ΕΛΑΙΟΛΑΔΟ ΕΚΘΕΣΗ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΓΟΡΑ ΤΗΣ ΟΛΛΑΝΔΙΑΣ 2015 Γραφείο Οικονομικών και Εμπορικών Υποθέσεων ~ Ελληνική Πρεσβεία της Χάγης ~ Δεκέμβριος 2015 1
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Εισαγωγή 3 Η χώρα της Ολλανδίας...3 Συσκευασίες...4 Τιμές καταναλωτή 4 Στατιστικές για τις εισαγωγές ελαιόλαδου στην Ολλανδία....5 Καταστήματα στην Ολλανδία 7 Ανταγωνιστικότητα 7 Παράρτημα.8 Βιβλιογραφία 12 2
ΕΙΣΑΓΩΓΗ Μέχρι τις αρχές της δεκαετίας του 1990, η διατροφή των Ολλανδών δεν περιελάμβανε ως βασικό στοιχείο της το ελαιόλαδο, καθώς ήταν πλούσια σε φυτικά λίπη και έλαια, με συνέπεια την περιορισμένη κατανάλωση ελαιολάδου. Ωστόσο, σταδιακά, οι καταναλωτικές συνήθειες των Ολλανδών άρχισαν να αλλάζουν και να προσαρμόζονται σε ένα πιο υγιεινό πρότυπο διατροφής. Ως αποτέλεσμα, η κατανάλωση ελαιολάδου στην Ολλανδία ανήλθε από έναν (1) τόνο το 1990 σε 14,8 τόνους το 2013. Το μεγαλύτερο μερίδιο αγοράς συσκευασμένου ελαιόλαδου (ιδιωτικής και μη ετικέτας) στις ολλανδικές υπεραγορές κατέχει η Ισπανία. Ενδεικτικά, στις μεγαλύτερες υπεραγορές, όπως ο Albert Heijn και ο Dirk van de Broek, τα ελαιόλαδα με την επωνυμία των υπεραγορών (ιδιωτικής ετικέτας) προέρχονται από την Ισπανία, ενώ ακολουθούν επώνυμα ελαιόλαδα, όπως το Bertolli (Uniliver) από την Ιταλία και το Carbonell από την Ισπανία. Η ΧΩΡΑ ΤΗΣ ΟΛΛΑΝΔΙΑΣ Οι εισαγωγές και οι εξαγωγές στην Ολλανδία στα φυτικά λάδια και λίπη κατέχουνε σημαντική θέση στην αγορά και φτάνουνε τα 2.547.804 (σε 1.000 ευρώ) σε αξία εισαγωγών. Πιο συγκεκριμένα, το ποσοστό εισαγωγής ελαιόλαδου καταλαμβάνει το 0,8-0,1% της παραπάνω αξίας. Από αυτό παρατηρούμε ότι η εισαγωγή ελαιόλαδου αποτελεί ένα σημαντικό κομμάτι της αγοράς της Ολλανδίας. Όπως φαίνονται και στα στατιστικά στοιχεία του Πίνακα 2 και 3 στο Παράρτημα η κατανάλωση του ελαιόλαδου των Ολλανδών έχει αυξηθεί σημαντικά με αποκορύφωμα το 2009 και μετά ακολουθώντας μια σταθερή πορεία. Οι εισαγωγές ελαιόλαδου είναι επίσης αυξητικές και ακολουθούνε παράλληλη πορεία με τις καταναλωτικές συνήθειες της Ολλανδίας στο ελαιόλαδο (πίνακες 2, 3, 4). ΕΙΔΗ ΕΛΑΙΟΛΑΔΟΥ Το συσκευασμένο ελαιόλαδο, που πωλείται στις ολλανδικές υπεραγορές διακρίνεται σε τρεις κατηγορίες: 1. Εξαιρετικά παρθένο ελαιόλαδο ( extra vierge olijfolie) με οξύτητα < 0,9 βαθμούς. 2. Παρθένο (απαλό) ελαιόλαδο (mild/vierge olijfolie) με οξύτητα από 1 2 βαθμούς. 3. Ελαιόλαδο (olijfolie) με οξύτητα > 2 βαθμούς. 3
