Υπεύθυνη καθηγήτρια: Σύβακα Τριανταφυλλια
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΕΡΓΑΣΙΑ 3 ΠΑΙ ΑΓΩΓΙΚΗ ΙΑ ΙΚΑΣΙΑ 4 ΣΚΟΠΟΣ ΕΡΕΥΝΑΣ, ΣΑΦΩΣ ΙΑΤΥΠΩΜΕΝΑ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΑ ΕΡΩΤΗΜΑΤΑ : 4 ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ ΑΙΤΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΟΥ ΘΕΜΑΤΟΣ 4 ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΠΗΓΩΝ ΑΝΑΖΗΤΗΣΗΣ Ε ΟΜΕΝΩΝ 5 ΠΩΣ ΕΡΓΑΣΘΗΚΑΜΕ; 6 ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ 15 ΠΟΡΟΙ ΥΛΙΚΑ ΕΞΟΠΛΙΣΜΟΣ-ΕΠΙΣΚΕΨΕΙΣ- ΠΡΟΣΚΛΗΣΕΙΣ ΕΙ ΙΚΩΝ 15 ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ 16 ΙΣΤΟΓΡΑΦΙΑ 17 2
ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΕΡΓΑΣΙΑ Σχ. Έτος: 2013-2014 ΣΧΟΛΙΚΗ ΜΟΝΑ Α Πρότυπο Πειραματικό ΓΕΛ Πανεπιστημίου Μακεδονίας Τάξη Α Ο ΤΙΤΛΟΣ ΤΗΣ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ: Ανακαλύπτοντας την ιστορία του τόπου μου, τον πολιτισμό και την φύση. ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΥΠΕΥΘΥΝΩΝ ΕΚΠΑΙ ΕΥΤΙΚΩΝ ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ ΕΙ ΙΚΟΤΗΤΑ (ΠΕ) Σύβακα Τριανταφυλλιά ΠΕ05 Γαλλικής 3
ΠΑΙ ΑΓΩΓΙΚΗ ΙΑ ΙΚΑΣΙΑ A. ΣΚΟΠΟΣ ΕΡΕΥΝΑΣ, ΣΑΦΩΣ ΙΑΤΥΠΩΜΕΝΑ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΑ ΕΡΩΤΗΜΑΤΑ : Σκοπός της έρευνας είναι να εμπλακούν οι μαθητές στη διαδικασία να κτίζουν και να οργανώνουν τις γνώσεις τους σε ένα συγκεκριμένο θέμα σύμφωνα με τις ανάγκες τους. Ειδικότεροι στόχοι είναι η προσέγγιση των μνημείων με βάση την εποχή, τους ανθρώπους και των πολιτισμό που τα δημιούργησε, ο θαυμασμός με στοχαστική διάθεση, ο προβληματισμός για την ανθρώπινη ύπαρξη και τον πολιτισμό, η αναγνώριση της καλλιτεχνικής τους αξίας και η συσχέτιση του φυσικού περιβάλλοντος, της μορφολογίας και του κλίματος με τις δραστηριότητες και τον πολιτισμό των ανθρώπων που ζουν στην περιοχή διαχρονικά. Επιπλέον στόχοι της έρευνας σχετίζονται με την επικοινωνία, τη συνεργασία, την ορθολογική χρήση της νέας τεχνολογίας διότι θα χρησιμοποιηθεί wiki για την καταχώρηση του υλικού, του διαδικτύου, καθώς επίσης και την ευαισθητοποίηση των μαθητών σε θέματα προστασίας και αξιοποίησης της πολιτιστικής κληρονομιάς. Β. ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ ΑΙΤΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΟΥ ΘΕΜΑΤΟΣ (κριτήρια επιλογής θέματος, συσχέτιση με διδασκόμενα μαθήματα, αναμενόμενα μαθησιακά οφέλη κ.λπ.). Το θέμα της ανακάλυψης και παρουσίασης του ιστορικού και φυσικού περιβάλλοντος α) είναι οικείο στους μαθητές, και άρα προκαλεί το ενδιαφέρον τους και προσφέρεται για οικοδόμηση των γνώσεων, β) επιτρέπει τη διαθεματική και διαπολιτισμική προσέγγιση και την άμεση συσχέτιση των μνημείων τόσο με τις συνθήκες της εποχής που τα δημιούργησε και τις επιδράσεις που δέχτηκε ο πολιτισμός μας από άλλους λαούς, όσο και με το φυσικό περιβάλλον που 4
