Μηνιαία Ανασκόπηση Οικονομικών Εξελίξεων και Προοπτικών

Μηνιαία Ανασκόπηση Οικονομικών Εξελίξεων και Προοπτικών Έκδοση της 9/1/2012 ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ Οι κυβερνήσεις των μεγαλύτερων χωρών του κόσμου έχουν να διαχειριστούν ποσό μεγαλύτερο των 7,6 τρισ. δολαρίων σε χρέος που λήγει το 2012, με την πλειοψηφία αυτών να αντιμετωπίζουν και αυξημένο κόστος δανεισμού. ΕΥΡΩΖΩΝΗ Τεράστια αντίθεση ανάμεσα στις οικονομικές τροχιές των κρατών της Ευρωζώνης φανερώνουν τα πρόσφατα στοιχεία για την ανεργία. Η Γερμανία ανακοίνωσε ότι το ποσοστό των ανέργων υποχώρησε σε χαμηλό 20 ετών τον Δεκέμβριο (6,8%) την ίδια στιγμή που η Ισπανία έκανε γνωστό ότι για πέμπτο σερί μήνα ενισχύθηκε στο 23%. ΕΚΤ Σε νέο ιστορικό υψηλό διαμορφώθηκαν στις 6/1 οι overnight καταθέσεις των τραπεζών της ευρωζώνης στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, αντανακλώντας την συνεχιζόμενη ένταση στις αγορές διατραπεζικού δανεισμού. Μηνιαία Μεταβολή Δεικτών Διεθνών Χρηματιστηρίων, Δεκέμβριος 2011-4% -2% 0% 2% 4% 6% NIKKEI-225 SMI BEL20 CAC 40 DAX 30 FTSE 100 NASDAQ S&P 500 DJ 30 Μηνιαία Μεταβολή Δεικτών Χρηματιστηρίου Αθηνών, Δεκέμβριος 2011 Τραπεζικός FTSE MARKET FTSE SMALL CAP ΕΛΛΑΔΑ Σε νέο κρίσιμο στάδιο περνούν οι διαπραγματεύσεις με την τρόικα εν όψει της υλοποίησης του νέου προγράμματος παροχής βοήθειας προς την χώρα. FTSE MIDCAP FTSE ASE 20 Γ.Δ.Χ.Α. -12% -10% -8% -6% -4% -2% 0% Μηνιαία Ανασκόπηση Οικονομικών Εξελίξεων και Προοπτικών Δεκέμβριος 2011 1

Παγκόσμια Οικονομία ΔΝΤ: Αύξηση 50% των δανείων το 2011 Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο αύξησε κατά περισσότερο από 50% το 2011 το συνολικό ποσό που δάνεισε στα κράτη-μέλη του, σύμφωνα με στοιχεία που δόθηκαν από το ίδρυμα. Στις 30 Δεκεμβρίου, το σύνολο των δανείων που συνήψε το ΔΝΤ με τα κράτη-μέλη του ανήλθε σε 142,2 δισ. δολάρια. Υπολογιζόμενη σε λογιστικές μονάδες του Ταμείου, τα Ειδικά Τραβηκτικά Δικαιώματα (ΕΤΔ), η αύξηση είναι της τάξης του 53%. Αυτό το σύνολο συνεχώς αυξάνεται: το 2007 ήταν κάτω από τα 15 δισ. δολάρια, το 2008 αυξήθηκε κατά 119%, το 2009 κατά 96%, και το 2010 κατά 43%. Το ΔΝΤ έχει σήμερα συνάψει συμφωνίες δανεισμού προς 52 κράτη-μέλη, περισσότερα από το ένα τέταρτο του συνόλου. Όμως, τέσσερα μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η Ελλάδα, η Ιρλανδία, η Πορτογαλία και η Ρουμανία, «συμπυκνώνουν» το 55% των κεφαλαίων που θα επιστραφούν στον οργανισμό της Ουάσιγκτον. Το δάνειο προς την Ελλάδα το 2011 ήταν το μεγαλύτερο που έχει μέχρι σήμερα καταβληθεί από το ΔΝΤ, με 20,3 δισεκατομμύρια ευρώ, που υπερβαίνει σε ΕΤΔ τα ποσά που εισέπραξε η Βραζιλία κατά την περίοδο 2002-2003. Το 2011, το ΔΝΤ αύξησε επίσης σημαντικά τα δανειακά κεφάλαια του, με την έναρξη της ισχύος των «Νέων Διευρυμένων Συμφωνιών Δανεισμού», μια δεξαμενή που τροφοδοτείται από τα δάνεια 39 κρατών-μελών. Οι πόροι για τις χώρες μέσων και υψηλών εισοδημάτων ανέρχονταν στις 30 Δεκεμβρίου σε 609 δισ. δολάρια, αφήνοντας στο ΔΝΤ την ικανότητα να δεσμεύσει περαιτέρω 386 δισ. δολάρια για τα κράτη μέλη του. Οικονομικές Εξελίξεις Χρέος $7,6 τρισ. αντιμετωπίζουν οι μεγαλύτερες οικονομίες του κόσμου Οι κυβερνήσεις των μεγαλύτερων χωρών του κόσμου έχουν να διαχειριστούν ποσό μεγαλύτερο των 7,6 τρισ. δολαρίων σε χρέος που λήγει το 2012, με την πλειοψηφία αυτών να αντιμετωπίζουν και αυξημένο κόστος δανεισμού. Με κυρίαρχη την Ιαπωνία με 3 τρισ. δολάρια και τις ΗΠΑ με 2,8 τρισ. δολάρια, το ύψος του ποσού που λήγει για τα κράτη της G7, τη Βραζιλία, τη Ρωσία, την Ινδία και την Κίνα έχει ενισχυθεί