Ορίζοντας τη βιώσιµη αλιεία

Τα κριτήρια της Greenpeace για τη βιώσιµη αλιεία Ορίζοντας τη βιώσιµη αλιεία Βιώσιµη ορίζεται η αλιεία της οποίας οι πρακτικές µπορούν να συνεχιστούν επ αόριστον χωρίς να µειώνεται η δυνατότητα του στοχευόµενου είδους να διατηρεί τον πληθυσµό του σε υγιή επίπεδα, και χωρίς να έχει δυσµενείς επιπτώσεις σε άλλα είδη εντός του οικοσυστήµατος συµπεριλαµβανοµένων των ανθρώπων λόγω της αφαίρεσης της τροφής τους, της τυχαίας θανάτωσής τους, ή της καταστροφής του φυσικού τους περιβάλλοντος. 1 Όταν µιλάµε για αλιεία ή αλιευτική δραστηριότητα, είτε αναφερόµαστε γενικά στην οµάδα αλιέων που στοχεύουν ένα συγκεκριµένο πληθυσµό ενός είδους (για παράδειγµα, η αλιεία µπακαλιάρου στη Βόρεια Θάλασσα ή η αλιεία µακρύπτερου τόνου στο Νότιο Ατλαντικό), είτε αναφερόµαστε πιο συγκεκριµένα στο είδος, τον πληθυσµό και την αλιευτική µέθοδο που χρησιµοποιείται, ή ακόµα και στο στόλο µίας συγκεκριµένης χώρας (για παράδειγµα, η νορβηγική αλιεία µπακαλιάρου µε απλάδια στη Βόρεια Θάλασσα, ή η αλιεία των Ηνωµένων Πολιτειών µακρύπτερου τόνου µε παραγάδι στο Νότιο Ατλαντικό). Όταν αυτά τα κριτήρια εφαρµόζονται στον ευρύτερο ορισµό, όλα τα µέρη της αλιείας πρέπει να είναι βιώσιµα. Όταν εφαρµόζονται στον πιο συγκεκριµένο ορισµό, οι σωρευτικές επιπτώσεις της αλιείας άλλων ειδών ή στόλων στην περιοχή πρέπει να λαµβάνονται υπόψη. Τα κριτήρια της Greenpeace για τη βιώσιµη αλιεία βασίζονται στον Κώδικα εοντολογίας για Υπεύθυνη Αλιεία 2 του Παγκόσµιου Οργανισµού Τροφίµων (FAO) και εφιστούν την προσοχή σε κάποια από τα βασικά περιβαλλοντικά ζητήµατα που συνδέονται µε την αλιεία. Το κεντρικό µήνυµα του κώδικα εµπεριέχεται στις πρώτες δύο γενικές αρχές: 1. «Τα κράτη και οι χρήστες των ζωντανών υδάτινων πόρων πρέπει να προστατεύουν τα υδάτινα οικοσυστήµατα. Το δικαίωµα στην αλιεία φέρει µαζί του την υποχρέωση για αλιεία µε υπεύθυνο τρόπο, έτσι ώστε να διασφαλίζεται αποτελεσµατικά η προστασία και διαχείριση των ζωντανών υδάτινων πόρων». 2. «Η διαχείριση της αλιείας πρέπει να προωθεί τη διατήρηση της ποιότητας, ποικιλότητας και διαθεσιµότητας των αλιευτικών πόρων σε ικανές ποσότητες για τις παρούσες και τις µέλλοντικές γενιές, στα πλαίσια της διατροφικής ασφάλειας, της ανακούφισης της φτώχιας και της βιώσιµης ανάπτυξης. Τα µέτρα διαχείρισης δε θα πρέπει να διασφαλίζουν µόνο την προστασία των στοχευόµενων ειδών, αλλά επίσης των ειδών που ανήκουν στο ίδιο οικοσύστηµα ή συνδέονται µε ή εξαρτώνται από τα είδη-στόχους». Ο κώδικας τονίζει την ανάγκη για ισχυρή, συντονισµένη και αποτελεσµατική διαχείριση και προστασία των πόρων από όλους τους χρήστες, καθώς και την ανάγκη για συνεργατική έρευνα, µε στόχο τη βελτίωση της επιστηµονικής και τεχνικής γνώσης γύρω από την αλιεία, συµπεριλαµβανοµένης της αλληλεπίδρασής της µε το οικοσύστηµα. Ο κώδικας κάνει ιδιαίτερο λόγο για την ανάγκη εφαρµογής µίας προληπτικής προσέγγισης στην προστασία και διαχείριση, βασισµένης στα βέλτιστα διαθέσιµα επιστηµονικά στοιχεία, λαµβάνοντας ταυτόχρονα υπόψη «την παραδοσιακή γνώση για τους πόρους και τα ενδιαιτήµατα, καθώς και σχετικούς περιβαλλοντικούς, οικονοµικούς και κοινωνικούς παράγοντες». Προειδοποιεί ότι «η απουσία επαρκούς

