ΕΠΕΑΕΚ: ΑΝΑΜΟΡΦΩΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΣΠΟΥΔΩΝ ΤΟΥ ΤΕΦΑΑ ΠΘ - ΑΥΤΕΠΙΣΤΑΣΙΑ ΠΕΤΟΣΦΑΙΡΙΣΗ ΚΜ: 305 ΠΑΤΣΙΑΟΥΡΑΣ ΑΣΤΕΡΙΟΣ
ΤΑ ΒΑΣΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΤΟΥ ΑΘΛΗΜΑΤΟΣ Στα βασικά στοιχεία του αθλήματος περιλαμβάνονται εκείνες οι έννοιες που είναι απαραίτητες για την πλήρη κατανόηση του αθλήματος και του τρόπου διεξαγωγής του, όπως: α) το γήπεδο, β) το δίχτυ (ο φιλές), γ) η μπάλα, δ) ηομάδα ε) οι θέσεις περιστροφής,
ΤΑ ΒΑΣΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΤΟΥ ΑΘΛΗΜΑΤΟΣ Τα βασικά στοιχεία του αθλήματος που είναι απαραίτητα για την πλήρη κατανόηση του αθλήματος και του τρόπου διεξαγωγής του (συνέχεια): στ) ηροήτουαγώνα, ζ) οι δεξιότητες του αγώνα, η) το πρωτόκολλο του αγώνα, θ) τα σφάλματα στον αγώνα και ι) οι διαιτητές και η γραμματεία
ΤΟ ΓΗΠΕΔΟ Το γήπεδο είναι ο χώρος που παίζεται το παιχνίδι και οριοθετείτε από δύο τετράγωνα διαστάσεων 9 x 9 μέτρων Έτσι οι συνολικές διαστάσεις του γηπέδου βόλεϊ είναι 9 x 18 μέτρα Ηκεντρικήγραμμήήγραμμήτουφιλέ χωρίζει το γήπεδο σε δύο ίσα μέρη των 9 x 9 μέτρων
ΤΟ ΓΗΠΕΔΟ Στο κάθε γήπεδο υπάρχει μια γραμμή που απέχει 3 μέτρα από τη γραμμή του φιλέ και λέγεται γραμμή των 3 μέτρων ή επιθετική γραμμή Η επιθετική γραμμή διαχωρίζει τους παίκτες σε παίκτες επιθετικής ζώνης σε αντιδιαστολή από τους παίκτες που βρίσκονται πίσω από την γραμμή στη λεγόμενη αμυντική ζώνη Στο τέλος του γηπέδου υπάρχει μια γραμμή επίσης που λέγεται τελική γραμμή ή γραμμή του σερβίς Το τετράγωνο του γηπέδου συμπληρώνεται από 2 γραμμές που αποκαλούνται πλάγιες γραμμές
ΤΟ ΓΗΠΕΔΟ Η επιθετική ζώνη επεκτείνεται νοητά και μετά το τέλος των πλάγιων γραμμών μέχρι το τέλος της ελεύθερης ζώνης Γύρω από τον αγωνιστικό χώρο υπάρχει ελεύθερος χώρος τουλάχιστον 3 μέτρων Το κατώτερο ύψος της οροφής πρέπει να είναι 7 μέτρα, ενώ σε παγκόσμιες διοργανώσεις πρέπει να είναι πάνω από 9 μέτρα
ΤΟ ΓΗΠΕΔΟ ΟΙ διαστάσεις του γηπέδου του βόλεϊ Τελική γραμμή Αμυντική ζώνη 18 μέτρα Φιλές 9 μέτρα Επιθετική ζώνη 9 μέτρα
ΤΟ ΔΙΧΤΥ (Ο ΦΙΛΕΣ) Ο φιλές έχει πλάτος 1 μέτρο και μήκος 9.50 μέτρων χρώματος συνήθως μαύρου Αποτελείται από τετράγωνα 10 x 10 εκατοστών Στο πάνω μέρος του φιλέ υπάρχει λευκή ταινία που από μέσα της περνάει το συρματόσχοινο Δύο λευκές ταινίες πλάτους 5 εκατοστών και μήκους 1 μέτρου βρίσκονται στις άκρες του φιλέ και οριοθετούν τις πλάγιες γραμμές του γηπέδου
ΤΟ ΔΙΧΤΥ (Ο ΦΙΛΕΣ) Στην προέκταση των λευκών ταινιών που ορίζουν τις πλάγιες γραμμές του γηπέδου πάνωστοφιλέβρίσκονταιοιαντένες μήκους 80 εκατοστών που ορίζουν το κάθετο επίπεδο του γηπέδου στο φιλέ Οι αντένες δεν αποτελούν μέρος του γηπέδου και αν η μπάλα στη διάρκεια του παιχνιδιού πέσει πάνω τους τότε αυτό αποτελεί παράβαση (άουτ)