από τα 7,4 τρισ. δολάρια αυτή την περίοδο πέρυσι, σύμφωνα με τα στοιχεία του Bloomberg. Παράλληλα, όπως δείχνουν οι εκτιμήσεις, οι αποδόσεις των δεκαετών ομολόγων θα είναι υψηλότερες στο τέλος του 2012 για τουλάχιστον επτά ακόμη κράτη, ενώ οι επενδυτές ενδέχεται να ζητήσουν μεγαλύτερες αποζημιώσεις για να δανείζουν σε χώρες που δυσκολεύονται να χρηματοδοτήσουν το χρέος τους. Σημειώνεται πως το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο μείωσε τις εκτιμήσεις του για την ανάπτυξη αυτού του έτους στο 4% από την προηγούμενη εκτίμηση για 4,5%, καθώς η ευρωπαϊκή κρίση χρέους εξαπλώνεται, οι ΗΠΑ «παλεύουν» με το έλλειμμα του προϋπολογισμού που ξεπερνά το 1 τρισ. δολάρια και η αγορά ακινήτων της Κίνας εμφανίζει κάμψη. ΔΝΤ: Αύξηση των παγκόσμιων αποθέματων σε δολάρια το γ τρίμηνο Αύξηση κατέγραψαν τα αποθέματα σε δολάρια των κεντρικών τραπεζών σε όλο τον κόσμο το τρίτο τρίμηνο σύμφωνα με το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο. Τα συνολικά αποθέματα ανήλθαν σε 10,17 τρισ. δολ. έναντι 10,08 τρισ. δολ. στο τέλος του εξαμήνου. Εξ αυτών τα 3,36 τρισ. δολ. ήταν σε δολάρια ποσό μεγαλύτερο κατά 2% σε σχέση με το δεύτερο τρίμηνο και κατά 7,5% σε σχέση με το τρίτο τρίμηνο του 2010. Αντίθετα, τα αποθέματα σε ευρώ υποχώρησαν στα 1,4 τρισ. δολ. από 1,45 τρισ. δολ. το δεύτερο τρίμηνο. Μηνιαία Ανασκόπηση Οικονομικών Εξελίξεων και Προοπτικών Δεκέμβριος 2011 2

Ισοτιμίες Νομισμάτων Ευρώ-Δολάριο Ισοτιμία Ευρώ-Δολαρίου, 1/1/2011-4/1/2012 Απώλειες κατέγραψε στις 30/12 το δολάριο έναντι των βασικότερων νομισμάτων, ενώ το ευρώ συνέχισε να κινείται σε χαμηλό δεκαετίας έναντι του γεν. Ειδικότερα, ο δείκτης δολαρίου που συγκρίνει το δολάριο έναντι 6 άλλων νομισμάτων υποχώρησε 0,46% στις 80,05 μονάδες. Από την αρχή του έτους ενισχύθηκε 1,3%, ενώ το 2010 είχε σημειώσει άνοδο 1,5%. Το ευρώ έναντι του δολαρίου σημείωσε άνοδο 0,07% στα 1,2971 δολ. έχοντας ωστόσο χάσει από την αρχή του έτους περίπου 3%, σημειώνοντας πτώση για δεύτερο συνεχές έτος. 1.5 1.45 1.4 1.35 1.3 1.25 31/12/10 3/3/11 4/5/11 5/7/11 5/9/11 6/11/11 Εμπορεύματα Τιμή πετρελαίου Crude, 1/1/2011-4/1/2012 Πετρέλαιο Με συνολικά κέρδη 8,2% έκλεισε το 2011 για το αργό, παρότι στις 30/12 και μετά την ανακοίνωση της πτώσης της μεταποιητικής δραστηριότητας στην Κίνα η τιμή του μαύρου χρυσού υποχώρησε αισθητά. Κατά τις πρώτες συνεδριάσεις του 2012 η τιμή του μαύρου χρυσού κινήθηκε στο εύρος των 100,1-103,2/δολ. βαρέλι. 120 110 100 90 80 70 31/12/10 3/3/11 4/5/11 5/7/11 5/9/11 6/11/11 Τιμή χρυσού, 1/1/2011-4/1/2012 Χρυσός Έπειτα από έξι διαδοχικές ημέρες απωλειών, ο χρυσός στην τελευταία για το 2011 συνεδρίαση του Χρηματιστηρίου Εμπορευμάτων της Νέας Υόρκης σημείωσε άνοδο για να κλείσει το έτος με κέρδη 11,3%. Το πολύτιμο μέταλλο, το οποίο κατέγραψε κέρδη σε ετήσια βάση για 11η συνεχή χρονιά, το τρίτο τρίμηνο είχε απώλειες 14%. 2000 1900 1800 1700 1600 1500 1400 1300 31/12/10 3/3/11 4/5/11 5/7/11 5/9/11 6/11/11 Μηνιαία Ανασκόπηση Οικονομικών Εξελίξεων και Προοπτικών Δεκέμβριος 2011 3

Η.Π.