επιστηµονικής πληροφόρησης δε θα έπρεπε να εκλαµβάνεται ως λόγος για την καθυστέρηση ή την αποτυχία στη λήψη µέτρων για την προστασία των ειδών-στόχων, των σχετιζόµενων ή εξαρτώµενων ειδών και των µη στοχευόµενων ειδών και του περιβάλλοντός τους». Το 2002, στην Παγκόσµια ιάσκεψη για τη Βιώσιµη Ανάπτυξη, οι κυβερνήσεις συµφώνησαν στην εφαρµογή του Κώδικα εοντολογίας για την Υπεύθυνη Αλιεία του Παγκόσµιου Οργανισµού Τροφίµων, µε στόχο την αποκατάσταση των ιχθυαποθεµάτων διεθνώς µέχρι το 2015. 3 υστυχώς οι κυβερνήσεις απέχουν ακόµα πολύ από την επίτευξη αυτού του στόχου. Όχι µόνο θέτουν σε κίνδυνο τη θαλάσσια βιοποικιλότητα, αλλά επιπλέον υπονοµεύουν τα βασικά δικαιώµατα των εκατοµµυρίων ανθρώπων που εξαρτώνται από τη θάλασσα για την τροφή και την επιβίωσή τους. Οι βιοµηχανικές κοινωνίες πρέπει να επαναπροσδιορίσουν τη σχέση τους µε τη θάλασσα. Είναι άµεση η ανάγκη για µία γρήγορη και θεµελιώδη µετάβαση προς µία οικολογικά υπεύθυνη, χαµηλών επιπτώσεων αλιεία. Επίσης απαιτείται αντίστοιχα προσαρµογή στα µοντέλα κατανάλωσης. Η Greenpeace εργάζεται για µία ουσιαστική µετατροπή στην αλιευτική παραγωγή, από τις µεγάλης κλίµακας, εντάσεως κεφαλαίου και µε καταστροφικές µεθόδους, στην αλιεία µικρότερης κλίµακας, οργανωµένης γύρω από τις κοινότητες, εντάσεως εργασίας, η οποία θα χρησιµοποιεί οικολογικά υπεύθυνη, επιλεκτική αλιευτική τεχνολογία και φιλικές προς το περιβάλλον πρακτικές, οι οποίες θα λαµβάνουν υπόψη τους την ατελή µας γνώση για τον τρόπο λειτουργίας των περίπλοκων οικοσυστηµάτων. Η Greenpeace πιστεύει ότι οι αρχές που εκφράζονται εδώ είναι επιτεύξιµες, και ότι αν εφαρµοστούν θα υπάρξουν πολύ µεγάλα οφέλη, τόσο για το περιβάλλον όσο και για τις αλιευτικές κοινότητες. Για την επίτευξή τους όµως απαιτούνται ευρύτατες θεσµικές, κοινωνικές και οικονοµικές µεταρρυθµίσεις. Η κλίµακα και η πολυπλοκότητα της αλιευτικής κρίσης πολύ απλά σηµαίνουν ότι δε µπορεί να υπάρξει µια απλή λύση. Κάθε αλιευτική δραστηριότητα έχει µοναδικά χαρακτηριστικά που σχετίζονται µε το κοινωνικό, οικονοµικό και πολιτικό πλαίσιο στο οποίο εξελίσσεται, τα είδη που αλιεύονται, τη φύση του υπό εκµετάλλευση περιβάλλοντος, και το είδος της τεχνολογίας που χρησιµοποιείται. Για κάποιες αλιευτικές δραστηριότητες, ιδιαίτερα τη µικρής κλίµακας τοπική αλιεία, τα µόνα στοιχεία που είναι επί του παρόντος διαθέσιµα αφορούν τα είδη-στόχους και την αλιευτική µέθοδο µπορεί να µην υπάρχουν επιστηµονικά στοιχεία για την κατάσταση του πληθυσµού, τα ποσοστά αλιείας ή τις ευρύτερες επιπτώσεις στο περιβάλλον. Ενώ αυτές οι αλιευτικές δραστηριότητες µπορεί να µην πληρούν τα κριτήρια της Greenpeace ως προς τη βιωσιµότητά τους, συχνά έχουν µικρότερες επιπτώσεις από τις αλιευτικές δραστηριότητες µεγαλύτερης κλίµακας, ενώ παράλληλα είναι ιδιαίτερα σηµαντικές για τις τοπικές κοινότητες. Συνεπώς, προτρέπουµε τους εµπόρους ψαριών και τις κυβερνήσεις να υποστηρίξουν την τοπική αλιεία µικρής κλίµακας προς τη βελτίωση της βιωσιµότητάς της. Τα κριτήρια που παρατίθενται στη συνέχεια περιγράφουν µε λεπτοµέρεια τα χαρακτηριστικά που θα έπρεπε να διαθέτει η βιώσιµη αλιεία. Πολλές µεταρρυθµίσεις πρέπει να λάβουν χώρα σε ένα ευρύτερο εθνικό και διεθνές επίπεδο, έτσι ώστε να υποστηριχθούν οι απαραίτητες αλλαγές για την επίτευξη και προστασία της βιώσιµης

