Προμήθεια στερεών βιοκαυσίμων. για μονάδες παραγωγής θερμότητας μεσαίας κλίμακας.

Προμήθεια στερεών βιοκαυσίμων για μονάδες παραγωγής θερμότητας μεσαίας κλίμακας www.bioenergy4business.eu 1

Copyright Bioenergy4Business 2016 Το έργο Β4Β χρηματοδοτείται από το πρόγραμμα στήριξης LCE 14 2014 με τίτλο Προώθηση στην αγορά της υπάρχουσας και αναδυόμενης αειφόρου βιοενέργειας που αποτελεί τμήμα του προγράμματος πλαισίου Horizon 2020 της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Όλες οι εκδόσεις αυτού του έργου αντανακλούν αποκλειστικά τις απόψεις των συντακτών. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεν είναι υπεύθυνη για οποιαδήποτε πιθανή χρήση των πληροφοριών που περιέχονται σε αυτές. Τα μέλη της ομάδας εργασίας του έργου Bioenergy4Business δεν φέρουν καμία ευθύνη για οποιουδήποτε είδους ζημιές που μπορεί να προκύψουν από τη χρήση αυτών των υλικών, συμπεριλαμβανομένων, ενδεικτικά και όχι περιοριστικά, των άμεσων, ειδικών, έμμεσων ή επακόλουθων ζημιών. 2

Περιεχόμενα 1. Bioenergy4Business 4 1.1 Το εργο 4 1.2 Υποσχομενοι τομεισ τησ αγορασ θερμοτητασ 4 1.3 Βασικοι κανονες της προμηθειας για θερμικες μοναδες βιομαζας 4 2. Στερεά βιοκαύσιμα 6 2.1 Καύσιμα βιομάζας που εξετάζονται 6 2.2 Προέλευση καυσίμων στερεής βιομάζας 6 2.3 Θέματα αειφορίας 7 3. Παραγωγή βιοκαυσίμων 8 3.1 Παραδειγματικές αλυσίδες εφοδιασμού 8 3.1.1 Ξυλώδη υλικά θρυμματισμένο ξύλο και pellets 8 3.1.2 Βιομάζα από στελέχη φυτών 11 3.2 Κριτήρια ποιότητας 12 4. Συστάσεις για προμηθευτές 14 4.1 Πως εξασφαλίζεται η ποιότητα του καυσίμου και η οικονομική αποδοτικότητα 14 4.2 Τεχνικές απαιτήσεις στο χώρο της μονάδας παραγωγής θερμότητας 16 4.3 Συμβόλαια προμήθειας βιομάζας 17 4.4 Δημόσιες σχέσεις 17 4.5 Υπηρεσίες 17 4.6 Κόστος προμήθειας βιομάζας 19 5. Παραδείγματα καλής πρακτικής 21 6. Επαφές και αναφορές 22 Επαφές 22 Αναφορές 23 3

1. Bioenergy4Business 1.1 Το εργο Το Bionergy4Business είναι ένα Ευρωπαϊκό έργο που χρηματοδοτείται από το πρόγραμμα HORIZON 2020 το οποίο υποστηρίζει και προωθεί τη χρήση των στερεών βιοκαυσίμων σε υποσχόμενους τομείς της Ευρωπαϊκής αγοράς. Αντικείμενο του έργου είναι η αύξηση της χρήσης των αειφορικά διαθέσιμων στερεών βιοκαυσίμων αντί του άνθρακα, του πετρελαίου ή του φυσικού αερίου για την παροχή θερμότητας σε εγκαταστάσεις μεσαίας κλίμακας (>100 kw μέχρι αρκετά MW θερμικού φορτίου) του δημόσιου και του εμπορικού τομέα. Το B4B εστιάζει στα στερεά βιοκαύσιμα, όπως τα υποπροϊόντα των βιομηχανιών ξύλου, το θρυμματισμένο ξύλο που προέρχεται από τα δάση, το άχυρο, τα pellets και τα στερεά γεωργικά υπολείμματα που χρησιμοποιούνται σε υπάρχουσες και νέες, μεσαίου μεγέθους, θερμικές μονάδες με ή χωρίς δίκτυο τηλεθέρμανσης. 1.2 Υποσχομενοι τομεισ τησ αγορασ θερμοτητασ Οι παρακάτω τομείς της αγοράς θερμότητας έχουν εντοπισθεί ως οι πιο υποσχόμενοι για χρήση στερεών βιοκαυσίμων για παραγωγή θερμότητας μόνο, στις χώρες που συμμετέχουν στο έργο: 1.3 Βασικοι κανονες της προμηθειας για θερμικες μοναδες βιομαζας Οι προμηθευτές βιομάζας αντιμετωπίζουν συνήθως τις παρακάτω προκλήσεις: Οι χαμηλές τιμές του πετρελαίου και του φυσικού αερίου μειώνουν την ανταγωνιστικότητα των θερμικών μονάδων βιομάζας. Τα πιο αυστηρά όρια εκπομπών μπορεί να απαιτούν την εγκατάσταση κατακρημνιστών συλλεκτών σκόνης ή τη χρήση υψηλής ποιότητας καυσίμων. Και τα δύο οδηγούν σε υψηλότερα κόστη. εναλλακτική πρόταση, οι λύσεις θέρμανσης που βασίζονται στη βιομάζα πρέπει να έχουν υψηλή αξιοπιστία, να είναι ενεργειακά και οικονομικά αποδοτικές, όπως και η παράδοση του καυσίμου. Η ανάπτυξη της αγοράς των στερεών βιοκαυσίμων στα κράτη μέλη της ΕΕ, όπου η χρήση βιομάζας είναι πιο διαδεδομένη, δείχνει πως η εφαρμογή των τεχνολογιών παραγωγής θερμότητας με βιομάζα είναι μια ευρέως διαδεδομένη επιτυχημένη ιστορία. Υπάρχουν παρόλα αυτά πολλές χώρες που δεν εκμεταλλεύονται πλήρως το διαθέσιμο δυναμικό βιομάζας ώστε να αντικαταστήσουν τα ορυκτά καύσιμα με ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Για να αντιπροσωπεύουν μια οικονομική 4

Οι δυνητικοί επενδυτές θερμικών μονάδων βιομάζας επιθυμούν να επικεντρωθούν στις βασικές επιχειρηματικές τους δραστηριότητες και συχνά ζητούν την τελική παραλαβή. Στην περίπτωση που το καύσιμο δεν πληρεί τις απαραίτητες προϋποθέσεις θα πρέπει να απορρίπτεται. ολοκληρωμένες υπηρεσίες (συμβολαιοποιημένες υπηρεσίες για τη μονάδα ή περιστασιακή υπηρεσία προμήθειας καύσιμης βιομάζας). Η αξιοπιστία της προμήθειας καυσίμου και η χρήση σε περιφερειακό επίπεδο είναι σημαντικοί παράμετροι που λαμβάνουν υπόψη οι επενδυτές, όταν πρόκειται να πάρουν αποφάσεις Τα σχέδια για μακροχρόνια φροντίδα θα πρέπει να εξετασθούν στα πρώτα στάδια του σχεδιασμού. Για αυτό το σκοπό, οι επενδυτές ή οι σχεδιαστές θα πρέπει να επικοινωνούν με τους προμηθευτές βιομάζας για τεχνικά θέματα σχετικά με την άμεση και αξιόπιστη παράδοση καυσίμου. Οι αποτυχίες στο σχεδιασμό που δημιουργούν προβλήματα στην παράδοση καυσίμου (πρόσβαση στην αποθήκη καυσίμου, εκφόρτωση και προώθηση του καυσίμου στην αποθήκη) μπορεί να οδηγήσουν σε σημαντικά απρόβλεπτα κόστη, για όλη τη διάρκεια ζωής του έργου. Οι προμηθευτές βιομάζας θα πρέπει να συμβάλλουν με τις εμπειρίες και τη γνώση τους στην υποστήριξη των επενδυτών και των σχεδιαστών που πρέπει να συντονίσουν το έργο, εγγυώμενοι με αυτό τον τρόπο ομαλό σχεδιασμό και υλοποίηση των εγκαταστάσεων βιομάζας. Όσο υψηλότερη είναι η ποιότητα του καυσίμου βιομάζας που παραδίδεται σε σχέση περισσότερο με την υγρασία, το μέγεθος των τεμαχιδίων και το περιεχόμενο των προσμίξεων - τόσο χαμηλότερο είναι το κόστος για την κατασκευή των καυστήρων βιομάζας. Εκτός από το μέγεθος των σωματιδίων (προκαλώντας διαφορετικούς τρόπους τροφοδοσίας) η σταθερή ποιότητα καυσίμου είναι ένας από τους βασικούς λόγους που οι μικροί λέβητες pellet μπορούν είναι φθηνότεροι από αυτούς του θρυμματισμένου ξύλου: η τυποποίηση είναι δυνατή σε αυτές τις περιπτώσεις. Οι Καθώς το θρυμματισμένο ξύλο δεν έχει ακόμα βιομηχανικό πρότυπο που να εγγυάται ομοιόμορφη ποιότητα για το καύσιμο και την παράδοσή του, η μεταβαλλόμενη ποιότητα του μπορεί να οδηγήσει σε δυσλειτουργίες και γι αυτό σε υψηλότερα λειτουργικά λέβητες θρυμματισμένου ξύλου, ειδικά αυτοί που χρησιμοποιούν καύσιμο με ποσοστό υγρασίας πάνω από 50%, διαθέτουν σημαντικές πυρίμαχες επενδύσεις, οι οποίες αυξάνουν το κόστος του θαλάμου καύσης. κόστη. Τα συστήματα που χρησιμοποιούν ως καύσιμο το θρυμματισμένο ξύλο έχουν σχεδιαστεί για ορισμένο εύρος ποιότητας καυσίμου, μόνο. Έτσι, το καύσιμο θα πρέπει να παραδίδεται με σταθερή ποιότητα. Η ποιότητα του καυσίμου θα πρέπει να ελέγχεται από τον υπεύθυνο λειτουργίας της μονάδας πριν Ορισμένοι δυνητικοί πελάτες και το κοινό είναι σκεπτικοί σχετικά με τη βιωσιμότητα και την οικονομική αποδοτικότητα της ενεργειακής χρήσης του ξύλου. Καθώς συχνά δεν υπάρχουν ίσοι όροι ανταγωνισμού ανάμεσα στα ορυκτά και στα βιοκαύσιμα, τα τελευταία θα πρέπει να λαμβάνουν 5

