 Υποχρεώσεις ** Οφειλόµενο ποσό 309.000 Μη δεδουλ. χρηµ/κό έξοδο (34.000) ** Οι υποχρεώσεις πρέπει να καταχωρούνται αρχικά, αλλά και να εµφανίζονται στις οικονοµικές καταστάσεις, στην παρούσα αξία τους. 85
(γ) Αγορά έναντι µετοχών της αγοράστριας Τίµηµα αγοράς 275.000, άρα πρέπει να εκδοθούν µετοχές 275.000:5=55.000, µε ονοµαστική αξία 55.000 x 1,6 = 88.000. Συµµετοχές σε θυγατρικές 275.000 Εύλογη αξία 225.000 Υπεραξία 50.000 Μετοχικό κεφάλαιο 88.000 Αποθεµατικό υπέρ το άρτιο 187.000 (55.000 x (5-1,6)) Β Αγορά έναντι ποσού 210.000 Συµµετοχές σε θυγατρικές 225.000 Εύλογη αξία ιαθέσιµα 210.000 Αποτελ. χρήσεως (αρνητική υπεραξία)*** 15.000 *** Όταν προκύπτει αρνητική υπεραξία, αυτή µεταφέρεται σε πίστωση των αποτελεσµάτων χρήσεως ως κέρδος (βλ. ΠΧΠ αρ.3). 2) Προσδιορισµός δικαιωµάτων Μειοψηφίας ικαιώµατα αγοράστριας «Μ» 300.000 x 75% = 225.000 ικαιώµατα Μειοψηφίας 300.000 x 25% = 75.000 Σύνολο εύλογης αξίας 300.000 Τα δικαιώµατα της µειοψηφίας λογίζονται επί των ιδίων κεφαλαίων που προκύπτουν από τις εύλογες αξίες των επιµέρους περιουσιακών στοιχείων και υποχρεώσεων που προσδιορίστηκαν κατά την αγορά από τη µητρική. 86
37. Ενοποιήσεις Επιχειρήσεων ( ΛΠ 27 και ΠΧΠ 3). Η εταιρεία "Α" την 30.06.2002 αγόρασε µετρητοίς το 70% των µετοχών της εταιρείας "Β" έναντι ποσού των 150. Η Λογιστική και η εύλογη αξία των επιµέρους περιουσιακών στοιχείων και υποχρεώσεων της "Β" κατά την ηµεροµηνία αγοράς έχει ως εξής: «Β» Λογ. Αξία Πραγµ. Αξία Πάγια 100 170 Αποθέµατα 30 42 Απαιτήσεις 40 30 ιαθέσιµα 15 15 Υποχρεώσεις (75) (87) Σύνολο 110 170 Ισολογισµός της "Α" αµέσως πριν την αγορά έχει ως εξής: "Α" ιαθέσιµα 1.000 Μετοχικό Κεφάλαιο 1.000 Να γίνει η εγγραφή αγοράς της "Β" από την "Α", οι εγγραφές ενοποίησης και ο ενοποιηµένος Ισολογισµός της "Α" και "Β" αµέσως µετά την αγορά. Οι φορολογικές συνέπειες να µην ληφθούν υπόψη. 87