αλιείας. Αυτές περιλαµβάνουν νοµοθεσία για την υποχρέωση διενέργειας αξιολογήσεων κινδύνου πριν την έναρξη νέων αλιευτικών δραστηριοτήτων, καθώς και πολιτικές που να διασφαλίζουν ότι η εξαγωγή της αλιευτικής παραγωγής ενός κράτους δε γίνεται εις βάρος του περιβάλλοντος ή των εγχώριων καταναλωτικών αναγκών, ενώ παράλληλα δεν προκαλούν σηµαντικές δυσµενείς κοινωνικές ή πολιτισµικές επιπτώσεις. Περισσότερες λεπτοµέρειες σχετικά µε τις αναγκαίες µεταρρυθµίσεις περιλαµβάνονται στην έκθεση της Greenpeace Principles fr eclgically respnsible lw impact fisheries. Μάιος 1998 Μια πιο λεπτοµερής παρουσίαση των κριτηρίων που χρησιµοποιεί η Greenpeace για την αξιολόγηση των λιγότερο βιώσιµων αλιευτικών πρακτικών, περιλαµβάνεται στα «Κόκκινα Κριτήρια της Greenpeace για τη µη βιώσιµη αλιεία», τα οποία βρίσκονται στην ηλεκτρονική διεύθυνση http://www.greenpeace.rg/greece/press/118523/gree Ποια είναι τα χαρακτηριστικά της βιώσιµης αλιείας; 1. Η διαχείριση της βιώσιµης αλιείας γίνεται από µία οικοσυστηµική προοπτική 4 Ακολουθεί τον Κώδικα εοντολογίας του Παγκόσµιου Οργανισµού Τροφίµων, συµπεριλαµβανοµένης της εφαρµογής της αρχής της προφύλαξης. Η προφύλαξη θα πρέπει να αυξάνεται όσο µειώνεται η διαθεσιµότητα επιστηµονικών στοιχείων. Όπου τα επιστηµονικά στοιχεία ή άλλες αξιόπιστες πηγές πληροφόρησης είναι ανεπαρκή για να προσδιορίσουν τις πιθανές επιπτώσεις της αλιείας στους πληθυσµούς και το οικοσύστηµα στο οποίο ανήκουν, η αλιευτική δραστηριότητα θα πρέπει να περιορίζεται σε ένα πολύ µικρό ποσοστό της χαµηλότερης εκτίµησης ως προς τη βιοµάζα του πληθυσµού, εν αναµονή ολοκληρωµένης έρευνας και ανάλυσης. Θέτει ξεκάθαρους στόχους για την εφαρµογή της χρήσης θαλάσσιων καταφυγίων ως µέρος του σχεδίου διαχείρισης. Τα θαλάσσια καταφύγια θα πρέπει να λειτουργούν ως ένας µηχανισµός προστασίας αντιπροσωπευτικών ενδιαιτηµάτων, να επιτρέπουν την αποκατάσταση ενδιαιτηµάτων που έχουν υποστεί βλάβες, να επιτρέπουν την αποκατάσταση των ιχθυοπληθυσµών, να λειτουργούν ως «µάρτυρες» ή περιοχές σύγκρισης για την παρακολούθηση των επιπτώσεων της αλιείας σε παρόµοια ενδιαιτήµατα, και να αποτελούν ένα είδος ασφάλειας έναντι της αποτυχίας διαχείρισης εκτός των θαλασσίων καταφυγίων. Έχει σταθερές διαδικασίες παρακολούθησης τόσο για τις περιβαλλοντικές όσο και για τις κοινωνικές επιπτώσεις. Έχει ένα ευέλικτο σχέδιο διαχείρισης που επιτρέπει τη διόρθωση πιθανών σφαλµάτων ή προβληµάτων, µόλις αυτά εντοπιστούν. 2. Η βιώσιµη αλιεία συµβάλλει στην προστασία ευάλωτων ειδών και ενδιαιτηµάτων. ε δραστηριοποιείται σε ευάλωτες περιοχές ή ενδιαιτήµατα, στα οποία οι αλιευτικές δραστηριότητες µπορεί να θέσουν σε κίνδυνο τη βιοποικιλότητα, την παραγωγικότητα ή την ιδιαίτερη δοµή και λειτουργία των θαλάσσιων οικοσυστηµάτων. εν έχει αρνητικές επιπτώσεις στους πληθυσµούς προστατευόµενων, απειλούµενων ή σε κίνδυνο ειδών, ή στην αποκατάστασή τους. Παρακολουθεί στενά στην περιοχή όπου λαµβάνουν χώρα οι αλιευτικές δραστηριότητες τους πληθυσµούς όλων των ειδών που χαρακτηρίζονται ως προστατευόµενα, απειλούµενα ή σε κίνδυνο στους αντίστοιχους εθνικούς

