Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο ΤΕΙ Ιονίων Νήσων Αγορές Χρήματος & Κεφαλαίου Ενότητα 6: ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΑΚΗ ΑΓΟΡΑ Το περιεχόμενο του μαθήματος διατίθεται με άδεια Creative Commons εκτός και αν αναφέρεται διαφορετικά Το έργο υλοποιείται στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση» και συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) και από εθνικούς πόρους.
6. ΧΡΗΜΑΣΙΣΗΡΙΑΚΗ ΑΓΟΡΑ
6.1. Γενικά Ταχρθματιςτιρια διακρίνονται: Ανάλογα με τον τρόπο ςφςταςθσ και λειτουργίασ τουσ: Σε επίςθμα χρθματιςτιρια αξιϊν και ςε ελεφκερα χρθματιςτιρια αξιϊν Ανάλογα με το αντικείμενο διαπραγμάτευςθσ: Σε χρθματιςτιρια αξιϊν και ςε χρθματιςτιρια εμπορευμάτων.
6.2. Χρηματιςτήριο Αξιών Αθηνών Χρθματιςτιριο είναι ο χϊροσ όπου πραγματοποιοφνται ςυναλλαγζσ ςε κινθτζσ αξίεσ και προϊόντα των οποίων οι τιμζσ διαμορφϊνονται ςφμφωνα με τουσ κανόνεσ τθσ προςφοράσ και τθσ ηιτθςθσ. Το ΧΑΑ ιδρφκθκε το 1876 με απόφαςθ του Υπουργικοφ Συμβουλίου ωσ αυτοδιοικοφμενοσ δθμόςιοσ οργανιςμόσ. Μεταξφ των χρθματιςτθριακϊν προϊόντων περιλαμβάνονται και τα εξισ: Οι μετοχζσ και οι ομολογίεσ ελλθνικϊν ανϊνυμων εταιρειϊν. ΣΥΝΕΧΕΙΑ
6.2. Χρηματιςτήριο Αξιών Αθηνών Οι μετοχζσ και οι ομολογίεσ αλλοδαπϊν ανϊνυμων εταιρειϊν, υπό τθν προχπόκεςθ ότι οι εταιρείεσ αυτζσ ζχουν ειςαχκεί ςτο χρθματιςτιριο τθσ χϊρασ προζλευςθσ. Τα ομόλογα, τα ζντοκα γραμμάτια κακϊσ και οι ομολογίεσ των δανείων του ελλθνικοφ κράτουσ και των ξζνων κρατϊν. Το ςυνάλλαγμα, τα χρυςά νομίςματα, ο χρυςόσ και ο αργυρόσ ςε ράβδουσ, ςε περίπτωςθ που το επιτρζπει ο νόμοσ. Στθν Ελλάδα οι ςυναλλαγζσ ςε ςυνάλλαγμα, ςε χρυςά νομίςματα και ςε χρυςζσ λίρεσ ζχουν ανατεκεί αποκλειςτικά ςτθν Τράπεηα τθσ Ελλάδοσ για λόγουσ προςταςίασ του εκνικοφ νομίςματοσ. ΣΥΝΕΧΕΙΑ
6.2. Χρηματιςτήριο Αξιών Αθηνών Οι ειςθγμζνεσ εταιρείεσ κατατάςςονται ςε επιμζρουσ αγορζσ ςτο Χ.Χ.Α. με βαςικό κριτιριο τθν κεφαλαιοποίθςι τουσ. Ζτςι διακρίνουμε τρεισ αγορζσ: Την Κφρια Αγορά: Στθν οποία αποτελοφν αντικείμενο διαπραγμάτευςθσ μετοχζσ εταιρειϊν υψθλισ ι μεςαίασ κεφαλαιοποίθςθσ. Την Παράλληλη αγορά: Στθν οποία αποτελοφν αντικείμενο διαπραγμάτευςθσ μετοχζσ εταιρειϊν μικρισ κεφαλαιοποίθςθσ. Την Νζα Χρηματιστηριακή Αγορά (ΝΕΧΑ): Στθν οποία αποτελοφν αντικείμενο διαπραγμάτευςθσ μετοχζσ εταιρειϊν που χαρακτθρίηονται ωσ δυναμικζσ και καινοτόμεσ. Την Ελληνική Αγορά αναδυόμενων κεφαλαιαγορών (Ε.ΑΓ.Α.Κ.): Οι μετοχζσ των οποίων ορίηονται ονομαςτικά με ςχετικζσ αποφάςεισ πχ μετοχζσ των εταιριϊν διαχείριςθσ χαρτοφυλακίου αναδυόμενων αγορϊν (Ε.Χ.Α.Α.) Οι ςυναλλαγζσ ςτο ΧΑΑ πραγματοποιοφνται θλεκτρονικά μζςω του ςυςτιματοσ ΟΑΣΗΣ, το οποίο εγγυάται τθν αποτελεςματικότθτα και διαφάνεια των ςυναλλαγϊν, αλλά και τθν ταχφτερθ διεκπεραίωςθ και εκκακάριςθ των πράξεων.