ΣΥΣΚΕΥΑΣΙΑ Οι πλέον διαδεδομένες συσκευασίες είναι το γυάλινο μπουκάλι του ενός (1) λίτρου, των 500 ml και των 250 ml. Ωστόσο στην ολλανδική αγορά και ιδιαίτερα στη χονδρική πώληση κυκλοφορούν και διαφορετικές συσκευασίες των δύο (2) λίτρων και των 750 ml. ΛΙΑΝΙΚΗ ΤΙΜΗ Η λιανική τιμή πώλησης του ελαιολάδου ποικίλει ανάλογα με τη συσκευασία και τον χώρο πώλησης. Στις μεγάλες υπεραγορές, η τιμή πώλησης του συσκευασμένου (απλού) ελαιόλαδου κυμαίνεται από 2-3 ευρώ για τα 500 ml, ενώ αυτή του έξτρα παρθένου ελαιολάδου (που ενδιαφέρει και τη χώρα μας) κυμαίνεται από 2,5 έως 4 ευρώ τα 500 ml. Στα εξειδικευμένα καταστήματα πώλησης τροφίμων (delicatessen) η τιμή πώλησης είναι υψηλότερη, ενώ στις λαϊκές αγορές, όπου πωλείται και χύμα ελαιόλαδο είναι χαμηλότερη. Μέσος όρος τιμών, εξαιρετικά παρθένο ελαιόλαδο 5 4 3 2 500ml 750ml 1L 1 0 Στα διαγράμματα παρακάτω, παρουσιάζονται αναλυτικοί πίνακες με βάση στοιχεία της Ευρωπαϊκής Στατιστικής Υπηρεσίας σχετικά με τις εξαγωγές της Ελλάδας, της Ιταλίας και Ισπανίας για λόγους σύγκρισης. (Πηγή: Eurostat, EU trade by HS6, 22/04/2015) 4
25.000.000.000 20.000.000.000 15.000.000.000 10.000.000.000 5.000.000.000 0 2009 Διάγραμμα 1:Σύγκριση εξαγωγών στην Ολλανδία (σε ευρώ) 2010 2011 2012 2013 2014 Ελλάδα Ιταλία Ισπανία Περίοδος/Εξαγωγέας Ελλάδα Ιταλία Ισπανία Ιαν.- Δεκ. 2009 2,720,869,077 18,043,292,794 12,258,468,883 Ιαν.- Δεκ. 2010 2,667,700,539 21,076,847,686 14,804,382,605 Ιαν.- Δεκ.. 2011 2,497,063,968 22,368,171,148 14,318,858,257 Ιαν.- Δεκ.. 2012 2,267,982,390 22,442,540,240 13,872,646,143 Ιαν.- Δεκ.. 2013 2,354,944,513 22,391,755,045 13,368,194,847 Ιαν.- Δεκ. 2014 2,481,350,845 21,326,025,733 14,327,557,719 Διάγραμμα 2:Σύγκριση εξαγωγών στην Ολλανδία (σε 100 kg) 140.000.000 120.000.000 100.000.000 80.000.000 60.000.000 40.000.000 Ελλάδα Ιταλία Ισπανία 20.000.000 0 2009 2010 2011 2012 2013 2014 Περίοδος/Εξαγωγέας Ελλάδα Ιταλία Ισπανία Ιαν.- Δεκ. 2009 10,849,300 98,885,664 52,457,893 Ιαν.- Δεκ. 2010 9,886,199 105,640,375 57,710,234 Ιαν.- Δεκ. 2011 10,021,152 118,568,023 54,277,597 Ιαν.- Δεκ. 2012 8,423,267 112,930,924 58,879,882 Ιαν.- Δεκ. 2013 13,444,270 121,345,275 69,635,924 Ιαν.- Δεκ.. 2014 11,464,449 100,228,325 61,116,752 5
250.000.000.000 Διάγραμμα 3:Σύγκριση εξαγωγών στη ΕΕ 28 (σε ευρώ) 200.000.000.000 150.000.000.000 100.000.000.000 Ελλάδα Ιταλία Ισπανία 50.000.000.000 0 2009 2010 2011 2012 2013 2014 Περίοδος/Εξαγωγέας Ελλάδα Ιταλία Ισπανία Ιαν.- Δεκ. 2009 29,874,825,469 179,309,105,277 134,979,215,257 Ιαν.- Δεκ.. 2010 27,216,133,304 205,421,671,793 151,082,075,653 Ιαν.- Δεκ. 2011 25,527,970,518 219,654,658,872 153,256,793,983 Ιαν.