Οικοσυστημική Προσέγγιση- Οι 6 τεχνικές για την τροποποίηση μιας προβληματικής συμπεριφοράς Όλες οι τεχνικές περιγράφονται αναλυτικά στο βιβλίο: Molnar, A. & Lindquist, B. (1998). Προβλήματα Συμπεριφοράς στο Σχολείο. Επιμέλεια Καλαντζή-Αζίζη, Α. Εκδ. Ελληνικά Γράμματα.
Τεχνική της Αναπλαισίωσης- Πώς να σκεφτείτε το πρόβλημα με διαφορετικό τρόπο 1. Περιγράψτε τι συμβαίνει στην προβληματική κατάσταση. Ποιος κάνει τι; Πότε το κάνουν; Ποιος άλλος εμπλέκεται;.. 2. Πώς ανταποκρίνεστε εσείς συνήθως στην προβληματική συμπεριφορά και ποιο είναι το συνηθισμένο αποτέλεσμα; 3. Ποια είναι η τωρινή σας ερμηνεία για το λόγο για τον οποίο το πρόσωπο συμπεριφέρεται κατ αυτόν τον τρόπο; 4. Ποιες θετικές εναλλακτικές ερμηνείες θα μπορούσαν να υπάρξουν γι αυτή τη συμπεριφορά; 5. Βασισμένοι πάνω σε μια ή περισσότερες από αυτές τις θετικές ερμηνείες της συμπεριφοράς του ατόμου, πώς θα μπορούσατε να αντιδράσετε με διαφορετικό τρόπο απ ό,τι στο παρελθόν; Τι θα μπορούσατε πραγματικά να πείτε ή να κάνετε με βάση μία από αυτές τις θετικές εναλλακτικές ερμηνείες;
Τεχνική της Θετικής Υποδήλωσης Κινήτρων- Αναζητώντας θετικά κίνητρα στα προβλήματα συμπεριφοράς 1. Τι κάνει το άτομο; Ποιος άλλος εμπλέκεται; 2. Πώς ανταποκρίνεστε εσείς συνήθως και ποιο αποτέλεσμα έχετε; 3. Γιατί νομίζετε ότι το άτομο το κάνει αυτό; Ποια νομίζετε ότι είναι τα κίνητρά του; 4. Ποια θετικά κίνητρα θα μπορούσαν να υπάρχουν γι αυτή τη συμπεριφορά; 5. Βασισμένοι πάνω σε ένα ή περισσότερα από αυτά τα θετικά κίνητρα της συμπεριφοράς του ατόμου, πώς θα μπορούσατε να ανταποκριθείτε διαφορετικά απ ότι στο παρελθόν; Τι θα μπορούσατε πραγματικά να πείτε ή να κάνετε με βάση ένα από εκείνα τα θετικά κίνητρα;.
Τεχνική της Θετικής Υποδήλωσης Λειτουργιών- Αναζητώντας θετικές λειτουργίες στα προβλήματα συμπεριφοράς 1. Ποιος κάνει τι, πότε, σε ποιον κλπ.; 2. Πώς αντιδράτε εσείς συνήθως και τι αποτέλεσμα έχετε; 3. Ποιες είναι μερικές από τις λειτουργίες αυτής της συμπεριφοράς που βλέπετε στο παρόν;.. 4. Ποιες είναι μερικές από τις θετικές οικοσυστημικές λειτουργίες αυτής της συμπεριφοράς; (θυμηθείτε, μία λειτουργία δεν είναι απαραίτητα ένα επιδιωκόμενο αποτέλεσμα. Μια λειτουργία είναι ένας παράγοντας που σχετίζεται ή εξαρτάται από άλλους παράγοντες. Αν συμβαίνει το Α, τότε κάντε το Β, Γ και Δ... 5. Στηριγμένο πάνω σε μία ή περισσότερες απ αυτές τις οικοσυστημικές λειτουργίες, πώς θα μπορούσατε να αντιδράσετε με διαφορετικό τρόπο από ό,τι στο παρελθόν; Τι μπορούσατε πραγματικά να πείτε ή να κάνετε βασισμένοι σε μία απ αυτές τις θετικές λειτουργίες;
Τεχνική της Ενθάρρυνσης της Συνέχισης της Προβληματικής Συμπεριφοράς 1. Ποιος κάνει τι, πότε, σε ποιον κλπ.; 2. Πώς αντιδράτε εσείς συνήθως για να κάνετε το άτομο να σταματήσει την προβληματική συμπεριφορά; Ποιο αποτέλεσμα έχετε; 3. Με ποιους τρόπου θα μπορούσε η συμπεριφορά να εμφανιστεί διαφορετικά; Π.χ., σε ένα διαφορετικό χρόνο ή μέρος, με ένα διαφορετικό τρόπο ή για ένα διαφορετικό λόγο; 4. Πώς θα μπορούσατε να επηρεάσετε το άτομο να εκδηλώσει αυτή την τροποποιημένη συμπεριφορά, έτσι ώστε να αντιμετωπίζεται με έναν θετικό τρόπο;.
Τεχνική της Κερκόπορτας- Επηρεάζοντας έμμεσα το πρόβλημα 1. Περιγράψτε τις μη-προβληματικές συμπεριφορές ή χαρακτηριστικά ενός ατόμου (ή μιας ομάδας) του οποίου η συμπεριφορά είναι ένα πρόβλημα για σας. 2. Απαριθμήστε τις καταστάσεις στις οποίες μία συμπεριφορά του ατόμου αυτού ή της ομάδας δεν αποτελεί πρόβλημα για σας. 3. Επιλέξτε ένα στοιχείο απ όσα απαριθμήσατε πιο πάνω που θα ήταν το ευκολότερο για σας να το σχολιάσετε θετικά και ειλικρινά. 4. Στηριγμένοι στο στοιχείο που επιλέξατε, τι μπορούσατε να πείτε με ειλικρίνεια και θετικό τρόπο στο πρόσωπο (ή στην ομάδα), του οποίου (της οποίας) η συμπεριφορά είναι ένα πρόβλημα για σας; Σε ποια κατάσταση θα το πείτε;
Τεχνική του Εντοπισμού Εξαιρέσεων- Εστιάζοντας την προσοχή σας σε ό,τι δεν αποτελεί πρόβλημα 1. Καταγράψτε τις καταστάσεις στις οποίες το άτομο που σας ενδιαφέρει δεν παρουσιάζει τη συμπεριφορά που σας προβληματίζει. 2. Σημειώστε όποιες διαφορές μπορείτε να προσδιορίσετε ανάμεσα στις προβληματικές και στις μη-προβληματικές καταστάσεις... 3. Καταγράψτε τις συμπεριφορές, τα προτερήματα και τα χαρακτηριστικά του ατόμου που προσδιορίσατε και για τις οποίες δεν επιθυμείτε μία αλλαγή. 4. Προσδιορίστε τις δικές σας αντιδράσεις, οι οποίες ήδη έχουν θετικό αποτέλεσμα σε σχέση με αυτό το άτομο. Ποια είναι τα διαφορετικά στοιχεία των αντιδράσεών σας σε αυτές τις μη-προβληματικές καταστάσεις;. 5. Κάντε ένα σχέδιο για να χρησιμοποιήσετε αυτά που μάθατε, απαντώντας στις ερωτήσεις 1 έως 4 ώστε ν αυξήσετε το χρόνο που αφιερώνετε στις μηπροβληματικές συμπεριφορές.