6.3. Χρηματιςτήριο Παραγώγων Αθηνών Το ΧΠΑ λειτουργεί με τθ μορφι ΑΕ Σκοπόσ του ΧΠΑ είναι: Η οργάνωςθ και υποςτιριξθ των ςυναλλαγϊν ςτθ χρθματιςτθριακι αγορά παραγϊγων. Η οργάνωςθ τθσ λειτουργίασ του ςυςτιματοσ των ςυναλλαγϊν αυτϊν και Κάκε άλλθ ςυναφισ δραςτθριότθτα. Τα χαρακτθριςτικά των παραγϊγων που αποτελοφν αντικείμενο διαπραγμάτευςθσ ςτο ΧΠΑ, ορίηονται ςε ςχετικι απόφαςθ του Δ.Σ. του ΧΠΑ, φςτερα από γνϊμθ του Δ.Σ. τθσ Εταιρείασ Εκκακάριςθσ Συναλλαγϊν επί Παραγϊγων (ΕΤΕΣΕΠ). ΣΥΝΕΧΕΙΑ
6.3. Χρηματιςτήριο Παραγώγων Αθηνών Σκοπόσ τθσ ΕΤΕΣΕΠ είναι: Η ςυμμετοχι ςτισ ςυμβάςεισ επί παραγϊγων που ςυνάπτονται ςτο ΧΠΑ. Η εκκακάριςθ των ςυναλλαγϊν αυτϊν Η διαςφάλιςθ τθσ προςικουςασ εκπλιρωςθσ των υποχρεϊςεων που απορρζουν από τισ ςυναλλαγζσ αυτζσ και Κάκε ςυναφισ δραςτθριότθτα. Τον ζλεγχο και τθν εποπτεία του ΧΑΠ και τθσ ΕΤΕΣΕΠ ωσ προσ τθ τιρθςθ των ςχετικϊν διατάξεων και τθσ νομοκεςίασ «περί κεφαλαιαγοράσ» αςκεί θ Επιτροπι Κεφαλαιαγοράσ.
