ΜΗΝΙΑΙΑ ΑΝΑΣΚΟΠΗΣΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΕΞΕΛΙΞΕΩΝ Έκδοση 3/12/2007 ΔΙΕΘΝΕΙΣ ΑΓΟΡΕΣ: Η πιστωτική κρίση που εκδηλώθηκε με αφορμή τα προβλήματα των subprime στεγαστικών δανείων στις ΗΠΑ, οδηγεί πλέον και σε κρίση ρευστότητας στις διατραπεζικές αγορές. Όσο πλησιάζει το τέλος του έτους, παγώνουν οι χρηματοδοτήσεις, με βάση τιτλοποιήσεις και άλλα σύγχρονα χρηματοπιστωτικά μέσα που προσέφεραν ρευστότητα στο σύστημα, καθώς όλοι περιμένουν να διαφανεί ο ορίζοντας εκτόνωσης και η έκταση της κρίσης. Οι συνθήκες αυτές πλέον μεταφέρουν την κρίση στην πραγματική οικονομία, με τα βραχυπρόθεσμα επιτόκια να κινούνται επίμονα πάνω από τους στόχους της ΕΚΤ και της Fed, παρά τις παρεμβάσεις τους στις αγορές χρήματος. ΗΠΑ: H πτώση της απόδοσης του 10ετούς αμερικανικού ομολόγου κάτω από το 4% προεξοφλεί νέα μείωση των επιτοκίων από τη Fed, πιθανώς στη συνεδρίαση της 11 ης Δεκεμβρίου. ΕΥΡΩΖΩΝΗ: Η πιστωτική κρίση υποχρεώνει την ΕΚΤ να διατηρήσει σταθερά τα επιτόκια παρέμβασης παρά τον υψηλό δείκτη κυκλοφορίας χρήματος και την αναζωπύρωση των πληθωριστικών πιέσεων. ΕΛΛΑΔΑ: Στο 3,8% αναμένεται να διαμορφωθεί ο ρυθμός ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας το 2008 σύμφωνα με έρευνα της Moody s. Σύμφωνα με την ίδια έρευνα, το δημοσιονομικό έλλειμμα από 2,9% του ΑΕΠ θα υποχωρήσει στο 1,9% και ο πληθωρισμός από 2,8% αναμένεται να ανέλθεί το 2008 στο 3,1%. Ο Ι Κ Ο Ν Ο Μ Ι Κ Ε Σ Ε Ξ Ε Λ Ι Ξ Ε Ι Σ Η.Π.Α. Επιτόκια: Ρυθμός ανάπτυξης: Πληθωρισμός: Αγορά κατοικιών: H πτώση της απόδοσης του 10ετούς αμερικανικού ομολόγου κάτω από το 4% (για πρώτη φορά μέσα σε 3 χρόνια), προεξοφλεί νέα μείωση των επιτοκίων από τη Fed, πιθανώς στη συνεδρίαση στις 11 Δεκεμβρίου. Με ρυθμό 4,9% έτρεξε το ΑΕΠ των ΗΠΑ το γ 3μηνο του 2007 (σύμφωνα με προσωρινά στοιχεία), έναντι 3,9% με βάση την προηγούμενη μέτρηση. Όμως, η Fed προβλέπει μείωση της οικονομικής δραστηριότητας το δ τρίμηνο και βραδείς ρυθμούς ανάπτυξης το α 6μηνο του 2008. Η αύξηση της τιμής του πετρελαίου σε συνάρτηση με το ιδιαίτερα ασθενές δολάριο, δημιουργούν συνθήκες αύξησης των πληθωριστικών πιέσεων στις ΗΠΑ, με παράγοντα συγκράτησης την πιθανή μείωση των καταναλωτικών δαπανών. Η Fed προβλέπει διαμόρφωση του δομικού πληθωρισμού στο 1,8%-1,9% το 2007 και στο 1,7%- 1,9% το 2008. Η αρνητική πορεία της αγοράς κατοικιών στις ΗΠΑ συνεχίζεται με τις τιμές των κατοικιών να μειώνονται κατά 1,7% το γ 3μηνο του έτους. Σε ετήσια βάση οι τιμές μειώθηκαν κατά 4,5%. Όσον αφορά τις πωλήσεις, τον Οκτώβριο η πτώση διαμορφώθηκε στο 1,,2%. Σε ετήσια βάση, η πτώση διαμορφώνεται στο 20,7%. Μηνιαία Ανασκόπηση Οικονομικών Εξελίξεων- Νοέμβριος 2007 1