- Δεκ. 2012 22,724,409,379 205,105,713,523 141,891,020,070 Ιαν.- Δεκ. 2013 22,569,780,875 200,808,201,933 142,656,502,481 Ιαν.- Δεκ. 2014 23,657,353,549 205,150,185,149 153,554,624,163 1.200.000.000 1.000.000.000 Διάγραμμα 4: Σύγκριση εξαγωγών στη ΕΕ 28 (σε 100 kg) 800.000.000 600.000.000 400.000.000 Ελλάδα Ιταλία Ισπανία 200.000.000 0 2009 2010 2011 2012 2013 2014 Περίοδος/Εξαγωγέας Ελλάδα Ιταλία Ισπανία Ιαν.- Δεκ. 2009 139,697,589 983,942,350 698,601,747 Ιαν.- Δεκ.. 2010 135,590,998 1,111,473,706 775,014,565 Ιαν.- Δεκ. 2011 133,979,327 1,125,855,340 723,777,389 Ιαν.- Δεκ.. 2012 118,561,203 1,050,404,774 679,306,423 Ιαν.- Δεκ. 2013 130,998,691 1,055,909,743 707,178,703 Ιαν.- Δεκ. 2014 130,546,151 1,085,492,753 748,388,015 6
ΚΑΤΑΣΤΗΜΑΤΑ Οι μεγαλύτερες λιανεμπορικές αλυσίδες στην Ολλανδία είναι: Albert Heijn Dirk van de Broek Jumbo Lidl Aldi Coop Spar Makro Voomar Λίστα των λιανεμπορικών αλυσίδων: http://en.wikipedia.org/wiki/list_of_supermarket_chains_in_the_netherlands ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΤΙΚΟΤΗΤΑ Χρήσιμες συμβουλές για τους παραγωγούς που θα ήθελαν να εξάγουν στην Ολλανδία είναι: Ποιότητα Συσκευασία Διαδικτυακή σελίδα του προϊόντος Διαφήμιση Τα περισσότερα προϊόντα στην Ολλανδία έχουνε μια διαδικτυακή σελίδα ώστε να υπάρχουνε οι περισσότερες πληροφορίες εκεί, όπως επίσης και οι καταναλωτές να μπορέσουν να ανατρέξουν εκεί για την παραγγελία των προϊόντων. Οι on-line αγορές είναι διαδεδομένες στην χώρα της Ολλανδίας. Μεγαλύτερο βάρος θα πρέπει να πέσει στην διαφήμιση για να γνωστοποιηθεί το προϊόν στις αγορές και να αναδειχθούν τα μοναδικά χαρακτηριστικά του. Η επωνυμία είναι ένα συν καθώς μπορεί να εδραιωθεί ένα όνομα και αξιοπιστία γύρω από το συγκεκριμένο προϊόν. 7
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Πίνακας 1: Τιμές σούπερ-μάρκετ Supermarket Ονομασία Προϊόντος Ποσότητα Τιμή Προέλευση Albert Heijn AH Olijfolie 1L 4,99 Spain AH Olijfolie extra vierge 1L 4,85 Spain AH Olijfolie mild 1L 4,99 Spain AH Olijfolie 500ml 2,89 Spain AH Olijfolie extra vierge 500ml 2,69 Spain AH Olijfolie mild 500ml 2,89 Spain AH Olijfolie 250ml 1,79 Spain AH Olijfolie extra vierge 250ml 1,62 Spain AH Olijfolie mild 250ml 1,79 Spain AH BASIC Olijfolie extra vierge 1L 3,99 Spain AH Excellent Olijfolie extra vierge Italiaans 500ml 3,79 Italy AH Excellent Olijfolie extra vierge Grieks 500ml 3,79 Greece AH Excellent Olijfolie extra vierge Spaans 500ml 3,79 Spain AH Excellent Australiesche olijfolie 500ml 3,79 Australia AH puur&eerlijk biologische olijfolie extra