καταλόγους ή στην Κόκκινη Λίστα της ιεθνούς Ένωσης για τη ιατήρηση της Φύσης και των Φυσικών Πόρων (IUCN) (στις κατηγορίες «υπό απειλή» έως «σε κρίσιµο κίνδυνο»), µε στόχο να διασφαλίσει ότι δεν υπάρχουν αρνητικές επιπτώσεις σε αυτούς τους πληθυσµούς, είτε άµεσα µέσω της αλίευσής τους ως παρεµπίπτοντα αλιεύµατα, είτε έµµεσα µέσω της µείωσης βασικών θηραµάτων. Το σχέδιο διαχείρισης επιτρέπει την άµεση αντίδραση για την παύση της αλιείας, σε ολόκληρη ή σε µέρος της περιοχής, εφόσον υπάρχουν ενδείξεις ή στοιχεία για αρνητικές επιπτώσεις. Περιλαµβάνει την προστασία σηµαντικών περιοχών, όπως οι περιοχές αναπαραγωγής και τα νηπιοτροφεία. 3. Η βιώσιµη αλιεία διατηρεί τους πληθυσµούς όλων των στοχευόµενων ειδών σε υγιή επίπεδα ε στοχεύει συρρικνωµένους πληθυσµούς (µε βιοµάζα χαµηλότερη από ένα πραγµατικό επίπεδο προφύλαξης), και δεν αλιεύει σε ποσοστά που προκαλούν κίνδυνο µείωσης του αποθέµατος (θνησιµότητα πάνω από ένα πραγµατικό επίπεδο προφύλαξης). εν έχει ως αποτέλεσµα τη µεταβολή της σύνθεσης του πληθυσµού ως προς την ηλικία, τη γενετική και το φύλο, σε βαθµό ώστε να θέτει σε κίνδυνο την επιβίωσή του. Παρακολουθεί τακτικά τους πληθυσµούς. Ακολουθεί τις συστάσεις των αρµόδιων επιστηµονικών φορέων, κατ ελάχιστο. Θέτει «σηµεία αναφοράς του κατώτατου ορίου» ή «προληπτικά όρια», τόσο για τη βιοµάζα όσο και για τα ποσοστά αλιείας, ως σηµεία ενεργοποίησης, για να διασφαλίσει ότι τα οριακά σηµεία αναφοράς ή η µέγιστη βιώσιµη απόδοση δεν παραβιάζονται συµπτωµατικά. Όταν αυτά ξεπερνιούνται, το σχέδιο διαχείρισης επιτρέπει µία άµεση αντίδραση για τη µείωση των ποσοστών αλιείας (όπου η θνησιµότητα έχει ξεπεράσει τα προληπτικά όρια), ή την παύση της αλιείας µέχρι την αποκατάσταση του πληθυσµού (όπου η βιοµάζα έχει πέσει κάτω από τα προληπτικά όρια). Θέτει θετικά σηµεία αναφοράς στόχου, ένα βασικό στοιχείο του Κώδικα 5 του Παγκόσµιου Οργανισµού Τροφίµων, για επίπεδα αλιείας που επιτρέπουν την αποκατάσταση και τη διατήρηση των αποθεµάτων σε ένα υψηλό επίπεδο που λαµβάνει υπόψη τόσο την ανθρώπινη χρήση όσο και το οικοσύστηµα ως σύνολο. Για την επίτευξη αυτού του στόχου τίθενται σαφή χρονοδιαγράµµατα. Αυτό είναι ιδιαίτερα σηµαντικό για είδη που αργούν να αναπτυχθούν και γεννούν λίγους απογόνους, καθώς και για τα είδη που αποτελούν τροφή για άλλα ψάρια (όπως η ρέγκα, η φρίσσα του Ατλαντικού, το καλαµάρι και το κριλ), τα οποία υπάρχουν σε αφθονία, αλλά οι πληθυσµοί τους αποτελούν βασικό θήραµα για πολλά µεγαλύτερα θαλάσσια είδη, ενώ παράλληλα κυµαίνονται ευρέως κάτω από διαφορετικές περιβαλλοντικές επιδράσεις, και εποµένως απαιτούν ευρύτερη προληπτική διαχείριση. Για να επιτευχθεί αυτό, τα στοχευόµενα είδη πρέπει να διατηρούνται σε ένα υψηλό ποσοστό της βιοµάζας 6 που θα διέθεταν εφόσον δεν αλιεύονταν. Έχει ένα σχέδιο διαχείρισης που διασφαλίζει ότι όταν η αλιευτική δραστηριότητα στοχεύει διαφορετικά είδη, όλα τα είδη εκτιµώνται θέτοντας σε προτεραιότητα τα πιο ευάλωτα ή/και λιγότερο υγιή αποθέµατα. 4. Η βιώσιµη αλιεία χρησιµοποιεί επιλεκτικές αλιευτικές µεθόδους