δημόσια οικονομική βοήθεια. Οι εγκαταστάσεις που λαμβάνουν επιδοτήσεις φαίνονται στην κοινωνία πιο ενδιαφέρουσες. Γι αυτό είναι απαραίτητο να σχεδιάζονται και να υλοποιούνται προσεκτικά τα έργα παραγωγής θερμότητας από βιομάζα ώστε να εξασφαλίζεται ότι χρησιμοποιούνται μόνο αποδοτικά καύσιμα, να ενημερώνεται ο τοπικός πληθυσμός για το έργο και να εξηγούνται τα κοινωνικά, τα περιβαλλοντικά, τα κλιματικά και τα πλεονεκτήματα ασφάλειας, όπως η προστιθέμενη αξία για την περιφέρεια, η ασφάλεια εφοδιασμού ενέργειας, ο μετριασμός του φαινομένου του θερμοκηπίου, έχοντας τελικά ένα εξαιρετικά ανθεκτικό σύστημα παροχής ενέργειας. 2. Στερεά βιοκαύσιμα 2.1 Καύσιμα βιομάζας που εξετάζονται Θρυμματισμένο ξύλο Pellets Άχυρο 2.2 Προέλευση καυσίμων στερεής βιομάζας Πηγές πρώτων υλών για την παραγωγή στερεών καυσίμων είναι: Τα υπολείμματα πριστηρίου προκύπτουν από την επεξεργασία του ξύλου στα τοπικά πριστήρια. Ο φλοιός και το ποσοστό φυλλοβόλων/ κωνοφόρων είναι χαμηλό, κάτι που επιτρέπει τη χρήση πολύ καλής ποιότητας θρυμματισμένου ξύλου. Επιπλέον, τα υποπροϊόντα πριστηρίου (ειδικά πριονίδια και ροκανίδια) χρησιμοποιούνται ως πρώτη ύλη για την παραγωγή pellets. Η στρογγύλη ξυλεία, ως τμήμα του κορμού δέντρου, δεν χρησιμοποιείται για υλικό, λόγω της μικρής διαμέτρου. Αυτή η πηγή βιομάζας έχει σχετικά χαμηλό ποσοστό φλοιού και βελονών. Τα υπολείμματα ξύλου από τη διαχείριση των δασών είναι υπολείμματα από διάφορες δραστηριότητες διαχείρισης (φροντίδα νεαρών συστάδων, αραιώσεις, τελικές υλοτομίες) που δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως ξύλο επιπλοποιίας ή ως βιομηχανική ξυλεία, λόγω κορυφή του δέντρου ή τα κλαδιά. Τα υπολείμματα ξύλου συνήθως έχουν υψηλό ποσοστό φλοιού, βελονών/φύλλων. Η χρήση τους για βιομηχανικό θρυμματισμένο ξύλο είναι επομένως η κανονική παραλλαγή, μόνο ορισμένα κλαδιά είναι επίσης διαθέσιμα για βασικά αγαθά. Το υλικό/ξύλο από τη διαχείριση του τοπίου (LPM) προκύπτει κατά τη διάρκεια λήψης μέτρων στο τοπίο και προστασίας της φύσης και συντήρηση της βλάστησης στις οδούς. Τα υπολείμματα ξύλου συνήθως έχουν υψηλό ποσοστό φλοιού, βελονών και φύλλων. Το βιοκαύσιμο είναι συχνά επιβαρυμένο με χώμα ή βαρέα μέταλλα που προέρχονται από τα καυσαέρια των οχημάτων. Ξύλο από φυτείες μικρού περίτροπου χρόνου (SRC) (κυρίως λεύκες και ιτιές) μπορεί επίσης να χρησιμοποιηθεί. Ανάλογα με τη διάρκεια ανάπτυξης και τον περίτροπο χρόνο, μπορούν να χρησιμοποιηθούν για καλής ποιότητας θρυμματισμένο ξύλο (σημείο αναφοράς: περίτροπος χρόνος τουλάχιστον 5 ετών ή διάμετρος κορμού μεγαλύτερη από 10cm). Το ξύλο από SRC είναι επίσης εναλλακτική πηγή για παραγωγή pellet. Γεωργικά παραπροϊόντα όπως το άχυρο (στελέχη και φύλλα από το αλωνισμό δημητριακών, ψυχανθών, ελαιούχων και ινωδών φυτών) μπορούν να συμβάλλουν σημαντικά σε έναν αειφόρο ενεργειακό εφοδιασμό. των μικρών διαμέτρων, όπως για παράδειγμα η 6

Πρώτη ύλη Μέση περιεκτικότητα σε νερό Πηγή Χρήση για: Παραγωγή ποιοτικού Υπολείμματα πριστηρίου 15 50% Περιφερειακά πριστήρια θρυμματισμένου ξύλου, Στρογγύλη ξυλεία 20 50% 45 55% Δασικά υπολείμματα 30 40% if stored on forest street over summer Υλικό από τη διαχείριση 45 60% τοπίου Φυτείες μικρού 45 55% περίτροπου χρόνου Δάση, περιφερειακά πριστήρια Κρατικά, Ιδιωτικά και δημοτικά δάση Ιδιωτικές και δημοτικές εταιρείες διαχείρισης τοπίου Φυτείες μικρού περίτροπου χρόνου pellets Παραγωγή ποιοτικού θρυμματισμένου ξύλου Βιομηχανικό και ίσως ποιοτικό θρυμματισμένο ξύλο Βιομηχανικό θρυμματισμένο ξύλο Βιομηχανικό και ποιοτικό θρυμματισμένο ξύλο Υλικό από στελέχη 15 20% Αγροτικά παραπροϊόντα Σε μονάδα καύσης άχυρου Πίνακας 1. Πηγή πρώτων υλών, χαρακτηριστικά και τρόπος χρήσης 2.3 Θέματα αειφορίας να γίνουν οι ακόλουθες συστάσεις: Η αγορά στερεής βιομάζας αναπτύσσεται γρήγορα τα τελευταία χρόνια. Η αειφόρος ανάπτυξη δεν περιορίζεται σε οικολογικές θεωρήσεις. Εκτός από την προστασία του περιβάλλοντος, η δημιουργία θέσεων εργασίας και η διατροφή του πληθυσμού είναι επίσης σημαντικά θέματα. Έτσι, η δύναμη της ενεργειακής χρήσης της βιομάζας σχετικά με την περιφερειακή προστιθέμενη αξία θα πρέπει να αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι της επικοινωνιακής στρατηγικής. Υπάρχει συζήτηση σχετικά με την αειφορεία της ενέργειας από βιομάζα. Για να διατηρηθεί η ζήτηση για τα στερεά καύσιμα βιομάζας, θα πρέπει να απαντηθούν οι ανησυχίες των ομάδων ενδιαφέροντος. Για αυτό οι προμηθευτές βιομάζας θα πρέπει να παρουσιάσουν αποδείξεις ότι οι πρώτες ύλες που χρησιμοποιούνται πληρούν τους κανόνες αειφορείας. Για να συνεχίσει να αναπτύσσεται ο τομέας παραγωγής θερμότητας από βιομάζα με αειφόρο τρόπο, μπορούν Χρησιμοποιείστε βιομάζα (ξύλο) από αειφορικά διαχειριζόμενα δάση και εξασφαλίστε πως νέα δέντρα θα αναπτυχθούν εκεί που τα δάση έχουν συγκομισθεί για βιομάζα και βιοενέργεια (SFM) Εστιάστε στην αξιοποίηση του ξύλου που έχει απομείνει από τη δασοπονία ή γεωργικές δραστηριότητες (αραιώσεις, άχυρο, κλπ) ή βιομηχανικές εφαρμογές (βιομηχανικό θρυμματισμένο ξύλο, πριονίδια, κλπ) Αποκτήστε το αποδεικτικό της αειφόρου 7

διαχείρισης των δασών μέσω προμηθειών από πιστοποιημένα δάση (FSC ή PEFC). Αυτό θα ενθαρρύνει επίσης τον τομέα για να πιστοποιήσει τη αειφορεία της διαχείρισης των δασών περαιτέρω. Προτιμήστε τοπικούς πόρους, τα περιφερειακά διαθέσιμα στερεά βιοκαύσιμα είναι η καλύτερη επιλογή αφού: Μειώνουν τις αποστάσεις μεταφοράς και τις σχετικές με αυτές εκπομπές Παράγουν την υψηλότερη δυνατή προστιθέμενη αξία αφού: o Κρατούν τα χρήματα που δαπανώνται για ενεργειακές υπηρεσίες στην περιφέρεια αντί να φεύγουν εκτός για ορυκτά καύσιμα o Ενεργοποιούν και εξασφαλίζουν την τοπική αγορά εργασίας και τις τοπικές επενδύσεις υποδομών o Ενισχύουν τη οικονομική αξία των τοπικών δασών χρηματοδοτώντας τη κατάλληλη διαχείριση των δασών Παρέχουν καλύτερες συνθήκες για τη δημιουργία αειφόρων, ανθεκτικών και κατανεμημένων ενεργειακών συστημάτων Ενισχύουν την τοπική αποδοχή των επενδύσεων της πράσινης ενέργειας και των επιδοτήσεων τους Διασφαλίζουν υψηλότερη ενεργειακή απόδοση για την ελαχιστοποίηση της ζήτησης των πόρων και των εκπομπών 3. Παραγωγή βιοκαυσίμων 3.1 Παραδειγματικές αλυσίδες εφοδιασμού 3.1.1 Ξυλώδη υλικά θρυμματισμένο ξύλο και pellets 3.1.1.1 Συγκομιδή ξυλωδών υλικών Θρυμματισμένο ξύλο από δάση Υπάρχουν διάφορα σενάρια για την παραγωγή θρυμματισμένου ξύλου. Το Σχήμα 1 επεξηγεί τα διάφορα στάδια της διαδικασίας και τις τοποθεσίες για την παραγωγή θρυμματισμένου ξύλου από δασική ξυλεία. Ανάλογα με τον ιδιοκτήτη του δάσους, τα διάφορα στάδια της διαδικασίας θα υλοποιηθούν με διαφορετικούς τρόπους. Τα φύλλα και οι βελόνες αυξάνουν την περιεκτικότητα σε νερό και τους κινδύνους στην αποθήκευση (πχ μέσω της παραγωγής σπορίων από μύκητες), έτσι τα δέντρα και τα υπολείμματα υλοτομίας συνήθως αποθέτονται για μερικούς μήνες στο έδαφος του δάσους ή σε δρόμους μετατόπισης, μέχρι τα φύλλα και οι βελόνες να πέσουν. Επιπλέον, τα φύλλα και οι βελόνες περιέχουν υψηλό ποσό θρεπτικών συστατικών που δεν πρέπει να απομακρυνθούν από την περιοχή του δάσους. Στο επόμενο στάδιο, τα δέντρα ή τα κλαδιά τεμαχίζονται σε δασικούς δρόμους. Έτσι χρησιμοποιούνται εκτεινόμενοι, αρθρωτοί, αυτοκινούμενοι ή προσαρτώμενοι θρυμματιστές. Επιπλέον, κάποια μηχανήματα μπορούν να συγκομίζουν ολόκληρα δέντρα και να παράγουν απευθείας θρυμματισμένο ξύλο. Αυτά τα μηχανήματα είναι κατασκευασμένα με τρόπο παρόμοιο με τους θρυμματιστές μεγάλης κλίμακας. Ένας χειριστής ελέγχει τις συνηθισμένες λειτουργίες υλοτομίας, αποκλάδωσης και κάθετων τομών. Αφού έχει επιτευχθεί η απαραίτητη διαμόρφωση, κόβεται η κορυφή του δέντρου που έχει απομείνει. Αυτό συμβαίνει επίσης με ολόκληρα δέντρα αν έχουν μικρή διάμετρο. Για να αποφευχθούν επιπτώσεις στο έδαφος, το θρυμματισμένο ξύλο που δεν παράγεται απευθείας 8