Απασχόληση: Εμπιστοσύνη καταναλωτών: Οι αιτήσεις για επιδόματα ανεργίας την εβδομάδα που ολοκληρώθηκε στις 24 Νοεμβρίου ενισχύθηκαν κατά 23.000, προσεγγίζοντας τις 352.000 προσεγγίζοντας υψηλά διετίας. Μεγάλη πτώση σημείωσαν τόσο ο δείκτης Καταναλωτικής Εμπιστοσύνης του Michigan φτάνοντας τον Νοέμβριο τις 76,1 μονάδες (Οκτ.: 80,9 ) όσο και ο δείκτης του Conference Board, ο οποίος διαμορφώθηκε στις 87,3 μονάδες (Οκτ.: 95,2). Η πτώση των δεικτών οφείλεται στην αύξηση των τιμών του πετρελαίου και από την κρίση στην πιστωτική αγορά που οδηγεί σε αύξηση του κόστους δανεισμού. ΙΣΟΤΙΜΙΕΣ ΝΟΜΙΣΜΑΤΩΝ Τον Νοέμβριο, το ευρώ συνέχισε την ανοδική πορεία του έναντι του δολαρίου φθάνοντας στο νέο ιστορικά υψηλό επίπεδο των 1,4965 δολαρίων στις 23/11/07.Στη συνέχεια και ενόψει του σημαντικού ψυχολογικού επιπέδου των 1,50 δολαρίων ακολούθησε διορθωτική πτωτική πορεία μέχρι τα επίπεδα των 1,4650 δολαρίων, έπειτα από σχόλια αξιωματούχου της ΕΚΤ και πωλήσεων που ακολούθησαν για αποκομιδή των πρόσφατων κερδών. Χαρακτηριστικό που κυριάρχησε στις αγορές, ιδίως προς το τέλος του μήνα είναι η μείωση του καθημερινού όγκου συναλλαγών λόγω των αργιών σε Η.Π.Α και Ιαπωνία. Το ευρωπαϊκό νόμισμα κινήθηκε πτωτικά έναντι του γεν φθάνοντας, από τα 167 γεν περίπου, τα επίπεδα των 159 γεν. Οι επενδυτές έπειτα από τις απώλειες των κυριότερων χρηματιστηριακών αγορών παγκοσμίως εμφανίστηκαν απρόθυμοι να συνεχίσουν τις τοποθετήσεις τους υπέρ των carry trades και την ανάληψη επιπλέον κινδύνων. Προς το τέλος του μήνα όταν επήλθε ισορροπία στις χρηματιστηριακές αγορές, το ευρώ διαπραγματεύτηκε στη περιοχή 161-163 γεν. Ισοτιμία Ευρώ- Δολαρίου, Νοέμβριος 2007 Ισοτιμία Ευρώ- Γεν, Νοέμβριος 2007 1,495 1,49 1,485 1,48 1,475 1,47 1,465 1,46 1,455 1,45 1,445 1,44 1,435 1,43 1,425 1,42 5/11/2007 8/11/2007 13/11/2007 16/11/2007 21/11/2007 26/11/2007 29/11/2007 168 167 166 165 164 163 162 161 160 159 158 157 156 155 5/11/2007 8/11/2007 13/11/2007 16/11/2007 21/11/2007 26/11/2007 29/11/2007 ΕΥΡΩΖΩΝΗ- ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΝΩΣΗ Επιτόκια: Προσφορά Χρήματος, Πληθωρισμός: Σε όλη την περίοδο της πιστωτικής κρίσης, η ΕΚΤ αντιδρά με παροχή σημαντικής ρευστότητας στις αγορές, ενώ διατηρεί σταθερά τα επιτόκια παρέμβασης. Η μείωση των επιτοκίων κρίνεται πολύ δύσκολη, με το δείκτη προσφοράς χρήματος στα υψηλότερα επίπεδα των τελευταίων 28 ετών και την αναζωπύρωση των πληθωριστικών πιέσεων. Στο 12,3% ενισχύθηκε, σε ετήσια βάση, ο δείκτης κυκλοφορίας χρήματος Μ3 στην