6.4. Επιτροπή Κεφαλαιαγοράσ Η Ε.Κ. αποτελεί το κυριότερο όργανο εποπτείασ και λειτουργίασ του Χ.Α.Α. Ζχει αποφαςιςτικζσ και γνωμοδοτικζσ αρμοδιότθτεσ ςε όλο το χϊρο τθσ Κεφαλαιαγοράσ και ειδικότερα: Στο Χ.Α.Α. Στο Κεντρικό Αποκετιριο Αξιϊν Στισ Ανϊνυμεσ Χρθματιςτθριακζσ Εταιρείεσ (Α.Χ.Ε.) Στισ Εταιρείεσ Παροχισ Επενδυτικϊν Υπθρεςιϊν (Ε.Π.Ε.Υ.). ΣΥΝΕΧΕΙΑ
6.4. Επιτροπή Κεφαλαιαγοράσ Οι κυριότερεσ μεταξφ των αποφαςιςτικϊν αρμοδιοτιτων τθσ Ε.Κ. είναι οι ακόλουκεσ: Χοριγθςθ αδειϊν ςφςταςθσ χρθματιςτθριακϊν εταιρειϊν. Χοριγθςθ αδειϊν για εγκατάςταςθ και λειτουργία ςτθν Ελλάδα αλλοδαπϊν Χρθματιςτθριακϊν Εταιρειϊν που δεν εδρεφουν ςε κράτοσ μζλοσ τθσ Ε.Ε. Χοριγθςθ αδειϊν ίδρυςθσ Εταιρειϊν Διαχείριςθσ Αμοιβαίων Κεφαλαίων (ΕΔΑΚ) και Εταιρειϊν Επενδφςεων Χαρτοφυλακίου (Ε.Ε.Χ.) βάςει τθσ πλιρωςθσ των νομίμων προχποκζςεων και ανάκλθςθ τθσ άδειασ ςε περιπτϊςεισ παραβάςεων τθσ ςχετικισ νομοκεςίασ από τισ εταιρείεσ αυτζσ. Χοριγθςθ αδείασ ςτουσ διεκνείσ χρθματοδοτικοφσ οργανιςμοφσ για τθν ζκδοςθ ςτθν Ελλάδα ομολογιϊν και γενικϊσ άντλθςθσ κεφαλαίων από τθν ελλθνικι αγορά κεφαλαίων. Ζγκριςθ του διοριςμοφ χρθματιςτθριακϊν εκπροςϊπων των ΑΧΕ και των χρθματιςτϊν. ΣΥΝΕΧΕΙΑ
6.4. Επιτροπή Κεφαλαιαγοράσ Οι κυριότερεσ μεταξφ των αποφαςιςτικϊν αρμοδιοτιτων τθσ Ε.Κ. είναι οι ακόλουκεσ: Ζγκριςθ τθσ ειςαγωγισ μετοχϊν Α.Ε. ςτο ΧΑΑ, τόςο ςτθν Κφρια όςο και ςτθν Παράλλθλθ Αγορά. Απόφαςθ για διαγραφι κινθτϊν αξιϊν ι εταιρειϊν από το ΧΑΑ, λόγω ειδικϊν ςυνκθκϊν. Απόφαςθ για επιβολι τακτικϊν ι εκτάκτων ελζγχων ςτισ ειςθγμζνεσ επιχειριςεισ. Επιβολι των, εκ του νόμου, προβλεπομζνων κυρϊςεων και πεικαρχικϊν ποινϊν. Ζλεγχοσ των περιπτϊςεων κατάχρθςθσ προνομιακισ πλθροφόρθςθσ για τθ χειραγϊγθςθ τθσ αγοράσ. Άςκθςθ εποπτείασ και ελζγχου επί όλων των χρθματιςτθριακϊν κεμάτων. Συνεργαςία με τισ αρμόδιεσ Αρχζσ ελλθνικζσ και ξζνεσ ωσ προσ τθν άςκθςθ τθσ εποπτείασ και του ελζγχου ςτον ευρφτερο χρθματοπιςτωτικό τομζα.
Σημείωμα Αδειοδότησης Το παρόν υλικό διατίθεται με τους όρους της άδειας χρήσης Creative Commons Αναφορά, Μη Εμπορική Χρήση Παρόμοια Διανομή 4.0 [1] ή μεταγενέστερη, Διεθνής Έκδοση. Εξαιρούνται τα αυτοτελή έργα τρίτων π.χ. φωτογραφίες, διαγράμματα κ.λ.π., τα οποία εμπεριέχονται σε αυτό. Οι όροι χρήσης των έργων τρίτων επεξηγούνται στη διαφάνεια «Επεξήγηση όρων χρήσης έργων τρίτων». Τα έργα για τα οποία έχει ζητηθεί άδεια αναφέρονται στο «Σημείωμα Χρήσης Έργων Τρίτων». [1] http://creativecommons.org/licenses/από-nc-sa/4.0/ Ως Μη Εμπορική ορίζεται η χρήση: που δεν περιλαμβάνει άμεσο ή έμμεσο οικονομικό όφελος από την χρήση του έργου, για το διανομέα του έργου και αδειοδόχο που δεν περιλαμβάνει οικονομική συναλλαγή ως προϋπόθεση για τη χρήση ή πρόσβαση στο έργο που δεν προσπορίζει στο διανομέα του έργου και αδειοδόχο έμμεσο οικονομικό όφελος (π.χ. διαφημίσεις) από την προβολή του έργου σε διαδικτυακό τόπο Ο δικαιούχος μπορεί να παρέχει στον αδειοδόχο ξεχωριστή άδεια να χρησιμοποιεί το έργο για εμπορική χρήση, εφόσον αυτό του ζητηθεί.