Σχήμα1. Αλυσίδα διαδικασιών για την προμήθεια θρυμματισμένου ξύλου με διαφορετική περιεκτικότητα σε νερό (w) [1] στο δάσος αλλά μεταφέρεται με ρυμουλκούμενα με ανατροπή και με οχήματα τακτικών δρομολογίων σε επιστρωμένους δρόμους και από εκεί μεταφέρονται τελικά σε μεγαλύτερες μονάδες μεταφοράς (ρυμουλκούμενο με ανατροπή, κοντέινερ, κλπ.) ξύλο (γραμμές δεμάτων). Όπως συμβαίνει όταν συγκομίζονται δέντρα μικρής διαμέτρου, στις γραμμές δεμάτων μπορεί να εφαρμόζονται πολύ διαφορετικοί βαθμοί μηχανοποίησης (πχ. με μηχανική, χειροκακτική ή πλήρως μηχανική διαδικασία). Με αυτό τον τρόπο οι γραμμές δεμάτων υλοποιούνται πάντα βήμα-βήμα, Αν η παραγωγή του θρυμματισμένου ξύλου γίνει ακριβώς πριν την ημερομηνία παράδοσης, η δεδομένου ότι είναι απαραίτητα περαιτέρω βήματα εργασίας (φόρτωση, μεταφορά, τεμαχισμός). (Σχήμα 2). εφοδιαστική αλυσίδα ονομάζεται άμεση. Σε αυτή την περίπτωση, το περιεχόμενο νερό στο καύσιμο, μπορεί Γραμμές δεμάτων (διαδικασία βήμα-βήμα) να ρυθμιστεί μόνο αν επιλεγεί η κατάλληλη στιγμή για τη συγκομιδή (καιρός και εποχή). Αντίθετα, στην περίπτωση της έμμεσης εφοδιαστικής αλυσίδας, το ακατέργαστο θρυμματισμένο ξύλο αποθηκεύεται. Σε αυτή την περίπτωση, το περιεχόμενο του νερό μπορεί να επηρεαστεί με φυσικούς ή τεχνητούς τρόπους ξήρανσης. Πάνω απ όλα, η εφοδιαστική αλυσίδα του θρυμματισμένου ξύλου καθορίζεται από την επιλεγείσα μέθοδο συγκομιδής. Κατά τη διάρκεια της συγκομιδής ολόκληρων δέντρων, οι βλαστοί και τα υπόλοιπα πράσινα τμήματα διαχωρίζονται και συλλέγονται σε δέματα ή συλλέγονται και μεταφέρονται σε ένα σταθμό εκφόρτωσης. Αφού αποθηκευτεί, το υλικό κόβεται σε μικρά τμήματα, συνήθως σε ένα κεντρικό χώρο επεξεργασίας ο οποίος μπορεί να είναι εκεί όπου θα χρησιμοποιηθεί για την παραγωγή ενέργειας. Θρυμματισμένο ξύλο από φυτείες μικρού περίπτροπου χρόνου Το πλεονέκτημα της βήμα-βήμα συγκομιδής των φυτειών μικρού περίτροπου χρόνου είναι η καλύτερη Το ξύλο από φυτείες μικρού περίτροπου χρόνου μπορεί να μετατραπεί σε θρυμματισμένο ξύλο απευθείας στο χωράφι (γραμμές θρυμματισμένου ξύλου). Εναλλακτικά, ολόκληρο το δέντρο συγκομίζεται, αποθηκεύεται προσωρινά και μετά μετατρέπεται σε θρυμματισμένο δυνατότητα αποθήκευσης και έτσι η καλύτερη δυνατότητα για μετέπειτα ξήρανση του υλικού. Αυτό μπορεί να είναι ένα βασικό οικονομικό πλεονέκτημα. Αν για την καλύτερη αξιοποίηση του υλικού είναι απαραίτητη η χαμηλή περιεκτικότητα σε νερό, δεν είναι 9

Σχήμα 2. Προμήθεια θρυμματισμένου ξύλου από φυτείες μικρού περίτροπου χρόνου διαδικασία γραμμών δεμάτων και θρυμματισμένου ξύλου (αυτοκινούμενες) [1] απαραίτητο να εγκατασταθούν σύνθετοι ξηραντήρες. Αν το ξύλο μπορεί να καεί με υψηλότερη περιεκτικότητα σε νερό, προτιμάται η συνεχής διαδικασία συγκομιδής, μια και η διαδικασία βήμα-βήμα απαιτεί περισσότερη Για να παραχθεί ένα χοντρό ή λεπτό ακατέργαστο υλικό από υπολείμματα ξύλου ή ολόκληρα δέντρα, χρησιμοποιούνται υψηλής ταχύτητας θρυμματιστές ή τεμαχιστές αργής λειτουργίας. τεχνική και οργανωτική προσπάθεια: oι περισσότερες υπηρεσίες πρέπει να ανατεθούν εξωτερικά και η διαθεσιμότητα τέτοιων εξειδικευμένων μηχανημάτων είναι μικρή. Πλαίσια διαλογής κοσκινίζουν το θρυμματισμένο ξύλο σε 3 κλάσματα (λεπτό, μεσαίο και μεγάλο μέγεθος) με ομοιόμορφο μέγεθος τεμαχιδίων. Το πλεονέκτημα των πλαισίων διαλογής έναντι των κόσκινων τυμπάνου Γραμμές θρυμματισμένου ξύλου είναι ότι μπορούν να ρυθμιστούν σε ένταση και ταχύτητα και γι αυτό το μέγεθος των τεμαχιδίων τους Ένα μηχάνημα συγκομιδής επιτρέπει τη διαδικασία μίας φάσης (υλοτόμηση, τεμαχισμός και φόρτωση σε μια φάση). μπορεί να διαφέρει. Επιπλέον, τα δονούμενα πλαίσια ξεχωρίζουν τα πολύ μικρά κομμάτια, ειδικά σε ξηρά υλικά. Το πλεονέκτημα είναι ο εύκολος χειρισμός και η Pellets μεταφορά της βιομάζας ως χύδην υλικό. Για αυτό, μπορούν να χρησιμοποιηθούν και οι υπάρχουσες συμβατικές μηχανές (που έχουν αναπτυχθεί για τη συγκομιδή αραβοσίτου και υιοθετήθηκαν και για το ξύλο). Αν χρειάζεται μεγαλύτερη περίοδος αποθήκευσης (αποθήκευση νωπής βιομάζας), θα υπάρξουν μειονεκτήματα εξαιτίας της βιοαποικοδόμησης του οργανικού υλικού και την ανάπτυξη μυκήτων. Η διαδικασία παραγωγής των pellets εγγυάται μεγαλύτερη ομοιογένεια των φυσικών χαρακτηριστικών ενός στερεού βιοκαυσίμου. Τα βασικότερο πλεονέκτημα αυτής της τεχνολογίας είναι η υψηλή ενεργειακή πυκνότητα και οι ευνοϊκές ιδιότητες ροής και δοσολογίας. Τα κόστη αποθήκευσης, ξήρανσης και συντήρησης είναι χαμηλότερα από αυτά των συστημάτων θέρμανσης με θρυμματισμένο ξύλο. 3.1.1.2 Επεξεργασία ξυλώδους υλικού Η υγρασία της πρώτης ύλης (περισσότερο πριονίδι και εξακρίδια) θα μειωθεί με ένα σύστημα ξήρανσης Παραγωγή θρυμματισμένου ξύλου και με διαδικασίες συμπίεσης, ώστε να επιτευχθεί το 10

τη βοήθεια ενός τεμαχιστή και διασκορπίζεται παντού για να αναμοχλευθεί αργότερα στο χωράφι. Αν το άχυρο χρησιμοποιηθεί για ενέργεια θα αφεθεί στο χωράφι κομμένο σε μικρά κομμάτια. Τα παρακάτω βήματα εργασίας εξαρτώνται από τον επιθυμητό τρόπο προετοιμασίας. Η παραγωγή βιοκαυσίμων από στελέχη μπορεί να χωρισθεί σε 3 διαφορετικούς τύπους: τεμαχισμένο υλικό, μπάλεςδέματα ή pellets (Σχήμα 4). Τεμαχισμένο υλικό Σχήμα 3. Αρχή μιας μονάδας παραγωγής pellets [1] απαιτούμενο επίπεδο υγρασίας κάτω από 10%. Για να μειωθεί η απαιτούμενη ενέργεια, η πρώτη ύλη θα πρέπει να είναι καλής ποιότητας και ξηρή. Το Σχήμα 3 δείχνει τα βασικά βήματα της διαδικασίας παραγωγής των pellets. Για την παραγωγή των pellets χρησιμοποιούνται ακμές, μύλοι ή δακτυλιοειδής πρέσες. 3.1.2 Βιομάζα από στελέχη φυτών Η βιομάζα των στελεχών προέρχεται από ετήσια και πολυετή φυτά. Πρόκειται για υποπροϊόντα, υπολείμματα (πχ. άχυρο) ή ενεργειακές καλλιέργειες όπως ο μίσχανθος. Τα αυτοκινούμενα μηχανήματα χρησιμοποιούνται περισσότερο για την παραγωγή βιομάζας σε μικρά κομμάτια από τα στελέχη των φυτών. Ένας σωλήνας μεταφέρει το ψιλοκομμένο υλικό σε ένα όχημα μεταφοράς που κινείται δίπλα στο μηχάνημα. Για να αποφευχθούν δυσκολίες στην τροφοδοσία των συστημάτων θέρμανσης βιομάζας, το μήκος των τεμαχιδίων πρέπει να είναι περίπου 2-3 εκ. Λόγω της χαμηλής πυκνότητας του χύδην υλικού, τα πολύ μικρά κομμάτια δεν αξίζει να μεταφέρονται, οι μεγάλες διαδρομές οδηγούν σε υψηλά κόστη που πρέπει να αποφεύγονται. Οι δυνητικά κοντινότερες περιοχές στα χωράφια είναι οι πιο ελκυστικές. Η ποιότητα των τεμαχιδίων επηρεάζεται πολύ από την αιχμηρότητα των λεπίδων του τεμαχιστή. Οι μη ακονισμένες λεπίδες μπορεί να αυξήσουν σημαντικά τη σκόνη. Κοπή και αλώνισμα Μπάλες Η κοπή είναι ένα ενδιάμεσο στάδιο, που συχνά συνδυάζεται με άλλα στάδια της διαδικασίας. Το στάδιο της κοπής συχνά γίνεται στη φάση τεμαχισμού του υλικού και της συμπίεσης-δεματοποίησης. Η χρήση μηχανήματος συνδυασμένης συγκομιδής είναι η πιο τυπική μέθοδος συγκομιδής των σιτηρών. Αυτή η φάση εργασίας καθιστά διαθέσιμο το άχυρο των σιτηρών. Το αλωνισμένο άχυρο συχνά τεμαχίζεται με Για την παραγωγή δεμάτων από βιομάζα στελεχών μπορεί να χρησιμοποιηθεί η διαδικασία ενός βήματος ή η βήμα-βήμα διαδικασία. Τα δέματα χωρίζονται σε μικρά και μεγάλα (Σχήμα 5). Χρησιμοποιούνται συνήθως τετράγωνες ή στρογγυλές πρέσες. Pellets Λόγω της χαμηλής ενεργειακής πυκνότητας του υλικού 11