Α. Ανεργία Πτώση της ανεργίας και ενίσχυση του ρυθμού δημιουργίας θέσεων εργασίας έδειξαν τα στοιχεία του υπουργείου Εργασίας των ΗΠΑ για το μήνα Δεκέμβριο. Συγκεκριμένα, οι καταστάσεις μισθοδοσίας αυξήθηκαν κατά 200.000 με τον ιδιωτικό τομέα να προσθέτει 212.000 και το δημόσιο να εμφανίζει πτώση 12.000. Παράλληλα, το ποσοστό ανεργίας υποχώρησε στο 8,5% (το χαμηλότερο επίπεδο από το Φεβρουάριο του 2009) από 8,7% το Νοέμβριο, για τον οποίο το ποσοστό αναθεωρήθηκε ανοδικά από 8,6%. Τα στοιχεία για το Δεκέμβριο αποδείχθηκαν καλύτερα των εκτιμήσεων καθώς οι οικονομολόγοι προέβλεπαν ποσοστό ανεργίας 8,7%. Καταναλωτική Εμπιστοσύνη Ο δείκτης καταναλωτικής πίστης στις ΗΠΑ σημείωσε βελτίωση το Δεκέμβριο, καθώς οι πολίτες δηλώνουν πιο αισιόδοξοι για την κατάσταση στην αγορά εργασίας το προσεχές εξάμηνο καθώς και για την οικονομία. Ο δείκτης διαμορφώθηκε τον Δεκέμβριο στις 64,5 μονάδες, από 55,2 μονάδες τον προηγούμενο μήνα και 40,9 μονάδες τον Οκτώβριο. Αγορά Κατοικιών Μεγάλη πτώση των τιμών κατοικίας Πτώση μεγαλύτερη της αναμενόμενης εμφάνισαν οι τιμές κατοικίας στις ΗΠΑ τον Οκτώβριο. Συγκεκριμένα, ο δείκτης S&P/Case Schiller για τις τιμές σε 20 μεγάλες πόλεις των ΗΠΑ υποχώρησε κατά 1,2% σε σχέση με τον προηγούμενο μήνα, έναντι πτώσης 0,5% που ανέμεναν οι οικονομολόγοι. Σε ετήσια βάση, οι τιμές μειώθηκαν κατά 3,4%. Αύξηση στις εκκρεμείς πωλήσεις κατοικιών Ο αριθμός των αμερικανών που υπέγραψαν συμβόλαια για αγορά κατοικιών το Νοέμβριο διαμορφώθηκε στο υψηλότερο επίπεδο σε διάστημα 19 μηνών, ένα ακόμη σημάδι βελτίωσης του κλάδου. Σύμφωνα με τα στοιχεία της National Association of Realtors, o δείκτης πωλήσεων εκκρεμών κατοικιών ενισχύθηκε το Νοέμβριο κατά 7,3% στις 100,1 μονάδες, καταγράφοντας το υψηλότερο επίπεδο από τον Απρίλιο του 2010. Οι οικονομολόγοι, σε δημοσκόπηση του Dow Jones Newswires, είχαν διαμορφώσει εκτιμήσεις για αύξηση 0,5%. Παράλληλα, σε ετήσια βάση ο δείκτης διαμορφώθηκε κατά 5,9% υψηλότερα. Ρυθμός ανάπτυξης Με ρυθμό χαμηλότερο του αναμενόμενου «έτρεξε» η αμερικανική οικονομία κατά τη διάρκεια του τρίτου τριμήνου του 2011. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τα στοιχεία που δημοσιοποίησε το υπουργείο Εμπορίου των ΗΠΑ, η αύξηση του αμερικανικού ΑΕΠ διαμορφώθηκε στο 1,8% έναντι αρχικής εκτίμησης για 2%. Η προς τα κάτω αναθεώρηση των στοιχείων οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στις αδύναμες καταναλωτικές δαπάνες. Μηνιαία Ανασκόπηση Οικονομικών Εξελίξεων και Προοπτικών Δεκέμβριος 2011 4

Ευρωζώνη-Ευρωπαϊκή Ένωση Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα Σε νέο ιστορικό υψηλό διαμορφώθηκαν στις 6/1 οι overnight καταθέσεις των τραπεζών της ευρωζώνης στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, αντανακλώντας την συνεχιζόμενη ένταση στις αγορές διατραπεζικού δανεισμού, αλλά και την υπερπροσφορά ρευστότητας στο χρηματοοικονομικό σύστημα. Συγκεκριμένα, οι τράπεζες της ευρωζώνης προχώρησαν σε καταθέσεις 463,565 δισ. ευρώ στην ΕΚΤ με τη μορφή overnight καταθέσεων, έναντι των 455,299 δισ. ευρώ που είχαν καταθέσει την προηγούμενη ημέρα. Σημειώνεται ότι στα τέλη του Δεκεμβρίου η ΕΚΤ είχε προχωρήσει στη χορήγηση δανείων 3ετούς διάρκειας σε μια προσπάθεια ενίσχυσης της ρευστότητάς τους. Η ζήτηση για τα δάνεια αυτή ξεπέρασε κατά πολύ τις προβλέψεις και διαμορφώθηκε στα 489 δισ. ευρώ. Πιστωτική Επέκταση Επιβράδυνση μεγαλύτερη της αναμενόμενης παρουσίασε η πιστωτική επέκταση προς τον ιδιωτικό τομέα στην ευρωζώνη το Νοέμβριο. Συγκεκριμένα, ο ρυθμός αύξησης των χορηγήσεων δανείων προς τον ιδιωτικό τομέα επιβραδύνθηκε στο 1,7% τον προηγούμενο μήνα σε ετήσια βάση από 2,7% τον Οκτώβριο. Λιανικές Πωλήσεις Πτώση σημείωσαν οι λιανικές πωλήσεις το Νοέμβριο, σύμφωνα με τα στοιχεία της Eurostat. Συγκεκριμένα, μειώθηκαν, σε ετήσια βάση, κατά 2,5% στην Ευρωζώνη και 1,3% στην ΕΕ, ενώ έναντι του Οκτωβρίου η πτώση ήταν 0,8% και 0,6% αντίστοιχα. Το ποσοστό μείωσης των πωλήσεων σε ετήσια βάση είναι το μεγαλύτερο από το Σεπτέμβριο του 2009, ενώ σε μηνιαία βάση από το Μάιο του 2011. Οι λιανικές πωλήσεις υποχώρησαν σε Γερμανία και Γαλλία, όπως