ΤΟ ΔΙΧΤΥ (Ο ΦΙΛΕΣ) Το δίχτυ τοποθετείται πάνω από την κεντρική γραμμή του γηπέδου Το ύψος του φιλέ είναι: α) 2.43 μέτρα για τους άνδρες και β) 2.24 μέτρα για τις γυναίκες Απαγορεύεται το άγγιγμα του φιλέ από τους παίκτες κατά τη διάρκεια του παιχνιδιού
ΗΜΠΑΛΑ Η μπάλα του βόλεϊ είναι κατασκευασμένη από ομοιογενές υλικό και είναι πολύχρωμη Οιδιαστάσειςτηςμπάλαςείναι: Περιφέρεια 65-67 εκατοστά Βάρος 260-280 γραμμάρια Εσωτερική πίεση 0.30-0.325 χιλγ/εκ. Στοπαιχνίδιημπάλακινείταισυνεχώςκαι απαγορεύεται να κρατιέται από τους παίκτεςεκτόςαπότηφάσητης προετοιμασίας για το σερβίς
ΗΜΠΑΛΑ Εξαιτίας των περιορισμών που θέτουν οι κανονισμοί η μπάλα πρέπει να βρίσκεται συνέχεια στον αέρα, να κινείται να αλλάζει θέση και να μην κρατιέται από τους παίκτες Οι παίκτες υποχρεούνται από τους κανονισμούς να χρησιμοποιούν σύντομες επαφές με την μπάλα όταν την μεταβιβάζουν προς τους συμπαίκτες τους ή στο αντίπαλο γήπεδο
ΗΜΠΑΛΑ Η μπάλα μπορεί να κινηθεί προς όλες τις πιθανές κατευθύνσεις ανάλογα με το είδος του χτυπήματος, τη δύναμη, τη γωνία που θα χτυπηθεί και τη χρονική στιγμή Ο παίκτης εάν είναι επιθετικός θα εφαρμόσει δύναμη προς τη μπάλα, ενώ εάν είναι αμυντικός θα πρέπει να απορροφήσει τη δύναμη της μπάλας για να ελέγξει την κατεύθυνσή της
ΗΟΜΑΔΑ Η ομάδα αποτελείται από 12 παίκτες (μέγιστος αριθμός) 6 παίκτες αποτελούν την αγωνιστική ομάδα (βασικοί παίκτες) καιβρίσκονταιμέσαστο γήπεδο, ενώ οι υπόλοιποι αποτελούν τους αναπληρωματικούς και κάθονται στον πάγκο Ένας παίκτης είναι ο λίμπερο που φοράει φανέλα διαφορετικού χρώματος από τους άλλους για να ξεχωρίζει
ΗΟΜΑΔΑ Η ομάδα επιτρέπεται στη διάρκεια του κάθε σετ να κάνει 6 αλλαγές (αντικαταστάσεις) Όταν ένας παίκτης αντικατασταθεί από κάποιον αναπληρωματικό στη διάρκεια ενός σετ τότε μόνο ο ίδιος μπορεί να ξαναμπεί στην ίδια θέση και όχι κάποιος άλλος Ο λίμπερο μπορεί να αντικαταστήσει οποιονδήποτε παίκτη της αμυντικής ζώνης θέλει χωρίς να μετρήσουν οι αλλαγές στις κανονικές αλλαγές που δικαιούται η ομάδα
ΟΙ ΘΕΣΕΙΣ ΤΩΝ ΠΑΙΚΤΩΝ Οι παίκτες τοποθετούνται στο γήπεδο σε συγκεκριμένες θέσεις που αριθμούνται νοητά από το 1 έως το 6 αρχίζοντας από τη θέση του σερβίς μετακινούμενοι κατά τη διάρκεια του παιχνιδιού κατά τη φορά των δεικτών του ρολογιού Οι παίκτες των θέσεων 2, 3, 4 καλούνται επιθετικοί παίκτες, ενώ οι παίκτες των θέσεων 1, 6, 5 καλούνται αμυντικοί παίκτες
ΟΙ ΘΕΣΕΙΣ ΤΩΝ ΠΑΙΚΤΩΝ Οι θέσεις των παικτών στο γήπεδο και η περιστροφική σειράτουςκατάτηδιάρκειατουπαιχνιδιού Κεντρική γραμμή 4 3 2 Φιλές 5 6 1
ΗΡΟΗΤΟΥΑΓΩΝΑ Σύμφωνα με τους ισχύοντες κανονισμούς με το σύστημα συνεχούς καταμέτρησης πόντων κάθε χάσιμο μιας φάσης είναι πόντος για την ομάδα που κέρδισε τη φάση στο βόλεϊ κερδίζει μια ομάδα ένα σετ όταν φθάσει πρώτη τους 25 πόντους με διαφορά 2 πόντων από την αντίπαλη ομάδα σε περίπτωση που το σκορ είναι π.χ. 24-24 τότε οι ομάδες συνεχίζουν τον αγώνα μέχρι να υπάρξει η διαφορά των 2 πόντων για μια ομάδα