Σχήμα 4. Απλοποιημένη υποδειγματική παράσταση της διαδικασίας της αλυσίδας συγκομιδής και προμήθειας βιοκαύσιμων από στελέχη φυτών [1] των στελεχών, η επιθυμία για δημιουργία ενιαίων χαρακτηριστικών των βιοκαυσίμων και καλύτερη ικανότητα μεταφοράς, η βιομάζα από στελέχη μπορεί να γίνει pellets. Αυτοκινούμενα μηχανήματα που παράγουν pellets στο χωράφι δεν υπάρχουν ακόμη, έτσι η παραγωγή pellets από στελέχη γίνεται μόνο σε σταθερές εγκαταστάσεις. 3.2 Κριτήρια ποιότητας και να σταματήσουν τη λειτουργία. Για λειτουργία χωρίς προβλήματα, οι εγκαταστάσεις θέρμανσης άνω των 100kW χρειάζονται ομοιόμορφα τεμαχίδια, απαλλαγμένα από ξένες ουσίες. Ομοιογενές μέγεθος των τεμαχιδίων μπορεί να εξασφαλιστεί με κοφτερές λεπίδες και σωστή θέση διαλογής/κόσκινου (στο τμήμα εκκένωσης του καυσίμου της μηχανής θρυμματισμού). Για να εξασφαλιστεί η αποδοτική καύση, απαιτείται ομοιογενής περιεκτικότητα σε υγρασία. Θρυμματισμένο ξύλο Οι κατηγορίες και οι προδιαγραφές του θρυμματισμένου ξύλου και οι παράμετροι των ιδιοτήτων του Η ποιότητα του καυσίμου είναι το κλειδί για την ομαλή λειτουργία μιας εγκατάστασης. Οι εγκαταστάσεις θέρμανσης με θρυμματισμένο ξύλο που δεν είναι κατάλληλες για καύσιμα με υγρασία (περιεχόμενη υγρασία πάνω από 35%) μπορεί να παρουσιάσουν σοβαρά προβλήματα καύσης, εκπομπών καπνού και ενεργειακών απωλειών. Τα μεγάλα κομμάτια ξύλου μπορεί να μπλοκάρουν τον κοχλία τροφοδοσίας καθορίζονται από πρότυπα. Το 2014 τέθηκε σε ισχύ το πρότυπο ΕΛΟΤ EN ISO 17225 Μέρος 4 Κατηγοριοποίηση θρυμματισμένου ξύλου. Αντιπροσωπεύει το πιο έγκυρο πρότυπο ISO και αντικαθιστά τα πρότυπα που χρησιμοποιούνταν πριν, όπως το ΕΛΟΤ EN 14961 μέρος 4 και το Αυστριακό ÖNORM M 7133. Το ΕΛΟΤ EN ISO 17225-4 περιγράφει 4 κατηγορίες ποιότητας (Α1, Α2, Β1 και Β2). Για κάθε μια από αυτές τις 12

Σχήμα 5. Τυπικής πρέσες δεματοποίησης και μεγέθη των δεμάτων [1] κατηγορίες, περιγράφονται ειδικές απαιτήσεις σχετικά με την πρώτη ύλη που χρησιμοποιείται και τα φυσικά χαρακτηριστικά των καυσίμων (πχ. περιεκτικότητα σε νερό, στάχτη, θερμιδική αξία και πυκνότητα) άλλα ότι: το μήκος του pellet είναι 40 χιλιοστά, αλλά το 5% μπορεί να έχει μεγαλύτερο μήκος, όχι όμως μεγαλύτερο από 45 χιλιοστά. Η περιεκτικότητα σε στάχτη σε θερμοκρασία αποτέφρωσης 550 C μπορεί να είναι 0,7% για τις κατηγορίες Α1 και Α2 και Ένα σε εξέλιξη ερευνητικό πρόγραμμα εξετάζει πώς οι δυνατότητες του καυσίμου θρυμματισμένου ξύλου μπορεί να αξιοποιηθούν για τη μείωση των εκπομπών και την αύξηση της περιφερειακής προστιθέμενης αξίας. [2]. να μην ξεπερνά το 1%. Για pellets της κατηγορίας Α1 ισχύει θερμοκρασία τήξης της τέφρας τουλάχιστον 1200 C, για pellets κατηγορίας Α2 θερμοκρασία 1100 C. Το ποσοστό ινών και για τις δύο κατηγορίες δεν μπορεί να υπερβαίνει το 1%. Τα βιομηχανικά pellets που διατίθενται στο εμπόριο με το σήμα ποιότητας EN B, Pellets δεν καλύπτονται από το ENplus. To Ευρωπαϊκό πρότυπο 14961-2 τέθηκε σε ισχύ το 2010 ως το πρώτο για όλη τη Ευρώπη πρότυπο για pellets ξύλου. Το πρότυπο κατηγοριοποιεί τα pellets σε τρεις κατηγορίες ποιότητας: κατηγορίες Α1 και Α2, που είναι pellets που προορίζονται για τον τελικό χρήστη και κατηγορία Β που ονομάζονται και βιομηχανικά pellets. Λόγω του προγράμματος πιστοποίησης ENplus, παρακολουθείται το σύνολο της αλυσίδας διανομής pellets, από την παραγωγή ως την παράδοση στον τελικό χρήστη. Έτσι το ENplus εξασφαλίζει υψηλή ποιότητα καυσίμου και πλήρη διαφάνεια. Μια και έχει αυστηρότερα όρια από το πρότυπο, το ENplus διασφαλίζει τον έλεγχο και τη σήμανση της βέλτιστης Το Ευρωπαϊκό πρότυπο προωθεί συγκεκριμένες ποιότητας των pellets. [3] ιδιότητες των pellets, όπως οι καθορισμένες παράμετροι του μήκους, της διαμέτρου, της στάχτης, Άχυρο της περιεκτικότητας σε νερό και της θερμιδική αξίας. Εκφρασμένο σε αριθμούς, αυτό σημαίνει, ανάμεσα σε Το άχυρο με πολύ υψηλή ή ανομοιογενή περιεκτικότητα 13

σε νερό μπορεί να προκαλέσει τεχνικά προβλήματα στο λέβητα (τήξη,επικαθύσεις, αποκολλήσεις τέφρας) και αύξηση των εκπομπών ρύπων και οσμών. Η θερμιδική αξία του άχυρου εξαρτάται κατά πολύ από την περιεκτικότητα του σε νερό. Το άχυρο ή άλλο υλικό από άχυρο με περιεκτικότητα σε νερό χαμηλότερη από 20%, είναι καλύτερο από αυτό με λιγότερο από 15%. Όσο πιο ώριμο και στεγνό είναι το άχυρο τόσο καλύτερα τα χαρακτηριστικά του ως καύσιμου. Εξαιρετικό για μονάδες καύσης είναι αυτό που ονομάζεται γκρι άχυρο, το οποίο έχει εκτεθεί σε βροχή και δροσιά μερικές ημέρες, ώστε το περιεχόμενο του σε αλκάλιο και χλώριο να μειώνεται. Το άχυρο θα πρέπει να συλλέγεται και να συμπιέζεται με τέτοιο τρόπο ώστε να μην περιέχει προσμίξεις όπως άμμο, λάσπη και πέτρες καθώς επίσης λεπτά φύλλα και ίνες. [4] 4. Συστάσεις για προμηθευτές 4.1 Πως εξασφαλίζεται η ποιότητα του καυσίμου και η οικονομική αποδοτικότητα Ο ευκολότερος τρόπος για να εξασφαλιστεί υψηλή ποιότητα καυσίμου είναι όταν ο προμηθευτής καυσίμου είναι και υπεύθυνος για την ομαλή λειτουργία της μονάδας. Αν πολλοί προμηθευτές συνεργάζονται σε ένα συνεταιρισμό, κάθε παραλαβή καυσίμου πρέπει να ζυγίζεται, να ελέγχεται η υγρασία και η τιμή να προσαρμόζεται στο ενεργειακό περιεχόμενο. Οι παραδόσεις καυσίμου με υψηλή υγρασία πρέπει να απορρίπτονται εκτός και αν χρησιμοποιούνται λέβητες προσαρμοσμένοι σε καύσιμα υψηλής υγρασίας. Ακόμη και νέα Πρότυπα CEN, για τα καύσιμα από ξύλο, χρειάζεται να εφαρμόζονται τόσο στις συμβάσεις παράδοσης όσο και στη σύμβαση με τον προμηθευτή του λέβητα. Θρυμματισμένο ξύλο Κινητοποίηση Οι πρώτες ύλες θα πρέπει ήδη να διαχωρίζονται σε διάφορα επίπεδα ποιότητας (ανάλογα με τη περιεκτικότητα σε νερό, την αναλογία φλοιού/φύλλων, το ποσοστά προσμίξεων) για να επιτραπεί στη συνέχεια η καλύτερη δυνατή ανάκτηση. Η εκμετάλλευση των υλικών κατώτερης ποιότητας (πχ. υλικό από διαμόρφωση τοπίου) μπορεί να μειώσει σημαντικά το κόστος αγοράς. Αυτό μπορεί να συμβεί, για παράδειγμα, μέσω της συνεργασίας με την τοπική αυτοδιοίκηση (συντήρηση δημόσιων χώρων). Η απόκτηση υπολειμμάτων ξυλείας από ιδιωτικά δάση μπορεί να έχει επίσης αποτελέσματα μείωσης δαπανών. Η ίδρυση ενός μεγάλου δικτύου προμηθευτών επιτρέπει ευέλικτη προσαρμογή στις μεταβαλλόμενες τιμές και τους όρους ποιότητας. Αξιόπιστες τιμές αγοράς και τακτικές επιθεωρήσεις οδηγούν σε καλό περιβάλλον συναλλαγών. Πριν υπογραφεί ένα συμβόλαιο μεγάλης διάρκειας, πρέπει να λαμβάνεται υπόψη, ότι οι τιμές του ξύλου εκτίθενται σε διακυμάνσεις που μπορούν να οδηγήσουν σε μείωση των κερδών. [5] Μεταφορά Η εγγύτητα των πηγών εφοδιασμού, σε περιφερειακό επίπεδο, είναι σημαντικός παράγοντας για οικονομική αποδοτικότητα (κόστος μεταφοράς). Η μεταφορά πρωτογενούς ξύλου είναι πιο αποδοτική (σε αντίθεση με χύδην χωρικά κυβικά μέτρα ανά φορτίο) αφού εξοικονομεί χώρο. Η ποσότητα του πρωτογενούς ξύλου θρυμματίζεται στη συνέχεια, όπως απαιτείται. [6] Στοίβαξη και αποθήκευση Η στοίβαξη και η αποθήκευση του ακατέργαστου ξύλου ή των υπολειμμάτων των πριστηρίων πριν από τον θρυμματισμό εξοικονομεί μεγάλα ποσά από την ενέργεια που απαιτείται για την ξήρανση. Οι μεγάλες στοίβες απαιτούν σημαντικά λιγότερο χώρο και εισροές από την αποθήκευση του θρυμματισμένου ξύλου. 14