ευρωζώνη τον Οκτώβριο, καταγράφοντας τον ταχύτερο ρυθμό 28 ετών, εγείροντας περισσότερες ανησυχίες για την πορεία του πληθωρισμού στη ζώνη του ευρώ. Οι αναλυτές ανέμεναν ότι ο δείκτης θα πλησιάσει το 11,5%, έναντι 11,3% που ήταν τον Σεπτέμβριο. Με τον ταχύτερο ρυθμό έξι ετών ενισχύθηκε ο πληθωρισμός στην Ευρωζώνη τον Νοέμβριο, φθάνοντας στο 3% έναντι 2,6% που ήταν τον προηγούμενο μήνα. Μηνιαία Ανασκόπηση Οικονομικών Εξελίξεων- Νοέμβριος 2007 2
Ρυθμός ανάπτυξης: Σύμφωνα με προσωρινά στοιχεία της Eurostat, η ανάπτυξη στην ευρωζώνη στο γ τρίμηνο διαμορφώθηκε στο 2,7%, ενώ για την την ΕΕ το ποσοστό ήταν 2,9% σε ετήσια βάση. Γερμανία: Στο 2,4% διαμορφώθηκε ο ρυθμός ανάπτυξης το γ τρίμηνο του 2007 από 2,5% το β 3μηνο. Ο δείκτης επιχειρηματικού κλίματος IFO ανήλθε στις 104,2 μονάδες τον Νοέμβριο, από 103,9 τον Οκτώβριο. Στο χαμηλότερο επίπεδο των τελευταίων 14 ετών υποχώρησε η ανεργία στη Γερμανία τον Νοέμβριο, φτάνοντας το 8,6%. Γαλλία: O δείκτης επιχειρηματικού κλίματος ανήλθε στις 110 μονάδες τον Νοέμβριο, από τις 108 μονάδες τον Οκτώβριο, παρά την άνοδο της τιμής του πετρελαίου και την ανατίμηση του ευρώ. Δείκτης Οικονομικού Κλίματος: Πτώση σημείωσε ο Δείκτης Οικονομικού Κλίματος τόσο στην Ευρωζώνη όσο και στην ΕΕ τον Νοέμβριο φτάνοντας της 104,8 και τις 107,6 μονάδες αντίστοιχα. Την μεγαλύτερη πτώση σημείωσε ο δείκτης του κλάδου των υπηρεσιών, κατά 4 και 5 μονάδες στην Ευρωζώνη και την ΕΕ αντίστοιχα. Μ.Ο έτους 2007 2003 2004 2005 2006 Ιαν. Φεβ. Μαρ. Απρ. Μάι. Ιούν. Ιουλ. Αυγ. Σεπτ. Οκτ. Νοέμ. EE 94,1 102,3 99,7 107,3 110,8 112,4 113,8 113,6 115,0 115,0 113,3 113,1 110,6 109,6 107,6 Ευρωζώνη 93,6 99,4 98,1 108,9 109,2 109,7 111,1 111,0 112,1 111,7 111,0 110,0 106,9 106,0 104,8 Πηγή: Ευρωπαϊκή Επιτροπή ΔΙΕΘΝΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ Πετρέλαιο: Πτωτικά, κατά περίπου 9 δολ./ βαρέλι, κινήθηκε η τιμή του πετρελαίου την τελευταία εβδομάδα του Νοεμβρίου, φτάνοντας στα κατώτερα επίπεδα του μήνα. Οι φόβοι για επιβράδυνση της αμερικανικής οικονομίας αλλά και η ενδεχόμενη αύξηση της παραγωγής από τον ΟΠΕΚ οδήγησαν την τιμή του πετρελαίου κάτω από τα 90 δολ./ βαρέλι. 99 98 97 96 95 94 93 92 91 90 89 88 87 86 85 Τιμή πετρελαίου Crude, Νοέμβριος 2007 3/11/2007 10/11/2007 17/11/2007 24/11/2007 1/12/2007 ΙΑΠΩΝΙΑ Εμπορικό Ισοζύγιο: Το πλεόνασμα του εμπορικού ισοζυγίου αυξήθηκε κατά 66,1 % σε ετήσια βάση τον Οκτώβριο φτάνοντας τα 1,018 εκατ. γεν. Οι εξαγωγές αυξήθηκαν κατά 13,9%, ενώ οι εισαγωγές κατά 8,6%. Οι εξαγωγές προς τις ΗΠΑ μειώθηκαν κατά 1,5% σε ετήσια βάση, ενώ οι εξαγωγές προς τη ΖτΕ αυξήθηκαν κατά 23,7%. Μηνιαία Ανασκόπηση Οικονομικών Εξελίξεων- Νοέμβριος 2007 3