ε χρησιµοποιεί καταστροφικές αλιευτικές µεθόδους 7, όπως εκρηκτικά και δηλητήρια, ή τράτες βυθού (σε αυτές περιλαµβάνονται οι τράτες βυθού µε «πόρτες», οι γαριδότρατες, οι δοκότρατες και οι δράγες). ε χρησιµοποιεί µη επιλεκτικές αλιευτικές µεθόδους που έχουν ως αποτέλεσµα υψηλά ποσοστά (πάνω από 10% του βάρους) παρεµπιπτόντων αλιευµάτων νεαρών ατόµων και ειδών µη στόχων ή µη εµπορικών ειδών, ή υπεραλιευµένων ειδών οποτεδήποτε (δηλαδή σε κάθε καλάδα ξεχωριστά) κατά τη διάρκεια της αλιευτικής δραστηριότητας. Παρεµπίπτοντα αλιεύµατα που ανέρχονται στο 10% οποιασδήποτε καλάδας πρέπει να τεθούν ως κριτήριο που να προϋποθέτει απόσυρση από την περιοχή και µία µικρότερη, δοκιµαστική σειρά αλιευτικών εργαλείων στην επόµενη περιοχή, ώστε να διασφαλιστεί ότι τα ποσοστά παρεµπιπτόντων αλιευµάτων θα παραµείνουν χαµηλά. εν απορρίπτει στη θάλασσα θαλάσσια είδη νεκρά ή χωρίς ελπίδα επιβίωσης. Χρησιµοποιεί αλιευτικά εργαλεία που είναι κατάλληλα για τη συγκεκριµένη θαλάσσια περιοχή όπου λαµβάνει χώρα η αλιευτική δραστηριότητα, και χρησιµοποιεί όλα τα απαραίτητα µέτρα προφύλαξης (για παράδειγµα κλειστές περιοχές, ισορροπηµένη σύνθεση ποσοστώσεων για αλίευση διαφορετικών ειδών), µε στόχο την ελαχιστοποίηση της τυχαίας αλίευσης ειδών µη στόχων. Εκφορτώνει το σύνολο των αλιευµάτων, µαζί µε τα παρεµπίπτοντα αλιεύµατα που είναι νεκρά, ή δεν έχουν ελπίδες επιβίωσης αν ξαναριχτούν στη θάλασσα. ιασφαλίζει ότι τα ζωντανά είδη που αλιεύονται τυχαία ξαναρίχνονται αµέσως στη θάλασσα, εφόσον η κατάστασή τους προϋποθέτει υψηλές πιθανότητες επιβίωσης. ιαθέτει ένα σχέδιο διαχείρισης που επιτρέπει µία άµεση αντίδραση για την παύση της αλιείας, ή κάποιων περιοχών, όταν αλιεύονται µεγάλοι αριθµοί νεαρών ατόµων ή ειδών µη στόχων. ιαθέτει µεθοδολογία καταγραφής των παρεµπιπτόντων αλιευµάτων, η οποία είναι υπόλογη (δηλαδή χρησιµοποιεί παρατηρητές πάνω στα σκάφη) και µία ρυθµιστική δοµή που µειώνει τα παρεµπίπτοντα αλιεύµατα µε το χρόνο. είχνει ότι το ετήσιο µέσο ποσοστό εκφόρτωσης νεαρών ατόµων, µη στοχευόµενων ή µη εµπορεύσιµων ειδών, ή υπεραλιευµένων ειδών είναι µηδενικό ή ελάχιστο (µικρότερο από 5% του βάρους). Περιλαµβάνει µέτρα για την ελαχιστοποίηση της απώλειας, και για τη διασφάλιση της άµεσης ανάκτησης όπου αυτό είναι δυνατό, του αλιευτικού εξοπλισµού, µε στόχο να αποφευχθεί η «αλιεία φάντασµα». 5. Η βιώσιµη αλιεία διατηρεί τη βιοποικιλότητα που συνδέεται µε την αλιευτική δραστηριότητα. εν προκαλεί ουσιαστικές αλλαγές στο οικοσύστηµα (όπως τροφική κλιµάκωση ή αλλαγές στην κατάσταση του οικοσυστήµατος), ούτε συνδέεται µε πρακτικές που µπορούν να τις προκαλέσουν 8. Παρακολουθεί τακτικά τις ευρύτερες επιπτώσεις στο οικοσύστηµα, ώστε να αποφύγει ουσιαστικές αλλαγές, εστιάζοντας ιδιαίτερα στις σχέσεις θηράµατοςθηρευτή των ειδών στόχων. 6. Η βιώσιµη αλιεία ελαχιστοποιεί τη χρήση ενέργειας, χηµικών και την παραγωγή απορριµµάτων σε όλες τις λειτουργίες της.