Αν και η αποθήκευση στρογγύλης ξυλείας δεσμεύει οικονομικούς πόρους, επιτρέπει την παραγωγή θρυμματισμένου ξύλου με βάση τη ζήτηση. Αποθήκευση Η αποθήκευση καυσίμου δημιουργεί έξοδα και προκαλεί ενεργειακές απώλειες εξ αιτίας βιολογικών διεργασιών (πχ. νωπό θρυμματισμένο ξύλο, καλύπτεται 4%/έτος). Τεμαχισμός Για την παραγωγή καλής ποιότητας θρυμματισμένου ξύλου είναι απαραίτητα κοφτερά μαχαίρια και κόσκινα που μπορούν να αντικατασταθούν. Ακόμα και σε μεγαλύτερες ποσότητες, δεν είναι απαραίτητο από οικονομικής άποψης να χρησιμοποιείται ιδιόκτητος θρυμματιστής. Καλά παραδείγματα είναι οι εργασίες επεξεργασίας της βιομάζας, που έχουν υψηλό συντελεστή πληρότητας της τεχνολογίας επεξεργασίας τους, εξ αιτίας του μεγάλου όγκου της ξυλώδους βιομάζας που επεξεργάζονται. Ο μεγάλος όγκος επιτρέπει επίσης στις εργασίες επεξεργασίας της βιομάζας να προβαίνουν σε επιλογή με βάση τη ζήτηση. Ειδικά στην περίπτωση της πυκνής αποθήκευσης λεπτών και με υγρασία καυσίμων, βιολογικές και χημικές διεργασίες μπορεί να προκαλέσουν αυτο-θέρμανση και - σε εξαιρετικές περιπτώσεις - αυτανάφλεξη του αποθηκευμένου καυσίμου. Η έγκαιρη παράδοση (όγκος αποθήκευσης για 3 ημέρες λειτουργίας πλήρους φορτίου λόγω Σαββατοκύριακων + 1 αργίας) είναι επαρκής. Σε ορισμένες περιπτώσεις (ολισθηροί δρόμοι το χειμώνα που εμποδίζουν την παράδοση) μπορεί να έχει νόημα η μεγαλύτερη αποθήκευση. Η αποθήκευση των υπολειμμάτων ξυλείας σε σωρούς που καλύπτονται με κάλυμμα είναι δυνατή χωρίς επανύγρανση, ωστόσο, απαιτεί προσεκτική κατασκευή Ξήρανση Η ξήρανση της πρώτης ύλης συνιστάται όταν οι μονάδες θέρμανσης που τροφοδοτούνται απαιτούν χαμηλή περιεκτικότητα σε νερό ή αν θα υπάρξει αποθήκευση της για μεγάλο χρονικό διάστημα. Η προ-ξήρανση του ξύλου γίνεται κυρίως σε ανοιχτούς χώρους εκτεθειμένους στον αέρα και συνήθως διαρκεί (γωνία συσσώρευσης, αερισμός του εδάφους, κλπ.). Η εγγύτητα των μονάδων, με διαφορετικές απαιτήσεις σε ποιότητα καυσίμου, είναι πλεονεκτική από άποψη οικονομικότητας και εφοαδιασμού. Μια μείωση της ενεργειακής ζήτησης στα στάδια της μεταφοράς, του θρυμματισμού ή της ξήρανσης μειώνει το κόστος παραγωγής και τις εκπομπές σημαντικά. από την ημέρα της συγκομιδής έως την επόμενη περίοδο θέρμανσης. Η χρήση στεγνής επιφάνειας αποθήκευσης για ξήρανση στον ήλιο/αέρα και/ή η κάλυψη από τη βροχή είναι οι φθηνότερες τεχνολογίες ξήρανσης και θα πρέπει να εφαρμόζονται όπου είναι δυνατόν, πριν από την επένδυση σε εξοπλισμό. Η αποθήκευση νωπού ξύλου περισσότερο από ένα Μεταφορά στον πελάτη Για τη μεταφορά του θρυμματισμένου ξύλου και την παράδοσή του στον πελάτη χρησιμοποιούνται φορτηγά ή γεωργικά μηχανήματα. Ο πωλητής αναλαμβάνει το ρίσκο της μεταφοράς και των προσμίξεων/ακαθαρσιών του φορτίου. καλοκαίρι συνήθως οδηγεί σε υγρασία λιγότερη από 30%, ειδικά στις ηλιόλουστες περιοχές. Το θρυμματισμένο ξύλο χρησιμοποιείται συνήθως σε μικρές εγκαταστάσεις. Παρόλα αυτά, μεγάλες μονάδες μπορεί να έχουν σχεδιαστεί έτσι ώστε η χρήση ξηραμένου θρυμματισμένου ξύλου να μην προσφέρει κάποιο πλεονέκτημα αλλά ακόμα και να οδηγεί σε υπερθέρμανση. Pellet Η ποιότητα των pellets ξύλου δεν κρίνεται μόνο από την επιλογή της πρώτης ύλης και τις μεθόδους παραγωγής. Ακόμα και η μεταφορά και η διαχείριση στην ενδιάμεση αποθήκευση και η συλλογή τους στο σιλό ή στο χώρο αποθήκευσης του πελάτη επηρεάζει την ποιότητά τους. Η μηχανική καταπόνηση των pellets (τριβή) μπορεί να διαφοροποιήσει το κλάσμα των ινών 15

της συγκεκριμένης παρτίδας. Ειδικά με την κατάλληλη διαστασιολόγηση των σωλήνων πλήρωσης στα σιλό ή τους χώρους αποθήκευσης των pellets, οι διαχειριστές των μονάδων θέρμανσης μπορούν να δημιουργηθούν οι κατάλληλες συνθήκες για καλή αποθήκευση. Υπερβολικά υψηλή αναλογία ινών στο φορτίο των pellets μπορεί να οδηγήσει σε προβλήματα στον κοχλία μεταφοράς καθώς επίσης και αρνητική συμπεριφορά καύσης και εκπομπών. Παρακινήστε τους εμπόρους pellet να φιλτράρουν τις ίνες στο τελευταίο σημείο φόρτωσης πριν από την παράδοση στον πελάτη. Ακόμη και ανάφλεξη των pellets μπορεί να υπάρξει με ταυτόχρονη αναρρόφηση σκόνης. Τα pellets ξύλου μεταφέρονται συνήθως σε ένα ξηρό χύδην σιλό στον καταναλωτή. Η αποθήκη μπορεί να γεμίσει εύκολα και χωρίς σκόνη, χρησιμοποιώντας ένα σωλήνα. Αφήστε το ενσίρωμα του θερισμού για μερικές ημέρες στον αγρό Ρυθμίστε το μηχανισμό συλλογής της πρέσα υψηλά για να αποφύγετε προσμίξεις με πέτρες, άμμο και χώμα Κατά τη συγκομιδή του άχυρου, αφήστε το υγρό υλικό και τις περιοχές με υψηλή περιεκτικότητα ζιζανίων Συμπιέστε όταν η περιεκτικότητα σε νερό κάτω από 15% Για την αποθήκευσης του άχυρου χρησιμοποιήστε στεγασμένο ή καλυμμένο χώρο με ξηρό, στερεό έδαφος Χρησιμοποιήστε μεγάλες ομοιογενείς παρτίδες Διαβιβάστε τις απαιτήσεις ποιότητας και οδηγίες προς τους αγρότες που προμηθεύοθν άχυρο και τους ανάδοχους εργολάβους που είναι υπεύθυνοι για τη συγκομιδή και τη συμπίεση του άχυρου. Άχυρο Λόγω της χαμηλής αναλογίας μάζας/όγκου, οι μπάλες άχυρου έχουν χαμηλότερη ενεργειακή πυκνότητα και 4.2 Τεχνικές απαιτήσεις στο χώρο της μονάδας παραγωγής θερμότητας επομένως μεγαλύτερη απαίτηση για χώρο μεταφοράς και αποθήκευσης. Για αυτό το λόγο, η ικανότητα μεταφοράς άχυρου και άλλου τέτοιου υλικού είναι περιορισμένη. Από την μια περιοχή στην άλλη, τα ποσοστά άχυρου μπορεί να ποικίλουν σημαντικά. Για παράδειγμα σε περιοχές με μια ισχυρή παρουσία αλόγων ή βοοειδών, αναπαραγωγή κοτόπουλων και εκτροφή αλόγων ή καλλιέργεια λαχανικών μπορούν να επιτευχθούν σημαντικά υψηλότερες τιμές από ό τι σε περιοχές με γεωργία σιτηρών και χαμηλή ζήτηση για άχυρο. Εθνική αγορά για το άχυρο δεν υπάρχει. Οδηγίες για την απόκτηση καυσίμων υψηλής ποιότητας [4,7]: Συλλέξτε τις πέτρες μετά τη σπορά Αποφύγετε λιπάσματα που περιέχουν χλώριο (ασβέστοποίηση υπεδάφους, λίπανση κατά την απογραφή) Αποφύγετε τα φυτοφάρμακα επιβράδυνσης της ανάπτυξης ζιζανίων Αλωνίστε μετά την πλήρη ωρίμανση του σπόρου Οι καλύτερες προϋποθέσεις για την εγκατάσταση μιας μονάδας βιομάζας είναι: 60-100% από τη ζήτηση θερμότητας μπορεί να καλυφθεί από βιομάζα (ο εγκατεστημένος λέβητας δεν πρέπει να λειτουργεί κάτω από το 30% του εγκατεστημένου θερμικού φορτίου κατά ελάχιστο) Κυρίως σταθερή ζήτηση θερμότητας στη διάρκεια του έτους Υψηλή αποδοχή των εγκαταστάσεων βιομάζας στην περιοχή Διαθέσιμος χώρος για την εγκατάσταση με κατάλληλη καμινάδα Δυνατότητα να συνδεθεί εξωτερική αποθήκη καυσίμου Προσβασιμότητα στην μονάδα και τους δρόμους κατάλληλη για βαριά οχήματα (ακτίνα στροφής, δομή του δρόμου) Μη ύπαρξη εμποδίων για την εκφόρτωση φορτηγών 16

