Εκτίµηση της αξίας µετοχών - Θεµελιώδης ανάλυση Περιεχόµενα 1. Μοντέλα προεξόφλησης των χρηµατικών ροών (Disccounted Cash Flow Techniques) 2. Οι τεχνικές σχετικής εκτίµησης (Relative Valuation Techniques)
Μέθοδοι αποτίµησης µετοχών (Approaches to Equity valuation) Τεχνικές προεξόφλησης των χρηµατικών ροών (Disccounted Cash Flow Techniques) Τεχνικές σχετικής εκτίµησης (Relative Valuation Techniques) 1. Π.Α. Μελλοντικών µερισµάτων (Present value of dividends-ddm) 2. Π.Α. Λειτουργικών χρηµατικών ροών (Present value of Operating Free Cash Flow) 3. Π.Α. των χρηµατικών ροών στη µετοχή (Present Value of Free Cash Flow to Equity) 1. Τιµή/Κέρδη (P/E) 2. Τιµή/Χρηµατικές Ροές (P/CF) 3. Τιµή/Λογιστική Αξία(P/BV) 4. Τιµή/Πωλήσεις (P/S)
1. Μοντέλα προεξόφλησης χρηµατικών ροών (Discounted Cash Flow Models, DCF) 1.1 Το µοντέλο προεξόφλησης µερισµάτων (Dividend Discound Model) Ρ = D1 + D2 + D3 +...+ D (1+k)¹ (1+k)² (1+k)³ (1+k) Όπου: Ρ = Δίκαιη τιµή της κοινής µετοχής D = µερίσµατα κατά τη διάρκεια της χρονικής περιόδου k =επιθυµητή ή ζητούµενη απόδοση ή το κόστος κεφαλαίου O χρόνος διακράτησης της µετοχής, δεν είναι παράγοντας που καθορίζει την τιµή της µετοχής.
1.1.1 Το µοντέλο των Gordon-Shapiro (Μοντέλο µιας φάσης) Ρ = D0 (1+g) k - g Όπου: Ρ = Δίκαιη τιµή της κοινής µετοχής D = µερίσµατα κατά τη διάρκεια της χρονικής περιόδου k =επιθυµητή ή ζητούµενη απόδοση ή το κόστος κεφαλαίου g = ο ρυθµός αύξησης των µερισµάτων σταθερός στο διήνεκες Για να µπορέσουµε να χρησιµοποιήσουµε το µοντέλο Gordon-Shapiro, θα πρέπει ο ρυθµός αύξησης µερισµάτων να είναι σταθερός, και το προσεχές µέρισµα να καταβληθεί ακριβώς ένα έτος µετά την ηµεροµηνία εκτίµησης της µετοχής.
1.1.2 Μοντέλο δύο φάσεων εκτίµησης της αξίας της µετοχής (όταν g > k) Όπου: Ρ = Δίκαιη τιµή της κοινής µετοχής D0 = µερίσµατα κατά τη διάρκεια της χρονικής περιόδου k =επιθυµητή ή ζητούµενη απόδοση ή το κόστος κεφαλαίου g = ο ρυθµός αύξησης των µερισµάτων Υπολογίζεται η τιµή της µετοχής όταν το g µεταβάλλεται µετά από κάποιες περιόδους και παραµένει σταθερό κατά τη δεύτερη φάση, και όταν το g είναι µεγαλύτερο του k.