ΕΛΛΑΔΑ Ρυθμός Ανάπτυξης: Προβλέψεις για την ελληνική οικονομία για το 2008: Έλλειμμα κρατικού προϋπολογισμού: Έλλειμμα εμπορικού ισοζυγίου: Λιανικές Πωλήσεις: Δείκτης Οικονομικού Κλίματος: Στο 3,6% αναμένεται να διαμορφωθεί ο ρυθμός ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας το γ 3μηνο του 2007 (β 3μηνο: 4,1%) σύμφωνα με προσωρινά στοιχεία της ΕΣΥΕ. Στο 3,8% αναμένεται να διαμορφωθεί ο ρυθμός ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας το 2008 σύμφωνα με έρευνα της Moody s. Σύμφωνα με την ίδια έρευνα, το δημοσιονομικό έλλειμμα από 2,9% του ΑΕΠ θα υποχωρήσει στο 1,9% και ο πληθωρισμός από 2,8% αναμένεται να ανέλθεί το 2008 στο 3,1%. Το χρέος εκτιμάται ότι θα διαμορφωθεί στο 93,7% του ΑΕΠ φέτος και θα υποχωρήσει στο 91,1% του ΑΕΠ το 2008. Σημαντικά αύξηση σημείωσε το έλλειμμα του κρατικού προϋπολογισμού, κατά 48,3% τον Οκτώβριο σε σχέση με τον Οκτώβριο του 2006. Σύμφωνα με το ΓΛΚ, τα τακτικά έσοδα του κρατικού προϋπολογισμού αυξήθηκαν το 10μηνο Ιαν.-Οκτ. 2007 κατά 7,8%, σε σχέση με το αντίστοιχο 10μηνο του 2006, ενώ οι δαπάνες του κρατικού προϋπολογισμού αυξήθηκαν κατά 10%. Το έλλειμμα του εμπορικού ισοζυγίου το Σεπτέμβριο ανήλθε σε 2.747,5 εκατ. ευρώ έναντι 2.779,1 εκατ. ευρώ κατά τον ίδιο μήνα του έτους 2006, παρουσιάζοντας μείωση 1,1%. Στο 9μηνο Ιανουαρίου - Σεπτεμβρίου 2007 το έλλειμμα παρουσίασε αύξηση 12,8%. Αύξηση της τάξης του 4,1% σημείωσε ο δείκτης κύκλου εργασιών στο λιανικό εμπόριο τον Σεπτέμβριο του 2007 σύμφωνα με προσωρινά στοιχεία της ΕΣΥΕ. Η αύξηση του δείκτη προήλθε από την αύξηση του Δείκτη της κατηγορίας καταστημάτων ειδών διατροφής, κατά 6,7%, και από την αύξηση του Δείκτη της κατηγορίας καταστημάτων ειδών εκτός διατροφής, κατά 1,9%. Πτωτικά κινήθηκε ο Δείκτης Οικονομικού Κλίματος τον Νοέμβριο φτάνοντας τις 107,6 μονάδες. Σημαντική πτώση, κατά 7 μονάδες, σημείωσε ο Δείκτης Εμπιστοσύνης Καταναλωτών, ενώ θετικά κινήθηκε ο αντίστοιχος δείκτης του τομέα των κατασκευών, σημειώνοντας άνοδο 5 μονάδων. Δείκτης Οικονομικού Κλίματος Μ.Ο έτους 2007 2004 2005 2006 Ιαν. Φεβ. Μαρ. Απρ. Μάι. Ιούν. Ioυλ. Σεπτ. Οκτ. Νοέμ. Ελλάδα 102,5 88,9 103,3 107,6 105,0 109,1 112,0 110,7 108,9 109,1 111,9 109,3 107,6 Μ.Ο έτους 2007 2004 2005 2006 Ιαν. Φεβ. Μαρ. Απρ. Μάι. Ιούν. Ιουλ. Αυγ. Σεπτ. Οκτ. Νοέμ. Ελλάδα -26-34 -34-31 -30-29 -32-28 -28-29 -30-26 -22-29 EE -12-11 -7-6 -5-4 -4-1 -2-2 -3-4 -5-7 Ευρωζώνη -14-14 -9-7 -5-4 -4-1 -2-2 -4-5 -6-8 Πηγή: Ευρωπαϊκή Επιτροπή Μηνιαία Ανασκόπηση Οικονομικών Εξελίξεων- Νοέμβριος 2007 4