ε χρησιµοποιεί χλωροφθοράνθρακες (CFCs), υδροχλωροφθοράνθρακες (HCFCs), υδροφθοράνθρακες (HFCs) ή άλλες ψυκτικές ουσίες που κατααστρέφουν το όζον. Χρησιµοποιεί όλες τις εναλλακτικές στα χηµικά, µη τοξικές ουσίες που είναι διαθέσιµες, ώστε να ελαχιστοποιήσει τη χρήση τοξικών ή βιοσυσσωρεύσιµων ουσιών. Ανακυκλώνει, επαναχρησιµοποιεί ή επανεπεξεργάζεται όλα τα υλικά που χρησιµοποιούνται στην αλίευση, αποθήκευση και µεταφορά των αλιευµάτων στο σηµείο πώλησης, συµπεριλαµβανοµένης της συσκευασίας, όπου είναι δυνατό µε περιβαλλοντικά υπεύθυνο τρόπο. Ελαχιστοποιεί τη συνολική κατανάλωση ενέργειας. Περιλαµβάνει µέτρα για την αποτροπή της εξάπλωσης απορριµµάτων (συµπεριλαµβανοµένων καυσίµων, λαδιών µηχανής και πλαστικών) στη θάλασσα. 7. Η βιώσιµη αλιεία λειτουργεί µε κοινωνικά και οικονοµικά δίκαιο και υπεύθυνο τρόπο. εν αλιεύει σε περιοχές όπου τα προβλήµατα µε την Παράνοµη, Λαθραία και Άναρχη αλιεία (IUU) είναι τόσο µεγάλα 9 ώστε οι υπάρχοντες κανονισµοί και σχέδια διαχείρισης να υπονοµεύονται σοβαρά. Λειτουργεί σύµφωνα µε τους εκάστοτε τοπικούς, εθνικούς και διεθνείς νόµους και κανονισµούς. Αναφέρει στις αρµόδιες αρχές πρακτικές Παράνοµης, Λαθραίας και Άναρχης αλιείας που τυχόν γίνονται αντιληπτές κατά την αλιευτική δραστηριότητα. Προσφέρει οικονοµική υποστήριξη, όπου αυτό είναι δυνατό, για την παρακολούθηση, έλεγχο και επιτήρηση που στόχο έχουν να διασφαλίσουν ότι οι κανονισµοί και τα σχέδια διαχείρισης εφαρµόζονται και ακολουθούν τις πιο πρόσφατες σχετικές προβλέψεις. Συγκεντρώνει όλα τα στοιχεία αναφορικά µε τα αλιεύµατα, τις εκφορτώσεις και άλλα σχετικά και τα παρέχει για επιστηµονική παρακολούθηση και διαχείριση της αλιείας. Απαιτεί αξιολογήσεις για κοινωνικές επιπτώσεις και επίλυση των αρνητικών επιπτώσεων, ιδιαίτερα όσον αφορά τον κοινωνικό ιστό 10 των τοπικών πληθυσµών. Σέβεται τα ανθρώπινα δικαιώµατα. Σέβεται τις Βασικές Συµβάσεις του ιεθνούς Οργανισµού Εργασίας (ILO) 11 Εµπλέκει όλους τους ενδιαφερόµενους στις διαδικασίες λήψης αποφάσεων, ιδιαίτερα τις κοινότητες που εξαρτώνται από την αλιεία για την τροφή και την επιβίωσή τους. Περιλαµβάνει συµφωνίες ισότιµης πρόσβασης, οι οποίες προστατεύουν τη διατροφική ασφάλεια των τοπικών πληθυσµών, όπου αυτό τίθεται ως ζήτηµα. Εκπαιδεύει και προσλαµβάνει ντόπιους, όπου αυτό είναι δυνατό. Περιλαµβάνει διακανονισµούς για ισότιµη κατανοµή των αγαθών 12. Προσφέρει δίκαιους µισθούς, δηλαδή ένα δίκαιο ποσοστό των κερδών πώλησης των αλιευµάτων, ή όπου αυτό βρίσκει εφαρµογή, µισθούς οι οποίοι είναι τουλάχιστον ίσοι ή µεγαλύτεροι από τον υψηλότερο βασικό µισθό ή από το µέσο όρο του µισθού που δίνεται στην περιοχή για παρόµοιες δραστηριότητες. Εφαρµόζει µέτρα υγιεινής και ασφάλειας, κατ ελάχιστο στα επίπεδα που προβλέπει ο νόµος. ιασφαλίζει την πρόσβαση των εργαζοµένων σε υπηρεσίες υγείας όπου αυτό είναι δυνατό.