συνέβαλλε στην ανάπτυξη πολιτισμικών δραστηριοτήτων, γ) υπάρχει μεγάλη ποσότητα σχετικού υλικού διαθέσιμου στη βιβλιογραφία και στο διαδίκτυο, δ) υπάρχει πλήθος βιωματικών δραστηριοτήτων που μπορούν εύκολα να πραγματοποιηθούν και ε) συνδέεται με ένα ευρύ φάσμα γνώσεων που καλούνται οι μαθητές να αποκτήσουν στα πλαίσια διαφόρων μαθημάτων και στ) υπάρχει πλήθος φορέων για επίσκεψη, άντληση πληροφοριών και συνεργασία. Επιπλέον, οι μαθησιακοί στόχοι που τέθηκαν συνδέονται με ένα ευρύ φάσμα γνώσεων που καλούνται οι μαθητές να αποκτήσουν στα πλαίσια των Αναλυτικών Προγραμμάτων Σπουδών του Γυμνασίου και Λυκείου, αλλά και όλη η διαθεματική δραστηριότητα είναι απόλυτα συμβατή με το πρόγραμμα σπουδών μελέτης του περιβάλλοντος για το «Νέο Σχολείο», όπως αυτή αναλύεται και οικοδομείται σε ερευνητικά σχέδια εργασίας, μέσα από τα οποία οι μαθητές αναπτύσσουν την κριτική τους σκέψη, έτσι ώστε να μπορούν να αντιλαμβάνονται την πολυπλοκότητα της πραγματικότητας και να μπορούν να διαμορφώνουν θετικές στάσεις και συμπεριφορές προς την ιστορία και το περιβάλλον Το κυρίαρχο μάθημα για το θέμα που επιλέξαμε είναι η ιστορία, η γεωγραφία και η περιβαλλοντική εκπαίδευση, ωστόσο συνδυάζονται διαθεματικά και με τη λογοτεχνία, τη διαπολιτισμική αγωγή, την αισθητική αγωγή, αλλά και την πληροφορική, δεδομένου ότι χρησιμοποιήσαμε το διαδικτυακό τετράδιο κατασκευάζοντας ένα wiki, έτσι ώστε οι μαθητές να εξοικειώνονται με τα διαδικτυακά εργαλεία όπως το wiki, το internet και το ηλεκτρονικό ταχυδρομείο, καθώς και με την ψηφιακή επεξεργασία δεδομένων Γ. ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΠΗΓΩΝ ΑΝΑΖΗΤΗΣΗΣ Ε ΟΜΕΝΩΝ, ΜΕΘΟ ΟΥ ΚΑΙ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΩΝ ΕΡΓΑΛΕΙΩΝ ΣΥΛΛΟΓΗΣ ΚΑΙ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑΣ ΤΩΝ Ε ΟΜΕΝΩΝ ΓΙΑ ΑΠΟΦΥΓΗ ΦΑΙΝΟΜΕΝΩΝ ΑΠΛΗΣ ΑΝΤΙΓΡΑΦΗΣ ΚΑΙ ΠΑΡΑΘΕΣΗΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ Το θέμα επιμερίζεται σε υποενότητες και σύμφωνα με τα ενδιαφέροντά τους οι μαθητές αναζητούν το υλικό σε βιβλιοθήκες, Μουσεία, ιστορικά μνημεία, φορείς, ιστοχώρους. Οι κοινότητες μάθησης, ολοκληρώνουν την στοχοθεσία της μεθόδου Project, καθώς ενθαρρύνουν την οικοδόμηση της γνώσης στο πλαίσιο της κοινότητας με βάση την ισότιμη συμμετοχή και την δημιουργική ανταλλαγή απόψεων μέσα από μια δεσμευτική 5