Α Ν Α Σ Κ Ο Π Η Σ Η Α Γ Ο Ρ Ω Ν ΔΙΕΘΝΗ ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙA Ο Νοέμβριος ήταν μήνας ιδιαίτερης μεταβλητότητας για τα διεθνή χρηματιστήρια, καθώς οι παρεμβάσεις της Fed, με μείωση των επιτοκίων τον Σεπτέμβριο και τον Οκτώβριο, δεν αποδείχθηκαν αρκετές για την αποκατάσταση της ισορροπίας στις αγορές, ενώ η κρίση διαχέεται πλέον στην πραγματική οικονομία. Τις τελευταίες ημέρες του μήνα, η δέσμευση της Fed και της ΕΚΤ για παροχή ρευστότητας στο σύστημα στο τέλος της χρήσης, καθώς και οι προβλέψεις των αναλυτών που προεξοφλούν μείωση των επιτοκίων της Fed στη συνεδρίαση της 11 ης Δεκεμβρίου, οδήγησαν σε μερική ανάκαμψη των αγορών, οι οποίες όμως παραμένουν ιδιαίτερα ευμετάβλητες. 29/12/06 30/3/07 29/6/07 31/7/07 31/8/07 28/9/07 31/10/07 30/11/07 Μεταβολή από 29/12/06 DJ 3012.463,1512.354,3513.408,6213.211,9913.357,74 13.895,63 13.930,01 13.371,72 7,29% S&P 500 1.418,30 1.420,86 1.503,35 1.455,27 1.473,99 1.526,75 1.549,38 1.481,14 4,43% NASDAQ 2.415,29 2.421,64 2.603,23 2.546,27 2.596,36 2.701,50 2.859,12 2.089,10-13,51% Ftse 100 6.310,90 6.308,00 6.607,90 6.360,10 6.303,30 6.466,80 6.721,60 6.432,50 3,40% DAX 30 6.681,13 6.917,03 8.007,32 7.584,14 7.638,17 7.861,51 8.019,22 9.865,49 49,55% CAC 40 5.617,71 5.634,16 6.054,93 5.751,08 5.662,70 5.715,69 5.847,95 5.670,57 2,32% BEL20 4.454,16 4.471,65 4.639,40 4.384,47 4.350,83 4.325,29 4.441,82 4.162,50-5,15% SMI 8.785,74 8.976,99 9.209,36 8.885,00 8.881,46 8.933,48 9.019,57 8.828,36 0,49% NIKKEI-22517.225,83 17.287,6518.138,3617.248,9016.569,09 16.785,69 16.737,63 15.680,67-8,97% Μηνιαία μεταβολή δεικτών διεθνών χρηματιστηρίων, Νοέμβριος 2007 NIKKEI-225 SMI BEL20 CAC 40 DAX 30 FTSE 100 NASDAQ S&P 500 DJ 30-7,00% -6,00% -5,00% -4,00% -3,00% -2,00% -1,00% 0,00% Διακύμανση Δείκτη S&P, Νοέμβριος 2007 Διακύμανση Δείκτη Nasdaq, Νοέμβριος 2007 1540 1520 1500 1480 1460 1440 1420 1400 1380 1360 1340 5/11/2007 8/11/2007 13/11/2007 16/11/2007 21/11/2007 27/11/2007 30/11/2007 2850 2800 2750 2700 2650 2600 2550 2500 2450 2400 2350 5/11/2007 8/11/2007 13/11/2007 16/11/2007 21/11/2007 27/11/2007 30/11/2007 Μηνιαία Ανασκόπηση Οικονομικών Εξελίξεων- Νοέμβριος 2007 5