8. Η βιώσιµη αλιεία µπορεί να προσφέρει πλήρη ιχνηλασιµότητα για όλα τα αλιεύµατα, από το σηµείο αλίευσης µέχρι την αγορά. Παρέχει τις απαραίτητες πληροφορίες για την προέλευση των ειδών, συµπεριλαµβανοµένων της περιοχής αλίευσης και της αλιευτικής µεθόδου. Χρησιµοποιεί όλες τις διαθέσιµες διασυνδεδεµένες µεθόδους ιχνηλασιµότητας (συµπεριλαµβανοµένης της χρήσης GPS και του διαδικτύου) για όλα τα µεγάλα σκάφη (η εφαρµογή τους στην παράκτια και µικρής κλίµακας αλιεία δεν είναι απαραίτητη), σαν µέρος ενός αξιόπιστου συστήµατος επισήµανσης και παρακολούθησης εγγράφων τα οποία δε µπορούν να παραποιηθούν. Βιβλιογραφικές αναφορές 1 Για ένα ευρύτερο ορισµό της βιωσιµότητας, βλ.: Jhnstn P, Everard M, Santill D, Rbèrt KH. Reclaiming thedefinitin f sustainability.envirnmental Science and Pllutin Research14 (1): 60 6. 2 FAO (1995). Cde f cnduct fr respnsible fisheries. Rme, Italy: Fd and Agriculture Organisatin fthe United Natins. Ηµεροµηνία πρόσβασης: Οκτώβριος 2008 www.fa.rg/fi/agreem/cdecnd/cdecn.asp 3 UN (2002). Reprt f the Wrld Summit n Sustainable Develpment. Jhannesburg, 26 Aug 4 Sept 2002.United Natins, New Yrk, NY, USA. Ηµεροµηνία πρόσβασης: Οκτώβριος 2008 www.unctad.rg/en/dcs/acnf199d20&c1_en.pdf [βλ. σελ. 23, άρθρο 31] 4 Η οικοσυστηµική διαχείριση είναι µία διαχειριστική προσέγγιση, η οποία: Ενσωµατώνει οικολογικούς, κοινωνικούς και οικονοµικούς στόχους και αναγνωρίζει τους ανθρώπους ως βασικά συστατικά του οικοσυστήµατος Λαµβάνει υπόψη τα οικολογικά, και όχι µόνο τα πολιτικά, σύνορα Λαµβάνει υπόψη την πολυπλοκότητα των φυσικών διαδικασιών και των κοινωνικών συστηµάτων και χρησιµοποιεί µία εναρµονισµένη διαχειριστική προσέγγιση ενώπιον αβεβαιοτήτων που µπορεί να προκύψουν Ενσωµατώνει την κατανόηση των οικοσυστηµικών διαδικασιών καθώς και τους τρόπους µε τους οποίους τα οικοσυστήµατα αντιδρούν στις περιβαλλοντικές διαταραχές Λαµβάνει υπόψη την οικολογική ακεραιότητα των παράκτιων και θαλάσσιων οικοσυστηµάτων και τη βιωσιµότητα τόσο των ανθρώπινων όσο και των οικολογικών συστηµάτων. Εµπλέκει όλους τους ενδιαφερόµενους σε µία συνεργατική διαδικασία για την αναγνώριση προβληµάτων και την εξέρευση λύσεων. 5 FAO (1999). Indicatrs fr sustainable develpment f marine capture fisheries. FAO Technical Guidelinesfr Respnsible Fisheries 8. Fd and Agriculture Organizatin f the United Natins, (FAO) Rme, Italy.σελ. 68. www.fa.rg/docrep/004/x3307e/x3307e00.htm Ηµεροµηνία πρόσβασης: Οκτώβριος 2008 6 εν υπάρχει ένας γενικός αριθµός για αυτό, δεδοµένου ότι οι επιπτώσεις ποικίλουν σε κάθε αλιευτική δραστηριότητα, ανάλογα µε τον ευάλωτο χαρακτήρα του είδους και την υγεία του αποθέµατος και του οικοσυστήµατος. 