Η ΡΥΘΜΙΣΗ ΤΟΥ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΟΙ ΕΠΙΔΡΑΣΕΙΣ ΣΤΑ ΓΕΦΥΡΟΠΡΟΜΗΚΙΚΑ ΚΕΝΤΡΑ (2 ο Μέρος) ΚΩΝ/ΝΟΣ ΚΑΛΛΑΡΑΣ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑΣ
Οι τασεοϋποδοχείς σε άλλα σημεία του κυκλοφορικού (1) Σε μεγάλα αγγεία Στην πνευμονική κυκλοφορία και στην αριστερή κοιλία ΑΠ, ΚΣ Σε μεσεντέρια αγγεία : τοπική ρύθμιση σπλαγχνικής κυκλοφορίας
Οι τασεϋποδοχείς σε άλλα σημεία του κυκλοφορικού (2) Στους κόλπους: ΑκαιΒ Αντανακλαστικό Bainbridge (διέγερση Α υποδοχέων) Στον στεφανιαίο κόλπο και στο περικάρδιο
Αντανακλαστικό Bainbridge (διέγερση Α υποδοχέων)
Αντανακλαστικό Gauer-Henry Σύνθετοι Φυσιολογικοί Ρυθμιστικοί Μηχανισμοί
Οι χημικές επιδράσεις από την περιφέρεια Χημειοϋποδοχείς των καρωτιδικών και αορτικών σωματίων (Ειδική σημασία αν η ΣΑΠ < 80 mmhg) Κύματα Traube-Hering: αυξομειώσεις ΑΠ // προς αναπνευστικές κινήσεις Κύματα Mayer: αυξομειώσεις ΑΠ με ρυθμό 2-5/ min σε καταστάσεις συνδυασμένης υποτάσεως και υποξίας (Ganong W. Review of Medical Physiology, 21st Edition, 2001) Χημειοϋποδοχείς στα στεφανιαία και πνευμονικά αγγεία (αντανακλαστικό Bezold-Jarisch: ΑΠ, ΚΣ, άπνοια)
Επιδράσεις από το αναπνευστικό σύστημα Ρινικοί υποδοχείς : ΚΣ, αγγειοσυστολή, άπνοια Υποδοχείς λάρυγγα, τραχείας (+ ΑΠ ) Πνευμονικοί J ή C υποδοχείς στις κυψελίδες: ΚΣ, αγγειοδιαστολή, ΑΠ, επιπόλαια & ρηχή αναπνοή Τασεοϋποδοχείς πνευμόνων: ΚΣ, αγγειοδιαστολή & ΑΠ
Άλλες επιδράσεις Χημειοϋποδοχείς στους μυς & τασεϋποδοχείς κατά τις πάσης φύσεως κινήσεις: ΚΛΟΑ, αγγειοσυστολή & ΑΠ, υπέρπνοια (αντανακλαστικό κοιλιακής συμπιέσεως) Κεντρικοί & περιφερικοί θερμοοϋποδοχείς: ΚΛΟΑ, ΑΠ, Rπεριφ Υποδοχείς πόνου: ΚΣ, αγγειοσυστολή, ΑΠ. (έντονος πόνος: ΚΣ, ΑΠ παρά την ύπαρξη αγγειοσυστολής)
Μαζική αντίδραση (mass reaction) Αντίδραση συναγερμού (fight or flight) Μυοκινητική αντίδραση (start reaction) Αντιδράσεις σε ειδικές συναισθηματικές καταστάσεις Μεταβολές κατά την αλλαγή θέσεως του σώματος από την κατάκλιση στην ορθοστασία Χειρισμός Valsalva ΗΡΥΘΜΙΣΗΤΟΥ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΚΟΥ ΩΣ ΣΥΝΟΛΟ
Μαζική αντίδραση (αντιμετώπιση ραγδαίας απώλειας αίματος μέχρι και 30% του συνόλου) (Αποστολάκης Μ. Στοιχεία Φυσιολογίας του ανθρώπου, Τόμος Β, Θεσ/νίκη 1995)
Μαζική αντίδραση (χυμικοί μηχανισμοί) (Cardiovasular Physiology Concepts)
(Ganong W. Review of Medical Physiology, 21st Edition, 2001) Μεταβολές κατά την αλλαγή θέσεως του σώματος από την κατάκλιση στην ορθοστασία
Χειρισμός Valsalva (Ganong W. Review of Medical Physiology, 21st Edition, 2001) (Sperelakis N, Banks RO. Essentials of Physiology, 2nd edition, London: Little, Brown, 1996)
ΟΙ ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΙ ΡΥΘΜΙΣΕΩΣ ΤΟΥ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΚΟΥ ΑΠΟ ΑΠΟΨΗ ΧΡΟΝΙΚΗΣ ΕΞΕΛΙΞΕΩΣ ΚΑΙ ΡΥΘΜΙΣΤΙΚΗΣ ΙΣΧΥΟΣ