vierge 500ml 4,49 Bertolli Extra vergine olijfolie originale 1L 5,69 Italy Bertolli Olijfolie classico 1L 6,09 Italy Bertolli Olijfolie classico 500ml 3,55 Italy Bertolli Olijfolie originale 500ml 3,15 Italy Berolli Olio di oliva classico 2L 9,99 Italy Berolli Extra vergine olio di olivia classico 2L 9,99 Italy Bertolli Extra vergine olio di oliva 250ml 2,70 Italy Bertolli Extra vergine olijfolie gentile 500ml 5,21 Italy Bertolli Olio di oliva extra vergine bio 500ml 5,45 Italy Bertolli Olio di oliva classico 250ml 2,99 Italy Bertolli Delicato 1L 6,09 Italy Bertolli Delicato 500ml 3,55 Italy Bertolli Extra vergine olio di oliva (olijfolie) 1L 6,59 Italy Monini Olijfolie gran frutatto extra vierge 500ml 4,94 Italy Monini Bios organic extra virgin olive oil 500ml 5,99 Italy Monini Olijfolie IGP Toscane 500ml 7,99 Italy Monini Classico extra vierge olijfolie 500ml 3,99 Italy Carbonell Extra vergine Spaanse olijfolie 750ml 5,55 Spain Carbonell Traditioneel Spaanse olijfolie 500ml 3,56 Spain Carbonell Extra vergine Spaanse olijfolie 500ml 3,59 Spain Grand'Italia Olio di oliva classico 500ml 3,39 Italy Spar Diamant olijfolie 2L 7,50 Italy Dirk van de Broek Carbonell Traditioneel 750ml 5,39 Spain Carbonell Extra vergine 750ml 5,29 Spain Olijfolie Bio 500ml 3,89 Italy 8
Olijfolie mild 500ml 2,35 Olijfolie extra vierge 500ml 2,35 Olijfolie traditioneel 500ml 2,35 Olijfolie mild 250ml 1,49 Olijfolie extra vierge 250ml 1,49 Olijfolie traditioneel 250ml 1,49 Olio 1L 2,99 Belgium Olio extra vierge 1L 3,79 Belgium Bertolli Olijfolie classico 750ml 4,49 Italy Bertolli Olijfolie extra vergine 750ml 4,09 Italy LIDL Primadonna extra vierge 1L 4,20 Italy Primadonna extra vierge 750ml 3,15 Italy Luccese Italiaanse extra vierge 1L 5,98 Italy Luccese Italiaanse extra vierge 500ml 2,99 Italy Vita d'or olijfolie 1L 3,20 Vita d'or olijfolie 453ml 1,39 Voomar Voomar Olijfolie Markant extra vierge 500ml 2,49 Voomar Olijfolie Markant traditioneel 500ml 2,39 Voomar Olijfolie Markant mild 500ml 2,39 Voomar Olijfolie Markant fruitige 1L 3,49 Greece Voomar Olijfolie Markant pittige 1L 3,49 Greece Carbonell extra virgen 750ml 5,29 Spain Carbonell traditioneel 750ml 5,39 Spain Carbonell extra virgen 500ml 3,39 Spain Carbonell traditioneel 500ml 3,35 Spain Carbonell mild 500ml 3,49 Spain Bertolli classico olijfolie 750ml 4,49 Italy Bertolli extra vergine 750ml 4,49 Italy Bertolli bio olijfolie extra vergine 500ml 5,29 Italy Olio olijfolie EV 1L 3,69 Portugal Primoljio extra vergin olijfolie 250ml 4,79 Jumbo Jumbo