διαδικασίας πράξης και συμμετοχής σε μια κοινότητα πρακτικής. Παράλληλα με την αναζήτηση πληροφοριών σε πηγές, οργανώνονται και βιωματικές επισκέψεις σε μουσεία, μνημεία, καθώς και εξορμήσεις για παρατήρηση του φυσικού περιβάλλοντος και λαμβάνονται συνεντεύξεις από αυτόπτες μάρτυρες της σύγχρονης ιστορίας του τόπου. Έτσι, αναπτύσσεται σταδιακά η μαθησιακή κοινότητα, στην οποία οι μαθητές μοιράζονται τις γνώσεις τους και ανταλλάσσουν απόψεις. Όλες οι εργασίες δεν είναι προϊόν σύνθεσης των μαθητών, αλλά μερικές από αυτές αποτελούν ήδη δημοσιευμένο περιεχόμενο. Όμως, το τελικό περιεχόμενο ακόμα και αν βασίζεται σε ήδη δημοσιευμένο υλικό αποτελεί νέο πρωτότυπο περιεχόμενο, αντιπροσωπευτικό της ομάδας των μαθητών που το δημιουργεί. Πώς εργασθήκαμε; Οι μαθητές δούλεψαν με το διαδικτυακό τετράδιο κατασκευάζοντας ένα wiki χρησιμοποιήσαμε το λογισμικό wikispaces που είναι πολύ φιλικό στους μαθητές. ΗΗ διεύθυνση της ιστοσελίδας μας είναι: http://peiramatikolykpamak.wikispaces.com/ Και η αρχική μας σελίδα (εικόνα 1) Οι μαθητές χωρίστηκαν σε 4 ομάδες, η μια ομάδα είχε το θέμα της αρχαίας ιστορίας της Μακεδονίας(εικόνα 2) και τον βίο του Αριστοτέλη (εικόνα 3). 6
Εικόνα 1 Εικόνα 2 7
Εικόνα 3 Η άλλη ομάδα είχε το θέμα της σύγχρονης ιστορίας της Μακεδονίας (εικόνα 4) και μια άλλη ομάδα πήρε το θέμα του πολιτισμού, των τεχνών(εικόνα 5) και των εθίμων (εικόνα ) Εικόνα 4 8
Εικόνα 5 Εικόνα 6 9
Τέλος, μια ομάδα πήρε το θέμα της φύσης (εικόνα 7), ενώ παράλληλα, έγιναν επισκέψεις σε ιστορικά μνημεία (εικόνα 8, 9 & 10) και φυσικές τοποθεσίες (εικόνα 11). Εικόνα 7 10
Εικόνα 8: Επίσκεψη στα συμμαχικά κοιμητήρια Ζέιτλενικ, μνημείο του Α Παγκοσμίου πολέμου 11
Εικόνα 9 : Επίσκεψη στον τόπο ολοκαυτώματος στο Χορτιάτη (Β παγκόσμιος πόλεμος) 12
Εικόνα 10: Επίσκεψη στο Εβραϊκό Μουσείο 13
Εικόνα 11 : Εκδρομή στα 3 5 πηγάδια 14
. ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ Οι μαθητές έχοντας διαφορετικές εμπειρίες ενεπλάκησαν σε αυθεντικά περιβάλλοντα μάθησης και παράλληλα προκλήθηκε το ενδιαφέρον τους που συνέβαλε στη δημιουργία ενός ευχάριστου κλίματος συνεργασίας, ευγενούς άμιλλας αλλά και ανταλλαγής πολιτισμικών εμπειριών, που προάγει τη μαθησιακή διαδικασία και οικοδομεί τη γνώση. Επιπλέον, η ερευνητική αυτή εργασία συνέβαλε στο να τονωθεί το ενδιαφέρον των μαθητών για το μάθημα της Ιστορίας και της τοπικής ιστορίας όπως και της τοπικής Γεωγραφίας. Είναι γνωστό, ότι τα αντικείμενα