επίσης σε Πορτογαλία και Ισπανία. Αντίθετα, στην Ιρλανδία αυξήθηκαν 2% σε σχέση με τον Οκτώβριο, ενώ σε σύγκριση με το Νοέμβριο του 2010 υποχώρησαν 0,4%. Πληθωρισμός Στο 2,8% αναμένεται να διαμορφωθεί ο πληθωρισμός στην Ευρωζώνη για τον Δεκέμβριο του 2011, σύμφωνα με τα πρώτα στοιχεία της Εurostat, μειωμένος σε σχέση με το 3% των τελευταίων δυο μηνών, αγγίζοντας παράλληλα το χαμηλότερο επίπεδο των τελευταίων 4 μηνών. Υπενθυμίζεται ότι σε μια προσπάθεια να τονώσει την οικονομία και να ελέγξει τις πληθωριστικές πιέσεις, η ΕΚΤ μείωσε μέσα στο Δεκέμβριο το βασικό της επιτόκιο στο ιστορικό χαμηλό του 1%. Ανεργία Σύμφωνα με τα στοιχεία της Eurostat, το ποσοστό των ανέργων στην Ευρωζώνη για τον Νοέμβριο παρέμεινε στο 10,3% που ήταν και τον Οκτώβριο από 10,2% το Σεπτέμβριο και 10,0% τον Νοέμβριο 2010. Στην Ευρωπαϊκή Ένωση το ποσοστό παρέμεινε επίσης αμετάβλητο από τον Οκτώβριο στο 9,8% από 9,7% το Σεπτέμβριο και 9,6% τον Νοέμβριο 2010. Συνολικά, 23,674 εκατ. άτομα ήταν άνεργοι τον Νοέμβριο 2011 στις 27 χώρες της ΕΕ, εκ των οποίων τα 16,372 εκατ. στην Ευρωζώνη. Σημειώνεται ότι το υψηλότερο ποσοστό ανεργίας καταγράφηκε τον Νοέμβριο στην Ισπανία όπου έφθασε 22,9% με την Ελλάδα να βρίσκεται στην δεύτερη θέση (18,8%-στοιχεία Σεπτεμβρίου 2011). Γαλλία Σε ιδιαίτερα χαμηλά επίπεδα παρέμεινε ο δείκτης καταναλωτικής εμπιστοσύνης στην Γαλλία τον Δεκέμβριο. Ειδικότερα, ο συνολικός δείκτης παρέμεινε αμετάβλητος από το μέγεθος των 80 μονάδων του Νοεμβρίου, καθώς οι καταναλωτές έγιναν πιο απαισιόδοξοι σχετικά με την κατάσταση των προσωπικών τους οικονομικών. Σημειώνεται πως η τελευταία φορά που ο δείκτης είχε διαμορφωθεί κάτω από τις 80 μονάδες ήταν τον Οκτώβριο του 2008, έπειτα από την κατάρρευση της Lehman Brothers. Μηνιαία Ανασκόπηση Οικονομικών Εξελίξεων και Προοπτικών Δεκέμβριος 2011 5

Ισπανία Νέα μέτρα λιτότητας το επόμενο διάστημα Η ισπανική κυβέρνηση ανακοίνωσε ότι θα παρουσιάσει και νέα μέτρα λιτότητας, προκειμένου να πετύχει τον στόχο του περιορισμού του ελλείμματος που ενδεχομένως να έχει ξεπεράσει το 8% για το 2011, ποσοστό μακριά από τους στόχους που η ίδια είχε θέσει. Η ισπανική κυβέρνηση παρουσίασε ένα πακέτο 8,9 δισ. ευρώ σε περικοπές δαπανών καθώς και περίπου 6 δισ. ευρώ από αυξήσεις φόρων για το 2012. Μεταξύ των φόρων που θα αυξηθούν για δύο χρόνια περιλαμβάνεται ο φόρος στα κεφαλαιακά κέρδη και στα εισοδήματα. Ανεργία - ρεκόρ Στα 4,42 εκ. διογκώθηκε ο αριθμός των επίσημα καταγεγραμμένων ανέργων στην Ισπανία στα τέλη Δεκεμβρίου, αριθμός που είναι ο υψηλότερος από την έναρξη της επίσημης καταγραφής των συγκεκριμένων στοιχείων το 1996. Μόνο το Δεκέμβριοι οι άνεργοι αυξήθηκαν κατά 322.286 άτομα ή 7,86%. Γερμανία Πληθωρισμός Άνοδο μικρότερη των εκτιμήσεων κατέγραψε το Δεκέμβριο ο δείκτης τιμών καταναλωτή στη Γερμανία παραμένοντας ωστόσο σε υψηλότερο επίπεδο από το στόχο του 2% της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τα προκαταρκτικά στοιχεία, ο μηνιαίος πληθωρισμός διαμορφώθηκε στο 0,7% και ο ετήσιος στο 2,1% ενώ οι εκτιμήσεις τον τοποθετούσαν στο 0,8% και 2,2% αντίστοιχα. Ανεργία Στα χαμηλότερα επίπεδα από το Δεκέμβριο του 1991 υποχώρησε το ποσοστό ανεργίας στη Γερμανία το Δεκέμβριο, σύμφωνα με στοιχεία που έδωσε στη δημοσιότητα η ομοσπονδιακή υπηρεσία εργασίας της χώρας. Συγκεκριμένα, το προσαρμοσμένο ποσοστό της ανεργίας υποχώρησε σε 6,8% από 6,9% που ήταν το Νοέμβριο, ενώ ο αριθμός των ανέργων μειώθηκε κατά 22.000 στα 2,88 εκατομμύρια. Πορτογαλία Στο 8% του ΑΕΠ το έλλειμμα στο 9μηνο του 2011 Πτώση σημείωσε το έλλειμμα της Πορτογαλίας στο 9μηνο του 2011, παραμένοντας ωστόσο πάνω από το στόχο που έχει τεθεί για το έτος. Συγκεκριμένα, το έλλειμμα υποχώρησε στο 8% του ΑΕΠ από 8,8% στο εξάμηνο, με το στόχο που έχει τεθεί για το 2011 να είναι 5,9%. Ειδικότερα το γ τρίμηνο του έτους, το έλλειμμα υποχώρησε στο 3,8% από 7,1% την αντίστοιχη περίοδο του 2010. Σύμφωνα με τους στόχους που έχουν τεθεί στο πλαίσιο του δανείου από το ΔΝΤ και την Ε.