Μηχανισμοί ρύθμισης - ομοιοστασίας του κυκλοφορικού Άμεση ή ταχεία ρύθμιση (sec) Μεσοπρόθεσμη ρύθμιση (έναρξη σε λίγα min και πλήρης ανάπτυξη σε 30-240 min) Μακροπρόθεσμες ρυθμίσεις (έναρξη σε ώρες και πλήρης ανάπτυξη έως ημέρες)
Άμεσηήταχείαρύθμιση Με τασεοϋποδοχείς μεγάλων αρτηριών και καρδιακών κοιλοτήτων (κόλπων) Με χημειοϋποδοχείς (περιφερικούς και κεντρικούς) + «ισχαιμική αντίδραση ΚΝΣ» Κατεχολαμίνες από μυελό επινεφριδίων
Μεσοπρόθεσμη ρύθμιση Μηχανισμός ρενίνης-αγγειοτενσίνης Μηχανισμός τριχοειδικής διακίνησης υγρών Μηχανισμός διατάσεως-χαλαρώσεως (stress relaxation) (εξελίσσεται μέσα σε 15-50 min)
Μακροπρόθεσμες ρυθμίσεις ΑDH Αλδοστερόνη Νεφρικός μηχανισμός συντηρήσεως άλατος και ύδατος
Συμβολή των νεφρών στη μακροπρόθεσμη ρύθμιση του όγκου του εξωκυτταρίου υγρού και της ΑΠ Schmidt RF, Thews G: Human Physiology, 2nd ed. Springer, 1989
Επίδραση του μηχανισμού αυτορρύθμισης στην ΑΠ Μία χρόνια αύξηση του όγκου του αίματος κατά 2% αυξάνει τη μέση πίεση πλήρωσης κατά 5% και συνεπώς τη φλεβική επαναφορά και τον ΚΛΟΑ κατά 5%. Η αύξηση αυτή του ΚΛΟΑ μπορεί να αυξήσει τις περιφερικές αντιστάσεις κατά 25-50%. Η αύξηση αυτή πολλαπλασιαζόμενη επί την κατά 5% αύξηση του ΚΛΟΑ δίνει μία αύξηση της ΑΠ κατά 30-57%.
Επίδραση των περιφερικών αντιστάσεων στη διαμόρφωση του ΚΛΟΑ
Καμπύλες νεφρικής απόδοσης Συσχέτιση μέσης αρτηριακής πίεσης με τις μεταβολές νεφρικής αποβολής ύδατος και NaCl (καμπύλες νεφρικής απόδοσης). Γ= καμπύλη νεφρικής απόδοσης σε παθολογικές καταστάσεις Guyton A. Textbook of Medical Physiology.1995-τροποποιημένο)
Καμπύλη νεφρικής απόδοσης από αλατοφόρτιση Γραφική ανάλυση του αυτόματου παλίνδρομου μηχανισμού ρενίνηςαγγειοτενσίνης για την πρόληψη της υπερβολικής αύξησης της ΑΠ όταν αυξάνει η πρόσληψη NaCl Guyton A. Textbook of Medical Physiology.1995-τροποποιημένο)
Σημασία του Συστήματος RAAS Σε φυσιολογική λειτουργία του συστήματος ρενίνης-αγγειοτενσίνης, αύξηση της πρόσληψης NaCl κατά 50 φορές προκαλεί αύξηση της μέσης ΑΠ μόνο κατά 4-6 mm Hg, σε πειραματόζωα. Σε αποκλεισμό του συστήματος η ίδια αύξηση της πρόσληψης NaCl προκαλεί 10πλάσια αύξηση της ΑΠ, έως και κατά 50-60 mm Hg. Στους ανθρώπους, σε φυσιολογική λειτουργία του συστήματος ρενίνης-αγγειοτενσίνης αποδείχθηκε ότι η αύξηση της πρόσληψης NaCl κατά 150 φορές προκαλεί αύξηση της μέσης ΑΠ μόνο κατά περίπου 17 mm Hg.
Καμπύλες νεφρικής απόδοσης σε διάφορες υπερτασικές καταστάσεις που προκαλούνται από παθολογική νεφρική λειτουργία Guyton A. Textbook of Medical Physiology.1981-τροποποιημένο)
Καμπύλες νεφρικής απόδοσης σε ιδιοπαθή υπέρταση
Χρονικά όρια επίδρασης και διαχρονική εξέλιξη των κυριότερων ρυθμιστικών συστημάτων