7 Οι καταστροφικές αλιευτικές δραστηριότητες µεταβάλλουν τη δοµή και τη βιοχηµεία των ενδιαιτηµάτων για παράδειγµα ισοπέδωση των σχηµατισµών των κυµάτων, απόσπαση βράχων, και απόσπαση οργανισµών που επηρεάζουν την τρι-επίπεδη δοµή του βυθού. ιατάραξη των ανώτερων στρωµάτων του θαλάσσιου πυθµένα, η οποία προκαλεί βραχυπρόθεσµη επαναιώρηση του ιζήµατος και των ρύπων στην κολώνα του νερού, επανορυκτοποίηση των θρεπτικών και µολυσµατικών παραγόντων, και ανακατανοµή των σωµατιδίων του ιζήµατος 8 Για περισσότερες λεπτοµέρειες, βλ. : Cmmittee n Ecsystem Effects f Fishing: Phase II Assessments f the Extent fchange and the Implicatins fr Plicy, Natinal Research Cuncil (2006). Dynamic Changes in MarineEcsystems: Fishing, Fd Webs, and Future Optins. The Natinal

Academies Press, Washingtn, DC,USA. pp41 5. http://bks.nap.edu/catalg.php?recrd_id=11608 Ηµεροµηνία πρόσβασης: Οκτώβριος 2008 9 εν υπάρχει ένας γενικός αριθµός για αυτό, δεδοµένου ότι οι επιπτώσεις ποικίλουν σε κάθε αλιευτική δραστηριότητα. Η Παράνοµη, Λαθραία και Άναρχη αλιεία θα έχει για παράδειγµα µεγαλύτερες επιπτώσεις σε πιο ευάλωτα ιχθυαποθέµατα. Για κάποιες αλιευτικές δραστηριότητες ενδεχοµένως να είναι εύκολη η εκτίµηση των ψαριών που αλιεύονται παράνοµα, και της αντίστοιχης προσαρµογής των ποσοστώσεων, έτσι ώστε να λαµβάνουν υπόψη τα παράνοµα αλιεύµατα, ενώ για άλλες αλιευτικές δραστηριότητες αυτό είναι εξαιρετικά δύσκολο. 10 Οι άνθρωποι στα πλαίσια των κοινοτήτων συνδέονται µεταξύ τους σε ένα «κοινωνικό ιστό» µέσω των υλικών συνθηκών (απασχόληση, έσοδα, υγεία, εκπαίδευση, στέγη, πρόσβαση σε τροφή και νερό, κλπ.) και των σχέσεών τους µε τους υπόλοιπους εντός και εκτός της κοινότητας. 11 Βασικές Συµβάσεις του ιεθνούς Οργανισµού Εργασίας: ILO C29 Cnventin n Frced Labur, 1930 ILO C87 Freedm f Assciatin and Prtectin f the Right t Organize 1948 ILO C98 Right t Organize and Cllective Bargaining 1949 ILO C100 Equal Remuneratin 1951 ILO C105 Ablitin f Frced Labur Cnventin, 1957 ILO C111 Discriminatin (Emplyment and Occupatin) 1958 ILO C138 Minimum Age Cnventin 1973 ILO C182 Wrst Frms f Child Labur, 1999 Για περισσότερες πληροφορίες, βλ.: ILO (2008). What we d> Labur standards> Cnventins> ILOLEX database f internatinal labur standards. Ηλεκτρονική σελίδα του ILO. Internatinal Labur Organizatin (ILO), Geneva,Switzerland. www.il.rg/illex/english/cnvdisp1.htm Ηµεροµηνία πρόσβασης: Οκτώβριος 2008 12 Η ισότιµη κατανοµή των αγαθών ορίζει γιακάθε στάδιο µίας παραδοσιακής αλυσίδας αξιών, αρχές για ισότιµες εµπορικές διαπραγµατεύσεις και τιµές. Λαµβάνει υπόψη τόσο τα χρηµατικά όσο και τα µη χρηµατικά κέρδη. ιαθέτει ως προαπαιτούµενο ένα ισχυρό µηχανισµό ιχνηλασιµότητας µε πλήρη διαφάνεια, ο οποίος διασφαλίζει τη µεταβίβαση της πληροφορίας από το ένα στάδιο στο άλλο και προς κάθε κατεύθυνση. Η ισότιµη κατανοµή των αγαθών είναι µία έννοια ευρύτερη από το ίκαιο Εµπόριο.