ΗΡΟΗΤΟΥΑΓΩΝΑ Η ομάδα που κερδίζει 3 σετ κερδίζει και τον αγώνα Ένας αγώνας κρίνεται συνολικά στα 5 σετ. Το πέμπτο και τελευταίο σετ παίζεται στους 15 πόντους ενώ πάλι θα πρέπει να υπάρχει η διαφορά των δύο πόντων για την νικητήρια ομάδα σε σχέση με την ηττημένη
ΗΡΟΗΤΟΥΑΓΩΝΑ Στο βόλεϊ υπάρχουν 6 χαρακτηριστικές φάσεις που επαναλαμβάνονται συνεχώς στη διάρκεια του αγώνα (αγωνιστικό επεισόδιο). Αυτές οι φάσεις είναι: α) το σερβίς, β) ηυποδοχήτουσερβίς, γ) ηπάσα, δ) ηεπίθεση(περιλαμβάνεται και η αντεπίθεση) ε) το μπλοκ και στ) η άμυνα εδάφους
ΟΙ ΔΕΞΙΟΤΗΤΕΣ ΤΟΥ ΑΓΩΝΑ Το σερβίς είναι η δεξιότητα με την οποία αρχίσειτοπαιχνίδικαικάθεαγωνιστικό επεισόδιο Το σερβίς εκτελείται οπό τον παίκτη που βρίσκεται στη θέση 1 του γηπέδου Ο παίκτης έχει δικαίωμα μέσα στο χρόνο των 8 να πετάξει τη μπάλα στον αέρα και να τη χτυπήσει με το ένα χέρι στέλνοντάς την στο αντίπαλο γήπεδο
ΟΙ ΔΕΞΙΟΤΗΤΕΣ ΤΟΥ ΑΓΩΝΑ Η υποδοχή του σερβίς γίνεται από τους παίκτες της ομάδας που αμύνεται χρησιμοποιώντας συγκεκριμένους σχηματισμούς που σκοπό έχουν να καλύψουν ικανοποιητικά ένα μεγάλο μέρος του γηπέδου (πενταμελής υποδοχή σε W ήτετραμελήυποδοχήσεu) Σκοπός της υποδοχής του σερβίς είναι να στείλει την μπάλα στον πασαδόρο της ομάδας που δεν συμμετέχει στην υποδοχή
ΟΙ ΔΕΞΙΟΤΗΤΕΣ ΤΟΥ ΑΓΩΝΑ Η πάσα με δάχτυλα χρησιμοποιείται κυρίως από τον πασαδόρο για να μεταβιβάσει την μπάλα με ακρίβεια προς κάποιον επιθετικό της ομάδας του Η πάσα αποτελεί τη δεύτερη επαφή της ομάδας με τη μπάλα Συνολικά σε ένα αγωνιστικό επεισόδιο μια ομάδα μπορεί να πραγματοποιήσει 3 επαφές που αυξάνονται σε 4 αν η μπάλα ακουμπήσει πρώτα στο μπλοκ
ΟΙ ΔΕΞΙΟΤΗΤΕΣ ΤΟΥ ΑΓΩΝΑ Η επίθεση είναι η ενέργεια που κάνουν οι επιθετικοί παίκτες με σκοπό την κατάκτηση του πόντου Η επίθεση είναι από τις πιο εντυπωσιακές ενέργειες στο βόλεϊ Υπάρχουν 2 διαφορετικά είδη επίθεσης: α) επίθεση μετά από υποδοχή του σερβίς β) επίθεση μετά από άμυνα εδάφους (αντεπίθεση)
ΟΙ ΔΕΞΙΟΤΗΤΕΣ ΤΟΥ ΑΓΩΝΑ Το μπλοκ είναι η ενέργεια που γίνεται από τους παίκτες της επιθετικής ζώνης με σκοπό να σταματήσουν την επιθετική ενέργεια του αντιπάλου Το μπλοκ διαχωρίζεται ανάλογα με τον αριθμό των παικτών σε: α) μονό, β) διπλό γ) τριπλό και ανάλογα με την τεχνική των χεριών πάνω στην μπάλα σε: α) παθητικό μπλοκ β) ενεργητικό μπλοκ
ΟΙ ΔΕΞΙΟΤΗΤΕΣ ΤΟΥ ΑΓΩΝΑ Η άμυνα εδάφους χρησιμοποιείται από τους παίκτες της ομάδας που δεν συμμετέχουν στο μπλοκ με σκοπό να μην αφήσουν την μπάλα να καταλήξει στο έδαφος και χάσουν τον πόντο, αλλά να να συνεχιστεί το παιχνίδι και να πραγματοποιήσουν αντεπίθεση Η πιο συνηθισμένη τεχνική άμυνας γίνεται με τους πήχεις των χεριών (μανσέτα)