Ε., το έλλειμμα πρέπει να φτάσει το 4,5% στο τέλος του 2012 και το 3% στο τέλος του 2013. Δείκτης Οικονομικού Κλίματος Τον Δεκέμβριο ο δείκτης οικονομικού κλίματος παρουσίασε μικρή πτώση κατά 0,8 μονάδες στην Ε.Ε. και κατά 0,5 μονάδες στην Ευρωζώνη. Την μεγαλύτερη πτώση σημείωσαν οι δείκτες των υπηρεσιών (-1,2 στην Ε.Ε. και -0,5 στην Ευρωζώνη) και της καταναλωτικής εμπιστοσύνης (μείωση κατά 1,2 μονάδες για την Ε.Ε. και κατά 0,7 μονάδες για την Ευρωζώνη). Μ.Ο. έτους 2011 2009 2010 2011 Ιαν. Μάρ. Ιούν. Σεπτ. Οκτ. Νοέμ. Δεκ. EE 79,3 101,7 100,7 105,9 107,4 104,6 93,9 93,8 92,8 92,0 Ευρωζώνη 80,3 100,8 101,5 106,8 107,3 105,4 95,0 94,8 93,8 93,3 Μηνιαία Ανασκόπηση Οικονομικών Εξελίξεων και Προοπτικών Δεκέμβριος 2011 6

Ελλάδα Εξελίξεις στα δημοσιονομικά Σε νέο κρίσιμο στάδιο περνούν οι διαπραγματεύσεις με την τρόικα εν όψει της υλοποίησης του νέου προγράμματος παροχής βοήθειας προς την χώρα. Μέσα στο επόμενο διάστημα θα πρέπει να υλοποιηθούν οι δεσμεύσεις που έχει αναλάβει η Ελλάδα έναντι των δανειστών της. Ιδιαίτερη έμφαση θα δοθεί σε θέματα ανταγωνιστικότητας, βελτίωσης του κράτος και ενίσχυσης της αποτελεσματικότητας των φορολογικών μηχανισμών. Παράλληλα, εντείνονται οι φωνές διεθνώς που κάνουν λόγω για ανάγκη κουρέματος των ελληνικών ομολόγων άνω του 50% λόγω της επιδείνωσης της κατάστασης της ελληνικής οικονομίας. Ρυθμός Ανάπτυξης Τον δεύτερο χειρότερο ρυθμό ανάπτυξης παγκοσμίως, μετά το Σουδάν, αναμένεται να εμφανίσει η Ελλάδα το 2012, καταγράφοντας "βουτιά" περί το 7%, σύμφωνα με τον Economist Intelligence Unit. Σημειώνεται ότι η πρόβλεψη στον προϋπολογισμό κάνει λόγο για ύφεση 2,8% φέτος, ενώ και οι σκληρότερες παραδοχές του ΔΝΤ οδηγούν σε εκτίμηση για ύφεση της τάξεως του 3%. Καταθέσεις Πτώση σχεδόν 1,5% εμφάνισαν οι καταθέσεις των επιχειρήσεων και των νοικοκυριών στις ελληνικές τράπεζες σε μηνιαία βάση το Νοέμβριο, σύμφωνα με στοιχεία που δημοσίευσε η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ). Μείωση 16,8% σε εισαγωγές και εξαγωγές το Νοέμβριο παρουσίασε η συνολική αξία των εισαγωγών - αφίξεων, χωρίς τα πετρελαιοειδή, κατά το μήνα Νοέμβριο 2011 ανερχόμενη στο ποσό των 2.587,0 εκατ. ευρώ έναντι 3.110,7 εκατ. ευρώ σε σύγκριση με τον αντίστοιχο μήνα του έτους 2010. Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, η συνολική αξία των εισαγωγών - αφίξεων κατά τον μήνα Νοέμβριο 2011 ανήλθε στο ποσό των 2.802,3 εκατ. ευρώ έναντι 3.954,9 εκατ. ευρώ σε σύγκριση με τον αντίστοιχο μήνα του έτους 2010. Η συνολική αξία των εξαγωγών - αποστολών, χωρίς τα πετρελαιοειδή, κατά το δωδεκάμηνο Δεκεμβρίου 2010 - Νοεμβρίου 2011 παρουσίασε αύξηση 12,1% σε σύγκριση με το αντίστοιχο δωδεκάμηνο Δεκεμβρίου 2009 - Νοεμβρίου 2010. Η συνολική αξία των εισαγωγών - αφίξεων, χωρίς τα πετρελαιοειδή, κατά το δωδεκάμηνο Δεκεμβρίου 2010 - Νοεμβρίου 2011 παρουσίασε μείωση 12,5% σε σύγκριση με το αντίστοιχο δωδεκάμηνο Δεκεμβρίου 2009 - Νοεμβρίου 2010. Η συνολική αξία των εξαγωγών - αποστολών κατά τον μήνα Νοέμβριο 2011 ανήλθε στο ποσό των 1.727,7 εκατ. ευρώ έναντι 1.709,2 εκατ. ευρώ σε σύγκριση με τον αντίστοιχο μήνα του έτους 2010, παρουσιάζοντας αύξηση 1,1%. Η συνολική αξία των εξαγωγών - αποστολών, χωρίς τα πετρελαιοειδή, κατά το μήνα Νοέμβριο 2011 ανήλθε στο ποσό των 1.420,1 εκατ. ευρώ έναντι 1.465,0 εκατ. ευρώ σε σύγκριση με τον αντίστοιχο μήνα του έτους 2010, παρουσιάζοντας μείωση 3,1%. Ειδικότερα, οι τραπεζικές καταθέσεις, εκτός κεντρικής κυβέρνησης και χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων, υποχώρησαν στα 179,6 δισ. ευρώ από τα 182,5 δισ. ευρώ του Οκτωβρίου. Μηνιαία Ανασκόπηση Οικονομικών Εξελίξεων και Προοπτικών Δεκέμβριος 2011 7