Μη ύπαρξη εμποδίων στο χώρο αποθήκευσης (πχ. τσιμεντένιες κολώνες στη μέση του χώρου) Ικανοποιητικός χώρος για αποθήκευση καυσίμου με εύκολη πρόσβαση στο υπάρχον υπόγειο ή σε μια εξωτερική αποθήκη στο ίδιο επίπεδο με το υπόγειο (σε σπίτια μεγάλα όγκου). Σε τηλεθέρμανση του εμπορικό τομέα η αποθήκευση θα πρέπει να γίνεται μόνο στο επίπεδο του εδάφους Η πρόσβαση σε όλα τα στοιχεία της εγκατάστασης θα πρέπει να είναι όσο το δυνατό πιο εύκολη Σε σπίτια μεγάλου όγκου οι τοίχοι του υπογείου και το ταβάνι πρέπει να είναι πυράντοχα, σε γενικές γραμμές δεν επιτρέπονται ηλεκτρικές συσκευές, πρίζες, λαμπτήρες κλπ. σε χώρους αποθήκευσης pellets Οι σωλήνες τηλεθέρμανσης μπορούν να είναι υπόγειοι (οικονομικότεροι από το να τοποθετούνται στο δρόμο) 4.3 Συμβόλαια προμήθειας βιομάζας Ανάλογα με τον τύπο του καυσίμου, τον αριθμό των προμηθευτών, και τη διάθεση/ικανότητα του διαχειριστή της μονάδας να πραγματοποιούνται εσωτερικά οι εργασίες, υπάρχουν διαφορές στο περιεχόμενο των συμβολαίων. Στον παρακάτω πίνακα παρουσιάζονται διάφοροι τύποι τιμολόγησης. Τα βασικά περιεχόμενα ενός συμβολαίου προμήθειας βιομάζας είναι διαθέσιμα στο www.bioenergy4business. eu/services/delivery-contract-model. 4.4 Δημόσιες σχέσεις Για να κινήσουν το ενδιαφέρον και να δημιουργήσουν ζήτηση για στερεή βιομάζα, οι προμηθευτές καυσίμων βιομάζας θα πρέπει να πραγματοποιήσουν παρουσιάσεις σχετικά με τη δραστηριότητά τους σε χωριά και διάφορες εκδηλώσεις καθώς και να διαφημιστούν σε αγροτικές και άλλες περιφερειακές εφημερίδες. Η παρουσίαση επιτυχημένων παραδειγμάτων εφαρμογής Βάρος και περιεχόμενο σε Όγκος νερό Ποσότητα παραγόμενης ενέργειας Αυτή η μέθοδος απαιτεί τη λιγότερη προσπάθεια. Ο όγκος μπορεί να καθοριστεί από τις διαστάσεις του χώρου φόρτωσης (χύδην προϊόντα) ή στην περίπτωση που υπάρχουν μπάλες με άχυρο από τον αριθμό και τις διαστάσεις των δεμάτων. Στον καθορισμό του όγκο, ακόμη και το είδος του ξύλου πρέπει να λαμβάνεται υπόψη. Η ακρίβεια αυτής της μεθόδου είναι μικρή, επειδή η πυκνότητα των ειδών του καυσίμου μπορεί να διαφέρει, πράγμα που έχει σημαντική επίδραση στο αποτέλεσμα της μέτρησης. Για το λόγο αυτό, η μέθοδος αυτή συνιστάται μόνο για ομοιογενή είδη καυσίμων. Ο προσδιορισμός του βάρους γίνεται κυρίως με εσωτερικές κλίμακες και συχνά είναι πιο περίπλοκος από τον προσδιορισμό του όγκου. Λόγω των μειονεκτημάτων που αναφέρονται παραπάνω αυτό το μοντέλο τιμολόγησης είναι πιο κατάλληλο για ανομοιογενή καύσιμα. Για να αυξηθεί η ακρίβεια στον καθορισμό του ενεργειακού περιεχομένου απαιτείται πρόσθετη μέτρηση της περιεκτικότητας σε νερό. Στον καθορισμό του βάρους και της περιεκτικότητας σε νερό, το είδος του ξύλου είναι αμελητέο, καθώς όλα τα είδη ξύλου έχουν ένα σχεδόν παρόμοια θερμογόνο δύναμη ανά κιλό ξύλου. Τα πλεονεκτήματα αυτής της μεθόδου είναι η μειωμένη προσπάθεια μετρήσεων κατά την παράδοση καυσίμου (ένας έλεγχος ποιότητας μπορεί συνήθως δεν έχει ακόμα διακοπεί) και η υψηλή ακρίβεια μέτρησης. Ωστόσο, συστηματικά σφάλματα μέτρησης μπορεί να συμβαίνουν κατά τη διάρκεια της λειτουργίας της μονάδας. Η επιμόλυνση της καπνοδόχου του λέβητα μπορεί να οδηγήσει σε υψηλότερες θερμοκρασίες και έτσι σε χαμηλότερη αποτελεσματικότητα. Η μέθοδος αυτή είναι χρήσιμη μόνο όταν η σχετική βιομάζα παραδίδεται αποκλειστικά από έναν προμηθευτή, διότι διαφορετικά η σαφής αντιστοίχηση γίνεται δύσκολη. είναι επίσης ένα άλλος τρόπος παροχής κινήτρων σε πιθανούς επενδυτές. Θα πρέπει να επισημανθεί ότι έργα τέτοιας φύσης είναι πραγματικές επιχειρηματικές περιπτώσεις και έχουν επιπλέον προστιθέμενη αξία (τοπική προστιθέμενη αξία, απασχόληση, πράσινο αποτύπωμα, μείωση διοξειδίου του άνθρακα). Άνθρωποι κλειδιά για να επικοινωνήσετε: Υπεύθυνος υλοποίησης έργου (αρχιτέκτονας, συντονιστής της κατασκευής, σύμβουλος υπεύθυνος για το σχεδιασμό του συστήματος θέρμανσης) Δήμαρχος Τοπικοί αγρότες Κάτοικοι και μελλοντικοί κάτοικοι του χωριού/ περιοχής μην υλοποιείτε έργα ενάντια στη θέληση των κατοίκων 4.5 Υπηρεσίες Εξαιτίας της έλλειψης τεχνογνωσίας των βασικών συντελεστών (σχεδιαστών, εγκαταστατών, αρχιτεκτόνων, δημοτικών υπαλλήλων που είναι 17

υπεύθυνοι για τις εργασίες κατασκευής), θα πρέπει οι προμηθευτές βιομάζας να μεταδώσουν τις εμπειρίες και τη γνώση τους σε αυτούς, όπως και στους υπεύθυνους για τη λειτουργία των μονάδων στη συνέχεια. Αφού οι δυνητικοί επενδυτές θερμικών μονάδων βιομάζας ζητούν ολοκληρωμένες υπηρεσίες, αναφέρονται παρακάτω συμβουλευτικές και άλλες υπηρεσίες που μπορούν να προσφερθούν: απόθεσής της. Είναι όμως δύσκολο να γενικευθεί το θέμα αυτό, μια και υπάρχουν διαφορές στις συνθήκες εκκίνησης στις χώρες της Ευρώπης. Για παράδειγμα, στη Δανία η ανάθεση της διάθεση της τέφρας σε μια εταιρεία θα αυξήσει τα κόστη λόγω του υψηλού κόστους εργασίας και φόρων. Έτσι, συστήνεται η διερεύνηση εναλλακτικών λύσεων. Σχεδιασμός Παροχή συμβουλών σχετικά με την επιλογή των κατάλληλων καυσίμων Συμβόλαια θερμότητας, εργασιών συντήρησης, χρηματοδότησης, συμβόλαια προμήθειας καυσίμου με μακροπρόθεσμη εγγυημένη τιμή Εφοδιαστική αλυσίδα του καυσίμου, και για εξωτερικές εταιρείες Το ισορροπημένο ισοζύγιο του χούμου είναι, επίσης, μια προϋπόθεση για την ενεργειακή χρήση του άχυρου. Στην περίπτωση της θερμικής χρήσης, θα πρέπει να αναζητείται η ανακύκλωση της τέφρας με την υψηλότερη δυνατή διαθεσιμότητα θρεπτικών συστατικών. Η ποσότητα του άχυρου ποικίλει ανά περιφέρεια και ανά αγρόκτημα και εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τις συνθήκες στο φυσικό χώρο (έδαφος και κλίμα), την αμειψισπορά και την κτηνοτροφία. Περαιτέρω εκπαίδευση Προσφέρετε σεμινάρια για το καύσιμο ξύλο και τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, μηχανολογικά θέματα, εξοικονόμηση ενέργειας κλπ. στους Προκειμένου να καθοριστεί το ποσό του άχυρου που μπορεί να αφαιρεθεί από τον κύκλο, πρέπει να δημιουργηθούν πεδία που σχετίζονται με το ισοζύγιο του χούμου. βασικούς συντελεστές (σχεδιαστές, εγκαταστάτες, αρχιτέκτονες, δημοτικούς υπαλλήλους και πιθανούς επενδυτές) Οργανώστε επισκέψεις σε επιδεικτικές μονάδες με Περισσότερες πληροφορίες σχετικά με την ανάκτηση και την απόθεση της τέφρας του ξύλου συνοψίζονται σε ένα φυλλάδιο [8,9] δυνητικούς υπευθύνους μονάδων και κατοίκους της περιοχής Σύμβαση παροχής υπηρεσιών θέρμανσης Απόθεση τέφρας Αν επιθυμείτε να ξεκινήσετε κάποιο έργο, δείτε παρακάτω τις συστάσεις για να ξεκινήσετε με κάποιο Για λόγους ευκολίας, οι πελάτες συχνά συνάπτουν συμβόλαιο με τον προμηθευτή για την απόθεση της τέφρας. Παρόλα αυτά, κάτι τέτοιο δεν αποτελεί αναγκαστικά και την πιο οικονομική επιλογή. Μια και η απόθεση της τέφρας δεν είναι η βασική δραστηριότητα του προμηθευτή και τα φορτηγά που παραδίδουν το καύσιμο δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν για τη μεταφοράς της τέφρας, η απόθεση της από εξειδικευμένες εταιρείες είναι συνήθως πιο οικονομική. Ο προμηθευτής μπορεί να αναλάβει την οργάνωση της που έχει τις προϋποθέσεις για επιτυχία: Βεβαιωθείτε ότι η εγκατάσταση είναι καλά συντηρημένη Καθιερώστε αυτόματο σύστημα συναγερμού (συνήθως τα προβλήματα μπορούν να λυθούν πριν οι πελάτες το καταλάβουν) Η χρέωση σύνδεσης βασίζεται σε πραγματικές τιμές θέρμανσης ανάλογα με την απόσταση και διαφοροποιείται για νέα και ανακαινισμένα κτίρια Υπάρχει ξεχωριστή συμφωνία ενοικίασης για τη 18