olijfolie mild 1L 4,59 20%korting Jumbo olijfolie extra vierge 1L 4,49 20%korting Jumbo olijfolie classico 1L 4,59 20%korting Jumbo olijfolie classico 500ml 2,35 Spain Jumbo olijfolie extra vierge 500ml 2,35 Spain Carbonell extra vergen 1L 5,29 Spain Carbonell traditioneel 1L 5,29 Spain Carbonell mild 750ml 3,49 Spain Carbonell extra vergen 750ml 3,35 Spain Carbonell traditioneel 750ml 3,35 Spain Carbonell extra vergen 500ml 2,29 Spain Carbonell traditioneel 500ml 2,19 Spain Bertolli extra vergine gentile 750ml 4,49 Italy Bertolli extra vergine robusle 750ml 4,99 Italy Bertolli extra vergine BIO 750ml 5,29 Italy 9
Bertolli extra vergine originale 500ml 3,19 Italy Bertolli olio di oliva 500ml 3,25 Italy Bertolli extra vergine originale 250ml 2,35 Italy Bertolli olio di oliva 250ml 2,85 Italy Monini 750ml 3,49 Italy Πίνακας 2: Ελληνικές εξαγωγές αγνού παρθένου ελαιολάδου σε κράτη-μέλη της Ε.Ε. (σε 1000kg) H Ολλανδία βρίσκεται στην 14 η θέση με 131 τόνους παρθένου ελαιολάδου να έχουν εισαχθεί από την Ελλάδα το 2014, ενώ τις πρώτες θέσεις καταλαμβάνουν οι Ιταλία, Γερμανία και η Αυστρία. 1. ΙΤΑΛΙΑ 45.052 2. ΓΕΡΜΑΝΙΑ 3.958 3. ΑΥΣΤΡΙΑ 1.935 4. ΗΝΩΜΕΝΟ ΒΑΣΙΛΕΙΟ 1.028 5. ΚΥΠΡΟΣ 918 6. ΣΟΥΗΔΙΑ 877 7. ΙΣΠΑΝΙΑ 594 8. ΓΑΛΛΙΑ 502 9. ΒΟΥΛΓΑΡΙΑ 395 10. ΦΙΝΛΑΝΔΙΑ 386 11. ΒΕΛΓΙΟ 365 12. ΤΣΕΧΙΑ 334 13. ΡΟΥΜΑΝΙΑ 260 14. ΟΛΛΑΝΔΙΑ 131 15. ΔΑΝΙΑ 130 16. ΛΙΘΟΥΑΝΙΑ 87 17. ΠΟΛΩΝΙΑ 83 18. ΣΛΟΒΕΝΙΑ 45 19. ΚΡΟΑΤΙΑ 28 20. EΣΘΟΝΙΑ 25 21. ΣΛΟΒΑΚΙΑ 9 22. ΛΕΤΤΟΝΙΑ 8 23. IΡΛΑΝΔΙΑ 7 24. ΟΥΓΓΑΡΙΑ 5 25. MAΛΤΑ 1 26. ΛΟΥΞΕΜΒΟΥΡΓΟ 0,4 Πηγή: Eurostat 10
Πίνακας 3: Ολλανδικές εισαγωγές παρθένου ελαιολάδου από κράτη-μέλη της Ε.Ε. (σε 1000kg) Ακολουθεί πίνακας με τις Ολλανδικές εισαγωγές λαδιού από κράτη μέλη της Ε.Ε. κατά την ίδια περίοδο, Ιανουάριος-Δεκέμβριος 2014. H Ελλάδα αποτελεί τον 6 ο μεγαλύτερο προμηθευτή παρθένου ελαιολάδου για την αγορά της Ολλανδίας, με 131 τόνους να έχουν εισαχθεί στην Ολλανδία από την Ελλάδα, το 2014. 1. ΙΣΠΑΝΙΑ 6.378 2. ITΑΛΙΑ 2.169 3. ΓΕΡΜΑΝΙΑ 1.005 4. ΒΕΛΓΙΟ 393 5. ΠΟΡΤΟΓΑΛΙΑ 285 6. ΕΛΛΑΔΑ 131 7. ΓΑΛΛΙΑ 52 8. ΗΝΩΜΕΝΟ ΒΑΣΙΛΕΙΟ 108 9. ΟΥΓΓΑΡΙΑ 4,5 10. ΣΛΟΒΕΝΙΑ 0,2 11. ΚΡΟΑΤΙΑ 0,2 12. ΔΑΝΙΑ 0,1 Πηγή: Eurostat 11
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ CBS Statistics Netherlands (http://www.cbs.nl/nl-nl/menu/home/default.htm) International Olive Council (World Olive Oil Figures - International Olive Council) FAOSTAT Food and Agriculture Organization of the United Nations (http://faostat.fao.org/) Eurostat-International Trade Statistics- EU trade since 1995 by HS6 [DS-016893] 12