Δείκτης Οικονομικού Κλίματος Βελτίωση κατά 1,8 μονάδες κατέγραψε τον Δεκέμβριο ο δείκτης οικονομικού κλίματος στην Ελλάδα σε σχέση με τον προηγούμενο μήνα. Ο επιμέρους δείκτης για τη βιομηχανία κατέγραψε βελτίωση, από -23,6 στο -22,1 τον Δεκέμβριο, λόγω βελτίωσης των εκτιμήσεων για αύξηση των εξαγωγών. Στον κλάδο των κατασκευών, η βελτίωση ήταν ιδιαίτερα αισθητή -60,4 από -70,2 που ήταν το Νοέμβριο. Στο λιανικό εμπόριο, ο επιμέρους δείκτης κατέγραψε μείωση στο -36,1 από -34,9 τον Νοέμβριο, καθώς οι προσδοκίες παραμένουν αρνητικές. Οριακή βελτίωση, παρά την έλλειψη ρευστότητας, κατέγραψε ο δείκτης της καταναλωτικής εμπιστοσύνης για την Ελλάδα, ενώ σε Ε.Ε. και Ευρωζώνη παρουσίασε περαιτέρω επιδείνωση. Δείκτης Οικονομικού Κλίματος Μ.Ο. έτους 2011 2009 2010 2011 Μαρ. Ιούν. Σεπτ. Οκτ. Νοέμ. Δεκ. Ελλάδα 64,7 67,8 72,8 78,4 70,0 70,6 67,5 68,6 70,4 Δείκτης Καταναλωτικής Εμπιστοσύνης Μ.Ο. έτους 2011 2009 2010 2011 Μαρ. Ιούν. Σεπτ. Οκτ. Νοέμ. Δεκ. Ελλάδα -46-63,4-74,1-66,2-75,0-73,6-83,8-82,3-81,9 EE -23-12,8-15,4-12,8-10,9-19,1-20,2-20,7-21,9 Ευρωζώνη -25-13,9-14,3-10,6-9,7-19,1-19,9-20,4-21,1 Πηγή: Ευρωπαϊκή Επιτροπή Διεθνή Χρηματιστήρια Διακύμανση Δείκτη Nasdaq, 1/1/2011 4/1/2012 Με συνολικά κέρδη 5,5% έκλεισε για το 2011 ο Dow Jones, ο οποίος στην τελευταία συνεδρίαση του 2011 κατέγραψε απώλειες, όπως και οι S&P 500 και Nasdaq. Για τον Dow ήταν το δεύτερο συνεχές κερδοφόρο έτος, ενώ ο Nasdaq υποχώρησε 1,8% (για πρώτη φορά μετά το 2008) και ο S&P 500 κατέγραψε οριακές απώλειες. Παράλληλα, ο βιομηχανικός δείκτης το τέταρτο τρίμηνο ενισχύθηκε 11,95%, άνοδος η οποία είναι η μεγαλύτερη από το 2003, ενώ σε απόλυτη βάση ήταν η μεγαλύτερη στην ιστορία του. Στις 30/12 οι βασικοί δείκτες σημείωσαν απώλειες, καθώς η προειδοποίηση από τη νέα ισπανική κυβέρνηση για μη επίτευξη του στόχου για το έλλειμμα επανέφερε στο προσκήνιο τα προβλήματα της Ευρωζώνης. Ο βιομηχανικός δείκτης Dow Jones υποχώρησε κατά 69,48 μονάδες (-0,57%) κλείνοντας στις 12.217,56 μονάδες. Ο δείκτης Nasdaq κατέγραψε πτώση 8,59 μονάδων (-0,33%) και έκλεισε στις 2.605,15 μονάδες. O S&P 500 σημείωσε πτώση 5,42 μονάδων (-0,43%) κλείνοντας στις 1.257,60 μονάδες. 3000 2900 2800 2700 2600 2500 2400 2300 2200 31/12/10 31/3/11 29/6/11 27/9/11 26/12/11 Διακύμανση Δείκτη S&P, 1/1/2011-4/1/2012 1400 1350 1300 1250 1200 1150 1100 1050 1000 31/12/10 31/3/11 29/6/11 27/9/11 26/12/11 Μηνιαία Ανασκόπηση Οικονομικών Εξελίξεων και Προοπτικών Δεκέμβριος 2011 8

31/12/09 31/12/10 30/6/11 30/9/11 31/10/11 30/11/11 31/12/11 Μεταβολή από 31/12/10 DJ 30 10.428,05 11.577,51 12.414,34 10.913,38 11.955,01 12.045,68 12.217,56 5,53 % S&P 500 1.115,10 1.257,64 1.320,64 1.131,42 1.253,30 1.246,96 1.257,60 0,00 % NASDAQ 2.269,15 2.652,87 2.773,52 2.415,40 2.684,41 2.620,34 2.605,15-1,80 % FTSE 100 5.412,88 5.899,94 5.945,71 5.128,48 5.544,22 5.505,42 5.572,30-5,55 % DAX 30 5.957,43 6.914,19 7.376,24 5.502,02 6.141,34 6.088,84 5.898,35-14,69 % CAC 40 3.936,33 3.804,78 3.982,21 2.981,96 3.242,84 3.154,62 3.159,81-16,95 % BEL20 2.511,62 2.578,60 2.572,58 