Πίνακας 2. Κόστη διαδικασίας εξωδάσωσης /m³ [10] Περίπτωση I Περίπτωση 2 Περίπτωση 3 Ελάχιστες Μέσες Μέγιστες Ελάχιστες Μέσες Μέγιστες Ελάχιστες Μέσες Μέγιστες Ρήψη 2 6 12 3 8 20 Μετατόπιση 2 5 13 2 5 13 2 4 13 Θρυμματισμός 2 4 5 4 4 5 2 3 4 Σύνολο 6 15 30 6 9 19 7 15 31 χρήση του χώρου της εγκατάστασης θέρμανσης και της αποθήκης καυσίμου Η κατανάλωση θερμότητας μετριέται από ένα βαθμονομημένο μετρητή θερμότητας που ανήκει στο συνεταιρισμό παροχής θερμότητας Η θερμότητα τιμολογείται με βάση μια καθορισμένη τιμή θερμότητας (συνήθως ανάλογα με την απόσταση) - διαιρούμενη σε ένα πάγιο τέλος, μια ωριαία τιμή κιλοβάτ και μια χρέωση για τις μετρήσεις, όλα συνδεδεμένα με δείκτη - ενός τυπικού συμβολαίου παροχής θερμότητας Η διάρκεια του συμβολαίου θα πρέπει να είναι 15 έτη Η ασφάλιση του συστήματος θέρμανσης και του καυστήρα καλύπτεται από την γενική ασφάλεια του κτιρίου 4.6 Κόστος προμήθειας βιομάζας Θρυμματισμένο ξύλο Υπάρχουν διάφορες αλυσίδες επεξεργασίας για την προμήθεια θρυμματισμένου ξύλου. Λόγω του νόμου μονάδας-μάζας η απόδοση ανεβαίνει όσο μεγαλώνει η διάμετρος των δέντρων. Παρακάτω παρουσιάζονται 3 αλυσίδες επεξεργασίας: Μεταβλητή Ι: Αλυσίδας συνδυασμένης διαδικασίας (υλικό/ενεργειακή χρήση), μερικώς μηχανοποιημένη, εν μέρει συνδυασμένη μηχανική και χειρονακτική συγκομιδή, η μετατόπιση πραγματοποιείται με συρματόσχοινο, ειδικά δασικά τρακτέρ ή ρυμουλκά ξυλείας με γερανούς, θρυμματισμός σε δασικούς δρόμους, μεταφορές με φορτηγά. Μεταβλητή ΙΙ: υπολειμματική ξυλεία (υπολείμματα ξύλου από συγκομιδή ξύλου) της αλυσίδας επεξεργασίας, μερικώς μηχανική, μερικώς συνδυασμένη, με ημι-μηχανική συγκομιδή που έχει ήδη ολοκληρωθεί, που παραδίδεται σε δρόμο μετατόπισης με συρματόσχοινο, η μετατόπιση πραγματοποιείται με συρματόσχοινο, ειδικά δασικά τρακτέρ ή ρυμουλκά ξυλείας με γερανό, Πίνακας 3. Κόστη αποθήκευσης δασικού θρυμματισμένου ξύλου (συμπεριλαμβανομένης της μεταφοράς και της φόρτωσης για αποθήκευση) [1] 2012 /t ξηρής ουσίας Ελεύθερη αποθήκευση σε δάπεδο από σκυρόδεμα Χύδην αποθήκευση σε κτίρια με βάση έδρασης Μεταφορά πό το πεδίο στην αποθήκη 4,5 4,5 Τροφοδοσία αποθήκης 4,6 4,6 Κόστος κατασκευής αποθήκηςs (συμπεριλαμβάνονται συντήρηση και ασφάλεια) 10,4 19,3 Κόστος απώλειας αποθέματος¹ 5,3 3,6 Συνολικό κόστος αποθήκευσης 24,8 32 1 Υπολογισμός κόστους: Απώλειες ξηράς ουσίας κατά τη διάρκεια της αποθήκευσης (12%) πολλαπλασιάζεται με τα κόστη ανά τόνο ελεύθερης αποθήκευσης 19

Πίνακας 4. Κόστος μεταφοράς από την αποθήκη στο τελικό χρήστη [1] Απόσταση μεταφοράς (km) Γεωργικός ελκυστήρας + 2 ρυμουλκούμενα Φορτηγόρυμουλκούμενο 2012 /m³ 2012 /m³ 5 1,3 0,8 10 2,5 1,1 20 4,9 1,4 50 12,1 2,2 θρυμματισμός σε δασικούς δρόμους, μεταφορές με φορτηγά. Μεταβλητή ΙΙΙ: Αλυσίδας συνδυασμένης διαδικασίας υλικού/ενεργειακής χρήσης, πλήρως μηχανική, εν μέρει συνδυασμένη, συγκομιδή και επεξεργασία με μηχάνημα συγκομιδής με συνήθη εξοπλισμό Σε περίπτωση που η αποθήκευση δεν γίνεται στο χώρο της μονάδας παραγωγής θερμότητας, πρέπει να λαμβάνεται υπόψη και το κόστος μεταφοράς. Το κόστος μεταφοράς για ένα γεωργικό ελκυστήρα με δυο ρυμουλκούμενα, διπλού άξονα, είναι 0,65 /τονοχιλιόμετρο. [12] συγκομιδής, η μετατόπιση πραγματοποιείται με μηχάνημα μετατόπισης, θρυμματισμός σε δασικούς Pellet δρόμους, μεταφορές με φορτηγά. Η παραγωγή pellets από πριονίδι μπορεί να χωριστεί Άχυρο Πίνακας 5. Κόστος επεξεργασίας του άχυρου [11] Παράγοντας κόστους /t πρώτης ύλης στα ακόλουθα βήματα: Ξήρανση, άλεση, πελλετοποίηση, ψύξη, αποθήκευση. Το κόστος για την αποθήκευση περιέχει τις επενδυτικές δαπάνες για την κατασκευή του. Το στοιχείο κόστος προσωπικού περιλαμβάνει το κόστος στην παραγωγή, την εμπορία και τη διοίκηση. Κόστος πρώτης ύλης 17,90 Δεματοποίηση 17,40 Φόρτωση, μεταφορά με ρυμουλκούμενο για δέματα (10km), 10,90 εκφόρτωση Κόστος αποθήκευσης σε στοίβες κάτω από υπόστεγο (Περίπτωση A) 20,10 Κόστος αποθήκευσης Αποθήκη μηχανήματος 0x15m 38,20 (Περίπτωση B) Κόστος ελεύθερης αποθήκευσης 66,30-84,40 Η διαχείριση του άχυρου διαιρείται στα παρακάτω βήματα επεξεργασίας: δεματοποίηση, φόρτωση, μεταφορά, εκφόρτωση και αποθήκευση. Οι υψηλές απαιτήσεις για ποιότητα του άχυρου εξαιρούν την αποθήκευσή του χωρίς κάλυμμα. Πίνακας 6. Υπολογισμός του κόστους παραγωγής των pellet (προ φόρων) [13] Παράγοντας κόστους 2008 /t Ξήρανση 48.1 Άλεσμα 2.70 Πελλετοποίηση 9.2 Ψήξη 0.3 Αποθήκευση 3.8 Περιφερειακός εξοπλισμός 3.5 Προσωπικό 8.7 Πρώτη ύλη 58.7 Γενικές επενδύσεις 1.6 Σύνολο 136,60 20

Το κόστος για την κατασκευή, τις υποδομές και το σχεδιασμό υπάγονται στον παράγοντα Γενικές επενδύσεις. O Περιφερειακός εξοπλισμός περιλαμβάνει τα έξοδα του κόστους της επένδυσης που δεν μπορούν να κατανεμηθούν άμεσα σε ένα από τα άλλα στοιχεία. Αυτό περιλαμβάνει, για παράδειγμα, την απαιτούμενη ισχύς για τις μηχανές των κόσκινων και του συστήματος τροφοδοσίας. Οι δαπάνες που συνοψίζονται στον πίνακα 5 είναι το κόστος παραγωγής χωρίς εργασίες. Το κόστος για τη διανομή των pellets παρατίθεται στον Πίνακα 6. Για να αποφευχθεί το υψηλό κόστος για τη μεταφορά των πρώτων υλών, η παραγωγή των pellets θα πρέπει να συνδυάζεται με την παραγωγή της πρώτης ύλης (π.χ. πριστήριο). Το κόστος μεταφοράς ανά τόνο σε δυνητικές αγορές (τελικοί χρήστες) εξαρτάται από την απόσταση παράδοσης και τις ποσότητες των παραγγελιών. Πίνακας 7. Συνολικό κόστος διανομής των pellet [14] Παράγοντας κόστους 2008 /t Μεταφορά από τον τόπο παραγωγής σε ενδιάμεση αποθήκη Εκφόρτωση φορτηγού και φόρτωση σιλό 3,4 3.0 Ενοίκιο για την ενδιάμεση αποθήκη 7.1 Κοσκίνισμα πριν την φόρτωση του φορτηγού 5.5 Φόρτωση του φορτηγού 3,0 Μεταφορά από την ενδιάμεση αποθήκη στον τελικό χρήστη 3,4 Συνολικό κόστος 25,4 5. Παραδείγματα καλής πρακτικής Για να διασφαλιστεί η απρόσκοπτη λειτουργία μιας μεσαίου μεγέθους εγκατάστασης θέρμανσης, είναι απαραίτητη η χρήση συγκεκριμένου μεγέθους θρυμματισμένου ξύλου, χωρίς ξένες ουσίες. Η πιο αποτελεσματική καύση μπορεί να επιτευχθεί με καύσιμο το οποίο έχει ομοιογενή περιεκτικότητα σε υγρασία. Η Biotherm service GmbH παράγει υψηλής ποιότητας θρυμματισμένο ξύλο που πληρεί τις απαιτήσεις των προσδιορισμένων αγορών ενδιαφέροντος. Το θρυμματισμένο ξύλο διανέμεται ως thermochip για φούρνους, καθώς και για μονάδες ηλεκτροπαραγωγής, εγκαταστάσεις τηλεθέρμανσης ή εγκαταστάσεις θέρμανσης. Με αυτόν τον τρόπο, το θρυμματισμένο κατηγορίας Α1 και Α2. Το σύστημα συμπαραγωγής χρησιμοποιείται για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας και ατμού διεργασιών για βιομηχανικούς πελάτες, καθώς και για την ξήρανση του θρυμματισμένου ξύλου. Ένας ξηραντήρας ιμάντα με έλεγχο θερμοκρασίας και υγρασίας εγγυάται τη συνεχή και σταθερή περιεκτικότητα του καυσίμου σε υγρασία. Σε θερμοκρασία 110 C, το θρυμματισμένο ξύλο ξηραίνεται ώστε να φτάσει στην επιθυμητή περιεκτικότητα σε νερό, ενώ αν υπάρχουν μύκητες και βακτήρια σκοτώνονται σε μεγάλο βαθμό. Έτσι, το υλικό είναι βιολογικά αδρανές και δεν μπορεί να μουχλιάσει ή να παράγει θερμότητα κατά τη διάρκεια της αποθήκευσης. ξύλο thermochip καθορίζεται από υψηλή θερμογόνο δύναμη (4368kWh/kg) και ένα ομοιογενές και χαμηλής υγρασίας περιεχόμενο. Επιπλέον, στο θρυμματισμένο ξύλο πραγματοποιούνται συχνές αναλύσεις από εξωτερικό ινστιτούτο. Το θρυμματισμένο ξύλο προέρχεται κυρίως από κορμούς και υπολείμματα ξύλου από την αειφόρο διαχείριση των δασών. Μικρές ποσότητες προέρχονται επίσης από το ξυλώδες τμήμα του υλικού που παράγεται από την διαχείριση τοπίου. Υπολείμματα Η εταιρεία λειτουργεί ένα σύστημα επεξεργασίας βιομάζας και τη δική της μονάδα παραγωγής ενέργειας στο Hagenow, που βασίζεται στα υπολείμματα ξύλου ξύλου από τις βιομηχανικές διαδικασίες, αγοράζονται επίσης και αποθηκεύονται προσωρινά ως πρώτη ύλη σε μάντρες ξυλείας. Αν η ποσότητα της πρώτης 21