1.1.3 Μοντέλο πολλαπλών φάσεων εκτίµησης της αξίας της µετοχής (όταν g<k ή g>k) Για να βρούµε την τιµή της µετοχής, υπολογίζουµε το µέρισµα κάθε περιόδου, σύµφωνα µε το ρυθµό ανάπτυξης αυτής, εώσ την περίοδο που ο ρυθµός ανάπτυξης επανέρχεται στα φυσιολογικά για τη συγκεκριµένη µετοχή επίπεδα, και προεξοφλούµε αυτλα τα µερίσµατα µε το επιτόκιο της απαιτούµενης απόδοσης. Κατόπιν, µε βάση το µέρισµα της πρώτης φυσιολογικής περιόδου, και µε τη βοήθεια του τύπου Gordon-Shapiro, βρίσκουµε την τιµή της µετοχής στο τέλος της περιόδου που ο ρυθµός ανάπτυξης ήταν µεγαύτερος του φυσιολογικού, στην οποία προσθέτουµε και το µέρισµα αυτής της περιόδου, και αυτό το ποσό το προεξοφλούµε µε το επιτόκιο της απαιτούµενης απόδοσης. Τέλος, το άθροισµα όλων των παρουσών αξίων δίνει την τιµή της µετοχής σήµερα.
1.2 Το µοντέλο προεξόφλησης των λειτουργικών καθαρών ροών (Present Value of Operating Free Cash Flow) Οπου V= η αξία της εταιρείας n= ο αριθµός των περιόδων εκτεινόµενος στο άπειρον OFCF= τα καθαρά λειτουργικά έσοδα της περιόδου WACC= το σταθµισµένο µέσο κόστος κεφαλαίου της εταιρείας Αν τα καθαρά λειτουργικά έσοδα, αυξάνονται µε έναν σταθερό ρυθµό, µπορούµε να εφαρµόσουµε τον τύπο Gordon-Shapiroαι και τότε έχουµε: Οπου OFCF1= τα καθαρά λειτουργικά έσοδα της περιόδου 1 και OFCF1= OFCF0 (1+gOFCF) gofcf= είναι το µακράς περιόδου σταθερό ποσοστό αύξησης των καθαρών λειτουργικών εσόδων της εταιρείας
1.3 Το µοντέλο προεξόφλησης των καθαρών ροών στη µετοχή (Present Value of Free Cash Flow to Equity) Οι καθαρές ροές στη µετοχή υπολογίζονται µετά τα λειτουργικά έσοδα και αφού έχουν αφαιρεθεί οι πληρωµές δανείων (τόκοι και κεφάλαιο) Αυτές οι χρηµατικές ροές,προηγούνται της πληρωµής του µερίσµατος στους µετόχους, και επειδή είναι διαθέσιµες σε αυτούς, ως προεξοφλητικό ποσοστό χρησιµοποείται η απαιτούµενη απόδοση της µετοχής (k). Οπου P0= η αξία της µετοχής n= ο αριθµός των περιόδων εκτεινόµενος στο άπειρον FCFE= οι καθαρές χρηµατικές ροές στη µετοχή σε κάθε περίοδο
2. Οι τεχνικές σχετικής εκτίµησης (Relative Valuation Techniques) Οι τεχνικές προεξόφλησης των χρηµατικών ροών, προσπαθούν να εκτιµήσουν την αξία µιας µετοχής βασιζόµενες στην στην εκτίµηση του ποσοστού αύξησης των χρηµατικών ροών και το επιτόκιο προεξόφλησης. Αντίθετα, οι τεχνικές σχετικής εκτίµησης, θεωρούν ότι είναι δυνατό να καθορίσουν την αξία µιας οικονοµικής οντότητας (αγοράς, κλάδου ή εταιρείας), συγκρίνοντας αυτή µε παρόµοιες οντότητες στη βάση διαφόρων σχετικών λόγων. Οι λόγοι αυτοί συγκρίνουν την τιµή της µετοχής µε τις σχετικές µεταβλητές που επηρεάζουν την τιµή της, όπως τα κέρδη, οι χρηµατικές ροές, η λογιστική αξία και οι πωλήσεις.