αυτά δυσκολεύουν ιδιαίτερα τους μαθητές, λόγω της απαίτησης για απομνημόνευση και ερμηνεία των γεγονότων. Στην πορεία της διαδικασίας όλοι οι μαθητές ερεύνησαν, συνέλεξαν πληροφορίες, συζήτησαν τις αρχικές τους υποθέσεις με τους συμμαθητές τους, κατέληξαν σε συμπεράσματα και αυτό σε μία επαναλαμβανόμενη κυκλική διαδικασία. Η εργασία παρουσιάζεται εικονική μέσω wiki. Το γεγονός ότι οι μαθητές πρέπει να οργανώσουν τις γνώσεις τους, έτσι ώστε να παρουσιάσουν όσο γίνεται καλύτερα τον τόπο τους σε συμμαθητές τους, τους κινητοποιεί και το αποτέλεσμα οδηγεί σε ασφαλή συμπεράσματα, όσον αφορά στην επίτευξη των στόχων. Οι μαθητές γίνονται πιο υπεύθυνοι, να αποκτούν αυτοπεποίθηση, να τονώνεται το ενδιαφέρον τους για διερεύνηση, συμμετέχουν ενεργητικά στη διαδικασία της μάθησης. Εκτός των άλλων, η εργασία συνέβαλε και στη συνολική προσωπική και κοινωνική ανάπτυξη των μαθητών καθώς και στο άνοιγμα του Σχολείου στην τοπική κοινωνία. Τέλος, ανέπτυξαν τον ψηφιακό γραμματισμό. Ε. ΠΟΡΟΙ ΥΛΙΚΑ ΕΞΟΠΛΙΣΜΟΣ-ΕΠΙΣΚΕΨΕΙΣ-ΠΡΟΣΚΛΗΣΕΙΣ ΕΙ ΙΚΩΝ Χρήση του εργαστηρίου πληροφορικής για ιστοεξερεύνηση και οργάνωση του υλικού σε wiki, επίσης, χρήση της βιβλιοθήκης του σχολείου, επισκέψεις σε Μουσεία, μνημεία, περίπατοι. 15
Στ. ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ: (που χρησιμοποιήσαμε για την εκπόνηση της εργασίας) Fincher, S., & Petre, M. (1998). Project Based Learning Practices in Computer Science Education, FiE Conference, pp. 1185 1191. IEEE, November 1998 Gough, A. (2005). Education for Sustainability Quality outcomes for sustainable schools. Ανάκληση στις 24/01/2012 από: http://www.eqa.edu.au/site/qualityoutcomesfor.html Graves, L.N. (1992) Cooperative learning communities: Context for a new vision of education and society, Journal of Education, 174 (2), pp. 57-79 Knoll, M.(1997). The Project Method. Journal of Industrial Teacher Eduction, vol (34)3. Maxim, G (1999). Social Studies and the Elementary Schools Child. Upper Saddle River, NJ: Prentice Hall Scardamalia, M. (2002). Collective cognitive responsibility for the advancement of knowledge. In B. Smith (Ed.) Liberal education in a knowledge society (pp. 67-98). Chicago: Open Court. Retrieved September, 4, 2006, from: http://ikit.org/fulltext/2002collectivecog.pd Slotta, J. D., & Peters, V. L. (2008). A blended model for knowledge communities: Embedding scaffolded inquiry. International Perspectives in the Learning Sciences: Creating a learning world. In Proceedings of the Eighth International Conference