ύλης είναι μεγαλύτερη από 1.000 κυβικά μέτρα, τον θρυμματισμό αναλαμβάνουν εξωτερικές εταιρείες. Το υψηλής ποιότητας θρυμματισμένο ξύλο, υποβάλλεται στη συνέχεια σε επεξεργασία, στο Hagenow, με τις προδιαγραφές ποιότητας thermochip. Όλα τα άλλα ξυλώδη κλάσματα (υλικό τεμαχισμού) που προέρχονται από τις εργασίες επεξεργασίας βιομάζας, διατίθενται απευθείας σε πελάτες στην περιοχή. Σύμφωνα με μια διαδικασία κοσκινίσματος πολλαπλών σταδίων, το ποσοστό ινών του θρυμματισμένου ξύλου thermochip είναι εξαιρετικά μικρό. Τα μεγαλύτερα και μικρότερα από ένα ορισμένο μέγεθος κομμάτια μπορούν να απομακρυνθούν και έτσι να διασφαλιστεί η απρόσκοπτη και ομαλή λειτουργία των μηχανημάτων. Με αυτό τον τρόπο μειώνεται στο ελάχιστο και το περιεχόμενο σε στάχτη. Αυτό οδηγεί σε χαμηλότερα κόστη διαχωρισμού και καθαρισμού. Τα thermochip με θερμιδική αξία 4.368kWh/kg επιτρέπουν τη μείωση της ποσότητας των καυσίμων καθώς και των εκπομπών και των υπολειμμάτων της καύσης. Η τιμή για το θρυμματισμένο ξύλο thermochip, με μέση υγρασία 20%, ήταν 120 ανά τόνο (συμπεριλαμβανομένου του κόστους μεταφοράς). Για μια σύγκριση μόνο: Στη Γερμανία ο μέσος όρος κόστους των καυσίμων βιομάζας, για αυτό το πρότυπο ποιότητας, κυμαίνονταν από 130-140 /τόνο κατά το τέλος του έτους 2015. [10] 6. Επαφές και αναφορές Επαφές Ελάτε σε επαφή με το εθνικό σημείο επαφής B4B σας: AUSTRIAN ENERGY AGENCY (OSTERREICHISCHE ENERGIEAGENTUR) Austria http://en.energyagency.at DEUTSCHES BIOMASSEFORSCHUNGSZENTRUM GEMEINNUETZIGE GMBH (DBFZ) Germany www.dbfz.de/aktuelles.html SLOVENSKA INOVACNA A ENERGETICKA AGENTURA (SIEA) Slovakia www.siea.sk ENERGETSKI INSTITUT HRVOJE POZAR (EIHP) Croatia www.eihp.hr AEBIOM (THE EUROPEAN BIOMASS ASSOCIATION) Belgium/Europe www.aebiom.org KRAJOWA AGENCJA POSZANOWANIA ENERGII SA (KAPE) Poland www.kape.gov.pl/index.php/pl NACIONALNA ASOCIACIA PO BIOMASA (BGBIOM) Bulgaria http://bgbiom.org MINISTERIE VAN ECONOMISCHE ZAKEN The Netherlands www.rijksoverheid.nl/ministeries/ministerievan-economische-zaken TEKNOLOGISK INSTITUT (DTI) Denmark www.dti.dk CENTRE FOR RENEWABLE ENERGY SOURCESAND SAVING FONDATION (CRES) Greece www.cres.gr/kape/index_eng.htm ROMANIAN ASSOCIATION OF BIOMASS AND BIOGAS (ARBIO) Romania www.arbio.ro/en/#all SCIENTIFIC ENGINEERING CENTRE BIOMASS LTD (SCIENTIFIC ENGINEERING CENTRE) Ukraine http://biomass.kiev.ua/en MOTIVA OY Finland www.motiva.fi/en 22

Αναφορές [1] Fachagentur Nachwachsende Rohstoffe (2014): Leitfaden Feste Biobrennstoffe, [2] Bundesverband BioEnergie (2015): Verbundprojekt QualiS, Website: www.qualis-holzenergie.de (consulted online on 18.12.2015) [3] Deutsches Pelletinstitut Gmbh (2015); ENplus das Qualitätszertifikat für Pellets, Website: www.enplus-pellets.de consulted online on 14.12.2015) [4] FNR (2015); Heizen mit Stroh Wertschöpfung für Landwirtschaft und Kommunen; Website https://mediathek.fnr.de/ broschuren/bioenergie/feste-biobrennstoffe/heizen-mit-stroh-wertschopfung-fur-landwirtschaft-und-kommunen.html (consulted online on 14.12.2015) [5] BEM Biomasse Energie Maschinenring GmbH (2012); Umsetzung des Konzeptes zur Verbesserung der Logistik und Konfektionierung von holzartigen Biomasserohstoffen [6] Biomassehof Achental (Grassau) (2013); Handbuch der Aufbereitung biogener Brennstoffe zur Energieerzeugung, Exemplarische Ausführung am Beispiel Biomassehof Achental, Erstellt im Rahmen des Projektes Optimierung regionaler Kreisläufe (ORK) Förderkennzeichen 03KB053 [7] Weise, C. (2015); Praxisempfehlungen zur Strohnutzung unter Beachtung von Nährstoffkreisläufen und Humusbilanzausgleich; Fachtagung in Gülzow; Website https://veranstaltungen.fnr.de/fileadmin/veranstaltungen/2015/strohtagung/weiser.pdf (consulted online on 14.12.2015) [8] Centrales Agrar-Rohstoff Marketing- und Energie-Netzwerk e.v. (C.A.R.M.E.N. e.v.) (2015), Website: www.carmen-ev.de/ biogene-festbrennstoffe/biomasseheizwerke/technik/brennstofflagerung-austragung (consulted online on 14.12.2015) [9] Bayerische Landesamt für Umwelt (LfU) (2009); Aschemerkblatt Verwertung und Beseitigung von Holzaschen ; Website: www.waldwissen.net/waldwirtschaft/holz/verarbeitung/lwf_verwertung_beseitigung_holzasche (consulted online on 14.12.2015) [10] Technologie- und Förderzentrum im Kompetenzzentrum für Nachwachsende Rohstoff (2015): Optimale Bereitstellungsverfahren für Holzhackschnitzel; Website: www.tfz.bayern.de/service/presse/107733/index.php (consulted online on 25.01.2016) [11] Landwirtschaftskammer Niedersachsen (2015), Strohpreisrechner; Website www.lwk-niedersachsen.de/index.cfm/portal/6/ nav/360/article/27287.html (consulted online on 26.01.2016) [12] Staub, Björn (2012): Kosten in verschiedenen Logistikketten zur Kompaktierung von landw. Biomasse; Website: www.albhessen.de/archiv/home/home.htm (consulted online on 26.01.2016) [13] Thek Gerold, Obernberger Ingwald (2009): Wood pellet production costs under Austrian framework conditions. In: Proceeding of the 17th European Biomass Conference & Exhibition, June/July 2009, Hamburg, Germany, ISBN 978-88-89407-57-3, pp. 2129-2137, ETA-Renewable Energies (Ed.), Italy [14] Thek, G.; Obernberger, I. (2012): The Pellet Handbook: The Production and Thermal Utilization of Biomass Pellets. Routledge. ISBN 978-1-136-53991-6. 23

Το έργο Bioenergy4Business (B4B), του προγράμματος Horizon 2020, υποστηρίζει και προωθεί την (μερική) υποκατάσταση των συμβατικών καυσίμων (όπως ο άνθρακας, το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο), που χρησιμοποιούνται για θέρμανση, με διαθέσιμες πηγές βιομάζας (όπως τα υπολείμματα της βιομηχανίας ξύλου, η δασική βιομάζα, τα pellets, το άχυρο και άλλα προϊόντα αγροτικής βιομάζας) στις χώρες που συμμετέχουν και περαιτέρω. Το έργο Β4Β χρηματοδοτείται από το πρόγραμμα στήριξης LCE 14 2014 με τίτλο Προώθηση στην αγορά της υπάρχουσας και αναδυόμενης αειφόρου βιοενέργειας που αποτελεί τμήμα του προγράμματος πλαισίου Horizon 2020 της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Όλες οι εκδόσεις αυτού του έργου αντανακλούν αποκλειστικά τις απόψεις των συντακτών. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεν είναι υπεύθυνη για οποιαδήποτε πιθανή χρήση των πληροφοριών που περιέχονται σε αυτές. Τα μέλη της ομάδας εργασίας του έργου Bioenergy4Business δεν φέρουν καμία ευθύνη για οποιουδήποτε είδους ζημιές που μπορεί να προκύψουν από τη χρήση αυτών των υλικών, συμπεριλαμβανομένων, ενδεικτικά και όχι περιοριστικά, των άμεσων, ειδικών, έμμεσων ή επακόλουθων ζημιών. www.bioenergy4business.eu 24