ΠΡΩΤΟΚΟΛΛΟ ΑΓΩΝΑ, ΣΦΑΛΜΑΤΑ ΚΑΙ ΔΙΑΙΤΗΤΕΣ Το πρωτόκολλο του αγώνα είναι το φύλλο αγώνα όπου καταγράφονται οι παίκτες, οι προπονητές, οι πόντοι, οι αλλαγές, τα σφάλματα και τα σετ του αγώνα τον αγώνα διευθύνουν 2 διαιτητές: α) ο πρώτος διαιτητής που κάθεται σε μια σκάλα στην κεντρική γραμμή στο ύψος του φιλέ και είναι ο άρχοντας του αγώνα και β) ο δεύτερος διαιτητής που είναι ο βοηθός του πρώτου διαιτητή Οι διαιτητές ελέγχουν το σκορ, σφυρίζουν τα σφάλματα κανονισμών που κάνουν οι παίκτες κατά τη διάρκεια του αγώνα και γενικά είναι υπεύθυνοι για την ομαλή διεξαγωγή του αγώνα
ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ ΣΤΑ ΒΑΣΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΤΟΥ ΑΘΛΗΜΑΤΟΣ Πόσοι παίκτες συμμετέχουν στην υποδοχή του σερβίς σε σχήμα W? α) 3 παίκτες β) 4 παίκτες γ) 5 παίκτες δ) 6 παίκτες Ποιος είναι ο μέγιστος αριθμός παικτών που μπορούν να συμμετάσχουν στην υποδοχή του σερβίς σε σχήμα U? α) 2 παίκτες β) 3 παίκτες γ) 4 παίκτες δ) 5 παίκτες Το βόλεϊ παίζεται μεταξύ δύο ομάδων όπου η κάθε ομάδα αποτελείται από: α) 4 παίκτες β) 5 παίκτες γ) 6 παίκτες δ) 7 παίκτες Ο μέγιστος αριθμός επαφών με την μπάλα που έχει δικαίωμα να κάνει μια ομάδα είναι: α) δύο συν την επαφή του μπλοκ (3 επαφές) β) τρεις συν την επαφή του μπλοκ (4 επαφές) γ) τέσσερις συν την επαφή του μπλοκ (5 επαφές) δ) ισχύουν όλα τα παραπάνω
ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΣΤΑ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ Πόσοι παίκτες συμμετέχουν στην υποδοχή του σερβίς σε σχήμα W? γ) 5 παίκτες Ποιος είναι ο μέγιστος αριθμός παικτών που μπορούν να συμμετάσχουν στην υποδοχή του σερβίς σε σχήμα U? δ) 5 παίκτες Το βόλεϊ παίζεται μεταξύ δύο ομάδων όπου η κάθε ομάδα αποτελείται από: γ) 6 παίκτες Ο μέγιστος αριθμός επαφών με την μπάλα που έχει δικαίωμα να κάνει μια ομάδα είναι: β) τρεις συν την επαφή του μπλοκ (4 επαφές)
ΘΕΜΑΤΑ ΓΙΑ ΣΥΖΗΤΗΣΗ 1. Σχολιάστε τις αγωνιστικές φάσεις του βόλεϊ και συζητήστε τα πλεονεκτήματα, τα μειονεκτήματα και την βαρύτητα -σημαντικότητα των κάθε φάσεων σε ένα αγωνιστικό επεισόδιο. 2. Συζητήστε τη σημερινή μορφή του αθλήματος του βόλεϊ και αναπτύξτε παραδείγματα, ιδέες, προτάσεις που θα μπορούσαν να εφαρμοσθούν ώστε να γίνει περισσότερο κατανοητό το άθλημα στις μικρές ηλικίες
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ Ζέτου, Ε., Χαριτωνίδης, Κ. (2001).Η διδασκαλία της Πετοσφαίρισης. Τόμος Ι University Studio press. Ζέτου, Ε., Χαριτωνίδης, Κ. (2002).Η διδασκαλία της Πετοσφαίρισης. Τόμος IΙ University Studio press. Papageorgiou, A., Spitzley, W. (1994). Handbuch fuer Volleyball. Πατσιαούρας Α. (2006). Πετοσφαίριση. Θεωρία, τεχνική, μεθοδολογία, ειδική διδακτική & κανονισμοί. ΑΣΕΠ, κλάδος Φυσικής Αγωγής. Εκδόσεις ΣΑΛΤΟ, Θεσσαλονίκη.