for the Learning Sciences ICLS, 343 350, International Society of the Learning Sciences, Inc. Wenger, E. (1999). Communities of Practice. Learning, meaning and identity. Cambridge: Cambridge University Press. Wilson, B. & Ryder, M. (1996). Dynamic learning communities: An alternative to designed instructional systems. Educational Technology Research and Development. Ανάκληση στις 09/04/2012 από: http://carbon.cudenver.edu/~mryder/dlc.htm Yukawa, J. (2006). Co reflection in online learning: Collaborative critical thinking as narrative. International Journal of Computer Supported Collaborative Learning, 1, 203 228. 16
Ιστογραφία: Γλυπτική Ζωγραφική http://7lyk laris.lar.sch.gr/autosch/joomla15/images/projhttp://7lyklaris.lar.sch.gr/autosch/joomla15/images/project/20112012/a/texnh/zvgrafikh glyptikh.pdf %CE%B2%CF%85%CE%B6%CE%B1%CE%BD%CF%84%CE%B9%CE%BD%CE%AEhttp://www.pemptousia.gr/2011/11/%CE%B7 %CE%B6%CF%89%CE%B3%CF%81%CE%B1%CF%86%CE%B9%CE%BA%CE%AEect/20112012/a/texnh/zvgrafikh glyptikh.pdf %CF%83%CF%84%CE%B7 http://www.e istoria.com/65.html %CE%B8%CE%B5%CF%83%CF%83%CE%B1%CE%BB%CE%BF%CE%BD%CE%AF%CE% BA/ Αρχιτεκτονική http://www.imma.edu.gr/macher/hm/hm_main.php?el/b4.2.2.html http://odysseus.culture.gr/h/2/gh251.jsp?obj_id=1425 http://www.imma.edu.gr/macher/hm/hm_main.php?el/b3.2.2.html http://el.wikipedia.org/wiki/αψίδα_του_γαλέριου Γράμματα http://el.wikipedia.org/wiki/πλατεία_αριστοτέλους http://www.ekebi.gr/frontoffice/portal.asp?cpage=node&cnode=462&t=177 http://www.taxidologio.gr/thessaloniki todo aristotelous square.html http://www.imma.edu.gr/macher/hm/hm_main.php?el/b4.4.html http://thessaloniki gold.com/gr/thessaloniki/thessaloniki attractions/kastra.htm http://www.it.uom.gr/project/monuments/rotonta.htm http://www.imma.edu.gr/macher/hm/hm_main.php?el/b3.4.html http://digital thess.weebly.com/kappatau943rhoiotaalphamunuetamuepsilon943alpha.html http://anoixtosxoleio.weebly.com/epsilonnu972tauetataualphaepsilon900.html#.uni3gykkd3a http://thessaloniki gold.com/gr/thessaloniki/thessaloniki attractions/umbrellas.htm Μουσική http://www.it.uom.gr/project/monuments/churches.htm http://el.wikipedia.org/wiki/%ce%94%ce%b7%ce%bc%ce%bf%cf%84%ce%b9%c E%BA%CF%8C_%CF%84%CF%81%CE%B1%CE%B3%CE%BF%CF%8D%CE%B4%CE%B 9 http://el.wikipedia.org/wiki/%ce%9c%ce%b1%ce%ba%ce%b5%ce%b4%ce%bf%c E%BD%CE%AF%CE%B1_%CE%BE%CE%B1%CE%BA%CE%BF%CF%85%CF%83%CF%8 4%CE%AE_%CF%84%CE%BF%CF%85_%CE%91%CE%BB%CE%B5%CE%BE%CE%AC% CE%BD%CE%B4%CF%81%CE%BF%CF%85_%CE%B7_%CE%A7%CF%8E%CF%81%CE %B1 17