ΔΙΕΘΝΗΣ ΑΓΟΡΑ ΟΜΟΛΟΓΩΝ, ΕΠΙΤΟΚΙΑ Στήριγμα στις αγορές προσέφεραν οι δηλώσεις αξιωματούχων της FED ότι «Οι Κεντρικές Τράπεζες πρέπει να είναι πιο ευέλικτες και σε αυξημένη επαγρύπνηση» καθώς και ότι «η χρηματοοικονομική αναταραχή πρέπει να ληφθεί υπόψη στην επικείμενη συνεδρίαση για τα επιτόκια». Οι αγορές θεωρούν πλέον δεδομένη την περαιτέρω μείωση του κόστους δανεισμού, με τις απόψεις να διχάζονται μόνο ως προς το ποσοστό της μεταβολής. Πιο συγκεκριμένα, η πλειονότητα των αναλυτών προβλέπει μείωση αμερικανικών επιτοκίων κατά 25 μονάδες βάσης, με αρκετούς όμως να θεωρούν πιθανή και μία πιο δραστική κίνηση από τη FED. Η απόδοση των 10-ετών ευρωπαϊκών ομολόγων κινήθηκε πτωτικά για το μήνα Νοέμβριο καθώς την πρώτη ημέρα του μήνα διαπραγματεύτηκε κοντά στο 4,23% για να υποχωρήσει αισθητά στις 21 Νοεμβρίου προσεγγίζοντας το επίπεδο του 4,00%, το χαμηλότερο επίπεδο των τελευταίων 8 μηνών. Στη συνέχεια όμως δεν κατάφερε να διατηρηθεί σε αυτά τα επίπεδα και ακολούθησε μια σχετικά ανοδική πορεία ειδικότερα τις δύο τελευταίες ημέρες του μήνα αφού βρέθηκε να κυμαίνεται πάνω από το επίπεδο του 4,15%. Αντίστοιχα και η απόδοση των 10-ετών αμερικανικών ομολόγων κινήθηκε πτωτικά ξεκινώντας από το επίπεδο του 4,35% αισθητά χαμηλότερο από το κλείσιμο του μήνα Οκτωβρίου στο επίπεδο του 4,473%, για να φτάσει στις 26 Νοεμβρίου στο 3,844% το χαμηλότερο σημείο των τελευταίων 3,5 χρόνων. Στη συνέχεια ανέκαμψε αγγίζοντας το επίπεδο του 3,95% στα τέλη του μήνα. Η διαφορά μεταξύ των αποδόσεων των 10-ετών αμερικανικών και ευρωπαϊκών ομολόγων ακολούθησε καθοδική πορεία καθ όλη τη διάρκεια του μήνα ξεκινώντας από τις 12 μ.β την πρώτη ημέρα του Νοεμβρίου για να υποχωρήσει στη συνέχεια αισθητά και να γίνει η διαφορά αρνητική αφού βρέθηκε να διαπραγματεύεται μετά τις 20 Νοεμβρίου κάτω από το επίπεδο του μηδενός. Πιο συγκεκριμένα, στα τέλη του μήνα προσέγγισε τις 20 μονάδες βάσης το χαμηλότερο σημείο των τελευταίων 3,5 ετών. Καμπύλη απόδοσης αμερικανικών και ευρωπαϊκών ομολόγων, 30-11-2007 EUR US Μηνιαία Ανασκόπηση Οικονομικών Εξελίξεων- Νοέμβριος 2007 6
Σύγκριση καμπύλης απόδοσης ομολόγων αναφοράς Eυρωζώνης στις 31-10-2007 και στις 30-11-2007 30-11-2007 31-10-2007 Σύγκριση καμπύλης απόδοσης ομολόγων αναφοράς ΗΠΑ στις 31-10-2007 και στις 30-11-2007 31-10-2007 30-11-2007 Μηνιαία Ανασκόπηση Οικονομικών Εξελίξεων- Νοέμβριος 2007 7
ΕΛΛΑΔΑ- ΑΓΟΡΕΣ Αποδόσεις 10ετών ομολόγων. Στο 4,46% διαμορφώθηκε στις 30/11 η απόδοση του ελληνικού 10 ετούς ομολόγου. Η διαφορά απόδοσης έναντι του γερμανικού και του αμερικανικού 10ετούς βρέθηκε στις 34 και τις 52 μονάδες αντίστοιχα. 