2.131,28 2.139,18 2.073,95 2.083,42-19,20 % SMI 6.545,91 6.436,04 6.187,07 5.531,74 5.731,27 5.652,31 5.936,20-7,77 % NIKKEI-225 10.546,44 10.228,92 9.816,09 8.700,29 8.988,39 8.434,61 8.455,35-17,34 % Διεθνής Αγορά Ομολόγων Πτωτικά, με διακυμάνσεις, κινήθηκε η απόδοση του αμερικανικού 10ετούς ομολόγου τον Δεκέμβριο, κλείνοντας στις 30/12/2011 στο 1,877% έχοντας προηγουμένως σημειώσει ιστορικό χαμηλό στο 1,81% στις 19/12/2011. Ανασκόπηση Αγορών Σύγκριση καμπύλης απόδοσης ομολόγων αναφοράς ΗΠΑ στις 30/11/11 και στις 31/12/11 Πτωτικά κινήθηκε τον Δεκέμβριο και η απόδοση του 10ετούς γερμανικού ομολόγου, περνώντας από το 2,28% στο τέλος του Νοεμβρίου στο 1,825 % στο τέλος του Νοεμβρίου. Θετικές εξελίξεις σημειώθηκαν στην ευρωπαϊκή αγορά ομολόγων, παραπέμποντας σε μια εύθραυστη σταθεροποίηση της κρίσης χρέους στην ευρωζώνη. Ειδικότερα, ποσό ύψους 4,06 δισ. ευρώ άντλησε στις 4/1/2012 το γερμανικό δημόσιο από την πώληση 10ετών ομολόγων με μέσο κόστος δανεισμού 1,93% έναντι 1,98% που ήταν το Νοέμβριο. Σύγκριση καμπύλης απόδοσης ομολόγων αναφοράς Ευρωζώνης στις 30/11/11 και στις 31/12/11 Σημειώνεται ότι η συνολική ζήτηση ήταν σημαντικά υψηλότερη σε σχέση με την η δημοπρασία του περασμένου Νοεμβρίου, όταν η Γερμανία δεν διέθεσε το 40% του δημοπρατηθέντος ποσού. Επίσης, η Πορτογαλία πούλησε στις 4/1/2012 έντοκα γραμμάτια διάρκειας τρεισήμισι μηνών, συνολικού ύψους 1 δισ. ευρώ. Σύμφωνα με τον πορτογαλικό οργανισμό διαχείρισης του δημόσιου χρέους, το επιτόκιο υποχώρησε σε 4,346% από 4,873% στην προηγούμενη δημοπρασία. Μηνιαία Ανασκόπηση Οικονομικών Εξελίξεων και Προοπτικών Δεκέμβριος 2011 9

Ελλάδα-Αγορά Ομολόγων Αποδόσεις 10ετών Ομολόγων Η ανοδική πορεία της απόδοσης των ελληνικών 10ετών ομολόγων συνεχίστηκε και τον Δεκέμβριο, σπάζοντας διαδοχικά ρεκόρ έως και τις 21/12 οπότε και σημείωσε το ιστορικό υψηλό του 32,797%, τόσο λόγω του πολιτικού κλίματος που επικράτησε στη χώρα, όσο και λόγω των εξελίξεων σε Ευρωπαϊκό επίπεδο. Στο τέλος του μήνα η απόδοση διαμορφώθηκε στο 31,313%. Διαφορά απόδοσης ελληνικών - γερμανικών 10ετών ομόλογων 1/1/2011-5/1/2012 2011 31/3 30/6 30/9 30/11 30/12 ΗΠΑ 3,47 3,16 1,92 2,07 1,88 Γερμανίας 3,35 3,02 1,89 2,28 1,82 Ελλάδας 12,74 15,97 21,78 29,96 31,31 Ελλάδα-Χρηματιστήριο Αθηνών Γενικός Δείκτης, 1/1/2011 5/1/2012 Στο υψηλό ημέρας έκλεισε ο Γενικός Δείκτης την τελευταία συνεδρίαση του 2011, ένα έτος που «κόστισε» στην ελληνική αγορά περί τα 28 δισεκατομμύρια ευρώ σε κεφαλαιοποίηση. Έτσι, το Χρηματιστήριο της Αθήνας υποδέχθηκε το 2012 από τις 680 μονάδες, μετά από συνολικές ετήσιες απώλειες 51,88% για τον ΓΔ, 78,99% για τον δείκτη των τραπεζών και 60,05% για τον FTSE20. Αξίζει να σημειωθεί ότι με θετικό μηνιαίο πρόσημο έκλεισε ο ΓΔ μόνο τον Ιανουάριο (+12,69%) και τον Οκτώβριο (+1,27%), ενώ οι απώλειες του Δεκεμβρίου περιορίστηκαν σε 0,26%. Οι χειρότεροι από πλευράς ποσοστιαίας απόδοσης μήνες του 2011 ήταν ο Αύγουστος (-23,93%) και ο Νοέμβριος (-15,63%). Ο τρόπος με τον οποίο εξελίχθηκε η κρίση χρέους επέφερε βαρύ «πλήγμα» στο ελληνικό ταμπλό, που αφήνει πίσω του το δεύτερο χειρότερο έτος της τελευταίας εικοσαετίας από πλευράς απωλειών (μετά το -65,5% του 2008) και εισέρχεται σε ένα κρίσιμο για το σύνολο της ελληνικής οικονομίας νέο έτος. 1800 1600 1400 1200 1000 800 600 31/12/10 3/3/11 4/5/11 5/7/11 5/9/11 6/11/11 Δείκτης Τραπεζών, 1/1/2011 5/1/2012 1600 1400 1200 1000 800 600 400 200 31/12/10 3/3/11 4/5/11 5/7/11 5/9/11 6/11/11 Μηνιαία Ανασκόπηση Οικονομικών Εξελίξεων και Προοπτικών Δεκέμβριος 2011 10