Επεξήγηση όρων χρήσης έργων τρίτων διαθέσιμο με άδεια CC-BY διαθέσιμο με άδεια CC-BY-SA διαθέσιμο με άδεια CC-BY-ND διαθέσιμο με άδεια CC-BY-NC διαθέσιμο με άδεια CC-BY-NC-SA διαθέσιμο με άδεια CC-BY-NC-ND διαθέσιμο με άδεια CC0 Public Domain διαθέσιμο ως κοινό κτήμα χωρίς σήμανση Δεν επιτρέπεται η επαναχρησιμοποίηση του έργου, παρά μόνο εάν ζητηθεί εκ νέου άδεια από το δημιουργό. Επιτρέπεται η επαναχρησιμοποίηση του έργου και η δημιουργία παραγώγων αυτού με απλή αναφορά του δημιουργού. Επιτρέπεται η επαναχρησιμοποίηση του έργου με αναφορά του δημιουργού, και διάθεση του έργου ή του παράγωγου αυτού με την ίδια άδεια. Επιτρέπεται η επαναχρησιμοποίηση του έργου με αναφορά του δημιουργού. Δεν επιτρέπεται η δημιουργία παραγώγων του έργου. Επιτρέπεται η επαναχρησιμοποίηση του έργου με αναφορά του δημιουργού. Δεν επιτρέπεται η εμπορική χρήση του έργου. Επιτρέπεται η επαναχρησιμοποίηση του έργου με αναφορά του δημιουργού και διάθεση του έργου ή του παράγωγου αυτού με την ίδια άδεια. Δεν επιτρέπεται η εμπορική χρήση του έργου. Επιτρέπεται η επαναχρησιμοποίηση του έργου με αναφορά του δημιουργού. Δεν επιτρέπεται η εμπορική χρήση του έργου και η δημιουργία παραγώγων του. Επιτρέπεται η επαναχρησιμοποίηση του έργου, η δημιουργία παραγώγων αυτού και η εμπορική του χρήση, χωρίς αναφορά του δημιουργού. Επιτρέπεται η επαναχρησιμοποίηση του έργου, η δημιουργία παραγώγων αυτού και η εμπορική του χρήση, χωρίς αναφορά του δημιουργού. Συνήθως δεν επιτρέπεται η επαναχρησιμοποίηση του έργου.
Διατήρηση Σημειωμάτων Οποιαδήποτε αναπαραγωγή ή διασκευή του υλικού θα πρέπει να συμπεριλαμβάνει: το Σημείωμα Αναφοράς το Σημείωμα Αδειοδότησης τη δήλωση Διατήρησης Σημειωμάτων το Σημείωμα Χρήσης Έργων Τρίτων (εφόσον υπάρχει) μαζί με τους συνοδευόμενους υπερσυνδέσμους.
Χρηματοδότηση Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό έχει αναπτυχθεί στα πλαίσια του εκπαιδευτικού έργου του διδάσκοντα. Το έργο «Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο ΤΕΙ Ιονίων Νήσων» έχει χρηματοδοτήσει μόνο την αναδιαμόρφωση του εκπαιδευτικού υλικού. Το έργο υλοποιείται στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση» και συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) και από εθνικούς πόρους.