2.1 Η τεχνική σχετικής εκτίµησης του πολλαπλασιαστή κερδών (P/E) Η βασική έννοια της τεχνικής, έγκειται στο γεγονός ότι η αξία κάθε επένδυσης είναι η παρούσα αξία των µελλοντικών αποδόσεων. Ο πολλαπλασιαστής κερδών, ισούται µε το λόγο της τρέχουσας τιµής της µετοχής, προς τα αναµενόµενα καθαρά κέρδη ανά µετοχή του επόµενου έτους. Ο τύπος του µοντέλου Gordon-Shapiro, µπορεί να αποσυντεθεί µε τρόπο ώστε να εµφανιστούν τα στοιχεία τα οποία προσδιορίζουν την τιµή του g, καθώς και το επίπεδο του προσεχούς µερίσµατος. Όπου E0 = το τρέχον κέρδος ανά µετοχή P0= η αξία της µετοχής 1-b = το ποσοστό διανοµής (payout ratio), και ισούται µε µέρισµα προς καθαρά κέρδη k= προεξοφλητικό ποσοστό ή απαιτούµενη απόδοση της µετοχής g= το προσδοκώµενο ποσοστό αύξησης του µερίσµατος
2.2 Η τεχνική σχετικής εκτίµησης µε το λόγο Τιµή / Χρηµατικές Ροές Ενώ οι εταιρείες έχουν την τάση να χειραγωγούν τα κέρδη ανά µετοχή, είναι πιο δύσκολο να χειραγωγήσουν τις χρηµατικές ροές. Όπου P/CFi = ο λόγος Τιµής / Χρηµατικές ροές της εταιρείας i. Pt = η τιµή της µετοχής στο χρόνο t. CFt+1 = είναι οι αναµενόµενες χρηµατικές ροές της εταιρείας i στο χρόνο t+1. u Παράγοντες που επηρεάζουν το λόγο είναι: 1. Το αναµενόµενο ποσοστό ανάπτυξης των χρηµατικών ροών (µέτρηση: EBITDA, Operating Cash Flows) 2. O κίνδυνος της µετοχής όπως αυτός περιγράφεται από τη διακύµανση της σειράς CF.
2.3 Η τεχνική σχετικής εκτίµησης µε το λόγο Τιµή / Λογιστική Αξία Θεωρείται ένας καλός δείκτης αξίας της µετοχής, διότι τα περισσότερα τραπεζικά αξιόγραφα, όπως οι οµολογίες και τα εµπορικά δάνεια, έχουν αξία ίση µε τη λογιστική τους αξία. Μετα τους Fama & French (1992), οι οποίοι βρήκαν µία σηµαντικά αντίστροφη σχέση µεταξύ των λόγων τιµής προς λογιστική αξία, και των υπερκανονικών αποδόσεων, ο λόγος αυτός σχετικής εκτίµησης, επικράτησε σε όλους τους τύπους εταιρειών. Όπου P/BVi = ο λόγος Τιµής / Λογιστική αξία της εταιρείας i. Pt = η τιµή της µετοχής στο χρόνο t. BVt+1 = η εκτιµώµενη κατά το τέλος του έτους, λογιστική αξία της εταιρείας i στο χρόνο t+1.
2.4 Η τεχνική σχετικής εκτίµησης µε το λόγο Τιµή / Πωλήσεις Χρησιµοποιειται διοτι 1) ένας ισχυρός και σταθερός ρυθµός αύξησης των πωλήσεων είναι προαπαιτούµενο για µια αναπτυσσόµενη εταιρεία και 2) διότι στον ισολογισµό οι πωλήσεις είναι δυσκολότερο να παραποιηθούν. Όπου P/Si = ο λόγος Τιµή / Πωλήσεις της εταιρείας i. Pt = η τιµή της µετοχής στο χρόνο t. St+1 = η εκτιµώµενες πωλήσεις ανά µετοχή της εταιρείας i στο χρόνο t+1.
Πηγές Διαχείριση χαρτοφυλακίου: Μια σύγχρονη προσέγγιση, 1η εκδ. (2009), Παπαδάµου, εκδόσεις Gutenberg (Κεφάλαιο 6)