31/12/2010 31/3/2011 30/6/2011 30/9/2011 30/11/2011 31/12/2011,Ελλάδα-Αμοιβαία Κεφάλαια Μεταβολή από 31/12/10 Γ.Δ.Χ.Α. 1.413,94 1.535,19 1.279,06 798,42 682,21 680,42-51,88 % FTSE ASE 20 663,10 706,10 575,08 328,98 269,92 264,91-60,05 % FTSE midcap 1.498,57 1.553,14 1.211,79 797,23 673,86 639,50-57,33 % FTSE smallcap 254,41 271,96 258,91 183,39 166,25 158,24-37,80 % Δείκτης Αγοράς (πρώην FTSE 140) 1.497,09 1.591,18 1.297,55 752,99 620,94 607,38-59,43 % Τραπεζικός 1.250,99 1.255,81 977,95 469,18 292,56 262,86-78,99 % Σύνθεση Συνόλου Α/Κ στις 31/12/10 Το συνολικό ενεργητικό της ελληνικής αγοράς Α/Κ, διαμορφώθηκε στα 5,23 δις από 5,45 δις τον προηγούμενο μήνα, μειωμένο κατά 4%. Funds of Funds 9.75% Σύνθετα 13.73% Διαχείρισης Διαθεσίμων 15.05% Οι μεγαλύτερες μηνιαίες αρνητικές μεταβολές καταγράφηκαν στα Ομολογιακά και στα Μικτά Α/Κ. Από πλευράς διάρθρωσης, ποσοστό 21% της αγοράς είναι τοποθετημένο σε Μετοχικά Α/Κ, 23% σε Ομολογιακά Α/Κ, 16% σε Α/Κ Διαχείρισης Διαθεσίμων, 14% σε Μικτά Α/Κ, 10% σε Funds of Funds και 16 % σε Σύνθετα Α/Κ. Μικτά 14.74% Μετοχικά Ομολογιακά 24.10% 22.64% Σύνθεση Συνόλου Α/Κ στις 31/12/11 Funds of Funds 10% Σύνθετα 16% Διαχείρισης Διαθεσίμων 16% Μικτά 14% Ομολογιακά 23% Μετοχικά 21% ΜΕΤΑΒΟΛΕΣ ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟΥ ΑΜΟΙΒΑΙΩΝ ΚΕΦΑΛΑΙΩΝ (ποσά σε ευρώ) 31/12/2010 30/11/2011 30/12/2011 Μεταβολή Μεταβολή (1) (2) (3) (3)/(1) (3)/(2) Διαχείρισης Διαθεσίμων 1.206.282.389,26 812.509.924,24 814.883.958,59-32,45% 0,29% Μετοχικά 1.932.066.289,90 1.136.469.699,08 1.122.570.180,75-41,90% -1,22% Ομολογιακά 1.814.484.117,78 1.336.794.475,74 1.204.705.239,91-33,61% -9,88% Μικτά 1.181.262.364,20 803.391.296,15 719.534.629,86-39,09% -10,44% Funds of Funds 781.190.171,46 522.892.527,27 519.254.989,71-33,53% -0,70% Σύνθετα 1.100.350.986,39 834.682.939,94 848.130.179,38-22,92% 1,61% ΣΥΝΟΛΟ 8.015.636.318,99 5.446.740.862,42 5.229.079.178,20-34,76% -4,00% Πηγή: Ένωση Θεσμικών Επενδυτών Σημείωση: Από τις 11/7/2011 ισχύει νέα κατηγοριοποίηση των Α/Κ. Τα κείμενα της Ανασκόπησης επιμελήθηκαν οι Π. Τριανταφύλλου, Χρ. Μπεκιάρη, Δ. Χαντζάκος και Η.Βαλαρούτσος. Μηνιαία Ανασκόπηση Οικονομικών Εξελίξεων και Προοπτικών Δεκέμβριος 2011 11

Τρόπος χρήσης Μηνιαίας Ανασκόπησης Οικονομικών Εξελίξεων και Προοπτικών- Αποκλεισμός ευθύνης: Το παρόν δελτίο δημοσιεύεται μόνο για ενημερωτικούς σκοπούς και βασίζεται σε πληροφορίες που προέρχονται από έγκυρους χρηματοπιστωτικούς οργανισμούς και αναλυτές και στις οποίες το ευρύ κοινό έχει άμεση πρόσβαση. Οι πληροφορίες που παρέχονται με το παρόν δελτίο στους χρήστες / επισκέπτες μέσω του διαδικτυακού μας τόπου, δεν αποτελούν σε καμία περίπτωση, ευθέως ή εμμέσως, παρότρυνση, συμβουλή ή προτροπή για τη διενέργεια οποιασδήποτε επενδυτικής ή άλλης πράξης με οικονομικό αποτέλεσμα. Η παροχή των στοιχείων και των πληροφοριών έχει καθαρά ενημερωτικό χαρακτήρα και εναπόκειται στη διακριτική ευχέρεια των χρηστών / επισκεπτών να ενεργήσουν, αφού αξιολογήσουν τις παρεχόμενες πληροφορίες, κατά τη κρίση τους, βασιζόμενοι στην προσωπική τους βούληση, αποκλειόμενης οποιασδήποτε δικής μας ευθύνης, σύμφωνα και με τους γενικούς όρους και επισημάνσεις που περιέχονται στην ιστοσελίδα της Attica Bank. Μετά τη δημοσίευση του δελτίου, είναι δυνατόν να επέλθουν αλλαγές και διαφοροποιήσεις στις πληροφορίες και τα στοιχεία που περιέχονται σε αυτό. Η Attica Bank ενδέχεται να έχει εκδώσει εκθέσεις που αποκλίνουν ή διαφοροποιούνται από τα στοιχεία που παρατίθενται στο παρόν δελτίο. Μηνιαία Ανασκόπηση Οικονομικών Εξελίξεων και Προοπτικών Δεκέμβριος 2011 12