2005 2006 2007 30/12 29/12 31/1 28/2 30/3 30/4 31/5 29/6 31/7 31/8 28/9 31/10 30/11 ΗΠΑ 4,39 4,70 4,81 4,53 4,65 4,62 4,89 5,03 4,74 4,53 4,59 4,47 3,94 Γερμανίας 3,30 3,94 4,096 3,95 4,05 4,15 4,42 4,57 4,35 4,24 4,33 4,24 4,12 Ελλάδας 3,53 4,20 4,36 4,20 4,30 4,4 4,63 4,81 4,67 4,56 4,62 4,54 4,46 Χρηματιστήριο Αθηνών Το ΧΑ, την τελευταία εβδομάδα του Νοεμβρίου, ανέκαμψε μερικά με κινητήρια δύναμη τις Τράπεζες αλλά και τα γενικά θετικά αποτελέσματα των εισηγμένων εταιρειών το γ 3μηνο του 2007. Η υψηλή μεταβλητότητα αναμένεται να συνεχιστεί και οι προβλέψεις είναι ιδιαίτερα εύθραυστες και διακριτές από τα θετικά θεμελιώδη μεγέθη πολλών εταιρειών. Η πορεία των διεθνών αγορών, η οποία επηρεάζεται από τη διεθνή πιστωτική κρίση και βρίσκεται σε αναμονή των αποφάσεων της Fed για τα επιτόκια, αναμένεται να επηρεάσει το ΧΑ, δεδομένου μάλιστα ότι ελέγχεται από διεθνείς οίκους κατά 52%. 29/12/2006 30/3/2007 29/6/2007 31/7/2007 31/8/2007 28/9/2007 31/10/2007 30/11/2007 Μεταβολή από 29/12/2006 Γ.Δ.Χ.Α. 4.466,62 4.643,14 4.843,78 4.917,50 4.912,53 5.123,36 5.334,50 5.053,87 15,01% FTSE ASE 20 2.421,75 2.488,80 2.578,00 2.619,92 2.620,70 2.702,02 2.841,23 2.701,46 13,64% FTSE mid 40 5.283,56 5.827,79 6.305,76 6.594,92 6.330,81 6.604,30 6.807,99 6.194,43 18,09% FTSE smallcap 80 880,58 891,56 1.166,33 1.148,66 1.081,95 1.124,39 1.156,01 1.034,57 17,49% FTSE 140 5.343,12 5.633,98 5.933,79 6.040,03 5.985,80 6.184,55 6.476,47 6.115,42 14,45% Τραπεζικός 6.194,47 6.733,12 6.965,51 7.105,36 7.119,73 7.186,33 7.751,08 7.227,46 16,68% Μηνιαία μεταβολή δεικτών Χρηματιστηρίου Αθηνών, Νοέμβριος 2007 Τραπεζικός FTSE 140 FTSE Smallcap 80 FTSE MID 40 FTSE ASE 20 Γ.Δ.Χ.Α. -12,00% -10,00% -8,00% -6,00% -4,00% -2,00% 0,00% Μηνιαία Ανασκόπηση Οικονομικών Εξελίξεων- Νοέμβριος 2007 8
ΓΕΝΙΚΟΣ ΔΕΙΚΤΗΣ ΤΙΜΩΝ ΜΕΤΟΧΩΝ ΧΑΑ, 1/11-30/11/ 2007 5400 5300 5200 5100 5000 4900 4800 4700 4600 4500 5/11/2007 12/11/2007 19/11/2007 26/11/2007 3/12/2007 Διακύμανση Δείκτη FTSE 20, 1/11-30/11/ 2007 2900 2850 2800 2750 2700 2650 2600 2550 2500 2450 2400 2350 5/11/2007 12/11/2007 19/11/2007 26/11/2007 3/12/2007 Διακύμανση Δείκτη Τραπεζών, 1/11-30/11/ 2007 8000 7800 7600 7400 7200 7000 6800 6600 6400 6200 6000 1/11/2007 5/11/2007 9/11/2007 13/11/2007 17/11/2007 21/11/2007 25/11/2007 29/11/2007 Μηνιαία Ανασκόπηση Οικονομικών Εξελίξεων- Νοέμβριος 2007 9
Αμοιβαία Κεφάλαια Στη διάρκεια του Οκτωβρίου, η αγορά Α/Κ συνέχισε την πτωτική της πορεία με το συνολικό ενεργητικό να μειώνεται κατά 5,12% και τα Funds of Funds να παρουσιάζουν την μεγαλύτερη μείωση ενεργητικού (-11,18%). Πτωτικά κινήθηκαν και τα μερίδια όλων των κατηγοριών με εξαίρεση αυτά της των Α/Κ Διαχείρισης Διαθεσίμων τα οποία σημείωσαν οριακή αύξηση κατά 0,33%. ΜΕΤΑΒΟΛΕΣ ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟΥ (ποσά σε ευρώ) 29/12/2006 31/10/2007 31/11/2007 Μεταβολή Μεταβολή (1) (2) (3) (3)/(2) (3)/(1) Διαχείρισης Διαθεσίμων 5.884.974.439,74 8.054.377.458,83 8.161.506.265,55 1,33% 38,68% Μετοχικά 6.351.017.402,26 5.757.389.083,86 5.114.269.114,21-11,17% -19,47% Εσωτερικού 5.153.794.537,10 4.876.390.522,07 4.342.988.940,51-10,94% -15,73% Εξωτερικού 1.197.222.865,16 880.998.561,79 771.280.173,70-12,45% -35,58% Ομολογιακά 6.230.938.596,43 4.912.756.982,94 4.560.898.183,16-7,16% -26,80% Εσωτερικού 2.392.240.547,68 1.564.096.551,06 1.462.625.999,57-6,49% -38,86% Εξωτερικού 3.838.698.048,75 3.348.660.431,88 3.098.272.183,59-7,48% -19,29% Μικτά 2.488.048.449,68 2.813.200.113,46 2.701.748.739,56-3,96% 8,59% Funds of Funds 2.954.388.487,86 1.694.144.841,83 1.504.682.813,65-11,18% -49,07% ΣΥΝΟΛΟ 23.909.367.375,97 23.231.868.480,92 22.043.105.116,13-5,12% -7,81% Πηγή: Ένωση Θεσμικών Επενδυτών Σύνθεση Συνόλου Α/Κ στις 29/12/2006 Σύνθεση Συνόλου Α/Κ στις 29/11/2007 Μικτά 10,41% Funds of Funds 12,36% Διαχείρισης Διαθεσίμων 24,61% Μικτά 12,26% Funds of Funds 6,83% Διαχείρισης Διαθεσίμων 37,03% Ομολογιακά 26,06% Μετοχικά 26,56% Ομολογιακά 20,69% Μετοχικά 23,20% Το δελτίο επιμελήθηκαν οι Π. Τριανταφύλλου, Ε. Μπόζνου και Γ. Μπεκύρος υπό τον συντονισμό του Χρ. Καλαμπόκη, Γενικού Διευθυντή Οικονομικών, Διοικητικών Υπηρεσιών και Κεφαλαιαγορών-Χρηματαγορών. Τρόπος χρήσης Μηνιαίας Ανασκόπησης Οικονομικών Εξελίξεων- Αποκλεισμός ευθύνης: Το παρόν δελτίο δημοσιεύεται μόνο για ενημερωτικούς σκοπούς και βασίζεται σε πληροφορίες που προέρχονται από έγκυρους χρηματοπιστωτικούς οργανισμούς και αναλυτές και στις οποίες το ευρύ κοινό έχει άμεση πρόσβαση. Οι πληροφορίες που παρέχονται με το παρόν δελτίο στους χρήστες/ επισκέπτες μέσω του διαδικτυακού μας τόπου, δεν αποτελούν σε καμία περίπτωση, ευθέως ή εμμέσως, παρότρυνση, συμβουλή ή προτροπή για τη διενέργεια οποιασδήποτε επενδυτικής ή άλλης πράξεως με οικονομικό αποτέλεσμα. Η παροχή των στοιχείων και των πληροφοριών έχει καθαρά ενημερωτικό χαρακτήρα και εναπόκειται στη διακριτική ευχέρεια των χρηστών/ επισκεπτών να ενεργήσουν, αφού αξιολογήσουν τις παρεχόμενες πληροφορίες, κατά τη κρίση τους, βασιζόμενοι στην προσωπική τους βούληση, αποκλειόμενης οποιασδήποτε δικής μας ευθύνης, σύμφωνα και με τους γενικούς όρους και επισημάνσεις που περιέχονται στην ιστοσελίδα της Τράπεζας Αττικής. Μετά τη δημοσίευση του δελτίου, είναι δυνατόν να επέλθουν αλλαγές και διαφοροποιήσεις στις πληροφορίες και τα στοιχεία που περιέχονται σε αυτό. Η Τράπεζα Αττικής ενδέχεται να έχει εκδώσει εκθέσεις που αποκλίνουν ή διαφοροποιούνται από τα στοιχεία που παρατίθενται στο παρόν δελτίο. Μηνιαία Ανασκόπηση Οικονομικών Εξελίξεων- Νοέμβριος 2007 10